412/05 N Voertuigen Landbouw.indd - Kbc

Voertuigen in de land- en tuinbouw: bent u veilig op (de) weg? 

Land- en tuinbouwvoertuigen: hoe komt u er 

veilig mee op de openbare weg? 

Als verzekeraar en gespecialiseerd financieel 

dienstverlener in de landbouwsector krijgt KBC 

dikwijls te maken met ongevallen met land- en 

tuinbouwvoertuigen. Dat gaat van banale onge- 

vallen met wat stoffelijke schade tot ongeval- 

len met heel ernstig lichamelijk letsel. 

Preventie is daarom bij ons geen modewoord. 

Het krijgt een concrete invulling: wij willen 

ongevallen voorkomen. En geven u daarom graag 

gefundeerd advies. Kiezen voor veilig materiaal 

is, zoals u zult lezen, een van onze tips. Maar is 

dat voldoende om ongevallen te voorkomen? 

Natuurlijk niet. Anticiperend rijden is net zo 

belangrijk. Voor uw veiligheid en die van ande- 

ren. 

U leest er meer over in deze brochure. 

1


Inhoud 

Veel voorkomende begrippen ....................................5 

Goedkeuring van landbouwvoertuigen en 

gelijkvormigheidsattesten ..........................................7 

Inschrijving van landbouwvoertuigen .......................8 

Keuring van landbouwvoertuigen .............................9 

De verschillende soorten keuringen ......................10 

Verzekeringen ............................................................11 

Afmetingen van de voertuigen ................................13 

Hoogte .....................................................................13 

Breedte ....................................................................13 

Samenstelling en lengte van de sleep ...................14 

Brandstof ....................................................................14 

Reminrichting van voertuigen ..................................15 

Algemeen ................................................................15 

Bedrijfsrem ..............................................................15 

Parkeerrem ..............................................................15 

Bediening van de rem van aanhangwagens .........15 

Verlichting ..................................................................17 

Lading .........................................................................17 

Schikking, bevestiging en afdekking van de 

lading .......................................................................17 

Afmetingen van de lading .....................................18 

Signalisatie van de lading .....................................18 

Uitrusting van een landbouwtrekker .......................21 

Vooraanzicht ...........................................................21 

Achteraanzicht ........................................................22 

3

4 

Uitrusting van landbouwaanhangwagens ..............24 

Vooraanzicht ...........................................................24 

Zijaanzicht ...............................................................24 

Achteraanzicht ........................................................25 

Bijzondere uitrustingen .............................................26 

Gevarendriehoek ....................................................26 

Blustoestel ...............................................................26 

Verbandkistje ..........................................................26 

Voertuigdocumenten .............................................26 

Besturen van een landbouwvoertuig .......................27 

Rijbewijs ..................................................................27 

Getuigschrift van vakbekwaamheid ......................28 

Vereiste leeftijd .......................................................28 

Geneeskundig rijgeschiktheidsattest .....................30 

Met uw tractor of landbouwmachine op de 

openbare weg: 

preventief en anticiperend rijgedrag .......................31 

Begrippenlijst .............................................................33 

Afvinklijst: 

Is mijn bedrijfsmaterieel veilig en in orde? ..............36 

Nuttige websites ........................................................37 

Overzicht relevante wetgeving ................................37


Veel voorkomende begrippen 

In deze brochure komt u allerlei technische begrippen 

tegen. Hoewel u de meeste daarvan vast kent, vindt u 

ze achteraan nader verklaard. 

5


Goedkeuring van landbouwvoertuigen 

en gelijkvormigheidsattesten 

Elk voertuig dat u in het verkeer brengt, moet 

door de overheid zijn goedgekeurd. Daarom 

moet in de regel ook voor landbouwvoertuigen 

een zogenoemd gelijkvormigheidsattest worden 

uitgereikt. Met dat attest verklaart de constructeur 

dat het voertuig identiek is aan het 

prototype waarop de goedkeuringstests werden 

uitgevoerd. 

Een gelijkvormigheidsattest is evenwel niet nodig voor 

de volgende voertuigen: 

• aanhangwagens met een Maximale Toegelaten Massa 

(MTM) van ten hoogste 750 kg en zogenoemde land- 

bouwmotoren; 

• voertuigen van speciale constructie. Zij moeten wel 

door de Minister van Verkeerswezen of zijn gemach- 

tigde als zodanig worden erkend. Om deze erken- 

ning te krijgen, moet de constructeur of zijn ver- 

tegenwoordiger bij de Federale Overheidsdienst (FOD) 

Mobiliteit en Vervoer de nodige documenten indie- 

nen, waarna een document wordt uitgereikt dat de 

aard van het voertuig attesteert. 

Zelfbouw van een landbouwaanhangwagen 

U mag ook zelf een landbouwaanhangwagen bou- 

wen. Er zijn wel enkele beperkingen: 

• de constructie mag slechts eenmalig zijn; 

• de aanhangwagen mag niet in de handel worden 

gebracht; 

• de MTM is 8 ton en de ledige massa (tarra) is maxi- 

maal 6 ton; 

• de maximumsnelheid bedraagt 30 km/uur. 

De FOD Mobiliteit en Vervoer, Directoraat-generaal 

Mobiliteit en Verkeersveiligheid, Residentie Palace, 

Wetstraat 155, 1040 Brussel, geeft u alle informatie 

over hoe u uw zelfgebouwd voertuig wettig in het 

verkeer kunt brengen. U krijgt er ook het formulier 

‘Goedkeuringsaanvraag voor landbouwaanhang- 

wagens’. Aan de hand van een technisch dossier 

gaat de FOD na of een zelfgebouwde aanhangwa- 

gen aan alle veiligheidsnormen en wettelijke voor- 

schriften voldoet. 

7

Inschrijving van landbouwvoertuigen 

Elk voertuig dat op de openbare weg komt, moet 

ingeschreven zijn en een nummerplaat dragen. 

Dat geldt dus ook voor land- en bosbouwtrekkers, 

opleggers, voertuigen van speciale constructie 

en landbouwmotoren. 

8 

Ook hierop zijn er uitzonderingen: 

• aanhangwagens met een toegestane maximum- 

massa van 750 kg moeten niet worden ingeschre- 

ven; 

• landbouw- en bosbouwaanhangwagens moeten even- 

min worden ingeschreven, behalve als ze worden 

gebruikt voor het vervoer voor rekening van derden. 

Opgelet: die aanhangwagens moeten wel een repro- 

ductie dragen van de nummerplaat van het trekkende 

voertuig. Die reproductie moet een reflecterende ach- 

tergrond hebben. 

Het inschrijvingsbewijs of kentekenbewijs is een docu- 

ment dat de bestuurder altijd moet kunnen tonen. 

Opmerking 

Bij een aanrijding met een geleend voertuig moet 

de nummerplaat van het trekkende voertuig op het 

aanrijdingsformulier worden vermeld. Dus niet de 

nummerplaat van de aanhangwagen of de opleg- 

ger.


Keuring van landbouwvoertuigen 

In principe zijn alle voertuigen en aanhangwagens 

onderworpen aan de verplichte keuring. 

Toch gelden er bepaalde vrijstellingen voor bepaalde 

voertuigcategorieën: 

Zijn vrijgesteld van alle keuringen: 

• voertuigen van speciale constructie en aanhang- 

wagens van speciale constructie die niet voorzien 

zijn van een ophanging; 

• landbouwmotoren en hun aanhangwagens; 

• aanhangwagens met een MTM van ten hoogste 

750 kg. 

Zijn vrijgesteld van de periodieke keuring: 

• voertuigen voor traag vervoer. 

Zijn vrijgesteld van de volledige keuring vóór de 

inschrijving: 

• gebruikte voertuigen, andere dan personenwagens, 

auto’s voor dubbel gebruik, minibussen en lijkwa- 

gens. 

Zijn vrijgesteld van de administratieve keuring vóór de 

inschrijving: 

• alle gebruikte voertuigen die een volledige keuring 

vóór de inschrijving hebben ondergaan; 

• bepaalde gebruikte bedrijfsvoertuigen, bv. maaima- 

chines. 

9

De verschillende soorten keuringen 

De volledige keuring bestaat in het onderzoek van: 

• de identificatie van het voertuig, waarbij het chassisnummer, het inschrijvingsbewijs en het gelijkvormigheidsat- 

test of het Europees gelijkvormigheidsbewijs van het voertuig worden gecontroleerd; 

• de technische staat van het voertuig, waarbij men nagaat of het voertuig voldoet aan de van kracht zijnde 

veiligheids- en milieunormen. 

