Jaarverslag - Holland Financial Center

2007
Jaarverslag
Nederlandse Vereniging van Banken

Inhoud
1. Profiel
2. Bericht van bestuur en directie
2007: Voorspoedige economie en zorgelijke banken
3. Betalingsverkeer en veiligheidszaken
4. Toezicht en financiële markten
5. Consumentenzaken en ondernemingsklimaat
6. Sociaaleconomische zaken
7. Verenigingsbeleid en communicatie
8. Kerncijfers
Colofon
2
3
8
17
20
22
24
32
36
Jaarverslag Nederlandse Vereniging van Banken 2007
1

1. Profiel
De Nederlandse Vereniging van Banken (NVB) is in 1989 opgericht
en behartigt de gemeenschappelijke belangen van de Nederlandse
banken. Vrijwel alle in Nederland actieve banken, inclusief vestigingen
van buitenlandse banken, zijn lid van de NVB. Voor de Europese
belangenbehartiging is de NVB lid van onder andere de European
Banking Federation (EBF) en de European Mortgage Federation
in Brussel. Hoewel de NVB via commissies participeert in de EBF
onderhoudt zij ook zelf haar Europese contacten en blijft zij
specifiek Nederlandse belangen naar voren brengen.
De NVB streeft naar een sterk, gezond en internationaal concurrerend
bank wezen in Nederland. Zij behartigt de gemeenschappelijke
belangen van de banksector, streeft naar effectieve markt werking en
houdt rekening met de belangen van haar gesprekspartners.
2
Jaarverslag Nederlandse Vereniging van Banken 2007

2. Bericht van bestuur en directie
2007: Voorspoedige economie en
zorgelijke banken
Voor de internationale bankwereld is 2007
een hectisch en tegelijk zorgelijk jaar. De
economie ontwikkelt zich overal voorspoedig
en dat leidt tot grote financiële activiteiten.
Toch hebben financiële instellingen over de
hele wereld ook grote financiële zorgen.
Directe aanleiding is het betalingsprobleem
van miljoenen huizenbezitters in de VS. Dit
probleem, dat zich voordoet in een specifiek
segment van de markt, brengt internationaal
een sneeuwbaleffect teweeg en leidt tot
verdere onzekerheid en turbulentie op de
financiële markten. Hierbij is duidelijk dat de
lage rentestanden en het macro-economisch
klimaat in de voorgaande jaren hebben geleid
tot toename van de risicobereidheid bij
investeerders, financiële instellingen en
leners: een veel te ruimhartige verstrekking
van hypotheken aan economisch zwakkeren
en onvoldoende boekenonderzoek door creditrating
agencies en investeerders. Ook
Nederlandse banken hebben, in wisselende
mate, te maken met de gevolgen van de
hypothekencrisis in de VS. Over het algemeen
blijft de schade beperkt.
Gedragscode hypothecaire financieringen
Het voorkomen van overkreditering krijgt
in Nederland in 2007 veel aandacht. Per
1 januari is de aangepaste Gedragscode
hypothecaire financieringen van kracht.
De aanpassing is erop gericht het risico van
tophypotheken en van leningen met een
variabele rente te verkleinen. De NVB besteedt
veel zorg aan de introductie en naleving van
de code. Zo is een meldpunt ingericht, extra
mankracht ingezet en een steekproef naar de
naleving gehouden. Uit onderzoek van de
Autoriteit Financiële Markten (AFM) halverwege
2007 blijkt driekwart van de adviezen
over de hoogte van de hypotheek in lijn met
de nieuwe regels. Driekwart is zes maanden
na inwerkingtreding van de nieuwe normen
een goed begin, maar kan niet het eindresultaat
zijn. Daarom houden wij in nauw overleg
met de toezichthouders een vinger aan de
pols. Internationaal gezien is het uniek dat
financiers zichzelf met een eigen gedragscode
beperkingen opleggen. De gebeurtenissen in
de VS tonen aan dat het geen luxe is.
Consumptief krediet
De verantwoorde verstrekking van consumptieve
leningen krijgt in 2007 veel aandacht.
Zowel van de politiek als van banken.
Momenteel wordt de laatste hand gelegd aan
een nieuwe code consumptief krediet die
consumenten meer bescherming biedt.
Er is in 2007 ook gewerkt aan de uitbreiding
van de centrale registratie van schulden.
Naast de registratie van kredieten en
achterstanden daarop, komt er in 2009 een
landelijk informatiesysteem waarin ook de
schulden bij energiebedrijven, woningbouwcorporaties,
postorderbedrijven en sociale
diensten worden vastgelegd. Inzicht in alle
schulden is zowel in het belang van de klant
Jaarverslag Nederlandse Vereniging van Banken 2007
3

Bericht van bestuur en directie
als van de financier. Voor mensen met
problematische schulden is schuldsanering
vaak de enige oplossing. Samen met de
Nederlandse Vereniging voor Volkskrediet is
gezocht naar betere spelregels om de
minnelijke schuldsanering, die de afgelopen
jaren in het slop is geraakt, samen weer vlot
te trekken. Dat leidt naar verwachting in
2008 tot afspraken.
Bankenstrijd en Holland Financial Centre
De strijd om de overname van ABN AMRO
heeft in 2007 het nieuws over banken sterk
beheerst. Twee grote leden van de NVB zijn
hierbij rechtstreeks partij. Met de overname
van het Nederlandse bedrijf van ABN AMRO
door Fortis zijn nu twee banken bij elkaar
gekomen, die diep in het verleden in koning
Willem I een gemeenschappelijke oprichter
hadden. Met de nieuwe combinatie heeft
Nederland een Europese topspeler in huis.
Ons land telt meer on-Nederlandse grote
financiële instellingen. De thuisbasis van
deze instellingen in Nederland is geen
vanzelfsprekende. Globalisering maakt
hoofdkantoren beweeglijk. De NVB dringt
er dan ook voortdurend op aan de bedrijfstak
een goed vestigingsklimaat te bieden.
Met dat doel is in 2007 ook de stichting
Holland Financial Centre (HFC) in het leven
geroepen. Daarin trekken financiële instellingen,
regelgevers, toezichthouders, onderwijsinstituten
en politiek samen op.
Het succes van HFC hangt af van concrete
maatregelen op de korte termijn. De NVB
blijft daar ook in 2008 op hameren.
Europese betaalmiddelen
In 2007 zijn de voorbereidingen getroffen
voor de Europese betaalmarkt. ‘Single Euro
Payments Area’ (SEPA) is het logisch gevolg
van de invoering van de euro. De geleidelijke
invoering van uniforme Europese betaalmiddelen
in alle eurolanden begint in januari
2008 met de Europese overschrijving en de
Europese bankpas. Banken doen een beroep
op de overheid en grote bedrijven om zo snel
mogelijk over te stappen op de Europese
betaalmiddelen. Van hun kant doen banken er
alles aan om de overgang naar SEPA zo soepel
mogelijk te laten verlopen, waarbij behoud
van de efficiency van het Nederlandse
betalingsverkeer met lage tarieven vooropstaat.
Nieuwe regels beleggingsdiensten (MiFID)
Per november 2007 is nieuwe regelgeving van
kracht op beleggingsdiensten en effectenbeurzen
binnen de gehele Europese Unie.
De nieuwe regels (Markets in Financial
Instruments Directive – MiFID) hebben als
doel de werking van de Europese interne
markt voor beleggingsdiensten en handelsplatforms
te verbeteren. Daardoor kunnen
deze diensten goedkoper worden. De MiFID
bevat tevens regels ter bescherming van
beleggers.
4 Jaarverslag Nederlandse Vereniging van Banken 2007

Bericht van bestuur en directie
Depositogarantiestelsel
Per 1 januari 2007 is de Wet toezicht
kredietwezen 1992 (Wtk) ingetrokken en de
Wet op het financieel toezicht (Wft) van
kracht geworden. Een onderdeel van de Wft is
het depositogarantiestelsel, de opvolger van
de Collectieve Garantieregeling. Het depositogarantiestelsel
garandeert rekeninghouders
dat ze, ook bij het in problemen raken van
hun bank, de eerste 20.000 euro van hun
tegoeden op betaal- of spaarrekeningen
terugkrijgen. Voor de volgende 20.000 euro
geldt dat zij hiervan 90% terugkrijgen. In
december 2005 ging Van der Hoop Bankiers
failliet. Dat faillissement viel nog onder regels
van de Wtk, die slechts een garantie kende tot
20.000 euro. De Nederlandse banken, die de
garantie samen moeten betalen, zijn in 2007
toch bereid de klanten van Van der Hoop
volgens de nieuwe regeling te compenseren.
Mede daardoor leiden de klanten van deze
failliete bank nagenoeg geen schade.
Implementatie Bazel II
Voor de meeste banken staat 2007 in het
teken van het finaliseren van de implementatie
van het nieuwe kapitaalakkoord, ook
wel Bazel II genoemd. Met ingang van
1 januari 2008 zijn alle EU-kredietinstellingen
verplicht te voldoen aan de bepalingen van
Bazel II. In Nederland kreeg Bazel II haar
beslag in de Wet financieel toezicht (Wft).
Deze wet is in het najaar van 2006 door de
Eerste en Tweede Kamer aangenomen, en op
1 januari 2007 van kracht geworden.
Per 1 januari 2007 mogen kredietinstellingen
al gebruikmaken van de standaardbenadering
dan wel de interne modellenbenadering om de
kapitaaleisen voor het krediet- en operationeel
risico te berekenen.
Sparen voor pensioen en eigen huis
Dankzij het initiatief van de Tweede Kamerleden
Depla (PvdA) en Blok (VVD) is eind 2007
een al tientallen jaren bestaande fiscale
ongelijk heid tussen bank- en verzekeringsproducten
opgeheven. Nederlandse banken
kunnen vanaf 2008 hun klanten ook de
mogelijkheid bieden fiscaal gefaciliteerd
te sparen voor hun pensioen of aflossing
hypotheek, het zogenaamde pensioenen
eigenwoningsparen. Het wetsvoorstel,
waarvoor de NVB zich nadrukkelijk heeft
ingezet, leidt tot meer concurrentie op deze
markt en dat zal de consument zeker ten
goede komen.
Levensloopregeling
Sinds 1 januari 2006 bestaat de levensloopregeling.
Deze houdt in dat mensen in
loon dienst fiscaal gunstig kunnen sparen voor
tijdelijk verlof in het spitsuur van hun leven,
of voor vervroegd pensioen. De regeling blijkt
twee jaar na introductie nog steeds weinig
populair en wordt vooral gebruikt met het
oog op vroegpensioen.
Jaarverslag Nederlandse Vereniging van Banken 2007
5

