EU Cohesie en Structuurfondsen Polen - Partners voor Water

EU Cohesie en Structuurfondsen Polen

NL EVD Internationaal | EU Cohesie en Structuurfondsen Polen 

Colofon 

Naam marktscan 

Opgesteld voor 

Contactpersoon 

Opgesteld door 

Contactpersoon 

EU Cohesie en Structuurfondsen Polen 

NWP 

Thomas Walder 

Postbus 82327 | 2508 EH | Den Haag 

T 070 304 37 00 

M 06 270 605 23 

t.walder@nwp.nl 

NL EVD Internationaal 

Flip Petri 

Postbus 20105 | 2500 EC | Den Haag 

T 088 602 86 28 

flip.petri@agentschapnl.nl 

Datum 6 | 2012 

Agentschap NL is een agentschap van het Ministerie van Economische Zaken, Landbouw en Innvoatie. 

Agentschap NL voert beleid uit voor diverse ministeries als het gaat om duurzaamheid, innovatie en 

internationaal. Agentschap NL is hèt aanspreekpunt voor bedrijven, kennisinstellingen en overheden. 

Voor informatie en advies, financiering, netwerken en wet- en regelgeving. 

De divisie NL EVD Internationaal stimuleert internationaal ondernemen en samenwerken en een positieve 

beeldvorming van Nederland in het buitenland. 

© 2012 Agentschap NL 

Hoewel deze publicatie met de grootst mogelijke zorg is samengesteld kan Agentschap NL geen enkele 

aansprakelijkheid aanvaarden voor eventuele fouten. Niets uit deze uitgave mag worden verveelvoudigd 

en/of openbaar gemaakt door middel van druk, fotokopie, microfilm of op welke andere wijze ook zonder 

voorafgaande schriftelijke toestemming van de uitgever. Foto:Flip Petri. 

Pagina 2 van 17


Inhoud 

Colofon—2 

Inleiding en opmerking—4 

1 Structuur- en cohesiefondsen in het algemeen—5 

1.1 

1.2 

Inleiding—5 

Programmering—6 

1.3 Operationele Programma's—7 

1.4 Call for Proprosals en Call for Tenders—8 

2 Structuur- en cohesiefondsen in Polen—9 

2.1 Inleiding—9 

2.2 Nationale Operationale Programma's Polen—10 

2.3 Nationaal Operationeel Programma Infrastructure & Envirionment—10 

2.4 Regionale Programma's—14 

2.5 Grensoverschrijdende programma's—14 

3 Implementatie—15 

4 EU Cohesie Policy 2014-2020—16 

4.1 Algemeen—16 

4.2 Polen—16 

Pagina 3 van 17


Inleiding en opmerking 

Aanleiding 

Tijdens een bijeenkomst van van de landenwerkgroep Polen bij het NWP kwam de 

suggestie naar voren om een marktscan te schrijven over de EU Cohesie en 

Structuurfondsen Polen. Dit om Nederlandse bedrijven een inzicht te geven wat de 

procedures zijn bij deze fondsen. 

Opmerking 

Goed bedacht dient te worden dat de invulling van deze fondsen vanuit Polen 

gebeurd. Het is dus niet mogelijk om vanuit Nederland, zonder een Poolse 

connectie, een onder deze fondsen gefinancierd project te kunnen uitvoeren. 

Per 10 juni 2012 is 72,8% van de beschikbare allocatie ruimte van de Cohesie 

fondsen toegewezen (zie Hoofdstuk 3). 

Pagina 4 van 17


1 Structuur- en cohesiefondsen in het algemeen 

De Europese Cohesie- en Structuurfondsen zijn instrumenten die door de EU 

worden ingezet om de doelstellingen van het regionale beleid te bereiken. Het 

regionale beleid heeft als hoofddoel om achtergebleven regio's te ondersteunen en 

op het EU-gemiddelde in te lopen. 