De volledige keuringen worden onderverdeeld in: 

• periodieke keuringen; 

• niet-periodieke keuringen, die plaatsvinden onder welbepaalde omstandigheden, o.a. 

- vóór de datum van het opnieuw in het verkeer brengen van een voertuig dat: 

• een wijziging of verbouwing heeft ondergaan die betrekking heeft op het chassis, het koetswerk of op de 

uitrusting, met een wijziging van de technische kenmerken van het voertuig tot gevolg; 

• als gevolg van een ongeval beschadigingen aan het chassis, de stuurinrichting, de ophanging of de remin- 

richting vertoont of dat onherstelbaar vernield (total loss) werd verklaard; 

- vóór de datum van de eerste inverkeerstelling of de datum van het opnieuw in het verkeer brengen van 

voertuigen voor traag vervoer. 

Daarnaast zijn er ook de gedeeltelijke keuringen, die worden onderverdeeld in: 

• administratieve keuringen, die alleen betrekking hebben op de controle van het inschrijvingsbewijs en het 

gelijkvormigheidsattest of het Europees gelijkvormigsheidsbewijs met het oog op de geldigverklaring van een 

inschrijvingsaanvraag voor een gebruikt voertuig; 

• administratieve herkeuringen, die alleen betrekking hebben op de controle van het chassisnummer, van de 

identificatieplaat en van de documenten of, zonder dat het voertuig hierbij opnieuw wordt aangeboden, op 

de controle van de documenten; 

• technische herkeuringen, d.w.z. alle andere gedeeltelijke keuringen.


Verzekeringen 

Voor alle motorvoertuigen die u gebruikt op de 

openbare weg of op plaatsen die voor het publiek 

of zelfs voor een beperkt aantal mensen toegankelijk 

zijn, moet u een motorrijtuigenverzekering 

hebben. Let wel, die verzekering vergoedt 

alleen als er een oorzakelijk verband 

bestaat tussen de schade en enig gebruik van 

het motorrijtuig in het verkeer. 

Dat laatste is heel belangrijk, want zelfbewegende 

werktuigen zijn zowel motorrijtuigen als werktuigen. 

Veroorzaakt een dergelijk werktuig schade, dan wordt 

nagegaan in hoeverre het schadegeval onder de dek- 

king van de motorrijtuigenverzekering valt. En dat 

hangt dan weer af van de hoedanigheid die het werk- 

tuig bezat op het ogenblik dat het ongeval zich voor- 

deed. Werd het als ‘voertuig in het verkeer’ gebruikt 

(verkeersrisico), dan zal normaal gesproken de motor- 

rijtuigenverzekeraar het schadegeval ten laste moeten 

nemen. Werd het daarentegen gebruikt als werktuig 

(exploitatierisico), dan is er geen sprake van een ver- 

keersongeval en zal de motorrijtuigenverzekeraar dus 

ook niet vergoeden. 

Voor zelfbewegende werktuigen en het zelfbewegend 

landbouwmaterieel kunt u daarom het best, naast een 

motorrijtuigenverzekering, ook nog een wettelijke- 

aansprakelijkheidspolis afsluiten om het exploitatie- 

risico te dekken. Doet u dat niet, dan loopt u het risico 

dat u de schade die het werktuig tijdens werkzaam- 

heden veroorzaakt, zelf moet betalen. Om praktische 

redenen kunt u beide risico’s het best bij dezelfde ver- 

zekeraar laten verzekeren. 

Opmerking 

Als u een motorrijtuigenverzekering voor uw trekker(s) 

sluit, laat uw verzekeraar dan weten of u van plan 

bent nog andere activiteiten (lees risicoverzwarende 

activiteiten) met deze trekker(s) uit te oefenen. Zo 

niet kan de verzekeraar de vergoeding die hij aan 

het slachtoffer betaalde op u verhalen, mocht achter- 

af blijken dat het ongeval niets met uw landbouw- 

uitbating te maken heeft. 

Voorbeelden: 

• u stelt uw trekker ter beschikking om een praal- 

wagen in een of andere optocht te trekken; 

• u doet meer dagen aan loonwerk dan het aantal 

dat is vermeld in het contract. 

11


Afmetingen van de voertuigen 

Een voertuig, dus ook een landbouwtrekker, landbouwmaterieel, 

enz., moet aan een aantal voorwaarden 

voldoen om op de openbare weg te 

mogen rijden. 

Hoogte 

De lading meegerekend, is de maximale hoogte van de 

voertuigen 4 m. 

Breedte 

Voor landbouwtrekkers geldt in principe een maxi- 

mumbreedte van 2,55 m. 

Landbouwvoertuigen mogen echter 3 m breed zijn, op 

voorwaarde dat zij zich alleen van de hoeve naar het 

veld en omgekeerd verplaatsen, niet sneller dan 30 

km/uur rijden en de beweegbare of gemakkelijk af- 

neembare buitenste delen opgevouwen of verwijderd 

zijn om de breedte tijdens de verplaatsing op de open- 

bare weg te verminderen. 

Voertuigen van speciale constructie mogen eveneens 

3 m breed zijn, mits zij niet sneller dan 30 km/uur rij- 

den en de beweegbare of gemakkelijk afneembare 

buitenste delen opgevouwen of verwijderd zijn om de 

breedte tijdens de verplaatsing op de openbare weg te 

verminderen. 

Voor bepaalde landbouwvoertuigen (maaidorsers, rooi- 

machines, enz.) die door hun constructie méér dan 3 m 

breed zijn, geldt een uitzondering. Zij mogen echter 

niet zomaar op de openbare weg worden gebruikt en 

moeten hiervoor in principe de toestemming krijgen 

van de Federale Overheidsdienst (FOD) Mobiliteit en 

Vervoer. Deze toestemming kan overigens bepaalde 

beperkingen aan het gebruik opleggen (bv. niet tijdens 

het weekend of op feestdagen, uitsluitend op een 

bepaald traject). 

13

Kooiwielen en dubbele banden 

Het gebruik van kooiwielen en dubbele banden 

mag dus niet tot gevolg hebben dat de maximaal 

toegestane breedte wordt overschreden. Als de 

tractor door het monteren van dubbele banden 

sneller kan rijden dan 30 of 40 km/uur, verliest hij 

bovendien de kwalificatie van voertuig voor traag 

vervoer en vervalt de vrijstelling van periodieke keu- 

ring of de toestemming tot het besturen van de 

trekker zonder rijbewijs. 

Een en ander heeft ook zijn invloed op de verlich- 

ting van het voertuig. In principe mag de verlichting 

immers niet meer dan 40 cm verwijderd zijn van de 

zijkant van het voertuig. Zodra er dubbele wielen 

worden gemonteerd, bestaat de kans dat deze 

afstand wordt overschreden. In dat geval moeten 

omtreklichten worden aangebracht op het voer- 

tuig. 

De regels inzake het kruisen of inhalen blijven 

onverkort gelden. 

Samenstelling en lengte van de sleep 

Een motorvoertuig mag slechts één enkel voertuig 

trekken en de totale lengte van de sleep mag niet meer 

dan 18 m bedragen. 

Er is één uitzondering: voor slepen van landbouwtrac- 

toren met een maximale snelheid van 25 km/uur en 

binnen een straal van 25 km van de hoeve, mag de 

totale lengte van de sleep 25 m bedragen (één of meer 

aanhangwagens inbegrepen). 

14 

Brandstof 

De algemene regel is dat roodgekleurde dieselolie 

niet als motorbrandstof voor motorvoertuigen 

mag worden gebruikt. 

Hierop is er één uitzondering: het gebruik van rood- 

gekleurde dieselolie is wel toegestaan voor land- en 

bosbouwtrekkers die niet op de openbare weg rijden.


Reminrichting van voertuigen 

Algemeen 

De landbouwtractor, zijn aangekoppelde aanhang- 

wagens en zelfrijdende machines moeten voorzien zijn 

van zowel een bedrijfsrem als een parkeerrem. Beide 

remsystemen mogen door hetzelfde bedieningsorgaan 

worden bediend. Wanneer men de openbare weg 

gebruikt, moeten de onafhankelijke remmen van de 

beide achterwielen van de landbouwtractor aan elkaar 

worden gekoppeld. Dat is pas mogelijk door het kop- 

pelstuk neer te klappen. 

Uitzondering: eenassige aanhangwagens met een 

MTM van ten hoogste 750 kg moeten niet voorzien 

zijn van een reminrichting. 

