Anneriekes passie voor adoptie

e v a v a n d e m a a n d
tekst Inge-Mirjam Bosveld beeld Ruben Timman
e v a v a n d e m a a n d
In deze rubriek komt maandelijks een
inspirerende Eva-vrouw aan het woord.
Anneriekes passie voor adoptie
‘Ik ben zielsblij met
mijn gezin’
Vanuit haar persoonlijke ervaring schreef
Annerieke een boek: Kwetsbaar begin. In dit
Eva-interview zijn cursief fragmenten uit
het boek verwerkt.
“Mijn jongere broer en zus zijn geadopteerd.
Dat maakt mij een adoptiezus. Ik
weet dus dat het mogelijk is om met geadopteerde
kinderen een hechte band op
te bouwen. Van jongs af aan was adoptie
daardoor voor mij een heel natuurlijke
manier om een gezin te vormen. Waarom
zou je vier biologische kinderen krijgen,
terwijl zoveel kinderen geen vader en
moeder hebben Laat ze maar bij ons
komen, dacht ik al jong.”
Hij noemt ons geen broers of zussen meer.
"Doe maar alsof je mij nooit gekend hebt," zei
hij twee jaar geleden tegen mij. "Ik ben niet
jouw broer, jij bent niet mijn zus en ik kan
dat toneelstuk niet langer meespelen."
“Met mijn broer ging het niet goed.
Het is haar passie en het avontuur van haar leven: adoptie.
Annerieke Berg en haar man hebben twee geadopteerde
en twee biologische kinderen. “Wij zijn aan elkaar
verknocht. Toch had het niet zo moeten zijn. Een moeder
daar komt een kind tekort.”
Toch zal hij altijd mijn broer blijven. De
ervaringen uit mijn jeugd hebben me wel
gevormd. Ondanks deze ervaring heb ik
een rotsvast geloof dat het wel goed kan
gaan bij adoptie. Ik zie dat ook bij mijn
zus. Ze komt uit Indonesië, maar ze beschouwt
zichzelf als een kaaskop. Hoe je je
ontwikkelt, hangt van zoveel factoren af.
Dat wordt niet alleen maar bepaald door
je adoptie.
Ik geloof dat God juist vanuit de puinhopen
en vanuit het verdriet toch iets moois
kan maken. De kansen van mijn kinderen
zijn hier groter. Als ze in Colombia en
China waren gebleven, waren ze in een
kinderhuis opgegroeid. En hadden ze alleen
voor hun moeilijkheden gestaan. Nu
ben ik erbij. Nu doen we het samen.”
Ik hield op met drammen, intimideren en
hem (René, Anneriekes man, red.) onder
druk zetten. We lasten een rustperiode in
van een jaar. ... Eerlijk gezegd had ik niet
veel hoop. Ik kende zijn ideeën en gedachten
maar al te goed. Avonden lang hadden we
erover gepraat, maar we kwamen niet tot
dezelfde mening. Die gesprekken liepen soms
hoog op. Ik droop meestal huilend af naar
bed, waar ik me eenzaam en ellendig voelde.
“Alhoewel ik van jongs af aan al met
adoptie bezig was, was het voor mijn
man niet zo vanzelfsprekend. Toen na
de geboorte van onze oudste zoon een
zwangerschap uitbleef, had mijn man er
vrede mee dat we met zijn drieën bleven.
Voor mij was dat niet zo. Ik verlangde
hartstochtelijk naar een groot gezin. En
adoptie was echt een hartsverlangen. Mijn
passie. Het is heel heftig als je het met je
geliefde niet eens kunt worden. Ik vond
het echt heel moeilijk. Ik bleef hem maar
boeken aanreiken die zó goed waren en
tv-programma’s die hij echt moest zien. Ik
kon niet ophouden. Mijn man voelde zich
daardoor geïntimideerd. Op een gegeven
moment zei hij: ‘Je moet echt ophouden.’
Na dat rustjaar zou ik me neerleggen bij
Ik wil voorkomen
dat ze
zich achtergesteld
voelen, omdat ze
geadopteerd zijn.
Alles gaat op de
weegschaal'
12 eva 3 eva 3
13

e v a v a n d e m a a n d
e v a v a n d e m a a n d
Soms levert een adoptie op lange termijn problemen op
voor het kind. Op 9 april zendt Eva-radio een aflevering
uit over dit onderwerp. 9.03 uur, Radio 5.
Naluisteren kan via www.eo.nl/eva
Annerieke Berg-de Boer (37) kreeg samen met haar man
eerst een biologische zoon. Vervolgens adopteerden ze een
zoon uit Colombia. Kort daarna werd het gezin na een onverwachte
zwangerschap verblijd met nog een zoon en ten
slotte werd Annerieke moeder van een dochter uit China.
