Inhoudstafel - Gemeente Zwijndrecht

.bez w i j n d r e c h tGemeente Zwijndrecht - Binnenplein 1 - 2070 ZwijndrechtGemeentelijk milieubeleidsplanZwijndrecht 2007-2013met actualisatie gemeentelijk natuurontwikkelingsplan

InhoudstafelInhoudstafel ................................................................................................................................................................................................... i1. Milieubeleidsplanning ..............................................................................................................................................................11.1. Achtergrond.................................................................................................................................................................................11.1.1 Het Decreet houdende algemene bepalingen inzake milieubeleid.....................................................................11.1.2 Het Gewestelijk Milieubeleidsplan.................................................................................................................................11.1.3 Milieubeleidsplan Provincie Antwerpen ......................................................................................................................21.1.4 De Samenwerkingsovereenkomst 'Milieu als opstap naar duurzame ontwikkeling'.....................................21.2. Beleidskader.................................................................................................................................................................................21.3. Procedure .....................................................................................................................................................................................21.4. Planperiode..................................................................................................................................................................................31.5. Opvolging .....................................................................................................................................................................................41.6. Opbouw plan en evaluatie......................................................................................................................................................41.7. Totstandkoming..........................................................................................................................................................................52. Situering van Zwijndrecht.......................................................................................................................................................62.1. Historiek en korte situering....................................................................................................................................................62.2. Geldende ruimtelijke plannen................................................................................................................................................82.2.1 Het Gewestplan ...................................................................................................................................................................82.2.2 BPA's en RUP's................................................................................................................................................................... 112.2.3 Gemeentelijk Ruimtelijk Structuurplan .................................................................................................................... 112.2.4 Ruimtelijk Structuurplan Vlaanderen........................................................................................................................ 122.2.5 Ruimtelijk Structuurplan Provincie Antwerpen ..................................................................................................... 132.2.6 Ruimtelijk Structuurplan provincie Oost-vlaanderen .......................................................................................... 142.3. Hydrografisch netwerk.......................................................................................................................................................... 152.4. Bodemstructuur....................................................................................................................................................................... 173. Instrumenten voor het milieubeleid................................................................................................................................. 193.1. Beleidsdocumenten................................................................................................................................................................ 203.1.1 Gemeentelijk Milieubeleidsplan .................................................................................................................................. 203.1.2 Gemeentelijk Milieujaarprogramma .......................................................................................................................... 203.1.3 Overige gemeentelijke beleidsdocumenten............................................................................................................. 213.1.4 Samenwerkingsovereenkomst ‘Milieu als opstap naar duurzame ontwikkeling’ ........................................ 223.1.5 Milieubarometer............................................................................................................................................................... 233.2. Gemeentelijke diensten en werking.................................................................................................................................. 243.2.1 Milieudienst en duurzaamheidsambtenaar ............................................................................................................. 243.2.2 Interne milieuzorg ........................................................................................................................................................... 253.2.3 Inventarissen en MMIS................................................................................................................................................... 263.2.4 Andere diensten en integratie ..................................................................................................................................... 273.2.5 Toezicht en klachtenbehandeling............................................................................................................................... 283.2.6 Samenwerkingsverbanden ............................................................................................................................................ 283.3. Milieuraad ................................................................................................................................................................................. 294. Duurzaam productgebruik................................................................................................................................................... 314.1. Beleidskader.............................................................................................................................................................................. 31i

4.2. Actuele toestand..................................................................................................................................................................... 314.3. Knelpunten................................................................................................................................................................................ 334.4. Visie ............................................................................................................................................................................................. 334.5. Acties .......................................................................................................................................................................................... 335. Afval............................................................................................................................................................................................ 355.1. Beleidskader.............................................................................................................................................................................. 355.2. Actuele toestand..................................................................................................................................................................... 355.2.1 Afval..................................................................................................................................................................................... 355.2.2 Afvalhinder......................................................................................................................................................................... 385.3. Knelpunten................................................................................................................................................................................ 385.4. Visie ............................................................................................................................................................................................. 385.5. Acties .......................................................................................................................................................................................... 396. Bodem......................................................................................................................................................................................... 416.1. Beleidskader.............................................................................................................................................................................. 416.2. Actuele toestand..................................................................................................................................................................... 416.3. Knelpunten................................................................................................................................................................................ 426.4. Visie ............................................................................................................................................................................................. 426.5. Acties .......................................................................................................................................................................................... 437. Integraal waterbeheer........................................................................................................................................................... 447.1. Beleidskader.............................................................................................................................................................................. 457.2. Actuele toestand..................................................................................................................................................................... 457.2.1 Oppervlaktewater............................................................................................................................................................. 467.2.2 Grondwater........................................................................................................................................................................ 497.2.3 Waterbodem...................................................................................................................................................................... 497.2.4 Duurzaam watergebruik ................................................................................................................................................ 507.3. Knelpunten................................................................................................................................................................................ 507.4. Visie ............................................................................................................................................................................................. 517.5. Acties .......................................................................................................................................................................................... 518. Natuur, bos, landschap en groen....................................................................................................................................... 538.1. Beleidskader.............................................................................................................................................................................. 548.2. Algemeen Overzicht............................................................................................................................................................... 548.3. Natuur ........................................................................................................................................................................................ 578.3.1 Actuele toestand .............................................................................................................................................................. 578.3.2 Knelpunten......................................................................................................................................................................... 628.3.3 Visie ...................................................................................................................................................................................... 638.3.4 Acties.................................................................................................................................................................................... 648.4. Landschap.................................................................................................................................................................................. 678.4.1 Actuele toestand .............................................................................................................................................................. 678.4.2 Knelpunten......................................................................................................................................................................... 718.4.3 Visie ...................................................................................................................................................................................... 718.4.4 Acties.................................................................................................................................................................................... 728.5. Bos ............................................................................................................................................................................................... 728.5.1 Actuele toestand .............................................................................................................................................................. 728.5.2 Knelpunten......................................................................................................................................................................... 768.5.3 Visie ...................................................................................................................................................................................... 768.5.4 Acties.................................................................................................................................................................................... 768.6. Groen .......................................................................................................................................................................................... 778.6.1 Actuele toestand .............................................................................................................................................................. 778.6.2 Knelpunten......................................................................................................................................................................... 808.6.3 Visie ...................................................................................................................................................................................... 808.6.4 Acties.................................................................................................................................................................................... 819. Hinder......................................................................................................................................................................................... 83Geluid....................................................................................................................................................................................................... 849.1.1 Beleidskader....................................................................................................................................................................... 849.1.2 Actuele toestand .............................................................................................................................................................. 849.1.3 Knelpunten......................................................................................................................................................................... 849.1.4 Visie ...................................................................................................................................................................................... 859.1.5 Acties.................................................................................................................................................................................... 859.2. Lucht ........................................................................................................................................................................................... 859.2.1 Beleidskader....................................................................................................................................................................... 85ii

9.2.2 Actuele toestand .............................................................................................................................................................. 869.2.3 Knelpunten......................................................................................................................................................................... 879.2.4 Visie ...................................................................................................................................................................................... 889.2.5 Acties.................................................................................................................................................................................... 889.3. Licht............................................................................................................................................................................................. 899.3.1 Beleidskader....................................................................................................................................................................... 899.3.2 Actuele toestand .............................................................................................................................................................. 899.3.3 Knelpunten......................................................................................................................................................................... 899.3.4 Visie ...................................................................................................................................................................................... 899.3.5 Acties.................................................................................................................................................................................... 8910. Mobiliteit................................................................................................................................................................................... 9010.1. Beleidskader........................................................................................................................................................................ 9110.2. Actuele toestand ............................................................................................................................................................... 9110.3. Knelpunten.......................................................................................................................................................................... 9210.4. Visie ....................................................................................................................................................................................... 9210.5. Acties..................................................................................................................................................................................... 9211. Energie........................................................................................................................................................................................ 9411.1. Beleidskader........................................................................................................................................................................ 9511.2. Actuele toestand ............................................................................................................................................................... 9511.3. Knelpunten.......................................................................................................................................................................... 9511.4. Visie ....................................................................................................................................................................................... 9611.5. Acties..................................................................................................................................................................................... 9612. Bijlagen ...................................................................................................................................................................................... 9812.1. Actieplan.............................................................................................................................................................................. 9912.2. Evaluatie vorig GMBP....................................................................................................................................................11212.3. Evaluatie GNOP 1996.....................................................................................................................................................13012.4. Soortenbescherming......................................................................................................................................................13312.4.1 Vegetatie................................................................................................................................................................13312.4.2 Fungi........................................................................................................................................................................13512.4.3 Ongewervelden ....................................................................................................................................................13612.4.4 Amfibieën en reptielen......................................................................................................................................13712.4.5 Broedvogels...........................................................................................................................................................13912.4.6 Zoogdieren.............................................................................................................................................................14012.4.7 Vissen.......................................................................................................................................................................14112.5. Exoten.................................................................................................................................................................................14112.5.1 Invasieve plantensoorten..................................................................................................................................14112.5.2 Amfibieën en reptielen......................................................................................................................................14212.5.3 Vogels......................................................................................................................................................................14212.5.4 Ongewervelden ....................................................................................................................................................14312.5.5 Vissen en andere waterdieren .........................................................................................................................14312.5.6 Wetgeving..............................................................................................................................................................14412.6. Beleidskader......................................................................................................................................................................14512.6.1 Decreet houdende algemene bepalingen inzake milieubeleid .............................................................14512.6.2 Samenwerkingsovereenkomst ‘Milieu als opstap naar duurzame ontwikkeling’............................14612.6.3 Gewestelijk milieubeleidsplan: MINA-plan 3 .............................................................................................14612.6.4 Milieubeleidsplan Provincie Antwerpen (2003-2007).............................................................................14612.6.5 VLAREM I en II......................................................................................................................................................14712.6.6 Nieuwe gemeentewet........................................................................................................................................14712.6.7 Afval ........................................................................................................................................................................14812.6.8 Bodem.....................................................................................................................................................................14912.6.9 Water.......................................................................................................................................................................15012.6.10 Natuur.....................................................................................................................................................................15312.6.11 Hinder .....................................................................................................................................................................16212.6.12 Mobiliteit en ruimtelijke ordening ................................................................................................................16312.6.13 Energie....................................................................................................................................................................16712.7. Verband met Uitvoeringsplan Huishoudelijke Afvalstoffen 2003 - 2007.....................................................16812.8. Verband met Provinciaal Milieubeleidsplan 2003 -2007...................................................................................17112.9. Verband met MINA – plan 3........................................................................................................................................17312.10. Modelcontract Samenwerkingsovereenkomst: Biodiversiteit in je gemeente / stad ................................17412.11. Bibliografie........................................................................................................................................................................176iii

