PERI-OPERATIEVE RITME- EN GELEIDINGSSTOORNISSEN
PERI-OPERATIEVE RITME- EN GELEIDINGSSTOORNISSEN
PERI-OPERATIEVE RITME- EN GELEIDINGSSTOORNISSEN
You also want an ePaper? Increase the reach of your titles
YUMPU automatically turns print PDFs into web optimized ePapers that Google loves.
<strong>PERI</strong>-<strong>OPERATIEVE</strong> <strong>RITME</strong>-<br />
<strong>EN</strong><br />
GELEIDINGSSTOORNISS<strong>EN</strong><br />
Dr. A. Moerman<br />
Dienst Anesthesie<br />
U.G.
Referenties<br />
• Clinical Anesthesia - 4th edition by P. Barash, B.<br />
Cullen, R. Stoelting. Electrocardiography p 1507-<br />
1516.<br />
• BMJ 2002; 324: 415-418 + 470-473<br />
• BMJ 2002; 324: 535-538<br />
• BMJ 2002; 324: 594-597<br />
• BMJ 2002; 324: 662-665<br />
• BMJ 2002; 324: 719-722 + 776-779<br />
• BMJ 2002; 324: 1320-1323
ECG is een grafische voorstelling<br />
van de electrische activiteit van het hart
UITLOKK<strong>EN</strong>DE FACTOR<strong>EN</strong><br />
• Anesthetica<br />
• Bloedgassen<br />
• Electrolieten<br />
• Reflectoir<br />
• Manipulatie<br />
• Hypothermie<br />
• Stimulatie sympatisch/parasympatisch Z.S.
5,5-6,5 mmol/l<br />
6,5-7,5 mmol/l<br />
7-8 mmol/l
2,5 mmol/l<br />
1,5 mmol/l<br />
Electrocardiographic changes in hypokalaemia
Electrocardiographic changes in hypothermia
- Beïnvloedt de ritmestoornis de hemodynamiek?<br />
- Wat is de oorzaak?<br />
- Wat is de therapie?<br />
- Hoe vlug moet de therapie gestart worden?
Behandeling<br />
• Hemodynamische instabiliteit<br />
• Precursor van ernstige situatie<br />
• Bedreiging voor onderliggende pathologie
Checklist<br />
• Hartfrequentie?<br />
• Ritme?<br />
• P golf?<br />
• QRS complex?<br />
• Betekenis?<br />
• Therapie?
Aritmieën vanuit sinusknoop<br />
• Sinusbradycardie<br />
• Sinustachycardie<br />
• Sinusaritmie<br />
• Sick sinus syndroom
SINUSBRADYCARDIE<br />
• HF :
Oorzaken van sinusbradycardia<br />
• Acuut myocardinfarct<br />
• Medicatie<br />
• Gestegen intracraniële druk<br />
• Vagale stimulatie<br />
• Hypothermie<br />
• Hypoxie<br />
• Hypothyreoïdie
SINUSTACHYCARDIE<br />
• HF : >100 tot 180/min<br />
• Ritme : regelmatig<br />
• P golf : normaal<br />
• QRS : normaal<br />
• Betekenis : afh. v. HF en pathologie patient<br />
• Therapie : - oorzakelijk<br />
- betablokker
Oorzaken van sinustachycardie<br />
• Fysiologisch :<br />
pijn,angst,onvoldoende anesthesie<br />
• Pathologisch :<br />
koorts,anemie,hypovolemie,hartfalen,<br />
hyperthyreoïdie<br />
• Farmacologisch
SINUSARITMIE<br />
• HF : 60-100/min<br />
• Ritme : onregelmatig<br />
• P golf : normaal<br />
• QRS : normaal<br />
• Betekenis : geen<br />
• Therapie : geen
SICK SINUS SYNDROME<br />
PM implantatie noodzakelijk
Aritmieën vanuit atrium<br />
• Premature atriale contractie<br />
• Niet sinus atriaal ritme/atriale tachycardie<br />
• Wandering pacemaker/MAT<br />
• Voorkamerflutter<br />
• Voorkamerfibrillatie
PREMATURE ATRIALE CONTRACTIE<br />
• HF : ~ sinusritme<br />
• Ritme : onregelmatig<br />
• P golf : abnormale vorm<br />
• QRS : variabel (no,afwezig,verbreed)<br />
• Betekenis : soms voorloper van SVT<br />
• Therapie : - geen/oorzakelijk<br />
- digitalis,betablokker,<br />
calciumantagonist
Niet sinus atriaal ritme
ATRIALE TACHYCARDIE<br />
• Frequentie: 150-250/min<br />
• Ritme : ± regelmatig<br />
• P golf : abnormaal<br />
• QRS : normaal<br />
• Betekenis : potentieel gevaarlijk
• Therapie :<br />
• Vagaal<br />
• Adenosine<br />
• Verapamil<br />
• Betablokker<br />
• Amiodarone<br />
• Fenylefrine<br />
• Digitalisatie<br />
• Overdrive pacing<br />
• Synchroon defibrilleren
Wandering atrial pacemaker
ATRIALE FLUTTER<br />
• HF : atriaal : 250-350/min<br />
ventriculair: deelgetal (150/min)<br />
• Ritme : atriaal: regelmatig<br />
ventriculair: afh. v. AVblok<br />
• P golf : F golven 2:1 tot 8:1<br />
• QRS : normaal
