• ja - Bestuur Noordenveld - Gemeente Noordenveld

G E M E E N T E
t
NOORDENVELD
Paraaf secretaris
Paraaf direct leidinggev snde
ADVIES VAN
Datum
5X
24 ja nuari 2012
A -
Afdeling
R&S
III HUI
Opsteller
G. Hoving
Telefoon 438
ADVIES AAN BURGEMEESTER EN WETHOUDERS
/ ONDERWERP
(Transitie)middelen beschikbaar stellen voor het opzetten van een transitieteam
Awbz, Jeugdzorg en Wet werken naar vermogen
/ EERDERE BESLUITVORMING
Registratie
VOORSTEL
OPENBAAR
ja
nee
BW12.0061
•
actief y/ passief
/r INFORMEREN BETROKKENEN
ja
nee
/ BIJLAGEN
0. Routekaart transities, 1. vragen en antwoorden Awbz, 2. stappenplan Awbz, 3.
overzicht werkzaamheden Jeugdzorg
/ VOORGESTELD BESLUIT
1. zo spoedig mogelijk een transitieteam formeren met de opdracht de komende
transities voor Awbz, Jeugdzorg en Wet Werken naar Vermogen daar waar
mogelijk en gewenst in samenhang voor te bereiden en te implementeren;
2. hiervoor een bedrag van € 189.000 beschikbaar stellen voor een periode van
anderhalfjaar;
3. dekking ten laste van transitiebudget 2012 Awbz (€ 94.000), transitiebudget
2012 jeugdzorg (€ 22.000), CJG-budget 2012 (€ 56.000) en compensatie ten
laste van het budget bestuurlijke vernieuwing voor inzet projectleider GCC
(€ 17.000);
4. transitieteam opdracht geven (deel)bestuursopdrachten op te stellen en aan u
ter besluitvorming voor te leggen;
5. Raad informeren
INFORMATIE RAAD ACTIEF
S •
nee
ja
•
OR
ja V nee
t MIDDELENINZET
Investering
Jaarlast
Dekking
BEHANDELING IN
Vergadering B&W d.d.
€ 189.000 excl. BTW
Transitiebudgetten 2012,
CJG budget, budget
Bestuurlijke Vernieuwing
31 januari 2012
i
Raadscommissie d.d.
Raad d.d.
/ BESLUIT B&W
Besluit d.d.
3d 2
PARAFEN B&W
Conform
Bespreken
Burgemeester
J. Dam
G. Wolters
G. Alssema
O. Huisman
ARCHIEF
Paraaf verzending
• —
Verzonden
d.d.
Aangekomen
d.d.

OVERWEGINGEN
Vooraf
Het Rijk gaat een groot takenpakket overhevelen naar gemeenten. Gemeenten worden verantwoordelijk voor de
jeugdzorg (JZ), de functie begeleiding uit Algemene Wet Bijzondere Ziektekosten (AWBZ) en de Wet Werken naar
Vermogen (WWnV). De drie decentralisaties kennen een verschillend tempo, tijdspad en inhoud. In sommige
gevallen is er sprake van nieuwe cliëntgroepen of cliëntgroepen die aangewezen zijn op meer dan één van de
hierboven beschreven activiteiten. Alle ontwikkelingen hebben met elkaar gemeen dat ze gepaard gaan met forse
bezuinigingstaakstellingen. Ook hanteert het kabinet voor alle ontwikkelingen het volgende uitgangspunt:
"gemeenten zijn in staat de eigen kracht en de mogelijkheden van burgers en hun sociale netwerk aan te spreken
en maatwerk in de directe omgeving te realiseren". Gemeenten krijgen binnen de wetgeving een belangrijke taak
om de ondersteuning van burgers zo effectief en efficiënt mogelijk te organiseren. Dat gedachtegoed sluit aan bij
de uitgangspunten van de Wet Maatschappelijke Ondersteuning (WMO) en de daaruit voortvloeiende werkwijze.
Landelijk wordt dit aangeduid met de term "De Kanteling". Beleid en uitvoering moeten binnen de WMO "kantelen"
van claimgericht (burger bepaalt welke professionele voorziening nodig is om belemmeringen op te lossen) na^
een meer ondersteunende benadering (samen met de burger kijken wat deze nog zelf kan, wat iemand met zijn
sociale netwerk kan organiseren en pas dan professionele voorzieningen collectief en/of individueel inzetten).