12.12. Cartografische bronnen................................................................................................................................................17812.13. Lijst met gebruikte afkortingen..................................................................................................................................17912.14. Overwegingsdocument..................................................................................................................................................18212.14.1 Doel van het overwegingsdocument ............................................................................................................18212.14.2 Kennisgeving ontwerpplan...............................................................................................................................18212.14.3 Overzicht van de adviezen en opmerkingen...............................................................................................18312.14.4 Voorstel aanpassingen.......................................................................................................................................18412.14.5 Niet weerhouden opmerkingen......................................................................................................................18913. Actiefiches...............................................................................................................................................................................194iv

GMBP Zwijndrecht 2007-2013Milieubeleidsplanning1. Milieubeleidsplanning1.1. AchtergrondDe geschiedenis van milieuplanning als instrument voor een integraal milieu- en natuurbeleid gaat in Vlaanderenniet ver terug. Een louter sectorale aanpak kenmerkte het Vlaamse milieu- en natuurbeleid tot in de tweede helftvan de jaren negentig. Dit uitte zich voornamelijk in de opmaak van een aantal sectorale plannen binnen o.a. desectoren water (AWP’s 1 ) en afval (vb. het Utivoeringsplan Huishoudelijke Afvalstoffen 1991-1995). Ook deorganisatorische invulling van dit beleid kende een fragmentarische aanpak, met voor elk beleidsveld een eigenwetgeving en een aparte ambtelijke organisatie.1.1.1 Het Decreet houdende algemene bepalingen inzake milieubeleidVanaf 1995 werd door het Decreet houdende algemene bepalingen inzake milieubeleid een basis gevormd vooreen coherente milieubeleidsplanning over verschillende bestuursniveaus heen. Milieubeleidsplanning wordtondertussen gezien als een belangrijk instrument om een integraal en duurzaam milieu- en natuurbeleid terealiseren. ‘Integraal’ omdat bij de opmaak van een beleidsplan de verschillende diensten en beleidsniveausbetrokken worden, ‘duurzaam’ omdat het planningsproces een meer doordachte beleidsvoering mogelijk maakt.Duurzame ontwikkeling voorziet in de behoeften van de huidige generatie, zonder de behoeften van volgendegeneraties te hypothekeren. Preventief handelen, de brongerichte aanpak en het stand-still-principe zijnelementen hiervan.Voor meer info over dit decreet wordt verwezen naar 12.6.1.1.1.2 Het Gewestelijk MilieubeleidsplanIn tegenstelling tot onze buurlanden en bijvoorbeeld de Verenigde Staten 2 heeft het tot 1997 geduurd voor opVlaams niveau een eerste gewestelijk milieubeleidsplan (MBP) werd opgemaakt: het MINA-plan 2, ondertussenopgevolgd door MINA-3. Hierin worden de gemeenten of steden op verschillende plaatsen vernoemd alsbetrokkenen bij de oplossing van een milieuprobleem, maar nergens als verantwoordelijke voor een actie.Voor meer info over het gewestelijk MBP verwezen naar 12.6.3.1Algemeen Waterzuiveringsprogramma: dergelijke programma’s bestaan op drie niveaus (niveau 1: Vlaams Gewest, niveau 2:deelstroombekkens en niveau 3: zuiveringszones) en geven een volledig beeld van de bestaande waterkwaliteit, de kwaliteitsobjectieven entoekomstige initiatieven.2Al sinds 1970 verschijnt in de Verenigde Staten jaarlijks een zeer lijvig en omvattend rapport betreffende de ‘Environmental Quality’.Begeleiding opmaak door PIH 1

Milieubeleidsplanning GMBP Zwijndrecht 2007-20131.1.3 Milieubeleidsplan Provincie AntwerpenLangzaam maar zeker zijn vanaf 1998 ook de andere bestuursniveaus gestart met het plannen op langere termijnvan hun milieu- en natuurbeleid. Zo heeft de Provincie Antwerpen als eerste provincie een provinciaalmilieubeleidsplan vastgesteld in 1998. Dat plan werd reeds geactualiseerd in het Milieubeleidsplan ProvincieAntwerpen 2003-2007. Vanuit de positie als intermediair bestuur zijn er in het plan verschillende contactpunteningebouwd voor de gemeenten en steden. Vaak is dit vrijblijvende ondersteuning die de provincie aanbiedt of isde gemeente of stad een partner voor het uitvoeren van een actie. Dit staat dan in de actiefiches vermeld door degemeenten en steden op te nemen als externe betrokkenen of als doelgroepen.Voor meer info over het provinciaal MBP wordt verwezen naar 12.6.4.1.1.4 De Samenwerkingsovereenkomst 'Milieu als opstap naar duurzameontwikkeling'Voor de provincies en de gemeenten is de opmaak van een MBP decretaal niet verplicht, maar in het kader van detot 2008 lopende Samenwerkingsovereenkomst 'Milieu als opstap naar duurzame ontwikkeling' (in het kort SO)tussen het Vlaams Gewest en de gemeenten, is een gemeentelijk milieubeleidsplan wel een eerste vereiste omrecht op subsidiëring te hebben. Hieraan verbonden is een uitgebreid milieujaarprogramma als bewijs voor deuitvoering van de geplande acties.Op alle bestuursniveaus wordt een afstemming doorgevoerd tussen milieubeleidsplanning en delegislatuurperiode: de plannen worden opgesteld het jaar na de verkiezingen.Voor meer info over deze samenwerkingsovereenkomst wordt verwezen naar 12.6.2.1.2. Beleidskader• Decreet houdende algemene bepalingen inzake milieubeleid (zie bijlage 12.6.1)• Samenwerkingsovereenkomst ‘Milieu als opstap naar duurzame ontwikkeling’ (zie bijlage 12.6.2)1.3. ProcedureDe opmaak- en inspraakprocedure om tot een decretaal onderbouwd gemeentelijk milieubeleidsplan te komen,duurt verscheidene maanden (zie Figuur 1).Het voorontwerpBij de opmaak van het voorontwerp worden belanghebbende instellingen en overheidsorganen betrokken.Het ontwerpplanDe ontwerpversie van het plan wordt vastgesteld door het College van Burgemeester en Schepenen (CBS). Voorde opmaak kan een lokaal bestuur beroep doen op externen of ze kan de opmaak binnen de eigen diensten latengeschieden.2 Begeleiding opmaak door PIH

GMBP Zwijndrecht 2007-2013MilieubeleidsplanningOpenbaar onderzoekHet ontwerp wordt overgemaakt aan diverse door het decreet bepaalde instanties 3 en voor een termijn van zestigdagen ter inzage gelegd. De lijst van adviserende instanties kan door het CBS worden aangevuld. Gedurende deperiode van het openbaar onderzoek kunnen alle burgers (al dan niet via groeperingen of verenigingen)schriftelijk opmerkingen overmaken aan het CBS.Het definitief planNa het openbaar onderzoek worden de uitgebrachte adviezen en opmerkingen onderzocht. In eenoverwegingsdocument wordt weergegeven welke adviezen en opmerkingen tijdig bij het bestuur zijn ingediend.Het bevat eveneens een overzicht van de geboden advies- en inspraakmogelijkheden en de voornaamstewijzigingen die zijn aangebracht in het ontwerpplan om tot een definitief plan te komen. Het definitieve planmoet binnen de zestig dagen na het afsluiten van het openbaar onderzoek vastgesteld worden door degemeenteraad en ter inzage gelegd zijn. Na deze vaststelling heeft de Deputatie van de Provincie Antwerpen nogdrie maanden de tijd om bepalingen die tegenstrijdig zijn met de bindende bepalingen uit de plannen van dehogere overheden te vernietigen.VOORONTWERPbetrekken van belanghebbende instellingen en organenONTWERPPLANvaststelling door College van Burgemeester en SchepenenOPENBAARONDERZOEK- maximum 3 maanden na vaststelling ontwerpplan- 60 dagen ter inzage bij gemeentebestuur, facultatief ookinformatievergaderingen- advies wordt gevraagd aan diverse instanties en organisaties- opmerkingen van de bevolkingDEFINITIEF PLAN- binnen 60 dagen vaststelling definitief plan door gemeenteraad- bestendige deputatie krijgt hierna nog 3 maanden omtegenstrijdige bepalingen te vernietigen.Figuur 1: te volgen procedure bij de opmaak van een gemeentelijk milieubeleidsplan.1.4. PlanperiodeIn 2006 werd een afstemming van de milieubeleidsplanning en de legislatuurperiode doorgevoerd, waardoor delooptijd van een gemeentelijk milieubeleidsplan (GMBP) zes jaar bedraagt. Het milieubeleidsplan is van kracht toteen nieuw milieubeleidsplan is goedgekeurd.Het vorig GMBP had betrekking op de periode 2002 – 2006. Nu zal de gemeente Zwijndrecht haar meestconcrete beleidslijnen afbakenen voor de periode 2007 t.e.m. 2013.Daar het concept van milieubeleidsplanning onder meer stoelt op het begrip ‘duurzame ontwikkeling’ en ditdoelstellingen op langere termijn inhoudt, zal in dit plan ook een visie worden weergegeven inzake het milieu ende leefomgeving op middellange termijn. Op deze manier wordt een continuïteit gecreëerd binnen hetgemeentelijk milieubeleid.3Minstens aan de Vlaamse regering, de Bestendige Deputatie, OVAM, VLM, VMM, AMINAL, AROHM, de Administratie Gezondheidszorg en deAdministratie Economie.Begeleiding opmaak door PIH 3