1.1 Inleiding 

De Cohesie- en Structuurfondsen vallen onder de verantwoordelijkheid van het 

directoraat-generaal Regionaal Beleid. De uitvoering is echter een taak van 

nationale, regionale en lokale autoriteiten in de ontvangende landen. Met andere 

woorden: het initiatief voor het opstellen van projectvoorstellen ligt bij de lokale 

autoriteiten. Voor het regionale beleid van de EU is vanaf 2007 een nieuwe 

begrotingsperiode ingegaan die loopt tot 2013. Er is ongeveer 347 miljard euro 

beschikbaar voor de gehele periode (waarvan voor Polen 67 miljard euro is 

gereserveerd). 

In principe komen alle landen die lid zijn van de Europese Unie in aanmerkingen 

voor de Europese Cohesie- en Structuurfondsen. Het cohesiefonds is echter alleen 

beschikbaar voor lidstaten met een BNI per capita dat lager is dan 90 procent van 

het EU-gemiddelde. De Cohesie- en Structuurfondsen richten zich hoofdzakelijk op 

de sectoren transport, energie, milieu, onderzoek en onderwijs. Er worden drie 

doelstellingen geformuleerd onder het nieuwe regionale beleid voor 2007-2013: 

Convergentie: Deze doelstelling is er op gericht groeibevorderende 

omstandigheden en factoren te stimuleren om de minst ontwikkelde lidstaten 

en regio’s hun achterstand te laten inlopen. 

Regionaal concurrentievermogen en werkgelegenheid: Deze 

doelstelling beoogt het concurrentievermogen en de aantrekkelijkheid van en 

de werkgelegenheid in regio’s, die niet voor de convergentiedoelstelling in 

aanmerking komen, te verbeteren. 

Europese territoriale samenwerking: Deze doelstelling beoogt een 

intensievere grensoverschrijdende samenwerking via gezamenlijke initiatieven 

op plaatselijk en regionaal niveau, meer transnationale samenwerking om een 

geïntegreerde territoriale ontwikkeling tot stand te brengen, en een betere 

interregionale samenwerking en uitwisseling van ervaringen. 

De volgende fondsen worden ingezet om deze doelstellingen te bereiken: 

Europees Fonds voor Regionale Ontwikkeling (EFRO): Het 

EFRO draagt bij aan de economische en sociale cohesie in de Europese Unie 

door regionale verschillen weg te werken. 

Europees Sociaal Fonds (ESF): Het ESF wil de werkgelegenheid en de 

kansen op werk in de Europese Unie verbeteren. 

Cohesiefonds: Het Cohesiefonds helpt lidstaten met een BNI per inwoner 

onder de 90% van het EU-gemiddelde om de economische en sociale 

achterstand weg te werken en de economie te stabiliseren. 

(NB: De eerste twee genoemde fondsen zijn Structuurfondsen.) 

Pagina 5 van 17


Het hele grondgebied van de Europese Unie valt onder één of meer doelstellingen 

van het regionale beleid. Op http://ec.europa.eu/regional_policy/index_nl.cfm is te 

vinden welke landen voor welke doelstellingen in aanmerking komen. Polen komt in 

aanmerking voor zowel Cohesie- als structuurfondsen. 

1.2 Programmering 

Hieronder wordt in 5 stappen de programmering bij de Cohesie- en 

Structuurfondsen uitgezet: 

1. De Commissie stelt in nauwe samenwerking met de lidstaten "communautaire 

strategische richtsnoeren voor het cohesiebeleid" op. Die zorgen ervoor dat de 

lidstaten hun programma afstemmen op de prioriteiten van de EU. 

2. Vervolgens stellen de lidstaten in voortdurend overleg met de Commissie een 

"nationaal strategisch referentiekader" op dat aan die richtsnoeren 

beantwoordt. Daarin geven zij een beschrijving van de strategie en een lijst van 

"operationele programma's" die moeten worden uitgevoerd. 

3. Vervolgens moet de Commissie het referentiekader, evenals de afzonderlijke 

operationele programma's goedkeuren. In die operationele programma's staan 

de prioriteiten van de lidstaten (en/of regio's) en de middelen waarmee ze het 

programma willen uitvoeren. Voor de periode 2007-2013 zal de Commissie 

ongeveer 450 operationele programma's goedkeuren. 

