Waasland - KOKW

Herbert Smitz: ere ingenieur Vlaamse Overheid 

Voorheen Celhoofd Havens 

7 mei 2010 Haven van Antwerpen en het Waasland 

1

Disclaimer : 

De inhoud op deze slides bindt niemand persoonlijk, noch enige organisatie, administratie of 

instelling, ook niet de auteur. De tekst is louter bedoeld als aanzet om eens na te denken over het 

onderwerp op zich, over hoe de uitbouw van de haven van Antwerpen op beide oevers van de 

Schelde maatschappelijk verantwoord kan geschieden. Door het beperkte tijd en ruimte 

waarbinnen het onderwerp e naar voor wordt gebracht, kan de presentatie e niet op een volledigheid 

e d 

aanspraak maken. 


2

Vandale : 

Interland : verkorting van interlandwedstrijd ……… 

(hoewel, volg de stand hierna (0 – 0) !!!) 

Hinterland : (was destijds tijdschrift van Havenbedrijf Antwerpen). 

Hd (Hoogduits) Achterland 

Achterland: 

Beveren :17 augustus 1585 

• (stuk )land dat achter een ander ligt : nee 

16 pagina’s 

• (economisch) gebied dat voor de aanvoer en afzet van goederen afhankelijk 

is van een haven‐ of industriegebied i d : 

Is het Waasland / de Waashaven afhankelijk van de haven van 

Antwerpen Of zijn er andere randvoorwaarden d 

7 mei 2010 

Haven van Antwerpen en het Waasland 

3

Waasland Hinterland 

Hoe zocht Vlaanderen een uitweg naar zee 

Zwin (1100‐1300) 

Lieve (1251‐1269) 

Damse vaart Sluis 

Sassevaart (1547‐1563) 6) 

Kn. Gent‐Oostende 1613‐1624) 

Westerschelde (1484‐1585) 

Een uitweg 

naar Zee 

Antwerpen 

Oostende 

Brugge 

Gent 


4

Sinds de val van Antwerpen (1585) 


was Westerschelde 162 jaar vrij, 24 jaar met tol, en 239 jaar dicht 

Tijdsperken Zwin (1100‐1300) 

De 17 Provinciën 

Lieve (1251‐1269) 

tot 1585 

Damse vaart Sluis 

Schelde Blokkades 

Vrije (Wester)schelde 

Spaans Sassevaart Bewind 1585‐1715 

(1547‐1563) 1715 6) 

Nederlandse Blokkade 

Oostenrijks Kn. Gent‐Oostende Bewind 1715‐1795 1613‐1624) Nederlandse Blokkade 

Frans 

Westerschelde 

Bewind 1795‐1815 

5 

(1484‐1585) 

Engelse Blokkade 

Hollands Bewind 1815‐1830 Vrije (Wester)schelde 

België 1830‐1839 

Nederlandse Blokkade 

België 1839‐1863 

Tolvaart 

België 1863‐ heden 

Vrije (Wester)schelde 

Oostende 

Een uitweg 

naar Zee 

Antwerpen 

Brugge 

Gent 


5


Ca 1877 – 1888 rechttrekking van de Scheldekaaien 

Brouwersvliet 

Caissonkaaimuren Schelde 

Brouwersvliet 

St Pietersvliet 

Koolvliet 

St Jansvliet 

3500 m : 69,5 miljoen frank 

20.000 bef/m 

1863 : ca 2 miljoen ton 

1913 : ca 19 miljoen ton 


6


Geen vooruitgang goederenverkeer in de 

periode 1913-1939 

1913-1939 

Antwerpen 

Rotterdam 

Hamburg 

Van Cauwelaert of 

Kruisschanssluis 

(Anversville 31-8 -1928) 

Wereld EXPO 1930 

Aandacht voor 

Zeevaart 


7


1950 :haven van Antwerpen 

ligt net aan de grens van het 

stedelijk gebied en langs de 

Scheldekaaien. 

1951/52 : Voorziene 

uitbreiding is netwerk 

van kleine dokken 

1950 : 21, 5 miljoen ton 

2008 : 190 miljoen ton 


1950 Haven van 

Antwerpen 

dit is creatie van 

“onze” generatie 


8


Ontwerp van Tienjarenplan 1956-1966 

1966 

Omvatte inname van de 

woonkernen: 

- Oosterweel, 

- Oorderen; 

- Wilmarsdonk 

- deels Ekeren, 

- grotendeels Lillo, 

- deels Zandvliet 

- deels Berendrecht 

Voorzag verder in inname van: 

- Stabroek 

- Hoevenen 

- Zandvliet 

- Berendrecht 


9


De haven van Antwerpen is 

vier maal gegroeid in 40 jaar. 

