Diakonia april 2012 - Kerk in Actie

op de stoep bij
Marja van Gogh
uit Almere
Marja van Gogh is diaken in de Drieklank in Almere. Ze heeft heel wat kwetsbaarheid
gezien en meegemaakt. Door een wending in haar leven kwam er tijd om gastvrij te zijn
naar mensen toe en om ‘engelen’ te ontvangen.’
Tekst: Irene Stok Foto: Gerrit Groeneveld
Eén van de vroegste herinneringen
van Marja van Gogh
dateert van de tijd dat zij drie
jaar oud is. “Het is een flits. Tegenover
het station van Amsterdam is
een koffiehuis met een zwart-witte
tegelvloer en daar sta ik met een
kinderverzorgster uit het kindertehuis
in Haarlem waar ik tot die tijd
woonde. De kinderverzorgster zegt
dat ik precies op die tegel moet
gaan staan en niet weg mag gaan.
Ik heb geprobeerd of mijn schoen
precies op die tegel paste. Voor
mijn gevoel was ik daar helemaal alleen
met mijn schoen toen er twee
vreemde mensen kwamen die mij
meenamen. Dat waren mijn adoptieouders.
Zij vertelden mij later dat
de kinderverzorgster wel bij mij is
gebleven tot de overdracht naar de
adoptieouders plaatsvond. Maar de
flits is: ik alleen, met mijn schoen
op de tegelvloer.”
Uitgekozen
Marja kwam in Monnickendam
terecht. Ze vindt het bijzonder dat
haar adoptieouders haar uitgekozen
hebben. “Dat is een rijk gevoel.
Ouders kiezen voor een kind maar
niet speciaal voor jou. Je adoptieouders
kiezen voor jou. Ik ben
uitgekozen. Dat vind ik bijzonder.”
Haar ouders namen Marja mee naar
de kerk. “Ik heb genoten van de
zondagschool. Ik heb nog beelden
van de juf en de prachtige verhalen
die ze vertelde. Toen ik achttien was
wilde ik belijdenis doen. Er werd
naar mijn doopbewijs gevraagd.
Mijn adoptieouders wisten niet of ik
gedoopt was. Het was kort dag om
dat uit te zoeken. Dus er kwam een
jaar uitstel van de belijdenis. Een
week voor de belijdenisdienst
kwam er een brief van een dominee
uit Haarlem. In die brief stond:‘Ik
heb je gedoopt.’ Die brief heb ik
nog steeds. Ik heb dat jaar wel
belijdenis gedaan.”
Niet opgehaald
Inmiddels was Marja begonnen aan
de opleiding voor kleuterleidster.
“Het was een protestants-christelijke
opleiding en dat voelde goed:
ik kon de verhalen van de zondagschool
nu doorvertellen!” Dat deed
Marja graag en ze kreeg er goede
cijfers voor. Haar stageplek was bij
de Geldersekade in Amsterdam,
een buurt waar veel prostituees
werkten. Hun kinderen zaten bij
Marja in de klas. “Ik was piepjong,
zestien jaar, en wist wat hun
moeders deden. Ik zag dat er
problemen waren, kinderen die niet
opgehaald werden. Ik ging met hen
langs de huizen lopen om te kijken
of de gordijnen al open waren en of
ze weer naar binnen konden.” De
leidsters van de kleuterschool zagen
dat Marja het opnam voor deze
kinderen in de verdrukking.
Druk leven
Marja trouwde met een marineman
en ze kregen twee kinderen. “Ik heb
altijd wel vrijwilligerswerk gedaan
naast mijn dagelijkse leven. Dat
was soms druk: een fulltime baan,
een gezin en een man op zee.”
Ook ging Marja studeren. Op de
lagere school was ze getest en
daar kwam ‘slecht’ uit rollen. “Ik
wilde bewijzen dat ik wel hersens
had, dat ik wel kon leren.” Ze deed
een studie Beleid, Cultuur en
Seksevraagstukken. Ze verdiepte
zich in vrouwen en de problemen
en misstanden die ze in hun leven
ondervinden. Ze werkte inmiddels
bij een bank waar ze een goede
functie had en een luxe auto.
Dat drukke, volle leven werd haar te
veel. In 2004 viel ze letterlijk om.
Haar man was terug van zee en
gepensioneerd, maar ziek.
“Ik werd lichamelijk ziek; het was
te veel. Het ging allemaal niet meer
door de gezondheidsklachten. Ik
liep slecht en had geen energie
meer.” De bedrijfsarts noemde het
een heilloze weg waar ze mee bezig
was. Met krukken ging ze toch naar
haar werk. Dat jaar kreeg ze twee
nieuwe knieën. Na een paar
maanden kon ze weer lopen maar
de bedrijfsarts bleef over een
heilloze weg spreken. Uiteindelijk
werd Marja afgekeurd. Opeens had
ze heel veel tijd.
Met lege handen
In 2007 ging Marja met een aantal
mensen van de kerkelijke gemeente
van Almere naar Iona, een klein
eilandje voor de Schotse kust waar
de Iona Community weken organiseert.
“Ik vond dat ik mee moest
omdat ik zoekende was. Ik dacht:
Misschien vind ik het daar. Mijn
man was ziek thuis en vond het
goed dat ik ging. Ik vond het
prachtig op Iona maar ik vond het
niet direct. Op één van de laatste
dagen was ik gevraagd om in de
kerkdienst iets te vertellen. In mijn
beleving had ik veel verloren: mijn
baan, mijn studie, mijn gezondheid,
een gezellige thuisbasis. Ik stond
met lege handen. Hoe moest ik
verder? Dat heb ik in die dienst
gezegd: ‘Hier ben ik, dank u God.
Hier sta ik met lege handen. Dit is
mijn kans om een nieuw begin te
maken.’ Toen viel het kwartje. Ik
was niet meer bezig met werk en
dergelijke. Met lege handen kun je
iets nieuws oppakken. Op Iona heb
12 diakonia | april 2012