Milieubeleidsplanning GMBP Zwijndrecht 2007-20131.5. OpvolgingMilieujaarprogrammaHet beschikken over een milieubeleidsplan is een eerste belangrijke stap in de uitbouw van een onderbouwdegemeentelijke milieuplanning. Een dergelijk plan dient beschouwd te worden als een basisdocument, als leidraadvoor het toekomstige milieubeleid.Bij een degelijk uitgebouwd milieubeleid hoort ook een opvolging. Het jaarlijks milieujaarprogramma (MJP) ishiervoor het instrument bij uitstek. Het laat immers toe om de uitvoering van het milieubeleidsplan tussentijds teevalueren en indien nodig te actualiseren of bij te sturen.De inhoud van het milieujaarprogramma wordt bepaald door het ‘Decreet van 5 april 1995 houdende algemenebepalingen inzake milieubeleid’ (milieubeleiddecreet). Het dient minstens een overzicht van de gerealiseerdeacties ter uitvoering van de diverse bestaande MBP’s en een koppeling aan de begroting te bevatten.In de SO wordt de opvolging van het milieubeleid veel strikter gereglementeerd. Gemeenten die de SO hebbenondertekend, moeten, om aanspraak te kunnen maken op de eraan verbonden subsidies, bewijzen dat zijspecifieke en globale acties uitvoeren. Het Vlaams Gewest beschouwt het MJP als belangrijkste bewijsstukhiervoor. In de diverse teksten van de SO is nauwgezet aangegeven wat er in het MJP moet staan.Afstemming planning hogere overhedenIn dit MBP wordt - zoals decretaal verplicht - de nodige aandacht besteed aan de acties en initiatieven uit hetprovinciale en gewestelijke MBP waar de gemeenten als betrokkene of als mede-initiatiefnemer zijn vermeld.Men kan er immers vanuit gaan dat de door de hogere overheden beoogde doelstellingen in de verschillendeMBP’s vertaald werden naar acties en initiatieven. Een koppeling van de acties en initiatieven uit dit plan aan dieuit het gewestelijke en provinciale plan kan dan ook als een maat beschouwd worden voor de invulling van dedoelstellingen van deze plannen. Een overzicht hiervan is weergegeven in hoofdstuk 12.8 en 12.9.Decretaal werd ook bepaald dat een bestaand GMBP geactualiseerd kan worden wanneer een hogere overheideen nieuw MBP heeft vastgesteld. De bepalingen die niet conform de hogere plannen zijn, verliezen vanrechtswege hun geldigheid.1.6. Opbouw plan en evaluatieDit MBP is zo opgesteld dat het compatibel is met de ontwerpversie van de SO 2008 - 2013. De hoofdstukkenvolgen dan ook de clusters (instrumenten, duurzaam productgebruik, afval, bodem, water, natuur, hinder,mobiliteit en energie) zoals algemeen gehanteerd in het huidige milieubeleid.De hoofdstukken zijn steeds opgebouwd volgens een vast stramien. Eerst wordt een opsomming van het geldendebeleidskader gegeven (een uitgebreide beschrijving van dit beleidskader is te vinden in de bijlage).Binnen dit kader is de actuele toestand ontstaan en zal het verdere beleid zich moeten ontwikkelen. De actueletoestand wordt bondig beschreven zoals die tijdens de opmaak bekend is. Het is niet de bedoeling eengedetailleerd overzicht te geven van alle onderzoeken en alle inventarisaties die ooit werden uitgevoerd. Welworden de, voor dit plan, meest significante gegevens opgenomen. De actuele toestand is bijgewerkt tot midden2007.Uit de combinatie van het beleidskader en van de actuele toestand volgt een opsomming van de knelpunten. Opde knelpunten volgt een visie waaraan acties gekoppeld zijn. De acties zijn genummerd per hoofdstuk en krijgeneen lettercode die verwijst naar het hoofdstuk waarin ze voorkomen: IN voor instrumenten voor het milieubeleid,4 Begeleiding opmaak door PIH

GMBP Zwijndrecht 2007-2013MilieubeleidsplanningDP voor duurzaam productgebruik, AF voor afval, BO voor bodem, WA voor water, NA voor natuur, bos,landschap en groen, HI voor hinder, MO voor mobiliteit en EN voor energie.Vaak zullen visie en acties trachten knelpunten op te lossen of de invloed van schadelijke factoren teverminderen. Ze zijn echter niet noodzakelijk verbonden met een knelpunt. Het MBP is de plaats bij uitstek waarde gemeentelijke visie op het toekomstig milieubeleid wordt uitgeschreven. Het is dus normaal dat hier ook visiesgeformuleerd worden voor zaken die in de toekomst een knelpunt zouden kunnen worden of voor situaties waarde toestand neutraal is, maar waar de gemeente in de toekomst naar een positieve, vooruitstrevende ofvoorbeeldige situatie wil.Alle acties die in dit plan vermeld worden, dragen de intentie in zich tot verwezenlijking, er wordt geen opdelinggemaakt in indicatieve en bindende acties. Wel worden er verschillende termijnen vastgelegd waarbinnen deacties voltooid moeten worden.1.7. TotstandkomingDit plan werd opgemaakt in samenwerking met het Provinciaal Instituut voor Hygiëne en kwam tot stand in deloop van 2007 onder begeleiding van een stuurgroep, bestaande uit:Aelvoet IsoldePIH, begeleider actualistatie GNOPBoonen KarelMilieuambtenaarDe Mey TinnePIH, begeleider planprocesHaesendonck EviDuurzaamheidsambtenaarHeyrman HildeVoorzitter milieuraadHiel Gunter Penningmeester milieuraad/ Vertegenwoordigerindustrie Noorden A11-E34Hoppe Irene Schepen van milieu, ruimtelijke ordening engezondheidMaes RenéLid milieuraad/ Vertegenwoordiger Natuurpunt WalSomers PaulDepartementshoofd grondgebiedszakenVan Damme AnnSchepen financiën, middenstand en lokale economie,land- en tuinbouw, jeugd en kinderopvangVandenbroeck EddyStedenbouwkundig ambtenaarVan de Vyver AndréSchepen van cultuur, toerisme, mondiaal beleid engroenvoorzieningVan Kogelenberg ManuMilieuambtenaarUwents CarlaRegioverantwoordelijke provincie AntwerpenHet ontwerp werd vastgesteld door het CBS op 21 augustus 2007. Het openbaar onderzoek liep van 23 augustus2007 t.e.m. 22 oktober 2007. Iedereen kon gedurende deze termijn, tot bij de sluiting van het onderzoek,opmerkingen toezenden aan het College van Burgemeester en Schepenen, Binnenplein 1, 2070 Zwijndrecht. Eeninformatieavond vond plaats op 3 september om 20h in de Laarstraat 90. Het definitief plan werd op 6 december2007 door de gemeenteraad goedgekeurd.Begeleiding opmaak door PIH 5

Situering van Zwijndrecht GMBP Zwijndrecht 2007-20132. Situering van Zwijndrecht2.1. Historiek en korte situeringZwijndrecht, een gemeente met een oppervlakte van 1.781 ha (2.500 ha als de Schelde wordt meegerekend), isgelegen ten westen van de stad Antwerpen, op de linker Scheldeoever. In het noorden en het zuiden grenst degemeente aan de Schelde. In het oosten grenst de gemeente aan de stad Antwerpen (Linkeroever), in het westenaan Beveren en Kruibeke.Geografisch en historisch gezien maakt de gemeente deel uit van het Waasland, de provincie Oost-Vlaanderen enhet graafschap Vlaanderen, maar in 1923 werd de gemeente (toen nog twee aparte gemeenten, namelijkZwijndrecht en Burcht) overgedragen aan de provincie Antwerpen. In 1977 fusioneerden Zwijndrecht en Burchttot de huidige gemeente Zwijndrecht.De beide deelgemeenten liggen op zandruggen aan de rand van een krekengebied. In het verleden waren Burchten Zwijndrecht landelijke gemeenten, maar sinds de 19 de eeuw werd in Burcht de zware industrie geïntroduceerd.Begin 20 ste eeuw werd de vruchtbare Borgerweert opgespoten, net als het landelijk noorden van de gemeente. Inhet noorden vestigden zich een aantal grote bedrijven, voornamelijk uit de petrochemische sector. Ongeveer 1/3 devan de oppervlakte van Zwijndrecht maakt deel uit van het zeehavengebied.Zwijndrecht werd een voorstedelijke gemeente met uitgestrekte industrie, een belangrijk woongebied en nogaltijd ongeveer 30% landbouwgebieden. Door de gemeente lopen een aantal belangrijke verkeersaders.In januari 2007 telde het aantal inwoners in Zwijndrecht 18.411. De bevolkingsdichtheid bedraagt1.025 inwoners/km², wat meer dan het dubbele is dan het Vlaamse gemiddelde van 447 inwoners/km².In Figuur 2 wordt een overzicht gegeven van de gemeente Zwijndrecht.6 Begeleiding opmaak door PIH

GMBP Zwijndrecht 2007-2013Situering van ZwijndrechtFiguur 2: Overzicht van de gemeente ZwijndrechtBegeleiding opmaak door PIH 7

