Demo - Osteopedia - The International Academy of Osteopathy
Demo - Osteopedia - The International Academy of Osteopathy
Demo - Osteopedia - The International Academy of Osteopathy
Create successful ePaper yourself
Turn your PDF publications into a flip-book with our unique Google optimized e-Paper software.
Osteopathische<br />
Geneeskunde<br />
Het iliosacrale gewricht<br />
Grégoire Lason & Luc Peeters
Het iliosacrale gewricht<br />
Grégoire Lason & Luc Peeters<br />
Copyright door Osteo 2000 bvba © 2013. Niets uit deze opgave mag worden verveelvoudigd<br />
en/<strong>of</strong> openbaar gemaakt door middel van druk, fotokopie, micr<strong>of</strong>ilm <strong>of</strong> op welke andere wijze<br />
ook, zonder voorafgaande schriftelijke toestemming van de uitgever.<br />
Contact: Osteo 2000, Kleindokkaai 3-5, B – 9000 Gent, België<br />
Mail: info@osteopathie.eu<br />
Web: http://osteopedia.iao.be en www.osteopathie.eu<br />
Tel: +32 9 233 04 03 - Fax: +32 55 70 00 74<br />
ISBN: 9789074400855<br />
<strong>The</strong> <strong>International</strong> <strong>Academy</strong> <strong>of</strong> <strong>Osteopathy</strong> – I.A.O.<br />
2
Inhoud<br />
Inhoud ......................................................................................................................... 3<br />
1. Inleiding .................................................................................................................. 6<br />
2. Biomechanica ........................................................................................................ 7<br />
2.1. Algemeen ......................................................................................................... 7<br />
2.2. Normale biomechanica ................................................................................... 9<br />
2.2.1. Bewegingsassen ........................................................................................ 9<br />
2.2.2. Mobiliteit rond de onderste transversale as .............................................. 10<br />
2.3. Het iliosacrale gewricht onder invloed van het lichaamsgewicht ............ 14<br />
2.4. Sacrale en iliacale mechanica in het gangpatroon .................................... 23<br />
3. Letsels - disfuncties - ziekten ............................................................................. 26<br />
3.1. Letselmechanica ........................................................................................... 26<br />
3.1.1. Iliacale letsels ........................................................................................... 26<br />
3.1.1.1. Algemeen ........................................................................................... 26<br />
3.1.1.2. Letsel ilium anterior ............................................................................ 27<br />
3.1.1.3. Letsel ilium posterior .......................................................................... 28<br />
3.1.1.4. Letsel in outflare ................................................................................. 29<br />
3.1.1.5. Letsel in inflare ................................................................................... 30<br />
3.1.1.6. Letsel in endorotatie ........................................................................... 31<br />
3.1.1.7. Letsel in exorotatie ............................................................................. 32<br />
3.1.2. Primair iliosacraal letsel ............................................................................ 33<br />
3.1.2.1. Traumatisch letsel ilium anterior ........................................................ 33<br />
3.1.2.2. Traumatisch letsel ilium anterior tijdens het voorwaarts buigen ........ 34<br />
3.1.2.3. Traumatisch letsel ilium posterior ...................................................... 36<br />
3.1.3. Secundaire iliosacrale letsels ................................................................... 37<br />
3.1.3.1. Iliosacrale compressie door de iliolumbale ligamenten ...................... 37<br />
3.1.3.2. Letsel ilium anterior, gevolg van een letsel L5 in rotatie ..................... 39<br />
3.1.3.3. Letsels van het ilium, gevolg van een sacraal letsel .......................... 40<br />
