Inhoudsopgave - Uitgeverij Boom

uruzgan
in de zomer van 1995 niet voorkomen dat Serviërs de moslimenclave
Srebrenica onder de voet liepen. Dit ondanks het feit dat het gebied tot
un safe area was uitgeroepen. De daaropvolgende genocide kostte duizenden
moslims het leven. Na deze harde les nam Nederland vooral
deel aan krachtige ‘groene’ missies, eerst op de Balkan, vervolgens in
Irak (2003-2005). Met Task Force Uruzgan (tfu) bereikten de schaal van
militair optreden en de offers (24 doden en een veelvoud aan gewonden)
een nieuw niveau. Als in Irak, was tot op zekere hoogte sprake van een
laboratoriumachtige situatie: Nederland beheerde een ‘eigen’ provincie
en moest daar een complex takenpakket (veiligheid, verzoening, wederopbouw,
steun aan de lokale overheid, enzovoorts) zo goed mogelijk zien
uit te voeren. Dit gebeurde deels los van de internationale missie als geheel.
Sterker nog, soms leek het alsof Nederland een ‘eigen’ aanpak
koesterde, die doelmatiger – of in elk geval beter – werkte dan die van de
partnerlanden.
Sinds Srebrenica is veel gesleuteld aan de besluitvormingsprocedures,
onder het motto: ‘Dit nooit weer!’ Dit vertaalde zich met name in
een nog grotere stem van het parlement op dit zo gevoelige terrein, dat
uiteindelijk immers draait om zaken als internationaal prestige, onvoorspelbare
kosten en bovenal leven en dood. Nederland behield ook na
Srebrenica zijn ambitie om naar vermogen bij te dragen aan internationale
missies. De Nederlandse grondwet noemt nadrukkelijk de bevordering
van de internationale rechtsorde als een belangrijke taak. Internationale
missies verwierven zich na het einde van de Koude Oorlog
zelfs de status van feitelijke hoofdtaak voor de krijgsmacht. Tegelijk
worstelde de krijgsmacht als uitvoerende organisatie met stevige reorganisaties
en inkrimpingen. In Uruzgan kwamen al deze ambities en
spanningen opnieuw samen.
Dit boek benadert de Uruzgan-kwestie langs drie lijnen. Hoofdstuk
een biedt een historisch overzicht, overigens zonder de pretentie van
volledigheid tot in elk detail. Het hoofdstuk schetst wel de belangrijkste
gebeurtenissen en ontwikkelingen en introduceert de sleutelkwesties en
-figuren. Daarmee krijgt de lezer in elk geval voldoende greep op de
materie om de betooglijn in de twee daaropvolgende hoofdstukken te
kunnen ontwaren. Het hoofdstuk sluit af met de nieuwe politietrainingsmissie
in Kunduz en Kabul. De regering oreerde dat het een geheel
nieuwe inzet betrof. De relatie met Uruzgan en de parallellen in de
besluitvorming zijn echter té opvallend om te laten liggen.
Hoofdstuk twee richt zich met name op de politieke besluitvormingsprocessen.
Hoe motiveerde (‘verkocht’) de regering de Uruzgan-