Situering van Zwijndrecht GMBP Zwijndrecht 2007-20132.2. Geldende ruimtelijke plannen2.2.1 Het GewestplanFiguur 3 toont de gemeente Zwijndrecht met haar bestemmingsindeling volgens het gewestplan. In Tabel 1 wordteen overzicht gegeven van de bestemming van het grondgebied volgens het gewestplan.Veruit het grootste percentage van de gemeente is industriegebied. Het grootste deel hiervan situeert zich in hetnoorden van de gemeente. Het overige deel ligt in het zuiden en rond de autosnelweg en bestaat uit een mix vanindustrie, gemengd woon- en industriegebied en dienstverleningsgebieden. De woongebieden bevinden zich meercentraal en zuidelijk in de gemeente en zijn van de industrie in het noorden gescheiden door agrarisch gebied datvoor het overgrote deel ook landschappelijk waardevol is. Ook in het westen van de gemeente, ter hoogte van hetFort van Zwijndrecht, bevindt er zich agrarisch gebied. De rest van de open ruimte bestaat voornamelijk uitgebieden voor dagrecreatie, een speelbos, woonuitbreidingsgebied en groengebied. Dit groengebied bestaat voorhet grootste deel uit bufferzones gelegen langs de E17 en langs de expressweg (N49). Natuur-, reservaat- ofbosgebieden zijn er nauwelijks in Zwijndrecht: De forten hebben de bestemming natuurgebied en langs deSchelde in het noorden ligt een strook bijzonder natuurgebied. In het oosten van de gemeente liggen erwetenschappelijk waardevolle gebiedjes grenzend aan het Vlietbos (dat voor een deel op het grondgebied vanZwijndrecht ligt) en het speelbos. Verspreid over de gemeente komen er ook nog kleine parkgebieden voor.Meer informatie over het gewestplan is te vinden in hoofdstuk 12.6.12.5.Bestemming %Woon- en woonuitbreidingsgebied 20,1Industriegebied & KMO-zone 35,2Agrarisch gebied 19,6Groengebied 10,9Recreatiegebied 1,9Gemeenschapsgebieden en gebieden van openbaar nut 1,1Transportwegen (autosnelwegen, waterwegen, luchthaven) 9,9Militair gebied 1,40Tabel 1: Bestemming van het grondgebied volgens het gewestplan in % van totale oppervlakte8 Begeleiding opmaak door PIH

GMBP Zwijndrecht 2007-2013Situering van ZwijndrechtFiguur 3: Gewestplan ZwijndrechtFiguur 4: Legende bij gewestplan ZwijndrechtBegeleiding opmaak door PIH 9

Situering van Zwijndrecht GMBP Zwijndrecht 2007-2013Figuur 5: Luchtfoto10 Begeleiding opmaak door PIH

GMBP Zwijndrecht 2007-2013Situering van Zwijndrecht2.2.2 BPA's en RUP'sBijzondere plannen van aanleg (BPA's) en ruimtelijke uitvoeringsplannen (RUP's) vormen een verfijning van hetgewestplan. In deze plannen wordt de bestemming van een bepaald gebied gewijzigd tegenover het gewestplan.De gemeente kent 9 BPA’s en 4 gemeentelijke RUP’s. Verder zijn 3 gewestelijke ruimtelijke uitvoeringsplannen(GRUP's) met betrekking op het grondgebied van Zwijndrecht geldig, namelijk rond de Waaslandhaven, deOosterweelverbinding en de Park & Ride Melsele. In Tabel 2 wordt een overzicht gegeven van de BPA’s en RUP’sen van hun status. In bijlage 12.6.12.6 wordt dieper ingegaan op de GRUP's.BPA / RUPVolgnrgemeenteDatum MB / BD /BVRNr Plannenregister Nr IVA ROBPA Ademar Borinstraat-Fortlaan13 25/05/1999 2.24.00001.00001 D 1151/15BPA Dorpscentrum 1 25/05/1999 2.24.00001.00002 D 1151/14BPA Hofkouter-Baarbeek 12 27/06/2002 2.24.00001.00003 RP 9.90/11056/017.0BPA Idsteinlaan 11 30/06/1994 2.24.00001.00004 D 1151/10BPA Kasteleynhoek 10 09/02/2000 2.24.00001.00005 D 1151/12BPA Lindenstraat-PastoorCoplaan15 07/01/2002 2.24.00001.00006 RP 9.90/11056/016.0BPA Neuzenberg/Calberg 7/8 29/01/2001 2.24.00001.00007 RP 9.90/11056/007.0BPA Omgeving firma HYE 9 25/03/1983 2.24.00001.00008 D 1151/9BPA Oude Molenkouter 2 22/10/1987 2.24.00001.00009 D 1151/5ARUP Ademar Borinstraat-FortlaanIn voorbereidingRUP Idsteinlaan-Kloosterstraat 02/10/2003 2.14.00001.00001RUP Idsteinlaan-Kloosterstraat– gedeeltelijke wijziging nr 102/02/2006 2.14.00001.00002RUP Oude MolenkouterIn voorbereidingRUP VlietIn voorbereidingGRUP Oosterweelverbinding 16/06/2006 2.12.00183.00001GRUP Park & Ride Melsele 04/02/2005 2.12.00001.00001GRUP Waaslandhaven fase 1en omgeving16/12/2005 2.12.00072.00001Tabel 2: BPA’s en RUP’s in de gemeente Zwijndrecht2.2.3 Gemeentelijk Ruimtelijk StructuurplanDe gemeente maakte een ruimtelijk structuurplan (RSP) op, dat in 2001 conform werd verklaard. Samengevatkomen de beleidsdoelstellingen neer op het verhogen van de leefbaarheid, de belevingswaarde en dewoonkwaliteit. Prioritair zijn het opmaken, herzien of uitbreiden van een aantal BPA’s, het opmaken van eenaantal RUP’s en stedenbouwkundige ontwerpen en het afstemmen van het GNOP en het gemeentelijkmobiliteitsplan op het RSP. Bewaring van de open ruimte, buffering van hinderlijke inrichtingen, verweving vanactiviteiten volgens draagkracht en leefbaarheid van de omgeving, en bewaring van een eigen identiteit zijn dekrachtlijnen. De woonuitbreidingsgebieden worden niet aangesneden. Bij vergunningen moet rekening wordengehouden met de bijkomende hinder en verkeersintensiteiten. Desgevallend worden bijkomende voorwaardenopgelegd. Een verdere versnippering van open ruimte en landschappelijk waardevolle gebieden moet wordenverhinderd door de opmaak van beschermende voorschriften. Een actief grondbeleid wordt mogelijk gemaaktdoor de voorziening van een jaarlijks budget.Begeleiding opmaak door PIH 11

Situering van Zwijndrecht GMBP Zwijndrecht 2007-2013Het structuurplan onderscheidt 6 deelruimten: het zeehavengebied, E17 met industriële en commerciële randen,Burcht tussen Schelde en E17, Zwijndrecht kern, de open ruimte van het Waasland met restanten van defortengordel en de oostelijke open ruimte met opgespoten gronden. De natuurlijke structuur bestaat vooral uitde laatste 2 deelruimten.De natuurlijke structuur van Zwijndrecht wordt bepaald door een zestal elementen:‣ De Schelde met een restant van slikken en schorren in de brakwaterzone tussen zout en zoet. In hetnoorden van de gemeente is er nog een redelijk ontwikkelde maar smalle strook aanwezig.‣ De westelijke fortengordel bestaande uit het Fort van Kruibeke, het Fort van Zwijndrecht en het FortSt.-Marie. Deze forten vormen langsheen de westelijke grens van de gemeente groene eilanden die op debiologische waarderingskaart als waardevol tot zeer waardevol zijn ingekleurd. Alleen in het noorden treftmen een continu ruimtelijk-natuurlijke structuur aan door de verbinding van het Fort St.-Marie (samenmet de Bazeput) over de put van Fien naar de Halve Maan. Hiertussen liggen nog de Defensieve Dijk eneen brede gracht ‘het Lange Einde’.‣ De Oostelijke rand van opgespoten terreinen grenzend aan belangrijke en uitgestrekte natuurgebieden, hetnatuurreservaat Blokkerdijk en het Vlietbos. De site rond de voormalige Suikerdijk met de steile talud,grachten en bomenrijen begrenst en versterkt ter hoogte van Vlietbos deze natuurlijke zone. De oostelijkerand wordt, na een onderbreking ter hoogte van de E17, doorgezet in Neuzenberg – Calberg en deBurchtse Weel. Dit is een belangrijke open ruimte en buffer tussen Zwijndrecht en de grootstad.‣ De dijken, beken, grachten en kleine landschapselementen in het noordelijk landbouwgebied zijn weiniguitgesproken en liggen verspreid in het landschap maar getuigen toch van een bijzondere landschappelijkeen historische betekenis en van belangrijke ecologische potenties.‣ In Nieuwland en Boskouter treft men een dichter netwerk van kleine landschapselementen samen met eenmeer uitgesproken reliëf en typische bolle akkers aan. De Zwaluwbeek kent er nog een gering ontwikkeldestructuur. Langsheen deze beek is er een biologisch belangrijk bosje aanwezig wat reeds op deFerrariskaart (1772-1778) als bos staat ingekleurd.‣ Een mozaïek van tuinen, landerijen en hoogstamboomgaarden in of aansluitend bij het bebouwd gebied,vormt een laatste onderdeel van de ruimtelijk-natuurlijke structuur van de gemeente.De landschappelijke structuur in de gemeente is de resultante van een wisselwerking tussen het fysisch systeem,het gestadig gegroeid ‘traditioneel landschap’ en de recentelijk gegroeide nieuwe landschapseenheden. Er zijndrie traditionele landschappen te onderscheiden nml. Scheldevallei - estuarium met brakwater, Scheldepolders enLand van Waas. Van deze drie is het stukje land van Waas nog het meest uitgesproken aanwezig. DeScheldepolders zijn echter volledig opgehoogd en ingenomen door de haven en vormen zo het actuele, nieuwelandschap. Hoewel er veel van het oorspronkelijke landschap is verdwenen of versnipperd bevinden er zich hieren daar punt- en lijnrelicten evenals enkele relictzones.2.2.4 Ruimtelijk Structuurplan Vlaanderen 4Het Ruimtelijk Structuurplan Vlaanderen (RSV) situeert Zwijndrecht binnen de Vlaamse ruit, het stedelijk netwerkop internationaal niveau waar activiteiten worden gebundeld om de nog bestaande open ruimte te vrijwaren. Hetnoorden van Zwijndrecht ziet men als een poort door de aanwezige zeehavenactiviteiten. Bij het voorstel voorafbakening van het grootstedelijk gebied Antwerpen valt Zwijndrecht gedeeltelijk binnen dit grootstedelijkgebied en gedeeltelijk in het buitengebied.Voor het gedeelte binnen het grootstedelijk gebied Antwerpen houdt dit in dat een belangrijk deel van de groeivan woningen, stedelijke voorzieningen en ruimte voor economische groei daar moeten worden opgevangen.Wonen en werken moeten hier kunnen samengaan. Voor het buitengebied gelden als belangrijke doelstellingenhet ontwikkelen van landbouw, natuur en bossen in goed gestructureerde gehelen waarbij het ruimtelijk beleiden het milieubeleid worden afgestemd op het fysisch systeem en er ruime aandacht gaat naar de bufferfunctievan het buitengebied.4Goedgekeurd door de Vlaamse Regering op 23 september 1997, looptijd 1997-2007.12 Begeleiding opmaak door PIH

