09.07.2015 Views

Verkleinwoorden in vogelnamen - home.kpn.nl

Verkleinwoorden in vogelnamen - home.kpn.nl

Verkleinwoorden in vogelnamen - home.kpn.nl

SHOW MORE
SHOW LESS

Create successful ePaper yourself

Turn your PDF publications into a flip-book with our unique Google optimized e-Paper software.

kl<strong>in</strong>ken soms gemoedelijk, soms ook denigrerend. Arnoud wijst erop dat verander<strong>in</strong>gen <strong>in</strong> <strong>vogelnamen</strong> het buite<strong>nl</strong>and heel gebruikelijk zijn. Zo heeftScand<strong>in</strong>avische landen recentelijk een andere naam bedacht voor gierzwaluw. Deze snelle vlieger is namelijk familie van kolibries niet verwant met andere zwaluwen zoals boerenzwaluw. De echte zwaluwen zijn zangvogels, de gierzwaluwen niet. <strong>Verkle<strong>in</strong>woorden</strong>geen WalvisVoor mensen die hun hobby de status van een weten- schappelijke activiteit willen geven, zijn verkle<strong>in</strong>woorden volksnamen gruwel. Voor hen is er nog veel te doen: een hele reeks van <strong>vogelnamen</strong> zou dan op de hell<strong>in</strong>g moeten. Het smelleken zou dan beter dwerg- of steenvalk genoemd kunnen worden; kle<strong>in</strong>e zaagbek is een veel betere naam voor het nonnetje. Voor de grasmus, heggenmus, frater de Jan van Gent moeten dan ook namen bedacht worden wat doen we met de grutto, tureluur kemphaan? Lodewijk (CBS) v<strong>in</strong>dt dit allemaal "regelrechte nonsens". Volgens dit pr<strong>in</strong>cipe zou dan veel <strong>in</strong> de Nederlandse woordenschat moeten veranderen, immers walvis is geen vis, zeekoe is geen rund het aardvarken geen zwijn. "Nooit doen" dus, zegt Lodewijk. "Je krijgt dan een stelsel van kunstmatige namen. Vele bestaande, volkomen <strong>in</strong>geburgerde namen zullen dan verdwijnen". Een bijkomend bezwaar is dat<strong>in</strong>zichten over verwantschappen soms veranderen, en daarmee ook wetenschappelijke namen. "Dan zou je steeds weer nieuwe Nederlandse namen moeten gaan maken!" pag<strong>in</strong>a) (VolgendeCBS standaardlijst heeft daarentegen gekozen voor het meest voorkomende gebruik mensen die betrokken zijn bij vogels. Hier<strong>in</strong> zijn meeste nog aanwezig. De standaardlijst heeft voor bijna 2000 vogelsoorten een officiële naam. Vogels die op het noordelijk halfrond voorkomen, maar nooit <strong>in</strong> Nederland het wild zijn waargenomen, staan ook op lijst.Hieronder zijn 36 verkle<strong>in</strong>woorden zoals: CBSzwart paapje, Japans stormvogeltje s<strong>in</strong>thelenafazantje.In praktijk zijn tegenstell<strong>in</strong>gen m<strong>in</strong>der groot. Arnoud Berg is nauw betrokken geweest bij het totstandkomen vanstandaardlijst. Hij noemt lijst "een uitstekende basis voor het verbeteren van Nederlandse <strong>vogelnamen</strong>". De bladkon<strong>in</strong>g,w<strong>in</strong>terkon<strong>in</strong>g en visdief hebben CBS hun achtervoegsel verloren. In Herziene Woorde<strong>nl</strong>ijst van goudbuikje,taal ("het groen boekje") echter een paar verkle<strong>in</strong>woorden zoals sijsje wel opgenomen. In volgende uitgaven van "Vogels van Europa" zijn bokje paapje weer terug, terwijl nonnetje, smelleken stormvogeltje zijn gebleven. Toch blijft het een emotioneel onderwerp, waarover iedereen zo zijn eigen op<strong>in</strong>ies heeft. In de discussies wordt vaak naar voren Nederlandsedat dit of dat aansluit bij het "algemeen gebruik', maar wat is dat en wie zijn dat? Zelfs de redactie van Vogels is soms vergeetachtig <strong>in</strong> het hanteren van de standaardlijst! (met dank aan Lodewijk van Duuren en Arnoud van den Berg) gebrachtHWdeNie

Hooray! Your file is uploaded and ready to be published.

Saved successfully!

Ooh no, something went wrong!