Vitaminen en mineralen bij schapen - Landelijke Gilden

4. Ontstaan van urine-stenen:
risicofactoren
• 4.1 Mannelijke dieren :
– Bij mannelijke dieren kunnen de gevormde stenen, vanwege de anatomische bouw van het urinestelsel,
zeer moeilijk of niet verwijderd worden.
– Steenvorming kan echter ook voorkomen bij vrouwelijke dieren, maar deze kunnen de
– stenen gemakkelijk verwijderen.
• 4.2 Genetische faktoren :
– vooral bij schapen komen belangrijke verschillen voor tussen de rassen. Zo zijn Texels meer gevoelig dan
Suffolk schapen.
• 4.3 Overaanbod aan mineralen in het voeder, ongunstige Ca/P :
– Fosfor : Bij dieetkoncentraties van meer dan 0,5 % fosfor, neemt de kans op steenvorming sterk toe,
zeker wanneer de Ca/P-verhouding daarbij lager is dan 1,5 . Voor intensief vetgemest rundvee is een P-
norm van 0,4 % op het krachtvoeder in elk geval toereikend. De Ca/P-verhouding dient voldoende groot
te zijn: bij mestlammeren wordt een minimum van 2 geëist. Veelal betekent dat een calcium-gehalte van
1,2 à 1,5 % op het eindvoeder.
– Magnesium : Het risiko op steenvorming neemt toe wanneer de Mg-opname te groot is. Magnesiumoxyde
beïnvloedt Ca-resorptie negatief, en werkt bovendien alkaliserend op de urine-pH. Het is vooral bij deze
laatste toestand, dat een overaanbod aan mineralen neergeslagen wordt, en leidt tot steenvorming.
– Natriumbicarbonaat : werkt eveneens alkaliserend op de urine-pH
– Silicaten : een overmaat aan silicaten (zand) in het rantsoen kan in zeldzame gevallen leiden tot de
vorming van silicaatstenen.