Groep 6 - Kinder en jeugdjury
Groep 6 - Kinder en jeugdjury
Groep 6 - Kinder en jeugdjury
You also want an ePaper? Increase the reach of your titles
YUMPU automatically turns print PDFs into web optimized ePapers that Google loves.
KJV 2010-2011<br />
WERKMODEL GROEP 6<br />
Bevror<strong>en</strong> kamers<br />
Jan De Leeuw<br />
(door Miche Bekaert)<br />
AUTEURSINFO (ZIE OOK WWW.VILLAKAKELBONT.BE)<br />
Jan De Leeuw (Aalst, 1968) wou altijd al schrijver word<strong>en</strong>, maar besloot toch<br />
eerst e<strong>en</strong> 'echt' beroep te ler<strong>en</strong> <strong>en</strong> is dan psycholoog geword<strong>en</strong>. Hij houdt van<br />
lang slap<strong>en</strong> <strong>en</strong> lez<strong>en</strong> in bed (Aidan Chambers, Roald Dahl, Astrid Lindgr<strong>en</strong>, J.D.<br />
Salinger, Annie M.G. Schmidt, Toon Telleg<strong>en</strong>, Tolki<strong>en</strong> <strong>en</strong> veel ander<strong>en</strong>, maar<br />
misschi<strong>en</strong> nog het liefst Winnie the Pooh). Natte kler<strong>en</strong>, dier<strong>en</strong> in kooi<strong>en</strong> <strong>en</strong> de<br />
afwas vindt hij heel wat minder leuk.<br />
Vederland was zijn debuut in de jeugdliteratuur, waarvoor hij mete<strong>en</strong> e<strong>en</strong><br />
Boek<strong>en</strong>welp kreeg. In zijn tweede roman, Het Nachtland, word<strong>en</strong> fantasieelem<strong>en</strong>t<strong>en</strong><br />
verwev<strong>en</strong> met de realiteit. Het boek gaat over e<strong>en</strong> jong<strong>en</strong> die op zoek<br />
gaat naar zijn vader die jar<strong>en</strong> geled<strong>en</strong> verdwe<strong>en</strong>. Hij belandt in Catatonië, e<strong>en</strong> bizar <strong>en</strong> wreed<br />
universum. Met dit boek won Jan de Leeuw de Goud<strong>en</strong> Uil Prijs van de Jonge Lezer. Eerder schreef<br />
hij al verhal<strong>en</strong> voor volwass<strong>en</strong><strong>en</strong> (in de Dietsche Warande <strong>en</strong> De Brakke Hond) <strong>en</strong> e<strong>en</strong> theatertekst voor<br />
jonger<strong>en</strong>.<br />
Dat Jan psycholoog is van opleiding merk je in zijn boek<strong>en</strong>: de <strong>en</strong>e keer in de grondig uitgebouwde<br />
personages, de andere keer in de gelaagdheid van het verhaal.<br />
home.scarlet.be/jandeleeuw<br />
KORT SAMENGEVAT<br />
E<strong>en</strong> jongeman staat op e<strong>en</strong> brug in het park. In zijn hand<strong>en</strong> heeft hij e<strong>en</strong> brief <strong>en</strong> e<strong>en</strong> roos. Hij wacht.<br />
Hij wacht op de ontknoping van e<strong>en</strong> verhaal dat begon met e<strong>en</strong> broer <strong>en</strong> e<strong>en</strong> zus in e<strong>en</strong> verlat<strong>en</strong><br />
slagerij. Hun vader is weg <strong>en</strong> hun moeder heeft koelere oord<strong>en</strong> opgezocht.<br />
(achterflap)<br />
THEMA’S EN VERWERKINGSMOGELIJKHEDEN<br />
Thema’s<br />
• verlies
• liefde<br />
• opgroei<strong>en</strong><br />
• gevoel<strong>en</strong>s<br />
• verdrietig zijn<br />
• zelfmoord<br />
Bespreking<br />
Deze vrag<strong>en</strong> kan je aan de juryled<strong>en</strong> stell<strong>en</strong>:<br />
• Wat vind je van de titel? Zou jij e<strong>en</strong> andere titel gekoz<strong>en</strong> hebb<strong>en</strong>? En zo ja: welke?<br />
• Sprak de cover je aan of zou je e<strong>en</strong> andere foto/illustratie gekoz<strong>en</strong> hebb<strong>en</strong>?<br />
• Kan je je vere<strong>en</strong>zelvig<strong>en</strong> met het hoofdpersonage Jonas? Hoe zou jij met zijn problem<strong>en</strong><br />
omgaan? Begrijp je waarom Jonas zijn moeder in de koelers verstopt?<br />
• Heb je je aan het einde van het boek afgevraagd hoe het nu verder moet met het gezin? Hoe<br />
d<strong>en</strong>k/hoop je dat het zal gaan?<br />
Hieronder volg<strong>en</strong> <strong>en</strong>kele rec<strong>en</strong>sies. Je kan ze aan de juryled<strong>en</strong> voorlegg<strong>en</strong> <strong>en</strong> vrag<strong>en</strong> of ze het er mee<br />
e<strong>en</strong>s zijn:<br />
‘Jan De Leeuw verrast je met dit verhaal dat balanceert tuss<strong>en</strong> slapstick <strong>en</strong> tragiek.’<br />
(achterflap)<br />
‘Meer vertell<strong>en</strong> over de inhoud van het verhaal zou te veel van het verhaal prijsgev<strong>en</strong>. Het moet<br />
toegegev<strong>en</strong> word<strong>en</strong>; dit is wel e<strong>en</strong> erg bijzonder, bizar, dramatisch, choquer<strong>en</strong>d <strong>en</strong> interactief verhaal.<br />
Want ook de lezer wordt betrokk<strong>en</strong> <strong>en</strong> zelfs rechtstreeks aangesprok<strong>en</strong> door het hoofdpersonage. De<br />
lezer zit met zijn neus bov<strong>en</strong> op het gegev<strong>en</strong> dat meer dan één mysterie bevat.<br />
Het is ook ge<strong>en</strong> gemakkelijk verhaal, want er zull<strong>en</strong> beslist lezers zijn die het schandalig vind<strong>en</strong> wat Jonas<br />
allemaal uitspookt om de waarheid te verdoezel<strong>en</strong> <strong>en</strong> zo zichzelf te redd<strong>en</strong>. Er wordt ook niet<br />
aangegev<strong>en</strong> waarom hij begint met te do<strong>en</strong> wat hij doet. Maar e<strong>en</strong>maal begonn<strong>en</strong>, kan hij het niet meer<br />
terugschroev<strong>en</strong> <strong>en</strong> moét hij voort met het zoek<strong>en</strong> naar e<strong>en</strong> oplossing.<br />
Dit verhaal is veel moeilijker inleefbaar <strong>en</strong> zeker minder herk<strong>en</strong>baar dan de vorige verhal<strong>en</strong> van deze<br />
auteur. Toch zitt<strong>en</strong> er ook erg gevoelige mom<strong>en</strong>t<strong>en</strong> in het verhaal <strong>en</strong> als de lezer erg aandachtig leest,<br />
vindt hij ook e<strong>en</strong> aantal ‘diepere’ uitsprak<strong>en</strong> <strong>en</strong> gebeurt<strong>en</strong>iss<strong>en</strong> die tot nad<strong>en</strong>k<strong>en</strong> zett<strong>en</strong>.<br />
E<strong>en</strong> verhaal dat balanceert tuss<strong>en</strong> morbide humor <strong>en</strong> dramatische e<strong>en</strong>zaamheid.’<br />
(Pol Van Damme, www.pluizuit.be)<br />
‘Bevror<strong>en</strong> kamers van Jan de Leeuw telt maar 112 pagina’s, maar toch is het onbegonn<strong>en</strong> werk om de plot<br />
van het boek sam<strong>en</strong> te vatt<strong>en</strong>. De Leeuws jongste roman is dan ook alles behalve e<strong>en</strong> conv<strong>en</strong>tioneel<br />
verhaal.<br />
Afgaand op de informatie op de achterflap waar het decor <strong>en</strong> de spelers word<strong>en</strong> voorgesteld, zou de lezer<br />
(overig<strong>en</strong>s onterecht) kunn<strong>en</strong> d<strong>en</strong>k<strong>en</strong> dat het gaat om e<strong>en</strong> toneelstuk met in de hoofdroll<strong>en</strong> de<br />
vijfti<strong>en</strong>jarige jong<strong>en</strong> Jonas <strong>en</strong> di<strong>en</strong>s kleine zusje Sarah, maar over de inhoud van het stuk wordt niet veel<br />
prijsgegev<strong>en</strong>. De bizarre cover, die e<strong>en</strong> ine<strong>en</strong>gedok<strong>en</strong> naakte vrouw met rode stippellijn<strong>en</strong> op het<br />
lichaam laat zi<strong>en</strong>, biedt al ev<strong>en</strong>min e<strong>en</strong> houvast. E<strong>en</strong> wat onverwachte medespeler in het verhaal is de
verteller, die in de eerste pagina’s van het boek e<strong>en</strong> gesprek aangaat met de lezer. Ook verderop<br />
manifesteert de vertelinstantie zich nog <strong>en</strong>kele ker<strong>en</strong> nadrukkelijk <strong>en</strong> stelt vrag<strong>en</strong> over de richting die het<br />
verhaal uit moet, over de diepere betek<strong>en</strong>is ervan <strong>en</strong> over het verschil tuss<strong>en</strong> de werkelijkheid <strong>en</strong> het<br />
vertell<strong>en</strong> van verhal<strong>en</strong>. Het zal duidelijk zijn dat Bevror<strong>en</strong> kamers bedoeld is voor e<strong>en</strong> publiek met de<br />
nodige leeservaring. Het is e<strong>en</strong> roman met vele lag<strong>en</strong> waarin e<strong>en</strong> spel wordt gespeeld met de<br />
verwachtingspatron<strong>en</strong> van de lezer.<br />
Volg<strong>en</strong>s de verteller zijn er maar twee soort<strong>en</strong> verhal<strong>en</strong>, allereerst deze waarbij het erop aan komt om de<br />
mysteries te ontsluier<strong>en</strong>. De lezer wil "wet<strong>en</strong> wat er uit de doos komt, wat de verteller nu weer uit zijn<br />
mouw zal schudd<strong>en</strong>. Des te beter als er e<strong>en</strong> lijk of twee in voorkomt, want als je geconfronteerd wordt<br />
met de dood, b<strong>en</strong> je dankbaar dat je nog leeft." (p. 80). En daarnaast zijn er ook verhal<strong>en</strong> over emoties<br />
waar het er vooral op aankomt te kunn<strong>en</strong> voel<strong>en</strong> wat de personages voel<strong>en</strong>. Bevror<strong>en</strong> kamers is beide<br />
soort<strong>en</strong> verhal<strong>en</strong>. Geheim<strong>en</strong> <strong>en</strong> lijk<strong>en</strong> zijn er g<strong>en</strong>oeg, al is het niet mete<strong>en</strong> duidelijk of het nu om e<strong>en</strong><br />
intrieste, e<strong>en</strong> lugubere dan wel e<strong>en</strong> hilarische plot gaat. Zo krijgt het tragische gegev<strong>en</strong> van de dood van<br />
Jonas’ moeder (ze pleegde naar alle waarschijnlijkheid zelfmoord) slapstickallures wanneer Jonas het<br />
(halfbevror<strong>en</strong>) lijk probeert te dump<strong>en</strong> door het op skeelers naar het kerkhof te rijd<strong>en</strong>.<br />
Achter <strong>en</strong> onder de verhaallijn schuil<strong>en</strong> diepe <strong>en</strong> lang niet e<strong>en</strong>duidige gevoel<strong>en</strong>s. Hoe Jonas omgaat met<br />
alles wat hem overkomt, valt echter niet af te lez<strong>en</strong> uit zijn reacties <strong>en</strong> gedacht<strong>en</strong>. Daarvoor moet de<br />
lezer zich w<strong>en</strong>d<strong>en</strong> tot dr. Linda, die de hart<strong>en</strong>rubriek van e<strong>en</strong> krant verzorgt. Die dokter Linda was<br />
niemand minder dan Jonas’ moeder; zij gaf goede raad bij allerlei soort<strong>en</strong> emotionele problem<strong>en</strong> <strong>en</strong> af <strong>en</strong><br />
toe verzon ze niet alle<strong>en</strong> antwoord<strong>en</strong> bij de haar toegestuurde briev<strong>en</strong> maar bedacht ze ook de briev<strong>en</strong><br />
zelf. Na haar dood, waar nog niemand iets vanaf weet, neemt Jonas haast vanzelfsprek<strong>en</strong>d <strong>en</strong> ongemerkt<br />
haar plaats in. Wat hem bezighoudt <strong>en</strong> beroert, valt op die manier onrechtstreeks af te lez<strong>en</strong> uit de<br />
comm<strong>en</strong>tar<strong>en</strong> van dr. Linda. Met deze nieuwe publicatie toont Jan de Leeuw aan dat hij e<strong>en</strong> veelzijdig<br />
auteur is, die er niet voor terugschrikt om nieuwe weg<strong>en</strong> te bewandel<strong>en</strong> <strong>en</strong> op deze manier ook zijn<br />
lezers uit te dag<strong>en</strong> om de veilige, vertrouwde vorm<strong>en</strong> los te lat<strong>en</strong>.’<br />
Aan de slag<br />
(Veerle Uyttersprot, www.pluizer.be)<br />
Opdracht<strong>en</strong> voor de juryled<strong>en</strong>:<br />
• Maak e<strong>en</strong> eig<strong>en</strong> kaft met de titel <strong>en</strong> met de afbeelding die jij aan het boek zou ev<strong>en</strong>.<br />
• Stel dat de gebeurt<strong>en</strong>iss<strong>en</strong> zich hadd<strong>en</strong> voorgedaan in jouw stad of dorp. Jij b<strong>en</strong>t de reporter ter<br />
plaatste. Hoe zou jij het nieuws br<strong>en</strong>g<strong>en</strong>?<br />
• Verzin e<strong>en</strong> brief naar Dr. Linda. Iemand anders uit de groep verzint er e<strong>en</strong> antwoord op.
KJV 2010-2011<br />
WERKMODEL GROEP 6<br />
De hond<strong>en</strong>eters<br />
Marita de Sterck<br />
(door Amber Daer<strong>en</strong>)<br />
AUTEURSINFO (ZIE OOK WWW.VILLAKAKELBONT.BE)<br />
Marita de Sterck schrijft in haar adolesc<strong>en</strong>t<strong>en</strong>romans over jonger<strong>en</strong>, hun<br />
gevoel<strong>en</strong>s, verliefdheid <strong>en</strong> vri<strong>en</strong>dschap. Haar personages lev<strong>en</strong> graag, maar<br />
tegelijkertijd zijn ze heel onzeker <strong>en</strong> vrez<strong>en</strong> ze gekwetst of verlat<strong>en</strong> te word<strong>en</strong>.<br />
Uit haar fascinatie voor reiz<strong>en</strong> <strong>en</strong> andere cultur<strong>en</strong> wil Marita met haar boek<strong>en</strong><br />
begrip voor anders-zijn bijbr<strong>en</strong>g<strong>en</strong>. In haar debuut Hakim (Davidsfonds, 1986)<br />
vertelt ze verhal<strong>en</strong> over kinder<strong>en</strong> uit de Derde Wereld. In Sofie <strong>en</strong> Fatima<br />
(Davidsfonds/Infodok, 1993) houd<strong>en</strong> twee meisjes met verschill<strong>en</strong>de<br />
achtergrond<strong>en</strong> e<strong>en</strong> logeerpartijtje. Brugg<strong>en</strong> bouw<strong>en</strong> tuss<strong>en</strong> verschill<strong>en</strong>de cultur<strong>en</strong><br />
doet ze ook met non-fictie zoals Bij nader inzi<strong>en</strong> (Altiora, 1992) of Anders is niet gek (Altiora, 1992). In<br />
workshops creatief schrijv<strong>en</strong> wil ze vooral ook migrant<strong>en</strong>kinder<strong>en</strong> verhal<strong>en</strong> ler<strong>en</strong> schrijv<strong>en</strong>.<br />
Verder schrijft ze ook kinderboek<strong>en</strong> zoals Grote tand<strong>en</strong> <strong>en</strong> artikels in vaktijdschrift<strong>en</strong> over<br />
jeugdliteratuur. In 2001 won ze e<strong>en</strong> Goud<strong>en</strong> Zo<strong>en</strong> voor Wild Vlees. Op kot werd in 2004 bekroond<br />
door de <strong>Kinder</strong>- <strong>en</strong> Jeugdjury. In 2007 ontving ze de Boek<strong>en</strong>leeuw <strong>en</strong> e<strong>en</strong> Zilver<strong>en</strong> Zo<strong>en</strong> voor Kwaad<br />
bloed. Voor De Hond<strong>en</strong>eters kreeg ze de Goud<strong>en</strong> Uil Prijs van de Jonge Lezer.<br />
users.tel<strong>en</strong>et.be/marita.de.sterck/index.htm<br />
KORT SAMENGEVAT<br />
In 1917, tijd<strong>en</strong>s de Grote Oorlog, loopt Victor weg van huis. Victor heeft epilepsie, ook wel de<br />
vall<strong>en</strong>de ziekte g<strong>en</strong>oemd. Zich alle<strong>en</strong> buit<strong>en</strong> wag<strong>en</strong> is hem t<strong>en</strong> str<strong>en</strong>gste verbod<strong>en</strong>, omdat elke aanval<br />
fataal kan zijn. Toch gaat hij op zoek naar zijn hond Django <strong>en</strong> vat hij de zware tocht van Mechel<strong>en</strong><br />
naar Boom aan. Op de arm<strong>en</strong>markt heeft hij gehoord hij dat er in Boom hond<strong>en</strong> geslacht word<strong>en</strong><br />
omdat er nerg<strong>en</strong>s nog et<strong>en</strong> te vind<strong>en</strong> is. Victor is zeker dat hij Django daar zal vind<strong>en</strong>. Op zijn tocht<br />
maakt hij k<strong>en</strong>nis met verschill<strong>en</strong>de volkse figur<strong>en</strong> <strong>en</strong> vooral met Anna, het mooiste meisje dat hij ooit<br />
heeft gezi<strong>en</strong>.<br />
INTERESSANTE THEMA’S<br />
Het basisthema in dit boek is de hechte band tuss<strong>en</strong> Victor <strong>en</strong> Django. Dit is e<strong>en</strong> vri<strong>en</strong>dschap die alles<br />
overstijgt.
