Kijk in het boek - Succesboeken

Psychologe Chérie Carter-
Scott geeft al vele jaren
seminars en workshops op
dit gebied. Ze is gespecialiseerd
in persoonlijke groei
en professionele training.
Ze heeft met meer dan
20.000 mensen gewerkt in
workshops, privéconsulten
en coaching. Ze is de auteur
van een groot aantal
bestsellers waaronder ‘Als
het leven een spel is, dan
zijn dit de regels’.
Trek je je weleens terug uit een sollicitatie omdat je
denkt dat je het toch niet kunt? Durf je soms een relatie
niet aan omdat je jezelf te min vindt? Overtuig je jezelf
er weleens van dat je iets nieuws beter niet kunt
doen? Zeg je weleens tegen jezelf dat afvallen je toch
niet lukt, vroeg opstaan zal mislukken, dat op tijd komen
bij jouw geen kans heeft, geluk voor jou niet is
weggelegd? Als je een paar van deze vragen moet
beamen dan is er een kans dat je regelmatig een negatieve
instelling hebt en verandering tegenhoudt.
Het lijkt je te overkomen. Het kan ook zijn dat je gevoelig
bent voor negativiteit en dat je je niet goed voelt
in een omgeving waar negatieve gevoelens de boventoon
voeren.
Chérie Carter-Scott beschrijft in haar boek ‘Kan het iets
positiever’ dat negativiteit een verslaving is, en van
verslavingen kun je afkomen. Door negativiteit ga je je
eigen mogelijkheden doorlopend beperken, ben je ervan
overtuigd dat je niet kunt krijgen wat je wilt en saboteer
je je wensen, dromen en verlangens. Het is de
hoogste tijd om daar iets aan te doen.
‘Kan het iets positiever’ is een praktisch boek. Zelfs als
je in een neerwaartse spiraal verkeert en in een
wereld leeft waar weinig nog positief lijkt, kun je door
dit boek en de methode van Chérie Carter-Scott de
wereld al snel weer opgewekt tegemoet treden.
Nur: 770

INLEIDING
Dit boek gaat over een kwaal die ons in zijn greep heeft: negaholisme.
Een syndroom waarbij mensen onbewust hun aangeboren
mogelijkheden beperken, zichzelf ervan overtuigen dat
ze niet kunnen krijgen wat ze willen en hun wensen, verlangens
en dromen zelf saboteren.
Dit boek laat zien hoe negaholisme zich manifesteert in het leven
van alledag en van gewone mensen, zoals jij en ik. Zelf opgelegde
beperkingen in geluk, vreugde en levensinvulling bederven
op subtiele wijze het bewustzijn van een groot deel van
de mensheid. Beperkende opvattingen en overtuigingen houden
ons gevangen en hebben een epidemische omvang aangenomen.
Wie dit boek leest, zal er wellicht zichzelf in herkennen,
of anderen die ten prooi zijn gevallen aan negaholisme.
Gelukkig geeft het boek ook aan hoe je kunt ontsnappen uit
deze val. Door de werktuigen en technieken die je in dit boek
krijgt aangereikt, kun je oude patronen veranderen en de weg
vinden naar een geheel nieuwe levensstijl. Ik weet dat goed,
omdat ik zelf ook een negaholic ben geweest en alles wat ik heb
geleerd, kan jou ook helpen.
In oktober 1974 besloot ik een bedrijf op te zetten dat mensen
kon helpen hun eigen antwoord te vinden op de verwarring
waarmee ze in hun leven worden geconfronteerd. Ik wist dat ik
een katalysator kon worden voor mensen die in een veilige omgeving
konden overdenken wat ze nu eigenlijk precies met hun
leven wilden.
Mijn eerste cliënt was een vriend die zelf een bedrijf had en die
me vroeg of ik hem wilde helpen zijn zaken weer op orde te
krijgen. Hij was dermate gelukkig met de resultaten van onze
bijeenkomst, dat hij het aan vrienden en zakenrelaties doorvertelde.
Het duurde niet lang of ik werd regelmatig gebeld door
7

mensen die vroegen of ik hen advies wilde geven met betrekking
tot hun loopbaan, hun relaties en betrekkingen, hun levensomstandigheden
en hun toekomstplannen.
Ik vertelde hen, heel openhartig, het volgende:
• Ik geef geen advies of aanbevelingen en ik doe geen suggesties.