Bericht van bestuur en directie
De NVB zoekt in 2007 intensief met betrokken
partijen naar mogelijk heden om de regeling
aantrekkelijker te maken. De verplichte keuze
tussen spaarloon of levensloopregeling
belemmert de laatste in de ontwikkeling.
Veilig internetbankieren
Internetbankieren is een belangrijke schakel
in het betalingsverkeer in Nederland.
Miljoenen mensen maken er inmiddels
gebruik van. De banken voldoen op dit gebied
aan strenge veiligheidsregels. Criminelen
proberen steeds vaker via de computer van
de bankklant toegang te krijgen tot diens
bankgegevens. In november 2007 starten de
banken een campagne om consumenten te
informeren hoe zij zelf de risico’s op fraude
kunnen verkleinen. De campagne maakt
gebruik van televisie- en radiocommercials en
een speciale site: www.3xkloppen.nl. Het is de
eerste keer dat de banken samen op grootschalige
wijze aandacht vragen voor dit
onderwerp.
Maatschappelijke taak banken
Het bankwezen heeft in de loop der tijd door
de overheid steeds meer taken opgelegd
gekregen, zoals de opgave van financiële
gegevens van klanten aan de fiscus en
opsporingsactiviteiten voor justitie. De banken
werken hier loyaal aan mee, maar geven in
2007 bij meerdere gelegenheden ondubbelzinnig
aan dat de grenzen van deze gratis
herendiensten nu wel zijn bereikt. De overheid
moet voor uit te besteden diensten marktconform
betalen en banken in de gelegenheid
stellen die taken ook naar behoren uit te
voeren. Een van de voorwaarden daarbij is,
dat banken voor hun maatschappelijke taken
de persoongegevens in de Gemeentelijke
Basisadministratie kunnen raadplegen.
6 Jaarverslag Nederlandse Vereniging van Banken 2007

Bericht van bestuur en directie
Interne veranderingen
In maart 2007 wordt wegens het bereiken van
zijn pensioenleeftijd met een speciaal
symposium afscheid genomen van Hein
Blocks, sinds 1997 directeur van de NVB. Bij
gelegenheid hiervan schrijft prof. dr. Jan van
de Poel een essay over de toekomst van de
financiële sector in Nederland. Met het
aantreden van een niet-bankier als voorzitter
en een nieuwe directeur gaat de NVB een
nieuwe fase in. De wereld om ons heen
verandert en de NVB wil midden in die
veranderende wereld staan. Daartoe
transformeert de NVB naar een transparante
organisatie, die nadrukkelijk en actief
het maatschappelijke en politieke domein
betreedt. Voor en namens haar leden treedt
de NVB zelfbewust haar stakeholders
tegemoet en als gesprekspartner van
verschillende nationale en internationale
organisaties zit de NVB boven op de voor de
bancaire sector belangrijke ontwikkelingen.
Met drie themaboekjes belichten we belangrijke
onderwerpen vanuit verschillende
invalshoeken zowel informatief als opiniërend.
Wij wensen u hierbij veel leesplezier.
Grote inzet van banken en medewerkers
Ook in 2007 mocht de NVB weer rekenen op
de inzet van haar bestuursleden en enkele
honderden medewerkers van banken. Wij
danken hen én de medewerkers van de NVB
voor hun bijdragen in 2007. We hopen ook
in 2008 weer op hun inzet en inbreng te
kunnen rekenen.
Mr. Boele Staal
Voorzitter
Mr. Wim Mijs
Directeur
Jaarverslag Nederlandse Vereniging van Banken 2007
7

3. Betalingsverkeer en veiligheidszaken
De Single Euro Payments Area (SEPA) leidt ons steeds meer van een nationaal
naar een Europees betalingsverkeer. Wat hiervan de consequenties zijn
voor onder meer consumenten en bedrijf leest u in het aparte themaboekje
‘SEPA – Gemakkelijker betalen in Europa’.
SEPA
De voorbereidingen voor de start van SEPA op
28 januari 2008 bepalen voor een belangrijk
deel de werkzaamheden in 2007. De nieuwe,
door de European Payments Council (EPC)
ontwikkelde standaarden voor een Europese
overschrijving en Europese incasso alsmede
het raamwerk voor kaartbetalingen gaan naar
verwachting ongeveer 92% van de huidige
Nederlandse betaalproducten vervangen.
De ontwikkeling en invoering van SEPA
brengen een complexe internationale en
nationale overlegstructuur mee, wat een fors
beslag legt op de capaciteit van de banken en
de NVB.
Om het proces te stroomlijnen en te sturen
wordt begin 2007 de Stuurgroep Migratie
SEPA Nederland opgericht onder NVB-voorzitterschap.
De NVB, DNB en Currence werken
daarin samen. Belangrijkste taak van de
Stuurgroep is het opstellen van het migratieplan
SEPA-NL, dat beschrijft hoe en langs
welke tijdlijnen het Nederlandse betalingsverkeer
naar de nieuwe SEPA-standaarden
migreert. Belangrijk daarbij is dat de belangen
van de gebruikers van het betalingsverkeer zo
goed mogelijk worden gewaarborgd. De
migratie zal marktgedreven plaatsvinden.
Afstemming daarover vindt plaats in de
Afstemgroep SEPA Nederland (ASN), die
speciaal voor dat doel is opgericht onder het
Maatschappelijk Overleg Betalingsverkeer
(MOB).
In mei 2007 wordt de eerste versie van het
migratieplan voorgelegd aan het MOB, dat er
in positieve zin kennis van neemt. Juist omdat
het huidige Nederlandse betalingsverkeer
zo efficiënt is en een aantal belangrijke
verworvenheden kent, formuleert het MOB
een aantal zorgpunten. Die gaan onder meer
over mogelijke tariefstijgingen, het voortbestaan
van de Overstapservice in SEPA,
eenvoudige overgang naar het gebruik van
8 Jaarverslag Nederlandse Vereniging van Banken 2007

Betalingsverkeer en veiligheidszaken
het International Bank Account Number
(IBAN) ook voor (nu nog) binnenlandse
betaalopdrachten en de veiligheid van
het nieuwe Europese incassoproduct. De
Stuurgroep heeft onder meer als taak die
zorg punten zo goed mogelijk te adresseren,
wat resulteert in een aantal nieuwe projecten.
Over de voortgang daarvan rapporteert zij
aan de ASN.
De Nederlandse Mededingingsautoriteit
(NMa) publiceert in november 2007 een
consultatiedocument en nodigt marktpartijen
uit hun visie te geven op de migratie naar
SEPA. Dat stelt de NMa in staat de eventuele
mededingingsrechtelijke implicaties van het
migratieplan beter te beoordelen. Een rapport
hierover wordt voorjaar 2008 verwacht.
Ondertussen werkt de werkgroep SEPA
Reachability door aan de technische invulling
van het commitment van de Nederlandse
banken om begin 2008 volledig bereikbaar
te zijn voor inkomende Europese overschrijvingen.
De NVB fungeert hierbij als National
Adherence Support Organisation (NASO) om
banken te ondersteunen bij het afhandelen
van formaliteiten met de EPC.
Europees Parlement in het voorjaar van 2007
de ‘Richtlijn betreffende betalingsdiensten in
de interne markt’ vast, die het juridisch kader
voor het betalingsverkeer harmoniseert.
De lidstaten moeten uiterlijk op 1 november
2009 de regels uit de richtlijn hebben
verwerkt in nationale wetgeving. Dan moeten
ook de partijen in de markt voldoen aan die
regels. Consumenten en bedrijven gaan hier
pas eind 2009 iets van merken. De impact
van de nieuwe richtlijn voor de Nederlandse
banken is groot en gaat veel verder dan nodig
was voor het oorspronkelijke doel. De
eenmalige invoerings kosten worden geraamd
op 100 tot 130 miljoen euro, met jaarlijks
terugkerende kosten van 30 tot 40 miljoen
euro. Het ministerie van Financiën is
verantwoor delijk voor de Nederlandse
wetsaanpassingen. Om een level playing field
te waarborgen dringt de NVB erop aan dat
zo min mogelijk gebruik wordt gemaakt van
de vrijheidsgraden voor de lidstaten die de
richtlijn biedt.
Elk land in Europa kent zijn eigen specifieke
regels voor betalingsverkeer. Dit belemmert
de grensoverschrijdende concurrentie en
daar mee de vorming van SEPA. Daarom
stellen de Europese Commissie en het
Jaarverslag Nederlandse Vereniging van Banken (NVB) 2007 9

