De smaak - Bouwbedrijf MJ De Nijs en Zonen BV
De smaak - Bouwbedrijf MJ De Nijs en Zonen BV
De smaak - Bouwbedrijf MJ De Nijs en Zonen BV
You also want an ePaper? Increase the reach of your titles
YUMPU automatically turns print PDFs into web optimized ePapers that Google loves.
Winkelpui<strong>en</strong> in de 19 e eeuw<br />
Ruim voor de ontwikkeling van onze huidige winkelstrat<strong>en</strong>,<br />
wordt het stadsbeeld van Hoorn veel meer<br />
gek<strong>en</strong>merkt door de handel op straat. <strong>De</strong> koopwaar<br />
<strong>en</strong> product<strong>en</strong> word<strong>en</strong> verhandeld op de markt, aan<br />
de deur verkocht, of bij de boer verkreg<strong>en</strong>. Vanaf de<br />
middeleeuw<strong>en</strong> word<strong>en</strong> de door de ambachtsman zelf<br />
vervaardigde goeder<strong>en</strong>, vooral vanuit zijn werkplaats<br />
aan huis verkocht. Wanneer in de loop van de 19 e<br />
eeuw de handel <strong>en</strong> nijverheid opbloei<strong>en</strong> door de ontwikkeling<br />
van industriële productieprocess<strong>en</strong> treedt<br />
hierin verandering op. Op grote schaal geproduceerde<br />
consumptiegoeder<strong>en</strong>, met name in de manufactur<strong>en</strong>branche,<br />
vind<strong>en</strong> hun weg naar de eerste ‘winkelhuiz<strong>en</strong>’. Dit zijn gewone woonhuiz<strong>en</strong><br />
waar in het voorhuis op de begane grond de verkoper zijn waar uitstalt.<br />
Met het to<strong>en</strong>em<strong>en</strong> van de welstand groeit bij de hogere midd<strong>en</strong>klasse de behoefte<br />
om te kunn<strong>en</strong> ‘winkel<strong>en</strong>’. Om de aandacht te trekk<strong>en</strong> van de voorbijgangers <strong>en</strong> deze<br />
te verleid<strong>en</strong> tot het kop<strong>en</strong> van zijn artikel<strong>en</strong> probeert de winkelier zijn war<strong>en</strong> zo aantrekkelijk<br />
mogelijk te pres<strong>en</strong>ter<strong>en</strong>. E<strong>en</strong> zorgvuldig ingerichte etalage moet lat<strong>en</strong> zi<strong>en</strong><br />
wat er in de winkel te koop is. Eerst gebeurt dit in e<strong>en</strong>voudige hout<strong>en</strong> etalagekast<strong>en</strong><br />
maar deze word<strong>en</strong> al snel gevolgd door etalagekozijn<strong>en</strong> in afzonderlijke winkelpui<strong>en</strong>.<br />
In de 19 e eeuw word<strong>en</strong> veel woonhuiz<strong>en</strong> verbouwd tot winkel <strong>en</strong> voorzi<strong>en</strong> van e<strong>en</strong><br />
winkelpui met e<strong>en</strong> geheel eig<strong>en</strong> karakter.<br />
E<strong>en</strong> fraaie winkelpui vormt het visitekaartje van de winkelier om klant<strong>en</strong> naar binn<strong>en</strong><br />
te lokk<strong>en</strong>. <strong>De</strong> w<strong>en</strong>s om de koopwaar goed zichtbaar uit te stall<strong>en</strong> vraagt om zo veel<br />
mogelijk zicht op de etalage. Aan het eind van de 19 e eeuw is m<strong>en</strong> in staat grotere<br />
glasafmeting<strong>en</strong> te producer<strong>en</strong> dan voorhe<strong>en</strong> <strong>en</strong> de pui<strong>en</strong> <strong>en</strong> vitrines word<strong>en</strong> hierdoor<br />
hoger <strong>en</strong> breder. <strong>De</strong> etalages krijg<strong>en</strong> door hun formaat <strong>en</strong> uiterlijk e<strong>en</strong> steeds<br />
dominantere invloed op het gevelbeeld. Op e<strong>en</strong> historische foto van het Kleine Noord<br />
rond de eeuwwisseling is de overgang zichtbaar van e<strong>en</strong> straat met woonhuiz<strong>en</strong> naar<br />
e<strong>en</strong> echte winkelstraat met winkelpand<strong>en</strong>.<br />
<strong>De</strong> beleving van de stad wordt in voortschrijd<strong>en</strong>de mate bepaald door de architectuur<br />
van de winkelpui<strong>en</strong>. <strong>De</strong> toegepaste bouwstijl<strong>en</strong> zijn belangrijk voor de uitstra-<br />
8
Change language