Begrippenlijst

N e f i t h o u d t
N e d e r l a n d w a r m
De toekomst is zeker
met Nefit Zonnestroom
Begrippenlijst

Autonoom systeem (standalone) - op zichzelf
staand systeem bestaand uit zonnepanelen,
regelunit en accu’s.
Grid-connected (netgekoppeld) - systeem
gekoppeld via de bedrading van uw eigen huis
aan het openbare elektriciteitsnet.
Azimuth - kompasrichting waarin een zonnepaneel
wijst. Noord = 0 graden, Oost = 90 graden,
Zuid = 180 graden, West = 270 graden.
Bewolking - ook bij bewolkt weer leveren zonnestroompanelen
stroom (uiteraard minder dan bij
volle zon).
CO2 - kooldioxide, broeikasgas. 1 vierkante
meter zonnepaneel scheelt de uitstoot van ongeveer
40 kilogram kooldioxide per jaar.
Efficiency - getal dat aangeeft hoeveel energie
van de zonnestraling door een zonnepaneel in
stroom wordt omgezet. De gangbare zonnepanelen
hebben een efficiency van ongeveer 15%.
De rest van de zonne-energie wordt (helaas)
omgezet in warmte. Zonnepanelen kunnen dus
behoorlijk heet worden.
Inclinatie - hoek van zonnepanelen met de
horizon.
Insolatie - hoeveelheid zonneschijn dat een
bepaald gebied gedurende een vastgestelde tijd
ontvangt.
Inverter - (stroomomvormer) electronica die
de gelijkstroom die een zonnepaneel in principe
produceert, omzet in 230V wisselstroom.
Island Protection - ingebouwde bescherming
in een inverter (stroomomvormer) tegen externe
stroom uitval - de inverter schakelt automatisch
uit.
kW - kilowatt = 1000 watt - vermogenseenheid.
1000 kilowatt = 1 megawatt, 1000 megawatt =
1 gigawatt, 1000 gigawatt = 1 terawatt.
Eilandbescherming - ingebouwde bescherming
in een inverter (stroomomvormer) tegen externe
stroomuitval - de inverter schakelt automatisch uit.
Elektriciteitsmeter - als uw panelen meer
stroom produceren dan uw huishoudelijke apparaten
verbruiken, dan loopt deze meter terug. Als
uw huis een elektronische elektriciteitsmeter heeft,
moet u een tweede meter aanvragen om de hoeveelheid
terug geleverde stroom te kunnen meten.
EPA (Energie Prestatie Advies) - onderzoek
waarbij wordt bepaald hoe energiezuinig uw huis
is en welke maatregelen u kunt nemen om uw
huis energiezuiniger te maken.
kWh - kilowattuur: arbeid die wordt verricht
door een vermogen van 1 Watt gedurende 1 uur
te laten werken. Levensduur van zonnepanelen:
geschat gemiddeld 25 jaar
MPP-tracking (Maximum Power Point
Tracking) - een omvormer moet onder alle
(licht)omstandigheden het maximale vermogen
leveren dat hoort bij een bepaalde spanning
die het paneel levert. De spanning is afhankelijk
van de hoeveelheid licht die op het paneel valt.
Het vermogen is het product van spanning en
stroomsterkte, en dus hoort er bij een gegeven
spanning ook een gegeven stroomsterkte. Je
kunt in een grafiek deze twee grootheden

tegen elkaar uitzetten. Bij elke spanning hoort
een optimale stroomsterkte (maximum power
point). In de omvormer zit elektronica die onder
alle omstandigheden dit optimale punt opzoekt:
MPP-tracking
Netgekoppeld (grid-connected) - systeem
gekoppeld via de bedrading van uw eigen huis
aan het openbare elektriciteitsnet.
PV - photovoltaisch.
Stroomproductie meten - u meet de productie
het nauwkeurigst met een opbrengstmeter.
Deze zijn duur. U kunt ook op een zonnige dag
uw elektriciteitsmeter inspecteren. Stroomverbruik
noteren helpt alleen als u al een tijd
voordat u panelen aanschafte de stand van de
elektriciteitsmeter regelmatig hebt genoteerd.
Winter - ook in de winter leveren zonnestroompanelen
stroom. Als er maar iets van zon op
schijnt, gaan ze al stroom produceren.
Richting (azimuth) - kompasrichting waarin
een zonnepaneel wijst. Noord = 0 graden,
Oost = 90 graden, Zuid = 180 graden,
West = 270 graden.
Schoonmaken - Eventueel 1x per jaar schoonmaken
met water/spons.
Seizoenen - zonnestroompanelen leveren de
meeste stroom in de lente en zomer, en minder
in de herfst en winter.
Sluipverbruik - verbruik van alle stand-by apparaten,
transformatortjes, elektrische klokjes en
detectors in/aan uw huis bij elkaar opgeteld.
Dit kan aardig oplopen (per huishouden gemiddeld
continu 25W ofwel 20 kWh per jaar)
Standalone (autonoom) systeem - op zichzelf
staand systeem bestaand uit zonnepanelen,
regelunit en accu’s.
String - aantal in serie aan elkaar geschakelde
zonnestroompanelen.
Wintervoorzorgen - niet nodig bij zonnestroompanelen.
Wp - Watt-peak (Wattpiek)- maximum theoretisch
vermogen van een zonnepaneel (met een
oppervlak van 1m2 en gemeten bij een temperatuur
van 25 graden) en hiermee een standaardeenheid
waarmee zonnepanelen op vermogen
met elkaar worden vergeleken. In de praktijk
haalt een zonnepaneel nooit 100% van het wattpeakvermogen.
Meestal komt de maximale productie
op 80% van het watt-peak vermogen uit.
Zonneboiler - installatie waarmee met behulp
van zonlicht water wordt verwarmd.
Zonnecel - kleinste eenheid voor fotovoltaische
stroomopwekking. Een zonnestroompaneel
bestaat uit een aantal zonnecellen.
Zonnecollector - installatie die zonlicht in
warmte omzet. Dit kan een solar cooker zijn
(zonne-kook installatie) of een zonneboiler.