Betalingsverkeer en veiligheidszaken
‘Klein bedrag, pinnen mag!’
Efficiency, toegankelijkheid en
bereikbaarheid
Efficiency
Banken werken niet alleen in het MOB maar
ook apart samen met de detailhandel om de
kosten van het betalingsverkeer te verlagen.
De Stichting Bevorderen Efficiënt Betalen
(SBEB) subsidieert projecten op het gebied
van veilig en efficiënt betalen, waar onder het
stimuleren van winkeliers om de komende
jaren 50.000 extra betaal terminals te plaatsen
en één miljard extra pinbetalingen te
genereren. Het zogeheten Convenantteam
begeleidt deze projecten. In december 2007
publiceren DNB en de SBEB de uitkomsten
van een onderzoek, uitgevoerd door het
EIM, naar de kosten van het toon bankbetalingsverkeer
voor winkeliers.
In vijf jaar tijd zijn de kosten van het
betalingsverkeer voor de gevestigde detailhandel
gedaald van € 839 miljoen (2001)
naar € 788 miljoen (2006). Deze reductie is
vooral toe te schrijven aan de toename van
het pinverkeer in de detailhandel. Ook blijkt
dat de kosten van een contante en elektronische
(pin)betaling elkaar nauwelijks meer
ontlopen. Het MOB roept de betrokken
partijen daarom op tot concrete acties om
het betalen met de pinpas te stimuleren.
Mede vanwege de grotere veiligheid voor de
winkelier verdient elektronisch betalen de
voorkeur, ook voor kleine bedragen. Daarmee
is er voor winkeliers geen reden meer om
extra kosten te vragen voor elektronische
betalingen van kleine bedragen. Ofwel:
‘Klein bedrag, pinnen mag!’
10 Jaarverslag Nederlandse Vereniging van Banken 2007

Betalingsverkeer en veiligheidszaken
Toegankelijkheid en bereikbaarheid
‘Geen generiek bereikbaarheidsprobleem
betaaldiensten geconstateerd’ luidt de kop
van het persbericht dat het MOB in mei 2007
publiceert nadat het rapport ‘Onderzoek
knelpunten en oplossingen toegankelijkheid
en bereikbaarheid betaaldiensten’ is goedgekeurd.
Uit de inventarisatie die het MOB
(waarvan de NVB deel uitmaakt), de Vereniging
van Nederlandse Gemeenten (VNG) en
de Landelijke Vereniging voor Kleine Kernen
(LVKK) de minister van Financiën stuurt, blijkt
dat er geen aanwijzingen zijn dat consu menten
en ondernemers problemen hebben met
de bereikbaarheid van hun bank. Deze
inventarisatie vond plaats op verzoek van de
minister, nadat de Tweede Kamer erom had
gevraagd in het kader van de behandeling van
een initiatiefwetsvoorstel over bereikbaarheid
van bankdiensten. Voor het oplossen van
knelpunten op lokaal niveau wordt een
werkafspraak gemaakt.
Internetbankieren: 3 x kloppen
Internet is als distributiekanaal voor bankdiensten
niet meer weg te denken. Mede
door de hoge dekkingsgraad van breedbandinternetverbindingen
behoort het aantal
Nederlandse bankklanten dat via internetbankieren
zijn bankzaken afhandelt tot de
allerhoogste ter wereld. Efficiency, gemak en
veiligheid zijn sleutelwoorden. Het is helaas
onvermijdelijk dat criminelen zich bezighouden
met nieuwe technologie. Ondanks alle
geavanceerde veiligheids maatregelen
van banken komt het voor dat criminelen
proberen in te breken op de internetverbinding
tussen klant en bank.
Ook Nederlandse banken zijn, gelukkig nog
zeer beperkt, doelwit van criminele aanvallen.
In vrijwel alle gevallen ligt de oorzaak van
het probleem bij de computer van de klant.
Illegale of verouderde software, het ontbreken
van actuele antivirus- en antispywareprogramma’s
en firewalls werken misbruik in de
hand. Daarom besluiten de banken via de
NVB in 2007 de collectieve bewustwordingscampagne
‘3 x kloppen’ te ontwikkelen om
bankklanten te helpen bij het veilig houden
van hun computer.
Onder het motto ‘3 x kloppen’ (klopt
uw pc-beveiliging, klopt uw bank en
klopt uw betaling) lanceert de NVB
in november 2007 een radio- en
tv-campagne, ondersteund door een
online campagne en een website.
Op de website kunnen bankklanten
een eenvoudige test doen die inzicht
geeft in de veiligheids risico’s. De
succesvolle campagne wordt in
2008 herhaald.
Jaarverslag Nederlandse Vereniging van Banken 2007
11

Betalingsverkeer en veiligheidszaken
Money mules
Criminelen proberen steeds vaker bankklanten
onder valse voorwend selen te
bewegen hun bank rekening ter be schikking
te stellen om geld weg te sluizen.
Crimineel geld wordt naar die rekening
overgeboekt, waarna de rekeninghouder
de instructie krijgt het geld contant op te
nemen en via een geldtransactie kantoor
naar het buitenland te storten.
Deze zogenoemde ‘money mules‘
hebben veelal niet in de gaten dat zij
zich medeplichtig maken aan criminele
activiteiten en via hun bankrekening
altijd op te sporen zijn. In 2008 vindt op
deze doelgroep communicatie plaats.
Daarnaast speelt op sporing een belangrijke
rol. Zonder adequate repressie verliest preventie
zijn waarde. De NVB benadrukt het belang
van voldoende onderzoekscapaciteit om de
nieuwe ICT-gerelateerde fraudevormen snel
en adequaat aan te pakken. Voorkomen moet
worden dat nieuwe fraudevormen de kans
krijgen om uit te groeien tot grote fenomenen.
Informatiebeveiliging
Ook in 2007 zijn de NVB en de banken actief
op het gebied van informatiebeveiliging voor
een zo hoog mogelijk beveiligingsniveau.
Zo richten de banken een Cybercrime
Monitoring and Investigation Service in om
meer inzicht te krijgen in wat er op het
internet gebeurt op het gebied van ‘phishing’.
Daarnaast maken zij goed gebruik van de
Notice and Take Down-service van GOVCERT
waarmee snel criminele websites uit de lucht
gehaald worden. Ook ontwikkelen de banken
in 2007 de Information Threat Monitor, die
inzage geeft in de belangrijkste trends van
bedreigingen voor de financiële sector op het
internet.
12 Jaarverslag Nederlandse Vereniging van Banken 2007

Betalingsverkeer en veiligheidszaken
Business Continuity
Banken schenken steeds meer aandacht aan
sectoroverschrijdend Business Continuity
Management (BCM). De financiële sector
heeft zich in 2006 aangesloten op het
Alerteringssysteem Terrorismebestrijding van
de Nationale Coördinator Terrorismebestrijding
(NCTb). In 2007 is het proces alertering
getest. Dit heeft geleid tot (beperkte)
aanpassingen in de processen. De NVB neemt
hierbij een linking pin-rol in om de kleinere
banken te informeren over wat er speelt rond
alerteren en het alerteringssysteem. Daarnaast
heeft de beheersing van outsourcingstrajecten
interbancaire attentie. In het
Strategisch Overleg Vitale Infrastructuren
(SOVI) is meegewerkt in een aantal kleine
projecten.
Een beknopte weergave van de werkzaamheden
in 2007 vanuit de banken op het
gebied van informatiebeveiliging:
• Banken en overheid intensiveren hun
samenwerking in het informatie knooppunt
van het NICC (Nationale Infrastructuur ter
bestrijding van Cybercrime).
• Versterking van de samenwerking op het
gebied van de beveiliging van internetbankieren.
Banken doen een diepgaande
interbancaire analyse waarbij bedreigingen
en maatregelen zijn beschreven. Interbancair
vindt uitwisseling plaats over
maatregelen op specifieke gebieden en over
aan vallen, zodat banken elkaars ‘lessons
learned’ kunnen gebruiken.
• Banken intensiveren de samenwerking
met andere sectoren ter bestrijding van
aanvallen op internetbankieren.
• De NVB is ook in 2007 betrokken bij
Digibewust, een belangrijke generieke
campagne voor een bewust gebruik van
internet.
Jaarverslag Nederlandse Vereniging van Banken 2007 13

Betalingsverkeer en veiligheidszaken
Criminaliteits beheersing
witwas- en terrorismebestrijding
Nieuwe wetgeving
Banken steken veel tijd, geld en mankracht
in het voorkomen dat zij ongemerkt betrokken
raken bij het witwassen van criminele
gelden of terrorismefinanciering. Zo wordt in
het klantacceptatieproces goed gekeken naar
het klantprofiel in relatie tot de diensten die
hij wil afnemen. Dit Customer Due Diligenceproces
is ook leidend in de Wet ter voorkoming
van witwassen en financiering van terrorisme
(Wvwft). Deze nieuwe wet, die medio
2008 wordt ingevoerd, voegt de Wet melding
ongebruikelijke transacties (MOT) en de Wet
identificatie bij dienstverlening (WID) samen.
Tevens wordt met de nieuwe wet de Europese
derde antiwitwasrichtlijn geïmplementeerd.
De NVB voert op ambtelijk niveau constructief
overleg over de Wvwft. Veel zorgpunten zijn
inmiddels gehonoreerd. Over een aantal punten
blijft de NVB druk uitoefenen, zoals:
- Gebruik GBA-gegevens. Om de aangeboden
identificatiegegevens goed te kunnen
verifiëren, is het noodzaak dat banken via het
BSN-stelsel toegang tot de Gemeentelijke
Basisadministratie (GBA) krijgen.
- Wijzigen art. 52a AWR. Deze bepaling uit
de belastingwet schrijft voor dat een kopie
van het identiteitsbewijs wordt gemaakt en
schrijft voor welke identiteitsdocumenten
gebruikt mogen worden. Dit staat haaks op de
nieuwe Wvwft, die juist een meer open, risk
based systeem van identificatie hanteert.
Effectiviteit witwas- en terrorismebestrijding
Eind 2005 is het indicatorensysteem aangepast,
waardoor het professionele oordeel van
de melder over de ongebruikelijkheid van de
transactie een belangrijke rol in het afwegingsproces
speelt. Hiermee werd het aantal
meldingen minder, maar werd de kwaliteit
een stuk verhoogd. Om deze kwaliteit te
waarborgen is het essentieel dat er vanuit
de overheid structurele terugkoppeling komt
over modus operandi en nieuwe trends. Verder
blijft onduidelijk welke gemelde transacties
nu werkelijk hebben geleid tot een nieuw
onderzoek of gebruikt zijn in een lopend
opsporingsonderzoek. Met alle partijen in de
meldketen blijft de NVB contact onderhouden
om aan de hand van de praktijk de effectiviteit
van de meldplicht verder te verbeteren.
Sanctiewetgeving
Anders dan de risk based instelling van
de Wvwft is de sanctiewet een rule based
systeem. Aan of ten behoeve van personen
vermeld op sanctielijsten mogen geen financiële
diensten worden verleend of tegoeden
worden aangehouden. Sinds september 2007
zorgt de NVB ervoor dat de namen op de EU-,
de Amerikaanse en de Nederlandse sanctielijst
automatisch bevraagbaar zijn via het incidentenwaarschuwingssysteem
EVA.
14 Jaarverslag Nederlandse Vereniging van Banken 2007