Ze schreef een boekje over adoptie, Kwetsbaar begin. Uitgeverij
Kok, ISBN 9789043518321, € 14,90. Annerieke
schrijft ook regelmatig een blog: debergjes.blogspot.com
de uitkomst. Mijn liefde voor hem en zijn
geluk waren belangrijker dan mijn kinderwens.
Maar natuurlijk was ik geweldig
blij dat het zaadje van liefde voor adoptie
toch ook bij mijn man gezaaid werd. Ik
had het heel lastig gevonden om er vrede
mee te krijgen wanneer dat niet zo was.”
“Het idee dat ons kindje al bestaat en op dit
moment ergens in een bedje ligt of ergens
ronddrentelt, vind ik heel bijzonder.(...)
Zeven weken weten we nu dat Nina onze
dochter is. Achteraf bekeken zijn ze voorbij
gevlogen. Er middenin lijkt het een eeuwigheid.
Zeven weken waarin ze er een of twee
tandjes bij heeft gekregen. Waarin ze haar
eerste stapjes heeft gezet”
“Adoptie is gewoon een ellenlange wachtrij.
Je wilt verder, maar je moet wachten.
Terwijl je zo’n verlangen hebt naar dat
eindpunt. Dat vond ik heel zwaar. Het is
een soort vacuüm waar je in zit. Maar als
het dan zover is... Dat is gewoon onbeschrijfelijk.
We zaten in het kantoortje
van de Colombiaanse kinderbescherming.
Op de arm van de kinderrechter kwam
Daniël binnen. Ik had kippenvel. Het moment
was vergelijkbaar met het moment
dat je je kind op je buik krijgt. Hij was zo
mooi en lief en zo anders dan op de foto.
Ik was totaal verliefd op hem. Vanaf het
moment dat ik ze zag, hebben allebei de
kinderen mijn hart ingenomen. De liefde
voor hen is zo groot. Een groot deel van
de zingeving van mijn leven haal ik daar
ook uit.”
Daniël rouwt. Hij is gestopt met eten, drinkt
minimaal en maakt geen geluid. Hij praat
niet en kijkt ons niet aan. Stilletjes zit hij in
een hoekje en af en toe slaakt hij een oerkreet.
Wat een schrijnende situatie. Een blik op zijn
krampachtig vertrokken gezichtje en ik weet
dat ik dit heel serieus moet nemen. (...) Hij
heeft pas een broertje gekregen. Kort nadat
hij door ons geadopteerd is. De stijgende
lijn van zich veilig hechten aan ons, aan de
situatie, is doorbroken. Hij ziet zijn nieuwe
broertje als een indringer.
“Als adoptieouder moet je wel beschikken
over veel inlevingsvermogen, over onvoorwaardelijkheid
en je moet vooral ook
heel gewoon zijn. Je hoeft niet gestudeerd
te hebben of alle boeken te hebben gelezen.
Maar je moet wel heel gemotiveerd
zijn. Het is belangrijk om je in adoptie
te verdiepen, daardoor kan je heel veel
schade voorkomen. En je moet jezelf kunnen
wegcijferen: het draait niet om jou.
Het is daarom ook zo dat ik er altijd ben,
ik wil niets liever dan er voor ze zijn. Dat
betekent niet dat ik geen strenge moeder
ben. Ik pamper ze absoluut niet. Maar als
ik mijn kinderen gelukkig zie, maakt dat
mij ongelofelijk blij.
Ik begrijp nu wel dat het stukken makkelijker
is wanneer je alleen geadopteerde
kinderen hebt. Dan is de situatie duidelijker.
Ik wil heel graag voorkomen dat
ze zich achtergesteld voelen, omdat ze
geadopteerd zijn. Daar kan ik wel in doorslaan.
Alles gaat dan op de weegschaal.
Gelukkig helpt mijn man René daarbij.
‘Doe toch niet zo moeilijk,’ zegt hij dan.
‘Hij/zij is gewoon vervelend.’ Zo leer ik
door de tijd heen wel meer ook gewoon
een feilbare ouder te zijn.”
Nina begint bijna iedere ochtend met de zin:
‘Ik heb één hand, hè, mama' En door de dag
heen zijn er vaker van dit soort opmerkingen.
Als ik iets doe, zegt ze heel vaak: ‘Jij hebt
twee handen, hè Ik niet!’(...)
Laatst vroeg ze mij hoe het later zou zijn als
ze in de hemel was. Ik vertelde haar toen
dat ze dan twee armen zou hebben en twee
handen. Eerst begon ze te stralen, maar al
snel kwamen er dikke tranen. Ik nam haar
op schoot en vroeg waarom ze huilde. Ze zei:
"Dan ga ik m’n korte armpje zo missen, hij is
zo zacht en lief en hij hoort bij mij."
'Zo'n korte
arm blijkt helemaal
niet zo eng te zijn'
“De trend van de laatste jaren is dat kinderen
in eigen land worden opgevangen.
