verslag 3 - Ilse Heylen

OS LONDEN (3)
Eerst een kleine rechtzetting. In reisverslag 1 heeft een wakkere lezer twee foutjes
opgemerkt. In mijn enthousiasme gaf ik Ilse in Kazachstan een zilveren medaille, ik zat
al een ronde verder, ze behaalde brons (van mij mag ze de zilveren bijhouden hoor), en
Szandra kampt in de -57 kg, niet in de -63 kg (gelukkig kent ze geen Nederlands).
Nu we het toch over haar hebben, Szandra staat ons al vroeg op te wachten, ze wil zeker
niet dat we te laat komen. Het eerste deel van de reis kennen we al, doch we blijven wat
langer op de bus zitten en rijden zelfs langs het Olympisch dorp. Daarna nemen we de
metro richting Excel London 2012, het sportcomplex bestaande uit vijf grote zalen waar
de volgende sporten plaats vinden : tafeltennis, boksen, worstelen, gewichtheffen en
natuurlijk judo. Zo te zien zijn we niet alleen, een massa volk begeeft zich naar de
sporthal, we zullen maar volgen, doch eerst contact opnemen met Mich en Eddy, twee
Fanatics die zeker niet mogen ontbreken. Zo, de groep is compleet, spijtig dat Szandra
niet meekan, nog een extra ticket bemachtigen is echter een utopie. We zullen vanavond
wel ergens afspreken.
Eerst voorbij de controleposten geraken, daarna North Arena 2, hall N9 opzoeken. Oef
we zijn er. Nu nog onze plaatsen opzoeken en dan mag het gaan beginnen want de
zenuwen stapelen zich op. Spijtig dat Filip en onze super Fanatic Daniël van Hoorebeke
niet bij de groep kunnen zitten, maar beter in de zaal dan buiten. In tegenstelling tot
wat we al op TV gezien hebben zit de zaal goed vol.
Vermits Ilse in de eerste ronde vrijgeloot is hebben we de tijd om de andere judoka’s in
de -52 kg te volgen. Alhoewel we tamelijk hoog zitten, kunnen we de tatami’s goed zien
en anders vragen we het aan Bart, die heeft een lens op zijn fototoestel om U tegen te
zeggen. Als er iemand zijn mond opendoet 100 m verder, kan hij gemakkelijk zien wat
die persoon ’s morgens gegeten heeft.
Er zijn enkele verrassingen op komst. De eerste is er één van formaat en dit zonder dat
er één judoka een voet op de tatami gezet heeft. Eerste op de wereldranglijst,
wereldkampioene en winnares van Grand Slams en de Masters, de Japanse Nishida, is
er niet bij. Het kan zijn dat ze gekwetst was, doch we hebben hier niets over vernomen.
Nakamura (2 de op de lijst) een oude bekende, kreeg de voorkeur, toch rare gasten die
Japanners. In poule A zien we Carrascosa , het zwarte beest van Ilse, verliezen van de
Luxemburgse Muller. In poule B (poule van Ilse) staan al twee kleppers tegenover
elkaar, namelijk de Roemeense Chitu (Europese kampioene) en de Algerijnse Haddad
(nog brons op de O.S. in Beijin). Na anderhalve minuut is de kamp reeds gedaan,
Haddad grijpt het been van Chitu en wordt uitgesloten (want beentje pakken mag niet!).
Zo, we kennen de tegenstandster van Ilse. In poule C verslaat de Franse Gneto de
Chinese He. In de laatste poule (D) verslaat de Duitse Tarangul de Russische Kuziutina.
Vermits er maar één deelneemster per land geselecteerd is, zijn er slechts drie
deelneemsters uit de top tien die overblijven.
