Broedvogels in Vlaanderen 2006-2007 - Instituut voor Natuur- en ...

Dendrocopos medius
Middelste Bonte Specht
Pop. 2006 Pop. 2007 Voll. 2006-2007 Trend 2000-2007 Trend 1994-2007 RL Vlaanderen
70 81 3 ++ ++ -
De opmars van de Middelste Bonte Specht, die pas
in 2000 voor het eerst met zekerheid in Vlaanderen
tot broeden kwam, zet zich onverminderd verder. De
soort komt stilaan dermate verspreid voor dat er een
soort ‘waarnemers-vermoeidheid’ is ontstaan. In het
begin van de expansie werd deze erg nauwlettend opgevolgd
en gedocumenteerd (oa. Moreau 2006), maar
in de periode 2006-2007 werd de soort al iets minder
gedetailleerd geïnventariseerd. Door de verzamelde
BBV-data te vergelijken met o.a. de meldingen op de
Natuurpunt Vogellijn (nu waarnemingen.be) en in de
talloze lokale verenigingsbladen kon toch onderstaande
aangepaste verspreidingskaart worden uitgewerkt.
De kaart geeft de toestand weer anno 2007 voor zover
bij ons bekend. We willen iedereen oproepen om
ze te vervolledigen indien er nog hiaten zouden inzitten.
Waarnemingen van broedgevallen worden bij
voorkeur ingevoerd in http://broedvogels.inbo.be.
Op die manier komen ze meteen in de BBV-databank
terecht.
Zoals enigszins verwacht na de atlasperiode is de Middelste
Bonte Specht vooral verder opgerukt in de bosrijke
regio’s van de Antwerpse en Limburgse Kempen.
In naaldbosrijke regio’s ontbreekt deze typische loofhoutsoort,
maar vaak wordt ze er dan wel aangetroffen
in geïsoleerde (kasteel)parken. In Limburg vormt de
Voerstreek hét kerngebied, maar ook verder noordelijk
breidt het areaal stelselmatig uit. In Antwerpen is de
soort vermoedelijk al verspreid in de gehele Kempen
met de hoogste aantallen in de (oude) loofbosrijke gordel
ten oosten van de stad Antwerpen. Zo werden minimaal
5-6 paren geteld in het Peerdsbos te Schoten. Een
zeker broedgeval werd in beide jaren genoteerd in de
omgeving van het vliegveld van Oostmalle. Losse waarnemingen
van territoriale vogels kwamen er verder uit
Vorselaar, Sint-Job-in ‘t-Goor, Schilde en Kapellen. Het
staat bovendien vast dat nog heel wat paren werden gemist.
Zo leverde een speciaal op de soort gerichte tocht
doorheen de residentiële en loofbosrijke villawijken van
Brasschaat en omgeving minimaal 4 zangposten op in
2007. Hierbij werd slechts een fractie van het gebied
bezocht en zijn grote delen strikt ontoegankelijk.
Uit Vlaams-Brabant, waar de soort voor het eerste
broedde, werden slechts fragmentarische gegevens
ontvangen. In Oost-Brabant telde men minimaal 2 territoria
in 2006 en 6 in 2007. Uit de regio Leuven ontvingen
we helaas geen gegevens, maar de soort houdt er
ongetwijfeld minimaal stand in de vele geschikte bosgebieden.
In de Vlaamse Ardennen neemt het aantal
waarnemingen van territoriale vogels eveneens duidelijk
toe.
We schatten de Vlaamse populatie in 2006-2007 respectievelijk
op minimaal 70 en 81 broedparen.
In Nederland verloopt de evolutie parallel aan die in
Vlaanderen. Net als bij ons werden er veel waarnemingen
verricht in de winter van 2005/2006 en die leidden in
2006 tot maar liefst 120 getelde territoria en een schatting
van de totale Nederlandse populatie van 130-150
paren. Het kerngebied ligt er in Zuid-Limburg waar bijna
alle op het oog geschikte oude loofbossen bezet waren
(Bakhuizen 2007). In Wallonië neemt de soort sinds
2003 toe met ruim 8% per jaar.
Paren
90
80
70
60
50
40
30
20
10
0
1999 2000 2001 2002 2003 2004 2005 2006 2007
Jaar
:: 72 ::