Bedrijfsrem 

Met de bedrijfsrem moet de bestuurder de bewegin- 

gen van het voertuig kunnen controleren en het voer- 

tuig op een veilige, snelle en doeltreffende manier tot 

stilstand kunnen brengen, ongeacht de snelheid, de 

graad van belasting en de helling waarop het voertuig 

zich bevindt. De inrichting moet steeds bedienbaar zijn 

vanaf de zitplaats van de bestuurder, zonder dat de 

bestuurder het stuur moet loslaten. De remvertragers 

voor de voertuigen met een snelheid hoger dan 30 km/ 

uur moeten krachtiger kunnen remmen. De remvertra- 

ging moet meer dan 20 % beter zijn. De vereiste kracht 

om te remmen moet kleiner zijn dan 70 kg. 

Parkeerrem 

De parkeerrem moet in staat zijn het landbouwvoer- 

tuig in beladen toestand op een helling van 18 % in 

beide richtingen staande te houden. De noodrem wordt 

bediend door de parkeerrem te gebruiken. Hiermee 

moet men 50 % van de remvertraging van de bedrijfs- 

rem kunnen teweegbrengen. 

Bediening van de rem van aanhangwagens 

De rem van aanhangwagens met Maximale Toegela- 

ten Massa (MTM) van meer dan 3 500 kg moet recht- 

streeks bediend worden met het bedieningsorgaan 

van de bedrijfsrem van het trekkende voertuig. 

Voor landbouwvoertuigen mag de bedrijfsrem van de 

aanhangwagen met een MTM van ten hoogste 8 000 kg 

ook door een ander bedieningsorgaan worden be- 

diend. Een voorwaarde is wel dat dit extra bedienings- 

orgaan zich niet achter de zitplaats van de bestuurder 

van de tractor bevindt. Bovendien moet de bestuurder 

dit bedieningsorgaan tijdens het rijden kunnen bedie- 

nen zonder het stuurwiel los te laten. 

Losbreekrem 

Als de aanhangwagen losraakt of de koppeling 

breekt, moet de bedrijfsrem van de aanhangwagen 

automatisch in werking treden. Dit noemt men de 

losbreekrem. De losbreekrem is verplicht voor aan- 

hangwagens met een MTM van meer dan 750 kg. 

Ook hier zijn er uitzonderingen: 

• als de MTM kleiner is dan 1 500 kg en de aanhang- 

wagen één as heeft, dan is een losbreekrem niet 

verplicht op voorwaarde dat deze wagen voorzien 

is van een hulpkoppeling die belet dat de dissel de 

grond raakt bij een breuk; 

• bij aanhangwagens die alleen worden afgeremd 

door een oplooprem, mag het automatisch rem- 

men gebeuren door middel van de parkeerrem of 

door het neerhalen van de dissel. 

15


Verlichting 

Er bestaat een uitgebreide reglementering over de 

verlichting (kenmerken en plaats op het voertuig). Een 

overzicht vindt u in de illustraties en hun begeleidende 

tekst. 

Lading 

Schikking, bevestiging en afdekking van de 

lading 

De lading van een voertuig moet zodanig worden 

geschikt - en zo nodig vastgemaakt en overdekt met 

een dekzeil of met een net - dat ze: 

• het zicht van de bestuurder niet kan hinderen; 

• geen gevaar kan vormen voor de bestuurder, de ver- 

voerde personen en de andere weggebruikers; 

• geen schade kan veroorzaken aan de openbare weg, 

aan de aanhorigheden, aan bruggen en tunnels, en 

aan de openbare en particuliere eigendommen; 

• niet op de openbare weg kan vallen of slepen; 

• de stabiliteit van het voertuig niet in het gedrang 

kan brengen; 

• de lichten, de reflectoren en de nummerplaat niet 

onzichtbaar kan maken. 

De lading van graangewassen, vlas, stro, paarden- of 

veevoer in bulk of in balen moet worden overdekt met 

een dekzeil of met een net. Deze bepaling geldt echter 

niet voor vervoer binnen een straal van 25 km van de 

plaats van de lading, voorzover dit vervoer niet langs 

de autosnelweg gebeurt. 

Bestaat de lading uit lange stukken, dan moeten die 

zowel onderling als aan het voertuig zo stevig worden 

vastgemaakt dat ze bij het schommelen niet buiten de 

grootste zijomtrek van het voertuig komen. 

Al wat dient om de lading vast te maken of te beschut- 

ten, zoals kettingen, dekzeilen, netten, enz., moet de 

lading nauw omsluiten. 

De bestuurder van het voertuig moet de nodige maat- 

regelen nemen om te voorkomen dat de lading, en 

ook al wat dient om de lading vast te maken of te 

beschutten, door lawaai de bestuurder zou hinderen, 

het publiek ongemak zou bezorgen of dieren zou doen 

schrikken. 

17

Wanneer zij- of achterdeuren bij uitzondering moeten 

open blijven, moeten zij zodanig worden vastgezet 

dat zij niet uitsteken buiten de grootste zijomtrek van 

het voertuig. 

Afmetingen van de lading 

Een beladen voertuig (een auto, bespannen voertuig 

of hun aanhangwagens) mag, alle uitstekende delen 

inbegrepen, niet breder zijn dan 2,50 m of 2,60 m wan- 

neer het voertuig een breedte heeft van 2,60 m. Er zijn 

twee uitzonderingen: 

a als de lading bestaat uit graangewassen, vlas, stro, 

paarden- of veevoeder in bulk (behalve geperste 

balen) mag het geladen voertuig 2,75 m breed zijn; 

b als de hierboven beschreven lading wordt vervoerd 

binnen een straal van 25 km van de plaats van lading 

of binnen een zone van 25 km van de Belgische 

grens, mag het geladen voertuig 3 m breed zijn. 

In geen geval mag de lading voor het voertuig uitste- 

ken. De lading mag niet verder dan 1 m achter het 

voertuig uitsteken. Het uitsteeksel mag echter 3 m 

bedragen, wanneer het voertuig met lange ondeelba- 

re stukken beladen is. 

Signalisatie van de lading 

Bij een voertuig dat niet verlicht moet zijn, wordt aan 

een lading die meer dan 1 m achter het voertuig uit- 

steekt een vierkant bord bevestigd. Het bord wordt 

zodanig aan het langste uitsteeksel vastgemaakt, dat 

het permanent loodrecht op de rijrichting staat. Het 

moet dus altijd optimaal zichtbaar zijn. 

Dit bord heeft een zijde van 0,50 m en is in afwisse- 

18 

lende rode en witte strepen van ongeveer 75 mm breed 

geschilderd. Een diagonaallijn van het vierkant is rood. 

De rode strepen moeten zijn voorzien van reflecteren- 

de producten. 

Ook op voertuigen die wel verlicht moeten zijn, wordt 

de lading die meer dan 1 m achter het voertuig uit- 

steekt, voorzien van eenzelfde bord. Daarbij komen 

nog een naar achteren gericht rood licht, én een oran- 

je reflector aan elke zijkant. 

Het hoogste punt van het lichtdoorlatende of weer- 

kaatsende gedeelte van de voor het signaleren van het 

achtereinde van de lading gebruikte middelen mag 

zich op niet meer dan 1,60 m boven de grond bevin- 

den. Het laagste punt ervan mag zich op niet minder 

dan 0,40 m boven de grond bevinden. Bovendien: 

• bij een voertuig dat zijreflectoren moet hebben, 

moeten één of meer supplementaire oranje zijreflec- 

toren op de lading worden aangebracht wanneer de 

afstand tussen de buitenrand van de reflector die het 

grootste uitsteeksel van de lading signaleert en de 

buitenrand van de achterste reflector van het voer- 

tuig groter is dan 3 m; 

• bij een voertuig dat geen zijreflectoren moet heb- 

ben, mogen één of meer oranje zijreflectoren op de 

lading worden aangebracht. 

Wanneer het voertuig verlicht moet zijn, moet de 

lading die aan de zijkant uitsteekt en zich op meer dan 

0,40 m van de buitenrand van het lichtdoorlatende 

gedeelte van het standlicht bevindt, door omtreklich- 

ten en reflectoren worden gesignaleerd. 

De lichten en reflectoren aan de voorkant moeten wit 

zijn, die aan de achterkant rood. Het lichtdoorlatende 

of het lichtweerkaatsende gedeelte van deze lichten 

moet zich op minder dan 0,40 m van het grootste uit- 

steeksel bevinden.


Overlading 

U overtreedt het verkeersreglement als u op de 

openbare weg een motorvoertuig bestuurt waarvan 

het geladen gewicht hoger is dan de Maximale Toe- 

gelaten Massa of de Maximale Toegelaten Massa 

van de Sleep. 

Gevolgen van overladen: proces-verbaal en afladen; 

in geval van een afwijking van meer dan een bepaald 

percentage of gewicht: proces-verbaal, afladen en 

intrekking keuringsbewijs. 

