Een kerk voor allemaal - Kerk in Actie

had de gemeente van gisteren nodig, maar
waar hebben we morgen behoefte aan? We
hebben ‘morgen’ volgens haar beslist nog
behoefte aan kerkelijk werkers, maar het zou
wel goed zijn om een duidelijke scheiding aan
te brengen tussen de taken van een kerkelijk
werker en die van een predikant.
Sacramentenboer
Het komt nu vaak voor, dat er kerkelijk
werkers aangesteld worden omdat ze
goedkoper zijn dan een dominee, maar dat
ze wel al het werk van een predikant moeten
doen. Geen wonder dat bij hen en bij de
gemeenten na verloop van tijd de vraag
opkomt waarom ze eigenlijk niet ook de
sacramenten van doop en avondmaal mogen
bedienen: zij hebben toch de relatie met die
gemeente en met de mensen? Omgekeerd
voelt een predikant, die alleen maar ergens
komt om de sacramenten te bedienen, zich
nogal eens een ‘sacramentenboer’. Voor
beide partijen is dat niet plezierig.
Toch is het volgens Liesbeth Mooij geen
goede oplossing om de kerkelijk werker
dan maar wat meer te betalen en ook de
bevoegdheid te verlenen om de sacramenten
te bedienen. Zo wordt volgens haar het
probleem van de te kleine of te arme
gemeente verschoven naar de persoon van
de kerkelijk werker.
Het probleem van de gemeente moet
echter op het niveau van de gemeente
opgelost worden. Anders levert het slechts
onnodige wrijvingen op tussen kerkelijk
werkers en predikanten. En als er niets
verandert zal dat in de toekomst nog veel
vaker gebeuren, voorspelt Mooij. Om dat
te voorkomen moeten gemeenten gaan
samenwerken. Dat kan wellicht via het
model van kern- en satellietgemeenten, die
door een team van predikanten en kerkelijk
werkers bediend worden. Op deze manier
kunnen de rijkere gemeenten de armere
bijstaan door in één samenwerkingsverband
te opereren. Slechts zo zullen we in de
verschillende (dorps)kernen kerken kunnen
behouden, aldus Liesbeth Mooij. Een
ander voordeel is dat de taakverdeling
tussen predikanten en de kerkelijk werkers
duidelijker wordt.
De predikanten van de grote gemeente zijn
er dan bijvoorbeeld voor de verkondiging,
de sacramentsbediening en voor het
bestuur.Voor de ondersteuning van deze
en verschillende andere speciale taken kun
je kerkelijk werkers inzetten, samen met
getrainde vrijwilligers.
Waar hebben gemeenten
morgen behoefte aan?
Nascholingsaanbod
Wat de kerkelijk werkers zelf betreft, is het
al een verbetering dat er nu in de kerken
meer helderheid is ontstaan: er is nu
tenminste één regeling in plaats van drie
en er komt één register. Bovendien zal er
in de nabije toekomst voor hen ook een
nascholingsaanbod ontwikkeld worden.
De opvolg(st)er van Liesbeth Mooij in
Hydepark zal hieraan een deel van zijn of
haar tijd gaan besteden.
Zonder haar ongelooflijke inzet voor deze
beroepsgroep had hun toekomst er echter
beslist anders uitgezien. Zij gaat nu een
(andere) tuin verzorgen. Daarnaast blijft zij
als vrijwillige koster in haar thuisgemeente
gewoon het gras maaien, met straks een
pensioen.
Theo Witkamp is docent aan het Theologisch
Seminarium Hydepark.
SYMPOSIUM
Ter gelegenheid van het afscheid van Liesbeth
Mooij is er een symposium rond het thema: ‘Heeft
de PKN hen echt nodig? Visie op de positie en de
toekomst van de kerkelijk werker in de dienst van
de kerk’. Het symposium wordt gehouden op vrijdagmiddag
1 oktober van 13.30 uur tot 16.00 uur
op Centrum Hydepark, Driebergsestraatweg 50 te
Doorn. Aansluitend is er een afscheidsreceptie.
Drs. Jan Doelman, directeur van de NBI
Hogeschool voor Theologie, en dr. Bert de Leede,
rector van Hydepark, zullen de hoofdreferaten
houden, respectievelijk vanuit opleidingsperspectief
en vanuit kerkelijk/ambtelijk perspectief.
Drs. Matty Vroom en dr. Gijs Dingemans zullen
een korte reflectie geven op beide inleidingen.
Daarnaast zijn er enkele good practice-verhalen
van de kant van kerkelijk werkers.
Dit symposium wordt haar aangeboden door
het Theologisch Seminarium Hydepark en de
Educatieve Faculteit Amsterdam, de Christelijke
Hogeschool Ede, de Christelijke Hogeschool
Windesheim, de NBI Hogeschool voor Theologie
en de Noordelijke Hogeschool Leeuwarden, de vijf
HBO-instellingen waarvan de Protestantse Kerk in
Nederland de opleidingen theologie heeft erkend
als opleidingsplaatsen voor haar kerkelijk werkers.
Opgave voor het symposium per e-mail bij:
f.van.surksum@hydepark.nl
Cursus CHE-Transfer over
pastoraat bij psychische
problemen
Voorgangers en pastoraal werkers kunnen
niet meer zonder basiskennis van symptomen
en ziektebeelden van psychische
ziekten. In het pastoraat lopen ze
steeds vaker tegen vormen van psychische
problemen aan. Met het oog hierop heeft
CHE-Transfer de cursus ‘Psychopathologie
en de christelijke gemeente’ ontwikkeld.
BERICHTEN
Deelnemers volgen vanaf 14 september a.s.
tien dinsdagochtenden college.
In de cursus zal aandacht worden besteed
aan de beschrijving van ziektebeelden zoals
depressies, angsten, psychosen en persoonlijkheidsstoornissen.
Om inzicht te krijgen
in de wijze van denken binnen de geestelijke
gezondheidszorg wordt een overzicht
gegeven van belangrijke vraagstukken
zoals ‘wat is normaal, wat is gezond?’, ‘hoe
is de relatie tussen diagnose en behandeling?’
Daarbij is er ruim aandacht voor de
rol van het geloof in de verschillende stoornissen.
Hierbij kan worden gedacht aan een
thema als ‘de verhouding tussen demonie en
psychopathologie’.
De cursus is met name bedoeld voor predikanten,
voorgangers, gemeenteleiders en
pastoraal werkers.
In totaal bestaat de cursus uit tien dinsdagochtenden
van 9.30 uur tot 12.00 uur: 14, 21,
28 september, 5, 12, 26 oktober, 2, 9, 16, 23 en
30 (reserve datum) november. De kosten voor de
cursus bedragen 9 395. Hij wordt aangeboden in
het pand van Christelijke Hogeschool Ede aan de
Oude Kerkweg 100 te Ede. Voor meer informatie
en aanmelding: CHE-Transfer,
telefoon (0318) 69 63 22, che-transfer@che.nl.
13