1950 : 21,5 miljoen ton 

1960 : 37,5 miljoen ton 



1991 :101,5 miljoen ton 

1952 

1992 

Halfweg 

1-4-1971 

Start van de 

bouw van 

de 

KALLOSLUIS 


10


Havenontwikkeling Rechteroever 

Voor WO II 

Marchallplan 1951- Storm 1953 

Tienjarenplan 1956-1968 

Delwaidedok 1975-1982 

Europatermial 1987-19901990 

Noordzeetermial 1997-1999 


11


Havenontwikkeling Rechteroever 

Op Rechteroever 

ontwikkelt zich 

voornamelijk 

(chemische) 

industrie 

(paarse gebieden) 

Nadien 

Containerteminals 

Delwaidedok, 

Europaterminal 

Noordzeeterminals 

(bruine gebieden) 


12


Eenheid van beheer haven >> Annexatie Wase gemeenten 

Faseringselementen in de havenontwikkeling Waaslandhaven 

Jaar ontwikkelingen Commentaar 

1965- 

1970 

Noodzaak aan havenuitbreiding 

petrochemie – bulkopslag 

Onderzoek naar ruimte tot 

10.000ha o.a. door ACUSH 

1968 Oprichting van de “Intercommunale 26 juni 1968 

Vereniging van het Land van Waas” 

1969 Minister Jos De Saeger richt DOLSO op in Studie-, ontwerp- en 

Sint Niklaas 

uitvoeringsdienst van B.S. 

1970- Uitvoering Kallosluis, toegangsgeul, Beverentunnel, dokken, wegen spoorwegen en aanleg haventerreinen 

1978 Wet Chabert (19-6-1978) Beheerswet LSO (WL vs. A’pen) 

1978 Gewestplan 7-11-1978 (St. Niklaas-Lokeren) Haven- en industriegebied 

1982 Installatie Maatschappij LSO: Beveren/ Zwijndrecht/ Stad 

Antwerpen/B.S. Intercom. 

15 december 1982 

1988- Beheer haveninstallaties en overslagdokken door Stad Antwerpen / GHA – Industrieterreinen door 

Maatschappij LSO 

1999 Havendecreet : Beheerswet tussen Havenbedrijven en Vlaams gewest, Maatschappij is geen Havenbedrijf, 

maar behoudt wel bevoegdheden 

7 mei 2010 


13


Intercommunale Vereniging van het Land van Waas Interwaas 

Interland 

Uit de website van INTERWAAS Stand :1 – 0 

Interwaas werd opgericht op 26 juni 1968 in Sint-Niklaas onder de 

toenmalige benaming ‘Intercommunale Vereniging van het Land van 

Waas’ ( het I.C.W) De directe aanleiding tot de oprichting was de 

geplande uitbouw van de haven van Antwerpen op de Linkerscheldeoever. 

Voor het Waasland waren de toenmalige plannen om grote delen van het 

Waasland in te lijven bij de stad Antwerpen onaanvaardbaar. Daarom 

werd gestreefd naar een vereniging van Wase gemeenten om een beter 

tegengewicht te bieden. 

In de eerste jaren na de oprichting ging de aandacht bijna exclusief naar 

de havenproblematiek en naar de organisatorische uitbouw van de 

vereniging. 


14


Plan Jaarverslag 

Kamer van 

Koophandel 1968: 

(er zijn er nog vele andere 

geweest) 

• Doorsteek Bocht 

van Bath 

• Autosnelweg door 

Land van Saeftinghe 

• Baalhoekkanaal 

l 

• Waaslandhaven 

• Insteekdok k ten 

zuiden van Doel 

De Klinge 

Meerdonk 

Verrebroek 

Kieldrecht 

Het Kalf 

De Tromp, 

Gelukkig doorsteek Bath nooit uitgevoerd 

• Mogelijks sluis op grens Be/Nl 


15


WATERVERDRAGEN 

Plan Dolso LSO 

1970 

1, Bocht van Bath 

2; Baalhoekkanaal 

3. Maaswater 

• Baalhoekkanaal 

(6) 125.000 tdw 

• Waaslandhaven 

(1-5+7) ca 6800 ha 

• Binnenvaartsluis 

i 

Kallo wordt 

zeevaartsluis 

6 

7 

5 

2 

• Behouden van 

de woonkernen: 

Kallo-Kieldrecht- 

Verrebroek-Doel 

3 

4 

1 

UNIEK 1970 : een haven met een groene buffer er om heen 


16


Realisatie van de Waaslandhaven, wettelijk kader en instrument 



1965- 

1970 

Noodzaak aan havenuitbreiding petrochemie – bulkopslag 

Onderzoek naar ruimte tot 10.000ha o.a. 