4. Nadat de Commissie een besluit heeft genomen over de operationele 

programma's, is het aan de lidstaten en regio's om de programma's uit te 

voeren, d.w.z. een selectie te maken uit de duizenden projectvoorstellen die 

ieder jaar worden ingediend, en deze te controleren en evalueren. Al dit werk 

wordt gedaan door de zogenaamde "beheersautoriteiten" van ieder land en/of 

iedere regio. De Commissie gaat de betalingsverplichtingen aan om de lidstaten 

in staat te stellen de projecten op te starten en betaalt de door de lidstaat 

gecertificeerde uitgaven. 

5. Tenslotte neemt de Commissie deel aan de follow-up van ieder programma 

samen met de lidstaten. Gedurende de hele programmeringperiode brengen de 

Commissie en de lidstaten strategische verslagen uit. 

Pagina 6 van 17


1.3 Operationele Programma's 

Van alle partnerlanden zijn de Nationaal Strategische Referentiekaders en 

Operationele Programma's (OP's) goedgekeurd door de Europese Commissie. De 

OP's zijn voor elk land afzonderlijk opgesteld en hebben een thematische of 

geografische focus. Voor bedrijven die in kaart brengen wat hun kansen zijn bij de 

Cohesie- en Structuurfondsen, zijn de Operationele Programma's belangrijke 

documenten om te raadplegen. In de Operationele Programma's wordt een 

overzicht gegeven van de: 

Sociaaleconomische analyse van een land of regio; 

SWOT-analyse van gebieden/sectoren; 

Prioriteiten en maatregelen: Hier is te zien welke 

prioriteitsgebieden/programma's er worden gefinancierd, om te bepalen of een 

project onder een van deze programma's kan vallen; 

Beheersstructuur: Overzicht van de beheersautoriteiten van een OP en de 

beheersstructuur; 

Lijst van projecten die gefinancierd zullen worden: Dit zijn grote projecten 

voornamelijk op het gebied van transport en milieu. 

Voor elk Operationeel Programma bestaat een Beheersautoriteit ('Managing 

Authority') met intermediaire organen ('intermediate bodies'). Hieronder is 

schematisch weergegeven welke autoriteiten betrokken zijn bij de cohesie- en 

structuurfondsen in Polen. 

Pagina 7 van 17


Managing Authority (MA) – is verantwoordelijk voor de ontwikkeling en 

implementatie van een Operationeel Programma, inclusief de evaluatie en selectie 

van projecten die medegefinancierd worden door het programma. 

Intermediate Body (IB) – is een publieke entiteit die taken krijgt toegedeeld van de 

Managing Authority die gerelateerd zijn aan programma management en 

implementatie van een specifieke prioriteitsas. 

2nd level Intermediate Body (IB II) – is een publieke of private entiteit die 

verantwoordelijk is voor het uitvoeren van specifieke taken in relatie tot de 

'beneficiary', zoals het ontvangen en beoordelen van aanvragen en controle op de 

projectuitvoering. 

1.4 Call for Proprosals en Call for Tenders 

Het is aan de beheersautoriteiten van de OP's in de landen zelf om de prioriteiten 

uit de OP's om te zetten in concrete acties. Dit doen zij door programma's op te 

zetten, waarbij aanbestedingen worden uitgeschreven of subsidies worden verleend 

aan bedrijven, instellingen of overheidsinstellingen, om projecten uit te voeren die 

vallen onder de prioriteitsgebieden van de OP's. De aanbestedingen en subsidies 

worden 'calls for proposal' en 'calls for tenders' genoemd. 

Call for Proposals: Om bedrijven of instellingen uit te nodigen voor het 

indienen van een projectvoorstel wordt een zogenoemde 'Call for Proposal' 

gepubliceerd. Een projectvoorstel kan voor 30 - 70% worden gesubsidieerd 

afhankelijk van de grootte van het aanvragende bedrijf en de regio waar deze 

gevestigd is in Polen. Voor het overige deel is cofinanciering mogelijk via 

bijvoorbeeld een bank. De hoofdaanvrager dient gevestigd te zijn in Polen en 

de correspondentie is vaak in de lokale taal. De 'Calls for Proposals' zijn te 

volgen via de websites van de 'Managing Authorities'. 

