Zorg van Nu, jaargang 2 - nummer 1, januari 2013 - Gemini ...

ZORGvanNU
mca.nl
gemini-ziekenhuis.nl
januari 2013 - 1
Webcam neonatologie:
superverliefd op afstand
Nieuwbouw MCA:
optimale zorg voor regio
Even voorstellen:
uroloog Otto Kisman
Uitgelicht
Beroerte
Winnen:
Gesigneerd shirt
en bal van AZ
Wel of niet
in de overgang?

nieuwbouw
Nieuwbouw RTIC: op naar definitief ontwerp
Het voorontwerp voor het nieuw te bouwen Regionaal
Topklinisch Interventiecentrum (RTIC) in Heerhugowaard
nadert zijn voltooiing. Naar verwachting wordt medio 2013
de volgende fase, het definitief ontwerp, afgerond. Daarna
volgt nog de fase technisch ontwerp, waarna in 2014
de bouw kan beginnen. Buurtbewoners zijn in december
over de stand van zaken geïnformeerd.
Op gezette tijden organiseren MCA
Gemini Groep (MGG) en gemeente
Heerhugowaard informatiebijeenkomsten
voor omwonenden van de
nieuwbouwlocatie en betrokkenen van
het aangrenzende bedrijventerrein.
Naast informatie over de stand van
zaken en de planning krijgen zij er
impressies van de nieuwbouw te zien
en is er gelegenheid vragen te stellen.
En van die mogelijkheid maakten de
ruim tweehonderd aanwezigen ook
deze keer grif gebruik.
Sirenes
Natuurlijk werd gevraagd naar de
hoogte van het gebouw en de frequentie
van aanrijden van ambulances. “Vooralsnog
telt het behandelgebouw zes lagen van elk
zo’n vier meter hoog. Het RTIC biedt plek
voor circa vijfhonderd bedden”, legde Harry
Luik, voorzitter raad van bestuur MGG, uit.
“En de mogelijkheid bestaat dat er in de
toekomst op het verblijfsgebouw nog één
laag bij komt, binnen de toegestane
bouwhoogte. En wat de ambulances betreft:
het zijn er tientallen per dag, maar zeker niet
allemaal met sirene. Geluidsoverlast is niet
te voorkomen, maar we zullen er – samen
met de ambulancedienst – alles aan doen
het tot een minimum te beperken. Zodra
het kan, gaan de sirenes uit.”
Intensive care
Opvallende aspecten van het nieuwe
gebouw zijn onder andere het onderscheid
tussen publieke ruimten (verblijfskant) en de
kant waar behandelingen plaatsvinden
(hotfloor). Verder valt de speciale toegangsweg
voor ambulances op: die gaat als het
ware zo de spoedeisende hulp binnen. Ook
springt de situering van de intensive care
op de bovenste verdieping in het oog.
“Patiënten die comateus of onder narcose
zijn, hebben besef van dag en nacht en
kunnen dat hier het beste ervaren”, legt Luik
uit. Bij het RTIC komt ook een zorghotel,
met in eerste instantie zo’n tachtig bedden.
“Wie uitbehandeld is in het ziekenhuis, maar
thuis onvoldoende nazorg kan krijgen, kan
daar terecht, evenals thuiszorgpatiënten”,
zegt Luik.
Parkeren
In de plannen is voldoende parkeergelegenheid
ingetekend, maar bij uitbreiding in
2025 – met de in Alkmaar achtergebleven
poliklinieken – is het mogelijk extra parkeerlagen
op het terrein te maken. Ook is ruimte
beschikbaar voor aanverwante bedrijvigheid
langs de spoorbaan. Gemeente Heerhugowaard
richt zich intussen op nader bodemonderzoek,
sanering en bouwrijp maken van
de nieuwbouwlocatie en aanpassing van
wegen en kruispunten.
Lego-bouwwerk
Het ontwerp van het RTIC is resultaat van
flink wat hoofdbrekens.
“Beschouw het als een Lego-bouwwerk”,
besluit Luik. “Je moet er veel functies in
huisvesten: van operatiekamers en verpleegafdelingen
tot bezemkasten en
installatieruimtes. Dat is een flinke puzzel.
Ik hoop voor u dat u nooit in het RTIC komt,
want in een ziekenhuis ben je liever niet.
