Zuivelindustrie Domo-Bedum 1963-1982 - Zuivelhistorie Nederland

1964
Leeuwarder Courant 1964-10-24
Weer eens een Zuivelplan Drenthe
(De Veemarkt)
In Drente is weer eens een zuivelplan verschenen dat orde moet scheppen in de chaotische situatie
die de coöperatieve zuivelindustrie daar biedt. In hoofdlijnen komt dit plan neer op een
fusie van de Drents-Groningse zuivelbond met de Domo-Bedum en de plaatselijke zuivelfabrieken
zouden aan deze koncentratie ondergeschikt gemaakt worden door de invoering van
een melkprijs voor heel Drente.
De Domo is een enorm kaas- en melkpoederbedrijf dat de plaatselijke fabrieken als deelgenoot
heeft en die fabrieken maken voor een deel ook weer poeder en kaas De verkoop van de
Domo-kaas geschiedt in concurrentie met die van sommige zelfhandelende deelgenoten en die
doen dat weer in concurrentie met de NCZ die ook een groot aantal Drentse fabrieken als
deelgenoot telt. Bij een fusie zou alle kaas uit Drente via de NCZ lopen. De afzet van de
melkpoeder zou via verschillende kanalen blijven lopen.
Drente heeft jaarlijks ongeveer een half miljard kg melk te verwerken (Friesland ruim een
miljard) en die verwerking geschiedt in 46 fabrieken waarvan verschillende louter melkontvangststation
zijn voor de Domo. Per fabriek wordt ongeveer vijf miljoen kg melk verwerkt
als de melk die naar de Domo gaat buiten beschouwing wordt gelaten.
Het is duidelijk dat Drenthe met een ten dele totaal verouderde zuivelindustrie zit, die enorme
kapitalen kost aan onnodige investeringen. Evenals in Friesland ontstaan er nu in Drenthe ook
kringcoöperaties, die de invloed van de topcoöperaties dreigen aan te tasten. Het Drentse zuivelplan
wordt echter doorkruist door de ontwikkeling in Groningen, waar de invloed van de
Domo zich uitbreidt. Er wordt nu kennelijk gestreefd naar consolidering van posities. Enkele
jaren geleden leek het er op, dat de noordelijke zuivelindustrie in coöperatief verband naar een
noordelijk zuivelblok zou groeien. Het Drentse zuivelplan lijkt ons nog geen verdere stap in
die richting.
Leeuwarder Courant 1964-12-05
Over één jaar DOMO-BEDUM en het Drents zuivelplan
(De Veemarkt)
Dit jaar is de samenwerking tussen de condensfabriek in Bedum en de Domo een feit geworden.
Er is een organisatie van gemaakt, Demo-Bedum. Volgens het Drentse zuivelplan moet
de Drentse zuivelbond nu ook in deze combinatie opgaan. Domo-Bedum zit in het Rivellaprojekt
en in de coöperatieve veevoederfabriek ‘Sloten’ en in de Ommelanden. Verder in een
consumptieijsfabriek in Groningen, terwijl tot de nieuwbouw van een melkinrichting In Groningen
besloten is. Deelgenoten van de Domo zijn een vijftigtal zuivelfabrieken in Drente en
enkele fabrieken in Groningen.
Die fabrieken zijn in drie soorten verdeeld, omdat de een alle melk aan de melkpoederfabriek
▲ Heruitgave zuivelhistorienederland.nl 16 Versie 2013-07-01