• Ik onderwerp je niet aan een reeks van tests.
• Ik analyseer niet en evenmin interpreteer ik dingen of zoek ik
• iets voor je uit.
• Ik stel prikkelende en provocerende vragen, die je uitdagen tot
• het vinden van oplossingen in jezelf.
• Je zult de antwoorden op de zaken waarover je denkt, zelf
ontdekken en blootleggen.
Het proces lijkt op het openmaken van een oester waarin een
parel verborgen zit. De schat - het antwoord - ligt er altijd in
besloten, maar dikwijls verstopt onder dikke lagen van verwarring,
twijfel, onzekerheid en angst. De uitdaging ligt in het
doordringen door de laag van ‘Ik weet het niet’, om - na aan jezelf
te hebben gewerkt - te komen tot de uitspraak ‘Nu weet ik
het’. Dan heb je als het ware de parel ontdekt.
Naarmate ik meer begon te consulteren (zo noem ik het vraagproces),
merkte ik dat mijn cliënten geweldige resultaten boekten.
Zonder uitzondering vond iedereen de juiste antwoorden
in zichzelf. En als ik zeg ‘de juiste antwoorden’, bedoel ik de antwoorden
die binnenin jezelf klinken. Niet de ‘correcte’ antwoorden
die goed klinken, of die je geeft omdat je graag aardig
gevonden wilt worden, of waarmee je de goedkeuring van anderen
wilt verwerven, maar de antwoorden waaraan je vanbinnen
voelt dat je goed zit en dat je echt gelijk hebt.
Het was een eenvoudig, maar diepgaand proces.
Ik maakte me zorgen dat ik wellicht een speciale graad, diploma
of vergunning nodig had voor het werk dat ik deed, dus
belde ik een bevriende psychiater en vroeg hem of ik iets deed
wat verkeerd of illegaal was. Hij vroeg me of ik psychoanalyse
beoefende, medicijnen voorschreef, suggesties deed of op de
een of andere manier advies gaf, maar ik antwoordde dat het
eerder het tegenovergestelde was. Dat ik slechts open vragen
stelde, waarbij ik actief luisterde naar en mijn volledige aandacht
richtte op mijn cliënt en dat dit alles was. Hij zei dat men
in vele beroepen vragen stelt en dat daar niets mis mee is. Zakelijk
adviseurs, verkopers en zelfs reisagenten stellen vragen,
waardoor ze hun klanten beter van dienst te zijn. Hij zei me dus
dat ik er geen bijzondere kwalificaties voor nodig had.
Een kennis, Kathy Kirkpatrick, belde me op om te zeggen dat
ze had gehoord dat ik goed werk deed. Ik antwoordde dat ik
alleen maar een aantal domme vragen stelde. Ze vertelde me
dat er veel over mij gesproken werd en dat ik iets heel bijzonders
deed en vroeg me of ze één van mijn sessies bij mocht wonen.
Mijn cliënt stemde hiermee in en nadat Kathy de sessie
had bijgewoond, gaf ze haar commentaar ; ze had het verbazingwekkend
gevonden. “Je stelde open vragen en gaf geen
oordeel. Je schiep een veilige omgeving. Je moedigde je cliënt
aan zijn verbeeldingskracht en fantasie te gebruiken. Je had
geen lijst met vragen en wist niet van tevoren wat de volgende
vraag zou zijn of wat het beste voor hem was en evenmin legde
je hem één van je eigen goede ideeën in de mond,” zei ze enthousiast.
Ik zei: “Nou, dat kan iedereen.”
“O nee, dat klopt niet,” zei ze, “Je hebt er talent voor.”
“Nou, dat valt wel mee,” antwoordde ik ongelovig, “Ik stelde alleen
maar een paar domme vragen.”
“Ik kan muziek op het gehoor spelen. Ik kan een wijsje horen
en als ik dan achter de piano ga zitten, kan ik het zo spelen. Kun
jij dat?”
“Nee, dat is echt een gave!”, antwoordde ik.
“Maar jij hebt ook een gave, alleen kan men die niet meteen
zien. Je bent toevallig geboren met de aanleg om met mensen te
kunnen werken. Lang niet iedereen kan doen wat jij net hebt
gedaan. Vertrouw me maar, ik weet waar ik het over heb!”
Kort daarna kwam Kathy als partner met mij samenwerken.