Maar als het echt nodig is, kunt u rekenen
op de juiste expertise, zorg volgens de
nieuwste richtlijnen en een helende, lichte
en groene omgeving die bijdraagt aan een
voorspoedig herstel.”
Groen vinkje voor stomazorg
√
Poliepen, ontstekingsziekten, slechte
darmfunctie en incontinentie: het
zijn diagnoses waarbij soms een
behandeling met een stoma nodig is.
Naar welk ziekenhuis je dan het best
toe kan gaan, is sinds kort te vinden
met de ‘Stoma Zorgwijzer’. Heeft een
ziekenhuis een stomateam dat aan
de eisen van de Nederlandse
Stomavereniging voldoet, dan krijgt
het ‘een groen vinkje”. De stomateams
van zowel het Gemini Ziekenhuis als
in Medisch Centrum Alkmaar hebben ieder
twee vinkjes. Dit betekent dat de stomazorg
voor de dikke- en dunne darm en de zorg
rondom de urinestoma goed is georganiseerd.
De Stomavereniging heeft meer dan
negentig ziekenhuizen op hun specifieke
zorg beoordeeld. Daarvoor heeft de
stichting samen met patiënten, stomaverpleegkundigen,
chirurgen en urologen
de normen voor goede stomazorg vastgesteld.
Eén van die normen is bijvoorbeeld
dat een patiënt voor de operatie kan
oefenen met stomamateriaal. Voor het
behalen van het groene vinkje telt ook mee
dat de begeleiding van de stomadragers
goed is, zij goed worden geïnformeerd en
het stomateam ook buiten kantooruren
bereikbaar is. Meer informatie over de
te verwachten stomazorg bij de ziekenhuizen
in de regio is te vinden op:
www.stomazorgwijzer.nl
2

Symptomen
Huisarts
ervaring patiënt
Met webcam
toch dichtbij
Orthopeed
Je pasgeboren kindje heb je natuurlijk het liefst steeds dichtbij
je. Helaas kan dat niet als het te vroeg geboren wordt en in een
couveuse moet verblijven. Dankzij webcams op de afdelingen neonatologie
in MCA en Gemini Ziekenhuis kunnen kersverse ouders
thuis en onderweg wel bijna de hele dag naar hun baby kijken.
‘Heel blij en superverliefd zijn wij! Onze
Pia en ‘moeders’ doen het heel goed. Wel
even rustig aan.’ schrijft Mike Stoop op zijn
Facebook-account op 8 november jl. Twee
dagen daarvoor zijn hij en zijn vrouw Rosa
de trotse ouders geworden van dochter Pia.
Ze kwam al na 33 weken ter wereld, woog
1520 gram en moest nog enkele weken in
MCA blijven. Mike en Rosa maakten in die
tijd dankbaar gebruik van een webcam
boven Pia’s couveuse.
Hoge bloeddruk
Na zeven maanden zwangerschap constateerde
de verloskundige dat Pia in groei
achterbleef. “Bij de gynaecoloog bleek dat
haar buikje wat klein was én mijn bloeddruk
veel te hoog”, zegt Rosa. “Ik moest meteen
in het ziekenhuis blijven. En erop rekenen
dat het geen kerstkindje zou worden.”
Na een week mocht Rosa naar huis. Ze
moest stoppen met werken en het rustig aan
doen. “En dat is moeilijk voor Roos, hoor”,
lacht Mike. “Helemaal omdat we nog
midden in een verbouwing zaten en de
kinderkamer nog niet klaar was.” Na een
week was Rosa’s bloeddruk weer veel te
hoog én ze had eiwit in haar urine. “Ik had
pre-eclampsie (zwangerschapsvergiftiging)
en werd weer opgenomen”, zegt ze. “Toen
’s nachts mijn bloeddruk zo onwijs hoog was
en Pia minder bewoog, werd besloten haar
met spoed te halen”, zegt ze. “Het ging zo
snel, heel bizar. Het was net een film.”
Laptop
Mike en Rosa waren natuurlijk zoveel
mogelijk bij hun kleine meisje in het
Anesthesie
ziekenhuis. Eenmaal weer thuis kwam de
laptop op tafel, logden ze met een persoonlijke
code in via de MCA-website en volgden
ze Pia via de webcam. Of onderweg al, op
de smartphone. “Dat was fantastisch. Zo was
Voor de opname
ze toch dichtbij ons”, zegt Mike. “Ook de
opa’s en oma’s zaten zo de hele dag naar
haar te kijken, net als overgrootoma en Pia’s
ooms en tantes. Maar we gaven de code
niet aan iedereen. Het is toch privé.”