door ACUSH 

1968 Intercommunale Vereniging g v.h. Land van Waas” 26 juni 1968 

1969 Minister Jos De Saeger richt DOLSO op iSint Niklaas Uitvoeringsdienst van B.S. 

1970- Uitvoering door DOLSO, Kallosluis (1-4-1971), toegangsgeul, Beverentunnel, 

dokken, wegen, spoorwegen en aanleg haventerreinen 

Overleg met Nederland voorbereiding Baalhoektractaat (Waterverdragen) 


1978 Gewestplan 7-11-1978 1978 (St. Niklaas-Lokeren) k Haven- en industriegebied i d 6800 ha 

1982 Installatie Maatschappij LSO: Beveren/ 

Zwijndrecht/ Stad Antwerpen/B.S. Intercom. 

1985 Wet 5 -7-85 plaatsnaamaanduiding Antwerpse Waaslandhaven en Kallosluis 






7 mei 2010 


17


Maatschappij Linkerscheldeoever 

Opgericht 15 december 1982, Stand : 2 – 0 

Aandeelhouders stad Antwerpen (>Havenbedrijf Antwerpen), Intercommunale Land van 

Waas, (>Interwaas), de Belgische Staat (> Het Vlaamse Gewest), de gemeente Beveren 

en Zwijndrecht. 

Het doel van de Maatschappij is het grondbeleid voor het havengebied in het 

Linkerscheldeoevergebied, het voeren van het industrialisatiebeleid in de 

industriële iël zone binnen het havengebied en het uitstippelen ti van het 

subregionale beleid inzake de verdere ontwikkeling en fasering van het 

havengebied Waaslandhaven. 

Tijdens de algemene vergadering van 7 juni 2006 werden de statuten van de 

Maatschappij gewijzigd waardoor de benaming van de Maatschappij werd (conform het 

havendecreet) Maatschappij voor het Haven-, Grond en Industriealisatiebeleid van 

de Linkerscheldeoevergebied. 

LO heeft er belang bij dat de haven een industriegebied wordt: havenoverslag gaat naar 

Antwerpen ( eerst door Delwaidedok 1975, later door “aaneengesloten overslagzones 

rond de havendokken [VD-VD en 200 m zones] toe te wijzen aan Havenbedrijf) 


18


Gewestplan Sint-Niklaas / Lokeren 

7 november 1978 

Voorzag in: 

• Paars industriegebied ten zuiden van 

de lijn Verrebroek – Doel 

• Een “havenuitbreidingsgebied” ten 

noorden van deze lijn; 

• Doel was omgeven door kleine 

landbouwzone 

• Kallo was omgeven door bufferzones 

• Verrebroekdok : overslagdok 

• Ganse LSO omgeven door 

bufferzones/groenzones ca 500 m of 

ca 900 ha 


19


Haven en industriebeheer i gemeenschappelijk HvA en Waasland 



1965- 

1970 

Noodzaak aan havenuitbreiding petrochemie – bulkopslag 

Onderzoek naar ruimte tot 10.000ha o.a. 

door ACUSH 

1968 Intercommunale Vereniging van het Land van Waas” 26 juni 1968 

1969 Minister Jos De Saeger richt DOLSO op Sint Niklaas Uitvoeringsdienst van B.S. 

1970- Uitvoering door DOLSO, Kallosluis, toegangsgeul, Beverentunnel, dokken, wegen, spoorwegen en aanleg 

haventerreinen - Baalhoektractaat 


1978 Gewestplan 7-11-1978 (St. Niklaas-Lokeren) Haven- en industriegebied 

1982 Installatie Maatschappij LSO: Beveren/ Zwijndrecht/ Stad 

Antwerpen/B.S. Intercom. 


1985 Wet 5 -7-85 plaatsnaamaanduiding Kallosluis en Antwerpse Waaslandhaven 

1988- Beheer haveninstallaties en overslagdokken door Stad Antwerpen / 

GHA – Industrieterreinen door Maatschappij LSO (1-4-88) 

1999 Havendecreet : Beheerswet tussen Havenbedrijven en Vlaams gewest, 

Maatschappij is geen Havenbedrijf, maar behoudt wel bevoegdheden 

7 mei 2010 


20


Stand :2-1 

Wet 5 juli 1985 tot instelling van de plaatsaanduidingen BS 25-9-85 

Aangeva 

at 10-11-82 

Zitting 4-1-1985 

ART 1 ; De haven op de linkeroever krijgt de benaming 

“Antwerpse Waaslandhaven 


21

Havenontwikkeling 1985 nog steeds industrie 


• Merendeel van de 

havenontwikkeling 

op de 

Linkeroever 

kreeg een 

industriële 

bestemming. 

