Het 25-jarig bestaan de eerste coöperatieve boterfabriek te Tungelroy
Het 25-jarig bestaan de eerste coöperatieve boterfabriek te Tungelroy
Het 25-jarig bestaan de eerste coöperatieve boterfabriek te Tungelroy
Create successful ePaper yourself
Turn your PDF publications into a flip-book with our unique Google optimized e-Paper software.
Men begrijpt wel, dat in .aanmerking genomen <strong>de</strong><br />
weinige ervaring die men had, <strong>de</strong> primitieve inrichting van.<br />
localen en nog vele onvolkomenhe<strong>de</strong>n <strong>de</strong>r centrifuge, alles<br />
niet als van een leien dakje ging. Elk oogenblik was .er<br />
iets stuks aan <strong>de</strong> Mélot<strong>te</strong> en on<strong>te</strong>lbare malen zijn <strong>de</strong> heer<br />
Ament of an<strong>de</strong>re bestuursle<strong>de</strong>n met on<strong>de</strong>r<strong>de</strong>elen van <strong>de</strong><br />
centrifuge naar Rémicourt gereisd om ze <strong>te</strong> la<strong>te</strong>n hers<strong>te</strong>llen<br />
en zich persoonlijk op <strong>de</strong> hoog<strong>te</strong> <strong>te</strong> s<strong>te</strong>llen van <strong>de</strong> inrichting<br />
en werking <strong>de</strong>r machine. Men zat op 't laatst overla<strong>de</strong>n<br />
met on<strong>de</strong>r<strong>de</strong>el en, want <strong>de</strong> zaak moest toch marcheeren. Men<br />
leer<strong>de</strong> zoodoen<strong>de</strong> wel zeer goed hoe <strong>de</strong> centrifuge in elkaar<br />
zat en werk<strong>te</strong>.<br />
Och, die <strong>te</strong>chnische moeilijkhe<strong>de</strong>n waren nog niet het<br />
ergs<strong>te</strong>. Daardoor lie<strong>te</strong>n zich <strong>de</strong> le<strong>de</strong>n ook niet afschrikken.<br />
Men wil<strong>de</strong> 't eenmaal begonnen werk nu· flink doorzet<strong>te</strong>n.<br />
Erger was het, wat men <strong>te</strong> verduren had van <strong>de</strong>n kant <strong>de</strong>r<br />
burgers en bevooroor<strong>de</strong>el<strong>de</strong> boeren. Deze laats<strong>te</strong> von<strong>de</strong>n<br />
het hemel<strong>te</strong>rgend dat men zoo met <strong>de</strong> voorva<strong>de</strong>rlijke gebruiken<br />
brak. Met<strong>te</strong>rtijd zou men wel on<strong>de</strong>rvin<strong>de</strong>n, dat al<br />
die nieuwighe<strong>de</strong>n niets an<strong>de</strong>rs waren dan duivelswerk en God<br />
zou niet lang wach<strong>te</strong>n met Zijn gerech<strong>te</strong> straf. An<strong>de</strong>re<br />
maak<strong>te</strong>n <strong>de</strong> zaak verdacht, door <strong>te</strong> ver<strong>te</strong>llen dat men zl.llke<br />
bo<strong>te</strong>r niet an<strong>de</strong>rs kon verkrijgen dan door geheime mid<strong>de</strong>len,<br />
door vergiftige stoffen aan <strong>de</strong> melk toe <strong>te</strong> voegen, immers<br />
't draaien kon 't niet alleen doen. Kalveren, die <strong>de</strong> on<strong>de</strong>rmelk<br />
van zulke bewerk<strong>te</strong> melk zou<strong>de</strong>n drinken, zou<strong>de</strong>n<br />
kapot gaan; menschen, die <strong>de</strong>ze bo<strong>te</strong>r zou<strong>de</strong>n gebruiken,<br />
zou<strong>de</strong>n ziek wor<strong>de</strong>n. Men beweer<strong>de</strong> zelfs, dat kin<strong>de</strong>ren, die<br />
gevoed wer<strong>de</strong>n met on<strong>de</strong>rmelk <strong>de</strong> <strong>te</strong>ring zou<strong>de</strong>n krijgen.<br />
Een leverancier uit Stramproy moest ophou<strong>de</strong>n met het<br />
leveren van melk, omdat zijn knecht weiger<strong>de</strong> pap <strong>te</strong> e<strong>te</strong>n,<br />
die gekookt was van centrifugemelk, enz. Ook was 't product<br />
niet bruikbaar. De bo<strong>te</strong>r was slecht <strong>te</strong> smeeren; vleesch er<br />
mee bakken was onmogelijk. Men ken<strong>de</strong> in Duitschland<br />
voorbeel<strong>de</strong>n genoeg dat <strong>de</strong>ze machines weer waren van <strong>de</strong><br />
hand gedaan, daar ze op <strong>de</strong>n duur niets waard bleken. De<br />
kooplie<strong>de</strong>n waren ook zeer wantrouwig <strong>te</strong>genover het nieuwe<br />
product. Daarbij waren <strong>de</strong> prijzen van <strong>de</strong> bo<strong>te</strong>r in dien tijd<br />
15