Pia ging goed vooruit en mocht na twee
weken de couveuse verruilen voor een
wiegje in MCA. “Dat was hartstikke mooi”,
Voorlichting
zegt Mike. “Alleen was het wel even wennen
dat daar geen webcams zijn.” Gelukkig
groeide Pia goed en mocht ze begin
december naar huis, waar iedereen haar
‘live’ kon bewonderen.
Knieprothese
Sponsoring
De Stichting Medische KinderCirkel
Alkmaar (www.mkcalkmaar.nl)
maakte het – dankzij sponsoring
vanuit Rabobank, stichting DaDa
en Junior Kamer Alkmaar – mogelijk
dat MCA sinds afgelopen zomer
over acht webcams ('Baby in beeld')
beschikt. Gemini Ziekenhuis heeft
er vier.
Ouders kunnen tussen 07.00 en
23.00 uur via computer of smartphone
naar live-beelden van hun
baby kijken. De beelden (zonder
geluid) worden via internet verstuurd
en zijn toegankelijk via een speciaal
wachtwoord. Ze worden vanwege
privacy niet opgeslagen of bewaard.
Tijdens medische of verpleegkundige
handelingen gaan de
webcams tijdelijk uit.
3

Behandelen
beroerte
Symptomen
Symptomen
Plotselinge eenzijdige
verlamming aan gezicht,
arm of been, moeite met
praten of problemen met
zien.
Opname
Opname op de Brain Care Unit van
afdeling neurologie. Binnen 24 uur zijn
alle onderzoeken achter de rug, de
monitor bewaakt de patiënt en is de
diagnose TIA of herseninfarct gesteld.
Bel direct 112 of huisarts
Via de huisarts of direct met
112 ambulance door naar
de spoedeisende hulp van
bellen
MCA/Gemini, waar de neuroloog
meteen de diagnose stelt.
Neurologisch onderzoek
Behandelen
Op afdeling neurologie
bespreken de zaalarts en
de revalidatiearts verdere
behandeling: medicatie
en mogelijk revalidatie. In
samenspraak met patiënt
en mantelzorgers begint
de voorbereiding op
ontslag.
Medicatie; elke minuut telt
Het neurologisch onderzoek, de CT-scan, het
bloedonderzoek en hartfilmpje (ECG) gebeuren
snel. Binnen vier uur worden medicijnen
toegediend om het stolsel op te lossen.
Meer weten?
www.mca.nl
www.gemini-ziekenhuis.nl
www.cva-samenverder.nl
www.cerebraal.nl
Neuroloog Raymond Vogels:
“De snelheid van de diagnostiek en
onderlinge afstemming van de beste
behandeling zijn in het CVA-zorgpad
gestroomlijnd.”
Diagnostiek en behandeling
beroerte steeds sneller
Jaarlijks krijgen ongeveer 40.000 mensen in Nederland een
beroerte. Snelle diagnostiek, bij een herseninfarct binnen vier en
een half uur trombolyseren en zo snel mogelijk revalideren zijn
belangrijk. “Hoe sneller de patiënt aan zijn herstel begint, hoe meer
kans op herstel”, verklaart neuroloog Raymond Vogels uit MCA.
Vogels legt uit wat een beroerte eigenlijk is.
”De medische term voor een beroerte is
cerebro vasculair accident (CVA). Er zijn
twee soorten: hersenbloeding (er knapt een
bloedvat in de hersenen) en herseninfarct.
Het merendeel van de beroertes betreft een
herseninfarct. Dan is er sprake van afsluiting
van een bloedvat in de hersenen, meestal
door een bloedstolsel. Een deel van de
hersencellen krijgt dan geen zuurstof en
voeding meer en sterft af. Daarom is snel
behandelen zo belangrijk.”
Stollingsfactor
“Bij een herseninfarct proberen we het stolsel
op te lossen met sterke bloedverdunners, het
trombolyseren. Een hersenbloeding vererger
je juist met bloedverdunners”, zegt de
neuroloog stellig. “Daarom vangen we de
patiënt op de spoedeisende hulp (SEH) op
met een compleet diagnostisch team. Er
wordt een scan van de hersenen gemaakt en
de stollingsfactor van het bloed en het
gewicht van de patiënt worden daar bepaald.