Tweede ronde. De Cubaanse Bermoy wint van de Mongoolse Munkbaathar (het is tegen
deze laatste dat Ilse brons haalde in Kazachstan wat haar een ticket naar de Spelen
opleverde). Nu is het aan ons. We zien ze al staan, 100% geconcentreerd. Echt mooie
judo zien we niet veel. De Roemeense is beter, doch Olivier heeft goed gecoacht. Ilse
volgt zijn richtlijnen waardoor de stand na 5 minuten nog blanco staat. Nog 3 minuten

extra. We zien de bui al hangen, want als de vlaggetjes moeten beslissen is het 3-0 voor
Chitu. Maar dan, met nog 1 seconde te gaan zet Ilse een aanval op die de Roemeense
niet kan pareren, waza-ari voor Ilse. We waren stil, maar nu niet meer, gejuich op de
tribune. Ik hoop dat Ilse er geen gewoonte van gaat maken, het was zo in Kazachtan en
nu weer op het einde. Ze weet in elk geval hoe ze onze tikkers enkele versnellingen
hoger kan krijgen. Niemand had gedacht dat een zekere Legentil (Christianne voor de
vrienden) uit Mauritius de Albanese Kelmendi zou verslagen, ze stond wel achter met
waza-ari, doch na nog geen twee minuten versloeg ze de Albanese met ippon.
Grote opschudding in judoland. An Kum Ae uit Noord Korea verslaat Nakamura die
ondanks twee yuko’s in haar voordeel een waza-ari aangesmeerd krijgt. Ramos
(Portugal), Miranda (Brazilië) en Tarangul (Duitsland) geraken niet verder dan de
tweede ronde. Vermits we even tijd hebben gaan we onze dorst lessen. En wie zit daar
aan een tafeltje? Minister van Sport Dhr Muyters. Hij ziet een medaille voor Ilse wel
zitten. Ik ook.
Derde ronde. Bermoy Acosta uit Cuba verslaat Muller en wordt winnares in poule A.
Terug aan Ilse tegen de onbekende Legentil. Op de wereldrangschikking staat ze niet in
de top 100. Vermits ze Kelmendi uitschakelde (volgens Patrick een goede judoka) is het
toch oppassen geblazen. Eerst de kamp analyseren en zien wat ons Christianne allemaal
in petto heeft, niet te zot doen en zeker niet op een counter lopen. Na anderhalve
minuut scoort Ilse een yuko, ze controleert de wedstrijd en de Mauritaanse krijgt zelfs
nog twee strafpunten voor passief vechten. Ilse is terecht winnaar van poule B. In een
Grand Slam of op de Masters zou Ilse al zeker zijn van brons, maar hier worden de
verliezende judoka’s heropgevist en krijgen ze een herkansing. In poule C wint de
Noord-Koreaanse An Kum Ae (winst tegen de Française Gneto) en in poule D wint de
Italiaanse Forciniti tegen de Zuid-Koreaanse Kim.
We vliegen buiten. Slim zijn ze wel, ’s morgens heb je een ticket nodig voor de
voorwedstrijden en in de namiddag een tweede ticket voor de halve finales, de kampen
voor brons en de finale. Wie we daar hebben, Robert Van de Walle! Even goeiedag
zeggen en een foto natuurlijk. Hij is er zeker van dat Ilse met haar ervaring de volgende
tegenstreefster wel enkele fouten aan haar been zal lappen. Marijntje heeft enkele
woorden van troost over voor Carascosa.
Buiten, aanschuiven en direct terug naar binnen. We hebben in elk geval betere
plaatsen. De zenuwen zijn er, dat ze er hier maar vlug aan beginnen. Het is aan Ilse,
tegen de Cubaanse Bermoy. (zilver in Beijing in de -48 kg en reeds 3 medailles op een
WK. Op het WK in Rotterdam verloor Ilse van haar in de eerste ronde met ippon. De
kamp begint en na een minuut krijgt Ilse een straf voor passief vechten, wel wat vlug
naar onze mening. Vroeger greep de Cubaanse graag naar de benen, maar nu heeft ze
iets anders gevonden. Ze springt regelmatig op haar knieën, dit geeft de indruk dat ze
een greep wil uitvoeren, doch ze brengt Ilse nooit in gevaar. Ik weet iets, dit is een
primeur, want het stond nog niet in de boekjes. Zegt de uitdrukking “als je bij de hond
slaapt krijg je zijn vlooien” u iets? Wel ik zal het eens vertellen. De Cubaanse heeft een
troeteldier, de meeste mensen hebben een hond, kat, konijn, cavia. Niets van dat alles,
ze heeft een….kikker en samen springen ze er lustig op los. We zien het in elk geval op
de tatami, maar in plaats van een straf te krijgen is het Ilse die na 4 minuten een tweede
straf krijgt, Yuko voor de Cubaanse. Ilse moet nu risico’s nemen en wil een armklem
plaatsen, de Cubaanse neemt echter over en krijgt hiervoor een waza-ari. Volgens

Olivier kan hierover gediscuteerd worden, maar de achterstand is te groot. Ze verliest
en zal om het brons moeten kampen tegen Gneto, die in de herkansing Kim uit Zuid-
Korea versloeg. Om het plaatje te vervolledigen, An Kum Ae wint van Forciniti en komt
in de finale uit tegen ons kikkertje. In de andere herkansing wint Muller van Legentil.