Call for Tenders: Voor grote projecten op het gebied van bijvoorbeeld 

transport, zijn vaak overheidsinstanties zoals ministeries de uitvoerders. Zij 

moeten echter alles openbaar aanbesteden (voor diensten, werken en 

leveringen). Dit gebeurt aan de hand van Call for Tenders, die openbaar worden 

gepubliceerd en waar bedrijven uit alle EU-lidstaten aan deel kunnen nemen. 

Hier betreft het dus geen subsidie voor het uitvoeren van een project, maar een 

opdracht voor het uitvoeren van een dienst, werk of levering. 

Ook de activiteiten die voortkomen uit de projectvoorstellen ('Call for 

proposals') moeten door de 'beneficiaries' openbaar worden aanbesteed ('Call 

for Tenders'). En ook hier kunnen voor Nederlandse bedrijven projectkansen 

liggen. Kleinere opdrachten worden vaak lokaal aanbesteed, maar grotere 

opdrachten dienen Europees aanbesteed te worden. De Call for Tenders voor 

Europese aanbestedingen zijn te volgen op de TED website: 

http://ted.europa.eu 

Pagina 8 van 17


2 Structuur- en cohesiefondsen in Polen 

2.1 Inleiding 

Het EU budget voor Polen is verdeeld onder de volgende twee doelstellingen van 

het regionaal beleid: 

Convergentie: ongeveer 66,6 miljard euro; 

Europese territoriale samenwerking: ongeveer 731 miljoen euro. 

In het Nationaal Strategisch Referentiekader voor Polen is vastgelegd dat de EU 

financiering zal gaan naar de volgende zes strategische doelstellingen: 

Improved functioning standards for the public administration and development 

of partnership mechanisms; 

Improved quality of human capital and enhanced social cohesion; 

Development and modernisation of technical and social infrastructure of 

fundamental importance for growth in Poland’s competitiveness; 

Improved competitiveness and innovativeness of enterprises, including a 

special focus on the production sector and high added value as well as 

development of the services sector; 

Increased competitiveness of Polish regions and counterbalancing of their 

social, economic and geographic marginalisation; 

Balanced development opportunities and support for structural changes in rural 

areas. 

Een uitgebreide beschrijving van deze doelstellingen is te vinden in het Nationaal 

Strategisch Referentiekader: 

http://ec.europa.eu/regional_policy/atlas2007/fiche/pl_en.pdf 

Voor achtergrond documenten zie: 

http://www.funduszeeuropejskie.gov.pl/English/Publications/Strony/Publications.as 

px 

Om deze globale doelstellingen te bereiken is het NSRF uitgesplitst in 29 

operationele programma's (OP's), waarvan 5 nationale OP's, 16 regionale OP's 

en 9 OP's voor grensoverschrijdende, transnationale en interregionale 

samenwerking. 

Verdeling van EU fondsen in Operationele Programma's Polen 2007 - 2013 

Operational Program 

budget 

Infrastructure and Environment EUR 27,9 mrd. 

Innovative economy EUR 8,3 mrd. 

Development of Eastern Poland EUR 2,3 mrd. 

Human Capital EUR 9,7 mrd. 

Pagina 9 van 17


Technical Assistance EUR 0,5 mrd. 

Regional Operational Programmes (16) EUR 16,6 mrd. 

European Territorial Co-operation (9) EUR 0,7 mrd 

Zowel de nationale als de regionale operationele programma's zijn te vinden op: 

http://www.funduszeeuropejskie.gov.pl/english 

2.2 Nationale Operationale Programma's Polen 

De 5 nationale Operationele Programma's hebben een thematische focus: 

OP 'Technical Assistance' 

OP 'Innovative economy' 

OP 'Development of Eastern Poland' 

OP 'Infrastructure and Environment' 

OP 'Human Capital' 

2.3 Nationaal Operationeel Programma Infrastructure & Envirionment 

Van de 5 nationale Operationele Programma's (OP) is het OP voor 'Infrastructuur en 

Milieu' veruit het grootste en naar het zich laat aanzien het interessants voor het 