19


Uitrusting van een 

landbouwtrekker 

Vooraanzicht 

1 Werklichten (niet verplicht): werklichten of projecto- 

ren mogen alleen op het veld of op de hoeve worden 

gebruikt. 

2 Ruitenwisser: elke tractor met een voorruit moet van 

één of meer goed werkende ruitenwissers zijn voor- 

zien. Voertuigen met een maximumsnelheid hoger 

dan 30 km/uur moeten over een voorruitontdooi- 

ingsinstallatie en een ruitensproeier beschikken 

zodat de bestuurder altijd een perfect uitzicht 

heeft. 

7 

1 

9 

3 Richtingaanwijzers (plaatsing: minimale hoogte 35 

cm, maximale hoogte 190 cm): de richtingaanwijzers 

van een sleep of een voertuig langer dan 6 meter 

moeten op de zijkanten zijn geplaatst. Eventueel 

kan een gecombineerde richtingaanwijzer worden 

geplaatst. Ze moeten vanaf minstens 150 m zichtbaar 

6 

5 

2 

8 

3 

4 

zijn. In volle zonlicht zijn ze vanaf minstens 20 m 

zichtbaar. 

4 Stadslichten (plaatsing: minimale hoogte 35 cm, 

maximale hoogte 190 cm): de afstand ten opzichte 

van de zijkant van het voertuig mag maximaal 40 cm 

bedragen. 

5 Koplampen (plaatsing: minimale hoogte 50-120 cm, 

maximale hoogte 145 cm, wegens constructie van de 

speciale voertuigen): twee symmetrisch aan de voor- 

zijde aangebrachte koplampen. Ze bevatten elk een 

dimlicht en een grootlicht. De grootlichten zijn niet 

verplicht voor de voertuigen voor traag vervoer met 

een maximumsnelheid lager dan 30 km/uur. 

6 Nummerplaat (kentekenplaat): centraal of links. Het 

gaat om een reproductie op reflecterende achter- 

grond (retroflecterende nummerplaat). 

7 Achteruitkijkspiegels: een tractor moet voorzien 

zijn van minstens één achteruitkijkspiegel, die aan 

de linkerkant van het voertuig zodanig is opgesteld 

dat de bestuurder vanaf zijn zitplaats de openbare 

weg achter en links van het voertuig kan gadeslaan 

en een ander voertuig dat begonnen is links in te 

halen, kan waarnemen. De aanwezigheid van een 

goed afgestelde rechterbuitenspiegel is vanzelfspre- 

kend. 

8 Zwaailicht: de bestuurders van landbouwtractoren 

zijn verplicht één of twee oranje-gele zwaailichten 

te gebruiken (zichtbaar in alle richtingen) tussen het 

vallen van de avond en het aanbreken van de dag en 

in alle omstandigheden wanneer het zicht beperkt is 

tot 200 m, op alle openbare wegen. 

Zwaailichten worden altijd gebruikt op alle openba- 

re wegen met meer dan twee rijstroken. 

Deze lichten mogen steeds worden gebruikt, in alle 

verkeersomstandigheden. Op voertuigen breder dan 

3 m moeten ze verplicht worden gebruikt. 

21

9 Instrumentenbord: voertuigen voor traag vervoer 

met een maximumsnelheid van 40 km/uur moeten 

zijn uitgerust met een snelheidsmeter die de snel- 

heid in kilometer per uur aangeeft en met een teller 

die de afgelegde afstand in kilometer opgeeft. 

22 

Achteraanzicht 

2 

1 Werklichten (niet verplicht): deze lichten mogen in 

geen geval de andere bestuurders hinderen, ze kun- 

nen dus nooit worden gebruikt in het verkeer. 

2 Originele nummerplaat: zichtbaar en leesbaar, cen- 

traal of links aangebracht, én verlicht door een wit 

lichtje. 

8 

7 

6 

1 

3 Snelheidsplaat 30 km/uur of 40 km/uur: met een 

lichtweerkaatsende rode rand en aangebracht op 

het rechterachtervlak. 

4 Achterreflectoren (plaatsing: 90 tot 210 cm tot 

bovenrand reflector): twee rode achterreflectoren 

van een goedgekeurd type (mogen niet driehoekig 

zijn). De afstand ten opzichte van de zijkant van het 

voertuig mag maximaal 40 cm bedragen. 

5 Bord ‘traag rijdende voertuigen’: aangebracht in het 

midden of links. Verplicht op alle voertuigen voor 

3 

4 

9


traag vervoer met uitzondering van landbouwvoer- 

tuigen. 

6 Mistachterlichten (plaatsing: minimale hoogte 25 

cm, maximale hoogte 190 cm): als ze gemonteerd 

zijn, moeten deze lichten bij mist of sneeuwval (zicht 

minder dan 100 m) en bij felle regen worden gebruikt. 

Als er maar één mistlicht is aangebracht, moet dat 

zich bevinden links van of op de verticale as door de 

lengteas van het voertuig. De rand van het lichtdoor- 

latende gedeelte van het mistlicht moet zich bevin- 

den op ten minste 10 cm van de rand van het licht- 

doorlatende gedeelte van het stoplicht. 

7 Stoplichten (plaatsing: minimale hoogte 35 cm, maxi- 

male hoogte 190 cm): de stoplichten zijn niet ver- 

plicht voor voertuigen voor traag vervoer met een 

maximumsnelheid lager dan 30 km/uur. 

8 Rode achterlichten en parkeerlichten (plaatsing: 

minimale hoogte 35 cm, maximale hoogte 190 cm): 

de afstand tot de zijkant van het voertuig is maxi- 

maal 40 cm. 


cm, maximale hoogte 190 cm): rood of oranje. 

10 Zijreflectoren (plaatsing: minimale hoogte 35-120 

cm, maximale hoogte 145 cm, om constructierede- 

nen): voertuigen die langer dan 6 m zijn, moeten 

aan elke zijkant ten minste één zijreflector hebben. 

Voor plaatsing en aantal zie ‘zijaanzicht aanhang- 

wagen’. 

11 Omtreklichten (plaatsing: minimale hoogte 35 cm, 

maximale hoogte niet bepaald): omtreklichten die- 

nen om de buitenomtrek van het voertuig aan te 

geven. Ze moeten dan ook zo dicht mogelijk bij de 

uiterste zijkant worden geplaatst, én zo hoog 

mogelijk. Ze zijn verplicht voor alle voertuigen bre- 

der dan 2,50 m. 

23

Uitrusting van landbouwaanhangwagens 

Vooraanzicht 

1 Twee witte reflectoren of twee witte stadslichten 

(plaatsing: minimale hoogte 35 cm, maximale hoog- 

te 225 cm): de stadslichten moeten naar voren en zij- 

waarts licht uitstralen. Ze mogen worden vervangen 

door witte reflectoren. Deze reflectoren staan op 

maximaal 15 cm van de zijkant. 

2 Omtreklichten (plaatsing: minimale hoogte 35 cm, 

maximale hoogte niet bepaald): als de aanhangwa- 

gen breder is dan 2,50 m, moeten omtreklichten aan 

de zijkant van de totale breedte worden aange- 

bracht. Die omtreklichten komen zo dicht mogelijk 

bij de zijkant, zowel aan de voorzijde (witte) als aan 

de achterzijde (rode). 

24 

Zijaanzicht 

1 Oranje zijreflectoren (plaatsing: minimale hoogte 

35-120 cm, maximale hoogte 145 cm, wegens con- 

structieredenen): aanhangwagens waarvan de totale 

lengte, dissel inbegrepen, meer dan 3 m bedraagt, 

moeten aan elke zijkant ten minste één oranje reflec- 

tor hebben. 

2 

2 Tussenafstand zijreflectoren: de afstand tussen het 

meest vooraan gelegen punt van de aanhangwagen, 

dissel niet inbegrepen, en de zijreflector mag niet 

groter zijn dan 3 m. Bovendien mag de afstand tus- 

sen het meest naar achteren stekende punt van de 

aanhangwagen en de zijreflector niet groter zijn dan 

1 m. De onderlinge afstand tussen twee zijreflecto- 

ren mag niet meer dan 3 m bedragen. 

1



7 

1 

1 Mistachterlicht(en) (plaatsing: minimale hoogte 25 

cm, maximale hoogte 120 cm, niet verplicht): als zij 

gemonteerd zijn, moeten deze lichten bij mist of 

sneeuwval (zicht minder dan 100 m) en bij felle regen 

worden gebruikt. 

6 

2 Bord ‘traag rijdende voertuigen’ (niet verplicht): het 

is wel aangeraden het bord achteraan op de land- 

bouwaanhangwagens aan te brengen om het voer- 

tuig beter zichtbaar en herkenbaar te maken. 