KCD 

• Chemie, Petrochemie, 

opslag 

crude, energie 

 

• Werkgelegenheid 

ramingen toen 

EBES 

OVERSLAG 

tussen 

CRUDE Kallo 

• 35 à 60.000 VTE 

• Nu ca 14.500 VTE 


22


Localisering van Vlaanderen in West-Europa 

De Vlaamse 

havens liggen 

centraal in 

Europa 

Zijn goed 

verbonden via 

weg, spoor, 

binnenvaart en 

pijpleidingen 

Antwerpen is 

een van de 

grootste havens 

van de wereld 


23


Localisering van industrie in de wereld : GLOBALISATIE 

Verschuiving 

van industrie 

naar Zuid‐Oost 

Azie 

Antwerpen 

wordt 

belangrijke 

containerhaven 

3° in Europa 

Overslag en 

Logistiek komt 

in de plaats van 

industrie 


24


Havenontwikkeling Waaslandhaven door externe evoluties 

Jaar Waaslandhaven Melsele- Commentaar 

polder 

‐bulk 

Neo 

Ind dustrieha aven 

Co ontainers 

1973 Oliecrisis : 4° havendok 

(Vrasenedok) 

Strategische opslagtanks 

1970 Industriegebied m.u.v het Industriegebied 

voorlopig pgvia Aansluiting via Baalhoek, 

3° havendok (Verrebroekdok) 

Kallo 

1979- 

1987 

Vraag naar overslag/ 

>>>>> Vrasenedok 

idem 

idem 

idem 

Baalhoek :125/150.000 tdw 

Idem 

Delwaidedok loopt vol 

1985 Opnieuw studie Baalhoek idem Maximaliseren bulkschepen 

naar A’pen 

1995- Verrebroekdok project Wordt 

1999 Deurganckdok k 9-1999, deels 

logistiek 

Project Baalhoek verlaten 

Locatie-onderzoek naar extra 

containerkaai/dok 

1999- Realisatie Deurganckdok idem Talrijke strategische 

2006 Verrebroekdok (2/3) onderzoeken havens 

Ma aatschap ppij LSO 

7 mei 2010 


25


Haven van Antwerpen RO en LO 2008 / 2009 : 

• 189,4 / 157 miljoen ton goederen 

• 64.870 werkgelegenheid (2007) 

• Container trafiek, General Cargo, Ro-Ro, 

Vloeibare en droge bulk, 

• Industrieel haven: 

• world second chemical site 


26


Ro-Ro trafiek 

Bulkcarrier 

Invoer granulaten 

Auto’s 

Graanoverslag 

LNG Gasopslag 

Industrie Liquid opslag Containers 

7 mei 2010 


27


Zeegoederenvolume haven van Antwerpen 1980-2009 

200.000 

180.000 

160.000 

140.000 

120.000 

Sinds 1980 is de groei 

van Antwerpen 

quasi enkel groei 

van containers 

Scheldekaaien 

DGD 

Containers 

RoRo 

100.000 

Overige 

stukgoed 

80.000 

60.000 

Droge Bulk 

40.000 

20.000 

0 

Vloeibare 

bulk 

ze 

egoedervolume in 1000 ton 

1.980 

1.981 

1.982 

1.983 

1.984 

1.985 

1.986 

1.987 

1.988 

1.989 

1.990 

1.991 

1.992 

1.993 

1.994 

1.995 

1.996 

1.997 

1.998 

1.999 

2.000 

2.001 

2.002 

2.003 

2.004 

2.005 

2.006 

2.007 

2.008 

2.009 


28


% verloop goederenvolume haven van Antwerpen 1980 - 2009 

100% 

Containers 

90% 

80% 

Containers > 55 % 

RoRo 

70% 

60% 

50% 

40% 

Overige 

stukgoed 

Kolen en ertsen daalt ernstig 

30% Droge Bulk 

20% 

10% 

0% 

Chemie en derivaten constant 

Vloeibare 

bulk 

Procenten 

1. .980 

1. .981 

1. .982 

1. .983 

1. .984 

1. .985 

1. .986 

1. .987 

1. .988 

1. .989 

1. .990 

1. .991 

1. .992 

1. .993 

1. .994 

1. .995 

1. .996 

1. .997 

1. .998 

1. .999 

2. .000 

2. .001 

2. .002 

2. .003 

2. .004 

2. .005 

2. .006 

2. .007 

2. .008 

2. .009 


29


Containers beheersen het havengebeuren 

Tijongebonden 

vaart 13,10 m 

3° Verdieping/ 

verruiming 

Proefvaart van de Beatrice 

7 mei 2010 


30


Directe toegevoegde waarde in haven van Antwerpen : absoluut 

Toegevoegd e waarde in miljo oenen euro (lope ende prijzen) 

