Handboek vrijwilligers steunpunt - v 3 - Gemeenten

Handboek Vrijwilligers
Steunpunt “de Wegwiezer”
Gemeente Kapelle
Steunpunt “de Wegwiezer”
Bezoekadres
Gebouw "de Basis"
Bruelisstraat 21
4421 CL Kapelle
Postadres
Postbus 79 (gemeentehuis)
4420 AC Kapelle
Telefoon: 0113 - 340245
Telefoon: 06 - 22271357
E-mail: wegwiezer@kapelle.nl

Steunpunt “de Wegwiezer”
Voorwoord
Beste vrijwilliger,
Fijn dat u geïnteresseerd bent in het vrijwilligerswerk bij ons steunpunt.
In dit handboek vindt u informatie over het vrijwilligerswerk bij Steunpunt “de
Wegwiezer” en vrijwilligerswerk binnen onze gemeente. Leest u het boekje op uw
gemak door. Als u vragen heeft, dan horen wij dit graag van u.
Dit handboek is met alle zorgvuldigheid samengesteld. Er kunnen echter in de
toekomst wijzigingen in het handboek doorgevoerd worden. Mocht u zelf iets
opmerken wat een wijziging in het handboek ten gevolge kan hebben, meld dit dan
bij de coördinator van het steunpunt.
Wij hopen dat u met veel plezier voor ons steunpunt zult werken.
Met vriendelijke groet,
Medewerkers Steunpunt “de Wegwiezer”
Handboek Vrijwilligers - versie 3 – augustus 2009 2

Steunpunt “de Wegwiezer”
Vrijwilligerswerk bij Steunpunt “de Wegwiezer”
Steunpunt “de Wegwiezer” is actief binnen de gemeente Kapelle. Zowel in
Wemeldinge, Schore, Biezelinge en Kapelle zorgen vrijwilligers voor de uitvoering
van hulp, activiteiten en projecten. Zij doen dit voor korte of langere tijd en krijgen
daarbij ondersteuning van de coördinator(en).
Vrijwilligerswerk kent vele gezichten en biedt vele mogelijkheden. U beslist zelf
hoeveel tijd u beschikbaar stelt, op welke tijdstippen u zich wilt inzetten en voor
welke vrijwilligerstaken. Wij willen u vrijwilligerswerk aanbieden dat aansluit bij uw
interesses en mogelijkheden. Hiervoor kunnen we samen met u een test afnemen.
De beweegredenen om vrijwilligerswerk te doen, zijn voor iedereen verschillend.
Enkele voorbeelden hiervan zijn;
- Eigen kennis en/of talent inzetten ten behoeve van de samenleving
- Iets willen leren / jezelf ontwikkelen
- Mensen willen ontmoeten, gezelligheid
- Nuttig willen zijn voor anderen
- Een leuke dagbesteding hebben
Vrijwilligerswerk is onmisbaar!
U vormt de schakel. Door uw inzet kunt u een meerwaarde geven aan het woonleefklimaat
van uw omgeving. Door uw bijdrage als vrijwilliger maakt u het mogelijk
dat bijvoorbeeld ouderen langer thuis kunnen blijven wonen.
Wat kunt u verwachten?
Een prettige sfeer, goede begeleiding en voornamelijk een goed gevoel dat u
meewerkt aan een verbetering van de leefomstandigheden van uw dorpsgenoten.
Voor vrijwilligerswerk zijn geen diploma’s nodig. Steunpunt “de Wegwiezer”
voorziet in vorming en begeleiding.
Wat verwachten wij van u?
Ondanks dat het om vrijwilligerswerk gaat, het werken als vrijwilliger is niet
helemaal vrijblijvend. Zodra u zich heeft aangemeld, rekenen mensen op u.
Daarom verwachten wij het volgende van onze vrijwilligers:
- Een goede motivatie voor het vrijwilligerswerk.
- Het respecteren van de regels en het opvolgen van aanwijzingen van het
steunpunt.
- Het actief samenwerken en overleggen met beroepskrachten,
collega vrijwilligers en cliënten.
- Het zelfstandig uitvoeren van taken.
- Het bijwonen van vergaderingen en bijeenkomsten.
- Het deelnemen aan deskundigheidsbevordering.
- Juiste bejegening naar cliënten.
Handboek Vrijwilligers - versie 3 – augustus 2009 3