Betalingsverkeer en veiligheidszaken
Financieel-economische criminaliteit
Verder alerteert de NVB haar leden bij
wijzigingen op de EU-sanctielijst. Over de
effectiviteit van de lijsten bestaat twijfel. Zo
zijn de persoonsgegevens vaak niet compleet,
waardoor identificatie niet kan plaatsvinden.
Naast de sancties op specifieke personen en
bedrijven, vallen in het kader van terrorismebestrijding
ook landen en goederen onder
het sanctieregiem. Ook hier worden banken
geconfronteerd met het probleem dat zij
geen zicht hebben op de ‘fysieke’ goederenstroom
en moeten afgaan op de aangeboden
documenten. De NVB spant zich in 2007 in
om door voorlichting en informatie over (on)
mogelijkheden van detectie van trade finance
sturing te geven aan de (Europese) regelgeving.
Fraude
Om te voorkomen dat de post gemakkelijk
uit de brievenbussen van klanten wordt
‘gehengeld’ dragen de banken in 2007 bij
aan het project Klep Dicht. Verder investeren
banken fors in maatregelen en technische
middelen om het beveiligingsniveau hoog te
houden.
Hypotheekfraude
Bij de NVB zetelt sinds 2000 de Stichting
Fraudebestrijding Hypotheken (SFH). De SFH
coördineert grote fraudezaken, fungeert als
contactpersoon voor derden (zoals politie/
justitie en gemeenten) en adviseert financiers
over fraudepreventie.
Hypotheekfraude in georganiseerd verband
leidt niet alleen tot forse financiële schade,
ook de maatschappelijke en sociale gevolgen
zijn groot. Als geconstateerd wordt dat er
fraude gepleegd is wordt aangifte gedaan
bij de politie. Tegen malafide taxateurs of
notarissen wordt een klacht gedeponeerd bij
de brancheorganisatie of de certificerende
organisatie.
Jaarverslag Nederlandse Vereniging van Banken 2007 15

Betalingsverkeer en veiligheidszaken
Fysieke beveiliging
Incidentenwaarschuwingssysteem
Financiële Instellingen
Een van de succesvolste middelen om
criminaliteit tegen te gaan is het incidentenwaarschuwingssysteem
EVA. Dit waarschuwingssysteem,
goedgekeurd door het
College Bescherming Persoonsgegevens, biedt
de NVB-leden de mogelijkheid om te toetsen
of bepaalde (rechts)personen op de een of
andere manier een criminaliteitsrisico vormen.
Een ‘hit’ op het EVA-systeem betekent overigens
niet dat dan de aangevraagde dienst
standaard wordt geweigerd. De financiële
instelling maakt op basis van ingewonnen
informatie een risicoafweging. Deze afweging
geldt niet voor personen die op de EU- of de
Nederlandse sanctielijst staan. Aan hen mag
geen financiële dienst worden verleend. Om
de namen ook in het klantacceptatieproces
automatisch te kunnen toetsen, zijn de namen
op deze lijsten ook via de EVA-systematiek
bevraagbaar.
Bankovervallen
Het aantal bankovervallen neemt in 2007
wederom sterk af en komt uit op 29. In 2006
waren dit er 41. Dit is een daling van 29%.
Mede afgezet tegen de 94 overvallen in 2003
en de 570 overvallen in 1992 lijken de maatregelen
die de banken nemen vruchten af te
werpen. Maar elke overval is er één te veel.
De mate van fysiek en verbaal geweld tegen
bankmedewerkers blijft een bron van zorg en
aandacht. De NVB faciliteert onder meer het
interbancaire overleg slachtofferhulp en de
werkgroep Fysieke Beveiliging. Verder overlegt
zij periodiek met de landelijk overvalcoördinator,
regionale overvalcoördinatoren en
de beleidsverantwoordelijken van andere
branches, met als doel snel te reageren op
nieuwe trends en dreigingen.
Bankovervallen
2003 2004 2005 2006 2007 2002
Aantal 94 92 73 41 29 80
16 Jaarverslag Nederlandse Vereniging van Banken 2007

4. Toezicht en financiële markten
In 2007 domineert de overnamestrijd rond ABN AMRO en de turbulentie
op de financiële markten als gevolg van de subprime hypotheekcrisis in de
VS het publieke debat over toezicht en financiële markten. Hierbij leiden de
lage rentestanden en het macro-economisch klimaat in de voorgaande jaren
met name in de VS tot toename van de risicobereidheid bij investeerders,
financiële instellingen en leners: een veel te ruimhartige verstrekking van
hypotheken aan economisch zwakkeren en onvoldoende boekenonderzoek
door credit-rating agencies en investeerders. Meer over toezicht en financiële
markten leest u in het aparte themaboekje bij dit jaarverslag.
Buiten het zicht van het publiek, maar voor
banken niet minder belangrijk, staat 2007 in
het licht van de overgang naar toezicht op
grond van de nieuwe Bazel II-regels. Onder
Bazel II wordt onderscheid gemaakt naar:
• Pilaar 1 minimum solvabiliteitseisen zoals
gesteld door de toezichthouder
• Pilaar 2 de interne kapitaalsplanning door
het management
• Pilaar 3 de informatieverstrekking aan het
publiek
In verband met deze overgang vindt in 2007
veel overleg plaats tussen de branche en de
toezichthouder over rapportageverplichtingen,
de beoordeling van het interne kapitaalsplanningsproces
van banken en de toepassing
van solvabiliteitseisen. Voor een deel gaat dit
overleg over de voorgenomen toepassing van
regels in Nederland. Daarnaast levert de NVB
een bijdrage aan de gewenste toekomstige
aanpassingen en uitwerking van de Europese
regelgeving.
Bazel II Symposium
Als onderdeel van de Nederlandse discussie
over de toepassing van Bazel II organiseert
de NVB samen met DNB op 24 april 2007
het drukbezochte zesde Bazel II Symposium.
Naast een update over de actuele ontwikkelingen
rondom Pilaar 1, wordt het toezichtkader,
de praktijk en de ervaringen van
de externe accountant met Pilaar 2 en Pilaar
3 uitgebreid toegelicht, waarbij met name
over Pilaar 2 een boeiende uitwisseling van
gedachten plaatsvindt.
Pilaar 2 bepaalt dat banken moeten beschikken
over een beoordelings- en beheersingsproces
om de toereikendheid van het interne kapitaal
te bepalen (het internal capital adequacy
assessment process: ICAAP). De toezichthouder
toetst vervolgens de processen en
de toereikendheid van het interne kapitaal
van de banken in het supervisory review and
evaluation process (SREP).
Zesde Bazel II Symposium,
april 2007.
Jaarverslag Nederlandse Vereniging van Banken 2007
17

Toezicht en financiële markten
Seminar Landenrisico’s,
dagvoorzitter C. Sezgin, lid raad
van bestuur GarantiBank.
In november 2007 legt DNB de herziene
beleidsregel Pilaar 2 aan de NVB voor ter
consultatie. De NVB complimenteert DNB met
de voorgenomen beleidsregel en is verheugd
dat expliciet in de beleidsregel is opgenomen
dat de evaluatie van de ICAAP erop is gericht
om door ‘een dialoog met de onderneming
tot een gezamenlijke visie te komen’. De NVB
is echter bezorgd over de koppeling aan de
interne kapitaaldoelstelling bij definiëring van
het ICAAP-kapitaal. Deze discussie wordt in
2008 door de NVB in samenwerking met de
sector voortgezet.
Seminar Landenrisico’s
Op 24 mei was de GarantiBank International
de gastheer van het seminar Landenrisico’s
met als centraal thema Turkije. Voor de
deelnemers was er veel gelegenheid om zich
te buigen over het meten en beheersen van
buitenlandse exposures. Dit thema heeft sterk
aan belang gewonnen, omdat Bazel II ertoe
heeft geleid dat de bestaande landenrisicorapportage
van DNB plaats maakt voor een
rapportage van de naar kredietrisico gewogen
activa per land. De minimumeisen voor kredietrisico
onder Bazel II dienen nu dus, meer
dan voorheen, als buffer voor landenrisico.
DNB Liquiditeitenrapportage
In 2007 evalueert de NVB het huidige toezichtframework
voor het liquiditeitenbeheer
(DNB Liquiditeitenrapportage). Om te toetsen
of een solvabele bank op korte termijn een
liquiditeitscrisis kan overleven, is enkele jaren
geleden deze rapportage geïntroduceerd.
Dit houdt in dat een integrale toets plaatsvindt
op de totale geconsolideerde balans
voor liquiditeit, waarin zowel het valutaals
tijdelement is meegenomen. Met deze
werkwijze loopt Nederland internationaal
voorop. De NVB staat positief tegenover deze
integrale toets op de totale geconsolideerde
balans voor liquiditeit, waarin zowel het valuta-
als tijdelement is meegenomen. De sector
ervaart echter de vaste liquiditeitswaarde, het
vaste erosiepercentage en de hoogte ervan als
nadeel. Deze kunnen leiden tot overliquiditeit
bij de instellingen. In het voorjaar 2008 komt
de NVB met een concreet voorstel.
Harmonisatie op Europees niveau
Een belangrijk thema voor de banken is de
verdere harmonisatie op Europees niveau. Het
raamwerk van Bazel II is gebaseerd op een
richtlijn, de Capital Requirements Directive,
die in totaal 101 nationale uitzonderingen
toestaat. Deze veelheid van opties leidt al
gauw tot een onoverzichtelijke en kostbare
situatie voor de banken in Europa. Daarom
werkt de NVB, via de Europese Banken Federatie
(EBF), in 2007 mee aan het opstellen van een
Laundry List, waarin de Europese bancaire
sector de belangrijke gewenste wijzigingen
van de Capital Requirement Directive vastlegt.
Nederland wijst hierbij in het bijzonder op de
noodzaak tot aanpassing van het regime voor
intercompany-vorderingen. Doel is om bij
intercompany-vorderingen van de groepsmaatschappij
op een buitenlandse dochter te
komen tot een 0%-risicoweging in plaats van
de huidige 20 tot 100%.
18 Jaarverslag Nederlandse Vereniging van Banken 2007