5 

3 Rode achterlichten en parkeerlichten (plaatsing: 

minimale hoogte 35 cm, maximale hoogte 190 cm): 

maximaal 40 cm van de zijkant van het voertuig. 

4 Stoplichten (plaatsing: minimale hoogte 35 cm, maxi- 

male hoogte 190 cm): de stoplichten zijn niet ver- 

4 

8 

3 

plicht voor de voertuigen voor traag vervoer met een 

maximumsnelheid lager dan 30 km/uur. 

5 Snelheidsplaat 30 km/uur of 40 km/uur: met licht- 

weerkaatsende rode rand, aangebracht aan de rech- 

terkant van de aanhangwagen. 

6 Nummerplaat: leesbare en goed zichtbare reproduc- 

tie van de originele nummerplaat, centraal of links 

geplaatst. Deze reproductie moet een reflecterende 

achtergrond hebben (retroflecterende nummer- 

plaat). 

7 Driehoekige reflectoren (plaatsing: minimale hoogte 

35 cm, maximale hoogte 190 cm): twee driehoekige 

goedgekeurde achterreflectoren. Deze reflectoren 

mogen zich maximaal 40 cm van de zijkant van het 

voertuig bevinden. 


cm, maximale hoogte 190 cm): de afstand tussen de 

richtingaanwijzers moet minstens 60 cm bedragen. 

25

Bijzondere uitrustingen 

Gevarendriehoek 

Elk motorvoertuig, behalve een landbouwmotor, moet 

voorzien zijn van een gevarendriehoek. 

Elke zijde van de driehoek is 50 cm lang en 5 cm breed. 

De buitenzijde is over 2,50 cm reflecterend rood, de 

binnenzijde over 2,50 cm fluorescerend rood. 

Waar moet de gevarendriehoek geplaatst worden? 

Deze rode reflecterende driehoek moet worden 

gebruikt om een defect voertuig of een op de open- 

bare weg gevallen lading te signaleren. De gevaren- 

driehoek moet worden geplaatst op ongeveer 30 m 

afstand van het obstakel en wel zo dat hij voor de 

naderende bestuurders vanaf ongeveer 50 m zicht- 

baar is. Binnen de bebouwde kom, waar die afstand 

niet kan worden nageleefd, mag men de driehoek 

op een kleinere afstand en zelfs op het voertuig zet- 

ten. 

Blustoestel 

Er moet een blustoestel aanwezig zijn in alle auto’s, 

met uitzondering van onder andere de landbouwmo- 

tor. Voertuigen voor traag vervoer moeten slechts één 

blustoestel hebben, voorzien van het merkteken ‘Benor 

V’. Deze blustoestellen zijn slechts geldig tot de uiter- 

ste datum die wordt vermeld op de romp van het toe- 

stel. Het toestel moet zijn verzegeld met een metalen 

draad met loodje. Het blustoestel moet op een steun 

zijn gemonteerd en zich op een zichtbare en gemak- 

kelijk te bereiken plaats bevinden, zodat het binnen 

tien seconden kan worden afgenomen. Daarnaast 

moet het blustoestel een capaciteit bezitten die afhan- 

kelijk is van de Maximale Toegelaten Massa (MTM) van 

26 

de tractor. Onderstaande tabel is daarbij van toepas- 

sing. 

MTM Poeder BC of ABC Halogeenproduct 

< 2 500 kg 1 kg 1 kg 

2 500 - 7 000 kg 2 kg 2 kg 

> 7 000 kg 3 kg 3 kg 

Verbandkistje 

Het Algemeen Reglement op de Arbeidsbescherming 

(A.R.A.B.) en de wet betreffende het welzijn van de 

werknemers bij de uitvoering van hun werk maken 

een verbandkistje of -etui tot een verplichte uitrusting 

zodra er een werknemer of gelijkgestelde met het 

voertuig rijdt (alleen dienstboden en huispersoneel 

vallen daar niet onder). De inhoud moet in deze geval- 

len overeenstemmen met de wettelijke voorschriften. 

Voertuigdocumenten 

In een voertuig moeten allerlei documenten aanwezig 

zijn die bij een controle kunnen worden opgevraagd. 

Het is altijd handig een kopie van deze documenten 

thuis te bewaren. Maak er een gewoonte van om deze 

documenten jaarlijks na te kijken en eventueel te ver- 

vangen. Andere documenten zijn niet verplicht, maar 

wel aanbevolen. 

Verplicht: 

• het inschrijvingsbewijs van het voertuig; 

• het verzekeringsbewijs; 

• alleen voor het Waals Gewest: het betalingsbewijs 

van de autoradiobelasting; 

• het keuringsbewijs van het voertuig; 

• het gelijkvormigheidsattest van het voertuig;


• het keuringsbewijs of het regularisatieattest van de 

aangekoppelde aanhangwagen. 

Aanbevolen: 

• het Europees Aanrijdingsformulier. 

Besturen van een 

landbouwvoertuig 

Rijbewijs 

Tenzij hij voor 1 oktober 1982 geboren is, moet de 

bestuurder van een landbouwvoertuig in het bezit zijn 

van een geldig rijbewijs dat afhankelijk is van de Maxi- 

male Toegelaten Massa van het bestuurde landbouw- 

voertuig of de bestuurde sleep. De verschillende cate- 

gorieën van rijbewijzen die van toepassing kunnen zijn 

voor landbouwvoertuigen, vindt u in de tabel. 

Besturen van landbouwvoertuigen: vereiste rijbewijs in functie van de MTM 

Vereiste rijbewijs 

B • De MTM is lager of gelijk aan 3 500 kg, en 

• er wordt geen aanhangwagen getrokken 

• of 

• er wordt een aanhangwagen getrokken met een MTM van maximaal 750 kg 

• De MTM van de aanhangwagen is hoger dan 750 kg, maar de MTM van de sleep is lager dan 3 500 kg 

B + E • De MTM is lager of gelijk aan 3 500 kg, en 

De MTM van de aanhangwagen is hoger dan 750 kg 

De MTM van de sleep is hoger dan 3 500 kg 

C1 • De MTM ligt tussen 3 500 kg en 7 500 kg, en 


• of 


C1 + E • De MTM ligt tussen 3 500 kg en 7 500 kg, en 

er wordt een aanhangwagen getrokken met een MTM van meer dan 750 kg 

de MTM van de sleep is lager dan 12 000 kg 

C • De MTM is hoger dan 7 500 kg, en 


• of 


C + E • De MTM is hoger dan 7 500 kg, en 

er wordt een aanhangwagen getrokken met een MTM van meer dan 750 kg 

27

Personen die slaagden voor het examen voor een rijbe- 

wijs C, maar geen 21 jaar oud zijn, krijgen een rijbewijs 

C1. Om een rijbewijs C te verkrijgen, moet een nieuw 

rijbewijs worden aangevraagd op de gemeente vanaf 

de leeftijd van 21 jaar. Noch het theoretische, noch het 

praktische rijexamen moet worden overgedaan. 

Getuigschrift van vakbekwaamheid 

Men verkrijgt het getuigschrift van vakbekwaamheid 

op het einde van het 6e leerjaar secundair beroepson- 

derwijs na de voltooiing van de opleiding vrachtwa- 

genchauffeur of na het volgen van een beroepsoplei- 

ding van vrachtwagenchauffeur. 

Vereiste leeftijd 

Bestuurders van trekkers of ander rijdend 

landbouwmaterieel 

• Traject van de hoeve naar het veld en omgekeerd: 

- met een voertuig of sleep met een MTM tot 15 ton: 

28 

16 jaar. Wanneer de bestuurder geboren is na 31 

augustus 1986 moet hij wel houder zijn van een 

getuigschrift dat aantoont dat hij geslaagd is voor 

het bijzondere theoretische examen; hij moet dat 

document ook bij zich hebben; 

- met een voertuig of sleep met een MTM > 15 ton: 

21 jaar, of 18 jaar wanneer de persoon een getuig- 

schrift van vakbekwaamheid kan voorleggen. Wan- 

neer de bestuurder geboren is na 31 augustus 1986 

moet hij wel houder zijn van een getuigschrift dat 

aantoont dat hij geslaagd is voor het bijzondere 

theoretische examen; hij moet dat document ook 

bij zich hebben. 