Steunpunt “de Wegwiezer”
Wat doet Steunpunt “de Wegwiezer”
Steunpunt “de Wegwiezer” is een informatie en adviespunt voor inwoners van de
gemeente Kapelle en een steunpunt voor vrijwilligers en mantelzorgers.
Vrijwilligerswerk
Wij zetten ons in voor iedereen die zich bezig houdt met vrijwilligerswerk in de
gemeenten Kapelle. Het steunpunt is er voor de vrijwilligersorganisaties, mensen die
vrijwilligerswerk doen en degenen die belangstelling hebben voor vrijwilligerswerk.
Vrijwillige zorg
Vrijwilligers leveren een belangrijke bijdrage aan de ondersteuning van mensen met
een zorg- of hulpvraag. De zorg die zij leveren is vaak aanvullend (maar even hard
nodig) op professionele zorg.
Mantelzorgondersteuning
Mantelzorg is geen vrijwilligerswerk. Mantelzorg overkomt je, er valt niet veel te
kiezen. Mantelzorgers verlenen onbetaald, intensieve en langdurige zorg aan een
familielid, vriend of bekende. Het steunpunt ondersteunt deze mantelzorger door
middel van voorlichting en advies, lotgenotencontact, oppasdienst, emotionele steun
en praktische diensten.
Vriendendienst
De vriendendienst biedt praktische hulp voor inwoners die uit de eigen omgeving
geen hulp kunnen krijgen. Het steunpunt brengt vrijwilligers en hulpvragers in
contact met elkaar.
Informatieverstrekking
Wij beantwoorden vragen op het gebied van wonen, zorg of welzijn en helpen
mensen een weg te vinden in het “woud” van organisaties en diensten. Steunpunt
“de Wegwiezer “ helpt mensen hun vraag te verhelderen en geeft informatie over de
mogelijkheden die er zijn.
In Bijlage 2 vindt u een uitgebreider overzicht van de diverse diensten en producten
Handboek Vrijwilligers - versie 3 – augustus 2009 4

Steunpunt “de Wegwiezer”
Aanname en beëindiging vrijwilligerswerk
Kennismakingsgesprek
Met alle nieuwe vrijwilligers vindt een intake of kennismakingsgesprek plaats.
In een dergelijk gesprek bespreken wij onder andere uw reden, uw belangstelling,
uw kwaliteiten en uw kennisgebied. Als u niet goed weet welk vrijwilligerswerk bij
u past, is het mogelijk samen met de coördinator of vrijwillig steunpuntmedewerker
een vragenlijst in te vullen die u helpt hier zicht op te krijgen. Aan de hand van de
uitkomsten van het gesprek kijken we samen met u naar de huidige vacatures en
mogelijkheden voor vrijwilligerswerk binnen de gemeente of het steunpunt zelf.
Wanneer u vrijwilliger wordt bij het steunpunt, spreken we een proefperiode af. Na
deze proefperiode gaan we samen na of het vrijwilligerswerk voldoet aan uw
verwachtingen en die van het steunpunt. Na de evaluatie bekijken we of u wilt
blijven werken als vrijwilliger of dat de samenwerking wordt beëindigd.
Begeleiding
De coördinator van het steunpunt en de vrijwillig medewerkers van het steunpunt
begeleiden de vrijwilligers. U kunt de coördinator of de dienstdoende vrijwillige
medewerker dagelijks (’s morgens) bereiken met vragen.
Daarnaast draagt de coördinator zorg voor;
- Het vaststellen van de taken van de vrijwilliger, die aansluit bij zijn of haar
interesses en mogelijkheden.
- Het maken van afspraken met de vrijwilliger over o.a. inzet (dag, tijd),
bereikbaarheid, vakantie, etc.
- Het tussentijds (minstens één keer per jaar) houden van evaluatie- en
coachinggeprek met de vrijwilliger.
- Het zonodig geven van individuele- en groepsbegeleiding.
- Het zonodig organiseren van overleggen met beroepskrachten, deelnemers en
cliënten met de vrijwilliger.
- Het zorg dragen voor onkostenvergoedingen en attenties.
- Het stimuleren van deskundigheidsbevordering.
- Het stimuleren van verantwoord gebruik van apparatuur en materialen door de
vrijwilliger.
Introductie
Het steunpunt zorgt ervoor dat u als vrijwilliger kennis kunt maken met de cliënt,
organisatie of activiteit waar u voor gaat werken. Daarnaast worden er jaarlijks
introductiecursussen georganiseerd voor startende vrijwilligers bij het steunpunt.
Handboek Vrijwilligers - versie 3 – augustus 2009 5