Toezicht en financiële markten
Implementatie MiFID
Financiële Markten staat in 2007 vooral in het
teken van de implementatie van MiFID in Nederland
en de daaraan gekoppelde datum van
1 november. Op deze datum moet de MiFID
EU-breed geïmplementeerd zijn. In Nederland
wordt de MiFID, die tot doel heeft om beleggingsdiensten
in Europa te harmoniseren en
een betere beleggersbescherming te bieden,
op 31 oktober in het Staatsblad gepubliceerd.
Hiermee is Nederland een van de laatste in
Europa.
In de maanden voorafgaand aan 1 november
2007 werkt de NVB actief en onder hoge druk
aan de MiFID. De Expertpool MiFID, bestaande
uit juristen en MiFID-projectleiders, levert
een wezenlijke bijdrage door intensieve
dialoog met regelgever en toezichthouder,
en uitgebreide reacties op de verschillende
consultaties. Omdat ook op Europees niveau
de CESR-aanbevelingen zeer laat verschijnen
zorgt dit voor veel onzekerheid hoe bepalingen
uit de richtlijn omtrent bijvoorbeeld transactierapportage
en best execution uitgevoerd
moeten worden. De NVB neemt deel aan de
CESR-consultaties en levert een waardevolle
bijdrage binnen EBF-verband.
De NVB organiseert op 4 oktober 2007, te
midden van de parlementaire behandeling van
de MiFID, het MiFID-congres. Eerder wordt
door een groot deel van onze leden de NVB-
MiFID-folder verspreid (oplage 1,2 miljoen),
die de klant uitleg geeft over de MiFID en de
betekenis ervan voor de klant. Vanwege het
grote belang en de grote belangstelling voor
de MiFID introduceert de NVB voor haar leden
het succesvolle MiFID-infonet, waardoor voor
alle betrokken leden de belangrijke ontwikkelingen
omtrent de MiFID-implementatie op de
voet te volgen zijn.
Covered bonds
Eind 2007 wordt de discussie afgerond rond
het toekomstig wettelijk kader voor gedekte
schuldinstrumenten (covered bonds). Het
kader, dat de vorm heeft van een besluit, leidt
tot een grotere internationale erkenning en
een volwaardige status van de Nederlandse
covered bonds op de financiële markten. Het
besluit treedt naar verwachting per 1 juli
2008 in en betekent dat ook Nederlandse instellingen
kunnen profiteren van de voordelen
die een wettelijke structuur biedt. Nederlandse
instellingen krijgen hiermee toegang
tot een grotere investorbase en in potentie
ook lagere fundingkosten.
Large exposures
In Europees verband is de NVB actief betrokken
bij respons op de door de Committee of
European Banking Supervisors (CEBS) voorgestelde
regelgeving over large exposures. De
regelgeving heeft betrekking op het stellen
van een absolute grens aan de maximale
exposure die op een individuele debiteur of
groep van verbonden debiteuren gelopen mag
worden.
Dagvoorzitter Wim Mijs
tijdens het MiFID-congres op
4 oktober 2007.
Jaarverslag Nederlandse Vereniging van Banken 2007 19

5. Consumentenzaken en ondernemingsklimaat
Met een veelheid aan financiële producten waaruit de consument zijn keuze maakt, rijst de vraag
waar de verantwoordelijkheid ligt van de consument, de aanbieder van een financieel product
en de overheid. Ook in 2007 speelde deze vraag volop. In het themaboekje ‘Consumentenbescherming
- laveren tussen paternalisme en eigen verantwoordelijkheid’ kunt u meer over dit
onderwerp lezen. Onderstaand treft u een selectie aan van de belangrijkste andere onderwerpen
die actueel waren op het gebied van consumentenzaken en ondernemingsklimaat.
Code voor consumptief krediet
De NVB ontwikkelt een eigen code voor
consumptief krediet. Onderdelen van die
code zijn de normen voor de verstrekking van
consumptief krediet, een koppeling van die
verstrekking aan reeds verstrekt hypothecair
krediet, aspecten van studentenkrediet en
mogelijk debetstanden in rekening-courant.
Naar verwachting is de code in het voorjaar
van 2008 gereed.
NEN-norm schuldhulpverlening
In 2007 is hard gewerkt aan een NEN-norm
voor de schuldhulpverlening. Het belang van
de NVB hierin is het verlengen van de termijn
in het minnelijke traject van schuldsanering.
Nu is die termijn altijd 36 maanden. Deze
termijn doet geen recht aan de termijn waarbinnen
doorgaans consumptief krediet wordt
verstrekt. Daarom wordt gestreefd naar een
termijn van 60 maanden voor schuldenaren
die in een relatief gunstige positie verkeren.
De nieuwe norm wordt in 2008 voor commentaar
voorgelegd, waarna vaststelling volgt
en de eerste certificeringen kunnen plaatsvinden.
Landelijk Informatiesysteem Schulden
In 2007 zijn goede vorderingen gemaakt
rondom het Landelijk Informatiesysteem
Schulden. Naar verwachting wordt vroeg in
2008 de overeenkomst voor het opzetten van
het informatiesysteem getekend. Dit sluit een
complex traject af waarbij zeer verschillende
partijen de handen ineen hebben geslagen
om de informatievoorziening over bestaande
schulden te verbeteren. Belangrijke doorbraak
is hierbij dat de Gemeentelijke Basisadministratie
mag worden gebruikt om gegevens van
schuldenaren te verifiëren teneinde hen op de
juiste wijze in het systeem op te nemen. Het
systeem kan een belangrijke bijdrage leveren
aan het terugdringen van problematische
schulden.
Banksparen
2007 is een belangrijk jaar voor het banksparen,
het fiscaal gefaciliteerd sparen voor
aflossing eigen woningschuld of opbouw
pensioen. Mede door de lobby van de NVB
wordt in het najaar het wetsvoorstel van de
Kamerleden Depla (PvdA) en Blok (VVD) dat
banksparen mogelijk maakt, aangenomen.
Banken kunnen door dit wetsvoorstel nu
onder dezelfde fiscale voorwaarden producten
aanbieden als verzekeraars.
20 Jaarverslag Nederlandse Vereniging van Banken 2007

Consumentenzaken en ondernemingsklimaat
Witboek hypotheken
In 2007 verschijnt het Witboek hypotheken.
De Europese Commissie noemt hierin enkele
onderdelen voor mogelijke harmonisatie, zoals
boete bij vervroegd aflossen en verantwoord
lenen. Dreiging van eventuele bindende regelgeving
is mede door de Nederlandse lobby
voorlopig geweken.
Gedragscode hypothecaire financieringen
Over de gedragscode en naleving ervan spelen
in 2007 twee belangrijke ontwikkelingen.
Ten eerste is een nieuw artikel 12 vastgesteld
over waardetransparantie bij beleggingsverzekeringen
die zijn gekoppeld aan een
hypotheek. Per 1 januari 2008 is het artikel in
werking getreden.
Ten tweede is via zelftoezicht (meldpunt,
monitoringcommissie, extra mankracht) de
naleving van de nieuwe code bevorderd. De
NVB blijft onder meer betrokken door ‘supportive
actions’ voor een betere naleving
(oproepen achterban, presentaties, etc.) uit te
voeren. Dit mede in overleg met de AFM.
Vooringevulde Aangifte
Banken willen een adequate compensatie voor
hun eventuele medewerking aan de invoering
van de Vooringevulde Aangifte (VIA). De NVB
in 2007 spreekt diverse keren op hoog politiek
niveau over dit onderwerp. Banken zijn al de
grootste leveranciers van financiële gegevens
voor de Belastingdienst. Voor het slagen van de
VIA worden weer extra inspanningen gevraagd.
Naast adequate compensatie hebben de
banken duidelijke wensen over onder meer het
tijdstip van aanleveren, de totale hoeveelheid
en de kwaliteit van de aan te leveren gegevens.
Btw en outsourcing bij betalingsverkeer
Een te enge interpretatie door de Belastingdienst
van de btw-vrijstelling bij outsourcing
van delen van het kernproces van het
betalingsverkeer brengt de Nederlandse
banken in een nadelige positie ten opzichte
van banken in omringende landen. Juist
nu er een ontwikkeling gaande is naar één
Europese markt voor betalingsverkeer belemmert
Nederland een blijvend kostenefficiënt
betalingsverkeer. De NVB pleit voor een
ruimere interpretatie van de vrijstelling.
Nieuwe Faillissementswet
Eind 2007 verscheen het voorontwerp voor
een nieuwe Insolventiewet, opgesteld door de
Commissie Kortmann. De NVB heeft op een
aantal punten stevige kritiek. Die richt zich
met name op de uitbreiding van de regeling
van de verhaalsbenadeling en het recht van
de bewindvoerder tot gebruik, verbruik en
vervreemding van activa. Het effect daarvan
zal zijn dat banken terughoudender worden
om bedrijven in moeilijkheden te financieren,
waardoor de overlevingskansen van deze
bedrijven verminderen. Daarmee wordt het
tegendeel bereikt van wat wordt nagestreefd.
Jaarverslag Nederlandse Vereniging van Banken 2007 21

