De ezel, net even anders - Levende Have

vrouwelijke vocalisaties werden gedaan doormerries in oestrus.Figuur 43: Balkgedrag in drie verschillendecontexten (Reprinted from Applied AnimalBehavior Science, 60, Moehlman PD, Behavioralpatterns and communication in feralasses (Equus africanus), 125-169, Copyright(1998), with permission from Elsevier).In het wild balken (territoriale) ezelhengstenhet meest. Ze balken in de morgen, de zogeheten‘morgenroep’, bij het tegenkomen van eenandere groep wilde ezels in niet-territoriale gebieden,tijdens pre- en postcopulatie gedrag enwanneer volwassen hengsten elkaar bedreigen.Dit in tegenstelling tot wilde paarden waar ‘deschreeuw’ van de hengst voornamelijk informatiebevat over zijn macht, status en dominantieen waar de duur en de frequentie vande schreeuw een indicatie lijkt te zijn voor defysieke krachten van de hengst.Ezelmerries of veulens balken indien zij gescheidenzijn geraakt van de groep of als antwoordop een afgescheiden geraakt groepslid.Er worden ook groepen wilde ezels beschrevenwaarin alle ezels balken en waarvan de frequentievan balken tussen individuen verschilt.In gedomesticeerde omstandigheden zijn hetjuist de merries die veel vaker balken. Hetbalken kan toenemen indien er veranderingenhebben plaatsgevonden rondom het voeren(ezels zijn erg gesteld op dagelijkse routine), alser een ezel in de groep wordt geïntroduceerd ofweggehaald, of als de merrie in oestrus is. Eenonderzoek heeft aangetoond dat 78% van alle21.5 Abnormaal gedragDe leefomgeving van een ezel is een van demeest belangrijke factoren die van invloedis op het ontstaan van (abnormaal) gedrag.Zonder ‘geestelijke stimulatie’ en uitdaging dieeen leefomgeving biedt kan een ezel probleemgedraggaan ontwikkelen met als voornaamstedoel de verveling tegen te gaan. Verrijking vande omgeving met bijvoorbeeld speeltjes kanvan grote betekenis zijn bij gedomesticeerdeezels.De grootte van de omgeving is ook op een anderemanier van belang. Onvoldoende ruimtein de leefomgeving doet de onderlinge competitievoor eten en persoonlijke ruimte tussengroepsgenoten toenemen. Dit kan leiden totindividuele stress; die stress kan van invloedzijn op het temperament van de ezel en daarmeeook op het gedrag. Zo kunnen ezels, dieopgewonden of gestrest zijn, eerder de neiginghebben zich met slaan of bijten te verdedigen.Iedereen die contact maakt met een ezel of inde nabijheid komt wordt onderdeel van de leefomgeving.Gedragsveranderingen van eigenaren,handelaren of andere omstanders kunnenop die manier ook leiden tot gedragsveranderingenbij ezels.21.6 KaraktereigenschappenVergeleken met paarden zijn ezels veel meergewoontedieren; de allereerste signalen vaneen eventueel probleem zijn veranderingen inhun gewoonten en typische gedragingen. Hetis daarom zeer van belang deze soms kleinegedragsveranderingen direct te herkennen omtijdig maatregelen te kunnen nemen om hetprobleem te verhelpen of verdere problemente voorkomen. De oplettendheid van een eigenaar/verzorgerspeelt hier een belangrijke rolin vroegtijdige onderkenning van mogelijkeproblemen. Twee belangrijke verschillen ingedrag tussen een ezel en een paard, die praktischgezien uitermate van belang zijn, zijn hetverschil in angstrespons en het verschil in reactieop pijn of prikkels.21.6.1 AngstZeer van belang is het verschil in angstresponstussen paarden en ezels. Hoewel een ezel vannature net als een paard een vluchtdier is, datD.M. 56e jaargang - No. 3 blz. 72