De cijfers
Bij een herseninfarct wordt – als het kan – meteen
getrombolyseerd. Daarna gaat de patiënt
naar de Brain Care Unit (BCU) op de afdeling
neurologie waar onderzoeken van het
hartritme, de bloeddruk en hartvaten volgen.”
Mobiliseren
Het trombolyseren deed ongeveer tien jaar
geleden zijn intrede. Vogels: ”Voor die tijd
was het beleid: onderzoek, afwachten en
medicijnen. Nu is het snel diagnosticeren,
behandelen en mobiliseren. Sinds enkele
jaren gebeurt dat binnen het CVA-zorgpad.
Dat is een patiëntenroute volgens vast
protocol van de opname tot ontslag of
controle op de nazorgpoli.”
Drie van de vier mensen blijven na een beroerte in leven. Nederland telt ongeveer
226.200 mensen die een beroerte hebben overleefd. Beroerte is de voornaamste
oorzaak van invaliditeit. De kosten van zorgconsumptie worden geschat op ruim
1,5 miljard euro per jaar. In MCA belanden jaarlijks zo’n kleine duizend patiënten
met een beroerte op de SEH.
4

Ontslag
Ontslag
In het ziekenhuis start de revalidatie, die na
ontslag, thuis – via revalidatie dagbehandeling –
of in een verpleeghuis/revalidatiecentrum wordt
voortgezet.
CVA/TIA-nazorg
En daarna…
De gevolgen van een herseninfarct
zijn niet altijd zichtbaar. Maar voor
een patiënt en zijn omgeving is het
niet altijd mogelijk om na een CVA de
draad weer gewoon op te pakken.
CVA/TIA nazorgpoli
Controle van bloeddruk, cholesterol en
medicijngebruik en begeleiding gebeurt op
de CVA/TIA nazorgpoli door de CVA-verpleegkundigen.
Zij begeleiden de patiënt en geven
advies over gezonde leefstijl en veranderingen
in gedrag, stemming of geheugen.
Oorzaken
Vaatproblemen in de hersenen
ontstaan meestal door een slechte
Ontslag conditie van de bloedvaten. De
belangrijkste risicofactor van een
beroerte is leeftijd: hoe ouder, des
te hoger de kans op een beroerte.
Extra risico’s voor vernauwing of
verstopping van de bloedvaten
zijn: hoge bloeddruk, roken,
een hoog cholesterol, diabetes
mellitus, overgewicht en gebrek
aan lichaamsbeweging.
Via katheter
Net als in MCA en Gemini trombolyseren
veel andere ziekenhuizen patiënten met
een herseninfarct. Vogels: “Een nieuwe
ontwikkeling is de endovasculaire behandeling:
vanuit de lies wordt met een katheter
de precieze plek van de verstopping in de
hersenen opgezocht en door de katheter
verwijdert men het bloedstolsel. Volgens
buitenlands onderzoek vergroot dit bij een
bepaalde patiëntengroep de kans op het
open blijven van het afgesloten bloedvat.
Of we dit binnen de MCA Gemini Groep
gaan doen, weten we over een paar jaar.”
“Ook onzichtbare schade”
Een halfzijdige verlamming na een CVA is duidelijk zichtbaar:
iemand houdt zijn arm gebogen of sleept met zijn been.
“Onzichtbare gevolgen zijn moeilijker te herkennen en te
begrijpen”, zegt revalidatiearts Ageeth Bruinsma uit MCA.
“Bij gezonde mensen verloopt de
communicatie van de hersenen naar de
spieren van armen en benen volledig
automatisch. Prachtig. Je zet je voet neer
en loopt. Na een CVA kan behalve de
spierfunctie ook het gevoel verminderd
zijn. Dan wordt lopen een stuk moeilijker.
Vergelijkbaar is het niet bewust waarnemen
van een arm. De arm mankeert niks,
toch ‘vergeet’ de patiënt deze spontaan
te gebruiken. Dat valt niet meteen op,
maar wij zijn er op getraind om heel
goed naar dit soort zaken te kijken.”