GMBP Zwijndrecht 2007-2013Situering van ZwijndrechtSimpeler verwoord geldt in stedelijke gebieden een beleid van verdichting en concentratie van bebouwing enhoogdynamische functies (wonen, werken, recreëren). Voor het buitengebied geldt een beleid van concentratie inkernen, vrijwaring van de open ruimte en versterking van buitengebiedfuncties (natuur, landbouw en bos).Voor meer uitleg over het Ruimtelijk Structuurplan Vlaanderen wordt verwezen naar 12.6.12.3.2.2.5 Ruimtelijk Structuurplan Provincie AntwerpenZwijndrecht behoort tot de hoofdruimte ‘Antwerpse fragmenten’ en de deelruimten ‘Grootstedelijk gebiedAntwerpen’, 'Havengebied' en minder uitgesproken tot de 'Antwerpse gordel'. In de perifere woonomgevingwordt de morfologische en functionele dichtheid verhoogd tot een meer stedelijke dichtheid. De ProvincieAntwerpen wil het aanbod aan de verschillende vormen van openbaar vervoer tussen de stad Antwerpen en derandgemeenten verhogen, alsook het openbaar vervoer tussen de verschillende voorsteden zelf. Delen van degemeente zijn geselecteerd als woonkern.Eén van de ruimtelijke concepten voor de hoofdruimte 'Antwerpse fragmenten' is een gordel van grootstedelijkegroenstructuur met groene vingers tot in de kernstad. Voor Zwijndrecht zijn een aaneenschakeling van kleinereopen ruimten, hoofdzakelijk met landbouwfunctie, tussen N49 en de as Antwerpen - Sint-Niklaas (ten noordenvan Beveren en Zwijndrecht) eindigend op linkeroever (Sint-Annastrand, natuurreservaat, grotendeels Oost-Vlaanderen) en de linkeroever van de vallei van de Schelde relevant. Binnen deze hoofdruimte geldt dat:‣ de fortengordels rond Antwerpen een kans wordt geboden voor het realiseren van een grootschaliglandschap.‣ bestaande en nieuwe groene vingers van bebouwing gevrijwaard moeten blijven zodat activiteiten dieallerlei infrastructuur vragen, geweerd worden.‣ bebossing en de realisatie van doorlopende fietsroutes aandacht verdienen.‣ nieuwe activiteiten het open en groen karakter van de gebieden niet mogen aantasten.De belangrijkste doelstelling met betrekking tot Zwijndrecht en de open ruimte voor de deelruimte ‘grootstedelijkAntwerpen’ is het vrijwaren van de groene vingers. Voor de deelruimte ‘Havengebied’ steunt de provincie de visiedie in het RSV is bepaald, evenals het strategisch plan voor de ontwikkeling van de linkeroever (grotendeels inOost-Vlaanderen). In dit laatste plan wordt de economische functie van de haven beklemtoond en verzekerd. Hetgarandeert eveneens de leefbaarheid van de omliggende dorpen en het behoud, de compensatie of deontwikkeling van natuurwaarden. De groene vinger langs de N49, de grens van het havengebied op Zwijndrechtsgrondgebied, dient versterkt te worden.De 'Antwerpse gordel' is een groenstructuur van grootstedelijk niveau. Hij verbindt verschillende soortennatuurlijke, landschappelijke en open ruimte elementen en loopt ook door in de groene vingers en defortengordels. Het gebied is gemengd natuurlijk en cultuurlijk. Het speelt een rol in de begrenzing van hetgrootstedelijk gebied, in het aanbod open ruimte en bijpassende activiteiten zoals zachte recreatie en zachtverkeer. De fortengordel van Zwijndrecht past hierin en moet in die optiek beschermd, versterkt (bufferen,vergroten) en met andere groenelementen verbonden worden.Bijkomend is het op provinciaal niveau belangrijk om de verbindende functie aan te halen en of te verbeteren.Het Sint-Annabos en de onbebouwde opgespoten gronden zijn, samen met het Galgenweel en het Burchtse Weel,aangeduid als natuurverbindingsgebied 5 . Dit versterkt de verbindende functie van de Schelde en voorkomt deisolatie van het belangrijke Blokkersdijk. Deze gebieden worden in een afbakeningsplan nog precies omlijnd.De gewenste landschappelijke structuur wordt – zoals ook de gewenste ruimtelijk-natuurlijke structuur – sterkgedragen door het Scheldebekken (structurerend hydrografisch element). In de Antwerpse gordel rond hetgrootstedelijk gebied ziet de provincie een samenhangend geheel van kleinschalige landschappen. Defortengordel wordt geselecteerd als bakenreeks. De Antwerpse zeehaven wordt geselecteerd als een complexnieuw landschap. De Scheldevallei en de open ruimte ten zuiden van N49 worden aangeduid als open ruimteverbinding.Voor meer uitleg over het Ruimtelijk Structuurplan provincie Antwerpen wordt verwezen naar 12.6.12.4.5Deze term is ontleend aan het Vlaams Ecologisch Netwerk (V.E.N.).Begeleiding opmaak door PIH 13

Situering van Zwijndrecht GMBP Zwijndrecht 2007-20132.2.6 Ruimtelijk Structuurplan provincie Oost-vlaanderen 6Daar Zwijndrecht op de grens met Oost-Vlaanderen ligt is het interessant ook eens naar de ontwikkelingen overde provinciegrens te kijken. Volgens dit structuurplan ligt Zwijndrecht binnen/aan vier deelgebieden:‣ Het E17-netwerk als stedelijk netwerk op provinciaal niveauMen wil de openruimtecorridors behouden tussen de verschillende kernen in het E17netwerk, alsooktussen het netwerk en het Oost-Vlaams Kerngebied en het grootstedelijk gebied Antwerpen.Beveren/Zwijndrecht/Kruibeke is zo een openruimtecorridor. Zo kan de woonomgevingskwaliteit inhet netwerk versterkt worden.‣ De Waaslandhaven, poort en motor voor ontwikkelingen in Oost-VlaanderenOm de leefbaarheid van de openruimtefuncties, de bedrijfszekerheid van de landbouwbedrijven ende woonkwaliteit van de polderdorpen te behouden, moet de haven duidelijk begrensd en gebufferdworden en moet de natuurlijke verbinding via de Scheldeoevers en de vroegere polders hersteldworden.‣ De Scheldevallei, groene slagader van VlaanderenDe Scheldevallei wordt ontwikkeld als groene long in de Vlaamse Ruit. Om de natuurlijke enlandschappelijke potenties te versterken, worden alle sectoren coherent ontwikkeld. Dit houdt in datlandschappelijke, ecologische en toeristisch-recreatieve potenties versterkt worden door eengebiedsdekkende groenontwikkeling en een aangepaste landbouwbedrijvigheid in harmonie met deecologische en landschappelijke kenmerken waarbij het toeristisch-recreatief medegebruikondergeschikt blijft aan het ecologisch belang. Verweving door gebiedsgerichte natuurontwikkelingen duurzame landbouw is hier de belangrijkste doelstelling.‣ Het noordelijk openruimtegebied, buitengebied tussen verstedelijkte zonesHier wordt verdere verstedelijking tegen gegaan en worden de nodige ontwikkelingsmogelijkhedengeboden aan openruimtefuncties. Voor elk van de typische oost-west landschapselementen wordteen specifiek ruimtelijk beleid voorgesteld t.o.v. natuur, bos, landbouw en het lokale wonen enwerken. Hierbij moeten de typische kenmerken van de landschappen, waaronder Land van Waas metzijn coulissenlandschap en bolle akkers en de Scheldevallei, versterkt worden.6Goedgekeurd op 18 februari 2004.14 Begeleiding opmaak door PIH