8 9

We stelden een workshop samen, die tot doel had om mensen
zelfmanagementvaardigheden aan te leren. Na twee jaar van
consultaties werd mij duidelijk dat mensen die in zichzelf geloven
hun dromen waarmaken, terwijl zij die dat niet kunnen,
zichzelf ernstig tekort doen. Het was niet genoeg om mensen te
helpen zoeken naar wat ze werkelijk wilden. Er kwam nog bij
dat het essentieel was om het geloof dat deze mensen in zichzelf
hadden, te ondersteunen, alsook de wetenschap dat ze verdienden
te krijgen wat ze wilden en in staat waren hun dromen
te verwezenlijken.
De volgende uitdaging diende zich daardoor aan: het ontwikkelen
van een programma dat de mensen in staat zou stellen
dat deel van hen dat hen tegenhield en hen tekort deed – het
deel dat hen ervan weerhield te bereiken wat ze wilden – met
wortel en tak uit te roeien. We ontwikkelden een nieuw programma,
dat erop was gericht de eigenwaarde te laten toenemen.
Dit was bedoeld om mensen te helpen de saboteur in
zichzelf op te sporen, negaholisme uit te drijven en de koers te
vinden naar eigenliefde, steun en de mogelijkheid zaken zelf op
te lossen.
Gedurende de laatste vijftien jaar heb ik workshops geleid voor
particulieren en bedrijven. De programma’s zijn in de eerste
plaats persoonlijk gericht en bevorderen iemands mogelijkheden
te groeien en te bloeien in het leven. In de tweede plaats
hebben deze workshops mensen geholpen bij hun persoonlijke
en zakelijke interacties, zodat die zowel op het werk als daarbuiten
verbeterden. Ik heb geconsulteerd in één-op-één-bijeenkomsten,
alsmede in groepsworkshops. Altijd vonden dezelfde
essentiële punten een plaats in mijn werk en studie:
• Hoe kan ik krijgen wat ik wil in mijn leven?
• Hoe kan ik het werk krijgen waarin mijn mogelijkheden en
vakkundigheid het best tot uiting komen, zodat mijn werk
me bevrediging schenkt en me financieel beloont?
• Hoe kan ik de intieme relatie aangaan waar ik behoefte aan
heb?
• Hoe kan ik de huiselijke omgeving verkrijgen waarin ik me
goed voel?
• Hoe kan ik het lichaam krijgen dat ik wil hebben?
• Hoe kan ik het voor elkaar krijgen me goed te voelen over
mezelf?
• Hoe kan ik mijn zaak runnen zoals ik dat wil?
• Hoe kan ik mijn levensplan zo ontwerpen, dat ik het gevoel
heb dat mijn dromen zijn uitgekomen?
Dit proces bestaat uit drie onderdelen:
1 Vaststellen en/of verhelderen wat je wilt.
2 Een actieplan bepalen.
3 Steun krijgen bij het verwerkelijken van de droom.
Elk probleem waarover wij worden geraadpleegd, heeft een
duidelijk begin, midden en einde. We zijn niet zozeer geïnteresseerd
in het ‘waarom’ of het ‘hoe’, als wel in het ‘wat’. Wat wil
je? Wat voor indruk heb je erbij? Wat is ervoor nodig? Wat heb
je nodig om er te komen?
Het proces is eerder therapeutisch dan dat het een bepaalde
therapie inhoudt. Het gaat in eerste instantie niet over de lange
termijn, maar om het oplossen van huidige problemen. Het is
sterk gericht op direct resultaat.
Het proces is eigenlijk verbijsterend eenvoudig, omdat de essentie
ervan bestaat uit veiligheid, zorg en bemoediging. In het
proces wordt niets als vaststaand aangenomen. De rollen van
student en leraar, van speler en publiek, van toeschouwer en
deelnemer worden omgedraaid. De persoon die je helpt is geen
deskundige, maar eerder een katalysator tot je ontdekking, een
tussenpersoon bij de verandering, een vroedvrouw die je helpt
bij het ter wereld brengen van de JIJ die je werkelijk wilt worden.
