Vrolijk (2009), VERGANE GLORIE of NIEUW ELAN? - Frisse Blik

More documents

Recommendations

Info

BIJLAGEN 79 Bijlage A Literatuurlijst 80 Bijlage B Gesprekspartners 82 Bijlage C Vergelijking tussen Noord-Nederland en Noord-West Duitsland 83 Bijlage D Kenmerken van (het MKB) in de V&G-sector in Nederland 87 Bijlage E Leidt de coöperatieve structuur tot bulkproductie? 89 Bijlage F Enquête-formulier 91 Bijlage G Programma conferentie 94 Bijlage H Deelnemers conferentie 95 Vergane glorie of nieuw élan, mei 2009 Pagina 4 van 96 CAB - Groningen
1. Inleiding Agribusiness is een van de zeven speerpuntsectoren die in de Strategische Agenda 2007-2013 door het Samenwerkingsverband Noord-Nederland (SNN) worden genoemd. Om verschillende redenen heeft deze sector een extra speciale plaats in de Noordelijke economie. • In combinatie met Life Sciences wordt Agribusiness een van de vier Pieken in de Noordelijke Delta genoemd. • Met de oprichting van het Carbohydrate Competence Center (CCC) heeft de kennisontwikkeling op het terrein van koolhydraten en biokatalyse een nieuwe impuls gekregen. Agribusiness speelt een sleutelrol in de overgang naar een bio-based economy, zoals wordt onderstreept in de recente regeringsnota “De keten sluiten - overheidsvisie op de bio-based economy in de energietransitie”. De diverse problemen die het gebruik van fossiele grondstoffen met zich meebrengen, maken het noodzakelijk dat agrarische grondstoffen beter worden benut voor zowel food als allerlei vormen van non-food. Dat laatste heeft wellicht onder meer tot gevolg dat de traditionele scheidslijnen tussen voedingsector, chemie en energievoorziening (drie sectoren die in Noord-Nederland, in het bijzonder in Groningen, een sterke positie lijken te hebben) steeds meer gaan verdwijnen. Deze kenmerken en ontwikkelingen bieden in principe volop kansen voor nieuwe beleidsinitiatieven en voor nieuwe vormen van bedrijvigheid. Om deze nieuwe mogelijkheden zo goed mogelijk te benutten is het nodig eerst een goed beeld te krijgen van de kenmerken van en ontwikkelingen in de Noordelijke agribusiness, een beeld dat momenteel nogal fragmentarisch is, en deels achterhaald door nieuwe ontwikkelingen. Dat geldt vooral voor de provincie Groningen omdat daar de gevolgen van enerzijds de aanpassingen van de EU-marktverordeningen voor suiker en zetmeelaardappelen, anderzijds van de prijsstijgingen voor graan en andere agrarische grondstoffen, het meest ingrijpend kunnen zijn. Deze studie heeft als kernvraag: hoe staat het met de economische kracht van de Noordelijke agribusiness, in het bijzonder in de provincie Groningen? Deze vraag past in het huidige regionale beleid van de Nederlandse overheid waarin niet langer wordt uitgegaan van een of andere achterstandsituatie van een regio (die door het overheidsbeleid opgeheven moet worden), maar juist van de sterke sectoren of clusters van die regio; de pieken in het economische landschap zoals ze tegenwoordig worden genoemd. Naast de energiesector wordt de agrosector vaak als paradepaardje van de provincie Groningen gezien. Staat de energieproductie in deze provincie vooral hoog op de politieke agenda sinds de ontdekking van de gasvoorraden bij Slochteren in 1959, de sterke positie van de Groningse