Na de ziekenhuisfase krijgt de patiënt
een neuro-psychologisch onderzoek en
een batterij aan testen om de zichtbare
en onzichtbare gevolgen van de beroerte
in kaart te brengen. Revalidatiearts
Ageeth Bruinsma: “Voor het herstel is het
essentieel dat je weet welke gebieden
zijn aangedaan. Blijkt uit de geheugentest
of tijdens het gesprek dat iemand
slecht onthoudt of in herhalingen valt?
Dan zijn er geheugen- of concentratieproblemen.
Net als de ‘vergeten’ arm,
ontgaat dit een CVA-patiënt wel eens. Ook
met handelingen zoals aan- en uitkleden of
tandenpoetsen maak je gevolgen zichtbaar.
Pakt een patiënt een kam in plaats van een
tandenborstel? Dan moet de voorwerpkeuze
opnieuw worden aangeleerd.”
Veranderingen
”De patiënt is enkele dagen hier voor hij met
ontslag gaat”, zegt de revalidatiearts. “In die
ziekenhuistijd kan het moeilijk te zien zijn of
iemand ontspannen aan zijn herstel werkt of
dat hij initiatiefloos is. Kortom, is dit de CVA
of het karakter? Thuis merken partners dat
hun ondernemende partner nergens zin
meer in heeft en snel verdrietig of boos is.
Het is vaak moeilijk om als partner met de
onzichtbare gevolgen van een beroerte om
te gaan. Vooral als de patiënt er gezond
uitziet. Minder direct betrokkenen hebben
nog minder begrip.”
Revalidatiearts
Ageeth Bruinsma:
“Weet je welke gebieden zijn
aangedaan, dan spring je er met
gerichte therapie op in.”
Nazorgpoli
“Snel en gericht revalideren is de eerste
stap na een CVA", zegt Bruinsma.
Gespecialiseerde verpleegkundigen
op de nazorgpoli in MCA en Gemini
Ziekenhuis spelen daarbij een belangrijke
rol. Zij controleren onder meer de
medicatie tegen hoge bloeddruk en een
hoog cholesterol in het bloed. Ook met
adviezen voor een gezonde leefstijl
werken ze met de patiënt aan het herstel
van zichtbare en onzichtbare functies.
5

even voorstellen
KORT NIEUWS
Mobiele werkstations
voor digitale patiëntendossiers
Wie bent u?
“Otto Kisman, getrouwd met Liesbeth
en vader van drie kinderen. Ik ben
sinds 1992 uroloog in het Gemini
Ziekenhuis. Vanuit het Academisch
Ziekenhuis Leiden hebben we hier
toen de urologie opgezet. Dat was
een interessante tijd: zelf een praktijk
opzetten en inrichten zoals je het zelf
wilde.”
Binnen MCA Gemini Groep wordt al
enige jaren gewerkt aan het digitaliseren
van patiënteninformatie. In het Gemini
Ziekenhuis treft men dit jaar dan ook
steeds vaker een verpleegkundige aan
het bed zonder het papieren verpleegkundige
dossier. Daarvoor in de plaats
komt namelijk een mobiel werkstation
voor het Elektronisch Verpleegkundig
Dossier (EVD).
Het kan even wennen zijn dat de
het bed zit en ook veel oog heeft voor het
mobiele werkstation…
Met het mobiele werkstation verzamelt de
verpleegkundige direct aan bed gegevens
over bijvoorbeeld vitale functies. Voordelen
van het EVD zijn dat misverstanden door
onduidelijke handschriften niet meer
voorkomen en de patiënteninformatie snel
kan worden opgezocht.
Digitaliseren
Het digitaliseren van het werkproces van de
het ‘totale’ Elektronisch Patiënten
Dossier (EPD), waarin huisartsen,
specialisten, verpleegkundigen en
apotheken de benodigde patiënteninformatie
kunnen invoeren en inzien.
Inmiddels zijn ook de medisch specialisten
in MCA en Gemini Ziekenhuis
gestart met het gebruiken van een
elektronisch patiëntendossier. Naar
verwachting vraagt het nog twee jaar
voordat binnen de hele MCA Gemini
Groep met het EPD wordt gewerkt.
verpleegkundige met een computer aan verpleegkundigen is een stevige stap naar
Plasprobleem? De plasklas
Waarom doet u wat u doet binnen
de MCA Gemini Groep?