• Andere trajecten: 

- met een voertuig of sleep met een MTM tot 7,50 

ton: 18 jaar. Wanneer de bestuurder geboren is na 

30 september 1982 moet hij uiteraard in het bezit 

zijn van een geldig rijbewijs afhankelijk van de 

MTM van het bestuurde landbouwvoertuig of de 

bestuurde sleep; 

- met een voertuig of sleep met een MTM > 7,50 ton: 

21 jaar, of 18 jaar wanneer de persoon een getuig- 

schrift van vakbekwaamheid kan voorleggen. Wan- 

neer de bestuurder geboren is na 30 september 1982, 

moet hij uiteraard in het bezit zijn van een geldig 

rijbewijs afhankelijk van de MTM van het bestuurde 

landbouwvoertuig of de bestuurde sleep. 

Voertuigen voor traag vervoer 

• Bestuurders, geboren voor 1 oktober 1982, van voer- 

tuigen voor traag vervoer (volgens art. 1 §2, 15 van 

het KB van 15 maart 1968) zijn vrijgesteld van de ver- 

plichting houder te zijn van een rijbewijs en het bij 

zich te hebben. 

• Bestuurders geboren na 30 september 1982 moeten, 

afhankelijk van de MTM van het voertuig, beschik- 

ken over een rijbewijs B (tot en met 3 500 kg MTM), 

C1 (tot en met 7 500 kg MTM) of C (meer dan 7 500 

kg MTM). Bij het aankoppelen van een aanhangwa- 

gen met een MTM van meer dan 7 500 kg kan een 

bijkomende E-categorie vereist zijn. 

Een schematisch overzicht van de leeftijdsvereisten 

naar gelang van de aard van het bestuurde landbouw- 

voertuig vindt u in de tabel.


Besturen van landbouwvoertuigen: vereiste rijbewijs en minimumleeftijd 

Traject Hoeve - veld - hoeve Andere trajecten 

MTM 1 van het voertuig of de sleep < 15 000 kg MTM van het voertuig of de sleep < 7 500 kg 

Geboren 

voor 1 september 1986 

Geboren 

na 31 augustus 1986 

Rijbewijs Neen Neen, wel een getuigschrift 

van slagen in een 

theoretisch examen 

Geboren 

voor 1 oktober 1982 

Geboren 

na 30 september 1982 

Neen Ja, in functie van de 

MTM 2 

Leeftijd 16 jaar 18 jaar 

MTM van het voertuig of de sleep > 15 000 kg MTM van het voertuig of de sleep > 7 500 kg 

Geboren 

voor 1 september 1986 

Geboren 

na 31 augustus 1986 

Rijbewijs Neen Neen, wel een getuigschrift 

van slagen in een 

theoretisch examen 

Leeftijd 21 jaar of 18 jaar 

indien getuigschrift vakbekwaamheid 

Geboren 

voor 1 oktober 1982 

Geboren 

na 30 september 1982 

Neen Ja, in functie van de 

MTM 

21 jaar of 18 jaar 

indien getuigschrift vakbekwaamheid 

1 De Maximale Toegelaten Massa (MTM) is het hoogste gewicht dat een voertuig in beladen toestand mag hebben. Het is dus de optelsom van het eigen 

gewicht van het voertuig en van zijn maximaal laadvermogen. De MTM van een voertuig kan men terugvinden op het identificatieplaatje of op het schouwingsbewijs. 

De MTM van een sleep bekomt men door de eigen massa van de tractor te vermeerderen met de MTM van de getrokken aanhangwagen(s). 

2 Zie ander overzicht. Het spreekt vanzelf dat alle bijkomende bepalingen per categorie rijbewijs volledig van kracht blijven (zoals vb. getuigschrift van 

geneeskundige schifting, ...). 

29

Geneeskundig rijgeschiktheidsattest 

Als de bestuurder van een landbouwvoertuig een rij- 

bewijs moet hebben, dan moet hij ook voldoen aan 

alle medische voorschriften. 

Zo moeten de bestuurders van landbouwvoertuigen 

die een rijbewijs C, C+E, C1 of C1+E willen verkrijgen of 

het willen verlengen een medisch onderzoek onder- 

gaan in een Medisch Centrum van de Sociaal-Medische 

Rijksdienst of bij een erkende arts. 

Voor het eigenlijke onderzoek moet de aanvrager of 

de bestuurder eerst een medische verklaring onderte- 

kenen waarin hij op zijn woord van eer bevestigt dat 

hij geen aandoening heeft die het normaal besturen 

van een voertuig, zelfs tijdelijk, zou kunnen verhinde- 

ren of belemmeren. Verder moet een verslag van een 

oogarts worden voorgelegd. Daarna volgt een alge- 

meen medisch onderzoek. Wordt de betrokkene 

medisch geschikt geacht, dan krijgt hij een getuig- 

schrift van rijgeschiktheid. 

Het attest is in principe vijf jaar geldig. Deze geldig- 

heid wordt echter teruggebracht tot drie jaar voor 

bestuurders die ouder zijn dan 50 jaar. In geval van 

bepaalde aandoeningen kan de geldigheidsduur van 

het attest nog verder beperkt worden tot één jaar of 

minder. 

De gegevens van het hierboven vermelde rijgeschikt- 

heidsattest, zoals geldigheidsdatum, eventuele beper- 

kingen (bv. gezondheidsbeperkingen) of aanpassingen 

aan het voertuig, staan in codevorm (Europees gelden- 

de codes) op het rijbewijs. 

30


Met uw tractor of landbouwmachine op de openbare weg: 

preventief en anticiperend rijgedrag 

Zelfs als uw voertuig aan alle reglementen en 

eisen voldoet, blijft het in het huidige verkeer 

een uitzonderlijk voertuig door zijn lage snelheid, 

de lengte van de sleep en de breedte van 

de aangekoppelde werktuigen of machines. 

Toch moet u geregeld gebruikmaken van de 

openbare weg. U kunt de risico’s al beperken 

door aandacht te besteden aan de volgende 

punten. 

Geef duidelijk en tijdig de richting aan waarin u 

gaat afslaan 

De achteropkomende voertuigen hebben meestal een 

grotere snelheid en dus ook een grotere remafstand. 

Laat daarom tijdig weten dat u gaat afslaan. En zorg 

ervoor dat de richtingaanwijzers altijd goed zichtbaar 

zijn. Als er een ongeval gebeurt met een voertuig dat 

links inhaalt, dan krijgt de bestuurder die links afdraait 

meestal de schuld. Zelfs als hij alle nodige voorzorgs- 

maatregelen heeft genomen. 

Sla alleen linksaf wanneer u voldoende tijd 

hebt 

Tegenliggers hebben immers voorrang (dus ook brom- 

fietsers, fietsers en voetgangers). Wees dubbel voor- 

zichtig als er een afzonderlijk fietspad is aan de linker- 

kant van de weg. Als u op het laatste moment moet 

stoppen om een fietser door te laten, dan blokkeert u 

met uw trekker de helft van de weg. Hangt er achter 

de trekker nog een werktuig, dan is de andere weg- 

helft ook versperd! 

Rechtsaf slaan 

Zet de rechterrichtingaanwijzer aan. Om rechts af te 

slaan mag u eerst naar links of het midden van de rij- 

baan uitwijken, om gemakkelijker in te slaan. Daarbij 

laat u alle andere weggebruikers voorgaan. Houd ook 

rekening met het achteropkomend verkeer. Kijk links 

en vooral rechts in uw spiegels, kijk ook zo vlug moge- 

lijk naar rechts op het rijvak terwijl het voertuig al 

lichtjes afdraait. Voer dit manoeuvre traag uit! 

Gebruik uw spiegels 

Een goed zicht op de weg achter u is minstens even 

belangrijk als uw zicht naar voor. Bij het rechts afslaan 

is het goed oppassen geblazen voor rechts inhalend 

31

verkeer. Vooral fietsers en bromfietsers bevinden zich 

soms onverwacht snel op uw hoogte. Grote spiegels, 

perfect ingesteld, kunnen dan het verschil maken. 

Houd bij het oversteken van een weg en bij het 

kruisen van andere weggebruikers rekening 

met de snelheid van het andere verkeer 

Het normale wegverkeer heeft een grotere snelheid. 

Omdat de tractor een voertuig is voor traag vervoer, 

heeft hij ook meer tijd nodig dan een personenwagen 

om bijvoorbeeld de weg over te steken. 

Denk aan de lengte van uw combinatie 

Voer bij het oversteken van een weg uw manoeuvre in 

één keer uit! 

Zorg dat u tijdig wordt gezien 

Gebruik uw zwaailicht. Reinig uw lichten en reflecto- 

ren vóór u op de openbare weg komt en herstel defec- 

te lichten onmiddellijk. Heel wat kop-staartbotsingen 

gebeuren doordat de bestuurder van een achterlig- 

gend voertuig te laat opmerkt dat het voertuig voor 

hem traag rijdt. De ongelijke snelheid verrast de ver- 

strooide chauffeur, met als gevolg een plots uitwijken, 

plots remmen en een ongeval. 

