11.07.2015 Views

Atone wonden en maceratie - HUBRUSSEL.net

Atone wonden en maceratie - HUBRUSSEL.net

Atone wonden en maceratie - HUBRUSSEL.net

SHOW MORE
SHOW LESS
  • No tags were found...

You also want an ePaper? Increase the reach of your titles

YUMPU automatically turns print PDFs into web optimized ePapers that Google loves.

Wound healing stagesK<strong>en</strong>nis- <strong>en</strong> Expertise C<strong>en</strong>trumKlinische Wondzorg van de HUBrussel.CNC wondzorgver<strong>en</strong>iging<strong>Atone</strong> <strong>wond<strong>en</strong></strong>Luc GrysonPatrick ParksMorasso, M.I., Tomic‐Canic M. Epidermal stem cells: the cradle of epidermal determination, differ<strong>en</strong>tiation and wound healing. Biology of the cell, 2005,97, blz. 178.MACERATIE ?Maceratie van huid <strong>en</strong> wond• Wordt veel over gesprok<strong>en</strong>• Allerlei zalv<strong>en</strong> <strong>en</strong> pasta’s• Weinig onderzocht


Definitie Maceratie• Omligg<strong>en</strong>de huid die door inwerking vanvocht zijn normale structuur <strong>en</strong> barrièrefunctie verliest• Kan e<strong>en</strong> wonde dan niet verwek<strong>en</strong> ?Enkele theoriën1. Langdurig contact met vocht ‐>wondverband<strong>en</strong>2. Agresief wondvocht ‐> chronische wond3. Specifieke pathologie ‐> v<strong>en</strong>euseinsufficiëntie ‐> oedeem4. Incontin<strong>en</strong>tie, krabb<strong>en</strong>, kleefmateriaal5. KombinatieDe vraag naarwondrandbescherming1. Langdurig contact met wondvochtWondvochtproductie: correct verbandgebruikOcclusief, niet occlusief, duur van het gebruikSpeciale groep: de silicone verband<strong>en</strong>2. Agressief wondvocht• Metalloproteinas<strong>en</strong>• Specifieke pathologie• Infectie


• e<strong>en</strong>s dood zull<strong>en</strong> neutrofiel<strong>en</strong> deze weefselagressieve stoff<strong>en</strong> vrijlat<strong>en</strong> in de wonde• Ditveroorzaaktev<strong>en</strong>tueeluitgebreideweefselschade <strong>en</strong> zal de inflammatiefaseverl<strong>en</strong>g<strong>en</strong>.• De blijv<strong>en</strong>de aanwezigheid van grotehoeveelhed<strong>en</strong> bacteriën in de wonde (vb biofilm,kritische kolonisatie <strong>en</strong> infectie) kunn<strong>en</strong> bijdrag<strong>en</strong>aan het in stand houd<strong>en</strong> van de chronische wondedoor het aantrekk<strong>en</strong> van neutrofiel<strong>en</strong> <strong>en</strong> dus hetvrijkom<strong>en</strong> van grote hoeveelhed<strong>en</strong> proteas<strong>en</strong>,cytokines <strong>en</strong> cel inhoud.Diegelmann RF Wound Repair Reg<strong>en</strong>Vol 11 2003ROL van MMP’S IN WONDHELING• Neutrofiel<strong>en</strong> zijn meestal uitgeraasd in de wonde na twee totdrie dag<strong>en</strong> <strong>en</strong> dan vervang<strong>en</strong> in hun activiteit doormacrofag<strong>en</strong>.• Macrophag<strong>en</strong> beginn<strong>en</strong> als circuler<strong>en</strong>de monocyt<strong>en</strong> welkeaangetrokk<strong>en</strong> word<strong>en</strong> naar de wonde, dit is e<strong>en</strong> proces welkebegint ongeveer 24 uur na de verwonding.• Deze word<strong>en</strong> aangtrokk<strong>en</strong> door oplosbare mediator<strong>en</strong> <strong>en</strong>afbraak compon<strong>en</strong>t<strong>en</strong> van de ECM zoals collage<strong>en</strong> <strong>en</strong>fibronectine fragm<strong>en</strong>t<strong>en</strong>.u Eliminatie van dood of beschadigd weefseluStimuler<strong>en</strong> re epithelialisatie• de oorspronkelijke hoeveelheid MMP‐9/TIMP‐1 in het exsudaat van chronischedecubitus <strong>wond<strong>en</strong></strong> is omgekeerd ev<strong>en</strong>redigmet de g<strong>en</strong>ezing van deze <strong>wond<strong>en</strong></strong>.• De hoeveelheid van MMP 9 <strong>en</strong> TIMP 1 is alsbepal<strong>en</strong>d gevond<strong>en</strong> om de wondheling tekunn<strong>en</strong> voorspell<strong>en</strong> van sommige chronische<strong>wond<strong>en</strong></strong>.Ostomy Wound Managem<strong>en</strong>t Wound Bed Preparation - Robert Kirsner, MD Ostomy/Wound Managem<strong>en</strong>t - ISSN: 0889-5899 - Volume 49 - Issue 2A - February 2003 - Pages: 2 - 3Vaalomo M, Mattila L, Johansson N, et al. Distinct populations of stromal cells express collag<strong>en</strong>ase-3 (MMP-13) andcollag<strong>en</strong>ase-1 (MMP-1) in chronic ulcers but not in normally healing wounds. J Invest Dermatol. 1997;109:96-101.


