M - Vereniging tegen de Kwakzalverij
M - Vereniging tegen de Kwakzalverij
M - Vereniging tegen de Kwakzalverij
Create successful ePaper yourself
Turn your PDF publications into a flip-book with our unique Google optimized e-Paper software.
fXEMANS on<strong>de</strong>r han<strong>de</strong>n genomen wel met het<br />
volgend resultaat :<br />
Van Gel<strong>de</strong>r's tering dr ank,Y&t levertraan,<br />
petroleum, teer en een ijzerverbig.<br />
Van Gel<strong>de</strong>r's zenuwdrank bestaat uit<br />
broomkalium, dubbelkoolzure i, salicylzure<br />
soda, suiker en pepermuntolie.<br />
Van Gel<strong>de</strong>r's galsteenolie, eemgsel van ongeveer<br />
15 <strong>de</strong>elen terpentijn met<strong>de</strong>elen lijnolie<br />
Het groote publiek heeft aan opgaaf weinig,<br />
dat weten wij. Maar men vragn <strong>de</strong>skundige<br />
•en wij zijn overtuigd, dat <strong>de</strong>ze ijn oor<strong>de</strong>el te<br />
kennen zal geven, dat <strong>de</strong> samenng <strong>de</strong>r mid<strong>de</strong>len<br />
geen enkelen waarborg Bi dat <strong>de</strong> door<br />
whfij^ Instituut beloof<strong>de</strong> volkonçenezing zal<br />
women bereikt.<br />
In<strong>tegen</strong><strong>de</strong>el, een na<strong>de</strong>elige wig is bij verschillen<strong>de</strong><br />
gevallen te verwachten<br />
Met overtuiging durven wij dve <strong>tegen</strong> het<br />
Uroscopisch Instituut te waarscn, nadat wij<br />
ten slotte nog erop gewezen heb dat bij elke<br />
brochure is gevoegd : Een büjdodschap voor<br />
Ne<strong>de</strong>rland en het Hulpblaadje vo% Centenbond<br />
•van <strong>de</strong> Stads-Evangelisatie te Bru<br />
Wat die blaadjes met het inut te maken<br />
hebben, begrijpen wij niet.<br />
Vermoe<strong>de</strong>n doen wij echter wel Zou<strong>de</strong>n zij<br />
^-moeten dienen om geloovigen vanere richting<br />
vertrouwen in te boezemen ?<br />
't Is niet <strong>de</strong> eerste maal, dat ot Godsdienstig<br />
gevoel gespeculeerd wordt, m«nke slechts<br />
=aan Abdij-Bivooji en Klooster-balsei<br />
De practi*che Yeear<br />
Ons werd toegezon<strong>de</strong>n een brre getiteld<br />
-,,De practische Veearts"-welke. bro* werd uitgereikt<br />
op <strong>de</strong> tentoonstelling van Lan«Tuinbouwprodukten<br />
te Ou<strong>de</strong>ndijk (N.-H.), eurschijnlijk<br />
ook in an<strong>de</strong>re plaatsen op tentoonsteen van gelijke<br />
strekking.<br />
Het doel <strong>de</strong>r brochure is : <strong>de</strong> sehen zelf<br />
te leeren beoor<strong>de</strong>elen welke ziekte vee heeft,<br />
•of aan welk ongemak het lij<strong>de</strong>n<strong>de</strong> is,!er daarbij<br />
•een veearts te raadplegen.<br />
De zelfgestel<strong>de</strong> diagnose moet men<strong>de</strong>n aan<br />
-een chemische fabriek, die, volgens (diagnose<br />
voor <strong>de</strong> medicijnen zal zorgen.<br />
De bewerking van <strong>de</strong> 16 blz. grooochure is<br />
*van een Rijks veearts, wat men aan dtjl heusch<br />
niet zou zeggen. Enfin.<br />
Hoewel wij niet kunnen beoor<strong>de</strong>ek <strong>de</strong> veegeneesmid<strong>de</strong>len<br />
al of niet geschikt voor <strong>de</strong><br />
ziekte waarvoor zij heeten onfeilbaar ii willen<br />
wij toch wel even waarschuwen voorzl te zijn,<br />