De winnares komt uit tegen Forciniti (tweede kamp voor de bronzen medaille). Als Ilse
tegen een van deze had moeten kampen, gegarandeerd brons, maar ja, met “als” kan je
niet veel kopen.
Wij zullen eens aan de eerste kamp voor brons beginnen, Ilse tegen Gneto, deze is
vijftien jaar jonger dan Ilse, je leest het goed, vijftien jaar. Gezien haar leeftijd heeft ze
een zeer explosieve aanval, maar Ilse kan haar goed opvangen en domineert zelfs. Groot
is dan ook onze verbazing dat Ilse na twee minuten een straf krijgt??? De supporters
(wij dus) laten van zich horen. Als de kamp bezig is hoor je ons roepen (we kregen zelfs
een eervolle vermelding op televisie, je kon ons niet zien maar wel duidelijk horen). Als
de kamp echter stil ligt, stoppen we met roepen, dan is het de beurt aan Olivier om te
coachen. Eens de kamp terug begint, beginnen wij ook Ilse, Ilse, Ilse te scanderen
vermits de coaches niets mogen zeggen tijdens de kamp (ze kunnen zelfs uitgesloten
worden indien ze zich niet aan deze regel houden). Na vier minuten krijgen beide
judoka’s een straf. Eén hoekrechter vindt dat enkel de Française deze straft verdient
(hij heeft groot gelijk) maar de andere wil niet mee, dit zal mee beslissen over het
verdere verloop van de wedstrijd. Normaal hadden beide meisjes gelijk moeten staan,
maar nu staat Gneto voor met yuko. Gelukkig bestaat er nog zoiets als gerechtigheid,
enkele seconden voor het einde krijgt de Française een straf wegens steeds buitenlopen.
Hierdoor is de stand na vijf minuten terug gelijk en volgt de golden score. Priscilla (dit
is de voornaam van Gneto, om eens iets anders te gebruiken) mag haar spelletje
herhalen. Regelmatig ontwijkt ze het gevecht door zich meermaals aan de rand van de
tatami te begeven en er af en toe eens buiten te stappen. Opgepast, ik heb van meerdere
mensen (niet bepaald kenners van het judo) die thuis voor televisie zaten, gehoord dat
die Française de indruk gaf weg te lopen (moest ze misschien dringend??), dat ze niet
wou vechten. Gneto blijft echter gevaarlijk, en op 39 seconden voor het einde gebeurt
het, ze werpt Ilse, ippon en weg bronzen medaille….Vijfde, de meest ondankbare plaats
in het judo (vierde plaats bestaat niet). Onze wereld stort ineen, die van Ilse en Olivier
ook. Er vloeien tranen, er heerst onbegrip en ongeloof, hoe is het mogelijk… Forcitini
wint ook brons en in de finale moet Bermoy de duimen leggen voor An Kum Ae. Deze
laatste wint verdiend goud.
Ik wacht niet op het podium. Iedereen beleeft zijn verdriet op een andere manier. Ik
zie Alf en we vallen in elkaars armen, we hebben geen woorden nodig, we weten van
elkaar hoeveel pijn het doet. Wat frisse lucht happen en daarna wachten tot we allen
weer samen zijn. Alles slaat wat tegen, want het begint nu nog te regenen ook. We
druipen af en gaan terug richting metro. Het is stilletjes, we moeten het allemaal nog
wat verwerken. Toch een pluim voor de duizenden vrijwilligers (meestal studenten) die
overal de weg wijzen (met een grote kartonnen hand) en met de glimlach iedereen te
woord staan om te helpen. We nemen ook afscheid van Daniël, toch blij dat hij erbij
was, anders had Filip alleen gezeten. Ik ben er wel zeker van dat onze Filip een plaatsje
gevonden zou hebben naast zijn naamgenoot. Prins Filip zat inderdaad ook in de zaal
met zijn kinderen.
