Kerkinformatie nr. 149, juni 2007 - Kerk in Actie

Kerkinformatie SYNODE
Juni 2007
Ronald Bolwijn
Overeenkomst met Bond Vrije
Evangelische Gemeenten
De Bond van Vrije Evangelische Gemeenten in Nederland en de Protestantse Kerk in Nederland
willen intensiever gaan samenwerken. De besturen van de twee kerkgenootschappen zijn daarom in
gesprek over het sluiten van een associatieovereenkomst. De Vrije Evangelische Gemeenten
beslissen begin november over de samenwerking. Als zij met de associatie instemmen, neemt de
generale synode van de Protestantse Kerk in Nederland later in november een besluit. Daarna
worden ook de classicale vergaderingen van de Protestantse Kerk in Nederland nog geraadpleegd.
De twee kerkgenootschappen werken al langere
tijd samen. Zo bestaan er afspraken
over het wederzijds verlenen van gastlidmaatschap
aan kerkleden en het toelaten
van elkaars predikanten in de bediening van
Woord en Sacrament.
Met een associatieovereenkomst spreken
de twee partijen uit dat zij een geloofs- en
werkgemeenschap willen vormen. Daarnaast
zal de overeenkomst de bestaande afspraken
bundelen en een kader scheppen
voor uitbreiding van de samenwerking, ook
op plaatselijk vlak.
Geen opstap naar kerkvereniging
Voor de Protestantse Kerk is een associatieovereenkomst
mogelijk met kerken waarmee
‘genoegzame overeenstemming’ bestaat
in geloof en kerkorde. Een
associatieovereenkomst is geen automatische
opstap naar een kerkvereniging. Volgens
ds. D.G. Durieux, secretaris van het
Comité (dagelijks bestuur) van de Bond van
Vrije Evangelische gemeenten, zijn de verschillen
met de kerkstructuur van de Protestantse
Kerk daarvoor ook te groot. ‘Het karakter
van de Protestantse Kerk is
presbyteriaal-synodaal, met een belangrijke
rol voor synode en kerkenraad. De Vrije
Evangelische Gemeenten zijn presbyteriaalcongregationalistisch
van aard; de ambten
zijn weliswaar belangrijk, maar de gemeente
als geheel neemt de besluiten. Dit geldt
ook voor de Bond als geheel: de 37 gemeenten
nemen hun besluiten in gezamenlijkheid.’
Voor de Protestantse Kerk in Nederland zou
een associatieovereenkomst met de Bond
van Vrije Evangelische Gemeenten de tweede
in zijn soort zijn. Bij de vorming van de
Protestantse Kerk in 2004 werd al een associatieovereenkomst
gesloten met de Duitse
Evangelisch-Altreformierte Kirche in Niedersachsen.
Volgens scriba ds. B. Plaisier
zijn deze overeenkomsten voor de Protestantse
Kerk van groot belang. ‘Ze zijn een
uiting van onze nadrukkelijke wens dat de
Kerkzegel van de Vrije Evangelische Gemeenten
(bron: www.bondveg.nl)
vorming van de Protestantse Kerk in Nederland
een basis mag zijn voor verdere eenheid
van christelijke gemeenschappen in
ons land. Daarbij is het samengaan met kerken
uit de meer evangelische / congregationalistische
traditie van groot belang. Hierdoor
wordt ook duidelijk hoezeer de
Protestantse Kerk in Nederland een brede
Christusbelijdende kerk in het brede veld
van oecumene en samenleving wil zijn.’
BOND VAN VRIJE EVANGELISCHE GEMEENTEN
De Vrije Evangelische Gemeenten hebben een veelkleurige geschiedenis. Een aantal gemeenten trad in
het midden van de 19e eeuw uit de Nederlandse Hervormde Kerk als reactie op het modernisme en de hiërarchische
synodale structuur van deze kerk. Deze gemeenten voelden zich verwant met de kerken uit de
Afscheiding (1834), waaruit de Gereformeerde Kerken zijn voortgekomen. Zij sloten zich echter niet bij deze
kerken aan, onder meer omdat zij zich niet konden vinden in de leer van de dubbele uitverkiezing. Daarnaast
ontstonden Vrije Evangelische Gemeenten onder de directe invloed van opwekkingsbewegingen als het
Réveil en later de Brighton beweging.
Men zegt wel dat het Réveil de moeder is van de Vrije Evangelische Gemeenten en de Reformatie de vader.
Dat bepaalt mede het karakter van de Bond.
De oudste gemeenten zijn in de 19e eeuw ontstaan aan de Veluwezoom (ds. H.W. Witteveen te Ermelo en
ds. A. Brummelkamp te Heerde), in de veenkoloniën en in de kop van Friesland (de gebroeders Mooij, leerlingen
van ds. Witteveen), in Amsterdam (ds. J. de Liefde) en op Zuid Beveland (ds. H.J. Budding te Goes). Elke
gemeente is vrij en zelfstandig, maar men erkent dat gemeenten elkaar nodig hebben om als lichaam van
Christus te kunnen functioneren. Daarom werd in 1881 werd de Bond van Vrije Evangelische Gemeenten in
Nederland opgericht.
Kinderdoop
De Vrije Evangelische Gemeenten zijn van oudsher kinderdopende gemeenten. Hier blijkt ook duidelijk de
band met de Reformatie. De Vrije Evangelischen kiezen voor de kinderdoop in tegenstelling tot de Baptisten
die - vanuit dezelfde kerkelijke situatie in de vorige eeuw - kiezen voor de doop op belijdenis. Ondanks de verschillen
in visie op de doop is het uitgangspunt voor beiden gelijk: alleen in geloof kan men met de sacramenten
omgaan.
Eén van de verschillen tussen de bij de Bond aangesloten Vrije Evangelische Gemeenten en veel vrije of evangelische
gemeenten die in deze tijd ontstaan, en die zich niet aansluiten bij de Bond, is dat in de laatste veelal
de doop op grond van belijdenis wordt gepraktiseerd.
Zie verder: www.bondveg.nl
12