GMBP Zwijndrecht 2007-2013Situering van Zwijndrecht2.3. Hydrografisch netwerkHet hydrografisch netwerk van de gemeente Zwijndrecht is weergegeven in Figuur 6: Waterlopen in Zwijndrecht.Deze waterlopen behoren tot de hydrografische bekken van de Benedenschelde. Hieronder is een overzichtgegeven van de waterlopen van het hydrografisch netwerk:NummerOfficiële naam (Naam gebruikt in de gemeente)Bevaarbare waterlopenScheldeWaterlopen eerste categorie 7MelkaderWaterloop van de Hoge LandenWaterlopen tweede categorie 8AS.05.2AS.05.21AS.07AS.07.1AS.08Rotbeek (Boerveldsebeek, Zijbeek)Zonder naam (Niet officiële naam Karperreed) 9 , gelegen inhavengebied.Kleine Watergang (Laarbeek) tussen spoorweg aan de grensmet Antwerpen en mondingBurchtse Scheibeek (Zwijndrechtse Scheibeek)Zwaluwbeek (Kruibeekse Scheibeek)Waterlopen derde categorie 10AS.07AS.07.1AS.05Kleine Watergang (Laarbeek) stroomopwaarts van despoorweg aan de grens met AntwerpenBurchtse Scheibeek (Zwijndrechtse Scheibeek)Zonder naamNiet geklasseerde waterlopen 11AS.07.11Verder zijn er geen belangrijke, zelfstandige, niet geklasseerde waterlopen bekend. Wel zijn er verschillendewaterlopen van derde categorie waarvan de bovenloop niet geklasseerd is.7De toezichthoudende overheid is afdeling water / VMM; afdeling water / VMM staat in voor ruimings-, onderhouds- en herstellingswerken;vergunningen moeten bij afdeling water / VMM worden aangevraagd.8De toezichthoudende overheid is de provincie Antwerpen; de provincie staat in voor ruimings-, onderhouds- en herstellingswerken;vergunningen moeten worden aangevraagd bij de provincie.9Deze beek wordt bij uitzondering beheerd door Maritieme Toegang.10De toezichthoudende overheid is de gemeente Zwijndrecht; de gemeente staat in voor ruimings-, onderhouds en herstellingswerken;vergunningen moeten worden aangevraagd bij de provincie. Sommige waterlopen van derde categorie gaan meer stroomafwaarts over inwaterlopen van tweede categorie.11Beheer gebeurt door de aangelanden, de gemeente houdt toezicht op de beheerverplichting; vergunningen moeten worden aangevraagd bijde provincie.Begeleiding opmaak door PIH 15

Situering van Zwijndrecht GMBP Zwijndrecht 2007-2013Figuur 6: Waterlopen in Zwijndrecht16 Begeleiding opmaak door PIH

GMBP Zwijndrecht 2007-2013Situering van Zwijndrecht2.4. BodemstructuurOp een gemiddelde diepte van 10 m, met toenemende diepte in de noordoostelijke richting, bevindt zich deBoomformatie, een quasi ondoordringbaar kleipakket. Daarop ligt (vermoedelijk enkel in het zuiden) de Formatievan Berchem, een laag van minder dan 2 meter bestaande uit mariene zandige afzettingen. De Formatie vanKattendijk bestaat uit fijn zand. Deze laag heeft een dikte van 0 tot 18 meter en komt nagenoeg overal voor.Hierboven bevindt zich de Lilloformatie, die bedekt wordt door een deklaag die 2 tot 4 meter dik is. In hetzuidoosten, het oosten en plaatselijk in het zuiden van Zwijndrecht ontbreken de Formatie van Lillo, Kattendijk enBerchem grotendeels.Vermits de bovenlaag uit zand en kleihoudend of leemhoudend zand bestaat, dringt water gemakkelijk in debodem door 12 . Hierdoor kunnen echter ook verontreinigingen gemakkelijk de bodem indringen. Dit heeft alsgevolg dat het grondwater zeer kwetsbaar is (zie Figuur 7).In het noorden van de gemeente werden gronden aangevuld en vergraven om industrieterreinen te creëren op deoorspronkelijk laag gelegen polders. De dikte van de aangevulde gronden gaat tot 10 meter.12Gebaseerd op de bodemkaarten van 1960-1961.Begeleiding opmaak door PIH 17

Situering van Zwijndrecht GMBP Zwijndrecht 2007-2013Figuur 7: Gevoeligheid bodem aan verontreiniging18 Begeleiding opmaak door PIH

GMBP Zwijndrecht 2007-2013Instrumenten voor het milieubeleid3. Instrumenten voor hetmilieubeleidDe instrumenten voor het milieubeleid zijn essentieel om de milieuproblemen op te lossen. Ze kunnen wordenopgedeeld in drie grote groepen:• Beleidsdocumenten zijn belangrijk voor het gemeentebestuur om een coherent beleid te kunnen uitbouwen.Ze vormen een houvast voor de ambtenaren en vergemakkelijken de opvolging van het beleid voorraadsleden en inwoners.• Het grootste kapitaal dat de gemeente bezit zijn de gemeentelijke diensten. Dit ‘instrument’ verdient danook veel aandacht. Het vraagt veel energie en aandacht om milieukennis te vergaren en actueel te houden.Gemotiveerd personeel met ervaring en een vlotte samenwerking en doorstroming van informatie tussen deverschillende diensten zijn een voorwaarde voor een goed beleid.• De gemeentelijke milieu- en natuurraad (kort MiNa-raad of milieuraad) zorgt voor direct contact eninspraak van de burgers en belangengroepen. Hierdoor vergroot het draagvlak voor het gevoerde beleid.Bovendien kan de gemeente via de milieuraad beroep doen op de specifieke (terrein)kennis die bij haarbevolking aanwezig is.Begeleiding opmaak door PIH 19

Instrumenten voor het milieubeleid GMBP Zwijndrecht 2007-20133.1. Beleidsdocumenten3.1.1 Gemeentelijk MilieubeleidsplanBeleidskader• Decreet houdende de algemene bepalingen inzake het milieubeleid (kort DABM; Zie hoofdstuk 12.6.1)• SO 'Milieu als opstap naar duurzame ontwikkeling' (Zie hoofdstuk 12.6.2)Actuele toestandDe gemeente Zwijndrecht stelde haar eerste milieubeleidsplan op in 2002. Dat plan liep van 2002 tot 2006. 85 %van de 171 acties werden (gedeeltelijk) uitgevoerd. Het voorliggende plan is de logische opvolger van het vorigeMBP.Knelpunten‣ Bij de opmaak van het GMBP is er nog geen nieuw provinciaal MBP en is nog niet duidelijk hoe de nieuweSO er uit zal zien.VisieHet GMBP moet een stevig kader bieden voor een planmatige, continue werking naar de toekomst toe. Het moetrealistisch en uitvoerbaar zijn en rekening houden met duurzaam gedachtegoed. Via het MJP kunnen actiesverschoven worden, om ingrijpende veranderingen op te vangen. Het gemeentebestuur kiest ervoor om deactualisatie van het Gemeentelijk Natuurontwikkelingsplan (GNOP) te integreren in het GMBP om zo tot eengeïntegreerd beleid te komen. Om het draagvlak te vergroten vindt het bestuur het belangrijk dat de diensten enbevolking zoveel mogelijk betrokken worden bij de opmaak van het MBP.ActiesIN1 Opmaken en uitvoeren van het Gemeentelijk MilieubeleidsplanBij het begin van elke legislatuur zal de gemeente haar beleidsvisie voor milieu vastleggen in eenmilieubeleidsplan. Tijdens de looptijd van het milieubeleidsplan tracht de gemeente via de acties uit hetmilieubeleidsplan de bestaande milieukwaliteit en milieukwantiteit te beschermen of te verbeteren en deprincipes van duurzame ontwikkeling te integreren in haar beleid.IN2 Voorzien van een begrotingsbedrag voor het volgende MBPIn de laatste begroting van een legislatuur wordt een bedrag voor de opmaak van een geactualiseerdmilieubeleidsplan voorzien.3.1.2 Gemeentelijk MilieujaarprogrammaBeleidskader• DABM (Zie hoofdstuk 12.6.1)• SO 'Milieu als opstap naar duurzame ontwikkeling' (Zie hoofdstuk 12.6.2)Actuele toestandDe gemeente stelt sinds 1993 jaarlijks een milieujaarprogramma inclusief rapportering over het voorbije jaar op.De afgelopen jaren is het milieujaarprogramma (MJP) sterk geëvolueerd. De uitgevoerde acties moeten nu veeluitgebreider worden beschreven om aanspraak op subsidies te kunnen maken. Sinds 2005 is het voor de meesteclusters niet meer nodig om een planning op te maken als men geen specifieke subsidiëring wil aanvragen.20 Begeleiding opmaak door PIH