Transities in vogelvlucht
Hierna volgt in vogelvlucht en in willekeurige volgorde een beschrijving van de ontwikkelingen.
1. Functie extramurale begeleiding van AWBZ naar WMO
De functie extramurale begeleiding gaat over van de AWBZ naar de WMO. Onder de functie begeleiding gaan
een veelvoud aan activiteiten schuil. Binnen begeleiding wordt onderscheid gemaakt tussen 'begeleiding
individueel' en 'begeleiding groep'. Begeleiding individueel wordt ingezet voor onder andere woonbegeleiding of
thuisbegeleiding. Onder begeleiding groep vallen onder andere dagbesteding voor mensen met een
verstandelijke beperking en dagopvang voor ouderen.
Gemeenten worden vanaf 1 januari 2013 verantwoordelijk voor de nieuwe aanvragers, voor cliënten van wie de
indicatie afloopt in 2013 en voor cliënten waarbij de situatie verandert en daarom een nieuwe indicatie nodig
hebben. Vanaf 2014 worden gemeenten verantwoordelijk voor alle cliënten die op dit moment al extramurale
begeleiding ontvangen in de AWBZ. In ieder geval is vastgesteld dat er geen rechten meegaan van de AWB^
naar de WMO. Dit om te voorkomen dat gemeenten niet in staat worden gesteld eigen beleid te voeren binnen de
WMO en aan de financiële taakstelling te voldoen. De decentralisatie van extramurale begeleiding geldt ook voor
het vervoer van en naar de dagbesteding en voor de groep licht verstandelijk gehandicapten (Ivg) jongeren en
voor kinderen met Jeugd-GGZ zorg (vanaf 2013). Als er sprake is van een verblijfsindicatie dan blijft de
begeleiding vanuit de AWBZ geregeld.
De decentralisatie van de functie begeleiding naar de WMO biedt kansen om op lokaal niveau de ondersteuning
bij zelfredzaamheid en participatie dichterbij de burger te organiseren. Gemeenten zijn in staat de eigen kracht en
mogelijkheden van burgers en hun sociale netwerk aan te spreken en maatwerk in de directe omgeving te
realiseren. Ook kunnen zij verbindingen leggen met andere WMO-voorzieningen en andere gemeentelijke
domeinen, zoals re-integratie en de bijstand. Zo wordt de begeleiding meer doelmatig en meer effectief
georganiseerd.
Om op 1 januari 2013 klaar te zijn voor het uitvoeren van de eerst geplande werkzaamheden uit de
decentralisatie streeft de rijksoverheid ernaar om gemeenten 1 jaar de tijd te geven de eerste fase van de
decentralisatie vorm te geven. Gemeenten kunnen bij de voorbereidingen een beroep doen op het landelijke
transitiebureau decentralisatie AWBZ. Indien u behoefte heeft aan meer informatie over de komende
decentralisatie adviseer ik u bijlage 1 te lezen. Hierin staan de meest gestelde vragen en antwoorden voor u op
een rij.

Financieel is deze operatie ongeveer twee-en-een-half keer zo groot als de decentralisatie van de huishoudelijke
verzorging. Daarnaast is de complexiteit gezien de gedifferentieerde doelgroep en de afspraak dat er geen oude
rechten overgaan naar de nieuwe situatie aanzienlijk groter.
2. Transitie Jeugdzorg
Tussen 2014 en 2016 wordt de jeugdzorg gedecentraliseerd naar de gemeenten. Reden hiertoe is dat het
kabinet zich grote zorgen maakt over het functioneren van de jeugdzorg. Het kabinet concludeert dat:
• Het huidige stelsel te complex is en dit leidt tot afstemmings- en aansluitingsproblemen
• Een groeiend aantal jeugdigen dat zware zorg krijgt
• Er te weinig gebruik wordt gemaakt van de eigen kracht van jeugdigen en gezinnen.
• De kosten binnen de jeugdzorg te hoog zijn.