Verder gaat het verhaal over gr<strong>en</strong>z<strong>en</strong> verlegg<strong>en</strong> – of beter: gr<strong>en</strong>z<strong>en</strong> neger<strong>en</strong>. Victor waagt zich<br />
buit<strong>en</strong>shuis terwijl hij weet welke risico’s dat inhoudt. Niet alle<strong>en</strong> zijn ouders zull<strong>en</strong> erg ongerust zijn,<br />
maar ook zijn eig<strong>en</strong> gezondheid komt in gevaar.<br />
Tijd<strong>en</strong>s zijn tocht ontdekt Victor e<strong>en</strong> heel nieuwe wereld. Victor is altijd e<strong>en</strong> verw<strong>en</strong>d rijkeluiskind<br />
geweest <strong>en</strong> nu komt hij in aanraking met het arme volk – waar de m<strong>en</strong>s<strong>en</strong> zoveel honger lijd<strong>en</strong> dat ze<br />
hond<strong>en</strong> vermoord<strong>en</strong>, waar de m<strong>en</strong>s<strong>en</strong> in huiz<strong>en</strong> won<strong>en</strong> die ev<strong>en</strong> groot zijn als Victors slaapkamer <strong>en</strong><br />
waar vrouw<strong>en</strong> hun lichaam aanbied<strong>en</strong> voor geld. Dit is allemaal nieuw voor Victor.<br />
E<strong>en</strong> laatste thema is uiteraard de oorlog <strong>en</strong> de manier waarop de personages daarmee omgaan: wat de<br />
arm<strong>en</strong> (moet<strong>en</strong>) do<strong>en</strong> om het hoofd bov<strong>en</strong> water te houd<strong>en</strong>, de manier waarop moeders omgaan met<br />
zon<strong>en</strong> die omkom<strong>en</strong> in de oorlog (Victors moeder krijgt het niet over haar hart om Victor te vertell<strong>en</strong><br />
dat zijn broer dood is, de man/vrouw geeft zichzelf aan omdat ze toch niets meer heeft om voor te<br />
lev<strong>en</strong>…).<br />
STIJL EN VORMKENMERKEN<br />
Vertelstandpunt<br />
Dit boek is geschrev<strong>en</strong> vanuit e<strong>en</strong> auctorieel verstelstandpunt. K<strong>en</strong>n<strong>en</strong> de juryled<strong>en</strong> die term? Het<br />
betek<strong>en</strong>t dat de verteller bov<strong>en</strong> het gebeur<strong>en</strong> staat <strong>en</strong> alles weet van iedere<strong>en</strong>. De auteur vertelt in de<br />
hij-vorm over de gebeurt<strong>en</strong>iss<strong>en</strong>.<br />
Bespreek met de juryled<strong>en</strong> wat dit voor gevolg<strong>en</strong> heeft voor het verhaal <strong>en</strong> voor de lezer: wat wordt<br />
verteld over personages, hoe speelt de verteller met het vrijgev<strong>en</strong> van informatie..? De verteller weet<br />
alles van iedere<strong>en</strong>, maar vertelt hij ook altijd mete<strong>en</strong> alles? Hoe houdt hij de spanning erin? Ga sam<strong>en</strong><br />
op zoek naar voorbeeld<strong>en</strong>. Bespreek ev<strong>en</strong>tueel ook andere vertelstandpunt<strong>en</strong> (in andere KJV-boek<strong>en</strong>).<br />
Chronologie<br />
Het verhaal is niet helemaal chronologisch verteld. Het verhaal begint bij de hond<strong>en</strong>slachter, nog voor<br />
we iets te wet<strong>en</strong> kom<strong>en</strong> over Victor. Na de eerste drie hoofdstukk<strong>en</strong> keert het verhaal twee dag<strong>en</strong><br />
terug in de tijd, waarna de avontur<strong>en</strong> van Victor chronologisch verteld word<strong>en</strong>. Vanaf dan word<strong>en</strong> er<br />
ge<strong>en</strong> tijdssprong<strong>en</strong> meer gemaakt, we volg<strong>en</strong> Victor op de voet.<br />
Personage Victor<br />
Bij Victor kunn<strong>en</strong> we sprek<strong>en</strong> van e<strong>en</strong> rond karakter <strong>en</strong> e<strong>en</strong> dynamisch personage. Ook dit zijn<br />
technische term<strong>en</strong> die de juryled<strong>en</strong> misschi<strong>en</strong> van op school k<strong>en</strong>n<strong>en</strong>. Leg uit dat e<strong>en</strong> personage met e<strong>en</strong><br />
rond karakter helemaal is uitgewerkt: tijd<strong>en</strong>s het verhaal leer je hem helemaal k<strong>en</strong>n<strong>en</strong> <strong>en</strong> kom je te<br />
wet<strong>en</strong> waarom hij op e<strong>en</strong> bepaalde manier reageert op bepaalde situaties. Hij is ook dynamisch omdat<br />
hij e<strong>en</strong> evolutie doormaakt: de tocht maakt hem zelfstandiger. Hij onderneemt iets wat hij eig<strong>en</strong>lijk<br />
niet mag, maar daardoor verbreedt zijn gezichtsveld <strong>en</strong> ziet hij hoe minder gegoede m<strong>en</strong>s<strong>en</strong> moet<strong>en</strong><br />
lev<strong>en</strong>.<br />
Hoofdstuktitels<br />
Wat qua vorm het meeste opvalt zijn de ondertitels van de hoofdstukk<strong>en</strong>. Hierin krijg je telk<strong>en</strong>s e<strong>en</strong><br />
beknopte sam<strong>en</strong>vatting van wat er in dat hoofdstuk gebeurt. Het geeft ook telk<strong>en</strong>s het tijdstip aan. Dit<br />
verwijst naar de boek<strong>en</strong> die in die tijd werd<strong>en</strong> geschrev<strong>en</strong>, to<strong>en</strong> maakt<strong>en</strong> ze ook gebruik van zulke<br />
ondertitels. Vind<strong>en</strong> de juryled<strong>en</strong> het jammer dat dit teg<strong>en</strong>woordig minder gebeurt? K<strong>en</strong>n<strong>en</strong> ze andere<br />
boek<strong>en</strong> die zo’n hoofdstuktitels hebb<strong>en</strong> (bijvoorbeeld Schijnbeweging<strong>en</strong> van Floortje Zwigtman)?
AAN DE SLAG<br />
Huisdier<strong>en</strong><br />
Vraag of de juryled<strong>en</strong> die e<strong>en</strong> huisdier hebb<strong>en</strong> hier e<strong>en</strong> foto van meebr<strong>en</strong>g<strong>en</strong> <strong>en</strong> laat h<strong>en</strong> hierover<br />
vertell<strong>en</strong>. Vraag welke band ze met hun dier hebb<strong>en</strong>. Vaak is er tuss<strong>en</strong> hond<strong>en</strong> hun baasje e<strong>en</strong> sterke<br />
band. Zoud<strong>en</strong> de juryled<strong>en</strong> voor hun dier ook zo’n gevaarlijke tocht ondernem<strong>en</strong>?<br />
Gr<strong>en</strong>z<strong>en</strong> verlegg<strong>en</strong><br />
Wie heeft al e<strong>en</strong>s gr<strong>en</strong>z<strong>en</strong> verlegd, met gevaar voor eig<strong>en</strong> lev<strong>en</strong>, zoals Victor? Kwam<strong>en</strong> zij er ook<br />
sterker uit? Zoek grote <strong>en</strong> kleine voorbeeld<strong>en</strong> van hoe m<strong>en</strong>s<strong>en</strong> vandaag de dag hun gr<strong>en</strong>z<strong>en</strong> (moet<strong>en</strong>)<br />
verlegg<strong>en</strong>.<br />
WOI<br />
Laat de juryled<strong>en</strong> iets opzoek<strong>en</strong> over de leefomstandighed<strong>en</strong> van de arme m<strong>en</strong>s<strong>en</strong> tijd<strong>en</strong>s de Eerste<br />
Wereldoorlog. Vraag h<strong>en</strong> wat ze hierover d<strong>en</strong>k<strong>en</strong>. Zoud<strong>en</strong> zij ook hond<strong>en</strong> et<strong>en</strong>? Of zijn ze meer zoals<br />
Victor <strong>en</strong> zoud<strong>en</strong> ze alles do<strong>en</strong> om hun hond daarvoor te bescherm<strong>en</strong>?<br />
Ga in de bibliotheek op zoek naar (foto)boek<strong>en</strong> over de Eerste Wereldoorlog <strong>en</strong> br<strong>en</strong>g die mee naar de<br />
bije<strong>en</strong>komst.<br />
Op de fiets<br />
Je kan de route van Victor met de fiets aflegg<strong>en</strong>, het huis van Victor zoek<strong>en</strong> <strong>en</strong> de arm<strong>en</strong>markt<br />
bezoek<strong>en</strong>. Maak er e<strong>en</strong> thema-uitstap van <strong>en</strong> bespreek verschill<strong>en</strong>de thema’s uit het boek wanneer je<br />
op de arm<strong>en</strong>markt b<strong>en</strong>t. Meer over de specifieke locaties lees je op de website van Marita de Sterck:<br />
users.tel<strong>en</strong>et.be/marita.de.sterck/marita_de_sterck_Victors_tocht.htm
KJV 2010-2011<br />
WERKMODEL GROEP 6<br />
Papinette<br />
Kristi<strong>en</strong> Dielti<strong>en</strong>s<br />
(door Amber Daer<strong>en</strong>)<br />
AUTEURSINFO (ZIE OOK WWW.VILLAKAKELBONT.BE)<br />
Kristi<strong>en</strong> Dielti<strong>en</strong>s volgde e<strong>en</strong> kunstzinnige <strong>en</strong> pedagogische opleiding. Sinds<br />
1974 werkt ze int<strong>en</strong>sief met kinder<strong>en</strong>. Ze stond lang in het onderwijs. Nu<br />
geeft ze <strong>en</strong>kel nog deeltijds les om zich meer te kunn<strong>en</strong> toelegg<strong>en</strong> op<br />
schrijv<strong>en</strong>, illustrer<strong>en</strong> <strong>en</strong> lezing<strong>en</strong> gev<strong>en</strong>. Door die ervaring als onderwijzeres<br />
<strong>en</strong> als moeder van vijf kinder<strong>en</strong>, weet ze als ge<strong>en</strong> ander de wereld van het<br />
kind te b<strong>en</strong>ader<strong>en</strong>. Ze lever<strong>en</strong> de grondstoff<strong>en</strong> <strong>en</strong> de inspiratie voor al haar<br />
boek<strong>en</strong>.<br />
Schrijv<strong>en</strong> doet Kristi<strong>en</strong> al heel haar lev<strong>en</strong>. Ze schrijft verhal<strong>en</strong> vanaf het<br />
mom<strong>en</strong>t dat ze kon schrijv<strong>en</strong> <strong>en</strong> ze maakt er ook tek<strong>en</strong>ing<strong>en</strong> bij. E<strong>en</strong> boek<br />
schrijv<strong>en</strong> is voor haar het resultaat van jar<strong>en</strong> inzet, verdieping, onderzoek, gesprekk<strong>en</strong> <strong>en</strong> ervaring<strong>en</strong>.<br />
Dielti<strong>en</strong>s heeft e<strong>en</strong> fijne p<strong>en</strong> waarmee ze de problem<strong>en</strong> van kinder<strong>en</strong> zeer treff<strong>en</strong>d kan beschrijv<strong>en</strong>.<br />
Haar boek<strong>en</strong> getuig<strong>en</strong> van e<strong>en</strong> grote betrokk<strong>en</strong>heid <strong>en</strong> aanvaarding van de leefwereld van jonger<strong>en</strong>. Ze<br />
schrijft over gevoelige onderwerp<strong>en</strong> die moeilijk in woord<strong>en</strong> te vang<strong>en</strong> zijn, maar zowel ernst als<br />
humor blijv<strong>en</strong> aanwezig. Haar boek<strong>en</strong> zijn beeld<strong>en</strong>d <strong>en</strong> zintuiglijk geschrev<strong>en</strong>.<br />
In 1997 debuteerde Kristi<strong>en</strong> Dielti<strong>en</strong>s met De goud<strong>en</strong> bal, e<strong>en</strong> voorleespr<strong>en</strong>t<strong>en</strong>boek voor jonge kinder<strong>en</strong><br />
<strong>en</strong> volwass<strong>en</strong><strong>en</strong> over gebor<strong>en</strong> word<strong>en</strong> <strong>en</strong> sterv<strong>en</strong>. Ze verzorgde ook zelf de illustraties.<br />
In 2000 versche<strong>en</strong> haar eerste jeugdroman Olrac, e<strong>en</strong> omvangrijke historische roman. Het boek werd<br />
vertaald in het Duits <strong>en</strong> won in 2002 de Vlaamse <strong>Kinder</strong>- <strong>en</strong> Jeugdjury. Naast het schrijv<strong>en</strong> <strong>en</strong><br />
illustrer<strong>en</strong> van boek<strong>en</strong>, illustreert Dielti<strong>en</strong>s ook tijdschrift<strong>en</strong>, kaartontwerp<strong>en</strong>, nieuwjaarsbriev<strong>en</strong>,<br />
uitnodiging<strong>en</strong>.<br />
Papinette was ook g<strong>en</strong>omineerd voor de Boek<strong>en</strong>leeuw 2010.<br />
KORT SAMENGEVAT<br />
Papinette wordt gebor<strong>en</strong> in de 16 de eeuw in Antwerp<strong>en</strong>, als dochter van e<strong>en</strong> wasvrouw. Haar vader<br />
was, volg<strong>en</strong>s haar moeder, e<strong>en</strong> rondreiz<strong>en</strong>de koopman die ze later nooit meer heeft teruggezi<strong>en</strong>.<br />
Papinette <strong>en</strong> haar moeder won<strong>en</strong> op het domein van heer Arnoldus, sam<strong>en</strong> met nog drie andere<br />
wasvrouw<strong>en</strong> die ook als moeders zijn voor Papinette. Heer Arnoldus heeft e<strong>en</strong> zeer katholieke <strong>en</strong><br />
str<strong>en</strong>ge vrouw (Anna) <strong>en</strong> e<strong>en</strong> zoon (Antoon), die iets ouders is dan Papinette. De lev<strong>en</strong>sloop van
Papinette verschilt van die van de andere kinder<strong>en</strong> van de wasvrouw<strong>en</strong>. Ze helpt voornamelijk in de<br />
keuk<strong>en</strong> van haar moeder, ze krijgt ook sam<strong>en</strong> met Antoon les waardoor ze niet in de kerk naar school<br />
moet. Er ontstaat e<strong>en</strong> speciale g<strong>en</strong>eg<strong>en</strong>heid tuss<strong>en</strong> Papinette <strong>en</strong> Arnoldus <strong>en</strong> later ook tuss<strong>en</strong> Papinette<br />
<strong>en</strong> Antoon. Wanneer Papinettes moeder verdacht wordt van ketterij <strong>en</strong> van de moord op Arnoldus, is<br />
het dankzij Antoon dat ze uiteindelijk vrij wordt gelat<strong>en</strong>. Papinette krijgt e<strong>en</strong> tweeling van Antoon,<br />
maar zijn str<strong>en</strong>ge moeder heeft ondertuss<strong>en</strong> al e<strong>en</strong> huwbare vrouw voor hem geregeld. Dat belet<br />
Antoon echter niet om Papinette <strong>en</strong> hun kinder<strong>en</strong> in huis te nem<strong>en</strong> <strong>en</strong> haar aan te stell<strong>en</strong> als eerste<br />
keuk<strong>en</strong>meisje.<br />
INTERESSANTE THEMA’S<br />
E<strong>en</strong> belangrijk thema in dit verhaal is moederliefde. Papinette heeft vier verschill<strong>en</strong>de moeders die elk<br />
op e<strong>en</strong> verschill<strong>en</strong>de manier met haar omgaan. Maar uiteindelijk overwint de jaloezie <strong>en</strong> zijn Papinette<br />
<strong>en</strong> Aleid <strong>en</strong>kel op elkaar aangewez<strong>en</strong>. Door hun moeder-dochter relatie will<strong>en</strong> ze voor elkaar zorg<strong>en</strong>,<br />
maar dat blijkt heel moeilijk te zijn omdat ze zo verschill<strong>en</strong>d zijn.<br />
E<strong>en</strong> tweede thema is het Antwerp<strong>en</strong> van de 16 de eeuw. Je krijgt e<strong>en</strong> zicht op hoe de m<strong>en</strong>s<strong>en</strong> to<strong>en</strong><br />
leefd<strong>en</strong>, wat h<strong>en</strong> bezighield, hoe e<strong>en</strong> huishoud<strong>en</strong> eruitzag, welke tak<strong>en</strong> er allemaal te verdel<strong>en</strong> war<strong>en</strong>,<br />
wat de relaties war<strong>en</strong> tuss<strong>en</strong> het rijke <strong>en</strong> het arme volk, het verschil tuss<strong>en</strong> platteland <strong>en</strong> stad, het belang<br />
van de schilderkunst...<br />
Het verhaal gaat ook over onmogelijke vri<strong>en</strong>dschapp<strong>en</strong> <strong>en</strong> liefdes, zoals die tuss<strong>en</strong> Papinette <strong>en</strong><br />
Arnoldus. Zijn vrouw wordt hier zo woest op dat ze Papinette <strong>en</strong> haar moeder beschuldigt van de<br />
moord op haar man. Ook de vri<strong>en</strong>dschap tuss<strong>en</strong> Papinette <strong>en</strong> Antoon is niet vanzelfsprek<strong>en</strong>d. Ze wordt<br />
gedwarsboomd door Anna die e<strong>en</strong> andere vrouw regelt voor Antoon. Antoon <strong>en</strong> Papinette vind<strong>en</strong><br />
toch e<strong>en</strong> regeling waar ze beid<strong>en</strong> tevred<strong>en</strong> mee zijn. Hun liefde overwint.<br />
STIJL EN VORMKENMERKEN<br />
Verteller<br />
Papinette zelf vertelt haar verhaal aan haar twee kleine kinder<strong>en</strong>. De auteur heeft gekoz<strong>en</strong> voor e<strong>en</strong><br />
personele verteller. Misschi<strong>en</strong> k<strong>en</strong>n<strong>en</strong> de juryled<strong>en</strong> die term? De verteller vertelt het verhaal vanuit e<strong>en</strong><br />
personage, zodat je als lezer nooit meer weet dan wat het personage op dat mom<strong>en</strong>t weet. Doordat<br />
Papinette terugkijkt op het verled<strong>en</strong> <strong>en</strong> dus e<strong>en</strong> behoorlijk overzicht heeft op de gebeurt<strong>en</strong>iss<strong>en</strong>, vind je<br />
wel af <strong>en</strong> toe verwijzing<strong>en</strong> naar de toekomst. Je kan ook zegg<strong>en</strong> dat het e<strong>en</strong> ‘ik-verhaal’ is omdat het<br />
verteld wordt vanuit de og<strong>en</strong> van e<strong>en</strong> ik, in dit geval het hoofdpersonage.<br />
Je kan met de juryled<strong>en</strong> de voor- <strong>en</strong> nadel<strong>en</strong> van zo’n ik-verteller besprek<strong>en</strong>. Vergelijk ev<strong>en</strong>tueel met<br />
andere (KJV-boek<strong>en</strong>).<br />
Chronologie<br />
Het eerste <strong>en</strong> het laatste hoofdstuk spel<strong>en</strong> zich op hetzelfde mom<strong>en</strong>t af. Na het eerste hoofdstuk ker<strong>en</strong><br />
terug in de tijd (flashback) <strong>en</strong> vanaf dan vertelt Papinette haar lev<strong>en</strong>sverhaal chronologisch.<br />
Hoofdstukk<strong>en</strong><br />
Het boek is opgedeeld in vier grote hoofdstukk<strong>en</strong>. Deze stell<strong>en</strong> de vier periodes in Papinettes lev<strong>en</strong><br />
voor: de Onze-Lieve-Vrouwetijd, de Melktijd, de Bon<strong>en</strong>tijd, de Kers<strong>en</strong>tijd om weer te eindig<strong>en</strong> in de<br />
Onze-Lieve-Vrouwetijd.