Beëindiging
Steunpunt “de Wegwiezer”
Soms voldoet het vrijwilligerswerk niet helemaal aan verwachtingen van
betrokkenen, dan kunnen we besluiten om de samenwerking niet meer te verlengen.
Wij streven ernaar om in een eindgesprek de toelichting te krijgen of te geven
waarom de samenwerking wordt beëindigd. Indien de samenwerking met een
vrijwilliger wordt beëindigd, dan stelt de coördinator de beleidsmedewerker van de
gemeente hiervan in kennis. De coördinator is bevoegd tot het aannemen en het
beëindigen van de samenwerking met een vrijwilliger.
Ziekmelding en vakantie
Natuurlijk kan iedereen ziek worden, maar er zijn wel mensen die op u als
vrijwilliger rekenen. Bij ziekte dient u zich zo snel mogelijk af te melden bij de
coördinator of uw collega vrijwilligers.
Wanneer u wegens vakantie de op u genomen taak niet kan vervullen, hoort u dit
door te geven aan de coördinator. Wanneer u een taak heeft die ook anderen
vervullen vragen we onze vrijwilligers onderling te ruilen om zo de voortgang van
de werkzaamheden te waarborgen. Wanneer u met een andere vrijwilliger ruilt,
dient u dit ook te melden aan de coördinator.
Deskundigheidsbevordering
Wij vinden het belangrijk dat u als vrijwilliger uw taken zo goed mogelijk kunt
verrichten en u op de hoogte blijft van ontwikkelingen en veranderingen in het werk
en de samenleving. Wij vinden het daarom belangrijk dat vrijwilligers deelnemen
aan (door ons aangeboden) cursussen, studiedagen, informatie en
themabijeenkomsten.
Medezeggenschap
Het steunpunt kan alleen blijven draaien met behulp van vrijwilligers, zij zijn
onmisbaar! Wij willen u dan ook zoveel mogelijk betrekken bij het beleid van het
steunpunt. U als vrijwilliger kan meedenken over de inhoud van onze activiteiten,
wie we zijn, wat we doen en hoe we het doen. Bij nieuwe projecten of activiteiten
worden vrijwilligers gevraagd deel te nemen in een projectgroep.
Vergoedingen
Steunpunt “de Wegwiezer” kent verschillende vormen van vergoedingen;
- Reiskosten van eigen woning naar het adres van de cliënt, op basis van
openbaar vervoer.
- Reiskosten van eigen woning naar het adres van de cliënt of de activiteit (0,28
per km)
- Telefoonkosten
- Noodzakelijk verblijfskosten
- Noodzakelijke cursussen, studiedagen, conferenties en scholing
- Andere onkosten
Handboek Vrijwilligers - versie 3 – augustus 2009 6