6. Sociaaleconomische zaken
Cao’s bankbedrijf
In 2007 zijn alle zes grote cao’s vernieuwd.
Deeltijd Looptijd Aantal
werknemers
ING Nederland 01-01-2007
tot 01-07-2008
Rabobank 01-05-2007
tot 01-05-2009
SNS-Reaal 01-06-2007
tot 01-06-2008
Algemene Bank-
CAO
01-01-2008
tot 01-04-2009
ABN AMRO Bank 01-01-2008
tot 01-01-2009
Fortisbank 01-01-2008
tot 01-01-2009
20.200
43.200
3.400
8.000
24.000
7.700
De diverse cao’s in de financiële wereld zijn van
toepassing op ruim 106.000 werknemers in het
bankbedrijf. De overeengekomen inkomensverbeteringen
liggen allemaal rond de 3% structureel
op jaarbasis. Daarnaast zijn in de cao’s afspraken
gemaakt over inzetbaarheid, employability en
levensfasebewust hrm-beleid, mede in relatie tot
de Wet Gelijke Behandeling Leeftijd bij Arbeid,
die voorwaarden stelt aan het hanteren van
leeftijdsbepalingen in arbeidsvoorwaardelijke
regelingen. Er waren geen andere grote thema’s.
Uiteraard speelde het samengaan van ABN
AMRO en Fortis wél een rol in de besprekingen
over hun respectieve cao’s.
Verdeling man-vrouw %
Deeltijd 1983 2007
mannen 99,1 98,9
vrouwen 89,4 82,3
m + v 94.7 90,7
In 1983 was de verdeling man-vrouw nog
55-45. Sinds de jaren ’90 is deze vrijwel
50/50.
Functieniveau %
Functiegroepen
werknemers in
1983
2007
1 2,0 0,1
2 19,4 0,4
3 31,3 6,8
4/5 15,4 29,1
hogere groepen 31,9 63,6
Dit overzicht geeft een goed beeld van de
enorme verschuiving in het niveau van de
functies in het bankbedrijf. Het minimum
instroom niveau is tegenwoordig mbo+/hbo.
Personeelsbestand bankbedrijf over de afgelopen 25 jaar (1983 - 2007)
1983 1987 1990 1993 1995 1997 2000 2003 2007
Aantal medewerkers 92.500 98.500 114.700 109.100 104.000 113.000 129.000 113.100 106.000
22 Jaarverslag Nederlandse Vereniging van Banken 2007

Sociaaleconomische zaken
Stage-uitwisseling ministerie van Financiën
In 2007 lopen acht medewerkers van het
ministerie van Financiën stage bij banken
en bank-/verzekeringsmaatschappijen. Eén
bankmedewerker loopt stage op het ministerie.
Doel is meer zicht krijgen op elkaars
werkterreinen, meer inzicht in elkaars
werkprocessen, en daarmee het bezien
van de mogelijkheden tot wederzijdse
kruisbestuiving. Alle betrokkenen ervaren het
project als een groot succes. Voor 2008 zijn
er weer stages voor medewerkers van het
ministerie geregeld. Vanuit de banken en
de NVB gaat een aantal medewerkers stage
lopen bij Financiën.
Themabijeenkomsten hrm-directeuren
De NVB organiseert in 2007 in samenwerking
met Atos Consulting een aantal dinerbijeenkomsten
voor de hrm-verantwoordelijke
professionals van de 25 grotere banken die
onder de Algemene Bank-CAO ressorteren.
Tijdens de bijeenkomsten worden thema’s
uitgediept als ‘De hr-manager als businesspartner’
en ‘Boeien en binden van personeel’.
Ook in 2008 vinden dergelijke dinerbijeenkomsten
weer plaats, gewijd aan het thema
‘inzetbaarheid’.
Het per 30 juni 2007 afgesloten boekjaar is
zeer succesvol verlopen. Bovendien is hard
gewerkt aan het structureel verbeteren van
NIBE-SVV, waarbij de klanttevredenheid het
centrale thema was. Er vonden verschillende
projecten plaats op het gebied van
productaanbod, marketingcommunicatie
en procesorganisatie.
Naast de opleidingen is een breed scala aan
nieuwe (maatwerk)vakuitgaven ontwikkeld
en heeft NIBE-SVV Congressen haar eerste
congressen en seminars georganiseerd. Op
het gebied van marketing en communicatie
is de Wft succesvol in de markt gezet, is een
arbeidsmarktcampagne ontwikkeld en is de
eigen website www.nibesvv.nl vernieuwd.
NIBE-SVV B.V.
NIBE-SVV, een gezamenlijke dochter van
de NVB en het Verbond van Verzekeraars leidt
jaarlijks zo’n 50.000 cursisten op in meer dan
200 verschillende opleidingen, trainingen,
workshops en maatwerktrajecten.
Jaarverslag Nederlandse Vereniging van Banken 2007 23

7. Verenigingsbeleid en communicatie
Bijzondere Algemene Ledenvergadering
In de Bijzondere Algemene Ledenvergadering
van 16 februari 2007 stemmen de leden in
met de statutenwijziging die het mogelijk
maakt een externe voorzitter (die niet
verbonden is aan een bank) te benoemen. Als
eerste externe voorzitter van de NVB neemt
Boele Staal per 1 maart 2007 het voorzitterschap
over van Piet Moerland, die tot 1 juli
2007 vice-voorzitter blijft. Daarna neemt Eli
Leenaars het vice-voorzitterschap van hem
over. Ook worden tijdens deze vergadering
Jan van Rutte en Nick Jue benoemd tot
bestuurslid als opvolger van respectievelijk
Cees Beuving en Hans van der Noordaa.
Reguliere Algemene Ledenvergadering
Op 6 juni 2007 vindt de jaarlijkse Algemene
Ledenvergadering plaats. Stilgestaan wordt
onder meer bij de steeds toenemende eisen
aan banken vanuit de maatschappij en
vanuit de toezichthouders. In die context
achten voorzitter en bestuur een duidelijke
rol weggelegd voor een krachtige NVB die
samen met de leden zorgt voor een goed
klimaat voor de banken, hun klanten en hun
medewerkers. Voorzitter Boele Staal en directeur
Wim Mijs geven aan die uitdaging in
een veranderd speelveld graag aan te gaan.
Verder bespreken de leden andere belangrijke
thema’s als de zorgplicht bij de kredietverlening
aan particulieren, de nieuwe Stichting
Holland Financial Centre, de vormgeving van
het toezicht in de EU en SEPA.
Samenstelling bestuur per 31 december 2007
Mr. B. Staal Voorzitter NVB
Drs. W.F.C. Cramer Penningmeester Friesland Bank
Drs. F.H.G. Deckers
F. van Lanschot Bankiers
Mr. M. Enthoven
NIBC Bank
Mr. M.W.J. Hinssen
SNS Bank
Drs. W.G. Jiskoot
ABN AMRO Bank
Drs. N.C. Jue
ING Bank
Drs. J.C.M. van Rutte
Fortis Bank Nederland
Ir. P.J.A. van Schijndel
Rabobank Nederland
Tijdens de ledenvergadering van 6 juni 2007 worden herbenoemd
Mr. C.P.A.J. Leenaars Vice-voorzitter ING Bank
Dr. P.W. Moerland
Rabobank Nederland
Drs. J.P. Schmittmann
ABN AMRO Bank
Ir. P.O. Vermeulen
BNG
24 Jaarverslag Nederlandse Vereniging van Banken 2007

Verenigingsbeleid en communicatie
Bureau
Per 1 januari 2008 telt het bureau 58
for matieplaatsen (52,7 fte). Daarvan zijn
er 14 (5 fte) werkzaam voor een zevental
financiële organisaties waarvoor de NVB
het secretariaat voert of diensten verleent.
Bestuursberaad Kleinere en Buitenlandse
Banken (BBKBB)
Het BBKBB vertegenwoordigt alle leden
die geen zitting hebben in het bestuur en
bespreekt alle belangrijke NVB-onderwerpen
vanuit de invalshoek van de kleinere en buitenlandse
banken. De BBKBB-voorzitter,
Willem Cramer (voorzitter Raad van Bestuur
van de Friesland Bank), is qualitate qua lid
van het NVB-bestuur. In 2007 staat het
BBKBB onder meer stil bij goede voorlichting
aan de leden over de MiFID, Bazel II en SEPA,
de prioriteiten voor 2007, de heffingssystematiek
bij de Wfd, de naleving van de Gedragscode
Hypothecaire Financieringen, de
bancaire kanttekeningen bij het Vooringevulde
Aangiftebiljet en de relatie met de AFM.
Met Boele Staal en Wim Mijs wisselt het
BBKBB van gedachten over de governance
van de NVB en de behoeften van de kleinere
banken inzake informatievoorziening en
specifieke belangenbehartiging. Het BBKBB
onderschrijft het voornemen van de NVB om
de informatie- en servicefunctie voor met
name de kleinere leden te intensiveren.
Het BBKBB ondersteunt ook het voornemen
om de vestigingscondities voor financiële
ondernemingen te optimaliseren. Ook herijkte
het BBKBB de dynamische ontwikkelingen op
het gebied van betalingsverkeer (waaronder
de komst van SEPA) en kwamen onderwerpen
als de invoeringsaspecten van Bazel II voor
kleinere banken en de nieuwe Algemene
Bank-CAO aan bod.
Jaarverslag Nederlandse Vereniging van Banken 2007 25