• Zorg te langzaam wordt geboden of niet de juiste zorg wordt geboden
Het kabinet wil dan ook de effectiviteit van de jeugdzorg verbeteren door middel van een stelselherziening.
Hiertoe worden de volgende maatregelen getroffen:
• Er moet één financieringssysteem komen voor het huidige preventieve beleid, de huidige
^ provinciale jeugdzorg, de jeugd-LVG (licht verstandelijk gehandicapten) en de jeugd-GGZ
(geestelijke gezondheidszorg);
• Gemeenten worden financieel en uitvoeringstechnisch verantwoordelijk voor alle jeugdzorg die nu
onder het rijk, de provincies, de gemeenten, de AWBZ en de Zvw (zorgverzekeringswet) valt;
• Het Centrum voor Jeugd en Gezin zal bij de overheveling naar (samenwerkende) gemeenten gaan dienen
als front office voor alle jeugdzorg van de gemeenten.
Hoewel de decentralisatie dus om meer dan alleen de jeugdzorg gaat, wordt de hele operatie aangeduid
als decentralisatie of transitie van "de jeugdzorg". Door het samenvoegen van verschillende financieringsstromen
en het laten vervallen van het recht op zorg verwacht het rijk dat gemeenten beter in staat zijn om een samenhangend
aanbod van toegankelijke hulp en ondersteuning te organiseren en gespecialiseerde vormen van zorg efficiënter in te
zetten. De verwachting is ook dat de decentralisatie van de jeugdzorg gemeenten de mogelijkheid biedt om zorg en
ondersteuning aan jeugdigen en gezinnen op een andere manier vorm te geven. De inhoudelijke kanteling dient bij de
decentralisatie dan ook nadrukkelijk als doelstelling meegenomen te worden. Het kabinet heeft bepaald dat de
toegang tot de jeugdzorg via het Centrum voor Jeugd en Gezin moet gaan. Dat betekent dat het CJG een
omvangrijkere functie krijgt dan nu het geval is. Hierover staat in een kabinetsbrief over jeugdzorg. "In de
opdracht aan gemeenten nemen we op dat elke gemeente een herkenbare en
laagdrempelige plek moet hebben van waaruit een aantal basisfuncties van ondersteuning en zorg wordt
aangeboden. Wij zullen niet wettelijk voorschrijven hoe elke gemeente het begrip CJG moet invullen. De CJGontwikkeling
wordt al jaren op lokaal niveau gedragen. Het is belangrijk dat gemeenten de vrijheid houden om de
organisatorische inbedding van zorgaanbod en CJG's in het bredere netwerk zelf uit te werken. Bij de
doorontwikkeling van de CJG's stellen wij ons voor dat het CJG in elk geval voorziet in een aantal taken, te
weten:
a. monitoren, screenen en vaccineren;
b. ondersteuning, voorlichting, advies en informatie;
c. zoveel mogelijk zelf bieden van hulp en bij complexe of specialistische hulpvragen hulp inschakelen in
een zo vroeg mogelijk stadium;
d. integrale zorg rondom het gezin organiseren (bijvoorbeeld door inzet van een gezinscoach volgens één
gezin, één plan, één regisseur);
e. samenwerking met onderwijs."
Financieel gezien schat de provincie in dat het gedecentraliseerde budget voor Noordenveld ongeveer 2,5 min.
euro zal bedragen.

Met de WWNV komt er één regime voor iedereen met arbeidsvermogen die voorheen een beroep deed op
Wajong, Wsw of WWB/WIJ. Voor mensen die volledig en duurzaam arbeidsongeschikt zijn blijft de Wet Wajong
bestaan. De rechten en plichten van huidige Wsw'ers blijven ongewijzigd.
3. Wet Werken naar Vermogen
"leder mens heeft recht op zelfbeschikking, verdient de kans het beste uit zichzelf te halen en zich te ontplooien.