met volgens een boekje veeziekte te )r<strong>de</strong>elen<br />
-en diagnose op te maken.<br />
In het „Voorwoord" komt een zin idie wij<br />
4^$UJ1 gevaarlijk vin<strong>de</strong>n :<br />
„Lfoor van onze geneesmid<strong>de</strong>len -uik te<br />
maken, is het in het vervolgt meer<br />
noodig steeds uwen veearts te raacen....".<br />
Het schijnt dat <strong>de</strong> schrijver dit gie zelf<br />
ook wat te erg vond, want even later s hij :<br />
„'t Spreekt wel van zelf, dat wi,8 niet<br />
voorstellen, dat met het verechij>an dit<br />
boekje <strong>de</strong> Teearts totaal overbeis gewor<strong>de</strong>n".<br />
Wij zullen <strong>de</strong> geneesmid<strong>de</strong>len die in 3oekje<br />
wor<strong>de</strong>n opgenoemd maar onbesproken li maar<br />
diepe won<strong>de</strong>n wor<strong>de</strong>n o.i. door geen zalfjaezen,<br />
.zoomin als gallen door smeersel.<br />
Hebt ge hart voor Uw vee, raadpleeg dan bij<br />
ziekte ervan steeds een veearts. Niet zelf „dokteren"<br />
want dat komt niet goed uit. Het kost U veel<br />
geld en later moet er toch <strong>de</strong>n veearts bij<br />
wor<strong>de</strong>n gehaald, dan is het echter misschien te<br />
laat en het kost weer geld.<br />
De veearts ziet Uw vee en kan <strong>de</strong> ziekte on<strong>de</strong>rkennen<br />
en geneesmid<strong>de</strong>len geven. Dat kan men<br />
niet doen uit <strong>de</strong> verte, afgaan<strong>de</strong> op een volgens<br />
een boekje opgemaakte diagnose. Laat U dat gezegd<br />
zijn.<br />
UIT DE PERS.<br />
Het nut van liet Tuberculose museum.<br />
Een onbeken<strong>de</strong>, wien wij inmid<strong>de</strong>ls hartelijk<br />
danken, zendt ons een. exemplaar van <strong>de</strong> Ol<strong>de</strong>nzaalsche<br />
Courant, waarin wij, on<strong>de</strong>r <strong>de</strong> rubriek<br />
„Prikkels", beschouwingen van allerlei aard aantroffen.<br />
On<strong>de</strong>r meer viel onzer aandacht op het on<strong>de</strong>rstaan<strong>de</strong>,<br />
dat wij gaarne on<strong>de</strong>r <strong>de</strong> oogen van onze<br />
lezers brengen :<br />
„Toch krijgen we <strong>de</strong>ze week iets zeer merk<br />
waardigs te zien in <strong>de</strong> achterzalen van het St.<br />
Jozefgebouw.<br />
De af <strong>de</strong>eling Ol<strong>de</strong>nzaalvan <strong>de</strong> Vereeniging tot<br />
Bestrijding <strong>de</strong>r Tuberculose heeft een bij uitstek<br />
practisch mid<strong>de</strong>l bedacht om ons nog eens ernstig<br />
te waarschuwen voor een <strong>de</strong>r verra<strong>de</strong>lijkste volksziekten,<br />
<strong>de</strong> tuberculose of tering. Daarvoor is hier<br />
wel re<strong>de</strong>n. Want het aantal slachtoffers, dat daaraan<br />
jaarlijks in Old en zaal en Berghuizen ten prooi<br />
valt, is in vergelijking met an<strong>de</strong>re plaatsen vrij<br />
hoog. Dat mid<strong>de</strong>l is een klein museum, hetwelk<br />
ons op een aanschouwelijke manier wil leeren, wat<br />
wij kunnen en dus ook moeten doen ter voorkoming<br />
en bestrijding van die gevrees<strong>de</strong> ziekte.<br />
Jong of oud, arm of rijk, gij zult in dat museum<br />
iets nuttigs leeren voor geheel uw ver<strong>de</strong>r leven,<br />
iets wat gij doen of laten 4 moet om uit <strong>de</strong> vangarmen<br />