3.1.3.4. Letsel ilium posterior, gevolg van voetletsels ..................................... 40<br />
3.2. Sacroiliacale pijn ........................................................................................... 44<br />
3.2.1. Algemeen ................................................................................................. 44<br />
3.2.2. Mogelijke oorzaken van pijn in het bekkengebied .................................... 46<br />
3.2.2.1. Kapselscheur ..................................................................................... 46<br />
3.2.2.2. Spierscheur van de m. gluteus maximus ........................................... 48<br />
3.2.2.3. Spierscheur van de m. iliacus ............................................................ 49<br />
3.2.2.4. Het piriformis syndroom ..................................................................... 50<br />
3.2.2.5. Stress op de m. biceps femoris .......................................................... 53<br />
3.2.2.6. Viscerale component ......................................................................... 54<br />
3.2.2.7. Beenlengte verschil ............................................................................ 54<br />
3.2.2.8. Invloed van de iliolumbale ligamenten ............................................... 55<br />
3.2.2.9. Pijn van het lange dorsale sacroiliacale ligament .............................. 55<br />
3.2.2.10. Anterieure “gapping” van het SI gewricht na een bevalling ............. 57<br />
3
3.2.2.11. Synoviale cyste ................................................................................ 57<br />
3.2.2.12. Sacroiliacale ontwrichting ................................................................ 58<br />
3.2.2.13. Osteoarthrose .................................................................................. 58<br />
3.2.2.14. Sacroiliitis ......................................................................................... 60<br />
3.2.2.15. De ziekte van Bechterew ................................................................. 61<br />
4. Onderzoek ............................................................................................................ 63<br />
4.1. Provocatietesten ........................................................................................... 63<br />
4.1.1. Intra-articulaire compressie ...................................................................... 63<br />
4.1.1.1. Compressie van het posterieure deel van het SI gewricht ................. 63<br />
4.1.1.2. Compressie van het anterieure deel van het SI gewricht .................. 64<br />
4.1.1.3. Compressie via de heup .................................................................... 64<br />
4.1.1.4. Directe compressie op de “voet” van het sacroiliacale gewricht ........ 65<br />
4.1.2. Test van Mennel ....................................................................................... 66<br />
4.1.3. Fabere test ............................................................................................... 67<br />
4.2. Mobiliteitstesten ............................................................................................ 68<br />
4.2.1. Flexietest in stand (FTS) .......................................................................... 68<br />
4.2.2. Flexietest in zit (FTZ) ................................................................................ 69<br />
4.2.3. “Rucklauf” test .......................................................................................... 70<br />
4.2.4. Inflare test ................................................................................................. 71<br />
4.2.5. Outflare test .............................................................................................. 72<br />
4.2.6. Downing test - ligamentair ........................................................................ 73<br />
4.2.7. Sidebending test ....................................................................................... 74<br />
4.2.8. Sidebending test ....................................................................................... 74<br />
4.2.9. Elasticiteitstest voor de sacrospinale en sacrotuberale ligamenten ......... 75<br />
