Zoldertrappen

PRAKTISCH
Zoldertrappen
1
De zoldertrappen waar we het hier over hebben zijn speciaal ontworpen voor plaatsen waar
weinig ruimte is voor een trap en men toch gebruik wil maken van de vliering of de zolder. Ze
nemen een strikt minimum aan plaats in en zijn eerder geschikt voor occasioneel gebruik.
De zolder onder het dak van een
woning is een ruimte die niet
optimaal wordt benut en het feit
dat hij niet altijd gemakkelijk
toegankelijk is, heeft daar veel
mee te maken. De keuze van een
zoldertrap zal waarschijnlijk
verschillen volgens de
beschikbare ruimte en de
bestemming die men aan een
zolder wil geven. In feite zijn er
twee mogelijkheden.
Als men een zolder wil inrichten
als bijvoorbeeld een bewoonbare
ruimte, een extra slaapkamer, een
speelkamer voor de kinderen of
een kantoor, dan is een vaste trap
meer aangewezen omdat men
deze ruimte dagelijks zal
gebruiken. Dit wordt wel een
probleem als men niet veel plaats
heeft voor een vaste trap en er
toch voor een maximum aan
gebruikscomfort en veiligheid
moet worden gezorgd. Er bestaan
echter vaste trappen die weinig
plaats innemen.
Maar als de zolder enkel wordt
gebruikt als een soort van
rommelkamer of bergruimte en
men er dus relatief weinig komt,
dan kan het hinderlijk zijn dat
men plaats moet opofferen voor
een vaste trap die per definitie
permanent is. Daar staat
tegenover dat het gebruik van
een opstapje of een gewone
ladder veel minder praktisch en
zeker minder veilig is. Dan is de
keuze van een uitklapbare of
uitschuifbare trap, die ook wel
“diensttrap” wordt genoemd, een
heel praktische oplossing, want
de zolder blijft bereikbaar zonder
dat er op de lagere verdieping
plaats verloren gaat. Dankzij het
bijzondere concept verdwijnt een
dergelijke trap in zijn gesloten
stand namelijk volledig uit het
zicht.
1 . Deze inklapbare vouwtrap
(3 delen) bestaat uit 12
massieve grenen treden van 40
cm breed. Uitgeklapt heeft hij een
maximale hoogte van 290 cm.
Hier geleverd met een geïsoleerd
valluik. Bij Lapeyre
2 . Deze trapkit werd speciaal
voor smalle ruimten
ontworpen. Kenmerkend voor dit
model zijn de uitgeraagde treden
in beukenhout, gemonteerd op
een stalen structuur met een
zwarte, witte of metaalgrijze plastic
coating. Maximale hoogte:
329 cm. Model “Karina” van Arké
3 . Dankzij zijn drie schuifelementen
neemt deze
aluminium trap heel weinig plaats
in. De 10 treden van 32 cm
kunnen een gewicht van 100 kilo
dragen. De traphoogte kan
variëren tussen 230 en 300 cm.
Bij Lapeyre
2
3
We zullen hier beide oplossingen,
nl. een vaste, plaatsbesparende,
trap en een uitschuifbare trap
nader bespreken.
De vaste trap
Wanneer er weinig ruimte is en
men toch voor een vaste trap
kiest, zijn er verchillende
mogelijkheden want de talrijke
fabrikanten bieden elk
verschillende modellen die heel
weinig plaats innemen. Je kan drie
grote groepen onderscheiden: de
spiltrap, de molenaarstrap en de
trap met uitgeraagde op
“Japanse” treden.
De spiltrap: is de bij uitstek
plaatsbesparende oplossing want
de trap bestaat uit een vertiklae
cinderstructuur waarbij niet wordt
uitgeweken. Meestal zijn deze
trappen zelfdragend, hebben ze
geen steun nodig en kan je ze
even goed in een hoek als in het
midden van de ruimte plaatsen.
De treden worden bevestigd rond
een centrale as die weinig plaats
inneemt op de vloer en de
trapopening in het plafond, rond
43

1 . Dit model dat men een trap
met Japanse stappen noemt,
heeft bijzonder weinig plaats
nodig, zodat het een uitstekend
alternatief biedt voor
inklapbare trappen. Bovendien
kan het heel gemakkelijk
worden geïnstalleerd door een
goede doe-het-zelver, zonder
dat er een vakman bij nodig is.
Deze trap is gemaakt van beuk
in multiplex versie.
