De MESTgazet - Vlaamse Landmaatschappij

t en een duurzame landbouw
FAIRE HANDHAVING:
IEDEREEN GELIJK VOOR
HET MESTDECREET
De Mestbank speelt een belangrijke rol bij het opstellen
en uitvoeren van controleprogramma’s. We streven
naar een faire en correcte handhaving: de wetgeving kan
immers maar vruchten afwerpen, als overtreders gestraft
worden. We zien onze controletaak dan ook als
het sluitstuk van een transparant en resultaatgericht
Mestdecreet. Landbouwers die het goed menen met het
milieu, mogen niet het slachtoffer worden van anderen
die een loopje nemen met de wetgeving. De Mestbank
pakt haar controletaken stapsgewijs aan. We houden
eraan de landbouwers maximaal te sensibiliseren en te
waarschuwen voor een dreigende overtreding.
Alleen als het nodig is, volgen gerichte sancties. Die
bestaan vooral uit administratieve geldboetes, die een
rechtvaardige en rechtszekere handhaving garanderen.
De Mestbank wil met de administratieve geldboetes snel
en efficiënt werken, en de boetes kort na de feiten opleggen.
De landbouwer kan tegen deze boetes steeds een bezwaar
indienen. Alleen voor zeer ernstige overtredingen
zal een strafrechtelijke vervolging ingesteld worden.
Eén instantie, meerdere taken
In elke provincie staat een aantal cellen tot uw dienst. De Mestbank waakt over de uitvoering van het
Mestdecreet. In de praktijk omvat dit een mix van opdrachten.
De Mestbank heeft enerzijds ondersteunende taken: ze begeleidt de landbouwers als een bedrijfsadviseur
en helpt hen het Mestdecreet na te leven. Alle taken die te maken hebben met advies, informatie
en sensibilisering, zijn ondergebracht in de cellen Bedrijfsadvies en Sensibilisering.
De Mestbank inventariseert gegevens en brengt het mestoverschot in kaart: dat is de taak van de
cellen Gegevensbeheer.
De Mestbank kent de nutriëntenemissierechten (NER’s) toe, adviseert over milieuvergunningen en
behandelt erkenningsaanvragen via de cellen Dossierbehandeling.
Daarnaast heeft de Mestbank ook een controlerende functie. Alle taken die hieronder vallen, zijn de
verantwoordelijkheid van de cellen Handhaving.
Om een uniforme aanpak in heel Vlaanderen te garanderen, wordt er regelmatig overlegd tussen de
provinciale cellen en de centrale directie in Brussel. Die heeft verder een reeks beleidsmatige taken, zoals
het verstrekken van advies aan de Vlaamse Regering, het opvolgen van toegepast wetenschappelijk
onderzoek, voorlichting en communicatie. De VLM is ook lid van het Vlaams Coördinatiecentrum voor
Mestverwerking (VCM).
NUTRIËNTENEMISSIERECHTEN EN
MESTVERWERKINGSCERTIFICATEN
De verhandelbare nutriëntenemissierechten en mestverwerkingscertificaten zijn nieuwe,
belangrijke werkinstrumenten voor het mestbeleid. De Mestbank kent nutriëntenemissierechten
en mestverwerkingscertificaten toe en volgt de verhandeling ervan op.
Om het mestoverschot in Vlaanderen te beperken, moet een stijging van het aantal dieren
voorkomen worden, zonder afbreuk te doen aan de groeikansen van de landbouwbedrijven.
Die doelstelling vertaalt zich in de nutriëntenemissierechten: individuele en
verhandelbare rechten die op basis van de mestproductie bepalen hoeveel dieren een
bedrijf mag houden. De Mestbank kent aan iedere landbouwer nutriëntenemissierechten
toe. De landbouwer krijgt de verantwoordelijkheid om voor een bepaald jaar niet méér
dierlijke mest te produceren dan zijn nutriëntenemissierechten toelaten.
De Mestbank reikt certificaten uit aan mestverwerkingsinstallaties voor de hoeveelheid
stikstof uit dierlijke mest die ze hebben verwerkt. Ook bedrijfsgroepen die hun productie
van pluimveemest of paardenmest (geheel of gedeeltelijk) exporteren, en mestverzamelpunten,
die opgeslagen pluimveemest of paardenmest exporteren, krijgen mestverwerkingscertificaten
uitgereikt. Bedrijven die meer mest verwerken dan ze verplicht zijn,
kunnen mestverwerkingscertificaten verkopen aan bedrijven die zelf niet volledig aan
hun verwerkingsplicht voldoen. De door de Mestbank uitgereikte mestverwerkingscertificaten
zijn overdraagbaar en vrij verhandelbaar.