4.2.10. Test (palpatie) van de iliolumbale ligamenten ........................................ 76<br />
5. Technieken ........................................................................................................... 77<br />
5.1. Mobilisaties .................................................................................................... 77<br />
5.1.1. Algemeen ................................................................................................. 77<br />
5.1.2. Mobilisaties in het “General Osteopathic Treatment” ............................... 79<br />
5.1.2.1. Posterior mobilisatie ........................................................................... 79<br />
5.1.2.2. Anterior mobilisatie ............................................................................ 80<br />
5.1.2.3. Posterior mobilisatie ........................................................................... 80<br />
5.1.2.4. Anterior mobilisatie ............................................................................ 81<br />
5.1.3. Anterior en posterior mobilisatie ............................................................... 82<br />
5.1.4. Reflexogene correctie / “Leg Tug” ............................................................ 83<br />
5.1.5. Letsel ilium in outflare ............................................................................... 84<br />
5.1.6. Letsel ilium in inflare ................................................................................. 84<br />
5.1.7. Het iliolumbale ligament ........................................................................... 84<br />
5.1.8. De sacrotuberale en sacrospinale ligamenten ......................................... 85<br />
5.2. “Osteopathic Manipulative Techniques” (O.M.T.) ...................................... 86<br />
5.2.1. Algemeen ................................................................................................. 86<br />
5.2.2. Anterior manipulatie .................................................................................. 88<br />
5.2.3. Posterior manipulatie – ook genoemd “Chicago Technique” .................... 90<br />
4
5.2.4. Anterior manipulatie .................................................................................. 91<br />
5.2.5. Decoaptatie van de pubissymfyse ............................................................ 92<br />
5.3. “Muscle Energy Techniques” (M.E.T.) ........................................................ 93<br />
5.3.1. Algemeen ................................................................................................. 93<br />
5.3.2. Letsel ilium posterior ................................................................................. 95<br />
5.3.3. Letsel ilium anterior – techniek 1 .............................................................. 96<br />
5.3.4. Letsel ilium anterior – techniek 2 .............................................................. 97<br />
5.3.5. Letsel in exorotatie ................................................................................... 98<br />
5.3.6. Letsel in endorotatie ................................................................................. 99<br />
5.4. “Strain and Counterstrain Techniques” (S.C.S.) ...................................... 100<br />
5.4.1. Algemeen ............................................................................................... 100<br />
5.4.2. Letsel ilium anterior ................................................................................ 100<br />
5.4.3. Letsel ilium posterior ............................................................................... 101<br />
5.4.4. Letsel ilium posterior ............................................................................... 101<br />
5.4.5. Letsel in inflare ....................................................................................... 102<br />
5.4.6. Letsel in outflare ..................................................................................... 102<br />
5.4.7. Spasme van de m. piriformis .................................................................. 103<br />
5.4.8. Spasme van de m. iliacus ....................................................................... 103<br />