<strong>de</strong>r tuberculose te blijven.<br />
Vooral voor <strong>de</strong> kleine lui<strong>de</strong>n is er één zeer leerzame<br />
af<strong>de</strong>eling in dat muséum. Ik bedoel die van<br />
kwakzalver-mid<strong>de</strong>len, waardoor <strong>de</strong> tuberculose niet<br />
genezen wordt, zooals abdijsiroop, pinkpillen enz.<br />
Wat ? — zei Oele, die nie bij het schrijven <strong>de</strong>zer<br />
regelen over <strong>de</strong>n schou<strong>de</strong>r keek — durf je <strong>de</strong><br />
abdijsiroop een kwakzalversmid<strong>de</strong>l noemen? Als ze<br />
nu van het Staphorster boertje kwam, zou ik je<br />
nog gelooven. Maar abdijsiroop uit het klooster<br />
Sancta Paulo .... een kwakzalversmid<strong>de</strong>l ! Foei !<br />
„Mijn beste uil van Minerva, — antwoord<strong>de</strong> ik<br />
op vleien<strong>de</strong> toon — ik dacht, dat je wijzer was.<br />
Het klooster Sancta Paulo .... bestaat niet. In<br />
een klooster kennen ze latijn, en daarom zullen ze<br />
er nooit zoo'n aarts-bis-dommigheid begaan om het<br />
Sancta Paulo te noemen. En zelfs al was er ergens<br />
ter wereld een klooster, waar ze abdijsiroop maakten,<br />
dan zou het nog een kwakzalversmid<strong>de</strong>l zijn. Want<br />
paters of zusters hebben geen verstand van geneeskun<strong>de</strong>,<br />
wijl ze daarvan geen studie hebben gemaakt.<br />
„En toch ben ik na het gebruik van abdijsiroop<br />
weleens van een verkoudheid genezen" — hield<br />
Oele hardnekkig vast.<br />
„Juist — hernam ik snel — na het gebruik van<br />
dat dure goedje maar niet daardoor. Je bed had<br />
er meer schuld aan dan dat fleschje aardappelstroop<br />
met gebran<strong>de</strong> suiker, dat je on<strong>de</strong>r <strong>de</strong>n naam van<br />
„abdijsiroop" voor grof geld hebt gekocht. Als ik<br />
een doodgewone verkoudheid heb opgeloopen. kom<br />
ik er heel wat goedkooper af. Ik drink warme<br />
anijsmelk en kruip vroeg on<strong>de</strong>r^<strong>de</strong> wol. Daardoor<br />
kom ik aan 't transspireeren (met permissie) en<br />
daardoor genees ik. Maar als m\ïn hoesten niet<br />
zoo onschuldig lijkt of mijn kuchen aan T. B. C.<br />
doet <strong>de</strong>nken, dan moet ik aanstonds <strong>de</strong>n dokter<br />
raadplegen, en jij natuurlijk.... <strong>de</strong>n veearts."<br />
„Zigeunerbloed !" siste Oele nijdig en vloog weg<br />
naar het donkerste hoekje van het klokgestoelte.<br />
„Maar <strong>de</strong> pinkpillen dan ? — vroeg heel naïef<br />
het Duifje, dat mijn <strong>de</strong>bat met Oele met open<br />
mond had gevolgd. „Die zijn toch waarlijk overal<br />
goed voor. Je leest het ie<strong>de</strong>r oogenblik in <strong>de</strong> krant<br />
met het portret er bij vän hem of haar, die door<br />
die pillen verklaart genezen te zijn."<br />
„O heilige onnoozelheid !" riep ik vol verwon<strong>de</strong>ring<br />
uit. ,.Probeer eens, of gij het onthou<strong>de</strong>n<br />
kunt : pinkpillen zijn slecht berei<strong>de</strong> staalpillen.<br />
En als je nu ooit een kwaal krijgt, voor wier genezing<br />
<strong>de</strong> dokter (d. i. <strong>de</strong> man, die het weten kan)<br />
het gebruik van staalpillen noodig oor<strong>de</strong>elt, koop<br />