Verenigingsbeleid en communicatie
Ledenlijst
De NVB heeft per 1 januari 2008
92 leden. De NVB heeft daarnaast ook
negen geassocieerde instellingen voor
(alleen) sociaaleconomische zaken.
1. AAGUS Financial Services Group N.V.
2. Aareal Bank AG
3. ABN AMRO Bank N.V.
4. ABN AMRO Holding N.V.
5. Achmea Bank Holding N.V.
6. Achmea Hypotheekbank N.V.
7. Aegon Bank N.V.
8. AKBank N.V.
9. Allianz Nederland Asset Management B.V.
10. Amsterdam Trade Bank N.V.
11. Anadolubank Nederland N.V.
12. Anthos Bank B.V.
13. Argenta Spaarbank N.V.
14. Bank of America, N.A.
15. Bank Bercoop N.V.
16. N.V. Bank voor de Bouwnijverheid
17. Bank Insinger de Beaufort N.V.
18. Bank Mendes Gans N.V.
19. nv Bank Nederlandse Gemeenten
20. Bank of Scotland, Amsterdam Branch
21. Bank of Tokyo-Mitsubishi UFJ
(Holland) N.V.
22. Bank Ten Cate & Cie N.V.
23. Banque Artesia Nederland N.V.
(GE Artesia Bank)
24. BinckBank N.V.
25. BNP PARIBAS S.A.,
the Netherlands Branch
26. Citco Bank Nederland N.V.
27. Citibank International plc,
Netherlands branch
28. Credit Europe Bank N.V.
29. Commerzbank AG, Amsterdam Branch
30. Coöperatieve Centrale Raiffeisen-
Boerenleenbank B.A.
31. Delta Lloyd Bank N.V.
32. Demir-Halk Bank (Nederland) N.V.
33. Deutsche Bank AG
34. Dexia Bank Nederland N.V.
35. Direktbank N.V.
36. Dresdner Bank AG, Branch Amsterdam
37. Dresdner VPV N.V.
38. DSB Bank N.V.
39. DVB Bank N.V
40. The Economy Bank N.V.
41. EUROHYPO AG
42. FGH BANK N.V.
43. Fortis ASR Bank N.V.
44. Fortis Bank (Nederland) N.V.
45. Fortis Bank Nederland (Holding) N.V.
46. Fortis Hypotheek Bank N.V.
47. Friesland Bank N.V.
48. F. van Lanschot Bankiers N.V.
49. GarantiBank International N.V.
50. Habib Bank Ltd
51. Hollandsche Bank-Unie N.V.
52. HSBC Bank plc.
53. N.V. De Indonesische Overzeese Bank
54. ING Bank N.V.
55. Isbank GmbH, Amsterdam Branch
56. Interbank N.V.
57. NTESA SANPAOLO SpA,
Amsterdam Branch
58. JPMorgan Chase Bank N.A.
59. KAS Bank N.V.
60. KBC Bank Nederland N.V.
61. Korea Exchange Bank,
Amsterdam Branch
62. Levob Bank N.V.
63. Lloyds TSB Bank Plc.
64. Mizuho Corporate Bank Nederland N.V.
65. Mega International Commercial Bank Co.,
Ltd Amsterdam Branch
66. Nachenius, Tjeenk & Co. N.V.
67. Nederlandse Waterschapsbank N.V.
68. NIBC Bank N.V.
69. Bank Oyens en Van Eeghen N.V.
70. Petercam Bank N.V.
71. Postbank N.V.
72. Rabohypotheekbank N.V.
73. RBC Dexia Investor Services
Netherlands N.V.
74. Robeco Direct N.V.
75. Robein Bank N.V.
76. Schretlen & Co N.V.
77. SNS Bank N.V.
78. SNS Regio Bank N.V.
79. SNS Securities N.V.
80. Société Générale
81. Société Générale Bank Nederland N.V.
82. Staal Bankiers N.V.
83. Svenska Handelsbanken,
Amsterdam Branch
84. TD Waterhouse Bank N.V.
85. Theodoor Gilissen Bankiers N.V.
86. Travelex Bank N.V.
87. Triodos Bank N.V.
88. UBS Investment Bank Nederland B.V.
89. Unilever Beleggingsbank B.V.
90. WestlandUtrecht Effectenbank N.V.
91. WestlandUtrecht Hypotheekbank N.V.
92. Yapi Kredi Bank Nederland N.V.
26 Jaarverslag Nederlandse Vereniging van Banken 2007

Verenigingsbeleid en communicatie
Wijzigingen ledenlijst
Nieuwe leden
Anadolubank Nederland N.V.
Naamswijzigingen
Vorige naam
Bank of Scotland, Amsterdam Branch
Banque Artesia Nederland N.V.
FBS Bankiers N.V.
Finans Bank N.V.
GWK Bank N.V.
San Paolo IMI SpA, Amsterdam Branch
Veer Palthe Voûte
Overige wijzigingen
Effectenbank Stroeve
Regio Bank en CVB Bank
zijn per 1/7/2007 gefuseerd
Nieuwe naam
Bank of Scotland plc.
GE Artesia Bank
(Banque Artesia Nederland N.V. is de formele naam)
SNS Securities N.V.
Credit Europe Bank N.V.
Travelex Bank N.V. (handelsnaam GWK Travelex)
Intesa Sanpaolo SpA
Dresdner VPV N.V.
opgegaan in Theodoor Gilissen Bankiers N.V.
de naam van nieuwe bank is SNS Regio Bank N.V.
Jaarverslag Nederlandse Vereniging van Banken 2007 27

Verenigingsbeleid en communicatie
Herkomst land
Leden aantal 2007
Nederland 36 0,1
Europa 37 0,4
Turkije
Functiegroepen
7
werknemers in
6,8
2007
Noord-Amerika 1983 4 29,1
Zuid-Amerika Nederland 36 1 63,6 0,1
Japan 2 0,4
Rest Azië 4 6,8
Overig/Rusland 1 29,1
Totaal 92 63,6
Geassocieerde instellingen
Euronext N.V.
De Grenswisselkantoren N.V.
Dutch Securities Institute
International Card Services B.V.
Nederlandse Financieringsmaatschappij
voor Ontwikkelingslanden N.V.
NIBE-SVV B.V.
Nomura Nederland N.V.
NPM Capital N.V.
Quion Groep B.V.
Ledencommunicatie
De NVB heeft informatievoorziening naar
haar leden hoog in het vaandel staan. Zo is
in 2006 het archief- en documentensysteem
Oikos in het leven geroepen. Alle circulaires
en vergaderstukken worden automatisch per
e-mail verstuurd en Oikos houdt automatisch
het archief bij van voor leden relevante informatie.
In 2007 zijn verdere functionaliteiten
aan Oikos toegevoegd. Het online aanbieden
van informatie is vanuit de NVB gezien
efficiënter en goedkoper, en komt het
milieu ten goede omdat het papiergebruik
aanzienlijk gereduceerd is.
Op verzoek van haar leden geeft de NVB in
2007 een MiFID-brochure uit. De banken
verspreiden ongeveer 1,2 miljoen exemplaren
onder hun beleggende klanten.
Wat is MiFID
En wat betekent dit voor u
Hebt u vragen over de documenten die uw bank
u in het kader van de nieuwe wetgeving stuurt,
dan kunt u contact opnemen met uw eigen bank.
2007 / 07
Nieuwe Europese regelgeving op het terrein van
beleggingsdiensten en effectenbeurzen per 1 november 2007
Nederlandse Vereniging van Banken
Singel 236
1016 AB Amsterdam
Postbus 3543
1001 AH Amsterdam
Telefoon +31 (0)20 550 28 88
Telefax +31 (0)20 623 97 48
info@nvb.nl
www.nvb.nl
8836 broch_Mifid_WT_NL.indd 1 05.07.2007 10:26:28
MiFID-brochure.
28 Jaarverslag Nederlandse Vereniging van Banken 2007

Verenigingsbeleid en communicatie
In maart 2007 organiseert de NVB ter
gelegenheid van het aftreden van directeur
Hein Blocks een symposium met als thema
‘De toekomst van Financieel Nederland’.
Professor dr. J.H.R. van de Poel is gevraagd
onderzoek te doen naar de toekomstperspectieven
van de Nederlandse financiële sector.
Tijdens het symposium verschijnt zijn studie
‘Hoogwaardig en duurzaam’.
Middels voorlichtingsbijeenkomsten informeert
de NVB haar leden met een tweewekelijkse
online nieuwsbrief over actuele
onderwerpen. Ook geeft de NVB het magazine
Bank|Wereld uit, dat ten minste vier keer per
jaar verschijnt.
Pers, politiek en maatschappij
Als belangenbehartiger van de Nederlandse
banken staat de NVB frequent in contact met
pers, politiek en maatschappelijke organisaties.
Zo voert de NVB in 2007 achtergrondgesprekken
met journalisten over specifieke
onderwerpen, zoals bereikbaarheid van
bankdiensten, SEPA, overkreditering en de
gedragscode hypotheken. In de media treedt
de NVB op als woordvoerder namens de sector.
De NVB onderhoudt nauwe contacten met
Kamerleden en voorziet hen waar nodig van
informatie. Ook doen in 2007 verscheidene
parlementariërs het kantoor aan voor een
werkbezoek. De NVB bezoekt op haar beurt
de Kamer regelmatig. Voorzitter Boele Staal
neemt in maart 2007 als voorzitter deel
aan de hoorzitting over private equity en
hedgefunds, en zijn er allerlei gesprekken met
Kamerleden over uiteenlopende onderwerpen.
De NVB heeft veelvuldig contact met allerlei
maatschappelijke en belangenorganisaties,
waaronder de Consumentenbond, het Nibud
en Vereniging Eigen Huis. Daarnaast zit de
NVB in het dagelijks bestuur van het VNO-
NCW en neemt o.a. actief deel in de European
Banking Federation (EBF).
NVB kwartaalmagazine Bank|Wereld.
Jaarverslag Nederlandse Vereniging van Banken 2007 29