“Omdat ik urologie een uniek
specialisme vind. Als uroloog
combineer je de beide facetten van
ons vak: je kunt zelf de diagnose
stellen én zelf de behandeling of
operatie uitvoeren. Je bent dus een
soort hybride dokter.”
Wat weten de meeste mensen niet
van u?
“In het Gemini Ziekenhuis weten de
meeste mensen veel van mij. Ik loop
er al zo lang rond. Maar veel anderen
weten niet dat astronomie mijn
grootste hobby is. En dat ik van
tuinieren en bomen houd: bomen
ontdekken en zelf enten. Daarnaast
ben ik modelbouwer, ik bouw kleine
elektrische treinen. En verder houd
ik heel erg van Schotland. Van de
natuur en de mensen.”
Waar droomt u van?
“Dat alle zorgen voorbij zouden zijn
in een nieuw te vormen ziekenhuis
voor ons allemaal.”
De meeste kinderen worden zindelijk tussen
hun tweede en vierde jaar. Gebeurt dit niet,
dan ontstaat er een probleem als de kleuter
naar school gaat. Mogelijk is er een lichamelijke
afwijking of heeft het kind weinig
controle over ´de besturing´ van zijn blaas.
Voor deze jonge kinderen is de gebruikelijke
bekkenbodemfysiotherapie vaak te
ingewikkeld. Daarom is de kinderafdeling in
MCA gestart met een zogenoemde plasklas.
Daarin legt een gespecialiseerd verpleegkundige
aan kinderen tussen de vier en zes
jaar uit hoe een normale blaas werkt en laat
ze zien wat er dan bij hem of haar anders
gaat. Ook oefent zij ze in goed plassen. In
de plasklas krijgen twee kinderen gedurende
anderhalf uur ‘les’. Daarbij zit het kind op
een speciaal plastoilet, waarbij het zelf via
een computeranimatie ziet of het goed heeft
geplast. De echo daarna laat zien of de
blaas ook echt leeg is. Na de plasklas
overlegt de verpleegkundige de informatie
In de plasklas begeleidt
gespecialiseerd verpleegkundige
Mireille Stadt kinderen
tussen de vier en zes. Slagen zij
erin om droog te blijven, dan
ontvangen zij een plasdiploma.
met de kinderarts. Kinderen komen in
aanmerking voor de plasklas op advies van
de kinderarts.
Pipostraat
Zindelijkheidsproblemen voor kinderen
vanaf zes jaar worden al jaren met succes
behandeld in de zogenoemde Pipostraat in
MCA. In het Gemini Ziekenhuis kunnen
kinderen vanaf 4 jaar met zindelijkheidsproblemen
terecht in de zogeheten PeP-clinic.
6

vrouwen
Overgangsconsulente
Via de huisarts kunnen vrouwen met
overgangsproblemen terecht bij
overgangsconsulente Chantal
Roelands in het Gemini Ziekenhuis. De
consulente heeft gemiddeld een uur
om de gesteldheid van een vrouw met
klachten of een verhoogd risico in
kaart te brengen. Met de gynaecoloog
stelt zij een behandelplan op.
Gynaecoloog Wilma Smit (r) en Chantal Roelands (l)
In de overgang?
Opvliegers, hartkloppingen,
slecht slapen, humeurig en
tegen de vijftig? Dat moet de
overgang zijn. “Niet altijd”,
stelt Wilma Smit, gynaecoloog
in het Gemini Ziekenhuis.
“Hartkloppingen zijn niet alleen
specifiek voor de overgang.
En omdat hart- en vaatziekten
bij deze groep doodsoorzaak
nummer 1 is, is de juiste
diagnose van groot belang.”
“Opvliegers zijn wel typisch”, verklaart de
gynaecoloog. “Maar dikker worden,
gewrichtspijn, hoofdpijn en slapeloosheid
kunnen ook het gevolg van iets anders zijn.
Komt er diabetes, osteoporose, hoge
bloeddruk of hoog cholesterol in de familie
voor? Kinderen net de deur uit? De klachten
van de overgang lopen maar al te vaak
parallel met die van een afwijkende
schildklier, diabetes, hart- en vaatziekten of
een depressie. Dus extra opletten of het niet
iets anders is.”
