TU/e Science Park - Technische Universiteit Eindhoven

Bezoekadres
Den Dolech 2
5612 AZ Eindhoven
Postadres
Postbus 513
5600 MB Eindhoven
Tel. +31 40 247 91 11
www.tue.nl
TU/e Science Park
studeren, wonen en ondernemen in het groen
Where innovation starts

TU/e Science Park: studeren, wonen
en ondernemen in het groen
het dommeldal
gebied
wonen en
congresfaciliteiten
de compacte
campus
andere
onderwijsinstellingen
bedrijvigheid
Het terrein van de Technische Universiteit Eindhoven is een
vanzelfsprekendheid in het Eindhovense stadsbeeld. De
ken merkende hoogbouw, de Dommel, de sportvelden en de
lommerrijke lanen, maar ook het wat gesloten karakter van
het terrein: het zijn vertrouwde beelden voor wie regelmatig
op het terrein moet zijn, maar ook voor degenen die aan de
buitenkant om het terrein heen rijden, via de Kennedylaan,
de Rondweg en de Prof. Dorgelolaan.
Veranderingen
De TU/e zorgt niet alleen voor wetenschappelijk
onderwijs, maar ook voor technologisch baanbrekend
onderzoek. Zij speelt een essentiële rol
in de kennistechnologie van Brainport Zuidoost-
Brabant. Dat zien we ook terug op de campus. In
de loop der jaren is er heel wat veranderd op het
ruim 70 hectare grote terrein. Sinds het ontstaan
van de universiteit wordt met grote regelmaat
gebouwd en gerenoveerd. Er zijn heel wat gebouwen
bijgekomen, maar er wordt er ook weleens een
gesloopt. En intussen biedt het terrein ook plaats
aan andere ‘bewoners’ dan de TU/e, waaronder
Fontys Hogescholen, TNO en startende bedrijven.
Opvallend is het in het oog springende Kennispoortgebouw,
waarbinnen kennisinstellingen en
bedrijfsleven nauw samenwerken. Bovendien
staan er al enige tijd tijdelijke woningen langs de
oever van de Dommel, die vooral zijn bestemd
voor internationale studenten en promovendi. Het
terrein wordt steeds levendiger. Er wordt bijvoorbeeld
druk gefietst over het fietspad langs de Dommel
en de nieuwe filmzaal annex eetcafé, de Zwarte
Doos, trekt ook mensen aan van buiten de TU/e.
------------------------------------------------------------------------
Het universiteitsterrein wordt
TU/e Science Park
Het TU/e-terrein is allereerst een universiteitsterrein,
maar ook de thuisbasis voor veel andere partijen.
De universiteit wil dat ook zichtbaar maken en meer
ruimte bieden voor die partijen. Dat betekent meer
openheid naar de stad, een compacte, eigentijdse
campus, meer kansen voor ondernemers, een
betere plek voor het technisch HBO-onderwijs en
meer plek voor studentenhuisvesting. Daarmee is
de campus méér dan alleen een universiteitsterrein;
we zijn op weg naar het TU/e Science Park.
Hoe ziet het TU/e Science Park er in de toekomst
uit? Deze brochure legt uit wat de TU/e de komende
jaren van plan is met het terrein.
Daarvoor wordt het terrein onderverdeeld in
verschillende gebieden:
• Het Dommeldalgebied
• De zuidkant van het universiteitsterrein:
de compacte campus
• De noordwestkant van de compacte campus:
wonen en congresfaciliteiten op het universiteitscomplex
• Het gebied ten noorden van de compacte
campus: andere onderwijsinstellingen
• De oostkant van het universiteitsterrein:
bedrijvigheid
Naast de inrichting van het terrein, geeft deze
brochure informatie over maatregelen op het TU/e
Science Park om het verkeer en het parkeren in
goede banen te leiden.
De tekst in deze brochure is een beknopte weergave
van de Ontwikkelingsvisie TU/e Science Park.
------------------------------------------------------------------------

Het Dommeldal
Aan de west- en noordkant van het universiteitsterrein
laat de TU/e zich van haar groene kant
zien. De rivier de Dommel stroomt hier door een
parkachtig landschap dat uitnodigt om een
wandeling te maken. Het uitwaaierende Dommeldal
is ook een plek voor recreatie en sport.