Realisatie: Luc Steels
2 Deze zigzag- of accordeontrap
is volledig
voorgemonteerd met 12 stalen
treden van 40 cm breed en
11 cm diepte en hij is ontworpen
om tot onder een plafondhoogte
van 290 cm te reiken. De kist is
gemaakt van wit gelakt staal,
wordt geleverd met een witvertragend
luik en is
verkrijgbaar in verschillende
afmetingen: 120 x 60 maar ook
120, 130 en 140 x 70 cm. Model
“Easyfire Steel” van SOGEM
1
2 3
4
3 . Wanneer een inklapbare
trap niet voldoet als
oplossing, maar de beschikbare
ruimte blijft toch klein, dat
biedt deze halve spiraaltrap een
uitstekend alternatief. Deze
trap is ontworpen om in een
rechthoekig trapgat van 125 x
65 of 145 x 75 cm te passen. Hij
bestaat uit 12 grenen treden die
aan een spil, eveneens van
dennenhout, zijn vastgemaakt.
De maximale hoogte bedraagt
299 cm en deze is aanpasbaar.
Voorzien van een zwart gelakte
metalen leuning.
Model “Saturne” van SOGEM
4 . Deze steile steektrap (ook
wel molenaarstrap
genoemd) kan perfect dienst
doen als een hulptrap. Met zijn
13 treden van 50 cm breed reikt
hij tot onder een plafond van
275 cm. Hij kan ook ingekort
worden. Voor een veilig gebruik
is er ook nog een leuning
verkrijgbaar, in optie.
Model “Premium” van SOGEM
of rechthoekig, hoeft ook niet
groot te zijn. Bovendien is het vrij
eenvoudig om zo een trap te
plaatsen, hoewel er toch
voldoende aandacht moet
besteed worden aan een juiste
inplanting: men moet bij het op
en aflopen van de trap steeds een
rechte loophouding kunnen
aanhouden
De molenaarstrap: neemt ook
weinig plaats in. Het is een
eenvoudige rechte steektrap en
bestaat uit twee rechte
trapbomen met daartussen de
treden zonder tegentreden
(stootborden). Zijn grootste troef
is dat hij vrijwel geen plaats
inneemt op de vloer. Hij is echter
wel vrij steil en moet daarom
altijd uiterst voorzichtig gebruikt
worden
De trap met uitgeraagde of
Japanse treden: dankzij
afwisselend links en rechts
uitgeraagde (uitgeholde of
uitgezaagde) treden, kan men een
nog steiler helling bekomen dan
bij een molenaarstrap. Elke trede
biedt dus plaats voor één voet;
het komt er op aan op ‘goede’
voet te vertrekken. Langs deze
trap kan je redelijk grote
voorwerpen verhuizen maar hij is
toch eerder geschikt voor beperkt
gebruik.
44
De vouwbare trappen.
Verschillende modellen
Een heel groot aantal fabrikanten
biedt modellen aan die meestal
aan standaardnormen beantwoorden
en die in verschillende formaten
worden gemaakt van hout of
aluminium. Alle modellen worden
verdeeld in drie categorieën: men
maakt namelijk een onderscheid
tussen opvouwbare, inschuifbare
en zigzag zoldertrappen.
o De opvouwbare zoldertrappen
bestaan meestal uit drie
verschillende segmenten die in
elkaar passen wanneer ze op
elkaar worden gevouwen.
Dergelijke trappen zijn veruit het
meest in gebruik en ze zijn
verkrijgbaar in hout of in
aluminium. Maar de meeste
mensen hebben een duidelijke
voorkeur voor hout, dat minder
koud aanvoelt. Bovendien kan
men zo nodig een houten trap
gemakkelijker inkorten.
o De inschuifbare trappen bestaan
meestal uit twee segmenten,
zelden uit drie segmenten, die in
elkaar schuiven wanneer men het
valluik naar de zolder afsluit. Ook
deze trappen worden meestal
gemaakt van hout of aluminium.
o De zogenaamde zigzag trappen
zijn totaal anders ontworpen. Ze
worden uitsluitend gemaakt van
metaal, meestal aluminium voor
een zo licht mogelijk gewicht, en
ze bestaan uit simpele treden,
geïntegreerd tussen twee metalen
trapbomen die zoals een
accordeon in elkaar vouwen.
In al deze gevallen ligt de trap in
gesloten stand op de vloer van de
zolder. Hij neemt weinig plaats in
en de vloeropening (opening voor
het valluik) is relatief klein, soms
zelfs heel klein. De strikte
minimale opening van sommige
uitklapbare trappen bedraagt niet
meer dan 40 op 40 centimeter, en
biedt voor slechts weinig mensen
voldoende doorgang. U mag dus
zeker niet vergeten dat u soms
nogal grote voorwerpen via deze
kleine opening naar de zolder
moet kunnen brengen. Daarom
zijn de meeste modellen voor een
veel grotere opening ontworpen
(zie hieronder).