Personages<br />
In het verhaal word<strong>en</strong> veel karakters helemaal uitgewerkt (ronde karakters). Niet <strong>en</strong>kel het<br />
hoofdpersonage (dat we vooral ler<strong>en</strong> k<strong>en</strong>n<strong>en</strong> door wat ze d<strong>en</strong>kt, doet <strong>en</strong> zegt), maar ook de drie<br />
moeders word<strong>en</strong> duidelijk omschrev<strong>en</strong> (wel steeds door de og<strong>en</strong> van Papinette). Van h<strong>en</strong> allemaal<br />
kom<strong>en</strong> we hun verlang<strong>en</strong>s <strong>en</strong> drijfver<strong>en</strong> te wet<strong>en</strong>.<br />
Papinette zelf is duidelijk dynamisch <strong>en</strong> evolueert in de loop van het verhaal. Ook de moeders, Anna,<br />
Antoon <strong>en</strong> Arnoldus ondergaan e<strong>en</strong> karakterontwikkeling.<br />
Verklar<strong>en</strong>de woord<strong>en</strong>lijst<br />
In het boek word<strong>en</strong> af <strong>en</strong> toe woord<strong>en</strong> uit de 16 de eeuw gebruikt, die achteraan in het boek verklaard<br />
word<strong>en</strong>. Achterin het boek vind je ook meer informatie over de historische personages in het verhaal.<br />
Ook de schilderij<strong>en</strong> van de kunst<strong>en</strong>aars word<strong>en</strong> er opgesomd. Wat vind<strong>en</strong> de juryled<strong>en</strong> van die<br />
omkadering? Biedt dit e<strong>en</strong> meerwaarde of vind<strong>en</strong> ze het overbodig?<br />
AAN DE SLAG<br />
Ga op het internet of in kunstboek<strong>en</strong> op zoek naar schilderij<strong>en</strong> van Joachim Beuckelaer, Pieter Aerts<strong>en</strong><br />
<strong>en</strong> Pieter Breugel de Oude (titels van schilderij<strong>en</strong> vind je vanaf p. 233). Bekijk de schilderij<strong>en</strong> <strong>en</strong> zoek<br />
sam<strong>en</strong> met de juryled<strong>en</strong> elem<strong>en</strong>t<strong>en</strong> die h<strong>en</strong> do<strong>en</strong> d<strong>en</strong>k<strong>en</strong> aan het verhaal: thema’s, voorwerp<strong>en</strong>,<br />
personages, decors…<br />
Laat iedere<strong>en</strong> één schilderij kiez<strong>en</strong> dat h<strong>en</strong> aanspreekt <strong>en</strong> dat ze inspirer<strong>en</strong>d vind<strong>en</strong>. Welk tafereel wordt<br />
er afgebeeld op het schilderij? Laat h<strong>en</strong> nad<strong>en</strong>k<strong>en</strong> over het verhaal dat achter schilderij zou kunn<strong>en</strong><br />
zitt<strong>en</strong> <strong>en</strong> laat ze hierover vertell<strong>en</strong>. Je kan h<strong>en</strong> ook e<strong>en</strong> stukje lat<strong>en</strong> schrijv<strong>en</strong> over de wereld die ze<br />
achter het schilderij vermoed<strong>en</strong> <strong>en</strong> die stukjes achteraf bundel<strong>en</strong>.
KJV 2010-2011<br />
WERKMODEL GROEP 6<br />
Paper Towns: waar is Margo Roth Spiegelman<br />
John Gre<strong>en</strong><br />
(door Ell<strong>en</strong> Erpels)<br />
AUTEURSINFO (ZIE OOK WWW.VILLAKAKELBONT.BE)<br />
John Gre<strong>en</strong> (Indiana, 1977) is e<strong>en</strong> Amerikaanse schrijver. Hij ging op vijfti<strong>en</strong>jarige<br />
leeftijd naar e<strong>en</strong> kostschool in Birmingham. Hij studeerde Engels <strong>en</strong><br />
godsdi<strong>en</strong>stwet<strong>en</strong>schapp<strong>en</strong> <strong>en</strong> besloot dat hij priester wilde word<strong>en</strong> in de Anglicaanse<br />
Kerk. Hij werkte <strong>en</strong>kele maand<strong>en</strong> als aalmoez<strong>en</strong>ier in e<strong>en</strong> kinderziek<strong>en</strong>huis in Ohio,<br />
waar hij veel kinder<strong>en</strong> zag sterv<strong>en</strong>. Daar besloot hij dat hij e<strong>en</strong> boek wilde schrijv<strong>en</strong><br />
over m<strong>en</strong>s<strong>en</strong> die moet<strong>en</strong> ler<strong>en</strong> lev<strong>en</strong> met de dood van iemand die ze liefhadd<strong>en</strong>.<br />
Teg<strong>en</strong>woordig rec<strong>en</strong>seert Gre<strong>en</strong> voor Booklist <strong>en</strong> maakt hij radioprogramma's. John<br />
Gre<strong>en</strong> woont in Indianapolis met zijn vrouw Sarah <strong>en</strong> kind. Hij wilde vroeger<br />
reg<strong>en</strong>wormwet<strong>en</strong>schapper word<strong>en</strong>, maar dat liep vreselijk vervel<strong>en</strong>d af voor de reg<strong>en</strong>worm<strong>en</strong>. To<strong>en</strong> hij<br />
ontdekte dat hij vooral goed was in 'leug<strong>en</strong>s vertell<strong>en</strong>' <strong>en</strong> 'zitt<strong>en</strong>', was de conclusie al snel dat hij<br />
schrijver moest word<strong>en</strong>.<br />
johngre<strong>en</strong>books.com<br />
www.youtube.com/vlogbrothers<br />
KORT SAMENGEVAT<br />
Neg<strong>en</strong> jaar oud zijn ze <strong>en</strong> onafscheidelijk – Q (Qu<strong>en</strong>tin) <strong>en</strong> Margo Roth Spiegelman – als ze in het<br />
park e<strong>en</strong> dode man vind<strong>en</strong>. Daarna hebb<strong>en</strong> ze bijna ti<strong>en</strong> jaar ge<strong>en</strong> contact meer. Totdat Margo op e<strong>en</strong><br />
avond op het raam van Q's kamer klopt. De dag erna is ze verdw<strong>en</strong><strong>en</strong>...<br />
De nacht voordat Margo verdwijnt, mak<strong>en</strong> zij <strong>en</strong> Q e<strong>en</strong> onvergetelijke tocht door de stad waar ze<br />
won<strong>en</strong>. Ze nem<strong>en</strong> op creatieve wijze wraak op verschill<strong>en</strong>de m<strong>en</strong>s<strong>en</strong>: van het vreemdgaande vri<strong>en</strong>dje<br />
van Margo tot de sportheld die Q al jar<strong>en</strong> dwarszit.<br />
Q heeft het gevoel dat die nacht e<strong>en</strong> onverbrekelijke band tuss<strong>en</strong> hem <strong>en</strong> de mooie Margo wordt<br />
gesmeed. Als zij verdwijnt, laat hij het er dan ook niet bij zitt<strong>en</strong>. Net als iedere keer dat ze eerder<br />
wegliep, heeft Margo aanwijzing<strong>en</strong> achtergelat<strong>en</strong> waar ze he<strong>en</strong> is gegaan. En deze keer zijn de<br />
aanwijzing<strong>en</strong> voor Q bedoeld.<br />
E<strong>en</strong> bizarre roadtrip volgt, waarin Q er langzaam achterkomt dat Margo niet de persoon is voor wie hij<br />
haar altijd hield – <strong>en</strong> ook hijzelf niet.
THEMA’S<br />
• puberteit<br />
• vri<strong>en</strong>dschap<br />
• verdwijning<strong>en</strong><br />
• roadtrips<br />
BESPREKING<br />
Titel<br />
Wat betek<strong>en</strong>t de titel Paper Towns? Wanneer wordt dit duidelijk in het boek? Hadd<strong>en</strong> de juryled<strong>en</strong> hier<br />
al van ‘paper towns’ gehoord? Schuilt er ook e<strong>en</strong> symbolische betek<strong>en</strong>is achter? Zo ja, welke?<br />
Cover<br />
Het boek werd oorspronkelijk in het Engels geschrev<strong>en</strong> <strong>en</strong> had eerst e<strong>en</strong> andere cover. Op<br />
te<strong>en</strong>bookreview.wordpress.com/2008/05/11/review-paper-towns-by-john-gre<strong>en</strong> vind je hier<br />
voorbeeld<strong>en</strong> van. Toon de juryled<strong>en</strong> de verschill<strong>en</strong>de covers <strong>en</strong> vraag h<strong>en</strong> naar welke cover hun<br />
voorkeur uitgaat <strong>en</strong> waarom. Wat stell<strong>en</strong> de covers voor? Hoe zoud<strong>en</strong> zij de cover ontwerp<strong>en</strong>? Laat<br />
h<strong>en</strong> ev<strong>en</strong>tueel e<strong>en</strong> nieuwe cover mak<strong>en</strong>.<br />
Verhaal<br />
Margo neemt in het verhaal wraak op e<strong>en</strong> aantal m<strong>en</strong>s<strong>en</strong>. Op welke manier doet zij dit? Maak sam<strong>en</strong><br />
met de juryled<strong>en</strong> e<strong>en</strong> korte reconstructie van de beruchte nacht. Wat vind<strong>en</strong> de juryled<strong>en</strong> hiervan?<br />
Zoud<strong>en</strong> zij op dezelfde manier wraak nem<strong>en</strong>? Hebb<strong>en</strong> zij al e<strong>en</strong>s wraak g<strong>en</strong>om<strong>en</strong> op iemand? Waarom<br />
<strong>en</strong> hoe?<br />
Hoe zoud<strong>en</strong> de juryled<strong>en</strong> reager<strong>en</strong> als hun buurmeisje of vri<strong>en</strong>d(in) plots verdwijnt? Zoud<strong>en</strong> ze ook op<br />
zoek gaan <strong>en</strong> het heft in eig<strong>en</strong> hand<strong>en</strong> nem<strong>en</strong>? Vind<strong>en</strong> de juryled<strong>en</strong> het verhaal realistisch? Indi<strong>en</strong> niet,<br />
welke elem<strong>en</strong>t<strong>en</strong> zijn onrealistisch?<br />
Margo is duidelijk niet wie ze lijkt te zijn. Waarom doet ze dit volg<strong>en</strong>s de juryled<strong>en</strong>? Begrijp<strong>en</strong> ze dit?<br />
Do<strong>en</strong> zij zich soms anders voor dan ze zijn? Waarom (niet)?<br />
Wat vind<strong>en</strong> de juryled<strong>en</strong> van het einde van het verhaal? Vind<strong>en</strong> ze het voorspelbaar of eerder<br />
verrass<strong>en</strong>d? Hoe dacht<strong>en</strong> ze dat het verhaal zou eindig<strong>en</strong>? Blijv<strong>en</strong> ze nog met vrag<strong>en</strong> zitt<strong>en</strong> of werd<strong>en</strong><br />
alle mysteries opgelost? Welk vervolg zoud<strong>en</strong> zij aan dit verhaal brei<strong>en</strong>?<br />
Personages<br />
Schrijf op voorhand de nam<strong>en</strong> van de personages op kaartjes: Qu<strong>en</strong>tin, B<strong>en</strong>, ouders van Qu<strong>en</strong>tin,<br />
Margo, Radar, Chuck, Jason, Becca, Karin, Gus, rechercheur Warr<strong>en</strong>, Ruthie, ouders van Margo...<br />
Overloop de kaartjes sam<strong>en</strong> met de juryled<strong>en</strong>. Laat h<strong>en</strong> de kaartjes sam<strong>en</strong> legg<strong>en</strong> om verband<strong>en</strong> <strong>en</strong><br />
onderlinge relaties aan te gev<strong>en</strong>.<br />
• Wat wet<strong>en</strong> de juryled<strong>en</strong> nog over de personages?<br />
• Wie hoort bij wie? Wat hebb<strong>en</strong> ze met elkaar te mak<strong>en</strong>?<br />
• Op welke manier beïnvloed<strong>en</strong> de personages elkaar?<br />
• Wie zijn de hoofdpersonages?<br />
• Wie zijn de nev<strong>en</strong>personages?<br />
• Vind<strong>en</strong> de juryled<strong>en</strong> de personages voldo<strong>en</strong>de uitgewerkt? Waarom (niet)?