5.4.9. Disfunctie van het ligamentum inguinale ................................................ 104<br />
5.4.10. Spasme van de adductoren .................................................................. 104<br />
6. Bibliografie ......................................................................................................... 105<br />
7. Over de auteurs ................................................................................................. 110<br />
8. Dankwoord ......................................................................................................... 111<br />
9. Osteopathische terminologie ........................................................................... 112<br />
9.1. De drie anatomische assen ........................................................................ 112<br />
9.2. De drie anatomische vlakken ..................................................................... 113<br />
9.3. Spinale mechanica ...................................................................................... 114<br />
9.4. Afkortingen .................................................................................................. 116<br />
9.5. Specifieke terminologie .............................................................................. 117<br />
10. Alle video’s ....................................................................................................... 118<br />
5
1. Inleiding<br />
Door onze sedentaire levensstijl worden de meeste gewrichten niet langer maximaal<br />
benut. Hoe vaak zitten we niet met gekruiste benen <strong>of</strong> in een doorgezakte houding?<br />
Vaak bevinden we ons ergens in het midden van het bewegingsbereik van onze<br />
gewrichten met als gevolg dat de weke delen die zich errond situeren, hun normale<br />
elasticiteit verliezen en fibroseren.<br />
In de klassieke pathologie wordt de lumbale wervelkolom heel gedetailleerd<br />
beschreven maar de bekkengordel (bestaande uit het sacrum en de twee iliums)<br />
wordt over het ho<strong>of</strong>d gezien. De enige aandacht die eraan wordt gegeven, is<br />
wanneer men spreekt over de nutatie en contranutatie bewegingen ervan tijdens de<br />
zwangerschap <strong>of</strong> de bevalling.<br />
In de pathologie zal men lage rugpijn bijna altijd associëren aan een discusprobleem.<br />
Het belang van de discushernia kan niet worden ontkend maar het mag niet worden<br />
overdreven. Preoperatieve anesthesie is vaak voldoende om de patiënt pijnvrij te<br />
krijgen! Andere factoren moeten hier ook een rol spelen.<br />
Wanneer de beweeglijkheid van een gewricht word getest, moet men er steeds<br />
rekening mee houden dat er vele mogelijkheden liggen tussen immobiliteit en<br />
normale beweeglijkheid. Hoewel er misschien maar een bewegingsverlies van 20%<br />
te detecteren valt, kan er toch een directe <strong>of</strong> indirecte noodzaak zijn aan een<br />
behandeling.<br />
In de osteopathie is het gekend dat het sacroiliacaal gewricht (SI) beschikt over<br />
zowel iliosacrale (het onderste lidmaat is de hefboom) als sacroiliacale (de<br />
wervelkolom is de hefboom) bewegingsvrijheden. Wanneer het gaat over de<br />
iliosacrale beweging, beweegt het ilium relatief ten opzichte van het sacrum dit in<br />
tegenstelling tot de sacroiliacale beweging waar het sacrum beweegt ten opzichte<br />
van de twee ilii en L5.<br />
In het sacroiliacale gewricht komen twee lange hefbomen (wervelkolom en onderste<br />
lidmaat) samen en dit creëert significante mechanische stress.<br />
Hoewel er enige overlap is, gaat dit e-boek over het onderzoek en de behandeling<br />
van de iliosacrale bewegingen met het onderste lidmaat als hefboom.<br />
De sacroiliacale bewegingen worden beschreven in het e-book “Het sacroiliacale<br />
gewricht”.<br />
Voor diegenen die niet met de typische osteopathische terminologie vertrouwd zijn,<br />
verwijzen we naar ho<strong>of</strong>dstuk 9 op het einde van dit e-book.<br />
6
2. Biomechanica<br />
(Atlihan et al 2000, Basadonna et al 1996, Bowen 1981, Brolinson et al 2003, Chow<br />
et al 1989, Cohen 2005, DonTigny 1993, DonTigny 1994, DonTigny 1985, DonTigny<br />