Het sportcomplex van de TU/e is dan ook hier
gesitueerd.
Naar een natuurlijk en meer beleefbaar
Dommeldal
De TU/e is zich ervan bewust dat de Dommel en
het Dommeldal een belangrijke kwaliteit toevoegen
aan de stad en zeker ook aan het TU/e Science Park.
Toch valt er op dit punt nog veel te winnen. De TU/e
heeft daarom in samenspraak met het waterschap
een plan opgesteld voor een meer natuurlijk en
beleefbaar Dommeldal op het TU/e-terrein. Dat plan
houdt het volgende in:
• De huidige kunstmatige bedding van de Dommel
krijgt veel meer de natuurlijke aanblik van een
meanderende Brabantse laaglandbeek met flauw
hellende oevers, poelen en zelfs een eiland.
• De doorgang voor land- en waterdieren wordt
hersteld met vistrappen, oevervegetatie en oversteekmogelijkheden.
‘Beleefbaar’ betekent ook dat de Dommel meer
zichtbaar moet worden. Aan de zuidkant van het
TU/e-terrein is dat al gerealiseerd met het herinrichten
van het toegangsgebied van de TU/e. De
oorspronkelijke, dichte begroeiing maakte plaats
voor een parkachtig en open landschap met het
Kennispoortgebouw als markering. Het Limbopad
is zo aangelegd dat de natuurlijke lage ligging van
de Dommel letterlijk wordt beleefd. Een dergelijk
open parklandschap wordt ook aan de noordkant
gerealiseerd, waar de Dommel onder de Rondweg
door gaat.
In het Dommelgebied is beperkte bebouwing
mogelijk die functioneel is en inpasbaar in het landschap,
zoals het sportcentrum. Het biedt echter
ook mogelijkheden voor los in het groen geplaatste
hoogbouwtorens zoals het bestaande Kennispoortgebouw;
bijvoorbeeld ter plekke van de huidige
tennisvelden.
------------------------------------------------------------------------
Tennisvelden
Dommeldal

De compacte campus
Aan de zuidkant van het universiteitsterrein zien we een complex van
verschillende gebouwen die met elkaar zijn verbonden door loopbruggen.
Dit zijn de oudste gebouwen van de universiteit, waarin al veel faculteiten
zijn gehuisvest. Onlangs is de TU/e gestart met de uitvoering van een
nieuw huisvestingsplan: Campus 2020.
Dat plan houdt in dat ook de andere faculteiten in
dit complex onder gebracht worden, evenals de
belangrijkste studentenvoorzieningen. De compacte
campus die hierdoor ontstaat, moet een levendig
gebied worden, waar het ook na vijf uur goed toeven
is. Campus 2020 bestaat uit vier grote vernieuwingsprojecten,
die in een afgesproken volgorde worden
uitgevoerd.
------------------------------------------------------------------------
De groene loper en de W-Hal
Alle faculteiten en studentenvoorzieningen van
de compacte campus komen te liggen aan een
langgerekt, autovrij gebied: de groene loper. De
doorgaande weg De Wielen zal daardoor verdwijnen,
evenals de bijbehorende parkeervoorzieningen.
Daarvoor worden uiteraard alternatieven gezocht.
Compacte campus
In de plannen wordt rekening gehouden met een
route over de groene loper voor leveranciers en de
brandweer.
De bestaande W-Hal wordt omgevormd tot de nieuwe
bibliotheek van de universiteit. Daar waar de hal
op de groene loper staat, komen open gevels en
ontstaat een groot overdekt plein van meer dan
4500 m 2 .
------------------------------------------------------------------------
Zichtbare TU/e langs de Prof. Dorgelolaan
De TU/e wil zich langs de Prof. Dorgelolaan beter
laten zien. Vanaf deze stadsader moet de dichte
bebouwing van de compacte campus duidelijk
zichtbaar zijn. Er staan al een paar aansprekende
universiteitsgebouwen langs deze weg, zoals
Helix, Vertigo en het vernieuwde Cyclotron. De TU/e
wil het leegkomen van de W-Hal en het Athenegebouw
in 2010 aangrijpen om dit beeld te vervolmaken.