• Wat voor karakter hebb<strong>en</strong> de personages?<br />
• Hebb<strong>en</strong> de juryled<strong>en</strong> sympathie voor bepaalde personages? Kunn<strong>en</strong> ze dat toelicht<strong>en</strong>?<br />
• Met welk personage kunn<strong>en</strong> ze zich het beste id<strong>en</strong>tificer<strong>en</strong>?<br />
• Hoe evoluer<strong>en</strong> de personages doorhe<strong>en</strong> het verhaal?<br />
• Welke bijnam<strong>en</strong> word<strong>en</strong> er voor bepaalde personages gebruikt? (Misschi<strong>en</strong> is het leuk om aan<br />
de juryled<strong>en</strong> te vrag<strong>en</strong> of zij ook e<strong>en</strong> bijnaam hebb<strong>en</strong> <strong>en</strong> welke dat is. Of misschi<strong>en</strong> gev<strong>en</strong> zij<br />
aan bepaalde m<strong>en</strong>s<strong>en</strong> e<strong>en</strong> bijnaam. Waarom? Welke bijnaam?)<br />
• Hoe zitt<strong>en</strong> de vri<strong>en</strong>dschapsrelaties tuss<strong>en</strong> <strong>en</strong>kele van deze personages in elkaar? Zijn deze<br />
relaties stabiel of verander<strong>en</strong> ze in de loop van het verhaal? Indi<strong>en</strong> ja, hoe verloopt die evolutie<br />
dan? Gebeurt dit in het echte lev<strong>en</strong> ook?<br />
Thema's<br />
Hou e<strong>en</strong> kort gesprekje over de thema’s. Dit kan aan de hand van e<strong>en</strong> woordspin per thema: aan welke<br />
elem<strong>en</strong>t<strong>en</strong> uit het verhaal d<strong>en</strong>k<strong>en</strong> de juryled<strong>en</strong> bij e<strong>en</strong> bepaald thema? Schrijf de woordspinn<strong>en</strong> op<br />
grote vell<strong>en</strong> papier. Hang die nadi<strong>en</strong> naast elkaar <strong>en</strong> kijk of er woord<strong>en</strong> opduik<strong>en</strong> bij verschill<strong>en</strong>de<br />
thema’s. Hoe zou dit kom<strong>en</strong>? Kunn<strong>en</strong> de juryled<strong>en</strong> er e<strong>en</strong> verklaring voor gev<strong>en</strong>?<br />
Je kan het boek ook aan de hand van de methode van Chambers te besprek<strong>en</strong> (zie de Handleiding op<br />
www.kjv.be (in de rubriek ‘Voor begeleiders’, bij ‘Handboek’)). Gebruik e<strong>en</strong> bord of groot blad papier<br />
waarop je voor iedere<strong>en</strong> zichtbaar kan noter<strong>en</strong>. Maak vier kolomm<strong>en</strong>: leuk, niet leuk, moeilijk,<br />
patron<strong>en</strong>. Stel vrag<strong>en</strong> per kolom. Laat de juryled<strong>en</strong> antwoord<strong>en</strong> in steekwoord<strong>en</strong>, korte zinn<strong>en</strong> die jij<br />
in de desbetreff<strong>en</strong>de kolom noteert. Mogelijke vrag<strong>en</strong> zijn:<br />
• Kolom 1: Wat vond je leuk, mooi, goed aan dit boek? Wat is je opgevall<strong>en</strong>? Waar had je meer<br />
over will<strong>en</strong> lez<strong>en</strong>?<br />
• Kolom 2: Wat vond je niet leuk aan dit boek? War<strong>en</strong> er stukk<strong>en</strong> die je vervel<strong>en</strong>d vond?<br />
Heb je stukk<strong>en</strong> overgeslag<strong>en</strong>? Welke? Als je het boek niet uit hebt, waar b<strong>en</strong> je dan<br />
opgehoud<strong>en</strong> met lez<strong>en</strong>? Waarom daar?<br />
• Kolom 3: Wat was er moeilijk of onduidelijk? Wat vond je vreemd? Was er iets dat je nog<br />
nooit in e<strong>en</strong> boek b<strong>en</strong>t teg<strong>en</strong>gekom<strong>en</strong>? Was er iets dat je totaal verraste? War<strong>en</strong> er ding<strong>en</strong> die<br />
niet klopt<strong>en</strong>?<br />
• Kolom 4: Zag je bepaalde patron<strong>en</strong> of verband<strong>en</strong>? Was er iets dat steeds terug kwam in het<br />
verhaal?<br />
Uit de comm<strong>en</strong>tar<strong>en</strong> in de kolomm<strong>en</strong> kan je dan sam<strong>en</strong> besluit<strong>en</strong> wat het thema of onderwerp van het<br />
boek is. Dat gebruik je om het boek verder uit te diep<strong>en</strong>. Probeer aan de hand van de kolomm<strong>en</strong> ook<br />
de patron<strong>en</strong> <strong>en</strong> moeilijkhed<strong>en</strong> in het boek te doorgrond<strong>en</strong>: waar kom<strong>en</strong> ze vandaan? Wat is de<br />
bedoeling? Waarom schrijft de auteur erover?<br />
Rec<strong>en</strong>sies<br />
Je kan de juryled<strong>en</strong> deze rec<strong>en</strong>sies voorlegg<strong>en</strong> <strong>en</strong> vrag<strong>en</strong> of zij akkoord gaan met deze uitspraak.<br />
Waarom (niet)? Hebb<strong>en</strong> zij hetzelfde gevoel?<br />
‘I couldn’t get <strong>en</strong>ough of these fantastic, oft<strong>en</strong> quirky characters. They were real and three dim<strong>en</strong>sional<br />
and diverse and fascinating, from Radar, an obsessive editor of Omnictionary whose par<strong>en</strong>ts own the<br />
world’s largest collection of black Santas, to Lacey, who turns out to be far more than she first appears to<br />
be. I wanted to sp<strong>en</strong>d more time with all of them than these 300 or so pages.’<br />
<br />
(te<strong>en</strong>bookreview.wordpress.com/2008/05/11/review-paper-towns-by-john-gre<strong>en</strong>)
‘Gre<strong>en</strong> schreef dit boek met de vloei<strong>en</strong>dste p<strong>en</strong> aller vloei<strong>en</strong>de p<strong>en</strong>n<strong>en</strong>. Het is moeilijk te beseff<strong>en</strong> dat je<br />
e<strong>en</strong> boek leest <strong>en</strong> niet e<strong>en</strong> film kijkt of het verhaal zelf beleeft. Niets is gekunsteld. De nerdy activiteit<strong>en</strong><br />
van Q <strong>en</strong> zijn vri<strong>en</strong>d<strong>en</strong> B<strong>en</strong> <strong>en</strong> Radar adem<strong>en</strong> die gezellige, incrowdachtige sfeer uit van nerds onder<br />
elkaar. Elk personage, zelfs de meest minimale bijpersonages, zijn volledig 3D.’<br />
<br />
(frontpage.fok.nl/review/359846/1/1/50/boek-john-gre<strong>en</strong>-paper-towns.html)<br />
‘Gre<strong>en</strong> vulde het boek met <strong>en</strong>orme ongein, subtiele humor, diep filosofische fragm<strong>en</strong>t<strong>en</strong>, spann<strong>en</strong>de<br />
avontur<strong>en</strong> <strong>en</strong> alledaagse taferel<strong>en</strong>. Hoe hij elke ademtocht van elk persoon in deze mate kan lat<strong>en</strong> lev<strong>en</strong>,<br />
is echt e<strong>en</strong> übertal<strong>en</strong>t. Ik kan me elke scène in het boek herinner<strong>en</strong> alsof ik het zelf meemaakte. Q <strong>en</strong><br />
Margo belev<strong>en</strong> hun ultieme volwass<strong>en</strong>wording <strong>en</strong> dat is, met alle gevoel, geur <strong>en</strong> kleur die Gre<strong>en</strong> zo<br />
int<strong>en</strong>s weet over te br<strong>en</strong>g<strong>en</strong>, e<strong>en</strong> g<strong>en</strong>ot om mee te belev<strong>en</strong>.’<br />
(frontpage.fok.nl/review/359846/1/1/50/boek-john-gre<strong>en</strong>-paper-towns.html)<br />
Taal <strong>en</strong> stijl<br />
Het boek wordt na de proloog opgedeeld in drie grote del<strong>en</strong>. Vraag de juryled<strong>en</strong> die te b<strong>en</strong>oem<strong>en</strong> <strong>en</strong><br />
aan te gev<strong>en</strong> wat de betek<strong>en</strong>is van de titels is: De touwtjes – Het gras – Het vat<br />
Het verhaal wordt verteld vanuit het perspectief van Qu<strong>en</strong>tin. Stel dat het verhaal verteld zou word<strong>en</strong><br />
vanuit het perspectief van Margo, hoe zou het verhaal er dan uitzi<strong>en</strong>? Hebb<strong>en</strong> de juryled<strong>en</strong> g<strong>en</strong>oeg<br />
inzicht in haar personage om bepaalde fragm<strong>en</strong>t<strong>en</strong> vanuit haar visie na te vertell<strong>en</strong>?<br />
Vind<strong>en</strong> de juryled<strong>en</strong> dat het boek vlot geschrev<strong>en</strong> is <strong>en</strong>/of met e<strong>en</strong> specifiek taalgebruik?<br />
Humor is belangrijk in Paper Towns, zoals op het mom<strong>en</strong>t dat de vri<strong>en</strong>d<strong>en</strong>groep van Qu<strong>en</strong>tin afspreekt<br />
om niks onder hun ‘graduation robe’ aan te trekk<strong>en</strong>. Kunn<strong>en</strong> de juryled<strong>en</strong> nog andere voorbeeld<strong>en</strong><br />
van grappige <strong>en</strong> met humor doorspekte passages aanhal<strong>en</strong>? Vind<strong>en</strong> zij humor belangrijk in e<strong>en</strong> boek?<br />
Waarom (niet)?<br />
Paper Towns is e<strong>en</strong> vrij lijvig boek. Vond<strong>en</strong> de juryled<strong>en</strong> het niet te dik? Werd<strong>en</strong> ze meegesleept in het<br />
verhaal <strong>en</strong> hadd<strong>en</strong> ze de drang om te blijv<strong>en</strong> verder lez<strong>en</strong>? Zoud<strong>en</strong> zij bepaalde del<strong>en</strong> weglat<strong>en</strong> of<br />
zoud<strong>en</strong> sommige zak<strong>en</strong> nog meer uitvoerig besprok<strong>en</strong> mog<strong>en</strong> word<strong>en</strong>? Waarom (niet)?<br />
T<strong>en</strong> slotte kan je aan de juryled<strong>en</strong> nog het volg<strong>en</strong>de citaat voorlegg<strong>en</strong> <strong>en</strong> nagaan of ze akkoord gaan<br />
met deze uitspraak. Waarom (niet)? Hebb<strong>en</strong> zij hetzelfde gevoel? Vind<strong>en</strong> zij voorbeeld<strong>en</strong> van dergelijk<br />
taalgebruik? Vind<strong>en</strong> ze dit pass<strong>en</strong>d of eerder stor<strong>en</strong>d?<br />
‘Ik vond het e<strong>en</strong> erg goed boek, John Gre<strong>en</strong> bouwt het boek op in drie del<strong>en</strong> waardoor het zijn<br />
chronologische volgorde behoudt. Gre<strong>en</strong> neemt ge<strong>en</strong> blad voor de mond wat betreft taalgebruik, <strong>en</strong> er<br />
staan af <strong>en</strong> toe dan ook wel term<strong>en</strong> in die sommige m<strong>en</strong>s<strong>en</strong> niet zoud<strong>en</strong> kunn<strong>en</strong> waarder<strong>en</strong>.’<br />
www.bol.com/nl/p/<strong>en</strong>gelse-boek<strong>en</strong>/paper-towns/1001004006280448/index.html<br />
Gedicht<strong>en</strong><br />
De auteur speelt het klaar om de voortgang van het verhaal grot<strong>en</strong>deels te lat<strong>en</strong> bepal<strong>en</strong> door citat<strong>en</strong> uit<br />
Leaves of Grass, e<strong>en</strong> 19 de -eeuws gedicht. De citat<strong>en</strong> di<strong>en</strong><strong>en</strong> als aanwijzing<strong>en</strong> in de zoektocht naar de<br />
verdw<strong>en</strong><strong>en</strong> Margo Roth Spiegelman. Hier vind je meer informatie over de dichtbundel:<br />
www.8weekly.nl/artikel/2601
Wat vind<strong>en</strong> de juryled<strong>en</strong> van die citat<strong>en</strong>? Pass<strong>en</strong> de citat<strong>en</strong> in het verhaal? Wat is de bedoeling van de<br />
citat<strong>en</strong>? Spreekt het gedicht h<strong>en</strong> aan? Waarom (niet)?<br />
Afsluiter<br />
Zoud<strong>en</strong> de juryled<strong>en</strong> dit boek zelf ontle<strong>en</strong>d hebb<strong>en</strong> als ze het in de bibliotheek teg<strong>en</strong>kwam<strong>en</strong>?<br />
Waarom (niet)? Will<strong>en</strong> ze nog andere boek<strong>en</strong> van deze auteur lez<strong>en</strong>? Waarom (niet)?
KJV 2010-2011<br />
WERKMODEL GROEP 6<br />
Land zonder grote m<strong>en</strong>s<strong>en</strong><br />
Ondine Khayat<br />
(door Greet van Hove)<br />
‘Het lev<strong>en</strong> is niks voor kinder<strong>en</strong>’<br />
Ondine Khayat<br />
AUTEURSINFO (ZIE OOK WWW.VILLAKAKELBONT.BE)<br />
Ondine Khayat (1974) woont in Parijs <strong>en</strong> heeft e<strong>en</strong> Franse moeder <strong>en</strong> e<strong>en</strong><br />
Libanees-Arme<strong>en</strong>se vader. Ze is één van de oprichters van ’s werelds eerste<br />
humanitaire loterij: Bet for a Better World.<br />
Bibliografie<br />
Lucine (2007)<br />
Land zonder grote m<strong>en</strong>s<strong>en</strong> (2008 – vertaald in 2009)<br />
B<strong>en</strong> Hurle (2009)<br />
KORT SAMENGEVAT<br />
Slimane groeit op met e<strong>en</strong> gewelddadige vader <strong>en</strong> met e<strong>en</strong> moeder die alles lijdzaam ondergaat. Na de<br />
zelfmoord van zijn grote broer Max<strong>en</strong>ce, de <strong>en</strong>ige bij wie hij zich veilig voelt, komt hij terecht in e<strong>en</strong><br />
psychiatrisch ziek<strong>en</strong>huis. Daar zal Slimane, vooral dankzij medepatiënte Val<strong>en</strong>tine met wie hij<br />
vri<strong>en</strong>dschap sluit, ler<strong>en</strong> dat het lev<strong>en</strong> ook voor hem de moeite waard is <strong>en</strong> dat er nog veel is om van te<br />
drom<strong>en</strong>.<br />
Land zonder grote m<strong>en</strong>s<strong>en</strong> is e<strong>en</strong> ontroer<strong>en</strong>d boek, zowel voor jonger<strong>en</strong> als voor volwass<strong>en</strong><strong>en</strong>.<br />
THEMA<br />
Huiselijk geweld<br />
VORMKENMERKEN<br />
Het boek bestaat uit drie del<strong>en</strong> die elk onderverdeeld zijn in korte hoofdstukk<strong>en</strong>.<br />
1. p. 11-74<br />
Hier mak<strong>en</strong> we k<strong>en</strong>nis met Slimane, Max<strong>en</strong>ce <strong>en</strong> hun ouders.<br />
2. p. 77-146
Max<strong>en</strong>ce pleegt zelfmoord <strong>en</strong> Slimane belandt in e<strong>en</strong> psychiatrisch ziek<strong>en</strong>huis.<br />
3. p. 149-223<br />
Slimane leert Val<strong>en</strong>tine k<strong>en</strong>n<strong>en</strong> <strong>en</strong> krijgt opnieuw zin in het lev<strong>en</strong>.<br />
STIJL<br />
Slimane vertelt het verhaal van zijn lev<strong>en</strong>. Hij gebruikt hiervoor e<strong>en</strong> e<strong>en</strong>voudige <strong>en</strong> soms grappige taal.<br />
Het verhaal speelt zich af in het hed<strong>en</strong>. De schrijver gebruikt korte, duidelijke zinn<strong>en</strong>.<br />
GESPREK<br />
Je kan start<strong>en</strong> met aan elk jurylid te vrag<strong>en</strong> of ze het boek graag gelez<strong>en</strong> hebb<strong>en</strong>. Waarom wel of<br />
waarom niet? Op die manier krijg je e<strong>en</strong> goed beeld van wat de lezers van het boek vind<strong>en</strong> <strong>en</strong> kan je<br />
het gesprek gemakkelijker begeleid<strong>en</strong>.<br />
ALGEMENE VRAGEN<br />
Cover<br />
Einde<br />
Titel<br />
• Is de kaft van het boek aantrekkelijk ?<br />
• Wekt ze nieuwsgierigheid naar de inhoud van het boek?<br />
• Welke gedacht<strong>en</strong> kom<strong>en</strong> bij je op bij het zi<strong>en</strong> van de kaft <strong>en</strong> de titel?<br />
• Klopp<strong>en</strong> die ideeën ook nog na het lez<strong>en</strong> van het boek?<br />
• Wat vind<strong>en</strong> jullie van het einde van het boek?<br />
• Hoe dacht<strong>en</strong> jullie dat het zou aflop<strong>en</strong>?<br />
• Hadd<strong>en</strong> jullie liever e<strong>en</strong> ander einde gezi<strong>en</strong>?<br />
• Is de titel van het boek goed gekoz<strong>en</strong>?<br />
• Welke titel(s) zoud<strong>en</strong> jullie nog kunn<strong>en</strong> verzinn<strong>en</strong>?<br />
Structuur<br />
• Wat was aan dit boek moeilijk, vreemd of onduidelijk?<br />
• War<strong>en</strong> er ding<strong>en</strong> in het boek die niet klopt<strong>en</strong>?<br />
• Was er iets dat steeds terugkwam in het verhaal?<br />
• Heb je mooie woord<strong>en</strong> of zinn<strong>en</strong> gelez<strong>en</strong>? Welke?<br />
Appreciatie<br />
• Vond<strong>en</strong> jullie het e<strong>en</strong> spann<strong>en</strong>d boek?<br />
• Wat vond<strong>en</strong> jullie mooi of goed aan dit boek?<br />
• War<strong>en</strong> er stukk<strong>en</strong> in het boek die jullie vervel<strong>en</strong>d vond<strong>en</strong>?<br />
• Als iemand het boek niet uitgelez<strong>en</strong> heeft, waarom is hij/zij dan opgehoud<strong>en</strong> met lez<strong>en</strong>?<br />
• Als jullie dit boek zelf geschrev<strong>en</strong> hadd<strong>en</strong>, wat hadd<strong>en</strong> jullie dan anders gedaan?<br />
• Zoud<strong>en</strong> jullie het aan ander<strong>en</strong> aanbevel<strong>en</strong>?