2005, DonTigny 2007, Dreyfuss et al 2004, Egund et al 1978, Fortin 1995,<br />
Gracovetski 2007, Grant & Boileau 2004, Gray 2000, Greenman 1990, Harrison et al<br />
1997, Jacob & Kissling 1995, Kapanji 2001, Kutchera & Kutchera 1996, Kutchera<br />
1994, Lason & Peeters 1992, Liebenson 1998, Netter 2003, Oyao 1998, Panjabi &<br />
White 2001, Peeters & Lason 2005, Sadi & Schmidt 2003, Sturesson et al 1989,<br />
Sobotta 2001, Vleeming et al 1990, Vleeming et al 1992, Vleeming et al 1995,<br />
Vleeming 1997, Walker 1992, Ward 2003, Zelle 2005)<br />
2.1. Algemeen<br />
Het sacroiliacale gewricht (SI) is het grootste axiale gewricht in het lichaam, met een<br />
gemiddeld oppervlak van 17,5 cm 2 . Er bestaat een grote variëteit in SI gewrichten bij<br />
volwassenen. Zowel de grootte, vorm als ook omtrek ervan kunnen verschillen. Er<br />
kunnen zelfs grote links/rechts verschillen zijn bij één enkel individu.<br />
Het SI gewricht wordt meestal als een groot, oor-vormig, di-arthrotisch synoviaal<br />
gewricht getypeerd. In werkelijkheid, zijn enkel het voorste 1/3 en het onderste deel<br />
van het gewricht tussen het sacrum en het ilium echte synoviale gewrichten, de rest<br />
van de gewrichtsruimte wordt door een complex ligamentair netwerk overspannen.<br />
Veroudering verandert de kenmerken van het SI gewricht. De gewrichtsoppervlakken<br />
zijn vlak <strong>of</strong> planair in de eerste levensperiode en wanneer men begint te stappen,<br />
ontwikkelt het SI gewricht verschillende angulaire oriëntaties. De structuur volgt de<br />
functie.<br />
Er ontwikkelt zich ook een opstaande kam op het iliacale oppervlak en een inkeping<br />
op het sacrale oppervlak. Deze inkeping correspondeert met de kam en dat samen<br />
met de heel sterke ligamenten, verhoogt de sacroiliacale stabiliteit en maakt dat<br />
echte dislocaties zeer zeldzaam zijn (Walker 1986).<br />
De voornaamste functie van de SI gewrichten is dan ook het voorzien in stabiliteit<br />
van de bekkengordel. Meer over deze stabiliteitsfunctie wordt beschreven in het eboek<br />
“Het sacroiliacale gewricht”.<br />
7
Meermaals heeft men gepoogd de biomechanica van de SI gewrichten te<br />
verduidelijken.<br />
Er bestaat consensus over:<br />
• Het SI gewricht roteert in 3 vlakken.<br />
• De bewegingen zijn klein en moeilijk meetbaar. Vleeming et al vonden dat het<br />
totale bewegingsbereik gedurende de flexie- en extensiebeweging van het SI<br />
gewricht zelden meer dan 2 graden bedroeg, met vier graden als absoluut<br />
maximum gedurende de sagittale rotatie. Gedurende het wandelen is dit<br />
amplitudo groter.<br />
• Er zijn verschillen naargelang men één <strong>of</strong> beide benen belast en dit<br />
ondersteunt het onderscheid tussen de iliosacrale (onderste lidmaat is de<br />
hefboom) en de sacroiliacale (wervelkolom is de hefboom – beide benen<br />
blijven gefixeerd op de grond) bewegingen.<br />
Onderzoekers vonden dat met 1 geïmmobiliseerd been, bewegingen in alle<br />
vlakken 2 tot 7,8 keer groter waren dan deze gemeten met de beide benen<br />
gefixeerd. Dit betekent dat de iliosacrale bewegingen groter zijn dan de<br />
sacroiliacale bewegingen.<br />
Opmerking betreffende de mobiliteit van de SI gewrichten:<br />
• Er werden geen verschillen tussen symptomatische en asymptomatische<br />
gewrichten waargenomen. Hieruit besluiten de auteurs dat een 3dimensionele<br />
bewegingsanalyse niet bruikbaar was voor het identificeren van<br />
pijnlijke SI gewrichten bij de meeste patiënten.<br />
• Niettemin wordt lage rugpijn vaak veroorzaakt door mechanische stress op de<br />
weke delen en de SI gewrichten spelen een belangrijke rol in de mechanica<br />
van de bekkengordel en de lage rug. Het testen van de beweeglijkheid en het<br />
behandelen van de mobiliteit van de SI gewrichten is dan ook belangrijk om<br />
de mechanische stress op de bekkengordel en de lage rug te verminderen.<br />
In dit e-book ligt de focus op de beweeglijkheid van het ilium ten opzichte van het<br />
sacrum. In deze context is het onderste lidmaat de hefboom.<br />
8
2.2. Normale biomechanica<br />
2.2.1. Bewegingsassen<br />
Het onderste lidmaat is de hefboom en de bewegingsas is de onderste transversale<br />