Minder zin
Wat zijn wel typische verschijnselen van de
overgang? “Verandering van de menstruatiecyclus,
het overslaan of juist verergeren
van de bloedingen. Of door verminderende
productie van het hormoon oestrogeen
overdag of ‘s nachts warmteaanvallen: de
bekende opvliegers. Sommige vrouwen
hebben daar ’s nachts zoveel last van dat ze
slecht slapen. En dat beïnvloedt je humeur.
Het effect van minder oestrogeen is verder
een drogere huid en ‘droge’ ogen. Dat geldt
ook voor het slijmvlies van de schedewand.
Het wordt een soort perkament. Pijn bij het
vrijen of minder zin in seks is dan ook een
bekende klacht. Gelukkig is aan veel
klachten wat te doen.”
Hormonen slikken
Gynaecoloog Smit legt uit dat bepaalde
anticonceptiemiddelen heftige bloedingen
kunnen reguleren. “Maar dan sluiten we
eerst uit dat er niks anders aan de hand is.
En opvliegers worden soms gestimuleerd
door voedsel, stress of alcohol. Soms helpt
een bepaald dieet, soms helpt acupunctuur.
Maar soms zijn de klachten zo ernstig dat
hormoontherapie het beste werkt.
Hormonen zijn een tijdje taboe geweest,
omdat een Brits onderzoek in 2003 hormoonbehandelingen
direct in verband
bracht met een verhoogde kans op borstkanker.
Uit later onderzoek bleek dat na vijf
jaar gebruik sprake is van een verhoogd
risico. Bij gecontroleerd gebruik is het een
oplossing. Voor problemen met vrijen helpt
lokale hormoontherapie vaak heel goed.”
Bevrijdend
“Het is jammer dat veel vrouwen vooral last
hebben van de overgang”, zegt de gynaecoloog.
“In sommige culturen bloeien vrouwen
in de overgang helemaal op. De periode
van zorgen maakt plaats voor andere
dingen. Als vrouwen deze ‘pubertijd’
overwinnen, vinden ze het vaak heel
bevrijdend.”
Van overgang
tot menopauze
De definities: midden veertig begint
voor veel vrouwen de overgang en
daarmee de kans op een veranderende
menstruatiecyclus, opvliegers en soms
stemmingswisselingen. In de vijftig stopt
de cyclus op een moment helemaal: de
menopauze. In het boek ‘Menoblues’
stelt Dr. Wilma Smit dat slechts een op
de vijf vrouwen in Nederland geen
overgangsklachten heeft. Menoblues is
een handboek voor vrouwen in de
overgang.
Gynaecologen
De diagnose en behandeling van
vrouwen in de overgang gebeurt
in MCA door alle gynaecologen.
Gynaecoloog Yvonne van Kasteren
is op dit gebied de specialist. Van
Kasteren belicht de medische
achtergronden in het boek
‘Te jong voor de overgang’.
7

KORT NIEUWS
Prijspuzzel winter 2013
Puzzel en win een
gesigneerde bal en AZ-shirt!
win
Twitter
Snel op de hoogte van het
laatste nieuws van MCA en
Gemini Ziekenhuis?
Volg ons dan op Twitter:
@geminiziekenhs en
@mcaziekenhuis.
Voorlichtingsbijeenkomsten
JANUARI
di 15 januari kanker en de (klein)kinderen, 14.00-16.00 uur ³
di 15 januari prostaatkanker, 19.30-21.30 uur ¹
do 17 januari voeding en kanker, 10.00-12.00 uur¹
di 22 januari bevallen, 19.30-21.30 uur²
FEBRUARI
ma 4 februari ooglaseren en refractiechirurgie, 19.30-21.00 uur²
di 5 februari borstvoeding, 14.00-16.00 uur²
di 12 februari omgaan met kanker, 14.00-16.00 uur³
MAART
Streep onderstaande woorden – die horizontaal, verticaal en diagonaal
in het letterblok zijn verborgen – weg. De overgebleven letters vormen
een zin. Stuur de zin in via het wedstrijdformulier op www.mca.nl of
www.gemini-ziekenhuis.nl en win een shirt en bal met de handtekeningen
van je favoriete AZ-spelers. De voetbal en het shirt worden op een
bijzonder moment uitgereikt aan de puzzelwinnaar. Waar, wanneer en
met wie is nog even geheim, maar bijzonder is het zeker.
Inzenden kan tot maart 2013.