Abraham Maslow, bekend van de humanistische psychologie
en ‘de piramide van Maslow’, zet in zijn beroemde werk Motivatie
en Persoonlijkheid de motivatietheorie uiteen. Hij stelt dat
10 11

mensen tot meer in staat zijn - zowel rationeel als met betrekking
tot hun zelfvertrouwen - dan eerdere theorieën hadden
gesuggereerd. De kern van zijn stelling is dat de mens een dier
is dat steeds iets wil. Zodra de ene behoefte is bevredigd, dient
zich weer een nieuwe aan. In de tabel of piramide die zijn ‘opklimmende
reeks van behoeften’ toont, laat Maslow een voortgang
in vijf stadia zien, die begint met overleving en voortgaat
met veiligheid, ergens bij horen, gevoel van eigenwaarde en ten
slotte zelfverwezenlijking.
In mijn werk, dat plaatsvindt in de gehele Verenigde Staten, en
met cliënten van verschillende leeftijd, ras, geslacht, financiële
status en levensstijl, heb ik steeds gemerkt dat, hoewel de aard
van de zaken die hen bezighouden heel divers is, ze precies de
voortgang laten zien zoals aangegeven in de piramide van
Maslow. Er bestaat maar weinig overeenkomst tussen iemand
die zich zorgen maakt over zijn overlevingskansen - zoals waar
hij zijn volgende maaltijd vandaan moet halen, waar hij kan
slapen en hoe hij aan kleding moet komen - en de persoon die
zijn aandacht richt op een verandering van loopbaan, een
echtscheiding, of een levensdoel. Ik ben echter tegen één
kwestie aangelopen, een alles doordringend probleem dat
steeds weer opdook, ongeacht de levenswijze, de achtergrond,
of de maatschappelijke positie van de verschillende individuen.
Deze fundamentele kwestie bleek altijd de bron te zijn van de
problemen die mijn cliënten hadden. Subtiel, moeilijk te definiëren
en zo moeilijk te herkennen, dat de meeste mensen niet
weten hoe ze het moeten noemen of aanpakken. Ze geven er
verschillende namen aan, zoals: ‘de stem in mijn hoofd’, ‘mijn
geest’, ‘het geklets in mijn hoofd’, ‘mijn boze geest’, ‘de aap op
mijn rug’, ‘de kritische ouderfiguur’, ‘mijn demonen’, of ‘de ziekelijke
criticus’.
Heb jij daar ook weleens last van? Heb jij ook wel eens dat gewauwel
in je hoofd gehoord, dat feitelijk tot jou was gericht?
Kijk eens of je je nog zo’n soort innerlijke dialoog tussen ver-
schillende stemmetjes kunt herinneren, waarin commentaar
op jezelf of anderen werd gegeven. Als dat zo is, dan ben je niet
anders dan de meeste volwassenen.
Het concept van het begrip negaholisme is het resultaat van
vele jaren van onderzoek volgens de proefondervindelijke methode.
Alle technieken die je in dit boek kunt vinden, zijn door
mijn cliënten en deelnemers aan de workshops gebruikt om
hun negaholisme te overwinnen.
Dit boek behandelt het overwinnen van negaholisme, oftewel
het te boven komen van je negativisme. Het is geschreven om je
te voorzien van gereedschappen, tactieken en strategieën waarmee
je je negaholisme kunt bestrijden en je je weg leert vinden
naar een gelukkig en vreugdevol leven, vol van alles wat je
wenst.
Dit boek gaat over de ontdekking van de interne dialoog, die
ontstaat door meerdere gedachten tegelijk, gedachten die vrijelijk
in je hoofd ronddolen en zich daar als het ware aandienen
als stemmen die zich tot jou richten. Deze stemmen hebben de
neiging je te doen geloven dat ze een eigen leven leiden en ze
treden vaak op als saboteur. Dit boek geeft aan hoe je dit proces
onder controle kunt krijgen en hoe je deze innerlijke stemmen
tot zwijgen kunt brengen of ze in je voordeel kunt laten
werken. Voor het gemak noem ik deze innerlijke stemmen
‘stemmen in je hoofd’, maar ze hebben geen enkele relatie met
de stemmen die mensen horen wanneer ze lijden aan welke
psychische ziekte of stoornis dan ook.
Ik heb dit boek geschreven met de bedoeling dat je voor jezelf
opkomt en je rechten opeist, naar waarheid spreekt over wat je
voelt en wat je wilt en om te leren hoe je dat tot stand kunt
brengen.
• Om de ‘ik kan het niet’-gedachten frontaal tegemoet te treden,
zonder je te generen.
• Om de ‘dat kan ik wel’-gedachten te versterken en ze op te
bouwen tot een kracht waarmee rekening moet worden gehouden.
