1994-16-03 - Vrienden van Blijdorp

De Nederlandse dierentuinen zijn niet alleen erg populair bij ons, maar ook bij onze Oosterburen.
Dat is niet zo verwonderlijk, want voor heel veel Duitsers liggen onze dierentuinen op
slechts een paar uur afstand rijden. Nederlandse dierentuinen zijn ook in het buitenland aardig
bekend, wat niet zo vreemd is, want ze "timmeren allen aardig aan de weg". Europees ge·
zien nemen de Nederlandse dierentuinen toch wel het voortouw. Het is echter niet zo dat de
Duitse dierentuinen stil blijven staan in de tijd, maar wat zij bouwen is vaak weinig vernieuwend.
Revolutionaire projecten als Burgers' Bush en Desert en ons eigen Taman lndah zult u
daar tevergeefs zoeken!Onlangs verrees in het Tierpark Hellabrunn in München dan ook een
vleermuisgrot naar Rotterdams voorbeeld. De Allwetterzoo in Münster opende pas een nieuw
binnen verblijf voor de olifanten à la "Rotterdam". Dierentuin-freaks uit Duitsland zijn wel
eens jaloers op hun Nederlandse "collegae" vanwege het moderne karakter van de Nederlandse
tuinen. Ook wordt er regelmatig melding gemaakt van de ontwikkelingen in Nederlandse dierentuinen
en verschijnen er vaak artikelen in Duitse dierentuinbladen. Recentelijk verscheen
er in het tijdschrift "Tiergarten Aktuell" een verslag van een reis die twee Duitse dierentuinliefhebbers
langs Nederlandse dierentuinen hebben gemaakt. Om u een indruk te geven hoe
onze Oosterburen tegen onze dierentuinen aankijken, volgt hier de vertaling van dit verslag.
(md)
"Nederland:
dierentuinbelevenissen tussen
tulpen en molens"
In Nederland, een land dat bij veel mensen bekend
is door zijn bloemen, windmolens en kaas,
zijn enkele dierentuinen een nieuwe richting
opgegaan met betrekking tot de presentatie
van de dieren en de educatie van de dierentuinbezoeker.
De dieren worden in een zo natuurlijk
mogelijk gemaakte omgeving, dikwijls samen
met andere diersoorten uit dezelfde omgeving,
gehouden. Daarbij wordt door gedeeltelijk
nieuwe informatiesystemen bij de bezoekers
begrip voor deze soorten en hun leefomgeving
gewekt. Op welke manier deze doelstellingen
in de verschillende dierentuinen tot uitdrukking
gebracht worden, wil ik aan de hand van
enkele voorbeelden duidelijk maken.
Apenheul, Apeldoorn
Het in 1971 geopende apenpark "Apenheul"
ligt midden in het natuurpark "Berg en Bos" in
Apeldoorn. Het hart van het park wordt gevormd
door 2 grote gorilla-eilanden, waarop 2
zilverrugmannen met hun familie in een zeer
natuurlijke omgeving leven. Deze met gras begroeide
en met bomen beplante eilanden zijn
rijkelijk voorzien van klimmogelijkheden.
Meerdere keren per dag worden de imposante
mensapen door de dierenverzorgers gevoerd,
waarbij deze de bezoekers allerhande wetenswaardigheden
over de gorilla's vertellen.
Om de gorilla-eilanden heen is het apenpark in
7 secties verdeeld, waarin verschillende soorten
apen vrij rondlopen. In een van deze afdelingen
leeft een groep van ongeveer 100 doodshoofdaapjes.
Op bepaalde tijden kunnen de bezoekers
op een daarvoor bestemde voerplaats
deze potsierlijke apen met door de verzorgers
uitgedeeld voer (meelwormen) voeren. Daarbij
mogen de mensen de aapjes niet aaien. De
apen klimmen over de bezoekers, onderzoeken
ieders handen naar iets eetbaars en gaan niet
zelden op de schouder van een bezoeker zitten
om te zonnebaden.
In de verschillende gebieden zwerven bovendien,
onder andere, berberapen, zwarte brulapen,
witkopsaki's, wolapen en leeuwaapjes
rond. Apenheul neemt overigens deel aan het
reïntroductieproject van de leeuwaapjes in Brazilië.
Enkele klauwaapjes, zoals goudkopleeuwaapjes
en dwergzijdeaapjes worden in
zeer natuurlijk ingerichte verblijven gehouden.
De groepen van deze sierlijke aapjes fascineren
de bezoekers steeds weer door hun hechte familieleven.
Omdat vrijlevende apen tassen niet met rust
laten op zoek naar iets eetbaars en andere interessante
zaken, krijgt iedere bezoeker bij de ingang
van het park een tas die "aap-proof' is.
Bovendien is eten en drinken slechts in 2 apenvrije
gedeelten toegestaan. Op deze manier
wordt er gezorgd voor de veiligheid van mens
en dier en bestaat er de mogelijkheid tot wederzijds
contact.
Burgers' Zoo, Arnhem
Een totaal ander concept, om dieren, hun levenswijze
en leefomgeving dichtbij de bezoeker
te brengen, volgt Burgers' Zoo in Arnhem. Deze
dierentuin, die in 1923 de poorten opende,
sloeg vroeger al nieuwe wegen in. Zo kon het
publiek hier voor de eerste keer in Nederland
een roofdierenverblijf in de stijl van Hagenbeek
(droge gracht in plaats van tralies) zien en
werd hier in 1968 het eerste safaripark van het
Europese vasteland geopend. Bovendien leeft
in Burgers' Zoo al meer dan 20 jaar één van de
best onderzochte chimpanseegroepen op een
enorm, natuurlijk vormgegeven eiland.
Omdat de kunstrotsen uit de tijd van Hagenbeek
enigszins bouwvallig werden en daarom
een grote renovatie van de verblijven noodzakelijk
maakten, besloot men veel oude verblijven
volledig af te breken en daarvoor in de
plaats verblijven en gebouwen neer te zetten,
die aan de modernste eisen voldoen. Zo ontstond
bijvoorbeeld het verblijf voor zwartvoetpinguins,
direct achter de nieuw gebouwde ingang.
Hier kan de bezoeker zien, hoe de pinguins
net zoals in de natuur van hun hoger in
de rotsen gelegen broedholen, over klippen
naar beneden waggelen en springen. Voor de
geïnteresseerde bezoeker staat er een enorm
bord met tal van wetenswaardigheden, net zoals
overigens op veel andere plaatsen in de dierentuin.
yRfENDENNlElI\\'S
15