Alles wat je altijd al wilde weten - FOD Sociale Zekerheid

De verschillende takken van de sociale zekerheid
Gezinsbijslag
Zowel de werknemers, de zelfstandigen als de ambtenaren hebben recht op gezinsbijslag.
Voor wie in geen enkele Belgische, buitenlandse of internationale regeling kinderbijslag
kan krijgen, is er de "gewaarborgde gezinsbijslag" in het sociale bijstandssysteem (zie het
hoofdstuk over "sociale bijstand").
De gezinsbijslag omvat de gewone kinderbijslag, de wezenbijslag, de forfaitaire bijslag
voor kinderen geplaatst bij een particulier, de bijkomende bijslagen (sociale bijslagen,
bijslagen voor kinderen getroffen door een aandoening of voor gehandicapte kinderen,
leeftijdsbijslagen, de bijslag voor eenoudergezinnen, een jaarlijkse bijslag bij de gewone
kinderbijslag en bij de wezenbijslag), het kraamgeld en de adoptiepremie. (De bedragen
komen verder aan bod onder punt D. Soorten bijslag.) Er bestaan drie betrokken personen
in de gezinsbijslagregeling; namelijk de rechthebbende, het rechtgevend kind en de
bijslagtrekkende. We bespreken ze kort.
In het institutioneel akkoord over de zesde staatshervorming van begin december
2011 werd overeengekomen dat de kinderbijslag, geboortepremies en adoptiepremies
worden overgeheveld naar de Gemeenschappen. In Brussel is de Gemeenschappelijke
Gemeenschapscommissie bevoegd, met uitsluiting van de twee Gemeenschappen. Vóór de
overheveling wordt het verschil tussen loontrekkenden en zelfstandigen weggewerkt.
Op 1 februari 2012, was de wetgeving betreffende dit onderwerp nog niet aangepast.
A. Rechthebbenden
De rechthebbende is diegene die het recht op gezinsbijslag doet ontstaan door zijn arbeid
als werknemer, zelfstandige of ambtenaar. Niet meer werkende personen, zoals werklozen,
gepensioneerden, zieken, invaliden, mensen in loopbaanonderbreking en gedetineerden,
hebben eveneens onder bepaalde voorwaarden recht op gezinsbijslag. Tevens kunnen
werklozen, gepensioneerden en invaliden als ze aan bepaalde voorwaarden voldoen, een
sociale bijslag genieten. Daarnaast wordt er ook nog, onder specifieke voorwaarden, een
recht op gezinsbijslag toegekend aan de verlaten echtgeno(o)t(e), de weduwe/weduwnaar
(met overlevingspensioen), de student, de leerling, de jonge werkzoekende tijdens de
wachttijd, de persoon die verbonden is door een overeenkomst voor beroepsopleiding in een
onderneming en de gehandicapte.
Stel dat er meer rechthebbenden zijn binnen hetzelfde gezin, dan hanteert men een rangorde
om de uiteindelijke rechthebbende te bepalen, namelijk:
1. de wees;
2. diegene die voor de opvoeding van het kind instaat, heeft voorrang op diegene die niet
voor de opvoeding van het kind instaat;
3. vader > moeder > stiefvader > stiefmoeder > oudste rechthebbende;
4. bij gezamenlijk ouderlijk gezag heeft een vader buiten het gezin steeds voorrang op
een moeder binnen het gezin.
21