• Betekenis : ernstig cardiaal lijden<br />
• Therapie : Synchroon defibrilleren<br />
Snel atriaal pacen<br />
Amiodarone<br />
Betablokker<br />
Verapamil<br />
Digitalis
ATRIALE FIBRILLATIE<br />
• HF : atriaal > 350/min<br />
ventriculair 60 - 170/min<br />
• Ritme : onregelmatig<br />
• P golf : afwezig , f golven<br />
• QRS : normaal<br />
• Betekenis : chronisch/acuut
• Therapie : - Digitalis<br />
- Amiodarone<br />
- Betablokker<br />
- Verapamil<br />
- Synchroon defibrilleren
JUNCTIONELE ARITMIEËN<br />
• Junctioneel ritme<br />
• Paroxysmale supraventriculaire tachycardie<br />
• Wolff-Parkinson-White
NODAAL <strong>RITME</strong><br />
• HF<br />
• Ritme<br />
• P golf<br />
• QRS<br />
: variabel, 40 tot 180/min<br />
: regelmatig<br />
: Hoognodaal voor QRS<br />
Midnodaal in QRS<br />
Laagnodaal na QRS<br />
P:QRS - 1:1<br />
: normaal
• Betekenis<br />
• Therapie<br />
: C.O. daalt<br />
: - meestal niet nodig<br />
- atropine, ephedrine,<br />
isoprenaline<br />
- verdiepen anesthesie<br />
- betablokker
Paroxysmale supraventriculaire tachycardie
Wolff-Parkinson-White
Therapie WPW<br />
• Cave digoxine, verapamil, adenosine<br />
• Cave atropine, sympatische stimulatie<br />
• Therapie :<br />
– amiodarone<br />
– procaïnamide
Aritmieën vanuit ventrikel<br />
• Ventriculaire extrasystole<br />
• Ventriculaire tachycardie<br />
• Ventrikelfibrillatie
V<strong>EN</strong>TRICULAIRE EXTRASYSTOLE<br />
• HF : ~ sinusritme<br />
• Ritme : regelmatig<br />
• P golf : afwezig<br />
• QRS : breed<br />
• Betekenis : frequent, 3 of meer, multifocaal,<br />
R op T<br />
• Therapie : oorzakelijk, xylocaïne,<br />
amiodarone, overdrive pacing
Verschil PAC - PVC<br />
• PAC<br />
– reset sinusknoop, geen<br />
compensatoire pauze<br />
– gewoonlijk normaal<br />
QRS, soms geen QRS,<br />
soms RBBB patroon<br />
• PVC<br />
– geen reset sinusknoop,<br />
compensatoire pauze<br />
– brede en eigenaardige<br />
QRS complexen
V<strong>EN</strong>TRICULAIRE TACHYCARDIE<br />
• HF : 100 tot 200/min<br />
• Ritme : gewoonlijk regelmatig<br />
• P top : onafhankelijk van QRS<br />
• QRS : eigen verbrede morfologie<br />
• Betekenis : levensbedreigend<br />
• Therapie : - defibrillatie<br />
- xylocaïne, amiodarone,<br />
betablokker, procainamide
V<strong>EN</strong>TRICULAR TACHYCARDIA
V<strong>EN</strong>TRICULAR TACHYCARDIA
TORSADE DE POINTES
V<strong>EN</strong>TRIKELFIBRILLATIE<br />
• HF : vlug en ontelbaar<br />
• Ritme : totaal onregelmatig<br />
• P top : onbestaand<br />
• QRS : onbestaand<br />
• Betekenis : geen output<br />
• Therapie : CPR
The tachycardia algorithms<br />
Circulation 2000;102(supplI):158-165<br />
• Instabiel >> cardioversie<br />
• Stabiel >> diagnosestelling<br />
– Atriale flutter/Atriale fibrillatie<br />
– Smal complex tachycardie<br />
– Stabiele breed complex tachycardie<br />
– Stabiele ventriculaire tachycardie
CONDUCTION DEFECTS<br />
• Sinus node block<br />
• AV conduction defects<br />
• Intraventricular conduction defects
SINUS-ATRIAAL BLOK<br />
• HF : normaal<br />
• Ritme : onregelmatig<br />
• P golf : afwezig<br />
• QRS : afwezig, ev. escape<br />
• Betekenis : gering<br />
• Therapie : geen
SINO-ATRIAL BLOCK
AV CONDUCTION DEFECTS<br />
• First-degree AV block<br />
• Second-degree AV block<br />
Mobitz type I<br />
Mobitz type II<br />
• Third-degree (complete) heart block
FIRST DEGREE HEART BLOCK
MOBITZ TYPE I BLOCK
MOBITZ TYPE II BLOCK
THIRD DEGREE HEART BLOCK
Belangrijk!<br />
•EKG<br />
• uitlokkende factoren<br />
• breed complex tachycardie<br />
• proaritmogeen effect van anti-aritmica<br />
• amiodarone: effectiviteit/bijwerkingen
INTRAV<strong>EN</strong>TRICULAR CONDUCTION DEFECTS<br />
•RBBB<br />
•LBBB<br />
• Left fascicular block<br />
• Bifascicular block<br />
• Trifascicular block
RIGHT BUNDLE BRANCH BLOCK
LEFT BUNDLE BRANCH BLOCK
Change language