We schrijven niemand af, maar spreken iedereen aan. Een baan is immers de beste sociale zekerheid. Natuurlijk
zorgen we samen voor wie echt niet kan meedoen." Zo beschrijft het regeerakkoord van dit kabinet het
individuele belang dat iedereen die dat kan, ook naar vermogen meedoet. Nederland kent een aantal regelingen
om mensen met een afstand tot de arbeidsmarkt aan de slag te helpen. Dat stelsel is historisch gegroeid tot wat
het nu is, met onvoldoende samenhang. De regelingen kennen verschillen in rechten en plichten - bijvoorbeeld of
het inkomen van een partner al dan niet meetelt -, de hoogte van de inkomensondersteuning,
bijverdienregelingen, uitvoering en financiering. Ook de mogelijkheden voor ondersteuning verschillen per
regeling en daarmee ook de kans op werk. De huidige regelingen slagen er (nog) onvoldoende in om mensen -
zoals het kabinet wil - "het beste uit zichzelf te laten halen". De regelingen zijn nog teveel vangnet en fuik en nog
te weinig een springplank.
De WWNV wordt uitgevoerd door de gemeenten. Gemeenten worden ook verantwoordelijk voor de hulp en
ondersteuning van mensen met een arbeidsbeperking. Ze krijgen daarbij meer vrijheid om de diverse reintegratiebudgetten
naar eigen inzicht te besteden.
1. De beleidsmatige en financiële verantwoordelijkheid voor de uitvoering van de WWNV ligt bij gemeente^
In ruil voor die financiële verantwoordelijkheid krijgen gemeenten meer beleidsvrijheid;
2. Er komt één ongedeeld re-integratiebudget. Door het weghalen van de schotten tussen de verschillende
re-integratiebudgetten kunnen gemeenten het beschikbare geld gerichter en efficiënter inzetten. Dat
vergroot de effectiviteit van de inzet van re-integratiemiddelen;
3. Cruciaal is dat de huidige expertise van het UWV over de Wet Wajong behouden blijft, dan wel op een
zorgvuldige wijze bij de gemeenten wordt ondergebracht.
4. De wijze van verantwoording en informatievoorziening zal conform de WWB-systematiek plaastvinden.
SZW is in overleg met VNG over de uitwerking en mogelijke verlichting van het informatie- en
verantwoordingsarrangement rond werk en inkomen.
Financieel gezien behelst deze transitie een aanzienlijke bezuiniging op de bestaande budgetten. Met ingang van
2013 krimpen de budgetten voor WSW en WWnV. |
Noordenveld 2011 2012 2013 2014 2015
participatiebudget € 1.465.969 € 944.066 € 660.800 € 424.800 € 424.800
SW-budget € 4.474.763 € 4.210.158 € 3.907.551 € 3.756.066
Exploitatiebijdrage
SW € 482.064 € 523.800 € 607.176 € 669.226
4. De Kanteling onder de WMO = De Noordenveldwerker in Noordenveld
Sinds de inwerkingtreding van de WMO beoogt de wet om de eigen kracht van de burger optimaal te benutten om
zo volwaardig mogelijk aan deze maatschappij te kunnen deelnemen. Een groot deel van de gemeenten voerden
de WMO in 2007 "smal" in, waaronder ook Noordenveld. Dat betekende eerst een voorbereiding op de nieuwe
wettelijk taak (in dit geval huishoudelijke verzorging) en pas later een verbreding van de WMO. U bent al langere
tijd bezig zich samen met een aantal andere partners (stichting Welzijn in Noordenveld en Noordermaat) te
richten op een andere vorm van cliëntondersteuning vanuit de WMO. Dat geeft de gemeente Noordenveld voor de
komende transities een goede uitgangspositie. Alle transities gaan namelijk uit van het principe van de eigen
kracht van de burger. Daarmee ligt de uitdaging bij de gemeente en de samenwerkende partners om de
cliëntondersteuning goed te regelen. Met de Noordenveldwerker is het de bedoeling om in een pilot de krachten
te bundelen op het terrein van de WMO-voorzieningen, Maatschappelijk Werk en Ouderenadvies. Burgers die om

de een of andere reden toegang tot de WMO willen, gaan met de inzet van een Noordenveldwerker aan de slag
met hun ondersteuningsvraag. Daarbij wordt de piramide van de getrapte verantwoordelijkheid doorlopen. Deze
ziet er als volgt uit:
^^ls burger en Noordenveldwerker "klaar" zijn ligt er een plan hoe de ondersteuningsvraag kan worden opgelost.