Ook is het niet ondenkbaar dat ter hoogte
van het gebouw van Technische Natuurkunde een
nieuwe hoogbouw zal verrijzen, die zichtbaar is
vanaf de Prof. Dorgelolaan.
------------------------------------------------------------------------
Groeiscenario’s
Het huisvestingsplan Campus 2020 gaat uit van een
bescheiden groeipercentage van tien procent in
personeel en studenten. Toch is ook onderzocht in
hoeverre het TU/e Science Park ruimte
biedt voor extra groei. Daarvoor zijn
twee scenario’s uitgewerkt:
• Meer bouwlocaties rondom de groene
loper, dus binnen de compacte
campus.
• Uitbreiding buiten de compacte
campus door bijvoorbeeld
gebouwen in gebruik te houden
die eigenlijk zouden worden
afgestoten ten noorden van de
compacte campus. Hierin
kunnen de centrale diensten
en instituten ondergebracht
blijven.
Beide scenario’s leveren
circa 25.000 m 2 extra op.
Ze kunnen zelfs allebei
worden ingezet; dit levert
50.000 m 2 extra op.
---------------------------------

Wonen op het
TU/e Science Park
In 2000 koos het universiteitsbestuur ervoor
om het mogelijk te maken op het universiteitsterrein
te wonen. Dat besluit resulteerde in
2003 in 84 tijdelijke woonunits bij de Potentiaaltoren,
ten noordwesten van de compacte
campus.
Recentelijk zijn daar nog 102 tijdelijke units aan
toegevoegd. In de nabije toekomst wil de TU/e op
dat deel van het terrein 400 tot 700 definitieve
wooneenheden realiseren voor studenten, promovendi
en postdocs. Het laboratoriumgebouw dat
verbonden is met de toren kan mogelijk hergebruikt
worden als woongebouw met daarin ook centrale
voorzieningen voor de bewoners van het hele gebied.
Naast woonruimte, bestaat er behoefte aan congresruimtes
en een hotel voor gasten.
------------------------------------------------------------------------
Een compleet woon- en congresgebied
Binnen het TU/e Science Park is het gehele gebied
ten noordwesten van de bomenlaan De Zaale
aangewezen voor studentenwoningen, congres- en
hotelfaciliteiten. Het plan voorziet in een aantal
blokken met studenteneenheden in drie lagen. Bovendien
blijkt uit eerder onderzoek dat het gebouw
Potentiaal (het vroegere E-Hoog) voor alledrie de
functies geschikt gemaakt kan worden. Die mogelijkheid
wordt opnieuw bekeken, maar de universiteit
studeert ook nog op alternatieven.
De functie van dit gebied blijft overigens enigszins
gemengd: er zitten ook verzelfstandigde onderzoeksinstituten
van de universiteit en ook de ICT-dienst
blijft daar voorlopig gehuisvest.
------------------------------------------------------------------------
Ideaal als woonbestemming
Het gebied is ideaal als woon- en congreslocatie.
Er is uitzicht op het groene Dommeldal en de
sportvoorzieningen zijn dichtbij. Via een loopbrug
over De Zaale is er een rechtstreekse verbinding
met de centrale studievoorzieningen en het Auditorium.
Het ligt bovendien ver weg van de wegen
rond het universiteitsterrein. Van verkeerslawaai
heeft men in het complex dus geen last.
------------------------------------------------------------------------
Wonen
De Zaale

Een eigen complex voor
Fontys Hogescholen
Sinds het begin van de jaren negentig heeft Fontys Hogescholen een aantal
gebouwen op het TU/e-terrein in gebruik. Het gaat om het oostelijk
deel van het Traversegebouw, het gebouw van de Pedagogische Academie,
semi-permanente bebouwing nabij het Traversegebouw en tijdelijke
noodhuisvesting ten oosten van de gebouwen van Technische Natuurkunde.
Bovendien heeft Fontys Hogescholen ook nog een
gebouw aan de overzijde van de Rondweg op TU/egrond.
Fontys heeft aangegeven in de toekomst
haar technische faculteiten te willen concentreren
op het TU/e Science Park. Dat vergt ruim 20.000 m²
extra buiten de ruimte die nodig is ter vervanging
van de semi-permanente gebouwen en de noodhuisvesting.