GMBP Zwijndrecht 2007-2013Instrumenten voor het milieubeleidKnelpunten‣ Het opmaken van een MJP in de opgelegde vorm vraagt veel tijd en houdt een berg administratie in.‣ Het MJP wordt omwille van de begroting opgemaakt voor de definiteve evaluatie van de SO. Ditbemoeilijkt soms de accuraatheid van de planning van de acties vóór het volgende jaar.VisieHet MJP is een essentieel werkdocument voor een duurzaam gemeentelijk milieubeleid. Het dient als overzichtvan het in het afgelopen jaar gevoerde milieubeleid, als concretisering en bijsturing van het MBP, als planningvoor het volgende jaar gekoppeld aan de begroting. Er dient echter wel over te worden gewaakt dat het MJPbeknopt blijft.ActiesIN3 Opstellen en uitvoeren van de milieujaarprogramma’sJaarlijks maakt de gemeente een MJP met daarin een overzicht van de gevoerde acties en een planning van de tevoeren acties voor het volgende jaar. Het GMBP en de andere gemeentelijke beleidsplannen dienen als basis. Erwordt een koppeling gemaakt tussen beleidsplanning en budgetbeheer (begroting) en het MJP wordt zo beknoptmogelijk gehouden.3.1.3 Overige gemeentelijke beleidsdocumentenBeleidskader• Mobiliteitsconvenant (Zie hoofdstuk 12.6.12.1)• Decreet op de ruimtelijke ordening (Zie hoofdstuk 12.6.12.2)• Nieuwe Gemeentewet• Natuurbehouddecreet (Zie hoofdstuk 12.6.10.1)• SO 'Milieu als opstap naar duurzame ontwikkeling' (Zie hoofdstuk 12.6.2)Actuele toestandHet mobiliteitsplan van Zwijndrecht werd in 2000 conform verklaard. Er werd gekozen voor een duurzaamscenario om de leefbaarheid van de woonkernen te bewaren door een goed aanbod aan fietsinfrastructuur enopenbaar vervoer.( Meer informatie over het mobiliteitsplan vind je in hoofdstuk 10.)Het gemeentelijk ruimtelijk structuurplan (RSP) werd in 2001 conform verklaard. Meer informatie over het RSPvind je in 2.2.3).De gemeente Zwijndrecht beschikt over een goedgekeurd gemeentelijk natuurontwikkelingsplan (GNOP), datopgemaakt werd door het PIH in 1996. In het GNOP zijn een uitgebreide visie en doelstellingen uitgewerkt voornatuur, bos, landschap en groen. De gemeente kiest ervoor het GNOP te integreren in het nieuw MBP. Hoofdstuk8 houdt een actualisatie in van het GNOP.De gemeenteraad kan ook ‘wetgevend’ optreden door het uitvaardigen van politieverordeningen i.v.m. deopenbare gezondheid, veiligheid en rust. De gemeente kan slechts gebruik maken van haar reglementerendebevoegdheid voor zover de bepaalde aangelegenheden niet bij wet of decreet werden toevertrouwd aan eenhogere overheid. De gemeente kan de overtreding van haar politieverordening(en) niet alleen strafrechtelijk maarook bestuurlijk afhandelen. Concreet betekent dit dat de gemeente een administratieve sanctie kan opleggenzoals o.m. een administratieve geldboete. De gemeente Zwijndrecht beschikt over één allesomvattendgemeentelijk politiereglement dat in 2006 werd aangepast om de administratieve sancties ook effectief tekunnen opleggen. Het politiereglement en de administratieve sancties dienen als stok achter de deur om denaleving van o.a. volgende leefregels te kunnen afdwingen:• de verplichting van eigenaars of houders van dieren om te beletten dat de voetpaden bevuild wordendoor hun dieren• afspraken i.v.m. het ophalen van huisvuil• de verplichting om voetpaden rein te houden …Begeleiding opmaak door PIH 21

Instrumenten voor het milieubeleid GMBP Zwijndrecht 2007-2013De gemeente kan door het uitvaardigen van belasting- en retributiereglemeten en het innen van de gelden, eenvergoeding bekomen voor diensten aan de bevolking. De belasting- en retributiereglementen kunnen daardoorbeleidssturend vormen. Bijvoorbeeld het innen van een retributie op het huisvuil in functie van de hoeveelheiddie wordt aangeboden, kan inwoners aanzetten om minder huisvuil te produceren.De gemeente kan door het verlenen van subsidies bepaalde initiatieven steunen (bijvoorbeeld subsidies voorhemelwaterputten met waterhergebruik; groendaken, zonnepanelen, …).Het bestuursakkoord van de coalitievormende politieke partijen voor de lopende legislatuur geeft de richtlijnenvoor de beleidsplanning.Knelpunten‣ Een aantal plannen, zoals het mobiliteitsplan, zullen moeten herzien worden wanneer deOosterweelverbinding zal worden uitgevoerd.‣ De verschillende gemeentelijke beleidsdocumenten zijn niet altijd goed op elkaar afgestemd.VisieAlle onderdelen van het gemeentelijk beleid hebben raakvlakken met één of meerdere andere beleidsdomeinen.Waar relevant, moeten daarom vertegenwoordigers van aangrenzende beleidsdomeinen advies verlenen bij hetvoorbereiden van het beleid, zodat de verschillende documenten op elkaar worden afgestemd en dezelfde visieondersteunen. Een overkoepelende meerjarenplanning moet het kader zijn voor de dienstoverschrijdendeafstemming van het beleid.ActiesIN4 Afstemming van beleidsdocumenten via overkoepelend beleidsplan en toetsen aan milieudocumentenVoor elk nieuw beleidsdocument worden de daarin voorgestelde initiatieven getoetst aan de bestaande plannen.De milieudienst en duurzaamheidsambtenaar zullen worden betrokken bij de opmaak en uitvoering van milieuenduurzaamheidsgerelateerde beleidsdocumenten van andere diensten. Er wordt een overkoepelend meerjarigbeleidsplan opgesteld.IN5 Communicatie en participatie rond milieugerelateerde beleidsdocumentenElk nieuw beleidsplan wordt voorgesteld in een kort stukje (doel, periode waarover het loopt,…) in hetgemeentelijk infoblad en op de webstek. Bovendien zal de bevolking maximaal worden betrokken bij de opmaaken de uitvoering van deze documenten. Bij het organiseren van een inspraakprocedure, eventueel metprofessionele begeleiding, worden de nodige speelruimte en middelen voorzien. Op voorhand moet voldoendeinformatie worden verstrekt. Aan diegenen die inspraak hadden, zal nadien worden meegedeeld, met motivatie,in hoeverre er met die inbreng rekening werd gehouden.IN6 Communicatie politie- en subsidiereglementenDe gemeente zal promotie maken voor de reeds bestaande subsidiereglementen en communiceren over hetpolitiereglement. Telkens er een nieuw subsidiereglement wordt goedgekeurd, zal hieraan ook de nodigebekendheid gegeven worden door sensibilisatie.3.1.4 Samenwerkingsovereenkomst ‘Milieu als opstap naar duurzameontwikkeling’Actuele toestandDe SO 2005-2007 werd door de gemeente Zwijndrecht ondertekend op het eerste niveau voor alle clusters. Doorde ondertekening verbond de gemeente zich ertoe om de beginselen van duurzaam milieubeleid te respecterenen toe te passen. De gemeente heeft bovendien geopteerd voor de duurzaamheidsambtenaar en voor debijkomende optionele bepalingen bij de cluster hinder (het opruimen van kleine partijen achtergelaten gevaarlijkeafvalstoffen en bodemverontreiniging). (Voor meer informatie over de SO, zie 12.6.2).22 Begeleiding opmaak door PIH

GMBP Zwijndrecht 2007-2013Instrumenten voor het milieubeleidKnelpunten‣ De SO brengt veel administratie met zich mee, wat ten koste gaat van de uitvoering van de acties en dedagelijkse werking.VisieDe gemeente beschouwt de SO als een leidraad om haar eigen milieubeleid verder te versterken en bovenlokaalaf te stemmen. De gelijkgerichte inspanningen van gemeenten, provincies en het Vlaams gewest leveren eenschaalvergroting van het milieubeleid op.ActiesIN7 Samenwerking met Vlaamse overheid verder zettenDe (opvolger van de) SO ‘milieu als opstap naar duurzame ontwikkeling’ zal ook de komende jaren ondertekendworden. Hierbij streeft de gemeente naar een praktisch haalbare uitbreiding van de niveaus.3.1.5 MilieubarometerBeleidskader• SO ‘Milieu als opstap naar duurzame ontwikkeling’ (Zie hoofdstuk 12.6.2)Actuele toestandIn 2004 werd de indicatorenset van de milieubarometer goedgekeurd. Met deze set van een 25-tal milieuindicatorenwil de gemeente de toestand van het milieu op haar grondgebied aangeven en de belangrijksteontwikkelingen opvolgen.In 2005 stapte Zwijndrecht als één van de zes pilootgemeentes, onder begeleiding van het Wereldnatuurfonds ende vzw Ecolife, in het dulomi-project "Milieubarometer". Dit project beoogt een betere communicatie rond demilieubarometer. Het project bestaat uit twee delen. Één deel richt zich op de gemeente als bedrijf, en maakt hetmogelijk om aan de hand van een aantal indicatoren de ecologische voetafdruk van gemeentelijke gebouwen teberekenen. Het andere deel richt zich op de gemeente als gebied. Ook voor dit deel werden een aantalindicatoren opgesteld. Het grootste deel van deze laatste indicatoren zal toegevoegd worden aan deoorspronkelijke indicatorenset van de gemeente.Via dit project werden ook een aantal grafische elementen ontwikkeld die de communicatie rond demilieubarometer ondersteunen, zoals logo's, banners voor op de website, cartoons en grafieken.Knelpunten‣ Niet alle gegevens zijn gemakkelijk te verkrijgen.‣ De inventarisatie van gegevens vertaalt zich nog te weinig in concrete acties.VisieDe milieubarometer is een relatief nieuw instrument dat waardevolle informatie levert voor de bijsturing van hetmilieubeleid.ActieIN8 Milieubarometer optimaliseren, invullen en implementeren in jaarprogrammaDe milieubarometer wordt geoptimaliseerd en ingevuld. Aan de hand van de milieubarometer worden deprioritaire acties bepaald voor het eerstvolgende MJP.Begeleiding opmaak door PIH 23