as (OTA).<br />
Rond deze as draait het ilium naar anterior en posterior ten opzichte van het sacrum.<br />
Posterior en anterior letsels vinden dan ook plaats rond deze as.<br />
Daar het gewrichtsoppervlak driedimensionaal georiënteerd is, kan men<br />
verschillende bewegingen in deze drie vlakken onderscheiden. In dit ho<strong>of</strong>dstuk wordt<br />
dit verder beschreven.<br />
Anterior ilium<br />
rotatie<br />
Posterior ilium<br />
rotatie<br />
OTA<br />
Ventraal Dorsaal<br />
Afbeelding 1 - Anterior en posterior rotatie van het ilium rond de OTA<br />
9
2.2.2. Mobiliteit rond de onderste transversale as<br />
De onderste extremiteit is de hefboom.<br />
Heup 90° flexie<br />
Heup in abductie<br />
Ilium in exorotatie<br />
Ilium in exorotatie<br />
Afbeelding 2 - Ilium in exorotatie<br />
Heup 90° flexie<br />
Heup in adductie<br />
Heup in exorotatie<br />
Ilium in endorotatie<br />
Afbeelding 3 - Ilium in endorotatie<br />
Afbeelding 4 - Ilium in exorotatie<br />
10
3. Letsels - disfuncties - ziekten<br />
(Brenard & Cassidy 1991, DeCamp 1990, Peeters & Lason 2005)<br />
Letsel betekent een functioneel verlies van mobiliteit.<br />
Disfuncties van de SI gewrichten kunnen klachten veroorzaken. Klachten kunnen te<br />
wijten zijn aan een hypermobiliteit <strong>of</strong> een hypomobiliteit<br />
3.1. Letselmechanica<br />
3.1.1. Iliacale letsels<br />
3.1.1.1. Algemeen<br />
Iliacale letsels (mobiliteitsverlies van het ilium ten opzichte van het sacrum) zijn<br />
meestal in de drie dimensies gefixeerd. Dit is te wijten aan de driedimensionale<br />
positie van de gewrichtsoppervlakken.<br />
Nochtans kan men in vele gevallen merken dat er een dominante richting van het<br />
bewegingsverlies is. De verschillende letsels worden genoemd naar de dominantie in<br />
bewegingsverlies hoewel ook de andere dimensies een secundaire rol kunnen<br />
spelen.<br />
Het belang van het onderscheiden van de dominanties bij het testen ligt in de<br />
corrigerende technieken.<br />
Osteopaten behandelen de verkorte kapsuloligamentaire structuren door deze te<br />
rekken met korte <strong>of</strong> lange hefboomtechnieken. Ze behandelen ook de musculaire<br />
balans in het dominante vlak.<br />
Dominante vlakken:<br />
• Ilium anterior en posterior letsels: het sagittale vlak.<br />
• Ilium outflare en inflare letsels: het frontale vlak.<br />
• Ilium letsels in exo- en endorotatie: het horizontale vlak.<br />
Indien de tendens van het letsel eerder naar posterior, inflare, exorotatie is, dan is er<br />
meestal een bijkomende upslip aanwezig (translatie naar superior van het ilium).<br />
26
3.1.1.2. Letsel ilium anterior<br />
Het ilium is gefixeerd in anterior rotatie ten opzichte van het sacrum rond een<br />
onderste transversale as (OTA).<br />
Posterior rotatie van het ilium ten opzichte van het sacrum is niet meer mogelijk.<br />
Letsel ilium<br />
anterior<br />
Afbeelding 28 - Ilium anterior letsel<br />
Posterior rotatie is niet<br />
meer mogelijk<br />
Een letsel ilium anterior gaat gepaard met de volgende bevindingen:<br />
• Het voorste SI kapsel is verkort.<br />
• Het achterste SI kapsel staat op rek.<br />
• De sacrotuberale en sacrospinale ligamenten zijn verkort.<br />
• Er is een schijnbaar langer been.<br />
• De iliacus en/<strong>of</strong> quadratus lumborum verkorten.<br />
• De gluteus maximus (iliacaal gedeelte) staat op rek.<br />
• De pubistak staat laag.<br />
• De SIPS staat hoog.<br />
• De SIAS staat laag.<br />
• De tuber staat hoog.<br />
• De SI gewrichtsspleet is ondiep.<br />
27
4. Onderzoek<br />
(Carragee & Hannibal 2004, DeCamp 1990, Heasch et al 1992, Hochman 1996, Lee<br />
2004, Lee & Vleeming 2004, Levangie 1999, Paris 1997, Peeters & Lason 2005,<br />
Steven 2005, Wells 1986)<br />
4.1. Provocatietesten<br />
4.1.1. Intra-articulaire compressie<br />
De test is positief als SI pijn optreedt. Vaak zal deze pijn ook nazeuren.<br />
Een positieve test indiceert sacroiliitis.<br />
Een negatieve test is nog geen zekerheid dat er geen ontsteking aanwezig is.<br />
Indien bij deze test uitstralende pijn voorkomt moet men denken aan een lekkage<br />
van het SI kapsel.<br />
4.1.1.1. Compressie van het posterieure deel van het SI gewricht<br />