Een deftig restaurant vinden was weer een grote opgave. Uiteindelijk hebben we iets
gevonden. Nadat we het interieur degelijk verplaatst hadden kon er zelfs een glimlach

af en wat er op ons bord lag was eetbaar. Hier namen we ook afscheid van Eddy en
Mich. Ondertussen was ook Szandra in het restaurant aangekomen. Ze hield ons nog
wat gezelschap. Of er op de terugweg nog iets speciaals is gebeurd? Ja. Een deel van
ons bleef beneden zitten in de dubbeldekker, de rest ging naar boven. We zagen Frieda
en tante Lieve terug naar beneden komen en zo te zien was er iets loos. Wat uitleg
graag. Wel tante Lieve zette zich neer naast iemand en deze waagde het om … in haar
achterste te nijpen. Vanaf nu hebben wij (in navolging van het woord “bospoeper” uit
de serie Van Vlees en Bloed) ook een nieuw woord, namelijk een gatnijper. We zullen
dit voorleggen om opgenomen te worden in de Van Daele.
Naar Engeland gaan zonder een bezoek te brengen aan een originele pub? Dat gaat niet.
Enkele dapperen wagen zich aan de grote glazen bier. Bart laat de foto’s van het judo
nog eens zien aan Szandra. Maar zo te zien valt ze bijna in slaap. Terug in het hotel
zullen we nog eens aankloppen bij nonkel Jos. Mag ze nog eens bij gij slapen? Waarom
ook niet, laat maar komen.
Normaal zou ik nu stoppen, ik wil u echter de tekst niet onthouden die onze minister van
sport, Dhr. Muyters over Ilse schreef op de blog “OS anders”. Het is goed geschreven
en geeft het de sfeer goed weer, ik neem het dan ook letterlijk over :
“Nadat ze in de kwartfinale in de allerlaatste seconde van de extra tijd de Roemeense
Chitu vloerde, sprak ik Ilse Heylen even in de gang. Ik was bijna euforisch, mijn hart
was tijdens die spannende wedstrijd zwaar in het rood gegaan én Ilse had ook net een
medaillekandidate uit het tornooi gewipt. "We zijn er nog niet," zei een immer
bescheiden Ilse. Voor mij stond een gefocuste atlete, klaar voor haar kamp in de halve
finale.
Voor die halve finale was in het hele stadion de spanning te snijden. Je blijft hopen op
dat ene moment dat de wedstrijd beslist. In judo kan dat. Ilse had dat zelf in haar vorige
wedstrijden bewezen. Maar deze keer kwam het niet. Ilse mocht wél nog strijden om de
bronzen medaille.
Een judowedstrijd is als een bom die ontploft. De atleten betreden zeer beheerst de
tatami en exploderen dan plots in een intensieve kamp van 5 minuten, eventueel
aangevuld met 3 minuten extra tijd. 5 minuten spatten kracht, concentratie en reflexen
in het rond. 5 minuten, niet meer, beslissen over winst en verlies. Over net wel op het
podium en net ernaast.
Ilse haalde in haar derde Olympische Spelen het podium nét niet. Haar onstuitbare
tranen gaven blijk van een immense teleurstelling. Vier jaar keihard zwoegen om dan op
een zuchtje van het podium te stranden. Harder dan dit kan sport niet zijn.
Maar ik hoop dat Ilse binnenkort toch ook met terechte trots zal terugdenken aan haar
vijfde plaats op de Olympische Spelen van Londen. En aan het traject dat die vijfde
plaats begeleidt. En aan het prachtige palmares waar haar vijfde plaats zich in nestelt.
Vlaams minister van Sport.”
Ilse, we zijn fier op u en waren blij dat we er waren om te supporteren. Zo lang je
doorgaat zullen we je blijven steunen. We zijn niet voor niets de Ilse Heylen Fanatics.
Guy