Oratoriumvereniging Bolsward

In 1997 werd de 50ste uitvoering van
de Matthäus Passion gegeven. In de
VPRO bode stond het volgende artikel
geschreven door Marten Minkema
In Bolsward begint de Matthäusvictorie
Ze zijn talrijk, de uitvoeringen van de
Mattheuspassie. Een enkele krijgt
altijd aandacht, zoals de Passie van
Naarden, maar alles boven en onder
de rivieren draagt bij voorbaat het
stempel polderdilettantisme. Dat
betekent; amateurgerotzooi en het
opmerken niet waard. Bijvoorbeeld de
Mattheus te Bolsward. Terecht? In
geen geval, ontdekt verslaggever
Marten Minkema ter plekke.
De strippenkaart is afgestempeld tot
Bolsward en in het zicht van de
bushalte doet ze nu dienst als
boekenlegger. De hele rit heb ik zitten
lezen in ‘Zijn Bliksem, Zijn Donder’
van Martin van Amerongen, een pas
verschenen essay over de Matthäus
Passion. ‘Het is zonder meer
dierbaar, dat vertoon van
amateurkoren en rommelorkesten.’
schrijft Van Amerongen, ‘al moet
worden vastgesteld dat dit
polderdilettantisme veelal niet tegen
Oratoriumvereniging Bolsward
36
de artistieke eisen van het kunstwerk
is opgewassen. Neem bijvoorbeeld de
Mattheuspassie in de Martinikerk te
Bolsward.’ Van Amerongen wenst de
betrokken koorleden alle succes en lof
toe, ‘hoe zeker wij ook weten dat Bach
bij hun ‘O Lamm Gottes unschuldig,
am Stamm des Kreuzes geschlachtet’
op zijn wolk heeft zitten sidderen.’
Tijdens het uitstappen steek ik het
boekje diep weg in mijn tas. Hoe
dieper hoe beter.
Tegenover de halte loopt een bejaarde
mevrouw. Gaat ze deze maand
misschien ook naar de
Mattheuspassie? ‘Nee, mijn man wil
‘s avonds niet uit.’ Hoe lang is dat al?
‘Dat is altijd al zo geweest,’ en ze
vervolgt haar weg. Na enige uren
Bolsward zal ik me niet meer verbazen
over dit soort uitspraken, maar ik wil
nu niet vooruitlopen en voor het
moment bel ik aan bij het echtpaar
Stellingwerf. Ze zijn zowat de enigen
die zich Sjaan Gerritsen nog
herinneren, de vrouw die de Passie
hiernaartoe bracht. ‘Vanuit Den
Haag,’ aldus Jo Stellingwerf. ‘Haar
vader was nog eigenaar van het
Kurhaus in Scheveningen geweest.
Gerritsen was joods en kwam hier in
de oorlog samen met haar man
onderduiken. Even buiten de stad
woonden ze in een arbeidershuisje en
ernaast lag een woonboot met haar
vleugel. Ze kwamen vaak over de
vloer bij een gegoede familie in
Bolsward en daar is ze tijdens de
oorlog al begonnen met het instuderen
van de Passie.’Wat? Een
ondergedoken joodse vrouw die
uitgerekend kiest voor de kruisiging,