Blijf zoveel mogelijk rechts op de rijbaan 

Let evenwel op mogelijke obstakels zoals bomen, paal- 

tjes, enz. Let op fietsers en houd rekening met hun 

snelheid bij het inhalen. 

Neem de tijd om het grootste vuil van uw 

ruiten en spiegels te verwijderen 

Een goed zicht is de eerste vereiste om veilig te rijden. 

Het is handig om een natte spons en zeemvel in een 

plastic zak mee te hebben. Zo kunt u steeds spiegels, 

32 

ruiten, reflectoren en lichten schoonmaken. 

Verwijder de grootste modderresten van uw 

wielen en uw machine vóór u de weg opgaat 

Enkele minuten werk kunnen modder op de weg en 

een eventueel dodelijke slippartij vermijden. 

Pas uw snelheid aan aan de staat van de weg, 

de weersomstandigheden, de totale lading van 

uw sleep 

Hoe hoger uw snelheid, hoe langer de remafstand. 

Totale remafstand voor een voertuig met sleep dat met 

40 km/uur over natte straatstenen rijdt en plots remt = 

50 m!


Begrippenlijst 

In deze brochure gebruiken we regelmatig allerlei 

technische begrippen. Enkele daarvan worden hieron- 

der verklaard. De definities zijn ook terug te vinden in 

het verkeersreglement (straatcode en technisch regle- 

ment). 

Eigen massa = leeggewicht = tarra 

De eigen massa is het gewicht van het voertuig - inclu- 

sief uitrusting, toebehoren, brandstof, water en smeer- 

olie - maar zonder de vervoerde personen of goede- 

ren. 

Laadvermogen 

Het Iaadvermogen is de op het voertuig toegestane 

lading. Het is afhankelijk van de ‘Maximale Toegelaten 

Massa’, de eigen massa op de grond onder elk van de 

assen of, voor sommige aanhangwagens, op het steun- 

punt, en eventueel van de minimale massa op de grond 

onder de vooras. 

Landbouw- of bosbouwtrekker 

Een landbouw- of bosbouwtrekker is elk motorvoer- 

tuig op wielen of rupsbanden, met ten minste twee 

assen, dat voornamelijk bestemd is voor tractiedoel- 

einden. Hij is vooral ontworpen voor het trekken, 

duwen, dragen of in beweging brengen van bepaalde 

werktuigen, machines of aanhangwagens in de land- 

of bosbouw. De trekker mag ingericht zijn voor het 

vervoer van een lading en van bijrijders. 

De nominale maximumsnelheid van deze voertuigen 

wordt door de constructie bepaald en ligt tussen 6 en 

30 km/uur. 

Voor trekkers rijdend op luchtbanden en met twee 

assen wordt de maximale nominale snelheid bepaald 

door de datum van de eerste inschrijving: 

• vóór 1 juli 1995: 

- 25 + 5 km/uur; 

- 30 + 3 km/uur met een aanvraag voor goedkeuring 

na 31 december 1984; 

• vanaf 1 juli 1995: 40 + 4 km/uur. 

Landbouwmotor 

Een landbouwmotor wordt ook motorploeg of 

gemeenzaam ‘motoculteur’ genoemd. Een landbouw- 

motor bezit slechts één as. Hij wordt bestuurd door 

middel van armen door iemand die achter de land- 

bouwmotor loopt of op de aanhangwagen of het 

landbouwwerktuig zelf zit. 

Landbouwaanhangwagen 

Een aanhangwagen is elk voertuig dat door een ander 

voertuig wordt voortgetrokken. Een landbouwaan- 

hangwagen is elke aanhangwagen die uitsluitend door 

een landbouwtractor wordt voortgetrokken. 

Landbouwmaterieel 

Met landbouwmaterieel en tuinbouwmaterieel wordt 

het zelfbewegend materieel bedoeld dat gebruikt 

wordt voor de landbouw, met uitzondering van land- 

bouwtrekkers, landbouwmotoren en maaimachines. 

Wegens hun constructie of definitieve verbouwing, 

zijn ze voornamelijk bestemd tot werktuig. Voorbeel- 

den zijn: 

• spuitmachines, machines voor mechanische onkruid- 

bestrijding, enz.; 

• maaimachines zoals maaidorsers, zwadmaaiers, bie- 

tenrooiers, enz. 

Het laadvermogen is gelijk aan nul ten opzichte van 

zijn eigen massa. 

33

Ook in de tuinbouw wordt gebruikgemaakt van 

bedrijfsmaterieel. Dit beperkt zich meestal tot de vol- 

legrondsector. De gebruikte machines, zoals trekkers, 

spuitmachines, aanhangwagens en getrokken machi- 

nes moeten op de openbare weg voldoen aan dezelfde 

eisen als machines die onder de noemer ‘landbouw’ 

vallen. 

Voertuig 

Een voertuig is elk middel van vervoer te land, alsmede 

alle verrijdbaar landbouw- of bedrijfsmaterieel. 

Massa in Beladen Toestand 

De ‘Massa in Beladen Toestand’ is het geheel van de 

eigen massa van het voertuig en van de massa van zijn 

lading, van de bestuurder en van elke andere vervoer- 

de persoon. 

Maximale Toegelaten Massa (MTM) 

De Maximale Toegelaten Massa (MTM) is het hoogste 

gewicht dat een voertuig in beladen toestand mag 

hebben. Het is dus de optelsom van het eigen gewicht 

van het voertuig en van zijn maximale laadvermogen. 

De MTM van een voertuig vindt men terug op het 

identificatieplaatje of op het keuringsbewijs. 

De MTM van een sleep verkrijgt men door de eigen 

massa van de tractor te vermeerderen met de MTM 

van de getrokken aanhangwagen(s). Deze MTM van 

de sleep (MTMS) staat vermeld op het bewijs van tech- 

nische keuring van het trekkende voertuig en mag 

alleen bij uitzondering worden overschreden, om een 

defect voertuig te slepen. 

Maximale Toegelaten Sleepbare Massa (MTSM) 

De term ‘Maximale Toegelaten Sleepbare Massa’ (MTSM) 

duidt op de maximale massa (van een aanhangwagen) 

34 

die technisch door een motorvoertuig mag worden 

getrokken. Deze MTSM wordt door de constructeur 

vastgesteld en vindt men in het proces-verbaal van 

goedkeuring (PVG). De MTSM is dus niet hetzelfde als 

de MTM van de aanhangwagen. 

De bepaling van de Maximale Toegelaten Sleepbare 

Massa van een motorvoertuig, al of niet een specifieke 

trekker, bestemd om een aanhangwagen te trekken, 

gebeurt als volgt: 

De Maximale Toegelaten Sleepbare Massa wordt op 

het ogenblik van de inschrijving of de indienststelling 

van een motorvoertuig vastgesteld als de laagste van 

de volgende waarden: 

• voor alle voertuigen: de technisch toelaatbare sleep- 

bare massa, die afhankelijk is van de constructie en 

de prestaties van het voertuig en/of de capaciteit van 

de koppelinrichting; 

• voor voertuigen die uitsluitend bestemd zijn om aan- 

hangwagens zonder bedrijfsrem te slepen: de helft 

van de massa van het voertuig in rijklare toestand, 

met een maximum van 0,75 ton; 

• voor voertuigen waarvan de maximale massa 3,50 ton 

niet overschrijdt en die uitsluitend bestemd zijn voor 

het slepen van aanhangwagens met een bedrijfsrem: 

de maximale toegelaten massa van het voertuig of, 

voor terreinvoertuigen, anderhalve maal deze massa, 

met een maximum van 3,50 ton; 

• voor voertuigen met een maximale massa van meer 

dan 3,50 ton die uitsluitend bestemd zijn voor het 

slepen van aanhangwagens met een oploopremin- 

richting: 3,50 ton; 

• voor voertuigen die bestemd zijn voor het slepen 

van aanhangwagens met een continureminrichting:

anderhalve maal de maximale toegelaten massa van 

het voertuig. Een lagere dan de aldus bepaalde 

massa kan worden aanvaard op verzoek van de fabri- 

kant. 

Sleep 

Een sleep is elke groep van voertuigen die aan elkaar 

zijn gekoppeld met het doel door een en dezelfde 

kracht te worden voortbewogen. 