De Mestbank werkt aan een elektronisch systeem om het raadplegen en
verhandelen van de mestverwerkingscertificaten in de toekomst te
vergemakkelijken.
Het mestoverschot in kaart gebracht: volgt u mee
De Mestbank brengt de omvang van de mestoverschotten in kaart: dat is nodig om het mestvraagstuk op een doelgerichte en efficiënte
manier te kunnen oplossen. De jaarlijkse aangifte van het aantal dieren en de opslag en het gebruik van meststoffen is niet alleen noodzakelijk
om een goede kijk te hebben op de mestproblematiek, maar ook om de landbouwers gericht te kunnen ondersteunen.
Alle mesttransporten tussen landbouwers en ook alle export en import van meststoffen, worden nauwgezet door de Mestbank geregistreerd.
Met behulp van deze gegevens maakt de Mestbank voor ieder landbouwbedrijf jaarlijks een mestbalans op voor stikstof en
fosfor.
De Mestbank inventariseert ook systematisch de gegevens van iedereen die mest ontvangt, op de markt brengt of verhandelt, zoals
mestverwerkers, producenten van andere meststoffen en mestverzamelpunten. Vanaf 2007 zijn ook tuinbouwers, kunstmestfabrikanten
en veevoederproducenten verplicht bepaalde gegevens aan de Mestbank te bezorgen.
> Alle gegevens die de Mestbank verzamelt, zijn online te raadplegen via het MIL. Elke gebruiker kan zo via een
persoonlijk paswoord en een gebruikerscode zijn eigen bedrijfsgegevens bekijken.
STEEDS TOT UW DIENST
Een goed gesprek is het begin van alles. Om de
land- en tuinbouwers en andere doelgroepen te
kunnen helpen, wil de Mestbank in de eerste plaats
goed luisteren. Gesprekken over en weer en een
constructieve dialoog – met de landbouwsector
maar ook met iedere boer afzonderlijk – zijn de
basis van een werkend partnerschap. De Mestbank
benadert grote groepen landbouwers, maar richt
zich ook tot specifieke doelgroepen. Zo willen we
in de toekomst bijzondere aandacht geven aan de
‘kleine overtreders’. Door deze groep in te lichten
en te begeleiden, kan een sanctionering in veel gevallen
vermeden worden.
Mestbankmedewerkers zullen in de toekomst ook
vaker individuele bedrijven bezoeken, en samen
met de landbouwer naar oplossingen zoeken om de
bedrijfsvoering nog milieuvriendelijker te maken.
De Mestbank wil niet betuttelen, maar landbouwers
actief betrekken bij de realisatie van de doelstellingen
van het Mestdecreet. Onder begeleiding
van de Mestbank zullen de boeren per regio kunnen
samenwerken aan de verbetering van de waterkwaliteit
in oppervlakte- en grondwater in hun
eigen streek. Hiervoor zullen zogenaamde Waterkwaliteitsgroepen
worden ingericht.
> Wij houden u op de hoogte via
onze elektronische nieuwsbrief.
OPVOLGEN VAN LABO’S
EN MESTVOERDERS
Zowel landbouwers als de Mestbank zelf, doen in
het kader van de mestwetgeving geregeld een beroep
op derden: mestvoerders voor het vervoer en
uitspreiden van meststoffen, laboratoria voor het
nemen van meststalen of bodemstalen … Deze
dienstverleners moeten een erkenning aanvragen
bij de Mestbank. De Mestbank controleert regelmatig
of ze hun opdrachten correct uitvoeren.
De Mestbank gaat bijvoorbeeld via steekproeven
na of laboratoria de stalen voor de bepaling van
het nitraatresidu op een correcte manier nemen.
Door middel van een controlesysteem met
automatische gegevensregistratie (AGR-GPS)
voor mestvoerders van klasse C en klasse B,
kunnen mesttransporten veel efficiënter opgevolgd
worden. Mestvoerders van klasse C
zijn sinds 1 november 2006 verplicht een AGR-
GPS-systeem te installeren. Voor mestvoerders
van klasse B is dit pas vanaf november
2007 het geval.
> De Mestbank organiseert toelichtingen
over de nieuwe wetgeving voor
mestvoerders. Data en locaties: zie
kalender (laatste pagina).
3