In een kit, klaar om te monteren.
Het is natuurlijk mogelijk om
dergelijke trappen op maat te
maken, maar toch worden de
meeste modellen in een kit
geleverd. Naast de trap zelf
bevatten deze kits een raveelbak,
een valluik, scharnieren en
eventueel lijsten voor de
afwerking van de opening.

geschikt voor een rond of een
vierkant trapgat, met een
aanzethoogte van 299 cm aan
de overloop. De hoogte is 10 cm
aanpasbaar op de eerste trede.
De 12 metalen treden zijn
voorzien van een geribde
antislip trapneus. Ook de
trapleuning is van grijs gelakt
staal en voorzien van 4
spankabels die dienst doen als
relingen. Model “Uranus” van
SOGEM
In het algemeen is de raveelbak
van de meeste modellen voorzien
om in een zolderopening
(opening in het plafond) van
ongeveer 120 x 60 centimeter te
passen. In de praktijk bieden heel
wat fabrikanten de mogelijkheid
om een beetje van deze maten af
te wijken, met zowat 10 cm in de
breedte en in de lengte. Zo kunt u
een bak met een valluik bestellen
voor een plafondopening van
bijvoorbeeld 120 x 70 of 130 x 70 cm.
Ook de hoogte van de bak
varieert; uiteraard moet deze
overeenstemmen met de
plafonddikte en zelfs een beetje
hoger zijn.
De traphoogte die van vloer tot
vloer wordt berekend, kan
eveneens variëren en schommelt
tussen 260 en 300 centimeter.
Indien nodig, kunnen houten
trappen worden ingekort door
een stuk van het onderste
element te zagen.
De breedte van de traptreden
varieert vaak rond 32 tot 38
centimeter met een diepte van
ongeveer 8 centimeter. De
meeste modellen hebben treden
met antislipribbels.
In sommige gevallen is het model
voorzien van een geïsoleerd
valluik en tochtstrips om
warmteverlies te beperken.
De trap wordt aan het valluik
bevestigd met een mechanisme,
meerbepaald een systeem met
veren, die beletten dat de trap
door zijn eigen gewicht naar
beneden valt zodra het luik
wordt geopend. Dit mechanisme
zorgt er ook voor dat de trap
zacht en traag, zonder geweld
wordt ingeklapt.
Bij de aankoop van een
uitklapbare trap dient u ook
rekening te houden met het
maximale gewicht dat een
5 6
dergelijke installatie mag dragen.
Meestal schommelt dit maximale
gewicht tussen 150 tot 170 kilo.
De veiligheid
Er is een minimum aan aandacht
vereist wanneer u een uitklapbare
trap gebruikt. Om te beginnen is
een dergelijke trap steiler dan
een traditionele trap. Het naar
boven en naar beneden gaan
gebeurt dan ook alsof u een
ladder gebruikt, met andere
woorden: u gebruikt uw twee
handen om u vast te houden. Als
u grote pakken naar de zolder
wenst te brengen, dan doet u dit
liever niet alleen.
En wanneer u de trap op zo’n
manier gebruikt, dan moet u nog
een ander risico vermijden, toch
bij de houten modellen. Zo
bestaat het risico dat de minder
goed afgewerkte houten planken
van sommige trapinstallaties
splinters hebben. Voorzichtigheid
is dus de boodschap.
Anderzijds zitten het metalen
mechanisme en de trapbomen zo
dicht bij elkaar dat u riskeert om
er uw vingers in vast te klemmen.
Bovendien raden wij u aan om
altijd voorzichtig te zijn wanneer
u een uitklapbare trap opent.
Zorg ervoor dat iedereen in de
buurt, uzelf inbegrepen, buiten
het uitklaptraject van de trap
staat en dat niemand door de
trap of door het luik wordt
verwond.
8
7
45
5 tot 7. Een perfect voorbeeld
van een plaatsbesparende
spiraaltrap is dit model gemaakt
van grijs gelakt staal. Het is
verkrijgbaar in twee verschillende
diameters (120 en140 cm) en
8 & 9. Hier biedt een Japanse
trap (met uitgeraagde
passen) toegang tot de
mezzanine en de zolder. De trap
bestaat uit een centrale stalen
trapboom en houten treden. De
stalen structuur en de leuning
zijn afgewerkt met een
polyuretaan laklaag in een
metaalgrijze kleur. Deze
exclusieve verf behoudt het
metalen uitzicht van de
behandelde elementen. De
treden zijn gemaakt van
gelijmde beuken lamellen en ze
zijn afgewerkt met olie in de
natuurlijke kleur. Realisatie:
Ateliers Bouvy s.a.
9