NWP. Informatie over dit programma is te vinden via: 

http://www.pois.gov.pl/English/About_Programme/Strony/About_the_Programme.a 

spx 

Pagina 10 van 17


Volledig overzicht en contactadressen voor dit programma 

Intermediate Body Priority Measure Implementing Authority 

Ministry of Environment 

Department of the 

"Infrastructure and 

Environment Operational 

Programme" 

phone number (+48 22) 

579 25 73 

Ministry of Infrastructure 

Department of EU Funds 

2007-2013 


630 12 07 

Ministry of Economy 

European Funds 

Department 

I 1.1 National Fund of Environmental 

Protection and Water Management 

and 

Regional Funds of Environmental 

Protection and Water Management * 

phone number (+48 22) 459 00 00 

II 

III 

IV 

V 

VI 

VII 

VIII 

IX 

2.1 

2.2 

3.1 

3.2 

3.3 

4.1 

4.2 

4.3 

4.4 

4.5 

4.6 

5.1 

5.2 

5.3 

5.4 

6.1 

6.2 

6.3 

National Fund of Environmental 


and 

Regional Funds of Environmental 

Protection and Water Management * 

phone number (+48 22) 459 00 00 



phone number (+48 22) 459 00 00 



phone number (+48 22) 459 00 00 

Centre for Co-ordinating 

Environmental Projects 

phone number (+48 22) 356 18 16 

The Centre for EU Transport Projects 

(CEUTP) 

phone number (+48 22) 262 05 00 

7.1 The Centre for EU Transport Projects 


phone number (+48 22) 262 05 00 

7.2 The Centre for EU Transport Projects 


phone number (+48 22) 262 05 00 

7.3 

7.4 

7.5 

8.1 

8.2 

8.3 

8.4 

9.1 

9.2 

9.3 



phone number (+48 22) 262 05 00 



phone number (+48 22) 262 05 00 



phone number (+48 22) 459 00 00 

Pagina 11 van 17



693 51 09 

X 

9.4 

9.5 

9.6 

Institute of Fuels and Renewable 

Energy 

phone number (+48 22) 510 03 00 

10.1 Institute of Kerosene and Gas 

Ministry of Culture and 

National Heritage 




421 03 02 

Ministry of Health 




860 69 00 

Ministry of Science and 

Higher Education 




501 79 04; 

(+48 22) 629 15 88 

XII 

XII 

10.2 phone number (+48 12) 421 00 33 

10.3 Institute of Fuels and Renewable 

Energy 

phone number (+48 22) 510 03 00 

11.1 

11.2 

11.3 

12.1 

12.2 

Implementing Authority for European 

Programmes 

phone number (+48 22) 461 87 39 

Centre of Information Systems for 

Health Protection 

phone number (+48 22) 597 09 27 

XIII 13.1 Centre of Processing Information 

phone number (+48 22) 351 70 80 

Procedures en de organisatie van het programma 

Non-competition procedure will cover: 

• Large projects, the cost of which exceeds EUR 25 million – in the case of 

projects concerning environment and projects worth over EUR 50 million – 

in the case of different fields, approved by the Commission of the European 

Union; 

• System projects – constituting in co-financing implementation by individual 

public administration authorities and other organisational units of public 

finance sector, public projects defined in separate provisions concerning 

those authorities and units; 

• Individual projects – defined in operational programme, submitted by the 

beneficiaries indicated in operational programme; 

• Technical assistance projects. 

Other projects will be selected by way of a competition. 

Pagina 12 van 17


Pagina 13 van 17


Het maximale aandeel van de financiering van subsidiabele uitgaven op 

projectniveau moet in overeenstemming zijn met de maximaal toegestane steun 

volgens het vastgestelde plafond. Deze waarden staan aangegeven in de volgende 

link (in het Pools): 

http://mg.gov.pl/files/upload/10158/program%20pomocowy%20- 

%20rozporzadzenie%20MG.pdf 

Gedetailleerde informatie is op te vragen bij de uitvoerende instantie: 