• Wat zou je ander<strong>en</strong> over dit boek vertell<strong>en</strong>?<br />
• Doet dit boek je aan andere boek<strong>en</strong>/verhal<strong>en</strong> d<strong>en</strong>k<strong>en</strong>?<br />
SPECIFIEKE VRAGEN<br />
Rec<strong>en</strong>sie<br />
Dit schrijft e<strong>en</strong> lezer over dit boek: ‘Begin je e<strong>en</strong>maal te lez<strong>en</strong>, dan lat<strong>en</strong> de woord<strong>en</strong> je niet meer los.<br />
En als je het boek uit hebt helemaal niet meer. Je zou het liefst heel stil will<strong>en</strong> blijv<strong>en</strong>.’ Zijn de<br />
juryled<strong>en</strong> het hiermee e<strong>en</strong>s? Vertel.<br />
Over huiselijk geweld<br />
• Hoe belangrijk is e<strong>en</strong> veilige thuis ?<br />
• Gevolg<strong>en</strong> van huiselijk geweld op het gedrag, het karakter <strong>en</strong><br />
• Het zelfbeeld van kinder<strong>en</strong><br />
• Is huiselijk geweld e<strong>en</strong> bespreekbaar thema ?<br />
• …<br />
Over de moeder<br />
• Is zij verantwoordelijk voor de situatie ?<br />
• Is zij slachtoffer of dader ?<br />
• Hoe had ze kunn<strong>en</strong>/moet<strong>en</strong> reager<strong>en</strong> ?<br />
• …<br />
Over zelfmoord<br />
• Wat br<strong>en</strong>gt Max<strong>en</strong>ce tot zelfmoord ?<br />
• Kunn<strong>en</strong> jullie begrijp<strong>en</strong> dat Max<strong>en</strong>ce zelfmoord pleegt ?<br />
• Wat vind<strong>en</strong> jullie van m<strong>en</strong>s<strong>en</strong> die zelfmoord pleg<strong>en</strong> ?<br />
• Is zelfmoord e<strong>en</strong> bespreekbaar thema ?<br />
• Wat d<strong>en</strong>k<strong>en</strong> jullie over de zelfmoordpoging van Slimane ?<br />
• Kan je zelfmoord voorkom<strong>en</strong> ?<br />
• …
WOORDZOEKER BIJ LAND ZONDER GROTE MENSEN<br />
Zoek de volg<strong>en</strong>de woord<strong>en</strong> in het rooster. De woord<strong>en</strong> kunn<strong>en</strong> horizontaal, verticaal, diagonaal <strong>en</strong><br />
achterstevor<strong>en</strong> staan.<br />
Alcoholisme<br />
psychiatrie<br />
de Engerd<br />
huiselijk geweld<br />
Slimane<br />
dokter Lemoine<br />
Max<strong>en</strong>ce<br />
uitgeverij Mouria<br />
eetstoornis<br />
Ondine Khayat<br />
Val<strong>en</strong>tine<br />
<strong>en</strong>gel<strong>en</strong>vleugels<br />
Hester Toll<strong>en</strong>aar<br />
Pitbull<br />
zelfmoord<br />
I D I C T I J T A Y A H K E N I D N O S<br />
U R L P A S A A B K T E P S G E T S P R<br />
K O E E G S J T E Y E S T E L R R X S E<br />
C O T C W R N A S F B T G N E E V T C F<br />
S M E N G E L E N V L E U G E L S N A N<br />
O F M P D S G E M B P R N E E E E K N P<br />
S L S R O A F K E I R T A I H X Y S P I<br />
O E E I K S T F J E I O P A A A L E I T<br />
W Z C R T M P D P I O L Y M Y S M Z T S<br />
E V A L E N T I N E L L O T B E R V B O<br />
Q A A I R U O M J I R E V E G T I U U E<br />
E M S I L O H O C L A N S L T D P L L G<br />
H E D O E Q L P K E N A M I L S E Y L B<br />
C U R O M K D M M S F A D L U E E J Z H<br />
D I E T O V Z Y S E D R G S O H O S E X<br />
P S G D I I N Z D W A H X H V B T G O T<br />
B S N L N R A F S S E E N I Y E D E H I<br />
F E E D E E T S T O O R N I S L P A A Q<br />
L Y E I O A N S K E R F S R A E O K U T<br />
T C D H L E S I T C O N R N A T F R G K
KJV 2010-2011<br />
WERKMODEL GROEP 6<br />
De vri<strong>en</strong>d van de vri<strong>en</strong>din van de moeder van Maja <strong>en</strong> andere novell<strong>en</strong><br />
Katarina Kieri<br />
(door Joni De Mol)<br />
AUTEURSINFO (ZIE OOK WWW.VILLAKAKELBONT.BE)<br />
(www.kjoek.nl)<br />
Katarina Kieri is gebor<strong>en</strong> in Luleå, in het noord<strong>en</strong> van Zwed<strong>en</strong>. Na het<br />
gymnasium in Skellefteå ging ze naar de lerar<strong>en</strong>opleiding in Luleå om e<strong>en</strong><br />
soort jeugdwerker te word<strong>en</strong>. Ze was jeugdwerker van 1987 tot <strong>en</strong> met<br />
1995. To<strong>en</strong> ze vijf<strong>en</strong>twintig was volgde ze e<strong>en</strong> schrijfcursus. Na afloop van<br />
die cursus ging ze naar huis <strong>en</strong> schreef haar eerste boek. Haar eerste<br />
dichtbundel versche<strong>en</strong> in 1993 <strong>en</strong> zo rond 2000 werd ze fulltime schrijver.<br />
Ze br<strong>en</strong>gt veel bezoek<strong>en</strong> aan schol<strong>en</strong>, bibliothek<strong>en</strong> <strong>en</strong> culturele<br />
ver<strong>en</strong>iging<strong>en</strong> om te prat<strong>en</strong> over boek<strong>en</strong> <strong>en</strong> schrijv<strong>en</strong>. Katarina Kieri heeft<br />
twee dochters <strong>en</strong> woont teg<strong>en</strong>woordig in Norrtälje, in de buurt van<br />
Stockholm. Ze is vooral bek<strong>en</strong>d als dichter, maar ze schrijft ook korte<br />
verhal<strong>en</strong>, romans voor volwass<strong>en</strong><strong>en</strong> <strong>en</strong> kinder- <strong>en</strong> jeugdboek<strong>en</strong>. De vri<strong>en</strong>d<br />
van de vri<strong>en</strong>din van de moeder van Maja <strong>en</strong> andere novell<strong>en</strong> is het eerste boek<br />
van haar dat in het Nederlands vertaald is.<br />
KORT SAMENGEVAT<br />
De vri<strong>en</strong>d van de vri<strong>en</strong>din van de moeder van Maja <strong>en</strong> andere novell<strong>en</strong> is e<strong>en</strong> boek dat zich niet zomaar laat<br />
sam<strong>en</strong>vatt<strong>en</strong>. C<strong>en</strong>traal staat e<strong>en</strong> middelbare school erg<strong>en</strong>s in Zwed<strong>en</strong>. Waar precies wordt niet verteld.<br />
De <strong>en</strong>ige plaats<strong>en</strong> die g<strong>en</strong>oemd word<strong>en</strong>, zijn Stockholm, dat e<strong>en</strong> nachttreinrit ver ligt <strong>en</strong> Norrbott<strong>en</strong>,<br />
e<strong>en</strong> plaats in het noord<strong>en</strong> van Zwed<strong>en</strong> waar het zomerhuisje van L<strong>en</strong>a’s vader staat. In elf verschill<strong>en</strong>de<br />
korte verhal<strong>en</strong> kom<strong>en</strong> verschill<strong>en</strong>de personages aan het woord die allemaal iets te mak<strong>en</strong> hebb<strong>en</strong> met<br />
die middelbare school. En daardoor ook met elkaar.<br />
STRUCTUUR<br />
Hoofstukk<strong>en</strong><br />
Het boek is verdeeld in elf verhal<strong>en</strong>. Die hebb<strong>en</strong> allemaal hun eig<strong>en</strong> titelblad. De verhal<strong>en</strong> zijn:<br />
• Als de zwaluw<strong>en</strong> laag vlieg<strong>en</strong> (p. 8): Emmely’s verhaal over de reis naar Dubrovnik.<br />
• Luchtruim 1 (p. 21): Margareta Spegel voor de klas.
• Ik herinner me niets van wat er in oktober is gebeurd (p. 31): L<strong>en</strong>a <strong>en</strong> Maja prat<strong>en</strong>. Ze d<strong>en</strong>k<strong>en</strong> aan de<br />
reis van Maja <strong>en</strong> Tomas naar Stockholm <strong>en</strong> de z<strong>en</strong>uwinzinking<strong>en</strong> van Margareta Spegel <strong>en</strong><br />
Emmely.<br />
• De vri<strong>en</strong>d van de vri<strong>en</strong>din van de moeder van Maja (p. 44): Tomas over de reis van hem <strong>en</strong> Maja<br />
naar Stockholm.<br />
• Marcus <strong>en</strong> Cecilia (p. 55): over Elisabet die seks heeft met Marcus.<br />
• De derti<strong>en</strong>de september (p. 75): Monika vertelt over de z<strong>en</strong>uwinzinking van Margareta Spegel.<br />
• E<strong>en</strong> boot bij het eiland Granön (p. 87): Over Sv<strong>en</strong> die Cecilia optilt in het zomerhuis.<br />
• Sneeuwval (p. 101): H<strong>en</strong>rik houdt van de sneeuw <strong>en</strong> ziet Tomas.<br />
• Zondag (p. 113): e<strong>en</strong> monoloog van Marcus over huil<strong>en</strong>.<br />
• Luchtruim 2 (p. 121): Margareta Spegel over haar z<strong>en</strong>uwinzinking.<br />
• Slot (p. 131): Armin ontdekt wat er met Emmely gebeurde.<br />
De titels gev<strong>en</strong> telk<strong>en</strong>s iets weer over het verhaal dat volgt. Vaak gaat het om e<strong>en</strong> detail uit het verhaal.<br />
De titel van het boek is de titel van één van de verhal<strong>en</strong>.<br />
• E<strong>en</strong> boek bestaande uit elf novell<strong>en</strong> is niet zo alledaags. Wat vond<strong>en</strong> de juryled<strong>en</strong> hiervan?<br />
Vond<strong>en</strong> ze het leuk om te ontdekk<strong>en</strong> hoe alles sam<strong>en</strong>hing, of vond<strong>en</strong> ze het vooral moeilijk<br />
om uit wijs te rak<strong>en</strong>?<br />
Chronologie<br />
Ook het tijdsverloop is helemaal door elkaar gegooid. Doorhe<strong>en</strong> de verhal<strong>en</strong> valt e<strong>en</strong> chronologie te<br />
ontdekk<strong>en</strong>:<br />
• De tweede klas<br />
Armin is verliefd op Emmely.<br />
Elisabeth <strong>en</strong> Dana gaan naar optred<strong>en</strong>s.<br />
• De derde klas<br />
Voor de zomervakantie war<strong>en</strong> Armin <strong>en</strong> Emmely e<strong>en</strong> koppel.<br />
Maart: Marcus <strong>en</strong> Elisabeth gaan sam<strong>en</strong> naar bed.<br />
Mei: Maja <strong>en</strong> Tomas gaan sam<strong>en</strong> naar Stockholm. Het wordt e<strong>en</strong> mislukte reis.<br />
Laatste dag van het schooljaar: Emmely valt <strong>en</strong> krijgt e<strong>en</strong> miskraam.<br />
Tijd<strong>en</strong>s de zomervakantie in Dubrovnik krijgt Emmely voor het eerst het ‘zink<strong>en</strong>de gevoel’<br />
• De vierde klas<br />
Donderdag 13 september: Margareta Spegel krijgt e<strong>en</strong> crisis, net zoals Emmely.<br />
Mei: L<strong>en</strong>a <strong>en</strong> Maja herinner<strong>en</strong> zich niets van wat in oktober gebeurd is.<br />
Voorjaar: Armin komt erachter wat met Emmely gebeurd is.<br />
Niet-dateerbare verhal<strong>en</strong>: van Luchtruim 1 wet<strong>en</strong> we <strong>en</strong>kel dat het plaats moet hebb<strong>en</strong> gevond<strong>en</strong> voor<br />
de z<strong>en</strong>uwinzinking van Margareta Spegel. De gebeurt<strong>en</strong>is bij het zomerhuis van de vader van L<strong>en</strong>a<br />
bevat ook ge<strong>en</strong> <strong>en</strong>kele verwijzing naar e<strong>en</strong> mom<strong>en</strong>t in de tijd. H<strong>en</strong>rik ziet Tomas in april in de<br />
sneeuw, maar in welk jaar dat is, is onduidelijk. Het gebeurt als H<strong>en</strong>rik 18 is, dus waarschijnlijk zit<br />
Tomas, die e<strong>en</strong> jaar jonger is, dan in de vierde of in de vijfde klas.<br />
• Je kan de chronologie sam<strong>en</strong> met de juryled<strong>en</strong> reconstruer<strong>en</strong>.<br />
• Vond<strong>en</strong> de juryled<strong>en</strong> de chronologie duidelijk g<strong>en</strong>oeg?<br />
• Vind<strong>en</strong> ze het nodig om e<strong>en</strong> duidelijke chronologie te hebb<strong>en</strong>, of mag het – zoals in dit boek –<br />
wat vager blijv<strong>en</strong>?
PERSONAGES<br />
De personages in dit boek verhoud<strong>en</strong> zich in allerlei relaties tot elkaar. In onderstaand schema staat<br />
weergegev<strong>en</strong> hoe ze ongeveer aan elkaar vasthang<strong>en</strong>.<br />
• Probeer de juryled<strong>en</strong> dit schema sam<strong>en</strong> te lat<strong>en</strong> reconstruer<strong>en</strong>.<br />
• Tijd<strong>en</strong>s het reconstruer<strong>en</strong> kan je de personages besprek<strong>en</strong>. Wet<strong>en</strong> de juryled<strong>en</strong> nog wie bij<br />
welk verhaal hoort?<br />
Margareta Spegel <br />
Monika <br />
Elisabet <br />
Dana <br />
Armin <br />
L<strong>en</strong>a <br />
Emmely <br />
Maja <br />
Cecilia <br />
Marcus <br />
H<strong>en</strong>rik <br />
Tomas <br />
PS: Over Cecilia wordt e<strong>en</strong> aantal keer gezegd dat ze e<strong>en</strong> John Bauer schepsel is. John Bauer was e<strong>en</strong><br />
Zweedse illustrator die bek<strong>en</strong>d was voor zijn tek<strong>en</strong>ing<strong>en</strong> van sprookjesfigur<strong>en</strong> zoals elf<strong>en</strong> <strong>en</strong> troll<strong>en</strong>. Je<br />
kan wat afbeelding<strong>en</strong> van zijn werk zoek<strong>en</strong> <strong>en</strong> meebr<strong>en</strong>g<strong>en</strong> naar de bije<strong>en</strong>komst. Kijk voor meer info<br />
over hem op bijvoorbeeld www.johnbauersmuseum.nu<br />
THEMA’S<br />
De rode draad in het boek is e<strong>en</strong> middelbare school. De verschill<strong>en</strong>de onderwerp<strong>en</strong> van de verhal<strong>en</strong><br />
ligg<strong>en</strong> dan ook dicht bij het lev<strong>en</strong> van de leerling<strong>en</strong> aan die middelbare school.<br />
Liefde<br />
In het boek kom<strong>en</strong> verschill<strong>en</strong>de liefdesgeschied<strong>en</strong>iss<strong>en</strong> voor.<br />
Emmely <strong>en</strong> Armin: pas op het einde van het verhaal kom<strong>en</strong> we de red<strong>en</strong> van Emmely’s depressie te<br />
wet<strong>en</strong> via Armin. Ze hadd<strong>en</strong> e<strong>en</strong> geheime relatie <strong>en</strong> Emmely raakte zwanger, zonder dat iemand<br />
daarvan wist.<br />
• Wat d<strong>en</strong>k<strong>en</strong> de juryled<strong>en</strong> hiervan? Kunn<strong>en</strong> ze zich voorstell<strong>en</strong> om ook zo’n geheime relatie te<br />
hebb<strong>en</strong>?<br />
• Armin vertelt dat hij niet de behoefte voelde om over de relatie te prat<strong>en</strong> met ander<strong>en</strong>.<br />
Kunn<strong>en</strong> de juryled<strong>en</strong> zich voorstell<strong>en</strong> dat ze niet over hun relatie zoud<strong>en</strong> will<strong>en</strong> prat<strong>en</strong> met<br />
ander<strong>en</strong>? Of kunn<strong>en</strong> ze zich als ze verliefd zijn net helemaal niet inhoud<strong>en</strong>?<br />
• Wat d<strong>en</strong>k<strong>en</strong> de juryled<strong>en</strong> van Emmely’s zwangerschap? Wat zoud<strong>en</strong> zij do<strong>en</strong> in haar geval?<br />
Margareta Spegel vertelt over e<strong>en</strong> liefdesgeschied<strong>en</strong>is die ze ooit op reis beleefde, waarbij ze het gevoel<br />
had dat het niet hoorde dat zij het beleefde in plaats van haar vri<strong>en</strong>dinn<strong>en</strong>. Later in het verhaal wordt ze<br />
verliefd op e<strong>en</strong> collega die erg aardig is voor haar. Als ze ontdekt dat hij dat niet uit oprechte gevoel<strong>en</strong>s<br />
deed, stort ze in.
• Kunn<strong>en</strong> de juryled<strong>en</strong> zich iets voorstell<strong>en</strong> bij Margareta’s verhaal? Is het h<strong>en</strong> ooit al overkom<strong>en</strong><br />
dat ze dacht<strong>en</strong> dat iemand h<strong>en</strong> graag had maar dat ze achteraf ontdekt<strong>en</strong> dat die persoon achter<br />
hun rug met h<strong>en</strong> lachte?<br />
Marcus <strong>en</strong> Elisabet/Cecilia: Het is duidelijk dat Marcus verliefd is op Cecilia, maar hij lokt Elisabet mee<br />
naar huis <strong>en</strong> heeft seks met haar, zonder dat zij dat eig<strong>en</strong>lijk echt wil.<br />
• Wat vind<strong>en</strong> de juryled<strong>en</strong> hiervan? Als Elisabet het gebeurde aan Cecilia vertelt, reageert Cecilia<br />
amper. Hoe zoud<strong>en</strong> de juryled<strong>en</strong> reager<strong>en</strong> als hun vri<strong>en</strong>din vertelt wat de jong<strong>en</strong> waarop ze<br />
misschi<strong>en</strong> stiekem verliefd zijn op zo’n manier naar bed gaat met hun vri<strong>en</strong>din?<br />
H<strong>en</strong>rik <strong>en</strong> Tomas: de aantrekkingskracht tuss<strong>en</strong> H<strong>en</strong>rik <strong>en</strong> Tomas blijft grot<strong>en</strong>deels onuitgesprok<strong>en</strong>,<br />
maar kan je wel aanvoel<strong>en</strong>.<br />
• Wat d<strong>en</strong>k<strong>en</strong> de juryled<strong>en</strong> dat het verband is tuss<strong>en</strong> H<strong>en</strong>rik <strong>en</strong> Tomas? Zoud<strong>en</strong> ze<br />
homoseksueel zijn <strong>en</strong> voel<strong>en</strong> ze zich tot elkaar aangetrokk<strong>en</strong>?<br />
Depressie<br />
Zowel Emmely als Margareta Spegel krijg<strong>en</strong> op dezelfde dag e<strong>en</strong> z<strong>en</strong>uwinzinking. Hebb<strong>en</strong> de<br />
juryled<strong>en</strong> op school al iets soortgelijks meegemaakt? Hoe zoud<strong>en</strong> zij reager<strong>en</strong> als één van hun<br />
leerkracht<strong>en</strong> of medeleerling<strong>en</strong> in de klas zou beginn<strong>en</strong> huil<strong>en</strong>?<br />
De leerkracht als persoon<br />
De gedacht<strong>en</strong> van Margareta Spegel gev<strong>en</strong> e<strong>en</strong> eig<strong>en</strong> kijk op e<strong>en</strong> middelbare school <strong>en</strong> de relatie tuss<strong>en</strong><br />
leerling<strong>en</strong> <strong>en</strong> leerkracht<strong>en</strong>. Staan de juryled<strong>en</strong> er soms bij stil dat hun leerkracht<strong>en</strong> ook m<strong>en</strong>s<strong>en</strong> met<br />
gevoel<strong>en</strong>s zijn <strong>en</strong> met e<strong>en</strong> lev<strong>en</strong> buit<strong>en</strong> de school? Hoe zoud<strong>en</strong> ze zelf hun band met hun leerkracht<strong>en</strong><br />
beschrijv<strong>en</strong>?<br />
DICHTBIJ MIJN BED<br />
Omdat dit boek zich op e<strong>en</strong> middelbare school afspeelt, staat het heel dicht bij het lev<strong>en</strong> van de<br />
juryled<strong>en</strong> zelf. Allicht roept het boek sowieso e<strong>en</strong> hele hoop anekdotes op uit hun eig<strong>en</strong> lev<strong>en</strong>, zodat<br />
de bespreking lev<strong>en</strong>dig kan verlop<strong>en</strong>.<br />
NEVENACTIVITEIT<br />
De film Elephant van Gus van Sant sluit vrij dicht aan dit boek. Ook daar wordt het lev<strong>en</strong> in e<strong>en</strong><br />
middelbare school beschrev<strong>en</strong> zonder dat er e<strong>en</strong> duidelijke verhaallijn of chronologie is. De film eindigt<br />
dramatisch omdat twee scholier<strong>en</strong> wap<strong>en</strong>s de school binn<strong>en</strong>br<strong>en</strong>g<strong>en</strong> <strong>en</strong> lukraak in het rond beginn<strong>en</strong><br />
schiet<strong>en</strong>. Het is e<strong>en</strong> heel confronter<strong>en</strong>de film.