Steunpunt “de Wegwiezer”
Vergoedingen worden alleen uitgekeerd als er van tevoren afspraken zijn gemaakt
met de coördinator. Declaratieformulieren zijn te verkrijgen bij de medewerkers van
het steunpunt en de coördinator. Uitbetaling geschiedt op basis van een volledig
ingevuld declaratieformulier. De beleidsmedewerker tekent deze af. De uitbetaling
wordt verzorgd door de afdeling financiën/administratie van de gemeente Kapelle.
Wanneer u als vrijwilliger ingezet/bemiddeld wordt bij een organisatie of club valt u
onder de regelingen en vergoedingen van die organisatie of club.
De cliënt
De cliënt vergoed aan u als vrijwilliger;
- De ten bate van de cliënt gemaakte reiskosten vanaf de woning van de cliënt
naar de activiteit. (Bijvoorbeeld bij vervoer/ begeleiding naar zwembad,
museum, ziekenhuis enz.)
- De op verzoek van de cliënt gemaakte kosten (entree, parkeerkosten enz.)
- Bij klusjes; materialen die u als vrijwilliger nodig heeft om de gevraagde klus te
verzorgen. U dient die cliënt vooraf te informeren over de kosten.
Faciliteiten
- Wanneer u een cliënt naar het ziekenhuis of een andere locatie begeleidt, kunt u
in de meeste gevallen bij het steunpunt de gehandicaptenparkeerkaart lenen,
zodat u geen problemen ondervind met de loopafstand voor de cliënt.
- De parkeerkaart kan ook door mantelzorgers worden gebruikt.
- Wanneer u voor uw werkzaamheden zaken moet kopiëren kan u dit kosteloos
bij het steunpunt doen.
Verzekering
De organisatie verzekert de vrijwilliger gedurende het uitoefenen van zijn /haar
taak. De volgende verzekeringen zijn daarvoor afgesloten (behoudens wanneer er
sprake zou zijn van grove opzet of schuld):
- Ongevallen- en persoonlijke eigendommen verzekering
- Aansprakelijkheidsverzekering
- Rechtsbijstand verzekering
- Verkeersaansprakelijkheid
Voor vrijwilliger besturen heeft de gemeente Kapelle tevens een
bestuurdersaansprakelijkheid verzekering afgesloten.
Mantelzorgers zijn verzekerd voor ongevallen- en persoonlijke eigendommen.
Attenties
Het steunpunt heeft veel waardering voor haar vrijwilligers en het werk dat zij doen.
Inzet van vrijwilligers voor het steunpunt kan gewaardeerd worden door middel van
attenties. Ook bij ziekte (wanneer wij hiervan op de hoogte zijn) wordt er aan u
gedacht.
Het aannemen van attenties van cliënten is niet toegestaan.
Handboek Vrijwilligers - versie 3 – augustus 2009 7

Privacy
Steunpunt “de Wegwiezer”
Steunpunt “de Wegwiezer” is verantwoordelijk voor een correcte omgang met
persoonsgegevens en voor een goede instructie hierover, aan u als vrijwilliger. Op
uw beurt kan u als vrijwilliger worden aangesproken op het naleven van de
instructie die hem door het steunpunt zijn gegeven.
Wanneer u in het kader van uw werkzaamheden toegang heeft tot
persoonsgegevens, mag u deze gegevens alleen met toestemming van de
cliënt/persoon aan derden verstrekken.
Tevens staat het steunpunt voor de bescherming van de privacy van u als
vrijwilliger. Het wordt u dan ook afgeraden uw privé-telefoonnummer aan cliënten
te verstrekken, het is vaak beter cliënten contact op te laten nemen via het steunpunt.
Gedragscode
Omdat wij het belangrijk vinden dat wij respectvol en in een fijne sfeer met elkaar
samen en voor cliënten kunnen werken, is er in overleg met de vrijwillige
steunpuntmedewerkers een gedragscode opgezet. De gedragscode heeft betrekking
op de manier waarop we met elkaar om willen gaan. Daarnaast heeft de gedragscode
betrekking op de waarden en normen die we als steunpunt willen hanteren.
De gedragscode vindt u in bijlage 1.
Klachten en geschillen
Bij klachten en geschillen richt u zich in eerste instantie tot uw begeleider of
vrijwillige coördinator. Bij geschillen tussen de vrijwilliger en de vrijwillige
coördinator wordt contact opgenomen met de coördinator van het steunpunt. Samen
zoeken we naar een oplossing. Wanneer er geen oplossing mogelijk is, vraagt de
coördinator advies aan het Afdelingshoofd Samenleving van de gemeente Kapelle.
Handboek Vrijwilligers - versie 3 – augustus 2009 8