• Gem<strong>en</strong>e deler van chronische <strong>wond<strong>en</strong></strong> ?• Stijging van MMP’s (matrix metaloproteases)• e<strong>en</strong> daling van TIMP’s (tissue inhibitors off thematrix metaloproteases.• Chronische <strong>wond<strong>en</strong></strong> zitt<strong>en</strong> vast in de inflammatiefase• Er zijn veel ROS aanwezig (zoals peroxynitrate ‐ Reactiveoxyg<strong>en</strong> species )• Weinig actieve fibroblast<strong>en</strong>• Grote hoeveelheid MMP’sBesluit: de wonde is in e<strong>en</strong> catabole toestand.Sources: Wounds 15 (7) 213 – 229 2003 Woundbed preperation: The sci<strong>en</strong>ce behind the removal of barriers tohealing. Stuart Enoch, Keith Harding.Wound Rep Reg (13) 452‐ 461 2005 Oxidative stress in chronic v<strong>en</strong>ous leg ulcers. Meinhard Wlaschek, KarinScharffetter.• MMP’s word<strong>en</strong> geproduceerd door• Bacteriën• Neutrofiel<strong>en</strong>• Macrofag<strong>en</strong>• Fibroblast<strong>en</strong>,• Endotheliale cell<strong>en</strong>,• Epitheliale cell<strong>en</strong>,• Zij syntheser<strong>en</strong> MMP’s in de aanwezigheidvan specifieke biochemische signal<strong>en</strong> zoalsinflammatoire cytokines• Metalloproteinas<strong>en</strong> (MMPs) <strong>en</strong> andereproteas<strong>en</strong>, overvloedig aanwezig in chronischwondvocht kunn<strong>en</strong> de ECM <strong>en</strong> degroeifactor<strong>en</strong> afbrek<strong>en</strong>.Kirsner RS, Orsted H, Wright JB. Matrix metalloproteinases in normal and impaired wound healing: a pot<strong>en</strong>tial role for nanocrystalline silver. Wounds. 2001;13(Suppl 3):S4-S13.MMP hoeveelhed<strong>en</strong> in <strong>wond<strong>en</strong></strong>• Alle chronische <strong>wond<strong>en</strong></strong> beginn<strong>en</strong> als acute <strong>wond<strong>en</strong></strong> met e<strong>en</strong>fibrine korst, maar in plaats van te hel<strong>en</strong> <strong>en</strong> over te gaan naarde 4 fas<strong>en</strong> van heling kom<strong>en</strong> ze vast te zitt<strong>en</strong> in e<strong>en</strong>verl<strong>en</strong>gde inflammatie .• Deze verl<strong>en</strong>gde inflammatie fase veroorzaakt hogehoeveelhed<strong>en</strong> van proteas<strong>en</strong> zoals MMPs, elastase, plasmine<strong>en</strong> thrombine, die compon<strong>en</strong>t<strong>en</strong> van de ECM vernietig<strong>en</strong> <strong>en</strong><strong>en</strong> groeifactor<strong>en</strong> <strong>en</strong> hun receptor<strong>en</strong> nodig voor wondhelingbeschadig<strong>en</strong>.MMP LevelChronic WoundAcute WoundMaidm<strong>en</strong>t JM, Moore D, Murphy GP, et al. Matrix metalloproteinase homologues from Arabidopsis thaliana: expression and activity. J Biol Chem. 1999;274:34706-34710.Time untill healed