<br />
KJV 2010-2011<br />
WERKMODEL GROEP 6<br />
Gebrok<strong>en</strong> soep<br />
J<strong>en</strong>ny Val<strong>en</strong>tine<br />
(door Ell<strong>en</strong> Erpels)<br />
AUTEURSINFO (ZIE OOK WWW.VILLAKAKELBONT.BE)<br />
De Britse J<strong>en</strong>ny Val<strong>en</strong>tine werd gebor<strong>en</strong> in 1970. Ze is opgegroeid in<br />
Lond<strong>en</strong> <strong>en</strong> woont nu in Wales. Ze werkte tijd<strong>en</strong>s haar studie in e<strong>en</strong> winkel<br />
<strong>en</strong> studeerde Anglo-Amerikaanse literatuur. In haar jeugd verhuisde ze om de<br />
twee jaar, wat ze nu nog steeds doet. Ze heeft veel verschill<strong>en</strong>de ban<strong>en</strong><br />
gehad, is getrouwd met e<strong>en</strong> singer/songwrighter <strong>en</strong> heeft twee kinder<strong>en</strong>. Ze<br />
debuteerde in 2007 met het boek Op zoek naar Violet Park. Haar<br />
debuutroman werd mete<strong>en</strong> bekroond met de Guardian Childr<strong>en</strong>'s Fiction<br />
Prize. Gebrok<strong>en</strong> soep is haar tweede boek <strong>en</strong> werd g<strong>en</strong>omineerd voor Costa<br />
Childr<strong>en</strong>'s book Award 2008. Ondertuss<strong>en</strong> versche<strong>en</strong> ook Mier<strong>en</strong>kolonie.<br />
KORT SAMENGEVAT<br />
Bij Rowan Clark thuis is niets zoals het zou moet<strong>en</strong> zijn. Haar oudere broer Jack is verongelukt, haar<br />
vader is vertrokk<strong>en</strong> <strong>en</strong> haar moeder is sindsdi<strong>en</strong> zwaar depressief. Rowan probeert zo goed als het gaat<br />
voor haar jongere zusje te zorg<strong>en</strong> <strong>en</strong> voor de buit<strong>en</strong>wereld verborg<strong>en</strong> te houd<strong>en</strong> dat alles verkeerd gaat.<br />
Maar dat lukt steeds minder goed. Wanneer ze op e<strong>en</strong> dag in de supermarkt in de rij staat, tikt e<strong>en</strong><br />
onbek<strong>en</strong>de jong<strong>en</strong> op haar rug. Hij geeft haar e<strong>en</strong> fotonegatief, dat ze volg<strong>en</strong>s hem heeft lat<strong>en</strong> vall<strong>en</strong>.<br />
Rowan weet van niets, maar neemt de foto uiteindelijk toch aan, omdat ze ge<strong>en</strong> opschudding in de<br />
supermarkt wil veroorzak<strong>en</strong>. Op de foto ziet ze vaag e<strong>en</strong> wijd op<strong>en</strong> mond. Wanneer de foto wordt<br />
afgedrukt, schrikt Rowan: op de foto staat haar overled<strong>en</strong> broer Jack, breed lach<strong>en</strong>d. Rowan gaat op<br />
zoek naar de jong<strong>en</strong> die haar het negatief gaf. Hij leert haar om weer van het lev<strong>en</strong> te g<strong>en</strong>iet<strong>en</strong>.<br />
THEMA’S<br />
In het boek kom<strong>en</strong> de volg<strong>en</strong>de thema's aan bod: depressie, rouw, vri<strong>en</strong>dschap<br />
In het boek word<strong>en</strong> e<strong>en</strong> aantal gevoelige thema's (rouw, scheiding, depressie) behandeld. Vind<strong>en</strong> de<br />
juryled<strong>en</strong> het goed dat dergelijke thema's aan bod kom<strong>en</strong>? Moet er ruimte zijn voor gevoel<strong>en</strong>s <strong>en</strong><br />
emoties in boek<strong>en</strong>? Waarom (niet)? Lez<strong>en</strong> zij zulke boek<strong>en</strong> graag? Waarom (niet)? Is het e<strong>en</strong><br />
realistisch/herk<strong>en</strong>baar verhaal? Welke fragm<strong>en</strong>t<strong>en</strong> vond<strong>en</strong> ze heel ontroer<strong>en</strong>d <strong>en</strong> waarom?<br />
Depressie
Maak ev<strong>en</strong>tueel e<strong>en</strong> woordspin rond het thema depressie. Laat de juryled<strong>en</strong> noter<strong>en</strong> waar zij aan<br />
d<strong>en</strong>k<strong>en</strong> bij de thematiek. Bespreek nadi<strong>en</strong> de antwoord<strong>en</strong> <strong>en</strong> link deze aan de situatie van de moeder<br />
van Rowan. Waarom is de moeder van Rowan depressief? Waardoor word<strong>en</strong> m<strong>en</strong>s<strong>en</strong> depressief? Hoe<br />
kan je daarmee omgaan? Hoe kan je h<strong>en</strong> help<strong>en</strong>?<br />
Rouw<br />
Wat is rouw<strong>en</strong>? Op welke manier kan je met verdriet omgaan? Hebb<strong>en</strong> de juryled<strong>en</strong> al e<strong>en</strong> dierbare<br />
verlor<strong>en</strong>? Hoe beleefd<strong>en</strong> zij dit? Hoe gaan de verschill<strong>en</strong>de personages met hun verdriet om? In welk<br />
personage herk<strong>en</strong>n<strong>en</strong> de juryled<strong>en</strong> zichzelf?<br />
TAAL EN STIJL<br />
Het verhaal speelt zich in het hed<strong>en</strong> af, maar er kom<strong>en</strong> ook e<strong>en</strong> aantal flard<strong>en</strong> uit het verled<strong>en</strong> naar<br />
bov<strong>en</strong>. Wat vind<strong>en</strong> de juryled<strong>en</strong> hier van? Kond<strong>en</strong> ze het verhaal vlot volg<strong>en</strong>? Was het e<strong>en</strong> betere<br />
keuze geweest om het verhaal chronologisch te vertell<strong>en</strong>?<br />
Kunn<strong>en</strong> de juryled<strong>en</strong> het verhaal vertell<strong>en</strong> vanuit het standpunt van Jack of één van de andere<br />
personages?<br />
De schrijfster gebruikt veel vergelijking<strong>en</strong> <strong>en</strong> beeldspraak. Wat vind<strong>en</strong> de juryled<strong>en</strong> daar van? Past dit<br />
bij het verhaal? Bijvoorbeeld:<br />
• ‘...dat de oude mam gevang<strong>en</strong>zat in het lichaam van de nieuwe, ev<strong>en</strong> machteloos als e<strong>en</strong> prinses<br />
in de tor<strong>en</strong>, of als e<strong>en</strong> patiënt op de operatietafel bij wie de verdoving niet werkt <strong>en</strong> die zich<br />
niet kan verroer<strong>en</strong> of roep<strong>en</strong> of iemand kan waarschuw<strong>en</strong>...’ (p. 12)<br />
• ‘...ine<strong>en</strong>s werd ik me ervan bewust dat ze in de buurt was. Alsof er e<strong>en</strong> speciaal lichtje aanging<br />
waardoor ik haar makkelijk kon vind<strong>en</strong>...’ (p. 27)<br />
• ‘...dat he<strong>en</strong> <strong>en</strong> weer schoof in het bakje. Het was alsof hij erin verdronk...’ (p. 35)<br />
• ‘...Hij pruilde als e<strong>en</strong> jonge hond, met zijn onderlip naar vor<strong>en</strong>...’ (p. 95)<br />
• ‘...Ze zag<strong>en</strong> eruit alsof ze 's nachts in e<strong>en</strong> koelcel hadd<strong>en</strong> gezet<strong>en</strong>...’ (p. 110)<br />
Zijn de juryled<strong>en</strong> akkoord met de volg<strong>en</strong>de uitspraak? Waarom (niet)?<br />
‘De gebruikte taal is simpel, sterk gestileerd <strong>en</strong> doet m<strong>en</strong>igmaal e<strong>en</strong> glimlach op je gezicht verschijn<strong>en</strong>.’<br />
(www.chicklit.nl)<br />
TITEL<br />
Wat betek<strong>en</strong>t de titel? Op welk(e) mom<strong>en</strong>t(<strong>en</strong>) in het verhaal kom je de titel teg<strong>en</strong>? Waarvoor staat hij<br />
symbool? Vind je het e<strong>en</strong> goede titel?<br />
De titel Gebrok<strong>en</strong> soep komt twee keer letterlijk in het boek voor:<br />
• Op p. 88 maakt Stroma, het jongere zusje van Rowan, e<strong>en</strong> ontbijtje klaar. Maar ze laat alles<br />
vall<strong>en</strong> <strong>en</strong> zegt dan: ‘Ik probeerde het allemaal heel mooi te mak<strong>en</strong> <strong>en</strong> moet je nu zi<strong>en</strong>: allemaal<br />
gebrok<strong>en</strong> soep.’<br />
• Op p. 175 zegt Rowan: ‘Ik heb erover nagedacht waarom ik het allemaal zelf heb will<strong>en</strong><br />
regel<strong>en</strong> <strong>en</strong> alles gewoon heb verknald, hoe ik het voor elkaar gekreg<strong>en</strong> heb om van het echte<br />
lev<strong>en</strong> gebrok<strong>en</strong> soep te mak<strong>en</strong> in plaats van e<strong>en</strong> gewoon ontbijt.’
<br />
‘Gebrok<strong>en</strong> soep’ houdt dus in dat je er eig<strong>en</strong>lijk e<strong>en</strong> puinhoop van hebt gemaakt. In het boek slaat dit<br />
vooral op de ouders van Rowan, die er na de dood van Jack e<strong>en</strong> zootje van hebb<strong>en</strong> gemaakt. Rowan<br />
heeft daar<strong>en</strong>teg<strong>en</strong> geprobeerd om alles zo goed mogelijk te do<strong>en</strong>, maar dat is haar helaas niet zo goed<br />
gelukt. Vraag ev<strong>en</strong>tueel aan de juryled<strong>en</strong> hoe ze dacht<strong>en</strong> dat het verhaal zou (af)lop<strong>en</strong>.<br />
PERSONAGES<br />
Vraag aan de juryled<strong>en</strong> om de belangrijkste personages op te somm<strong>en</strong>: Rowan, Bee, Harper Gre<strong>en</strong>,<br />
Stroma, de mama van Rowan, Sonny, papa van Rowan, Clark.<br />
Je kan de juryled<strong>en</strong> ev<strong>en</strong>tueel in kleine groepjes e<strong>en</strong> paar personages lat<strong>en</strong> uitwerk<strong>en</strong> <strong>en</strong> beschrijv<strong>en</strong> aan<br />
de hand van de volg<strong>en</strong>de vrag<strong>en</strong>:<br />
• Wat weet je over het personage?<br />
• Wat voor karakter heeft het personage?<br />
• Vind je het personage voldo<strong>en</strong>de uitgewerkt?<br />
• Had je meer will<strong>en</strong> te wet<strong>en</strong> kom<strong>en</strong> over het personage? Zou het e<strong>en</strong> meerwaarde zijn voor<br />
het verhaal als je er meer over wist? Waarom (niet)?<br />
• Wat vind je van het personage? Vind je hem/haar sympathiek? Waarom (niet)?<br />
• Kan je de gedachtegang van het personage voldo<strong>en</strong>de volg<strong>en</strong>?<br />
• Verandert het personage gedur<strong>en</strong>de het verhaal? Hoe? Gebeurt dit ook in het echte lev<strong>en</strong>?<br />
Waardoor kunn<strong>en</strong> m<strong>en</strong>s<strong>en</strong> verander<strong>en</strong>?<br />
• Kan je je e<strong>en</strong> beeld te vorm<strong>en</strong> van het uiterlijk van het personage? Zo ja, hoe ziet het er uit?<br />
• Zijn alle personages ev<strong>en</strong> belangrijk? Waarom (niet)?<br />
• Kan je bepaalde personages uit het verhaal schrapp<strong>en</strong>? Wie <strong>en</strong> waarom?<br />
• Welk personage vind je het leukst? Met welk personage kan je je het best id<strong>en</strong>tificer<strong>en</strong>?<br />
Waarom?<br />
Zijn de juryled<strong>en</strong> akkoord met de volg<strong>en</strong>de uitspraak? Waarom (niet)?<br />
‘J<strong>en</strong>ny Val<strong>en</strong>tine heeft e<strong>en</strong> prachtig, leeftijdloos boek geschrev<strong>en</strong>, waarin onderwerp<strong>en</strong> als depressie,<br />
gescheid<strong>en</strong> ouders <strong>en</strong> e<strong>en</strong> overled<strong>en</strong> broer nooit écht zwaar word<strong>en</strong>. Integ<strong>en</strong>deel, juist de manier waarop<br />
er wordt geleefd vanuit de mogelijkhed<strong>en</strong> die deze vervel<strong>en</strong>de factor<strong>en</strong> vorm<strong>en</strong> staat c<strong>en</strong>traal. J<strong>en</strong>ny<br />
Val<strong>en</strong>tine spint e<strong>en</strong> fijn web rond hoofdpersonage Rowan, draadje voor draadje wordt ze verder<br />
ingewikkeld. Dit werkt echter niet verstikk<strong>en</strong>d, maar biedt e<strong>en</strong> veilige plek om op terug te vall<strong>en</strong>. Ze<br />
leert zichzelf <strong>en</strong> de wereld om zich he<strong>en</strong> begrijp<strong>en</strong>, ontdekt puzzelstukjes uit het verled<strong>en</strong> <strong>en</strong> ontmoet<br />
nieuwe vri<strong>en</strong>d<strong>en</strong> die help<strong>en</strong> om deze losse deeltjes op de juiste plek te legg<strong>en</strong>.’<br />
(www.chicklit.nl)<br />
VERHAAL<br />
Hoe zoud<strong>en</strong> de juryled<strong>en</strong> reager<strong>en</strong> als iemand h<strong>en</strong> plots e<strong>en</strong> fotonegatief in de hand<strong>en</strong> duwt? Hoe<br />
zoud<strong>en</strong> zij omgaan met e<strong>en</strong> depressieve moeder, de zorg voor e<strong>en</strong> jonger zusje, het verwerk<strong>en</strong> van<br />
verdriet om e<strong>en</strong> overled<strong>en</strong> broer <strong>en</strong> e<strong>en</strong> ontmoeting met e<strong>en</strong> mysterieuze jong<strong>en</strong>?<br />
Naarmate het verhaal vordert, word<strong>en</strong> heel wat zak<strong>en</strong> duidelijk <strong>en</strong> onthuld, bijvoorbeeld dat Sonny het<br />
zoontje is van de broer van Rowan. Kunn<strong>en</strong> de juryled<strong>en</strong> nog voorbeeld<strong>en</strong> vind<strong>en</strong> van dergelijke<br />
onthulling<strong>en</strong>? Hadd<strong>en</strong> ze deze voel<strong>en</strong> aankom<strong>en</strong> of kwam<strong>en</strong> ze onverwachts?
Begrijp<strong>en</strong> de juryled<strong>en</strong> waarom Rowan de waarheid verborg<strong>en</strong> houdt voor haar vader <strong>en</strong> hem dus niet<br />
wil confronter<strong>en</strong> met de depressie van haar moeder?<br />
EINDE<br />
Het verhaal heeft e<strong>en</strong> op<strong>en</strong> einde. Vind<strong>en</strong> de juryled<strong>en</strong> dit e<strong>en</strong> goede keuze? Hoe gaat het verhaal<br />
volg<strong>en</strong>s h<strong>en</strong> verder?<br />
AFSLUITER<br />
Zoud<strong>en</strong> de juryled<strong>en</strong> dit boek zelf ontle<strong>en</strong>d hebb<strong>en</strong> als ze het in de bibliotheek teg<strong>en</strong>kwam<strong>en</strong>?<br />
Waarom (niet)? Will<strong>en</strong> ze nog andere boek<strong>en</strong> van deze auteur lez<strong>en</strong>? Waarom (niet)? Br<strong>en</strong>g ev<strong>en</strong>tueel<br />
de andere boek<strong>en</strong> van J<strong>en</strong>ny Val<strong>en</strong>tine (Op zoek naar Violet Park <strong>en</strong> Mier<strong>en</strong>kolonie) mee naar de<br />
bije<strong>en</strong>komst.<br />
Op zoek naar Violet Park was vorig jaar g<strong>en</strong>omineerd in groep 6 van de KJV. Misschi<strong>en</strong> laz<strong>en</strong> sommige<br />
juryled<strong>en</strong> het to<strong>en</strong>. Wat vond<strong>en</strong> zij ervan? Kunn<strong>en</strong> ze de twee boek<strong>en</strong> vergelijk<strong>en</strong>?