Steunpunt “de Wegwiezer”
Bijlage 1: Gedragscode
Doelstelling
De gedragscode heeft de volgende punten als doel;
o Het scheppen van een prettig werkklimaat
o Het bevorderen van tolerantie
o Het respecteren van verschillen in werkwijze, opvatting en ideeën
o Het bieden van bescherming tegen ongewenst gedrag
o Eenduidigheid en duidelijkheid richting cliënten
1. Eerlijkheid
- Wij zeggen wat we doen en we doen wat we zeggen.
- Wij geven elkaar zonodig advies of kritiek, zonder elkaar te kwetsen.
- Wij geven gemaakte fouten toe.
2. Betrouwbaarheid
- Wij zullen vertrouwelijke informatie die ons ter ore komt over
mantelzorgers/cliënten/vrijwilligers of medewerkers niet aan anderen
verstrekken, ook niet na het beëindigen van het vrijwilligerswerk bij
Steunpunt “de Wegwiezer”.
- Wij vermijden belangenverstrengeling.
3. Betrokkenheid
- We staan voor hulp en begrip, dicht bij de deur, voor en door mensen uit
de gemeente Kapelle.
- Wij houden de drempel zo laag mogelijk en willen een informatief en
gezellig ‘thuis’ zijn voor vrijwilligers, vrijwilligersorganisaties en cliënten.
- Wij ondersteunen en helpen elkaar.
4. Verantwoordelijkheid
- Wij gaan zorgvuldig om met de toegekende financiële middelen.
- Wij informeren betrokkenen bij afwezigheid of ziekte.
- Wij spreken elkaar aan op de aan ons toegekende verantwoordelijkheden.
5. Gelijkwaardigheid
- Wij nemen geen zaken uit handen die mensen zelf kunnen.
- Wij behandelen iedereen gelijkwaardig, er is alleen een functionele
gelaagdheid.
- Wij gaan respectvol met elkaar om.
Handboek Vrijwilligers - versie 3 – augustus 2009 9

Steunpunt “de Wegwiezer”
6. Professionaliteit
- Wij zijn gemotiveerd om het werk waar we voor gekozen hebben, uit te
voeren.
- Wij gaan volgens voorgeschreven methodes te werk.
- Wij rapporteren over onze werkzaamheden en voortgang bij cliënten.
- Wij respecteren de organisatiestructuur.
- Wij staan open voor kritiek.
- Wij scheiden werk en privé(belangen).
- Wij zien er verzorgd en netjes gekleed uit.
7. Veiligheid
- Wij waken voor het welzijn van elkaar en de cliënt(en).
- Wij dragen zorg voor een veilige werkomgeving.
- Wij rijden niet mee in auto’s van cliënten.
- Wij waken over elkaars eigendommen en die van de organisatie.
- Wij spreken elkaar aan op onverantwoord gedrag.
8. Ongewenst gedrag
- Wij discrimineren niet en wij hebben respect voor andermans
levensovertuiging of manier van leven.
- Wij vertonen geen ongewenst seksueel of agressief gedrag.
9. Werking
Elke medewerker, vrijwilliger of stagiaire ontvangt een exemplaar van deze
gedragscode.
Van cliënten, bezoekers en derden wordt verwacht dat zij niet in strijd
handelen met deze gedragscode. In voorkomende gevallen kunnen zij op het
bestaan van de inhoud van de gedragscode gewezen worden.
10. Naleving
Elke vrijwilliger dient deze gedragscode na te leven. De coördinator van het
steunpunt houdt toezicht op deze naleving.
Handboek Vrijwilligers - versie 3 – augustus 2009 10

Steunpunt “de Wegwiezer”
Bijlage 2:
Producten Steunpunt “de Wegwiezer” gemeente Kapelle
Informatievoorziening
• Voorlichting
• Inloop
• Trainingen en cursussen
• Informatie en advies op maat
• Ouderenadvisering
• Advies aanpassing woning - opplusproject
Werving
• Werving diverse vrijwilligers
• Werving vrijwilligers voor mantelzorgondersteuning
• Werving vrijwilligers voor hulpvragers
Bemiddeling
• Bemiddeling vrijwilligers
• Bemiddeling vrijwilligers voor hulpvragers
• Bemiddeling vrijwilligers voor mantelzorgers
• Inventariseren vraag en aanbod
Promotie
• Promotieactiviteiten
• Wervingscampagnes
• Waarderingsactiviteiten
Ondersteuning
• Praktische klussen
• Vriendschappelijk huisbezoek
• Maatjescontacten
• Vriendendienst
• Hulp bij het invullen van eenvoudige formulieren of aanvragen
• Vergaderlocatie vrijwilligers (raden of clubs/verenigingen)
• Kopieerservice vrijwilligers (raden of clubs/verenigingen)
Ondersteuning mantelzorgers
• Lotgenotencontact
• Ontmoeting en informatie mantelzorgers dementerenden - Geheugensteun
• Informatie en adviesgesprek mantelzorger
• Oppasdiensten
• Respijtzorg
Handboek Vrijwilligers - versie 3 – augustus 2009 11