Dat is alleen maar toe te juichen. Maar
voor kinderen met een special need staan
er geen wachtende ouders in de rij. Die
zijn vaak heel moeilijk te matchen. Juist
voor hen wil ik graag een stem zijn.
Zelf moesten wij tijdens de procedure een
hele lijst invullen van welke special needs
we wel en welke we niet zagen zitten.
Als we ergens twijfel over hadden, zetten
we het niet op ons lijstje. Ik vond dat wel
lastig, omdat ik het gevoel had dat ik nee
zei tegen kinderen, dat ik ze uitsloot en
afwees, maar de adoptieorganisatie zei dat
dat niet terecht was. We zetten onze deur
juist open voor een kind!
Als je met zo’n lijst bezig bent, zie je alleen
maar de ziekte. Maar zodra je het
kind achter de special need ziet, is dat heel
anders.
Ik merk dat ik door in mijn weblog heel
open te schrijven over Nina, mensen
over de streep trek. Zo’n korte arm blijkt
helemaal niet zo eng te zijn. We denken
alleen vaak zo in termen van beperking.
Nina heeft dat ons wel afgeleerd. Ze is
gezegend met een enorme dosis doorzettingsvermogen
en ze zal ook niet snel
toegeven dat iets niet lukt. In de praktijk
blijkt er voor de meeste problemen waar
we tegen aanlopen, wel een oplossing te
verzinnen.”
Nina ondergaat het allemaal heel natuurlijk,
ze loopt hier rond alsof ze hier hoort. Heel
ontspannen en blij kijkt ze rond, deelt kussen
en knuffels uit alsof het de normaalste zaak
van de wereld is. En ze zegt steeds: "Mama, ik
ben zo blij dat ik hier ben, dit is mijn plek."
“Het is zo belangrijk dat adoptie-instanties
geen informatie achterhouden
over het gezin waarin de kinderen zijn
opgegroeid. En dat ouders hun adoptiekinderen
ook meegeven waar ze vandaan
zijn gekomen. Van kinds af aan heb ik
Nina en Daniël ook verteld over de landen
waar ze vandaan kwamen. We proberen
ook zelf sporen te vinden voor later als de
kinderen op zoek zouden willen. Maar
dat is heel lastig. Vorig jaar ben ik met
Nina naar China geweest omdat we haar
hoogbejaarde pleegmoeder hadden gevonden.
Het was dus nu of nooit. Anders
onderneem je nog niet zo’n reis met een
kind van vijf. Maar het was zo’n geweldige
ervaring. Heel ontroerend om haar daar te
zien en om te zien hoe blij ze daar was."
Als Daniël verdrietig is over zijn adoptie,
gaat het altijd om het feit dat hij niet uit
mijn buik is gekomen. Hij zegt dan: "Ik had
ook zo graag in jouw buik willen zitten, dat
lijkt me zo fijn." Ik antwoord dan altijd met:
"Dat had mij ook heel fijn geleken en weet
je: voor mama voelt het wel alsof je uit mijn
buik bent gekomen. Je groeide in mijn hart,
dus boven mijn buik. Toen je kwam, voelde
het net alsof je werd geboren." Daniël kijkt
me dan met zijn grote bruine ogen helemaal
verrukt aan en zegt: "Vertel dat nog eens,
mam!"
"Ik dacht eerst: als ik het goed doe, beschadigen
ze verder niet. Maar je hebt ook
nog de wereld buiten je huis. Die buitenwereld
onderschat je. Mensen bedoelen
het meestal goed of zijn onwetend, maar
ze kunnen zulke lompe opmerkingen maken.
‘Dat is niet jouw echte moeder, hè,’
zeggen ze dan. Denk eens na wat je zegt!,
denk ik dan.
Zoals Daniël rouwde als tweejarige, zo
rouwt hij niet meer. Ik noem het de rugzak
die ze met zich mee moeten zeulen.
Ik zou het niet een rouwrand noemen, dat
klinkt te zwaar. Ik wil het ook niet voor
hen zeggen. Dat zullen ze zelf moeten
concluderen over tien, twintig jaar. Nu wil
ik hun heel graag een zo gewoon mogelijk
leven geven.
In de Bijbel staat dat we moeten zorgen
voor de vaderlozen. Voor ons is adoptie de
manier waarop we die opdracht concreet
maken. We kunnen niet de hele wereld
redden, maar ik kan wel gewoon een
moeder zijn. Met alle liefde."
Lees op www.eo.nl/eva de boekentips over
adoptie van Annerieke en haar ‘foute’ lijstje
(typische opmerkingen die mensen kunnen
maken rondom adoptie).
Nederland Zingt op Zondag
Op 8 mei a.s. is Annerieke te zien in
Nederland Zingt op Zondag. 9.00 uur,
Nederland 1.
14 eva 3 eva 3
15