12.000,0 

10.000,0 

8.000,0 

6.000,0 

4.000,0 

2.000,0 

Industrie is economisch 

veel belangrijker dan 

overslag. Waasland 

hoopte op industrie 

DIR Maritiem 

Goederenbehandelaars/ 

Scheepsagenten / Reders / 

Scheepsbouw / 

Havenaanleg + Baggeren / 

Maritieme handel 

DIR Niet-maritiem 

Industrie/ Handel/ 

Transport 

DIR Maritiem Visserij 

ij 

DIR Maritiem Openbare 

sector 

0,0 

1997 1998 1999 2000 2001 2002 2003 2004 2005 2006 2007 

Toegevoegde waarde neemt toe in historische prijzen 


Openbare sector 


31


Toeg. waarde maritiem en niet maritiem : % per Vlaamse haven 

100% 

90% 


Oostende 

Procentu ueel aandeel To oegevoegde wa aarde 

80% 

70% 

60% 

50% 

40% 

30% 

20% 

Antwe erpen 

DIR Maritiem Oostende 


iti 

Zeebrugge 

DIR Maritiem Zeebrugge 

DIR Niet-maritiem Gent 

DIR Maritiem Gent 


Antwerpen 

10% 

DIR Maritiem Antwerpen 

0% 

1997 1998 1999 2000 2001 2002 2003 2004 2005 2006 2007 

Antwerpen 65% van de Toegevoegde waarde : Waasland geniet mee 


32


Directie werkgelegenheid in haven van Antwerpen : absoluut 

70.000 

60.000 

50.000 

DIR Maritiem 

Goederenbehandelaars/ 

Scheepsagenten / Reders / 

Scheepsbouw / Havenaanleg + 

Baggeren / Maritieme handel 

DIR Niet-maritiem Industrie/ 

Handel/ Transport 

Aantal VTE 

40.000 

DIR Maritiem Visserij 

30.000 

20.000 

10.000 

Industrie is belangrijker dan overslag 

Waasland hoopte op werkgelegenheid 

DIR Maritiem Openbare sector 

DIR Niet-maritiem Openbare 

sector 

0 

1997 1998 1999 2000 2001 2002 2003 2004 2005 2006 2007 

Directe werkgelegenheid quasi stabiel in de haven 


33


120.000 

100.000 

Directe werkgelegenheid: Vlaamse zeehavens 


Oostende 

DIR Maritiem Oostende 

80.000 


Zeebrugge 

l VTE 

Aantal 

60.000000 

DIR Maritiem Zeebrugge 

DIR Niet-maritiem Gent 

40.000 

20.000 

Antwer rpen 

DIR Maritiem Gent 


Antwerpen 

DIR Maritiem Antwerpen 

0 

1997 1998 1999 2000 2001 2002 2003 2004 2005 2006 2007 

7 mei 2010 

Directe werkgelegenheid van Antwerpen met 60 % domineert: 

idem men verwacht een verschuiving naar Waaslandhaven 


34


18000 

Evolutie van de werkgelegenheid in de Antwerpse Waaslandhaven 

16000 Werkgelegenheid Waaslandhaven totaal 

14000 

Bank en economische crisis 

12000 

10000 

Aantal VTE 

8000 

Beveren 

Werk- 

Zwijndrecht gelegenheid 

g 

Zwijndrecht 

neemt 

langzaam 

toe 

Waaslandh 

6000 haven 

neemt sterk 

4000 

toe sinds 

2000 

2005 

0 

1983 

1984 

1985 

1986 

1987 

1988 

1989 

1990 

1991 

1992 

1993 

1994 

1995 

1996 

1997 

1998 

1999 

2000 

2001 

2002 

2003 

2004 

2005 

2006 

2007 

2008 

2009 

2010 

2011 

2012 

2013 

2014 

2015 


35

Havenontwikkeling Linkeroever ( Waaslandhaven) 


Melselepolder 1953- 

1980 

Kallo -, Beveren-, St- 

Anna Ketenis , 

Kleine Doelpolder, 

Paardeschor: 1970- 

1995 

Ontwikkelings 

zone 

Saftingen 

Verrebroekdok 1996 

Deurganckdok 1998- 

2005 

Compensatiegebied 

en 2005- 

Saftingen 2015- 


36


Waaslandhaven wordt overslaghaven en logistiek 

Stand : 2 – 2 

De industriële 

LSO 

(Waaslandhaven) is 

hoofdzakelijk een 

overslag- en 

logistieke zone 

geworden. 

