Landschapsanalyse - Gemeente Woerden

3.2
Cultuurhistorische en archeologische kwaliteiten
CULTUURHISTORIE
Sporen uit het verleden zijn nog steeds zichtbaar en
geven karakter aan het Woerdense landschap. Ook bij de
cultuurhistorische kwaliteiten vallen de verschillen tussen
de oeverwal en het veenweidelandschap op. Landgoederen,
enkele (resten van) kastelen, agrarische en niet-agrarische
monumenten, gemalen en aardwerken (forten) uit de tijd van
de Oude Hollandse Waterlinie herinneren aan levendigheid op
de oeverwal.
Het plangebied van het LOP beslaat het buitengebied,
waardoor de bebouwde kernen, zoals Woerden waar veel
cultuurhistorisch interessante objecten aan te wijzen zijn,
buiten beschouwing blijven.
De ontginningslinten in het veenweidegebied zijn
cultuurhistorisch en landschappelijk van grote waarde. In de
linten liggen vele agrarische monumenten; boerderijen die nog
(deels) dateren uit de ontginning en oude elementen op erven
die herinneren aan het landelijke leven van (meer dan) een
eeuw geleden (boenhok, zomerhuisje e.d.). Erven dragen, juist
wanneer zij op een cultuurhistorisch verantwoorde wijze zijn
opgebouwd, in hoge mate bij aan de landschappelijke kwaliteit
van het buitengebied van Woerden. Veel erven ter weerszijden
van de Van Teijlingenweg en de Oude Rijn (ten westen van
Woerden) hebben karakteristieke lange opritten.
De boerderijen vormen een lint dat verder van de weg af in
het open veld ligt. In de linten en kernen liggen ook de kerken
die fungeren als baken in het vlakke land, wat de oriëntatie
ook nu nog vergemakkelijkt. In elke polder heeft een molen
gestaan. Een enkele is bewaard gebleven en getuigt van
de strijd met het water tijdens de ontstaansgeschiedenis.
De ontginningspatronen zijn nog altijd terug te vinden in
het slotenpatroon, dat met name in het veenweidegebied
karakteristiek is.
ARCHEOLOGIE
Woerden is rijk aan archeologische vondsten. In het
centrum van de stad is een Romeins schip gevonden. Op de
stroomruggen liggen ook kleine terreinen van (zeer) hoge
archeologische waarde, zoals de locaties waar kastelen hebben
gestaan. Een klein gebied aan de Meije, en delen van Zegveld
en Kamerik gelden als terrein van (zeer) hoge archeologische
waarde. Aan de zuidzijde van Woerden, bij Polanen, ligt een
beschermd terrein van zeer hoge archeologische waarde. Deze
terreinen worden zodanig beschermd dat ontwikkelingen de
archeologische waarden niet negatief mogen beïnvloeden.
Zowel archeologische als cultuurhistorische waarden staan
steeds meer in de belangstelling bij het publiek. Benutten van
deze kwaliteiten voor recreatie ligt dan ook voor de hand.
Landschapsontwikkelingsplan 32 Woerden landschapsanalyse, februari 2011 versie 4 ©