Geldzaken in de Praktijk 2011-2012 - Nibud

Inhoudsopgave
Samenvatting en
conclusies
1. Inleiding
2. Financiële situatie
3. In kaart brengen van de
financiën
4. Verantwoord besteden
5. Vooruit kijken
6. Bewust financiële
producten kiezen
7. Financiële opvoeding
8. Geld en geluk
Literatuurlijst
Bijlagen
50 procent van de huishoudens stond het afgelopen jaar rood. 18 procent van de huishoudens staat maar zelden rood, bijna
een vijfde van de huishoudens staat elke maand rood. Nederlanders tussen 25 en 45 jaar zijn vaker vertegenwoordigd in
deze groep. In 2009 stond 54 procent van de huishoudens rood.
De groep huishoudens die niet rood kan staan is gegroeid, in 2009 was dit 16 procent, n u is dat 22 procent. Opvallend is dat
47 procent van de huishoudens die niet rood kunnen staan wel een andere lening heeft en 42 procent van deze groep heeft
een betalingsprobleem gehad het afgelopen jaar. Huishoudens die nooit rood staan, maar wel de mogelijkheid hebben om
rood te staan, hebben minder vaak betalingsproblemen en leningen. Waarschijnlijk is de toename van de huishoudens die
niet rood kunnen staan voor een deel veroorzaakt doordat banken de mogelijkheid om rood te staan hebben geblokkeerd.
Een andere optie is dat steeds meer mensen zichzelf proberen te beschermen tegen overbesteding.
Naast de lichte afname van roodstand zien we wel een toename van het aantal huishoudens met een lening. 52 procent van
de huishoudens heeft een lening, in 2009 was dat 37 procent. Hypotheken zijn niet meegenomen, informele leningen bij
vrienden, familie of kennissen wel. Met name bij die laatste groep is een toename, in 2009 leende 5 procent bij vrienden of
familie, nu is dat 9 procent. Ook zien we een toename van creditcardschulden, in 2009 had 3 procent een creditcardschuld,
nu is dat 7 procent. Jongere respondenten hebben vaker een lening. Van de 65-plussers heeft 31 procent een lening, bij de
respondenten tussen de 25 en 35 jaar is dit 63 procent. Het bedrag van de leningen is ook toegenomen: in 2009 had 56
procent van de huishoudens een lening hoger dan 500 euro, nu is dat 71 procent.
Van de huishoudens had 71 procent liever minder geleend en 61 procent ervaart de lening als een last. In 2009 gaf 67
procent aan dat zij liever minder hadden geleend en ervoer 58 procent hun lening als een last.
Huishoudens die de lening als een last ervaren, geven in 27 procent van de gevallen aan dat dit komt omdat ze het moeilijk
vinden om iedere maand de aflossing te betalen en 24 procent geeft zelfs aan dat zij door de lening meer
betalingsproblemen hebben. Huishoudens die een lening hebben, komen moeilijker rond dan huishoudens zonder lening.
Bewust financiële producten kiezen
De competentie ‘bewust financiële producten kiezen’ kijkt naar het keuzeproces bij het aangaan van een financiële
langetermijnverplichting en het afdekken van risico’s. De competentie is als volgt gedefinieerd:
De consument kiest financiële producten op basis van budgettaire overwegingen en passen d bij zijn persoon en persoonlijke
omstandigheden.
6