Inmiddels is een aantal verkennende gesprekken met MEE-Drenthe gevoerd of zij mogelijkheden zien om ook
deel te nemen in het project. De expertise van MEE-Drenthe is vooral gelegen op het opstellen van
oplossingsplannen voor mensen met een verstandelijke, lichamelijke, zintuiglijke en/of psychiatrische beperking.
Alles hangt met alles samen -> formeer een flexibel tranisitieteam
In de bijlage kunt u kennis nemen van "de routekaart" die is opgesteld. De routekaart geeft inzicht de financiële
omvang van de decentralisaties en de verschillende tijdpaden. Duidelijk is dat als u de kracht die dit kabinet bij
de gemeenten ziet liggen (gemeenten zijn in staat de eigen kracht en de mogelijkheden van burgers en hun
sociale netwerk aan te spreken en maatwerk in de directe omgeving te realiseren) volledig wil benutten dit ook in
deze organisatie gefaciliteerd moet worden.
Invoeringsbudgetten
Om daar waar mogelijk en gewenst te komen tot een integrale visie en aanpak van deze ontwikkelingen is het
gewenst ambtelijke capaciteit beschikbaar te stellen. Daarvoor worden door het rijk ook invoeringsbudgetten
^^eschikbaar gesteld. Voor de AWBZ is dat in 2012 € 94.000 (in 2013 ontvangen we nog eens € 63.000) en voor
de jeugdzorg in 2012 € 22.000, daarnaast is het CJG-budget 2012 beschikbaar. Dit zijn invoeringsbudgetten, in
een latere fase worden de definitieve budgetten duidelijk waarin ook de uitvoeringskosten zijn meegenomen.
Ik wil u voorstellen een transitieteam samen te stellen.
De opdracht van het transitieteam
De drie transities uitwerken in visie en beleid en daar waar mogelijk dit in samenhang te doen om zo te komen tot
een uitvoering van de nieuwe taken in overeenstemming met het vastgestelde (wettelijke) kader, de vastgestelde
ingangsdatum, tegen een zo hoog mogelijke kwaliteit en aanvaardbare kosten.
Binnen het team is elk lid verantwoordelijk voor "zijn eigen" transitie maar als team werkt men samen, helpt men
elkaar en zet men vaardigheden optimaal in ten behoeve van de taakopdracht. Op die manier ontstaat er een
flexibele inzet (de ene transitie heeft een ander tempo dan de ander), wordt de kwetsbaarheid op de transities
afzonderlijk gereduceerd (er zijn meer die kennis hebben van) en lukt het deze gemeente de komende jaren veel
expertise op te doen die mogelijk weer ingezet kan worden voor andere beleidsterreinen.

Samenstelling
Het team is als volgt samengesteld:
1. AWBZ -> Ines Tuinstra
2. Jeugdzorg -> Margriet Jonker
3. WWNV -> Bob Copper en vertegenwoordiger van de ISD
4. De Kanteling/Noordenveldwerker -> Maria Hoekman
Het transitieteam heeft de mogelijkheid om anderen tijdelijk toe te voegen aan het team, bijvoorbeeld de
projectleider CJG, de procescoördinator Noordenveldwerker, de juridisch kwaliteitsmedewerker WMO, op termijn
de beleidsmedewerker Onderwijs voor het onderdeel passend onderwijs.
Voor de procesbewaking van het geheel van de transities, het creëren van de randvoorwaarden om het werk te
doen, de schakel van ambtelijk apparaat naar bestuur is de teamleider WOS/MaOn verantwoordelijk. Vanuit het
MT is het afdelingshoofd Tineke Peper ambtelijk opdrachtgever en verantwoordelijk voor de organisatorische
afstemming van de werkzaamheden van dit team met die van de andere afdelingen M&O en OW&A.
^
Projectstructuur
Het is gezien de omvang en complexiteit van deze transities gewenst dit binnen een projectstructuur uit te
voeren. Een van de eerste opdrachten aan het transitieteam is het opstellen van een (aantal)
bestuursopdracht(en) daarin doet het transitieteam u een voorstel voor een projectstructuur.
Werkzaamheden AWBZ
De eerste groep burgers meldt zich op 1 januari 2013 bij het WMO-loket. Dat betekent dat de organisatie dan
moet "staan". Naast visie en beleid moet er voor deze transitie ook veel organisatorisch werk worden verzet.