------------------------------------------------------------------------
Een samenhangend complex
Het plan voor het TU/e Science Park stelt voor
om de gebouwen voor de technische faculteiten van
Fontys Hogescholen te concentreren in de noordoostelijke
hoek van het TU/e Science Park. Men
denkt daarbij aan bebouwing tot maximaal vier
la gen met plaatselijk een hogere toren. Op termijn
kunnen ook andere in het gebied gelegen universiteitsgebouwen
ter beschikking gesteld worden
van Fontys Hogescholen. Het gebied heeft via de
fietstunnel onder de Rondweg een prima verbinding
met de Fontys-locatie op het noordelijk terrein.
Het plan voor het TU/e Science park stelt voor om
die locatie vast te houden en mogelijkerwijs zelfs
uit te breiden voor opleidingen en laboratoria op
het gebied van gezondheidstechniek. De scheiding
tussen dit gebied en de compacte campus is de
monumentale bomenlaan De Zaale. Dit voorstel is
met enthousiasme ontvangen en Fontys Hogescholen
is nu bezig met de eerste studies om tot
een nadere gebiedsindeling te komen.
------------------------------------------------------------------------
Directe aansluiting op het Dommeldal
en zichtbaar vanuit de Rondweg
Het Fontys-gebied grenst aan het Dommeldal, maar
de aansluiting naar de Dommel kan fors worden
verbeterd. Een flink deel van dit gebied wordt nu nog
ingenomen door het Paviljoen, de eerste tijdelijke
huisvesting van de universiteit. In het huisvestingsplan
Campus 2020 wordt uitgegaan van de sloop
van dit gebouw rond 2016-2017 en misschien kunnen
onderdelen van het Paviljoen al eerder worden
afgebroken. Dit gebied kan als uitbreidingsgebied
voor Fontys en startende bedrijven dienen. Een
deel van het gebied wordt bovendien ’teruggegeven’
aan het groene Dommeldal. Een directere verbinding
met het Dommeldal betekent een flinke kwaliteitsimpuls
voor het Fontys-gebied. Bovendien wordt
het complex zichtbaar gemaakt vanaf de Rondweg
door selectief de bestaande bosschages uit te
dunnen. Fontys Hogescholen krijgt daarmee een
eigen gezicht op het TU/e Science Park.
------------------------------------------------------------------------
Fontys

Starters en bedrijven op
het TU/e Science Park
De universiteit wil meer ruimte bieden aan
startende bedrijven vanuit de faculteiten van
de universiteit en Fontys Hogescholen. Daarnaast
zijn ook bedrijven die samenwerken met
de universiteit van harte welkom. Een aantal
bedrijven heeft al huisvesting op het terrein.
Daarom wordt de hele oostkant van het universiteitsterrein
ontwikkelingslocatie voor deze
starters en bedrijven. Ook dit gebied zal een
eigen gezicht krijgen.
Starters aan de noordoostkant
Aan de noordoostkant van dit terrein staat het
Multimediapaviljoen, een naam die verwijst naar
een aantal gebruikers van het gebouw. Op dit
moment biedt het gebouw ruimte aan het TU/e
Innovation Lab en verschillende startende ondernemingen.
Het meest recente, en opvallende
gebouw in dit gebied is het Twinning Center. Vanaf
de Rondweg is het duidelijk zichtbaar. Dit gebouw
is bedoeld voor startende bedrijven in de IT-sector.
In dit gebied zijn plannen voor een derde bedrijfsverzamelgebouw
tussen het Twinning Center en het
Multimediapaviljoen. Het is de bedoeling dat de
drie gebouwen samen gemeenschappelijke voorzieningen
krijgen, zoals een receptie en ontmoetingsen
vergaderruimtes.
------------------------------------------------------------------------
Zelfstandige huisvesting
Verder zijn er initiatieven ontwikkeld om op dit
terrein ook bouwlocaties te ontwikkelen voor doorstarters
die toe zijn aan zelfstandige huisvesting.