KJV 2010-2011<br />
WERKMODEL GROEP 6<br />
De 17 de zomer van Maurice Hamster<br />
Laure Van d<strong>en</strong> Broeck<br />
(door Greet van Hove)<br />
‘Land of hope and glory’<br />
AUTEURSINFO (ZIE OOK WWW.VILLAKAKELBONT.BE)<br />
Laure Van d<strong>en</strong> Broeck werd gebor<strong>en</strong> op 3 april 1977 in Brugge. Ze studeerde<br />
Germaanse Tal<strong>en</strong>, werkte e<strong>en</strong> tijdje in de op<strong>en</strong>bare bibliotheek <strong>en</strong> begon te<br />
schrijv<strong>en</strong> tijd<strong>en</strong>s e<strong>en</strong> lang verblijf in de VS. De 17 de zomer van Maurice Hamster<br />
(Clavis) was het resultaat. Mom<strong>en</strong>teel woont ze in Southampton, Engeland <strong>en</strong><br />
werkt ze aan e<strong>en</strong> tweede boek.<br />
De 17 de zomer van Maurice Hamster kreeg in 2010 e<strong>en</strong> Boek<strong>en</strong>welp.<br />
web.me.com/laurevand<strong>en</strong>broeck<br />
KORT SAMENGEVAT<br />
Maurice Hamster – kortweg Mo – is zev<strong>en</strong>ti<strong>en</strong> <strong>en</strong> woont met zijn moeder in het Amerikaanse gehucht<br />
Graynes. Het is zomervakantie, <strong>en</strong> veel valt er niet te belev<strong>en</strong>. Wanneer op e<strong>en</strong> avond de raadselachtige<br />
Dean bij Mo's huis verschijnt, word<strong>en</strong> de lange, zwoele zomerdag<strong>en</strong> plots e<strong>en</strong> stuk spann<strong>en</strong>der. Mo <strong>en</strong><br />
Dean word<strong>en</strong> vri<strong>en</strong>d<strong>en</strong>. Maar wie is Dean eig<strong>en</strong>lijk, <strong>en</strong> wat voert hij allemaal in zijn schild ?<br />
Langzaamaan ontdekt Mo dat Dean iemand is die de gr<strong>en</strong>z<strong>en</strong> opzoekt, zowel in het lev<strong>en</strong> als in hun<br />
vri<strong>en</strong>dschap.<br />
THEMA’S<br />
• vri<strong>en</strong>dschap<br />
• vertrouw<strong>en</strong><br />
• diefstal<br />
STIJL- EN VORMKENMERKEN<br />
De 17 de zomer van Maurice Hamster is e<strong>en</strong> realistische adolesc<strong>en</strong>t<strong>en</strong>roman die opvalt door de<br />
sfeerschepping, het gevoel voor timing <strong>en</strong> de overtuig<strong>en</strong>de karaktertek<strong>en</strong>ing. Teg<strong>en</strong> de achtergrond van
e<strong>en</strong> broeierige zomer schetst de auteur de volwass<strong>en</strong>wording <strong>en</strong> seksuele ontluiking van e<strong>en</strong> jong<strong>en</strong> die<br />
je alle goeds zou toew<strong>en</strong>s<strong>en</strong>, maar die zichzelf door zijn goedgelovigheid behoorlijk in nest<strong>en</strong> werkt.<br />
Het verhaal is spann<strong>en</strong>d <strong>en</strong> bij mom<strong>en</strong>t<strong>en</strong> erotisch gelad<strong>en</strong>, <strong>en</strong> tuss<strong>en</strong> de regels zindert de vraag hoe<br />
goed we de ander ooit wel k<strong>en</strong>n<strong>en</strong> <strong>en</strong> hoe blind we kunn<strong>en</strong> zijn door de leug<strong>en</strong>s die we graag gelov<strong>en</strong>.<br />
GESPREK<br />
Algem<strong>en</strong>e vrag<strong>en</strong> (vrag<strong>en</strong> die bij de bespreking van elk boek kunn<strong>en</strong> gesteld word<strong>en</strong>)<br />
• Wie heeft het boek graag gelez<strong>en</strong>? Waarom?<br />
• Ev<strong>en</strong>tuele opmerking<strong>en</strong>?<br />
• K<strong>en</strong>n<strong>en</strong> jullie andere boek<strong>en</strong> over dit thema?<br />
• Als de schrijver jullie om raad gevraagd had, zoud<strong>en</strong> jullie dan iets veranderd hebb<strong>en</strong> aan het<br />
verloop van het verhaal?<br />
• Is het verhaal geloofwaardig?<br />
• War<strong>en</strong> er in dit boek elem<strong>en</strong>t<strong>en</strong> die jullie stoord<strong>en</strong>?<br />
• Is het einde van het verhaal voorspelbaar?<br />
• Wat heeft jullie het meest geraakt in dit boek?<br />
• Sommige verhal<strong>en</strong> hebb<strong>en</strong> e<strong>en</strong> einde waarbij alles is opgelost, bij andere verhal<strong>en</strong> blijf je met<br />
vrag<strong>en</strong> zitt<strong>en</strong>. Hoe is het bij dit boek?<br />
• Kunn<strong>en</strong> jullie het verhaal in één woord sam<strong>en</strong>vatt<strong>en</strong>? Origineel, onnozel, hilarisch...<br />
• D<strong>en</strong>k je dat de auteur e<strong>en</strong> boodschap wil meegev<strong>en</strong> aan de lezers?<br />
• Kunn<strong>en</strong> jullie zich inlev<strong>en</strong> in de personages van dit boek?<br />
• Waar speelt het verhaal zich af? Op één of op meerdere plaats<strong>en</strong>?<br />
• Wie is de hoofdfiguur in dit boek?<br />
• Wie zijn de andere personages <strong>en</strong> hoe verhoud<strong>en</strong> ze zich tot de hoofdfiguur?<br />
• Wat typeert h<strong>en</strong>?<br />
• Welke personages blijv<strong>en</strong> vlakke karakters?<br />
• Verzin e<strong>en</strong> nieuwe titel bij het verhaal.<br />
Specifieke vrag<strong>en</strong><br />
Rec<strong>en</strong>sie<br />
Op de achterflap van het boek staat: ‘De 17de zomer van Maurice Hamster is e<strong>en</strong> meeslep<strong>en</strong>de <strong>en</strong><br />
trefzeker geschrev<strong>en</strong> adolesc<strong>en</strong>t<strong>en</strong>roman die ge<strong>en</strong> <strong>en</strong>kele lezer onberoerd zal lat<strong>en</strong>.’ Zijn de juryled<strong>en</strong><br />
het hier mee e<strong>en</strong>s?<br />
Vri<strong>en</strong>dschap<br />
Over de vri<strong>en</strong>dschap tuss<strong>en</strong> twee teg<strong>en</strong>pol<strong>en</strong> zoals Mo <strong>en</strong> Dean:<br />
• Is Dean e<strong>en</strong> echte vri<strong>en</strong>d?<br />
• Wat trekt Dean in Mo aan? En omgekeerd?<br />
• Waarop baseert Dean zich bij het uitzoek<strong>en</strong> van zijn vri<strong>en</strong>d<strong>en</strong>?<br />
Over vri<strong>en</strong>dschap in het algeme<strong>en</strong>:<br />
• Wat is belangrijk in vri<strong>en</strong>dschap?<br />
• Wat verwacht je van echte vri<strong>en</strong>d<strong>en</strong>?<br />
• Waarom verander<strong>en</strong> vri<strong>en</strong>dschapp<strong>en</strong> soms?<br />
• …
<strong>Groep</strong>sgevoel<br />
• Is het belangrijk om bij e<strong>en</strong> groep te hor<strong>en</strong>?<br />
• Welke druk kan e<strong>en</strong> groep uitoef<strong>en</strong><strong>en</strong> bij haar led<strong>en</strong>?<br />
• Wat is de relatie tuss<strong>en</strong> de verschill<strong>en</strong>de led<strong>en</strong> van e<strong>en</strong> groep?<br />
• Wat voor groep is jullie KJV-groep?<br />
Vertrouw<strong>en</strong><br />
• Vertrouw<strong>en</strong> Dean <strong>en</strong> Mo elkaar?<br />
• Vertrouw<strong>en</strong> de ouders van Dean <strong>en</strong> Mo hun kinder<strong>en</strong>?<br />
• Welke personages zijn naiëf? Welke niet?<br />
Diefstal<br />
• Was inbrek<strong>en</strong> de <strong>en</strong>ige manier voor Mo om zijn dagboek te kunn<strong>en</strong> terugkrijg<strong>en</strong>?<br />
• Is geld stel<strong>en</strong> van rijke m<strong>en</strong>s<strong>en</strong> aanvaardbaar?<br />
• Hoe moet stel<strong>en</strong> bestraft word<strong>en</strong>?
HET ABC VAN DE KJV – BIJ DE 17 DE ZOMER VAN MAURICE HAMSTER<br />
Zet bij zoveel mogelijk letters e<strong>en</strong> woord dat met het boek te mak<strong>en</strong> heeft.<br />
A<br />
ABRAMOVITZ<br />
B<br />
BERKTON<br />
C<br />
COLDWELL<br />
D<br />
DEAN<br />
E<br />
ERNEST<br />
F<br />
FOTO<br />
G<br />
GRAYNES<br />
H<br />
HAMSTER<br />
I<br />
ILLEGAAL<br />
J<br />
JONAH<br />
K<br />
KENTUCKY<br />
L<br />
LAND OF HOPE AND GLORY<br />
M<br />
MO<br />
N<br />
NEW ENGLAND<br />
O<br />
OPSTELLEN VERBETEREN<br />
P<br />
PETERSEN<br />
Q /<br />
R<br />
RJ<br />
S<br />
SNAKE<br />
T<br />
TIM<br />
U<br />
UITGEVERIJ CLAVIS<br />
V<br />
VAN DEN BROECK<br />
W<br />
WIET<br />
X<br />
XTC<br />
Y /<br />
Z<br />
ZOMER
KJV 2010-2011<br />
WERKMODEL GROEP 6<br />
Ik d<strong>en</strong>k dat het liefde was<br />
Kathle<strong>en</strong> Vereeck<strong>en</strong><br />
(door Amber Daer<strong>en</strong>)<br />
AUTEURSINFO (ZIE OOK WWW.VILLAKAKELBONT.BE)<br />
Reeds als kleine uk verslond Kathle<strong>en</strong> Vereeck<strong>en</strong> gretig alles wat haar<br />
og<strong>en</strong> te pakk<strong>en</strong> kreg<strong>en</strong>. ‘Lez<strong>en</strong> werd de sleutel tot reiz<strong>en</strong> in tijd <strong>en</strong> ruimte,’<br />
zegt ze zelf over haar ijverige leeswoede. Wanneer haar iets verbod<strong>en</strong> werd<br />
door haar ouders, schreef ze er gewoon e<strong>en</strong> verhaaltje over, <strong>en</strong> zo kon ze<br />
haar drom<strong>en</strong> waar mak<strong>en</strong> met woord<strong>en</strong>.<br />
Omdat Nederlands <strong>en</strong> Engels haar lievelingsvakk<strong>en</strong> war<strong>en</strong> op school, koos<br />
ze voor e<strong>en</strong> lerar<strong>en</strong>opleiding. Jar<strong>en</strong>lang deed ze echter kantoorwerk, omdat ze ge<strong>en</strong> werk vond in het<br />
onderwijs. Later werd ze freelance journaliste, <strong>en</strong> to<strong>en</strong> ze haar manuscript Het verhaal van het fluisterbos<br />
instuurde voor e<strong>en</strong> jeugdboek<strong>en</strong>wedstrijd ging de schrijversbal aan het roll<strong>en</strong>. Hoewel ze de prijs niet<br />
won, werd haar boek toch gepubliceerd. Dat moedigde haar aan om deze ingeslag<strong>en</strong> weg verder te<br />
volg<strong>en</strong>.<br />
Haar tweede boek Gewoon vri<strong>en</strong>d<strong>en</strong> versche<strong>en</strong> in 1994. Het boek verwerkt allerlei thema’s waarmee e<strong>en</strong><br />
jongvolwass<strong>en</strong>e geconfronteerd wordt, maar rec<strong>en</strong>s<strong>en</strong>t<strong>en</strong> vind<strong>en</strong> dat het boek verdrinkt in zijn<br />
veelvoud aan aangeraakte problem<strong>en</strong> die niet echt uitgewerkt word<strong>en</strong>. Ook haar derde boek Morg<strong>en</strong><br />
word ik heks (1995) vindt niet zo’n positieve weerklank in de pers. Toch wordt het heks<strong>en</strong>thema op e<strong>en</strong><br />
originele manier b<strong>en</strong>aderd <strong>en</strong> het inspireert de schrijfster tot het mak<strong>en</strong> e<strong>en</strong> informatief boek over<br />
heks<strong>en</strong>, Kunn<strong>en</strong> heks<strong>en</strong> heks<strong>en</strong>? (2002), waarin ze op e<strong>en</strong> ludieke manier de geschied<strong>en</strong>is schetst van<br />
hekserij <strong>en</strong> e<strong>en</strong> fraai antwoord biedt op het heks<strong>en</strong>vraagstuk. In de periode dat dit boek versche<strong>en</strong><br />
war<strong>en</strong> er veel fantasieboek<strong>en</strong> op de markt (d<strong>en</strong>k maar aan de imm<strong>en</strong>s populaire Harry Potter) <strong>en</strong> veel<br />
rec<strong>en</strong>s<strong>en</strong>t<strong>en</strong> zag<strong>en</strong> haar boek als e<strong>en</strong> verademing.<br />
Hoewel critici niet zo <strong>en</strong>thousiast war<strong>en</strong> over Kathle<strong>en</strong>s eerste schrijfwerk, kwam daar e<strong>en</strong> volledige<br />
ommekeer in bij het verschijn<strong>en</strong> van haar vierde roman Alle kleur<strong>en</strong> grijs in 1997. Dit in de 19 de eeuw<br />
gesitueerde boek vertelt over de barre leefomstandighed<strong>en</strong> van e<strong>en</strong> arbeidersgezin vanuit het standpunt<br />
van het meisje Charlotte die werkzaam is in e<strong>en</strong> vlasspinnerij. Het boek bevat naast heel wat historische<br />
informatie ook e<strong>en</strong> duidelijke karaktertek<strong>en</strong>ing van het hoofdpersonage. De schrijfster droeg het boek<br />
op aan haar overgrootmoeder: fictie <strong>en</strong> werkelijkheid zijn dus in dit boek door elkaar he<strong>en</strong> gewev<strong>en</strong>.<br />
Ook haar volg<strong>en</strong>de boek Kleine Cecilia (1999) werd goed ontvang<strong>en</strong>, onder meer omwille van het<br />
mooie, beeld<strong>en</strong>de taalgebruik. De geschied<strong>en</strong>is verdwijnt hier weer ev<strong>en</strong> naar de achtergrond, zodat<br />
t<strong>en</strong> volle de aandacht kan gevestigd word<strong>en</strong> op de complexe gevoelswereld van Cecilia, e<strong>en</strong> elfjarig
meisje dat door haar moeder verkocht wordt aan e<strong>en</strong> circusman omdat ze zo klein is. Wanneer m<strong>en</strong>s<strong>en</strong><br />
haar in het circus aangap<strong>en</strong>, wordt ze ‘drieëntachtig c<strong>en</strong>timeter onverschilligheid, e<strong>en</strong> kleine<br />
ijskoningin’. De hunkering van het meisje naar g<strong>en</strong>eg<strong>en</strong>heid <strong>en</strong> oprechte interesse wordt op frappante<br />
wijze geëvoceerd in dit boek. Overig<strong>en</strong>s kwam<strong>en</strong> zowel dit als het vorige boek terecht op de longlist<br />
van de Goud<strong>en</strong> Uil.<br />
Haar roman Wreed schoon versche<strong>en</strong> in 2001. Het kan gezi<strong>en</strong> word<strong>en</strong> als e<strong>en</strong> vervolg op Alle kleur<strong>en</strong><br />
grijs. Ook hier vertelt e<strong>en</strong> jonge arbeidster haar wedervar<strong>en</strong>, al wordt er in dit boek meer gefocust op<br />
de euforie na <strong>en</strong> verwerking van de oorlog. Josephine wordt verliefd op de soldaat Victor, die het<br />
moeilijk heeft met zijn oorlogsverled<strong>en</strong>. Josephine moet echter ook nog e<strong>en</strong> eig<strong>en</strong> kleine oorlog<br />
uitvecht<strong>en</strong> <strong>en</strong> dat wordt subliem verwoord in dit boek.<br />
Kathle<strong>en</strong> Vereeck<strong>en</strong> slaagt er in met weinig woord<strong>en</strong> veel te zegg<strong>en</strong>, e<strong>en</strong> tal<strong>en</strong>t dat niet iedere<strong>en</strong><br />
gegev<strong>en</strong> is. Haar ingehoud<strong>en</strong>, zintuiglijke <strong>en</strong> beeld<strong>en</strong>de taalgebruik is heel leesbaar, <strong>en</strong> voor e<strong>en</strong> breed<br />
(jonger<strong>en</strong>)publiek toegankelijk.<br />
Voor haar boek Ik d<strong>en</strong>k dat het liefde was ontving ze de Boek<strong>en</strong>leeuw 2010.<br />
www.kathle<strong>en</strong>vereeck<strong>en</strong>.be<br />
KORT SAMENGEVAT<br />
Dieudonné wordt te vondeling gelegd vlak na zijn geboorte. Hij wordt opgevoed door e<strong>en</strong> arm gezin<br />
dat hem liever kwijt is dan rijk. Behalve dan Méline. Door haar blijv<strong>en</strong> zijn kinderjar<strong>en</strong> dragelijk.<br />
Wanneer zij sterft, trekt Leon (zo laat hij zichzelf noem<strong>en</strong>) naar Parijs, waar zijn ouders vandaan<br />
kom<strong>en</strong>. Hun verblijfplaats is alles dat hij weet over h<strong>en</strong>. Dat, én de kaart met e<strong>en</strong> oneindigheidstek<strong>en</strong><br />
die hij meegekreg<strong>en</strong> heeft bij zijn geboorte. Leon komt terecht in e<strong>en</strong> verkrotte buurt dicht bij e<strong>en</strong><br />
kerkhof in Parijs. Hij krijgt er onderdak <strong>en</strong> later, met het geld dat hij verdi<strong>en</strong>t door te werk<strong>en</strong> voor e<strong>en</strong><br />
lijk<strong>en</strong>pikker <strong>en</strong> daarna als schrijver, gaat hij er zelf won<strong>en</strong>. Hier ontmoet hij Claire. E<strong>en</strong> meisje dat hij<br />
eerst, ondanks dat ze ruim e<strong>en</strong> jaar ouder is dan hem, veel te kinderachtig vindt. Later wordt datzelfde<br />
meisje zijn vri<strong>en</strong>din <strong>en</strong> vrouw. Hij onderneemt de zoektocht naar zijn ouders <strong>en</strong> komt zo tot de<br />
onthuts<strong>en</strong>de ontdekking dat Jean-Jacques Rousseau zijn vader is. Zijn moeder is e<strong>en</strong> gewone wasvrouw<br />
die zielsveel van Jean-Jacques houdt <strong>en</strong> daarom zijn w<strong>en</strong>s om al haar kinder<strong>en</strong> weg te gev<strong>en</strong>, heeft<br />
ingewilligd. Leons moeder is op zoek naar haar eerstgebor<strong>en</strong> zoon <strong>en</strong> ze sprek<strong>en</strong> elkaar voor het eerst<br />
op het kerkhof. Zijn vader wil hem nooit meer zi<strong>en</strong>. Leon heeft daarom ook niet de nood om zijn<br />
vader op te zoek<strong>en</strong> <strong>en</strong> schikt zich in zijn lot.<br />
INTERESSANTE THEMA’S<br />
Dit verhaal gaat over e<strong>en</strong> vondeling, wat – sam<strong>en</strong> met de liefde in al zijn facett<strong>en</strong> (zusterliefde, vader<strong>en</strong><br />
moederliefde <strong>en</strong> dé liefde) – het hoofdthema is van dit verhaal. Hoe gaat deze jong<strong>en</strong> om met het<br />
feit dat zijn ouders hem hebb<strong>en</strong> afgestaan?<br />
De zoektocht naar e<strong>en</strong> eig<strong>en</strong> id<strong>en</strong>titeit zit ook in dit verhaal verwev<strong>en</strong>. Bij Leon kan je die<br />
zoektocht bijna letterlijk nem<strong>en</strong> (cfr. de zoektocht naar zijn ouders, die de red<strong>en</strong> is waarom hij de tocht<br />
naar Parijs onderneemt). Hij gaat op zoek naar zijn verled<strong>en</strong>, om zo te wet<strong>en</strong> te kom<strong>en</strong> wie hij<br />
eig<strong>en</strong>lijk echt is <strong>en</strong> wie hij wil zijn.
