Juryrapport - Platform Fundering

Stichting Infrastructuur Kwaliteitsborging Bodembeheer
Groningenweg 10 Postbus 420 2800 AK Gouda
telefoon 0182-540675 fax 0182-540676
Genomineerde SIKBeker 2011 Archeologie
Team Valkenburg
Algemeen
In 2009 heeft de gemeente
Valkenburg een archeologische
beleidskaart laten maken, welke
de basis vormt voor de
archeologische inbreng in
bestemmingsplannen. Bij de kaart
hoort een rapport waarin de
bekende waarden en de verwachte
waarden zijn beschreven en
waarin het archeologisch beleid
van de gemeente is uiteengezet.
Dit beleid is door de Raad
vastgesteld en wordt sinds 2010
geoperationaliseerd. Dit heeft
inmiddels al geleid tot enige
‘Malta-prof’- bestemmingsplannen.
Presentatie Team Valkenburg: (vlnr) Wiel Felder
(Valkenburg), Joep Orbons (ArcheoPro) en Ivo
van Wijk (Archol Leiden)
Presentatie
De mergelgroeven in Zuid-Limburg hebben cultuurhistorische aspecten (beschilderingen,
inscripties, schuilplaats), spelen een zeer belangrijke rol in het toerisme, maar zijn ook
zeer kwetsbaar. Voor zowel vuursteenmijnen als kalksteengroeven als ‘gewone’
archeologische terreinen is onderzoek en bescherming nodig.
De gemeente Valkenburg heeft besloten de traditionele scheidslijn te doorbreken en alle
groeven als archeologisch object te beschouwen, zodat zij onder de werking van Malta
vallen en er een adequaat antwoord op bedreigingen kan worden gegeven. De groeven
zijn ook als waardecategorie opgenomen in bestemmingsplannen.
Groeven hebben als archeologisch monument een eigen karakter. Ze vereisen een aparte
vorm van inventariserend onderzoek, welke in enige mate te vergelijken is met het
onderzoek van vuursteenmijnen. In dit verband zijn nieuwe methoden en technieken
ontwikkeld.
Het grensverleggende in het beleid van de gemeente Valkenburg is dat de kaart niet
alleen de ‘gewone’ archeologische terreinen (grafvelden, nederzettingen, villa’s)
weergeeft, maar ook de kalksteengroeven. De trefkanskaarten (verwachtingskaarten)
geven aan waar zowel archeologische vindplaatsen als groeves en groeve-ingangen
verwacht kunnen worden. Voor het maken van de kaart zijn groeven geïnventariseerd en
gewaardeerd met een aan de archeologie vergelijkbare systematiek. Op deze wijze is
inmiddels 560 ha (tot 10-50 meter diepte) aan erfgoed aan het bestaande,
archeologische netwerk in Nederland toegevoegd.
Door de aanpak zijn cultuurhistorische waarden geïntegreerd in de archeologische
beoordeling in planvorming. Deze methode kan ook elders in Nederland worden gebruikt
(bijv. bij vml. zoutmijnen en cavernes).
Stichting Infrastructuur Kwaliteitsborging Bodembeheer
Juryrapport competitie om de SIKBeker 2011 Pagina 11 van 24