Het gaat dan om het zuidelijke gedeelte van het
oostelijk terrein. Ook andere onderzoekspartners
van de TU/e of van Fontys Hogescholen kunnen
zich op dit terrein vestigen. Het terrein sluit aan bij
de bedrijven die al op of nabij de compacte campus
liggen, zoals TNO, GE Health en Level Acoustic. Net
als die bedrijven zullen nieuwe bedrijven zichtbaar
zijn vanuit de prof. Dorgelolaan of de Rondweg.
Het blijft een ‘groen’ gebied, maar tussen de boomgroepen
door zijn de gebouwen duidelijk zichtbaar.
------------------------------------------------------------------------
Natuurlijk begrensd
Het TU/e Science Park gaat uit van verspreid liggende
bebouwing van maximaal drie lagen rondom
een gemeenschappelijk middengebied. De oostelijke
toegangsweg is een natuurlijke grens tussen de
starters en de wat zwaardere bedrijvigheid aan de
zuidzijde, die vallen onder de hogere milieucategorieën.
De natuurlijke grens tussen aan de ene
kant de compacte campus en het Fontys-terrein en
het bedrijfsterrein aan de andere kant wordt gevormd
door de dubbele bomenlaan De Rondom.
------------------------------------------------------------------------
Starters
Bedrijven

Verkeer en parkeren
Het universiteitsterrein wordt op drie plaatsen ontsloten voor het verkeer:
aan de Rondweg, aan de J.F. Kennedylaan en aan de Prof. Dorgelolaan.
De aansluiting op de Prof. Dorgelolaan is echter niet optimaal. Hiervoor
moet nog een oplossing worden gezocht.
Hoofdwegen en secundaire
ontsluitingsstraten
Het hoofdwegennet van het universiteitsterrein volgt
grotendeels de monumentale bomenlanen. De
Wielen wordt opgeheven als doorgaande autoverbinding
en omgevormd tot ‘de groene loper’:
een fraai ingericht voetgangers- en fietsgebied. Het
hoofdwegennet geeft direct toegang tot de belangrijkste
parkeerterreinen. Daaraan zijn verschillende
secundaire ontsluitingsstraten gekoppeld, die in
een aantal gevallen kleinere parkeerterreinen ontsluiten.
------------------------------------------------------------------------
Wandel- en fietspaden
Uiteraard zijn er op het terrein ook wandel- en
fietspaden. Langs de Dommel loopt een gemeentelijke
fietsroute (met tunnels) waar andere fietspaden
op aansluiten, verder langs de Dommel en
over de rest van het terrein. Er loopt een wandelpad
vanuit het stadscentrum naar het noorden
over het TU/e-terrein. Daarnaast vormt de groene
loper een belangrijke fiets- en wandelroute.
Samen met de doorsteek naar het sportcentrum
wordt dit een alternatief voor de gemeentelijke
fietsroute langs de Dommel.
------------------------------------------------------------------------
Parkeerplannen
Het universiteitsterrein heeft op dit moment
voldoende parkeermogelijkheden. In de toekomst
verandert dat mogelijk door een intensiever
gebruik. Het TU/e Science Park hanteert daarbij
het principe dat de partijen op het terrein zelf voor
voldoende parkeerplaatsen zorgdragen. Vanzelfsprekend
kunnen er afspraken gemaakt worden om
in bijzondere gevallen ook van elkaars parkeerfaciliteiten
gebruik te maken, maar in principe
creëert bijvoorbeeld het bedrijventerrein voldoende
eigen parkeervoorzieningen.
Dat geldt natuurlijk ook voor de compacte universiteit.
Door het aanleggen van de groene loper
verdwijnen daar bestaande parkeerplaatsen. Een
oplossing hiervoor is het realiseren van vervangende
parkeerplaatsen op het plein ten noorden van De
Zaale.
------------------------------------------------------------------------
Parkeergarages
Op het universiteitsterrein als geheel zal in de toekomst
de parkeerbehoefte groeien door de komst
van nieuwe Fontys-vestigingen en bedrijfsgebouwen.
Het plan voor het TU/e Science Park voorziet hierin
door zonodig parkeergarages bij De Zaale of
De Rondom te realiseren. Door uit te breiden in de
hoogte, wordt waardevol groen gespaard. Bovendien
houdt het de mogelijkheid open om op bestaande
parkeerterreinen nieuwe gebouwen te realiseren.
------------------------------------------------------------------------