Ministerie van Economische Zaken van de Europese fondsen 

ul. 4A kraan 

T: 22 693 51 09 22 693 49 72 

F: 22 693 40 26 

E: poiis@mg.gov.pl 

www.mg.gov.pl 

2.4 Regionale Programma's 

De 16 regionale programma's, voor geheel Polen, zijn te vinden op: 

http://ec.europa.eu/regional_policy/atlas2007/poland/index_en.htm 

Voor een overzicht van de desbetreffende managing authorities zie: 

http://ec.europa.eu/regional_policy/manage/authority/authority_en.cfm?pay=128& 

list=no 

2.5 Grensoverschrijdende programma's 

De 7 grensoverschrijdende EU programma's zijn te vinden op: 

http://ec.europa.eu/regional_policy/atlas2007/poland/crossborder/pl01_en.htm 

Pagina 14 van 17


3 Implementatie 

Per 10 juni 2012 zijn er in Polen 226.000 verzoeken ingediend tot een totaal bedrag 

van PLN 497,7 miljard voor de Cohesie fondsen. Per eerder genoemde datum waren 

er 71.189 contacten ondertekend tot een totaal bedrag van PLN 302,5 miljard (ca € 

69 miljard) waarvan PLN 207,9 miljard afkomstig van EU fondsen. Dit is 72,8% van 

de beschikbare allocatie ruimte. 

Bovengenoemde cijfers zijn afkomstig van: 

http://www.funduszeeuropejskie.gov.pl/ENGLISH/IMPLEMENTATION/Strony/Level_ 

of_Implementation.aspx 

Volgens onze ambassade in Warschau zou ruim 90% van deze fondsen zijn 

toegewezen. 

Nadere onderverdeling van de gegunde contracten resp. toegewezen fondsen is 

helaas niet beschikbaar. Een analyse van de nog niet bestede fondsen is dan ook 

niet te maken. 

Pagina 15 van 17


4 EU Cohesie Policy 2014-2020 

4.1 Algemeen 

De Europese Commissie streeft een vereenvoudiging na van het cohesie beleid 

2014-2020. Dit is echter geen eenvoudige zaak omdat wat in sommige lidstaten als 

vereenvoudiging wordt beschouwd in een andere lidstaat als complicerende factor 

wordt gezien. 

De Commissie stelt voor om de vereenvoudiging te realiseren d.m.v. verschillende 

methoden zoals harmonisering van de regels voor verschillende fondsen, meer 

flexibiliteit, meer evenredigheid, verduidelijking van de regels om de 

rechtszekerheid te verbeteren en digitalisering van documenten en processen. 

Voor meer info zie: 

http://ec.europa.eu/regional_policy/what/future/proposals_2014_2020_nl.cfm 

Voor de voortgang van de Europese onderhandelingen m.b.t. het Cohesiebeleid 

2014-2020, vanuit Nederlands perspectief, zie de brief d.d. 17 april 2012 van de 

Staatssecretaris van EL&I aan de Voorzitter van de Tweede Kamer : 

(http://www.rijksoverheid.nl/ministeries/eleni/documenten-enpublicaties/kamerstukken/2012/04/18/kamerbrief-over-de-voortgang-europeseonderhandelingen-cohesiebeleid-2014-2020.html 

). 

De hoofdpunten van de Nederlandse inzet bij deze onderhandelingen zijn: 

1. Het Cohesiebeleid leidt tot goede projecten die bijdragen aan economische 

groei en werkgelegenheid. Focus op een beperkt aantal doelen en 

concrete resultaten. 

2. Goede verantwoording van de besteding van de fondsen en het borgen 

van de rechtmatigheid (minimaliseren van fraude en fouten). 

3. Het terugdringen van administratieve lasten voor bedrijven en 

uitvoeringskosten voor overheden. 

4.2 Polen 

Tijdens het schrijven van deze scan was de omvang en nadere toedeling van deze 

fondsen voor Polen nog niet bekend. Het ziet er naar uit dat deze omvang niet veel 

zal afwijken van de vorige periode. 

Pagina 16 van 17

Dit is een publicatie van: 

Agentschap NL 

NL EVD Internationaal 

Team Internationale Organisaties 

Postbus 20102 2595 CL Den Haag 

088 602 13 55 

www.agentschapnl.nl

EU Cohesie en Structuurfondsen Polen - Partners voor Water

Create successful ePaper yourself

Delete template?

Save as template?