• Vrasenedok 

• Verrebroekdok 

• Deurganckdok 

• Ketenispolder 


37


Evolutie van het havenverkeer in Antwerpen versus Waaslandhaven 

200.000 

180.000 

160.000 

140.000 

120.000 

100.000 

80.000 

60.000000 

40.000 

20.000000 

0 

‐17% 

Totaal haven 

Oliecrisis s : 

RAPL leiding 

Waaslandhaven 

1965 1970 1975 1980 1985 1990 1995 2000 2005 2006 2007 2008 2009 

Ban nk en eco onomisch he crisis 


38


40000 

30000 

Evolutie van het havenverkeer in de Antwerpse Waaslandhaven 

35000 


25000 

20000 

15000 

5000 

EOS Studie 

Raming goederenvolume 2030 

Rechteroever ca 150 miljoen ton 

Linkeroever ca 150 miljoen ton 

Werkgelegenheid 2030 

Rechteroever ca 43.000 VTE 

10000 Linkeroever ca 30.000 VTE 

0 

1965 1970 1975 1980 1985 1990 1995 2000 2005 2006 2007 2008 2009 

Crisis 2009 had grotere invloed op Waaslandhaven dan op Rechteroever 


39 

Ban nk en eco onomisch he crisis 

‐ 33 %


Baten voor de Wase gemeenschap ( Beveren en Zwijndrecht) 


Inkomsten voor de gemeenten: 

• belasting op energie motoren ( kerncentrale en chemiebedrijven) 

• inkomsten uit concessie/erfpachtrechten industrie Maatschappij 

• Interwaas en Beveren bevoorrechte partner ( +30%) 

• (inkomsten scheepvaartrechten, havenrechten en . 

concessierechten overslagbedrijven gaan naar het Havenbedrijf) 

Voor de bevolking eo resulteert ee dit in: 

• lagere gemeentelijke aanslagvoeten (Zwijndrecht en Beveren) 

• talrijke gemeentelijke uitrustingen (vb De Vesten, …) kunnen 

mede door de extra inkomsten gefinancierd worden. 

• de regio heeft werkgelegenheid op korte afstand 

Aantrekkelijkheid illustreert zich in: 

• sterkere groei van de bevolking, globaal nauwelijks daling ook in 

door de haven ingenomen poldergemeenten (nemen nu weer reeds toe 

(Kallo – Kieldrecht–en vooral Verrebroek) (zie grafieken in bijlage) 

Maar mondiale ontwikkeling (globalisatie) heeft ook invloed op relatie LO RO 

Meer haven(overslag) meer inkomsten voor havenbedrijf Antwerpen 


40


Als demografie een weerspiegeling is van welvaart 

Stand : 3 - 2 

Sterke bevolkingstoename Ongewijzigde i toestand boven 

onder Expresweg 

Expresweg 

A11-E34 

A11-E34 

(Beveren‐St‐Gillis‐Waas‐Stekene‐ 

(poldergemeenten) 

Zwijndrecht) 

Welvaartcreatie buiten 

Havenzone in Wase woonas 

maar,…… 

Identiek e verloop als 

Rechteroever oosten van A12 

(Stabroek‐Kapellen –Brasschaat) 

Identiek verloop als 

Rechteroever westen van A12 

(Zandvliet‐Berendrecht‐Lillo) 


41


14.000 

12.000 

Demografische verloop 

Zwijndrecht (zonder Burcht (1977)) 

10.000 

8.000 

6.000 

4.000 

2.000 

Daling na 

annexatie en 

gebiedsafstand 

neemt toe sinds 

Melselepolder 

(1960) 

0 

1840 1860 1880 1900 1920 1940 1960 1980 2000 2020 


42

14.000 



Sint-Gillis-Waas: Verloop 1940 – 2006 

12.000 in de polder- en niet poldergemeenten 

10.000 

8.000 

6.000 

Gemeente groeit 

onder expresweg 

sinds Vrasenedok- 

Verrebroekdok 

4.000 

2.000 

0 

Som poldergemeenten 

Som niet poldergemeenten 

1930 1940 1950 1960 1970 1980 1990 2000 2010 


43


35000 


40000 

Beveren : Verloop 1857 -2006 

in de polder- en niet poldergemeenten 

30000 

25000 

Som poldergemeenten 

Som Niet Poldergemeenten 

Som Beveren Melsele 

Onder 

20000 

expresweg 

groeit 

15000 onafhankelijk 

van de haven 

10000 

5000 Relatief beperkte daling ondanks grote 

inname voor haventerreinen 

0 

1840 1860 1880 1900 1920 1940 1960 1980 2000 2020 


44



4500 Bevolking Kieldrecht, Kallo, Verrebroek en Doel 

4000 

3500 

3000 

2500 

2000 

1500 

1000 

500 

0 

meente 

inwoners 

per deelge 

Kieldrecht 

Verrebroek 

Lineair (Kieldrecht) 