De osteopaat plaatst beide handen op de mediale zijde van de SIAS en geeft een<br />
provocerende druk naar lateraal.<br />
Op die manier komt het posterieure deel van het gewricht in compressie.<br />
De test beging met zacht druk die progressief wordt opgedreven.<br />
Video 1 - Compressie van het posterieure deel van het SI gewricht<br />
63
4.1.1.2. Compressie van het anterieure deel van het SI gewricht<br />
De osteopaat plaatst beide handen op de laterale zijde van de SIAS. Hij geeft een<br />
provocerende druk naar mediaal. Op deze manier wordt het anterieure deel van het<br />
gewricht gecomprimeerd.<br />
De test begint met zacht druk die progressief wordt opgedreven.<br />
Video 2 - Compressie van het anterieure deel van het SI gewricht<br />
4.1.1.3. Compressie via de heup<br />
Het been van de patiënt is gebogen, de voet ligt tegen de mediale zijde van de knie.<br />
Het been van de patiënt wordt ondersteund door de dij van de osteopaat. Op deze<br />
manier zal de richting van de femur in de richting van de “voet” van het SI gewricht<br />
wijzen.<br />
De osteopaat fixeert het heterolaterale gewricht en comprimeert in het verloop van<br />
de femur in de richting van de “voet” van het SI gewricht.<br />
De test wordt eerst uitgevoerd met lichte druk die dan provocerend wordt<br />
opgedreven. Bij deze test gebruikt de osteopaat zijn lichaamsgewicht.<br />
Video 3 - Compressie via de heup<br />
64
5.1.2. Mobilisaties in het “General Osteopathic Treatment”<br />
5.1.2.1. Posterior mobilisatie<br />
De patiënt is in ruglig met de benen gestrekt op de tafel. De osteopaat zit met het<br />
gezicht naar de patiënt aan de te behandelen zijde.<br />
De heup adducerend, plaatst de osteopaat de vingers van de andere hand posterior<br />
van het sacroiliacaal gewricht met de vingertoppen in de sacroiliacale gewrichtsgleuf<br />
tegen het sacrum. De palmaire delen van de vingers contacteren de SIPS.<br />
Terwijl de osteopaat het sacrum naar ventraal fixeert met de vingertoppen, wordt het<br />
been gemobiliseerd in een gecombineerde flexie-exorotatie- abductie circumductie.<br />
De osteopaat maakt gebruik van zijn lichaamsgewicht tijdens het mobiliseren.<br />
De palmaire oppervlakte van de vingers palperen het ilium (SIPS), om de mobilisatie<br />
in een posterior/mediale richting te verzekeren.<br />
Video 22 - Posterior mobilisatie<br />
79
7. Over de auteurs<br />
Grégoire Lason Luc Peeters<br />
Gent (B), 21.11.54 Terhagen (B), 18.07.55<br />
Beide auteurs zijn houder van het universitair diploma Master <strong>of</strong> Science in<br />
Osteopathie – University <strong>of</strong> Applied Sciences en zijn actief in de verspreiding en de<br />
academisering van de osteopathie in Europa. In 1987 richtten zij <strong>The</strong> <strong>International</strong><br />
<strong>Academy</strong> <strong>of</strong> <strong>Osteopathy</strong> (IAO) op, waarvan zij de directeurs zijn. De IAO is al jaren<br />
het grootste opleidingsinstituut voor osteopathie in Europa. Beide osteopaten zijn lid<br />
van diverse organisaties die streven naar de verdere ontwikkeling van de osteopathie<br />
zoals the American <strong>Academy</strong> <strong>of</strong> <strong>Osteopathy</strong> (AAO), the <strong>International</strong> Osteopathic<br />
Alliance (IOA), the World Osteopathic Health Organisation (WOHO), etc.<br />
Met deze osteopathische encyclopedie willen zij onder meer aantonen dat het<br />
osteopathisch onderzoek en de osteopathische behandeling van iedere patiënt<br />
gebaseerd is op de integratie van drie grote systemen: het musculoskeletale, het<br />
viscerale en het craniosacrale systeem.<br />
110
Dit e-book is een realisatie van Osteo 2000 bvba.<br />
Indien u interesse heeft in het publiceren van een e-book <strong>of</strong> indien u vragen <strong>of</strong><br />
suggesties heeft, kan u ons steeds contacteren.<br />
Mail: ebooks@osteopathie.eu<br />
Fax: +32 55 70 00 74<br />
Tel: +32 9 233 04 03<br />
Web <strong>Osteopedia</strong>: http://osteopedia.iao.be<br />
Web <strong>The</strong> <strong>International</strong> <strong>Academy</strong> <strong>of</strong> <strong>Osteopathy</strong> – IAO: http://www.osteopathie.eu<br />
120