Het boek gaat ook over hoe je het verlies van e<strong>en</strong> dierbare verwerkt. Bij de dood van Méline heeft<br />
Leon het idee dat niets hem meer teg<strong>en</strong>houdt om naar Parijs te vertrekk<strong>en</strong>, nu niemand hem daar nog<br />
w<strong>en</strong>st.<br />
De passie voor schrijv<strong>en</strong> komt ook naar voor. Hoewel hij zich er ev<strong>en</strong> wil teg<strong>en</strong> verzett<strong>en</strong>, omdat<br />
hij ontdekt dat die aanleg door zijn vader komt, kan Leon niet stopp<strong>en</strong> met schrijv<strong>en</strong>. E<strong>en</strong> passie raak je<br />
nooit kwijt.<br />
Als laatste komt ook het Parijs van de 18 de eeuw aan bod, je leert hoe m<strong>en</strong>s<strong>en</strong> van verschill<strong>en</strong>de<br />
stand<strong>en</strong> moest<strong>en</strong> overlev<strong>en</strong> op het platteland, in de buit<strong>en</strong>wijk<strong>en</strong> <strong>en</strong> het c<strong>en</strong>trum van de stad Parijs.<br />
STIJL EN VORMKENMERKEN<br />
Vertelstandpunt <strong>en</strong> chronologie<br />
Leon is verteller <strong>en</strong> hoofdpersonage. De auteur heeft gekoz<strong>en</strong> voor e<strong>en</strong> personele verteller: je beleeft de<br />
gebeurt<strong>en</strong>iss<strong>en</strong> sam<strong>en</strong> met het personage <strong>en</strong> je krijgt als lezer niet meer informatie dan de informatie die<br />
Leon heeft. Het is e<strong>en</strong> ‘ik-verhaal’ dat verteld wordt vanuit de og<strong>en</strong> van Leon. Er zijn ge<strong>en</strong><br />
flashforwards of flashbacks <strong>en</strong> alles verloopt chronologisch.<br />
Epiloog <strong>en</strong> duiding<br />
In de epiloog staan grote tijdssprong<strong>en</strong>. Hier wordt verteld hoe het met de hoofdpersonages afloopt.<br />
Het boek eindigt met briev<strong>en</strong> van Rousseau <strong>en</strong> e<strong>en</strong> duiding over wat er in werkelijkheid gebeurd is<br />
met sommige personages. Je krijgt e<strong>en</strong> beeld van wat historisch correct was in het verhaal <strong>en</strong> wat niet.<br />
Personages<br />
Het personage van Leon is grondig uitgewerkt. Hij is e<strong>en</strong> dynamisch personage dat tijd<strong>en</strong>s zijn<br />
zoektocht e<strong>en</strong> karakterontwikkeling doormaakt. Hij is dan ook het hoofdpersonage van het verhaal.<br />
Het karakter van de andere personages is vlak <strong>en</strong> statisch: ze zijn oppervlakkig getek<strong>en</strong>d <strong>en</strong> evoluer<strong>en</strong><br />
niet. Wie slecht is, blijft slecht, wie zorgzaam is, blijft zorgzaam, <strong>en</strong>z…<br />
CONCREET AAN DE SLAG<br />
Thematiek<br />
Praat met de juryled<strong>en</strong> over de thema’s in het boek:<br />
• K<strong>en</strong>t iemand e<strong>en</strong> weeshuis bij jullie in de buurt? Wat zoud<strong>en</strong> de verschill<strong>en</strong> zijn tuss<strong>en</strong> de<br />
weeshuiz<strong>en</strong> nu <strong>en</strong> die in de tijd van Leon?<br />
• Wat is voor jullie het grootste verschil tuss<strong>en</strong> adoptie <strong>en</strong> grootgebracht word<strong>en</strong> in e<strong>en</strong><br />
pleeggezin? Wat vind je van geadopteerde kinder<strong>en</strong> die e<strong>en</strong> zoektocht start<strong>en</strong> naar hun<br />
biologische ouders?<br />
• Heeft iemand al e<strong>en</strong> dierbare verlor<strong>en</strong> in zijn omgeving? Wat was de grootste verandering die<br />
dat teweegbracht? Wat hielp je om dat te verwerk<strong>en</strong>?<br />
Post<br />
Schrijv<strong>en</strong> jonge m<strong>en</strong>s<strong>en</strong> nog veel briev<strong>en</strong> of werk<strong>en</strong> ze <strong>en</strong>kel nog met e-mail <strong>en</strong> sms? Laat de juryled<strong>en</strong><br />
e<strong>en</strong> brief schrijv<strong>en</strong> naar e<strong>en</strong> oude of minder oude vri<strong>en</strong>d <strong>en</strong> doe hem (ouderwets) op de post!
KJV 2010-2011<br />
WERKMODEL GROEP 5<br />
Deadline<br />
Rachel Ward<br />
(door Amber Daer<strong>en</strong>)<br />
AUTEURSINFO (ZIE OOK WWW.VILLAKAKELBONT.BE)<br />
www.rachelwardbooks.com<br />
Rachel Ward (1964) studeerde aardrijkskunde <strong>en</strong> werkte jar<strong>en</strong>lang voor de lokale<br />
geme<strong>en</strong>te. In 2003 begon zij met schrijv<strong>en</strong>. In 2006 won ze e<strong>en</strong> literaire prijs op<br />
het Frome Festival met e<strong>en</strong> kortverhaal, dat later het eerste hoofdstuk van Deadline<br />
werd. Rachel Ward is getrouwd, heeft twee kinder<strong>en</strong> <strong>en</strong> woont in Bath.<br />
Mom<strong>en</strong>teel schrijft ze aan het vervolg op Deadline.<br />
Rachel houdt van vroege ocht<strong>en</strong>d<strong>en</strong>, zwemm<strong>en</strong> in op<strong>en</strong> lucht, films <strong>en</strong><br />
aardappel<strong>en</strong>. Lawaai <strong>en</strong> onbeleefde m<strong>en</strong>s<strong>en</strong> vindt ze niet zo leuk.<br />
KORT SAMENGEVAT<br />
Jem is anders dan alle andere m<strong>en</strong>s<strong>en</strong>. Wanneer ze in iemand zijn og<strong>en</strong> kijkt, ziet ze e<strong>en</strong> cijfer<br />
verschijn<strong>en</strong>. Dat cijfer geeft de sterfdatum aan van die persoon <strong>en</strong> dat is onomkeerbaar. Hierdoor maakt<br />
Jem niet gemakkelijk vri<strong>en</strong>d<strong>en</strong> <strong>en</strong> is ze e<strong>en</strong> buit<strong>en</strong>be<strong>en</strong>tje. Na de dood van haar moeder (ze stierf aan<br />
e<strong>en</strong> overdosis) wordt ze opgevang<strong>en</strong> door Kar<strong>en</strong>. Ook daar loopt niet alles gesmeerd. Toch raakt ze<br />
bevri<strong>en</strong>d met Spider, e<strong>en</strong> jong<strong>en</strong> uit haar klas. Ze probeert zich nog te verzett<strong>en</strong> teg<strong>en</strong> die vri<strong>en</strong>dschap,<br />
want ze ziet dat hij binn<strong>en</strong> drie wek<strong>en</strong> zal sterv<strong>en</strong>. Op e<strong>en</strong> dag gaan ze sam<strong>en</strong> naar het London Eye.<br />
Tot haar verbijstering ziet Jem dat verschill<strong>en</strong>de m<strong>en</strong>s<strong>en</strong> dezelfde sterfdatum hebb<strong>en</strong>, diezelfde dag<br />
nog… Sam<strong>en</strong> met Spider vlucht ze weg <strong>en</strong> e<strong>en</strong> paar minut<strong>en</strong> later ontploft het Lond<strong>en</strong> Eye door e<strong>en</strong><br />
terroristische aanslag. Jem <strong>en</strong> Spider word<strong>en</strong> door de politie gezocht als ooggetuig<strong>en</strong>/verdacht<strong>en</strong> want<br />
sommige m<strong>en</strong>s<strong>en</strong> hebb<strong>en</strong> ze zi<strong>en</strong> weglop<strong>en</strong>. Zo begint hun tocht op de vlucht voor de politie. Jem<br />
moet uiteindelijk haar grote geheim vertell<strong>en</strong> – niet alle<strong>en</strong> aan Spider, maar aan de hele wereld. En later<br />
gebeurt het onvermijdelijke: Spider sterft. Jem is zwanger van hem <strong>en</strong> tijd<strong>en</strong>s die zwangerschap raakt ze<br />
de nummers kwijt… Maar dan blijkt dat haar zoon haar gave heeft overg<strong>en</strong>om<strong>en</strong>.<br />
INTERESSANTE THEMA’S
Het grootste thema in dit boek is het bewar<strong>en</strong> van e<strong>en</strong> geheim <strong>en</strong> hoe zwaar het kan zijn om te lev<strong>en</strong><br />
met iets dat niet uitgesprok<strong>en</strong> mag word<strong>en</strong>. Het zorgt ervoor dat je niet gemakkelijk door andere<br />
m<strong>en</strong>s<strong>en</strong> begrep<strong>en</strong> wordt <strong>en</strong> dat ander<strong>en</strong> je als e<strong>en</strong> buit<strong>en</strong>be<strong>en</strong>tje zi<strong>en</strong>.<br />
Ook het thema van op vroege leeftijd je ouders verliez<strong>en</strong> <strong>en</strong> daardoor in e<strong>en</strong> gastgezin beland<strong>en</strong> komt<br />
aan bod. Niet alle kinder<strong>en</strong> aanvaard<strong>en</strong> dat ev<strong>en</strong> gemakkelijk. Jem heeft zich bij Kar<strong>en</strong> nooit echt<br />
‘thuis’ gevoeld.<br />
Liefde <strong>en</strong> vri<strong>en</strong>dschap kom<strong>en</strong> in dit verhaal ook aan bod. Hoewel Jem Spider bij hun eerste<br />
ontmoeting niet bijzonder aantrekkelijk <strong>en</strong> sympathiek vindt, groeit hun relatie toch uit tot vri<strong>en</strong>dschap<br />
<strong>en</strong> liefde.<br />
Door Jems ‘gave’ gaat het boek ook over lev<strong>en</strong> <strong>en</strong> dood. Jem vraagt zich af of ze haar eig<strong>en</strong> datum<br />
wel zou will<strong>en</strong> wet<strong>en</strong>. Of dat iets zou verander<strong>en</strong>, of ze andere beslissing<strong>en</strong> zou nem<strong>en</strong>… Ze heeft<br />
voor zichzelf uitgemaakt dat ze aan niemand hun datum mag verklapp<strong>en</strong>. Dat is e<strong>en</strong> ethische keuze van<br />
haar. Maar ze zou het ook anders aangepakt kunn<strong>en</strong> hebb<strong>en</strong> <strong>en</strong> er veel geld aan verdi<strong>en</strong>d kunn<strong>en</strong><br />
hebb<strong>en</strong> via de manager die zich aanmeldde.<br />
STIJL EN VORMKENMERKEN<br />
Verteller<br />
Jem, het hoofdpersonage, is de verteller van het verhaal. De auteur heeft gekoz<strong>en</strong> voor e<strong>en</strong> personele<br />
verteller. Het is e<strong>en</strong> ik-verhaal dat verteld wordt vanuit de og<strong>en</strong> van Jem. Je beleeft de gebeurt<strong>en</strong>iss<strong>en</strong><br />
sam<strong>en</strong> met het personage, je weet niets meer dan Jem weet, krijgt niet meer informatie. Af <strong>en</strong> toe lijkt<br />
het alsof Jem de lezer aanspreekt. Ze stelt vrag<strong>en</strong> – waarschijnlijk zijn dit retorische vrag<strong>en</strong> die ze<br />
zichzelf stelt, maar het lijkt alsof ze aan de lezer gericht zijn.<br />
Vergelijk deze manier van vertell<strong>en</strong> met andere vertellers in andere (KJV-)boek<strong>en</strong>.<br />
Chronologie<br />
Het verhaal wordt chronologisch verteld, zonder flashforwards of fashbacks. Alle<strong>en</strong> tuss<strong>en</strong> het<br />
voorlaatste <strong>en</strong> het laatste hoofdstuk zit e<strong>en</strong> tijdssprong van vijf jaar. Voegt het laatste hoofdstuk veel toe<br />
aan het verhaal of had het kunn<strong>en</strong> stopp<strong>en</strong> na het voorlaatste hoofdstuk?<br />
Hoofdstukk<strong>en</strong><br />
De verschill<strong>en</strong>de hoofdstukk<strong>en</strong> zijn g<strong>en</strong>ummerd, maar ze hebb<strong>en</strong> ge<strong>en</strong> titel meegekreg<strong>en</strong>. Voegt e<strong>en</strong><br />
hoofdstuktitel iets toe aan e<strong>en</strong> boek? Je kan er e<strong>en</strong> paar hoofdstukk<strong>en</strong> uit kiez<strong>en</strong> <strong>en</strong> er sam<strong>en</strong> met de<br />
juryled<strong>en</strong> gepaste titels voor verzinn<strong>en</strong>.<br />
Personages<br />
Jem is zeker e<strong>en</strong> uitgewerkt, rond karakter. Je leert haar helemaal k<strong>en</strong>n<strong>en</strong> door de gebeurt<strong>en</strong>iss<strong>en</strong> <strong>en</strong><br />
door haar gedacht<strong>en</strong>. Via Jem kan je ook Spiders karakter doorgrond<strong>en</strong>. De rest van de personages<br />
blijv<strong>en</strong> eerder oppervlakkig: je komt niet g<strong>en</strong>oeg van h<strong>en</strong> te wet<strong>en</strong> om hun beweegred<strong>en</strong><strong>en</strong> te<br />
doorgrond<strong>en</strong>, het zijn meer types.<br />
Jem is e<strong>en</strong> dynamisch personage, dat betek<strong>en</strong>t dat ze doorhe<strong>en</strong> het verhaal verandert <strong>en</strong> evolueert. In<br />
het begin van het verhaal is het e<strong>en</strong> meisje dat nog nooit vri<strong>en</strong>d<strong>en</strong> heeft gemaakt <strong>en</strong> dat m<strong>en</strong>selijk<br />
contact uit de weg gaat, maar op het einde is ze verliefd op Spider.<br />
CONCREET AAN DE SLAG
<br />
• Zou jij will<strong>en</strong> wet<strong>en</strong> wanneer je sterv<strong>en</strong>sdag is? Waarom wel? Waarom niet?<br />
• Wat zou je nog zeker will<strong>en</strong> do<strong>en</strong> moest je te hor<strong>en</strong> krijg<strong>en</strong> dat je, net als Spider, maar drie<br />
wek<strong>en</strong> meer te gaan zou hebb<strong>en</strong>.<br />
• Jem <strong>en</strong> Spider vluchtt<strong>en</strong> naar Weston-Super-Mare omdat Spider daar e<strong>en</strong> supervakantie heeft<br />
gehad. Waar zou jij naartoe vlucht<strong>en</strong>? Aan welke plek heb jij goede herinnering<strong>en</strong>?