woundfluid• Ze verander<strong>en</strong> de cell adhesie tot e<strong>en</strong> gel die de cel migratiebelemmert.• het promoot cellulaire proliferatie, apoptose ofmorphog<strong>en</strong>ese, <strong>en</strong> kan het type of de hoeveelheid cell<strong>en</strong> inhet weefsel bepal<strong>en</strong>.• Ze wijzig<strong>en</strong> biologisch actieve molecules, zoals groeifactor<strong>en</strong> (GF) <strong>en</strong> groei factor receptor<strong>en</strong> (GFR).• verband<strong>en</strong>• Collage<strong>en</strong> – cellulose (Promogran Systag<strong>en</strong>ix)• TNP (VAC KCI)• Honing verband<strong>en</strong> ( Epid Zone ‐ Hospithera,Sanoskin Melladerm ‐ IMP)• Antiseptica (PVP‐I , chloorhexidine, polyhexanide)• Medicatie ABIs er e<strong>en</strong> balans tuss<strong>en</strong> de activiteit<strong>en</strong> vanMMP’s <strong>en</strong> TIMPs.E<strong>en</strong> ander <strong>en</strong>doge<strong>en</strong> chemisch elem<strong>en</strong>t welkede protease activiteit inhibeert is alpha‐2‐macroglobin (A2M). Als chronische <strong>wond<strong>en</strong></strong>chirurgisch word<strong>en</strong> gedebrideerd zal delokale bloeding voor e<strong>en</strong> influx van A2Mzorg<strong>en</strong> welke als protease inhibitor ageert.• Behandeling van infectie• Sherp debridem<strong>en</strong>t• Mechanisch reinig<strong>en</strong>• Desinfecter<strong>en</strong> – vloeistoff<strong>en</strong>• verband<strong>en</strong> (honing, zilver, …)