12 13

• Om ervoor te zorgen dat de gedachte ‘dat kan ik wel’ je leven
gaat beheersen.
• Om toekomstige negativistische aanvallen af te weren.
• Om een gezond zelfbeeld te onderhouden, zodat de aanvallen
minder vaak voorkomen of geheel verdwijnen.
• Om in je leven te krijgen wat je wilt.
De werktuigen en technieken kunnen en zullen ook bij jou
werken, als je tenminste je best doet ze te leren gebruiken.
1.
NEGAHOLISME
Chérie Carter-Scott
Los Angeles
Denk even na. Gebeurt het wel eens:
• Dat je jezelf wijsmaakt dat iemand waar je mee omgaat eigenlijk
een hoger niveau heeft dan jij? (te aantrekkelijk, te
succesvol, te rijk?)
• Dat je denkt dat een baan die je misschien kunt krijgen, voor
jou te hoog gegrepen is?
• Dat je jezelf wijsmaakt dat je niet mee kunt doen aan een atletiekwedstrijd,
omdat je dat nog nooit eerder hebt gedaan,
of omdat je bang bent dat het een mislukking zal worden?
• Dat je vindt dat je iets niet moet proberen, omdat je jezelf
daarmee voor schut kunt zetten (bijvoorbeeld skiën, windsurfen,
paardrijden)?
• Dat je die mooie antieke tafel niet koopt, omdat je geen vertrouwen
hebt in je goede smaak of bang bent dat er iets mee
zal gebeuren?
• Dat je tegen jezelf zegt dat je niet aan afslanken hoeft te beginnen,
omdat je te veel van lekker eten houdt, of dat je toch
de wilskracht niet kunt opbrengen?
• Dat je vindt dat je je niet druk hoeft te maken om een vakantie
te boeken, omdat er vast wel iets op je werk zal gebeuren,
14 15

Kan het iets Positiever?
Negaholisme
of dat er een of andere crisis zal ontstaan waardoor je de reis
weer moet afzeggen?
• Dat je tegen jezelf zegt dat je de auto die je echt graag wilt
hebben maar niet moet kopen, omdat hij toch te flitsend is,
of niet erg praktisch, of dat je het geld beter ergens anders
aan kunt besteden?
Als dat zo is, lees dan verder.
Ik heb een quiz bedacht, maar geen gewone. Het is er één waarbij
je zelf kunt beoordelen in hoeverre je negatief denkt.
Binnen een paar minuten weet je hoe ernstig je er aan toe bent.
Als je het hele boek hebt gelezen, heb je meer zelfkennis en heb
je een beter begrip van je gedragspatronen, en wat het belangrijkste
is: dan weet je hoe je je oude gewoonten en verslavingen
kunt veranderen en op de goede weg kunt komen.
Net zoals er mensen zijn die verslaafd zijn aan hun werk, kun je
ook verslaafd zijn aan negatieve denkbeelden over jezelf, anderen,
je bedrijf of je werk. In het eerste geval ben je een workaholic
en in het tweede noem ik je een negaholic.
Ben je een negaholic?
1 Heb je er soms moeite mee ’s morgens je bed uit te komen?
2 Richt je vaak je aandacht op zaken die je hebt verknoeid of
dingen waarvan nooit iets terecht is gekomen?
3 Merk je dat je vaak het ergste verwacht, zodat je niet teleurgesteld
zult zijn?
4 Merk je wel eens dat je bezorgd bent als je goed nieuws hoort,
omdat je verwacht dat er daarna slecht nieuws zal komen?
5 Als men je vraagt: “Wat wil je?”, antwoord je dan vaak: “Dat
weet ik niet”?
6 Hoor je jezelf vaak zeggen: “Ach, dat doet er niet toe”, als je
gevraagd wordt wat je wilt?
7 Merk je vaak dat je de vergissingen, blunders en stommiteiten
uit je verleden herinnert als rechtvaardiging wanneer je
geen nieuw risico wilt lopen?
8 Hoor je, als je een belangrijk doel wilt bereiken, vaak stemmen
in je hoofd die zeggen: “Dat red je niet, dat kun jij toch
niet”?
9 Vind je het moeilijk enthousiast te worden als je het lijstje
doorneemt van dingen die je moet doen?
10 Heb je herhaaldelijk iets op te merken over de kleine dingen
die je doet?
11 Vind je jezelf nogal onder de maat wat betreft de kleding die
je draagt, je wijze van lopen en de dingen die je zegt?