Traject hoeve-veld-hoeve 

Het traject hoeve-veld-hoeve moet strikt geïnterpre- 

teerd worden! Het is het traject van de eigen hoeve 

naar het eigen veld. Het eigen veld is het veld dat 

wordt gebruikt voor de eigen landbouwexploitatie. De 

gronden die voor de eigen exploitatie worden gebruikt, 

kunnen in eigendom, in huur of in pacht zijn. Alle 

andere situaties (bv. naar veiling, naar hoeve of veld 

van een andere landbouwer) vallen daar niet onder. 

Voertuigen van speciale constructie 

Een voertuig van speciale constructie is elk vervoermid- 

del dat, vanwege zijn constructie of definitieve ver- 

bouwing, voornamelijk bestemd is om als werktuig 

gebezigd te worden, met een laadvermogen dat bijna 

nul bedraagt t.o.v. zijn eigen massa. Deze categorie 

omvat landbouwvoertuigen en bedrijfsvoertuigen en 

is onderverdeeld in twee snelheidscategorieën: 

• een categorie beneden 30 km/uur nominaal; 

• een categorie boven 30 km/uur nominaal. 

Voorbeelden van voertuigen van speciale constructie 

zijn met name: het zelfrijdend bedrijfsmaterieel, het 

zelfrijdend landbouwmaterieel, de maaimachines en 

de werktuigaanhangwagens. Landbouw- en bosbouw- 

trekkers en landbouwmotors vallen er dus niet onder. 

Voertuigen voor traag vervoer 

Als voertuig voor traag vervoer wordt beschouwd: 

• elk voertuig dat door zijn bouw en doel een nomi- 

nale maximumsnelheid van ten hoogste 40 km/uur 

kan bereiken. Elke verbouwing die tot gevolg heeft 

dat deze maximumsnelheid kan worden overschre- 

den, ontneemt aan een dergelijk voertuig zijn hoe- 

danigheid van voertuig voor traag vervoer. Dit bete- 

kent onder andere dat de vrijstelling voor periodieke 

keuring vervalt, en dat voor de minimale leeftijd van 

de bestuurder en het rijbewijs dezelfde regels gel- 

den als voor het vrachtvervoer; 

• elke landbouw- of bosbouwtrekker; 

• elke aanhangwagen die uitsluitend wordt getrokken 

door de in de vorige twee punten genoemde voer- 

tuigen. Deze voertuigen moeten zijn voorzien van 

de snelheidsplaat ‘30 km’. Voertuigen en aanhang- 

wagens voor het vervoer van zaken met een massa 

van meer dan 3 500 kg moeten zijn voorzien van het 

bord ‘traag rijdende voertuigen’ (de oranje-, rood- 

omrande driehoek). Landbouwvoertuigen moeten 

niet zijn uitgerust met dit bord, maar met het oog op 

de veiligheid wordt dat wel ten stelligste aanbevo- 

len. 

35

Afvinklijst: Is mijn bedrijfsmaterieel veilig en in orde? 

1 Verplichte uitrusting 

36 

Aanwezig 

Uitrusting voor de landbouwtrekker Ja Nee 

Vooraanzicht 

Ruitenwisser 

Twee richtingaanwijzers 

Twee parkeerlichten 

Twee koplampen 

Leesbare nummerplaat 

met reflecterende achtergrond 

Linkerachteruitkijkspiegel 

Zwaailicht 


Leesbare originele nummerplaat 

Snelheidsplaat ‘30 of 40 km/uur’ 

Correct geplaatste achterreflectoren 

Twee richtingaanwijzers 

Rode achterlichten 

Stoplichten (40 km/uur) 

Uitrusting aanhangwagens 

Vooraanzicht 

Twee witte reflectoren of parkeerlichten 

Zijaanzicht 

Oranje zijreflectoren 


Rode achterlichten 

Snelheidsplaat ‘30 of 40 km/uur’ 

Nummerplaat 

met reflecterende achtergrond 

Driehoekige reflectoren 

Richtingaanwijzers 

Bijzondere uitrusting 

Gevarendriehoek 

Blustoestel 


Inschrijvingsbewijs van de trekker 

Verzekeringsbewijs 

Betalingsbewijs van de 

autoradiobelasting (Waals Gewest) 

Keuringsbewijs van de tractor 

Gelijkvormigheidsattest van de trekker 

Keuringsbewijs of regularisatieattest 

van de aangekoppelde aanhangwagen 

2 Aanbevolen uitrusting 

Aanwezig 

Uitrusting van de landbouwtrekker Ja Nee 

Vooraanzicht 

Rechterachteruitkijkspiegel 


Bord ‘traag rijdende voertuigen’ 

Mistachterlicht 

Stoplichten 

Uitrusting voor aanhangwagens 


Bord ‘traag rijdende voertuigen’ 

Stoplichten 

Bijzondere uitrusting 

Verbandkistje 


Europees Aanrijdingsformulier 

Breedte 

Hoe breed is mijn breedste aanhangwagen? m 

Hoe breed is mijn breedste werktuig? m 

Maximale Toegelaten Massa 

van de sleep van mijn trekker is 

(zie formulier autokeuring) 

kg


Nuttige websites Overzicht relevante wetgeving 

www.mobilit.fgov.be 

www.fedpol.be 

www.wegcode.be 

• Koninklijk Besluit van 15 maart 1968 houdende alge- 

meen reglement op de technische eisen waaraan 

auto’s, hun aanhangwagens en hun veiligheidstoe- 

behoren moeten voldoen, 

Belgisch Staatsblad, 28 maart 1968. 

• Wet van 16 maart 1968 betreffende de politie over 

het wegverkeer, gecoördineerd door het Koninklijk 

Besluit van 16 maart 1968, 

Belgisch Staatsblad, 27 maart 1968. 

• Koninklijk Besluit van 1 december 1975 houdende 

algemeen reglement op de politie van het wegver- 

keer en van het gebruik van de openbare weg, 

Belgisch Staatsblad, 9 december 1975. 

• Koninklijk Besluit van 23 maart 1998 betreffende het 

rijbewijs, 

Belgisch Staatsblad, 30 april 1998. 

• Koninklijk Besluit van 20 juli 2001 betreffende de 

inschrijving van voertuigen, 

Belgisch Staatsblad, 8 augustus 2001. 

37

Notities 

................................................................. 

................................................................. 

................................................................. 

................................................................. 

................................................................. 

................................................................. 

................................................................. 

................................................................. 

................................................................. 

................................................................. 

................................................................. 

................................................................. 

................................................................. 

................................................................. 

................................................................. 

................................................................. 

................................................................. 

................................................................. 

................................................................. 

38

................................................................. 

................................................................. 

................................................................. 

................................................................. 

................................................................. 

................................................................. 

................................................................. 

................................................................. 

................................................................. 

................................................................. 

................................................................. 

................................................................. 

................................................................. 

................................................................. 

................................................................. 

................................................................. 

................................................................. 

................................................................. 

................................................................. 

39

40 

Hebt u nog vragen over uw bankzaken of verzekeringen? Praat 

er dan over met een medewerker van uw KBC-bankkantoor of 

met uw KBC-verzekeringsagent. U kunt ook bellen naar het 

KBC-Telecenter op het nummer 078 152 153. Op werkdagen van 

8 tot 22 uur en op zaterdag en banksluitingsdagen van 9 tot 

17 uur. U kunt ook schrijven, faxen, mailen of surfen naar: 

KBC-Telecenter 

Schoenmarkt 35 

2000 Antwerpen 

fax 03 283 29 50 

kbc.telecenter@kbc.be 

www.kbc.be 

Alle verrichtingen van KBC Bank NV zijn onderworpen aan de 

Algemene Bankvoorwaarden, waarvan de tekst verkrijgbaar is 

in alle KBC-bankkantoren. 

Zetel van de vennootschap: 

KBC Bank NV, Havenlaan 2, 1080 Brussel, België. 

RPR 0462 920 226, BTW BE 462 920 226, 

bankrekening 730-0000000-93. 

Verantwoordelijk uitgever: 

KBC Bankverzekeringsholding NV, 

Havenlaan 2, 1080 Brussel, België. 

KBC Bank NV, inschrijvingsnummer CBFA 26 256. 

KBC Verzekeringen NV, onderneming toegelaten voor alle takken 

onder code 0014 (KB 4 juli 1979, B.S. 14 juli 1979)

Txt achtercover 

Korte inhoud van de brochure, “call for action” 

www.kbc.be 

D/2004/7434/01 – VAS 91.4132 – SAP 2208 – 412/05 – 08-2004

Voertuigen in de land- en tuinbouw: 

bent u veilig op (de) weg? 

KBC 

Productnaam

412/05 N Voertuigen Landbouw.indd - Kbc

You also want an ePaper? Increase the reach of your titles

Delete template?

Save as template?