ze dan alsjeblieft bij <strong>de</strong>n apotheker. Dan krijg jé<br />
goe<strong>de</strong> staalpillen voor veel min<strong>de</strong>r geld dan dié<br />
peperdure doosjes mét pinkpillen kosten.<br />
Hoe zon een en' hetzelf<strong>de</strong> geneesmid<strong>de</strong>l' goed<br />
kunnen zijn voor alle kwalen ? Voor het uitvallen<br />
van het haar en voor eksteroogen, voor zomersproeten<br />
sen winterhan<strong>de</strong>n, voor tébécé en diarrhée!<br />
't Is waarlijk al te dom. Weet je, waar <strong>de</strong> pinkpillen<br />
beslist goed voor zijn ?"<br />
„Neen! — beken<strong>de</strong> 't Duifje grif.<br />
„Om <strong>de</strong>n zak te spekken van <strong>de</strong>genen, die ze<br />
in <strong>de</strong>n han<strong>de</strong>l brengen! Al die mooie advertenties,<br />
welke hun han<strong>de</strong>n met goud kosten (wat natuurlijk<br />
op <strong>de</strong> verbruikers <strong>de</strong>r pillen wordt verhaald !) zijn<br />
niets dan boerenbedrog. De agenten van <strong>de</strong> pinkpillen<br />
bie<strong>de</strong>n <strong>de</strong>n gebruikers somwijlen geld . . .<br />
als zij hun portret voor <strong>de</strong> krant willen afstaan en<br />
een verklaring willen teekenen, dat zij, door die<br />
pinkpillen zijn genezen ! 't Is wel opvallend, dat<br />
in <strong>de</strong> Ol<strong>de</strong>nzaalsche Courant nooit een portret staat<br />
van iemand uit Ol<strong>de</strong>nzaal zelf, die door <strong>de</strong> pinkpillen<br />
is genezen. Dan kon<strong>de</strong>n wij er eens naar<br />
toegaan en dat zaakje door een geneesheer laten<br />
on<strong>de</strong>rzoeken. Wel vindt je in <strong>de</strong> plaatselijke bla<strong>de</strong>n<br />
somwijlen het portret van een zoogenaamd ingezetene<br />
die heel ver weg woont en hier door niemand<br />
gekend wordt. Doch welk verstandig mensch<br />
zal eenige waar<strong>de</strong> hechten aan <strong>de</strong> attesten, van zulk<br />
een onbeken<strong>de</strong> grootheid.<br />
Mochten toch <strong>de</strong> eenvoudige 1 uitjes — want zij<br />
vooral wor<strong>de</strong>n evenals het Duifje door die reclame<br />
verschalkt — bij hun bezoek aan het T. B. C.<br />
museum leeren beseffen, dat abdijsiroop en pinkpillen<br />
kwakzalversmid<strong>de</strong>len zijn. Dan zullen zij<br />
het zuur verdien<strong>de</strong> geld, dat zij nu daaraan vermorsen,<br />
met meer succes kunnen beste<strong>de</strong>n voor<br />
waarlijk versterken<strong>de</strong> mid<strong>de</strong>len voor hun zieke of<br />
wakke huisgenooten."<br />
HERHAALDE WAARSCHUWINGEN<br />
De R o o d e Pillen van Dupuis. Re*<br />
clames in <strong>de</strong> meeste couranten en tijdsohriften<br />
vestigen opnieuw <strong>de</strong> aandacht op <strong>de</strong>ze kwakzalverij<br />
Reeds in het Maandblad van Juli 1902 hebben wij<br />
gewaarschuwd <strong>tegen</strong> <strong>de</strong>ze pillen, die, als van bijzon<strong>de</strong>re<br />
samenstelltng o.m. wor<strong>de</strong>n aanbevolen <strong>tegen</strong>:<br />
„Verstoptheid, moeilijke spijsverteering, maagkwellingen,<br />
gallen, slijmen, maagzuren, mangel<br />
aan eetlust, verstrammingen. bloedbedref, huidziekte,<br />
puisten, bloedzweren, kwa<strong>de</strong> lichaamsapaan,<br />
jeuksel, geelzucht, schele hoofdjpijn, zenuw-