landbouw dateert van veel vroeger (zie box 1.1). De vraag is of Groningen nog steeds zo sterk is in landbouw en daarmee verwante bedrijfstakken, zoals de voedselverwerkende industrie, ook wel bekend als voedingen genotmiddelenindustrie (V&G-sector), en de verschillende toeleverende diensten en producten. Het geheel van activiteiten die op een of andere manier te maken hebben met agrarische grondstoffen wordt aangeduid als agrosector, -cluster of -complex, agri- of agrobusiness, food & agri, of agrofood. Deze benamingen worden in dit rapport door elkaar gebruikt, met soms accentverschillen; zo wordt de term agrofood Vergane glorie of nieuw élan, mei 2009 Pagina 5 van 96 CAB - Groningen
Page 1 and 2: VERGANE GLORIE of NIEUW ELAN? De ec
Page 3: Inhoud VOORWOORD 2 INHOUD 3 1. INLE
Page 7 and 8: doen bij bepaalde economische activ
Page 9 and 10: 2. Specialisatiepatroon 2.1 Inleidi
Page 11 and 12: In de analyse die hierna volgt, wor
Page 13 and 14: Figuur 2.2. Werkgelegenheidsstructu
Page 15 and 16: moet eerder worden gezocht in de no
Page 17 and 18: Figuur 2.5. De vijf onderdelen van
Page 19 and 20: In de laatste kolom staat aangegeve
Page 21 and 22: Tabel 2.7 Grondgebruik in land- en
Page 23 and 24: 3: Drie Porter-analyses 3.1 Inleidi
Page 25 and 26: • De kernvraag • Een korte toel
Page 27 and 28: Economische ordening Hoe zijn de ma
Page 29 and 30: Nederlandse suikerproducent, Cosun,
Page 31 and 32: Wageningen. Afgezien van fundamente
Page 33 and 34: kunnen suikerbieten slechts een kee
Page 35 and 36: De afnemers profiteren van deze ont
Page 37 and 38: ij die toepassingen niet alleen gaa
Page 39 and 40: 3.4.2 Het netwerk In Nederland best
Page 41 and 42: • AKZO Nobel in Delfzijl is in zo
Page 43 and 44: Tabel 3.2, eerste kolom, laat zien
Page 45 and 46: Een ander nadeel is dat de transpor
Page 47 and 48: laatste. Een verschil is dat AVEBE
Page 49 and 50: mogelijkheden hebben vooral te make
Page 51 and 52: Figuur 3.2: de waardeketen voor con
Page 53 and 54: jaren overgeheveld naar Venray, of
Page 55 and 56:
Samengevat Zowel de telers en de po
Page 57 and 58:
stenen in de grond zitten, wat in a
Page 59 and 60:
De exportontwikkeling van Nederland
Page 61 and 62:
3.6 Rol van de overheid Tot dusver
Page 63 and 64:
maatschappij stuitte. De overheid r
Page 65 and 66:
Specialisatie of diversificatie? In
Page 67 and 68:
verantwoordelijkheid neemt, in over
Page 69 and 70:
4. Schuivende panelen 4.1. Inleidin
Page 71 and 72:
De belangrijkste uitkomsten van de
Page 73 and 74:
R&D waarschijnlijk grotendeels geco
Page 75 and 76:
• zetmeelaardappelen en pootaarda
Page 77 and 78:
overheid moet zich dus vooral richt
Page 79 and 80:
Bijlagen Vergane glorie of nieuw é
Page 81 and 82:
• Klijn J.A. m.m.v. M.A. Slingerl
Page 83 and 84:
Bijlage C Vergelijking tussen Noord
Page 85 and 86:
Tabel C.2: Specialisaties van Noord
Page 87 and 88:
Bijlage D Kenmerken van (het MKB) i
Page 89 and 90:
Bijlage E Leidt de coöperatieve st
Page 91 and 92:
Bijlage F Enquête-formulier 1. Ond
Page 93 and 94:
. Ja, alleen binnen het bedrijf/ves
Page 95 and 96:
Bijlage H Deelnemers conferentie Co
show all

Vrolijk (2009), VERGANE GLORIE of NIEUW ELAN? - Frisse Blik

Create successful ePaper yourself

Delete template?

Save as template?