Aanbestedingen, beleidsregels opstellen, verordeningen maken, formatiecalculaties maken, indicatiestelling
regelen, PR en Voorlichting etc. Zie bijlage 2.
Werkzaamheden Jeugdzorg
De tweede transitie van de jeugdzorg moet nu goed gefaciliteerd worden omdat deze complex is vanwege het
grootschalige provinciale karakter. Met een CJG dat zich qua ontwikkeling in de voorhoede bevindt is het in mijn
ogen belangrijk zo veel mogelijk kansen te benutten om de lokale goede resultaten van de afgelopen jaren t

Capaciteit
Mijn voorstel op grond van bovenstaande is om Ines Tuinstra (36 uur per week, waarvan 8 uur als projectleider
GCC), als Margriet Jonker (30 uur per week) vooralsnog voor een periode van anderhalf jaar vrij te stellen van
werk zodat zij zich volledig kunnen richten op de transities. Voor Ines Tuinstra betekent dat dat zij zich gaat bezig
houden met de (waardevolle)
combinatie van transitie AWBZ (28 uur per week) en projectleider GCC (8 uur per
week).
Voor de Wet Werken naar Vermogen is Bob Copper (36 uur per week) naast zijn werkzaamheden voor Welzijn
Nieuwe Stijl (opdrachtgeverschap WiN) al volledig inzetbaar voor de WSW/ISD. Dat vergt in werkzaamheden
geen herschikking. Om operationeel een goede afstemming met de ISD te krijgen met wat de gemeente
Noordenveld wil en gaat doen met de WWNV is het raadzaam om ook iemand van de ISD toe te voegen aan het
team. Te denken valt hierbij aan Renate Veenstra. Hierover is binnenkort overleg met de ISD. Ook de uitkomsten
van het onderzoek van Radar voor de commissie Van Bekkum spelen hierin een rol. Ook hier is mijn visie: proactief,
niet afwachten en doorbouwen op het goede wat in Noordenveld al is ontwikkeld/in ontwikkeling is.
Maria Hoekman (24 uur per week) is in 2012 verantwoordelijk voor het opstellen van een nieuw WMO-beleidsplan
Mn
De Noordenveldwerker en daarmee onlosmakelijk verbonden met dit transitieteam. Het betekent wel dat in
^012 de activiteiten voor het verder ontwikkelen van het subsidiebeleid stilliggen en in 2013 weer worden
opgepakt. Ik vind dit een verdedigbare keuze omdat, alhoewel een aantal subsidieregelingen aan herziening toe
is, we het nu wel hebben geregeld. Er ligt een algemene subsidieverordening (nieuw), er ligt een deelverordening
welzijn (is aan herziening toe maar kan nog dienst doen in 2012), de kleine subsidieregelingen gelden ook nog
(sportstimulering, experimentenfonds kunst en cultuur).
Voor de vervanging van Ines Tuinstra en Margriet Jonker zijn beschikbaar het transitiebudget AWBZ
respectievelijk het transitiebudget Jeugdzorg/uitvoeringsbudget CJG. Voor de vervanging van Ines voor de inzet
als projectleider GCC is interne compensatie beschikbaar vanuit het budget bestuurlijke vernieuwing
(onderdeel
vervanging personeel). De totale kosten voor vervanging bedragen:
1400 (a) uren x 1,8 (b) fte x 1,5 jaar 3 (c) x € 50,00 (d) = € 189.000 exclusief BTW
a. productieve uren op jaarbasis/fte
•
b. totale aanstellingsomvang Margriet Jonker/lnes Tuinstra (inclusief de 8 uren voor het GCC)
c. voorlopige vrijstellingsperiode
. vervangingstarief BanPd exclusief BTW
Dekking
Beschikbare budgetten 2012
Transitiebudget AWBZ € 95.000
Transitiebudget Jeugdzorg " 22.000
Vergoeding projectleiderschap GCC " 17.000
CJG-budget " 55.000
Totaal beschikbaar € 189.000
Totale kosten € 189.000
Dit advies is in het MT besproken en akkoord bevonden. Ook concern-control en de financieel consulent kunnen
instemmen met dit advies.