Colofon
Zorg van Nu is een uitgave van
de MCA Gemini Groep (MGG)
die viermaal per jaar huisaan-huis
wordt verspreid in
Noord-Holland Noord. Zorg
van Nu informeert over de gang
van zaken in MCA en Gemini
Ziekenhuis en nieuwe ontwikkelingen
in de zorg. De MGG
heeft vestigingen in Alkmaar,
Den Helder, Heerhugowaard
en Schagen.
ma 4 maart
di 5 maart
di 12 maart
do 14 maart
di 19 maart
APRIL
di 2 april
ma 8 april
di 9 april
di 9 april
do 11 april
do 18 april
di 23 april
ooglaseren en refractiechirurgie, 14.00-16.00 uur²
borstvoeding, 14.00-16.00 uur²
palliatieve sedatie en euthanasie, 14.00-16.00 uur³
kanker: verminderen van spanning, 10.00-12.00 uur¹
bevallen, 19.30-21.30 uur²
borstvoeding, 14.00-16.00 uur²
ooglaseren en refractiechirurgie, 14.00-16.00 uur²
radiotherapie, 14.00-16.00 uur³
plasklachten bij mannen, 20.00-22.00 uur²
bevallen, 19.00-21.00 uur, Gemini Ziekenhuis
kanker en zingeving, 10.00-12.00 uur¹
plasklachten bij mannen, 20.00-22.00 uur²
De prijs van de herfstpuzzel 2012 is gewonnen door W. Beemsterboer uit
Tuitjenhorn. Beemsterboer stuurde de oplossing: 'met voetbal en zorg aan
de top'. Hij gaat genieten van het VIP-arrangement AZ. Deze unieke prijs is
beschikbaar gesteld door AZ. AZ en MCA Gemini Groep zijn partners op het
gebied van sport en gezondheid.
Redactieadres
MCA Gemini Groep
Afd. communicatie (279)/
Zorg van Nu
Postbus 501, 1800 AM Alkmaar
zorgvannu@mca.nl
dikke jas
dooien
gladheid
hagel
houtvuur
ijs
ijsbaan
ijskrabber
koude
min zeven
pekel
schaatsen
sjaal
skiën
slee
sneeuwbal
sneeuwpop
sneeuwschuiver
strooien
vriezen
winterbanden
wintersport
winterstop
witte wereld
I J S D L E R E W E T T I W
S L E E R E B B A R K S J I
P T G J S A J E K K I D R N
A A M I N Z E V E N Z S R T
H D J I E K O U D E Q S W E
W I N T E R B A N D E N I R
R E V I U H C S W U E E N S
U H N L W N E I K S V E T P
U D E A B A U T T S R U E O
V A I A A Y R A J D I W R R
T L O J L B A L E K E P S T
U G O S T H S E T A Z O T I
O O D N C A S J H E E P O O
H L T S T R O O I E N E P A
Aan deze uitgave kunnen geen
rechten worden ontleend.
Niets uit deze uitgave mag
worden gepubliceerd zonder
toestemming van MGG.
Bladcoördinatie, tekstproductie
en eindredactie
Afd. communicatie MGG
Fotografie
Mike Bink Fotografie, Zaandam
Beeldgroep MCA
Vormgeving
RAADHUIS voor creatieve
communicatie, raadhuis.com
Druk en verspreiding
Rodi Media, Broek op Langedijk
Oplage
300.000
Op de cover
Bij een beroerte stabiliseren
de zaalarts en CVA-verpleegkundige
de patiënt
Locatie:
¹ Inloophuis Den Helder, Middenweg 134, Den Helder
² MCA, Pieter van Foreestzaal (015) of elders in MCA
³’t Praethuys, Westerweg 50, Alkmaar
Aanmelden:
Om de bijeenkomsten bij te wonen, moet u zich vooraf aanmelden bij
de balie van patiëntenvoorlichting, tel. (072) 548 35 00 of www.mca.nl.
Voor de bijeenkomst bevallen in het Gemini Ziekenhuis kan men zich
aanmelden tussen kantooruren bij het Patiëntenservicebureau, telefoon
(0223) 69 63 46, e-mail psb@gemini-ziekenhuis.nl
Meer informatie
Meer informatie over de bijeenkomsten en de actuele agenda zijn te
vinden via: www.mca.nl of gemini-ziekenhuis.nl
8