12 Heb je een lijst van dingen die je nooit hebt volbracht en gebruik
je die tegen jezelf?
13 Vind je het moeilijk blij te zijn met de dingen die je wel gelukt
zijn?
14 Als je probeert je voor de geest te halen wat je eigenlijk wilt,
hoor je dan een stem in je hoofd zeggen: “Wie denk je wel
dat je bent”?
15 Als vrienden je een compliment maken, schuif je dat dan
meteen terzijde, of denk je: er zal wel iets anders achter zitten?
16 Tel je vaak je grijze haren en je rimpels als je in de spiegel
kijkt?
Denk je dat je ooit…
17 Het droomhuis dat je wilt zult krijgen?
18 De ideale relatie zult hebben?
19 Het geld zult bezitten dat je wilt hebben?
20 Het lichaam zult hebben dat je graag wilt?
21 Werk zult krijgen dat je leuk vindt, dat je bevrediging geeft
en beloont?
Word je vaak kwaad op jezelf…
22 Omdat je te veel geld uitgeeft, of te krenterig bent?
23 Omdat je te veel eet?
24 Omdat je te veel drinkt?
25 Omdat je tijd verknoeit?
16 17

Kan het iets Positiever?
Negaholisme
Ben je vaak…
26 Kwaad op jezelf of anderen?
27 Bezorgd over allerlei dingen?
28 In verwarring over wat je moet doen?
29 Depressief over de kleinste dingen?
30 Aarzelend in je optreden?
31 Ongeduldig?
32 Onzeker?
33 Eenzaam?
34 Vol spijt?
35 Ongelukkig?
36 Ongeliefd?
37 Afgetobd?
Voel je je zelden…
38 Kalm?
39 Bekwaam?
40 Zeker?
41 Competent?
42 Vol vertrouwen?
43 Enthousiast?
44 Gelukkig?
45 Vrolijk?
46 Aardig?
47 Optimistisch?
48 Krachtig?
49 Tevreden?
50 Span je je vaak in en werk je steeds hard, maar ondervind je
daar nauwelijks bevrediging en voldoening van?
Ben je een Negaholic?
Om vast te stellen in hoeverre je verslaafd bent aan negativisme,
kun je zelf je score bepalen aan de hand van de volgende
gegevens:
• Geef jezelf twee punten voor elke ‘ ja’ op de vragen 1 tot en
met 15.
• Geef jezelf twee punten voor elke ‘nee’ op de vragen 16 tot en
met 21.
• Geef jezelf twee punten voor elke ‘ja’ op de vragen 22 tot en
met 50.
Tel je score op en kijk op de schaal hieronder:
0 punten
Feliciteer jezelf met je goede inzicht in jezelf en je gezonde gevoel
van eigenwaarde. Je bent ver op weg naar een gezond en
compleet leven.
1 - 24 punten
Een licht geval van negaholisme. Je hoeft je niet teveel zorgen te
maken. Een paar bevestigingen, wat positieve versterking en
een paar klopjes op je schouders van jezelf en van de mensen
van wie je houdt, dan komt het allemaal goed.
25 - 40 punten
Je hebt neigingen tot negaholisme. Waarschijnlijk zit het in de
familie. Als je er nu iets aan doet, kun je het in de kiem smoren.
Als je er verder niet op let, zou het wel eens kunnen uitgroeien
tot een conditie die veel schade kan toebrengen aan je geestelijke
gezondheid. Ik zou je een bewustzijnsversterkingsgroep,
een workshop ter verbetering van je gevoel van eigenwaarde,
een therapie of een zelfhulpgroep willen aanraden. Lees ook
per kwartaal een boek over positieve beeldvorming om jezelf
weer op het juiste spoor te zetten.
41 - 60 punten
Hier is iets ernstigs aan de hand. Zonder de juiste zorg en aandacht
lijd je duidelijk aan negaholisme. Je moet iedere week
een vorm van positieve input hebben om hier iets aan te doen.
Een kaart aan de muur met stickers en sterren, het bijhouden
18 19

Kan het iets Positiever?
Negaholisme
van een dagboek, luisteren naar een zelfhulp-cd, positieve
beeldvormings-cd’s in je auto of voor het naar bed gaan, één
zelfhulpboek per maand en tien duidelijk beschreven dagelijkse
prestaties, kunnen in deze ernstige conditie herstel brengen.