• Macrolide AB (erythromycine, azithromycine,tetracycline) toond<strong>en</strong> aan dat zeweesfelafbraak vertraagd<strong>en</strong> onafhankelijkvanhun antibiotisch effect.• sommige non‐steroidale anti inflammatoiredrugs (NSAIDs) inhiber<strong>en</strong> MMP activiteitdoor onderdrukking van de transcriptie.• pH van chronische <strong>wond<strong>en</strong></strong> is 7.15–8.9 (Wilson et al, 1979;Tsukada et al, 1992; Romanelli et al, 1997).• Deze variatie is te wijt<strong>en</strong> aan de meting vanzowel chronische als hel<strong>en</strong>de <strong>wond<strong>en</strong></strong>.• Zowel acute als chronische <strong>wond<strong>en</strong></strong> verton<strong>en</strong>e<strong>en</strong> tragere heling indi<strong>en</strong> de <strong>wond<strong>en</strong></strong> basiszijn dan als ze eerder neutraal zijn. (Leve<strong>en</strong> et al,1973; Robertset al, 1997; Gethin andCowman, 2006).Defective Extracellular Matrix Reorganization by Chronic Wound Fibroblasts is Associated with Alterations in TIMP-1, TIMP-2,and MMP-2 ActivityHel<strong>en</strong> Cook, Phil Steph<strong>en</strong>s, K June Davies, Keith G Harding* and David W ThomasJournal of InvestigativeDermatology (2000) 115, 225–233; doi:10.1046/j.1523-1747.2000.00044.x• E<strong>en</strong> wonde die g<strong>en</strong>eest wordt geleidelijkneutraal <strong>en</strong> tijd<strong>en</strong>s de epithelielisatie zuur.(Tsukada et al, 1992; Kaufman et al, 1985).• 1ste graad decubitus <strong>wond<strong>en</strong></strong> hebb<strong>en</strong> e<strong>en</strong> pHtuss<strong>en</strong> 5.4‐5.6 dit is gelijk aan de intakte huid• 2 de graads decubitus <strong>wond<strong>en</strong></strong> hebb<strong>en</strong> e<strong>en</strong>pH van 6.9• 3 de graads decubitus <strong>wond<strong>en</strong></strong> pH 7.6• Geepithelialiseerde <strong>wond<strong>en</strong></strong> hadd<strong>en</strong> e<strong>en</strong> Phvan gemiddeld 6 terwijl nietgeepithelialiseerde <strong>wond<strong>en</strong></strong> e<strong>en</strong> ph haddd<strong>en</strong>van 7.8. (Tsukada et al, 1992).• pH is dus gerelateerd aan het weefsel type <strong>en</strong>niet aan de graad van de wonde.• De aanwezigheid van necrotisch weefsel <strong>en</strong>debris veroorzaakt in e<strong>en</strong> wonde e<strong>en</strong> grotemetabolische activiteit met hypoxie totgevolg. (Hunt and Beckert, 2005).• Gevolg: e<strong>en</strong> sterke afbraak van ECM <strong>en</strong> e<strong>en</strong>gesteg<strong>en</strong> alcalisch niveau. (Gre<strong>en</strong>er et al, 2005; Gethin and Cowman, 2006).• E<strong>en</strong> van de process<strong>en</strong> die hiertoe bijdraagt isde protease activiteit.• MMPs zijn in staat de meeste ECMcompon<strong>en</strong>t<strong>en</strong> af te brek<strong>en</strong>. (Gre<strong>en</strong>er et al,2005).• Protease activiteit hangt af van zowel dehoeveelheid aanwezige proteas<strong>en</strong> <strong>en</strong> hetaantal aanwezige inhibitor<strong>en</strong>. (Hoffman et al, 1999).


• de pH aan de oppervlakte van de niet hel<strong>en</strong>de <strong>wond<strong>en</strong></strong> werdgemet<strong>en</strong> gedur<strong>en</strong>de 2 wek<strong>en</strong> bij 20 <strong>wond<strong>en</strong></strong>. Er werdaangetoond dat de <strong>wond<strong>en</strong></strong> die e<strong>en</strong> pH van ≤ 7.6 hadd<strong>en</strong> 30% kleiner war<strong>en</strong> na 2 wek<strong>en</strong>0. Als de pH hoger werd daaldede proc<strong>en</strong>tuele wondg<strong>en</strong>ezing. Hiernaast werd aangetoonddat <strong>wond<strong>en</strong></strong> met e<strong>en</strong> pH van 8.0 of meer groter werd<strong>en</strong>.• Het gebruik van zalv<strong>en</strong> met e<strong>en</strong> pH van 3.5 vertoond<strong>en</strong> e<strong>en</strong>statistisch significante daling van de wond pH na gebruik (p =0.001) (Gethin and Cowman, 2006).• Man; 57 jaar• 1 e consult 8/9/2009• Recidief v<strong>en</strong>eus ulcus sinds 6 wek<strong>en</strong>• V<strong>en</strong>euze insufficiëntie12 september 2009 22 september 20096 oktober 2009


• Wondheling is e<strong>en</strong> complex fysiologisch proces.• Verstoord bij chronische <strong>wond<strong>en</strong></strong>.• PH beinvloed wondheling.• Zowel acute als chronische <strong>wond<strong>en</strong></strong> gaan richting pH neutraal tijd<strong>en</strong>s de wondheling.• E<strong>en</strong>maal aan het epithelialiser<strong>en</strong> is e<strong>en</strong> zuurdere pH nodig.• pH met<strong>en</strong> kan e<strong>en</strong> waardevollebijdrage lever<strong>en</strong> aan het opvolg<strong>en</strong> van de wondheling.• Georgina Gethin G., The significance ofsurface pH in chronic wounds. Wounds UK,2007, Vol 3, No 3, p. 52‐56.• HUBrussel• WOUND‐EX• 02/2211219• luc.gryson@hubrussel.be

Hooray! Your file is uploaded and ready to be published.

Saved successfully!

Ooh no, something went wrong!