'een confronterender ziekte had ik niet kunnen ... - UWV Perspectief

Omgaan met slecht nieuws
Tekst: Marian Vleerlaag, illustratie: Studio Ping
De klap
van arbeidsongeschikt
zijn
De boodschap dat
je arbeidsongeschikt
bent, kan hard
aankomen. Hoe ga
je om met de frustratie
en de onmacht?
‘Ik had het gevoel
alsof ik niet langer
deel kon nemen aan
de maatschappij.’
‘Multitasken? Ik deed niet anders!’ Monique
Sanderse (46) werkte 40 uur per week als
managementassistent bij een zakenreisbureau.
‘Hectisch en heel leuk’, vertelt ze.
‘Maar op mijn 29e werd multiple sclerose
geconstateerd, een chronische aandoening
van het centraal zenuwstelsel. ’s Morgens
had ik pijn boven mijn oog, ’s middag was ik
aan één oog blind. Gelukkig hebben de
huisarts en neuroloog snel gehandeld, een
prednisonkuur in het ziekenhuis stopte de
ontsteking acuut.’ In de jaren daarop volgden
nog meer periodes met klachten, schubs
genaamd. ‘Dat had een enorme impact.
Ik werd ineens stilgelegd, zo voelde het. Ik
moest leren waar mijn grenzen lagen en daar
naar handelen, want ik werd direct afgestraft.’
Omdat de schubs bleven komen, ging Monique
minder werken. Ze kwam gedeeltelijk
in de WAO. Toen de zakelijke reiswereld
instortte na 11 september 2001, werd ze secretaresse
in een ziekenhuis. Maar naarmate
haar ziekte vaker opspeelde, nam het aantal
uren dat ze kon werken af.
Werken zat er niet meer in
‘Medisch afglijden noemen ze dat’, vertelt
Monique. ‘Een verschrikkelijke term. Maar
het ging niet meer. Klachten volgden elkaar
op. Op een keer kwam ik de trap zelfs niet
meer op. Toen ik na een terugval opnieuw
ingewerkt moest worden door degene die
ik nota bene zélf had ingewerkt, was dat
een keerpunt. Deze rotziekte grijpt verschrikkelijk
in op je leven, ook op je concentratievermogen
en energiehuishouding.
Ik ben iemand die altijd kijkt naar wat er
mogelijk is, maar het is zo frustrerend als
je grens zo snel bereikt is.’ De laatste stap
was heel ingrijpend voor Monique. ‘Ik werkte
nog 16 uur toen een neuropsychologisch
onderzoek uitwees dat ik dingen die ik
vroeger gewoon vond, nu niet meer kon.
Ik had het hier erg moeilijk mee. Het was
duidelijk: werken zat er niet meer in. En ik
zat tegen overspannenheid aan, mede door
de strijd en het onbegrip waar ik tegenaan
was gelopen bij een van de bedrijfsartsen.’
De controle kwijt
Volgens arbeidspsycholoog Ingrid Smit
reageren mensen verschillend op de boodschap
dat je niet meer op de arbeidsmarkt
past. ‘Dat ligt aan je ziekte en en welk type
je bent, maar ook hoe je omgeving op je
reageert. Hoe dan ook: je raakt voor je
gevoel de grip op je leven kwijt, alsof je er
geen controle meer over hebt. ➜
uwv perspectief 07