Verenigingsbeleid en communicatie
Evenementen 2007
In 2007 organiseert de NVB diverse symposia, seminars en
bijeenkomsten voor haar leden. Daarnaast vinden er enkele
evenementen plaats die ook voor externen toegankelijk zijn.
Zesde Bazel II Symposium
Pilaar 2 en 3, april 2007.
NVB Nieuwjaarsbijeenkomst
Datum 16 januari 2007
Locatie Nieuwe Kerk, Amsterdam
Aantal 350 personen
Voorlichtingsbijeenkomst SEPA
Datum 6 maart 2007
Locatie WTC Rotterdam
Aantal 105 personen
De toekomst van Financieel Nederland
Onderwerp De toekomst van Financieel
Nederland. Symposium in het
kader van het afscheid van
directeur Hein Blocks
Datum 27 maart 2007
Locatie Artis, Amsterdam
Aantal 350 personen
Dutch Advisory Committee Securities
Infrastructure Seminar 2007
Onderwerp Market infrastructures
Datum 30 maart 2007
Locatie ABN AMRO, Amsterdam
Aantal 130 personen
Bazel
Onderwerp Bazel II / Pilaar 2 en 3
Datum 24 april 2007
Locatie Rabobank, Utrecht
Aantal 370 personen
Delegatie uit Estonia (Estonia Banks)
Datum 10 en 11 mei 2007
Locatie NVB, Amsterdam
Aantal 10 personen
Landenrisico Seminar
Onderwerp Country risk management
under Bazel II
Datum 24 mei 2007
Locatie GarantiBank, Amsterdam
Aantal 65 personen
30 Jaarverslag Nederlandse Vereniging van Banken 2007

Verenigingsbeleid en communicatie
Implementatieweekend Telegiro Nieuwe Stijl
Onderwerp TNS conversie
Datum 8 t/m 11 juni 2007
Locatie NVB
Aantal Stuurgroep TNS
NVB Beveiligingsborrel 2007
Datum 12 juni 2007
Locatie ING Amsterdam
Aantal 114 personen
Begrijpt u mij?
Onderwerp Artikel 4:19 lid 2 Wft
Datum 6 september 2007
Locatie Dexia Bank Nederland,
Amsterdam
Aantal 140 personen
Breed Overleg Betalingsverkeer
Onderwerp Actuele betalingsverkeeronderwerpen
Datum 2 oktober 2007
Locatie Rabobank, Utrecht
Aantal 130 personen
MiFID
Onderwerp Invoering van de MiFID
Datum 9 oktober 2007
Locatie ING House, Amsterdam
Aantal 190 personen
Voorlichtingsbijeenkomst SEPA
Onderwerp SEPA Reachability en Migratie
Datum 10 oktober 2007
Locatie ABN AMRO Bank, Amsterdam
Aantal 67 personen
Slotfeest Telegiro Nieuwe Stijl
Onderwerp TNS-implementatie
Datum 10 oktober 2007
Locatie Amsterdamse grachten
Aantal 35 personen
EVA Seminar
Datum 2 november 2007
Locatie NVB
Aantal 25 personen
Dutch Advisory Committee Securities
Infrastructure
Onderwerp Code of Conduct
Datum 5 november 2007
Locatie Rabobank Nederland, Utrecht
Aantal 51 personen
Dutch Advisory Committee Securities
Infrastructure
Onderwerp Workshop Direct holding
Datum 13 december 2007
Locatie Euroclear, Amsterdam
Aantal 25 personen
Jaarverslag Nederlandse Vereniging van Banken 2007 31

8. Kerncijfers
Balanscijfers op basis van rapportages van de Nederlandsche Bank (in miljoenen euro’s)
Activa 30-09-2007 30-09-2006 2006 2005 2004 2003
Liquiditeiten en beleggingen 1.094.012* 1.064.151* 1.062.872 1.011.738 660.772 532.157
Bankiers 427.445 337.582 313.383 289.392 270.068 240.212
kredietverlening overheid 51.395 57.972 58.941** 56.805 57.007 54.763
kredietverlening private sector 1.681.639 1.508.278 1.534.066** 1.356.741 1.137.205 1.040.995
Totale kredietverlening 1.733.034 1.566.250 1.593.007 1.413.546 1.194.212 1.095.758
Overige activa 150.517 67.304 86.119 52.801 43.534 43.221
Balans totaal 3.405.008 3.035.287 3.055.381 2.767.477 2.168.586 1.911.348
* inclusief financiële activa (o.a. derivaten, vastrentende instrumenten)
** aanname op basis van verhouding sept 2006
32 Jaarverslag Nederlandse Vereniging van Banken 2007

Balanscijfers op basis van rapportages van de Nederlandsche Bank (in miljoenen euro’s)
Passiva 30-09-2007 30-09-2006 2006 2005 2004 2003
Bankiers 655.432 563.218 554.842 548.602 466.751 391.843
spaargelden 504.528 513.486 509.301 485.541 419.734 358.839
overige toevertrouwde middelen 832.598 729.867 744.197 667.474 579.978 550.908
Toevertrouwde middelen 1.337.126 1.243.353 1.253.498 1.153.015 999.712 909.747
Waardepapieren/
niet-achtergestelde leningen 1.245.475* 1.064.264* 1.083.542* 908.843 565.105 484.159
voorzieningen 15.785 19.032 16.129 15.411 16.418 14.983
kapitaal 12.154 11.451 5.368 11.086 10.946 7.527
reserves 84.797 79.009 79.703 75.263 55.307 50.405
belang van derden 14.567 14.445 15.368 14.234 18.031 16.545
achtergestelde leningen 39.672 40.515 46.932 41.023 30.961 31.008
fonds voor algemene bankrisico’s 0 0 0 0 5.355 5.1 31
Aansprakelijk vermogen 166.975 164.452 163.500 157.017 137.018 125.599
Balans totaal 3.405.008 3.035.287 3.055.382 2.767.477 1.911.348 1.762.510
* inclusief financiële verplichtingen NB. De cijfers 2007 zijn gebaseerd op de terugrapportage 2007, aangevuld met een extra informatievraag van DNB aan enkele banken.
Jaarverslag Nederlandse Vereniging van Banken 2007 33

Verkorte winst- en verliesrekening (in miljoenen euro’s)
30-09-2007 30-09-2006 2006 2005 2004 2003
Baten 45.922 46.459 61.668 55.271 50.086 46.164
Lasten 34.297 32.614 44.678 38.295 35.825 34.572
w.o. Waardeveranderingen van vorderingen 1.903 1.846 2.626 1.428 1.971 3.490
w.o. Toevoeging/onttrekking aan het fonds
voor algemene bankrisico’s 0 125 0 1 122 132
Resultaat voor belastingen 12.556 13.845 17.614 16.976 14.261 11.592
Belastingen 2.143 2.889 3.489 3.543 3.531 3.137
Winst na belastingen 10.413 10.956 14.125 13.433 10.730 8.455
Belang van derden,
buitegenwone baten/lasten e.d. 462 238 348 283 648 634
Netto winst 9.951 10.718 13.775 13.150 10.082 7.821
Ratio’s 30-09-2007 2006 2005 2004 2003
Capital-ratio* 4,9% 5,4% 5,7% 6,3% 6,5%
BIS-ratio ** 10,8% 11,8% 12,3% 12,1% 12,1%
Verhouding baten/bedrijfslasten 1,42 1,51 1,44 1,40 1,48
* Aansprakelijk vermogen/balanstotaal
** Toetsingsvermogen/naar risicograad gewogen waarde balansposten
34 Jaarverslag Nederlandse Vereniging van Banken 2007

Verdeling Baten 2007 * 2006* 2005*
Rente 50% 50% 55%
Provisie 22% 21% 20%
Resultaten uit financiële transacties 11% 12% 11%
Opbrengsten effecten en deelnemingen 4% 2% 4%
Overig 13% 15% 10%
Totaal Baten 100% 100% 100%
Verdeling Lasten 2007 * 2006* 2005*
Personeelskosten en andere beheerskosten 82% 81% 85%
Waardeveranderingen van vorderingen 6% 6% 4%
Toevoeging/onttrekking fonds algemene bankrisico’s 0% 1% 0%
Overig (afschrijvingen en waardeveranderingen van
financiële vaste activa) 12% 12% 11%
Totaal Lasten 100% 100% 100%
Verdeling toevertrouwde middelen in miljoenen euro’s
2007* 2006* 2005*
Crediteuren 41% 551.964 42% 519.914 41% 471.238
Spaargelden 38% 504.528 41% 513.486 41% 474.469
Deposito’s 21% 280.634 17% 209.953 18% 198.478
Totaal toevertrouwde middelen 100% 1.337.126 100% 1.243.353 100% 1.144.185
Kredietverlening in miljoenen euro’s
2007* 2006 2005 2004 2003 2002
Overheid 51.395 58.941 56.805 57.007 54.763 52.879
Private sector 1.681.639 1.534.066 1.356.741 1.137.205 1.040.995 1.006.028
Totaal 1.733.034 1.593.007 1.413.546 1.194.212 1.095.758 1.058.907
* per 30 september
Jaarverslag Nederlandse Vereniging van Banken 2007 35

Colofon
Jaarverslag Nederlandse Vereniging van Banken (NVB) 2007
Singel 236
1016 AB Amsterdam
Postbus 3543
1001 AH Amsterdam
info@nvb.nl
www.nvb.nl
Tekst & eindredactie
NVB
Vormgeving & productie
Arc Amsterdam
Beeld
Michel Wielick, Ron Offermans, Gabriela Hengeveld
36 Jaarverslag Nederlandse Vereniging van Banken 2007

Singel 236
1016 AB Amsterdam
Postbus 3543
1001 AH Amsterdam
Telefoon +31 (0)20 550 28 88
Fax +31 (0)20 623 97 48
info@nvb.nl
www.nvb.nl