Lineair (Doel) 

Kallo 

Doel 

Lineair (Kallo) 

Merkwaardig 

Verrebroek 

Situering, 

bereikbaarheid 

1840 1860 1880 1900 1920 1940 1960 1980 2000 2020 


45


3000 


Verloop van het inwoneraantal van de gemeente Doel 

2500 

Voor de eerste maal sprake 

van haven op Linkeroever 

2000 

1500 

1000 

500 

0 

Aa antal inw woners in de gemee ente 

Ontvolking van 

Doel sinds 1880 

zet zich versneld 

door ten gevolge 

van 


Oorspronkelijke 

bewoners 

vormen 

minderheid 

Gewestplan met 

behoud van de 

woonkern 

Beslissing bouw 

Deurganckdok 

Einde 

woonzekerheid 


46


Waasland : dank zij Haven van Antwerpen gunstige 

ligging op kruispunt van mobiliteit : bereikbaarheid 

Rotterdam 

Zeebrugge 

W 

Ruhr 

Köln 

Lille 

Brussel 

Wallonië 


47


Netwerk E wegen houdt verkeer buiten de stedelijke agglomeraties 

in Waasland (N70 ) : welvaart op een boogscheut 

A12/A4 

E19 

E34 

WAASLAND 

E17 

E19 

E34 


48


Ruimte voor containeroverslag concentreert t zich rond R2 

Ruimte voor 

containeroverslag is 

beperkt: straks 75% 

van de overslag in 

Antwerpen 

75% 

R2 

R2 

25% 


49


Landbouw- of natuurgebied 

Recente 

natuurontwikkeling 

in Vlaanderen ≈ 


in de 

Vlaamse zeehavens 

Protest aan beide zijden van de grens 


50


Landbouw- of natuurgebied 

Protest aan beide zijden van de grens 

KCD 


51

Leefbaarheid DOEL 


Stand : 3 -3 


52


Vraagtekens over de 

Leefbaarheid woonkernen 

DOEL 

Leefbaarheidbuffer 23 m 

K 

D 

V 

K 


53


Natuurontwikkeling t of Haven : Landbouw- of natuurgebied 

“ + “ ACUSH10.000 ha 

Gewestplan 6.800 ha 

MMHA 5.469 ha 

“ - “ : Sommige 

landbouwers die hun 

grond aan de haven 

zouden verliezen 

dienen nu die af te 

staan aan 



54


TOEKOMST, recente foto’s: niet langer 

desolate vlakte 

(zie ook diapresentatie) 

Foto’ : Deurganckdok, 

Vrasenedok en 

Logistiek Katoennatie 

Bron MOW en Maatschappij 


55


Toekomstprojecten Waaslandhaven MMHA Haven 

van Antwerpen ( LSO) resultaat 2009 (5.439 ha) 

Ontwikkelingszone Saftingen 

(Saeftinghe) 

Strategisch 

plan WLH 

Vergelijk met 

Variante 3 

studie 1998-1999 

Tweede sluis 

(Albert II sluis ) 

Verrebroekdok 

k 

afwerken (+1/3) 

Logistiek park 

Waasland (in 

uitvoering 


56


Naar een nieuw evenwicht 



1965- Noodzaak aan havenuitbreiding petrochemie – bulkopslag Onderzoek naar ruimte tot 10.000ha o.a. 

1970 door ACUSH 

1968 Intercommunale Vereniging v.h. Land van Waas” 26 juni 1968 

1969 Minister Jos De Saeger richt DOLSO op iSint Niklaas Uitvoeringsdienst van B.S. 

1970- Uitvoering door DOLSO, Kallosluis, toegangsgeul, Beverentunnel, dokken, wegen, 

Wet Chabert (19-6-1978) 

Beheerswet LSO (WL vs. A’pen) 