61 - 80 punten
Je bevindt je in de gevarenzone. De kwestie kan niet meer bedekt
worden en je kunt er zeker van zijn dat je niet makkelijk
over de problemen heen kunt stappen en je kunt er evenmin op
rekenen dat alles weer goed komt als je afslankt, de baan krijgt,
of dat het wat wordt met je nieuwe relatie, of gaat verhuizen.
Zie de feiten onder ogen: je bent ernstig verslaafd en daar moet
je mee leren leven. Je slaat jezelf emotioneel ongenadig in elkaar.
Er is echter nog hoop; je bent nog niet verloren. De eerste
stap is toe te geven dat je verslaafd bent aan negaholisme en dat
je je uiterste best moet doen daar een eind aan te maken.
81 - 100 punten
Je bent een verstokte negaholic! Je moet eerlijk tegenover jezelf
bekennen dat dit het geval is en dat je dagelijks maatregelen
moet nemen om je verslaving te bestrijden. De verslaving is
sterker dan je persoonlijkheid, maar gaat zo subtiel te werk, dat
je het nauwelijks merkt. Al je gedachten en gevoelens zijn ervan
doortrokken. Je hebt een extern programma nodig om het gif
van de negatieve geest die in je huist, kwijt te raken. Lees dit
boek en doe er iets aan! Begin onmiddellijk! Er wacht een
nieuw leven op je - je toekomst staat in het teken van een positief
zelfbeeld.
Nadat je hebt gelezen hoe je er aan toe bent, zijn er drie mogelijkheden.
De eerste is dat je klaar bent om van een brug te
springen, zodat alles is afgelopen. De tweede is dat je bezorgd
bent over de toestand waarin je verkeert en niet meer weet of er
nog hoop voor je is, maar dat je wel bereid bent om er iets aan
te gaan doen, maar ook bang bent dat je een hopeloos geval
bent… In de derde plaats kun je ook blij zijn dat er iemand is
die een boek over je heeft geschreven en dat je, met een beetje
hulp van je vrienden, voor eens en altijd van je verslaving kunt
genezen.
Als je verslaafd bent aan negativisme, vecht je iedere dag op je
innerlijke slagveld. Dat is de plaats waar een voortdurende oorlog
wordt gestreden tussen twee aartsvijanden. Deze vijanden
zijn de twee delen waaruit je geest bestaat.
Heb je wel eens in een publiek gezeten en naar een spreker, presentator
of entertainer gekeken en heimelijk gedacht: dat zou
ik ook wel kunnen en zelfs een stuk beter dan hij? Als ik de kans
maar kreeg, dan zou ik het tien keer beter doen. Nou, zeg, dat
zou geweldig zijn.
Dit is de ‘ik kan het wel’-kant van je. Die wil de loftrompet over
je steken en de kans krijgen te laten zien wat je kunt. Deze kant
is ervan overtuigd dat je elke uitdaging aan kunt en dat je je leven
exact kunt leiden zoals jij dat wilt.
Dit deel van je is onafhankelijk, capabel en vol zelfvertrouwen.
Het heeft geen angst, twijfelt niet aan zichzelf en is niet onzeker.
Helaas is dat niet het hele verhaal. Het leven zou een stuk
gemakkelijker zijn als er alleen maar zaken zouden bestaan
waarin je met zelfvertrouwen optrad. Is je ooit wel eens een
baan aangeboden die te moeilijk, te veelomvattend leek, of
waarvoor je niet genoeg ervaring dacht te hebben? Hoorde je
dan een innerlijke stem zeggen: “Dat kun je niet! Zoiets heb je
nog nooit gedaan. Zeg nou maar nee, anders weet je niet waar
je aan begint en dat zullen ze gauw genoeg merken en dan sta
je voor gek”?
Als je die stemmen wel eens hebt gehoord, ben je vertrouwd
met de ‘dat kan ik toch niet’-kant van je karakter. Die stemmen
zijn er in de eerste plaats om je te beschermen tegen schaamte,
gezichtsverlies en vernedering. Ze zijn bedoeld om te voorkomen
dat je dingen doet die buiten je mogelijkheden liggen. Ze
beschermen je en garanderen je veiligheid, maar zitten ook vol
20 21

Kan het iets Positiever?
Negaholisme
vrees en twijfel aan jezelf. Ze zijn terughoudend en timide. Ik
noem dit deel de ‘ik kan het niet’-kant, omdat het voortkomt
vanuit een eng, bekrompen gedeelte van je dat vol twijfel is.
