KV 23 14-09-2007.pdf - Kerkvenster

AFSLUITING GROTE RESTAURATIE OUDE HELENAKERK: DE KERKTUIN
Velen zal het de laatste weken zijn opgevallen: de
steigers zijn weg, de werkketen zijn opgehaald, de
bouwmaterialen zijn opgeruimd en hier en daar zijn
de vaklieden met de laatste werkzaamheden bezig
om de grote restauratie aan de Oude Helenakerk
af te ronden.
Het is kaal geworden rondom de kerk, nagenoeg
alle groen is verdwenen en zelfs het gras ligt er verdord
bij. Velen vroegen zich dan ook af: ‘Gebeurt
er nog wat aan de tuin’.
KerkVenster ging op onderzoek uit en ontdekte
een paar verrassende zaken. Allereerst was daar
het omzagen van de grote ceder op de hoek van
de Landstraat en het straatje van Elim.
Velen vragen zich af waarom deze beeldbepalende
boom omgezaagd moest worden, het is er wel erg
kaal van geworden. Na wat rondvragen blijkt er
een nieuw beplantingsplan te zijn gemaakt voor de
kerktuin. Dus de deskundige mensen maar eens
gevraagd naar het hoe en waarom.
TEKST EN FOTO ARNOLD ARENTSEN - ILLUSTRATIE PEREBOLTE
Afsluiting grote restauratie Oude Helenakerk: De kerktuin
9
Allereerst gebeld met Gerrit Mengerink die het
beplantingsplan en de nieuwe inrichting van de
kerktuin heeft ontworpen. Hij staat me vriendelijk
te woord, wil er ook wel iets over zeggen. Hij
heeft dit plan samen met Herman Rendering, die
als kerkrentmeester hiervoor de aanspreekbare
persoon is, ontworpen en vastgesteld.
Op weg dus naar Barlo om eens te horen hoe de
vork in de steel zit. Ik werd hartelijk ontvangen en
Herman liet blijken blij te zijn met het publiceren
van de plannen rondom de Oude Helenakerk,
zodat de kerkleden ook precies weten wat er
gedaan wordt en waarom.
Het gesprek begint ook meteen over de omgezaagde
ceder omdat dit toch wel bij veel mensen
vraagtekens opriep. Volgens Herman moest de
ceder om een aantal redenen het loodje leggen:
A. De boom werd te groot waardoor de kerk uit
het zicht verdween, dit zou over tien jaar nog
Dick Stronks van het gelijknamige hoveniersbedrijf
en Jan Willem Schreurs van de werktuigenvereniging
Barlo, bezig met de grond bewerken.
De Oude Helenakerk bij nacht
veel grotere gevolgen hebben vanwege zijn
groeistuipen.
B. De boom werd een gevaar bij zware sneeuwval
en stormen, enkele grote takken braken al af,
waardoor de boom ook veel geleden heeft. Dit
zou bij de onstuimige groei de komende jaren
dus alleen nog maar erger worden.
C. Het nieuwe plan is meer gericht op beheersbare
bomen en struiken.
D. Het nieuwe ‘tuinplan’ is gericht op lagere
begroeiing rondom de kerk, zodat van alle
kanten een goed zicht op de kerk blijft.
E. In het nieuwe plan is bij alle onderdelen rekening
gehouden met zo min mogelijk onderhoud.
Onderhoud kost geld en toch willen de
ontwerper en de kerkrentmeesters een fraai
visitekaartje maken bij deze beeldbepalende
kerk. Bovendien is het plan er op gericht dat de
kerktuin weer minimaal 40 jaar meegaat.
F. In de plaats van de omgezaagde ceder komen
twee caloceders te staan, groenblijvende zuilvormige
coniferen, die traag groeien en compact
blijven.
Uitvoering
Wat gaat er in grote lijnen gebeuren Rondom de
kerkmuren en aan de binnenzijde van de tuinmuur
zal een smalle bestrating worden aangelegd
zodat het grasmaaien (kantenmaaien) makkelijker
kan worden uitgevoerd. Aan de kant van de tuinmuur
ontstond namelijk altijd een diepe geul. De
bestrating van de kerktuin zal gehandhaafd blijven.
De trap aan de Landstraatzijde is geheel vernieuwd
omdat deze niet te restaureren viel (een
tegenvaller). De trap aan de Elimzijde wordt ook
gerestaureerd. Het bestaande gras zal worden
vervangen door een nieuwe grasmat. Het gebolde
grastalud zal worden veranderd in egaal, schuin
oplopend grasveld. De nissen tussen de steunberen
en de hoeken van de kerk zullen worden
gevuld met laagblijvende heesters en planten. Aan
de Landstraatzijde zal de rode hazelnootstruik ook
verdwijnen om plaats te maken voor een lagere
begroeiing.
De (geschonken) meidoorn zal blijven staan. Aan
de marktzijde zullen ook enkele bomen komen
met daarnaast een lagere begroeiing. Met de
monumentale treurbeuk zal niets gebeuren. Dat
mag ook niet. Deze zeldzame treurbeuk staat
zelfs onder toezicht en wordt elke twee jaar door
deskundigen gekeurd. Daar zorgt de Gemeente
Aalten voor en ook het eventuele onderhoud
komt in aanmerking voor subsidie. De bomen op
gemeentelijke grond aan de Kerkstraat en Landstraatzijde
zullen in het plan worden opgenomen
Verlichting
De oude verlichting (schijnwerpers op palen)
komt niet terug. De verlichting voldeed niet door
de verblinding die uit sommige hoeken optrad.
Ook esthetisch was het niet echt fraai bij zo’n
monumentale kerk. Aangezien de gehele riolering
rondom de kerk (waterafvoer) veranderd moest
worden, heeft men meteen ook maar de bedrading
voor de verlichting gewijzigd in verband met
het nieuwe belichtingsplan. Er zal nu gewerkt
worden met vandalisme-bestendige lampen die
vanuit de bestrating of grasveld de kerk zullen verlichten.
Op 26 september komen er specialisten
die met een proefopstelling zullen bekijken wat
voor effecten dit heeft. Op bijgaande illustratie
kunt u zien welk effect het kan krijgen.
Financiering
'Wie gaat dat allemaal betalen' zult u zich wellicht
afvragen. Welnu, de hele restauratie van de kerk is
voor 70% betaald door het rijk. Daarnaast gaat de
gemeente Aalten een behoorlijk bedrag bijdragen.
Ook hebben verschillende fondsen, waaronder
ons eigen restauratiefonds, bijgedragen aan deze
grote restauratie.
Wat de totale restauratie heeft gekost, wie er allemaal
hebben bijgedragen en met welke bedragen
zal na de oplevering (oktober) via Kerkvenster
bekend gemaakt worden, omdat nu nog niet alles
is afgewikkeld.
Het zal er dus op neerkomen dat deze restauratie
de kerkrentmeesters (en ons dus) geen cent kost.
Door de grote inzet van velen is deze klus (bijna)
geklaard. Een geweldig resultaat!
Er is wel eens kritiek op kerkbestuurders, maar
hier is wel gebleken dat er op de achtergrond
vaak zeer hard gewerkt wordt om een zo gunstig
mogelijk resultaat te bereiken.