1978 Gewestplan 7-11-1978 (St. Niklaas-Lokeren) Haven- en industriegebied 6800 ha 

1982 Installatie Maatschappij LSO: 15 december 1982 

1985 Wet 5 -7-85 plaatsnaamaanduiding Antwerpse Waaslandhaven en Kallosluis 





2004 Gouverneur André Denys : “Lusten en baten 

Aanstelling 26 november 2004 

verdelen” / Oost-Vlaanderen heeft 2 zeehavens Waaslandhaven is de grootste 

7 mei 2010 


57


Naar een nieuw evenwicht : studie InterWaas – Provincie OV 

Stand : 4-3 

Studie Baten en 

Lasten van de 


(onderaan deze 

pagina) pg 350 

300 

250 

200 

150 

100 

50 

0 

Nu 16 à 20 % in 2030 in tonnen is LO = RO 

Deel 1 : 2006 

Het doel van perceel 1 van de studie is het in kaart brengen van de baten en de 

lasten die de Waaslandhaven meebrengt voor de verschillende betrokken partijen, 

ESCA Totaal ESCA LO ESCA RO Gerealiseerd totaal 

7 mei 2010 


58


Naar een nieuw evenwicht : studie InterWaas – Provincie OV 

Studie Baten en 

Lasten van de 


(onderaan deze 

pagina) pg Deel 2 : 200 

Oppervlakte 

2005 

Oppervlakte 2030 

MMHA 

LO 

Stand : 4-3 of 4-4 

RO 

4.481 6.921 39% 

5.439 6.921 44% 


13.168 49.233 21% 


29.762 42.901 41% 

Toegevoegde waarde 

2005 

Toegevoegde waarde 

2030 

1.676 5.961 22% 

4.911 6318 43% 

Vertegenwoor-diging 

GHA 

2 14 12,5% 

Haven in Maatschappij % vertegenwoordigd 

d 

Het doel van perceel 2 van de studie is, voortbouwend op de resultaten van perceel 1, 

de opstelling van een proeve van een evenwichtige en haalbare alternatieve 

beheersstructuur: r Eric Van Hooydonk CV juridisch onderzoek van alternatieve 

beheersformules voor de Waaslandhaven (2005–2006)” 

7 mei 2010 


59


Zelfs al zijn tonnen niet belangrijk ….. 

Het Waasland kan een 

grotere rol spelen binnen 

deze groeipool “haven van 

Antwerpen” en bezit 

daaromtrent uitstekende 

potenties 


60


Besluit: DRAWN : 4-4 of 4-3 

• Antwerpen domineert Vlaamse havens 

• Industrie hoofdzakelijk petrochemie, chemie en fijnchemie 

• Containers domineren overslag, wordt bijna monocultuur 

• Logistiek levert werkgelegenheid, ook voor minder 

geschoolden: 

• Welvarend Waasland wordt verder meegesleurd door de 

groeipool Antwerpen 

• Waasland komt op centrale as Rotterdam – Antwerpen/ 

Waasland – Noord Frankrijk (Lille) 

• De as Sint-Niklaas / Beveren-Melsele / Zwijndrecht wordt 

woonas met uitgebreide faciliteiten. Ook aantrekkingskracht 

van Stekene / St-Gillis-Waas 

• Waasland geen “Hinterland” maar welvarende subregio in 

Oost-Vlaanderen dank zij de Waaslandhaven en Hv Antwerpen 


61


Dank U 

Vragen 


62


Overzicht Beheer Waaslandhaven 

BIJLAGE 1 

 

 

 

 

 

 

1969 Start Ontwikkeling LSO 

 

Planning en uitvoering door DOLSO (MOW) in overleg met Antwerpen, en 

lokale overheden en instanties. 

19-6-1978 Wet Chabert (Beheerswet Linkeroever) 

• Maatschappij voor het grond- en industrialisatiebeleid van het 

Linkerscheldeoevergebied (Antwerpen 37,5% Beveren ca10%- 

Zwijndrecht 2,5%- Intercommunale LVW ca 35%– Be.Staat 

>>Gewest 15%) 

• Nautisch beheer door Havenbedrijf 

15-12-1982 : Installatie Maatschappij 

1987 : Havenbesturen moeten bijdragen in de kosten infrastructuur 

2-3-1999 Havendecreet (Beheer Vlaamse Havens) GHA 

Verschuiving van Industrie naar Overslag en Logistiek vergt 

aanpassing. Gouverneur A. Denys stelt beheersverdeling in vraag 


63


Krachtlijnen van het Havendecreet 

BIJLAGE 2 

Taken van het 

Havenbedrijf / Maatschappij voor het industriegebied 

uitrustingsinfrastructuur (voorzover in eigendom of in beheer 

gegeven) 

(commerciële) aanmeerinfrastructuur, t kaaiverhardingen 

spoorwegen van lokaal belang, haveninterne ontsluitingswegen 

haveninterne basisinfrastructuur 

(insteek)dokken 

ophoging van de terreinen er omheen 

suprastructuur (voor zover het geen privé suprastructuur betreft ) 

loodsen, opslagplaatsen, hefwerktuigen 


64

Waasland - KOKW

You also want an ePaper? Increase the reach of your titles

Delete template?

Save as template?