Eén van de grootste uitdagingen in ons leven bestaat eruit om
generaal te worden op dit slagveld en de partij die ‘het niet kan’
te verslaan. Om te leren hoe je stevige, robuuste ‘ik kan het’-
soldaten kunt ontwikkelen en trainen en de ‘ik kan het niet’-
troepen kunt ondervoeden, is een proces waar tijd voor nodig
is.
Je bent een negaholic als de ‘ik kan het niet’-gedachte de baas is
en je leven beheerst. Die toestand ontstaat in de loop van een
lang leerproces, waarin je verslaafd raakt aan negativisme.
Als kind leerde je al vroeg dat je veel meer aandacht kreeg als je
je pijn deed, ziek was, of je bord niet leeg at. Als je kamer een
puinhoop was, als je in de problemen raakte, leugens vertelde
en moeilijk deed, in plaats van je goed te gedragen. Door deze
herhaalde inprenting maakte je je een motivatiesysteem eigen,
waarbij je eerder aandacht kreeg bij negatieve zaken dan bij positieve.
Je verslaving aan negativiteit berust daarom op een
psychologische en chemische reactie, die je iedere keer ondergaat
als je je bezighoudt met negatieve gedachten, woorden of
daden.
Danny en zijn ochtendbeslommeringen
Danny was een aardige, bescheiden man van middelbare leeftijd,
die iedereen begroette met een glimlach en een warm
“Hoe gaat het ermee?” Zijn grijsbruine haar en kleine gestalte
maakten dat hij welhaast onzichtbaar leek. Zijn gedrag was
bijna verontschuldigend en hij sprak met een nasaal stemmetje,
waardoor je je best moest doen om hem te horen. Hij
zag eruit of hij zich gelukkig voelde, maar je wist niet zeker of
zijn glimlach op zijn gezicht was geplakt of dat hij echt was.
Op een ochtend, toen hij rustig bij me zat, zei hij: “Weet je, er is
iets vreemds met me aan de hand. Soms word ik wakker en voel
ik me geweldig, terwijl ik me op andere dagen bij het wakker
worden vreselijk voel. Dan ben ik bang, maak me overal zorgen
om, terwijl er geen enkele aanleiding toe is. Sommige dagen
gaat het goed en andere dagen is het waardeloos en dat weet ik
pas als ik wakker word.”
Ik wist waar hij over sprak. Dit ziektebeeld kwam me heel bekend
voor. Het werk dat ik doe, geeft me het antwoord op de
oorzaak ervan en wat eraan gedaan kan worden.
Ik hoop niet dat je nu denkt dat ik je een toverdrank ga voorschrijven.
Ik zou graag een of andere geschikte toverformule op
zak hebben, maar zo werkt het niet in het werkelijke leven. Ik
zou graag een kant-en-klare oplossing hebben die alles direct
in orde brengt. Helaas is er tijd voor nodig, bereidheid en wilskracht
om weer zo ver te komen dat je jezelf onder controle
krijgt.
In dit boek leg ik je technieken en hulpmiddelen uit, maar het
komt er uiteindelijk wel op neer dat je zelf graag wilt en gedreven
bent om ze te gebruiken en er goed mee te werken.
Als je concertpianist zou willen worden, zou je ook niet alleen
maar de dag voor het concert oefenen. Nee, je zou je hele leven
iedere dag moeten oefenen om je voor te bereiden op je grote
moment. Maar als de dag van het concert dan eindelijk aangebroken
was, zou je er klaar voor zijn. Dan zou je eindeloos hebben
geoefend om een goede ondergrond te krijgen. Je zou vol
zelfvertrouwen zijn, omdat je door alle oefening wist wat je
moest doen.
Veel mensen willen graag. Het is essentieel om je af te vragen:
wil ik me echt volledig inzetten om deze toestand in mijn leven
te veranderen?
Heel veel mensen zijn bang dat ze niet kunnen veranderen. Ze
denken dat ze gewoontedieren zijn: te oud, te lui, of te vastgeroest
in alles wat ze doen. Toch hoef je je geen zorgen te maken
als je ook zo denkt. Het duurt drie weken van herhaald gedrag
om ergens een gewoonte van te maken en het duurt zes weken
om weer met zo’n gewoonte te breken. Denk er aan, alles is mogelijk
als je echt wilt.
22 23