Inverterconcepten
Inverters of omvormers worden in een netgekoppeld
PV-systeem gebruikt om de door de
zonnepanelen geleverde gelijkstroom om te zetten
in wisselstroom bij een spanning van 230 V.
Op die manier kan de opgewekte elektriciteit ofwel
direct worden gebruikt door AC apparatuur,
ofwel (in het geval van overproduktie) aan
het eiektriciteitsnet worden geleverd. Het omzettingsrendement
(de verhouding tussen AC
uitgangsvermogen en DC ingangsvermogen, uitgedrukt
in procenten) ligt bij de huidige generatie
inverters rond de 91%. Grote inverters (met
een hoog ingangsvermogen) hebben een iets
hoger rendement dan kleine inverters (met een
laag ingangsvermogen).
Bovendien zijn PV inverters uitgerust met een
mechanisme dat er voor zorgt dat de PV modules
het maximaal haalbare vermogen leveren: de
Maximum Power Point Tracker. Dit is een spanningsregelaar
die de werkspanning van het PV
array aanpast aan het instralingsniveau. Op die
manier levert het PV array bij elke instraling het
hoogst haalbare vermogen. De keuze voor een
bepaald inverterconcept en de invertergrootte is
van invloed op de prijs van een PV-systeem en de
uiteindelijke opbrengst.
Centrale inverter
Het concept waarin gebruik wordt gemaakt van
één inverter voor groot aantal PV arrays wordt
een centraal inverter systeem genoemd. Een
centrale inverter neemt minder ruimte in beslag
dan een groot aantal decentrale inverters en is
over het algemeen goed koper. Daar komt bij dat
het omzettingsrendement wat hoger zal zijn. Bovendien
is het beheer van een centraal opgestelde
inverter eenvoudiger.
Het nadeel is dat de MPP Tracker niet optimaal
kan werken. Zeker wanneer de aangesloten PV
arrays niet allemaal dezelfde oriëntatie hebben,
of wanneer de panelen niet allemaal gelijkmatig
belicht worden zal de MPP Tracker een spanning
vinden die niet overeenkomt met het Maximum
Power Point van de individuele arrays, laat staan
van de zonnepanelen afzonderlijk. Dit kan de opbrengst
enigszins reduceren.
Nog een nadeel van centrale inverters is de grotere
kabellengte die nodig is om de arrays aan
de inverter te verbinden. Doordat er verschillen
zullen zijn in kabellengte naar de verschillende
arrays, zullen alle arrays op een verschillende
spanning werken, namelijk, de spanning die
wordt opgelegd door het MPPT systeem van de
inverter minus de spanning die wordt verloren in
de kabels (van verschillende lengte).
Het effect hiervan is te zien uit de resultaten van
metingen aan het PV geluidsscherm. Dit scherm
heeft een lengte van 250 meter. Alle panelen
zijn aangeloten op één inverter. Het verschil in
spanning tussen het voorste paneel en het achterste
bedraagt enkele volts. Het verlies in opbrengst
dat hierdoor wordt veroorzaakt wordt
geschat op hooguit l%.
Decentrale inverter
Het voorlopig nog meest gangbare inverterconcept
is de decentrale inverter. Decentrale inverters
hebben in het algemeen een grootte van,
grofweg, 1,5 tot 5 kW. Hierop wordt één array
aangesloten.
In principe kan het array zijn uitgespreid over
meer dan één woning, afhankelijk van de grootte
van het PV array en het ingangsvermogen van
de inverter.
Dit is echter alleen mogelijk wanneer het gehele

PV systeem eigendom is van één eigenaar,
bijvoorbeeld het energiebedrijf. Wanneer het
eigendom ligt bij de particulier is het verstandig
om elke woning afzonderlijk te voorzien van een
inverter.
Doordat de inverter meestal dicht in de buurt
staat van de zonnepanelen blijven kabelverliezen
over het algemeen beperkt tot maximaal 2%.
Ook de MPP Tracker kan beter functioneren
dan bij een centraal inverter systeem.
AC-modules
AC-modules zijn zonnepanelen met een eigen
inverter. Zoals de naam al uitdrukt leveren deze
modules wisselstroom, bij een spanning van
220 Volt. Bij AC modules zijn de kabelverliezen
minimaal, doordat de invertertjes zich direct
achterop de panelen bevinden. De MPP Tracking
kan ook optimaal functioneren, doordat van iedere
module afzonderlijk de ideale werkspanning
kan worden bepaald. Dit heeft tot mede gevolg
dat de gevolgen van schaduw tot een minimum
kunnen worden beperkt.
AC-modules hebben een opbrengst die veel hoger
is dan die van systemen met een normale inverter.
Het ligt dan ook voor de hand dat dit type
zonne panelen in de toekomst vaker zal worden
ingezet.

Nefit B.V., Postbus 3, 7400 AA Deventer, Dealerline: 0570 - 67 85 66, Fax: 0570 - 67 85 86, www.nefit.nl