Instrumenten voor het milieubeleid GMBP Zwijndrecht 2007-20133.2. Gemeentelijke diensten en werking3.2.1 Milieudienst en duurzaamheidsambtenaarActuele toestandIn 1983 werd de milieudienst in Zwijndrecht opgericht. Deze bestaat nu uit twee milieuambtenaren (één voltijdsen één 4/5de) en twee medewerkers (eveneens één voltijds en één 4/5de). De afgelopen jaren zijn de taken van demilieudienst alleen maar toegenomen. Tot de taken behoren momenteel onder andere:• Advies aan de bevolking;• Opvolgen van de samenwerkingsovereenkomst;• Opvolgen van hogere beleidsplannen,• Opmaak en uitvoering van het milieujaarprogramma;• Opmaak van de milieubarometer (i.s.m. de duurzaamheidsambtenaar);• Begeleiden van de milieuraad;• Beleidsvoorbereidende nota’s opmaken en adviesverlening;• Opvolging van bodemonderzoeken en milieueffectrapporten (MER’s);• Opzoeking bodembedreigende activiteiten voor notarissen,• VLAREM-administratie en -toezicht;• Uitwerken van projecten en activiteiten (rond milieu en natuur);• Vergunningen vellen van bomen en opvolging van heraanplanting;• Klachtenbehandeling;• Milieugerelateerde informatie verstrekken;• Overleg en samenwerking met interne en externe diensten en instellingen;• Onthaalfunctie voor het departement grondgebiedszaken (Openbare werken, groendienst, ruimtelijkeordening en milieudienst).De duurzaamheidsambtenaar (DA) van Zwijndrecht valt niet mee onder de milieudienst, maar onder de dienstproject- en beleidsmanagement. Tot het takenpakket van de DA hoort:• Opmaak van de milieubarometer (i.s.m. de milieudienst)• Interne milieuzorg (ambtelijk overleg, aankoop en gebruik van milieuvriendelijke producten, bewakingvan duurzame principes in bouwprojecten en bestekken, duurzaam watergebruik en afvalpreventie).• Energie (het energiezorgsysteem en energieboekhouding)• Informatie en sensibilisering van de bevolking• Mobiliteit (jaarlijkse rapportering over uitvoering mobiliteitsplan, organisatie mobiliteitsacties,verkeerscel)• Opvolgen van de SO i.s.m. de milieudienstKnelpunten‣ De huidige bezetting en taakverdeling in de milieudienst laat geen systematische controle op hinderlijkeinrichtingen toe.‣ De combinatie van een volwaardig duurzaamheidsbeleid met een volwaardig mobiliteitsbeleid en denodige bijscholingen overstijgt één voltijdse betrekking en brengt problemen met zich mee in geval vanziekte.‣ De toegenomen inspraakmogelijkheden rond vaak omvangrijke bovenlokale plannen verhogen dewerkdruk op de lokale diensten enorm.‣ De technologische ontwikkelingen en veranderende wetgevingen vereisen constante bijscholing naast dedagelijkse werking.‣ Tijdens de openingsuren is het verzekeren van de onthaalfunctie prioritair, waardoor andere taken meer opde achtergrond verdwijnen.24 Begeleiding opmaak door PIH

GMBP Zwijndrecht 2007-2013Instrumenten voor het milieubeleidVisieHet personeelskader moet afgestemd zijn op het takenpakket van de dienst. Het personeel moet goed opgeleid enbijgeschoold zijn ten opzichte van de functie. Een minimum aan flexibiliteit en vervangbaarheid binnen de dienstmoet verzekerd zijn. Motivatie en samenwerking vormen de basis.ActiesIN9 Taakverdeling milieudienst (en duurzaamheidsambtenaar) optimaliserenDe milieutaken in de gemeente zullen regelmatig worden geïnventariseerd. Daarbij zal er een inschatting wordengemaakt van de tijdsinvestering. Op basis hiervan zullen de taakverdeling en het personeelskader wordengeëvalueerd, en zullen prioriteiten worden gezet.IN10 Bijscholing volgenDe gemeente voorziet voldoende mogelijkheid tot vorming.3.2.2 Interne milieuzorgActuele toestandTijdens de wekelijkse vergaderingen van de diensthoofden per departement worden de collegepunten enprojecten getoetst op de naleving van de milieuwetgeving en de implementatie van duurzaamheidsprincipes. Demilieuambtenaar woont de vergaderingen van het departement grondgebiedszaken bij, deduurzaamheidsambtenaar volgt de andere departementen op. In 2003 werd gewerkt rond papier enbestrijdingsmiddelen, en werd de werking rond compost opgestart. In 2004 stonden deze productgroepen ookweer op het programma, en werd de werking rond duurzaam geëxploiteerd hout en breekpuin opgestart. Verderwerd de selectieve inzameling van afval binnen de eigen diensten op punt gezet. Daarnaast werd aan depersoneelsleden een energiehandleiding toegelicht met tips voor een rationeel energiegebruik op het werk enthuis.Knelpunten‣ Er is geen echt systeem aanwezig.‣ Interne milieuzorg wordt binnen de gemeente niet voldoende gedragen en is nog niet genoeg een reflex.VisieDe gemeente wil interne milieuzorg verder uitwerken. De belasting van het milieu door de gemeentelijke dienstendient tot een minimum beperkt te worden (vervullen van voorbeeldfunctie).ActiesIN11 Optimaliseren intern milieuzorgsysteemHet intern milieuzorgsysteem zal verder worden uitgebouwd. Dit systeem zal vervolgens jaarlijks wordengeëvalueerd en bijgestuurd. Er wordt een procedure opgesteld voor de verschillende diensten die dient te wordengevolgd.IN12 Sensibilisatie bevolking rond milieuzorgDe bevolking wordt via website en gemeentelijk informatieblad op de hoogte gehouden van de internemilieuzorg en zo gesensibiliseerd tot navolgingIN13 Communicatie interne milieuzorgEr dient heel veel aandacht gegeven te worden aan interne communicatie. Enkel bij voldoende draagvlak heeftinterne milieuzorg kans tot slagen op lange termijn.Begeleiding opmaak door PIH 25

Instrumenten voor het milieubeleid GMBP Zwijndrecht 2007-20133.2.3 Inventarissen en MMIS 13Beleidskader• SO ‘Milieu als opstap naar duurzame ontwikkeling’ (Zie hoofdstuk 12.6.2)Actuele toestandDe milieuklachten worden geïnventariseerd. Een meldingsformulier wordt verspreid via het informatieblad. Deklachten worden ingegeven in het MKROS of in een eigen systeem (voor de klachten die niet in het MKROSpassen) en opgevolgd. Jaarlijks komen er iets meer dan 400 milieuklachten binnen. Er bestaat eendienstoverschrijdend draaiboek voor klachtenbehandeling.Milieuvergunningen worden ingegeven in een databank van CIPAL. De gemeente wacht op het operationeelworden van het gewestelijk milieuvergunningenloket.Kapvergunningen worden bijgehouden in de bouwvergunningendatabank.Met de databank van de potentieel verontreinigde sites is een aanvang genomen. Bedoeling is dat deze mee inde milieuvergunningendatabank worden gestoken.Verder beschikt de gemeente over een nauwkeurige rioleringsdatabank.De gemeente beschikt over een ArcGISomgeving 14 . Op elke afdeling van grondgebiedszaken is er personeelaanwezig dat de gegevens kan bekijken, een aantal personeelsleden kunnen ook gegevens invoeren.Knelpunten‣ MKROS is niet gebruiksvriendelijk. Er wordt dus met twee klachtenverwerkingsystemen gewerkt.‣ Er is geen compatibiliteit tussen de vergunningenregistratie van het gewest, de gemeente en de OVAM.‣ De oude databankgegevens van de hinderlijke inrichtingen zijn nog niet geïntegreerd in de nieuwedatabank van de milieuvergunningen.VisieDe gemeente Zwijndrecht voorziet het toenemende belang en de voordelen van de digitalisering van informatie.Ze wil graag inspelen op initiatieven die elektronisch beleid stimuleren maar gaat hierbij omzichtig te werk:nieuwe technologieën moeten een meerwaarde bieden en mogen bestaand comfort of veiligheid nietverminderen.ActiesIN14 Op- en uitbouw van elektronische milieu-informatieDe gemeente zal elektronisch milieu-informatie opslaan, structureren en ter beschikking stellen van de eigendiensten, bedrijven en bevolking. Waar vereist, stelt zij die informatie ter beschikking van het Vlaams gewest envan de bevolking. Ze zorgt ervoor dat de juiste hard- en software aanwezig is en dat er voldoende opgeleidpersoneel is om de vlotte werking te verzekeren.IN15 Klachtendatabank uitbouwenDe klachtenregistratie zal worden geïnformatiseerd.IN16 Databank verontreinigde sites en milieuvergunningendatabank koppelenDe gemeente probeert samen met CIPAL en OVAM om de databank van de potentieel verontreinigde sites tekoppelen aan de milieuvergunningendatabank. Hiervoor zal ook de oude gemeentelijke databank van dehinderlijke inrichtingen geïntegreerd worden in de databank van de milieuvergunningen. De databanken wordenactueel gehouden.IN17 Integratie databanken in GISAlle databanken zullen zoveel mogelijk gekoppeld worden aan het GIS.13MMIS: het gewestelijk Milieu Management Informatiesysteem is een geheel van databanken waarop milieuinformatie verzameld wordt endie door gewest en gemeenten geraadpleegd kunnen worden. Deel van dit MMIS zijn ondere andere vier databanken (MKROS,natuurvergunningenloket, milieuvergunningenloket, gewestelijke rioleringsdatabank) die via een gezamenlijke portaalsite geraadpleegdkunnen worden.14ArcGIS: geografisch informatiesysteem, dit is een softwarepakket dat een grafisch programma, specifiek voor kaartmateriaal, koppelt aaneen database. Hierdoor kunnen makkelijk gegevens visueel voorgesteld worden verbonden met hun geografische ligging. Typischetoepassingen zijn het berekenen van door wateroverlast bedreigde gebieden of de berekening van een kortste reistijd.26 Begeleiding opmaak door PIH

GMBP Zwijndrecht 2007-2013Instrumenten voor het milieubeleid3.2.4 Andere diensten en integratieActuele toestandAl verschillende jaren bestaat in de gemeente een Managementteam (MT), bestaande uit gemeentesecretaris,ontvanger, de twee departementshoofden grondgebiedszaken en burgerzaken/welzijnszaken. Het MT komtwekelijks bijeen en coördineert de werking van de verschillende diensten. Vanaf 2007 is een MT decretaalverplicht.Er is in Zwijndrecht een wekelijks diensthoofdenoverleg waarin alle dossiers die door het college en / of degemeenteraad worden behandeld, worden bekeken. Op dit wekelijks overleg kunnen opmerkingen overmilieuaspecten van dossiers worden gemaakt en kan extra aandacht worden besteed aan milieuthema’s.De verschillende diensten van grondgebiedszaken (GZ) zitten eveneens wekelijks samen voor overleg. Dit overlegwordt als positief ervaren. Voor specifieke dossiers wordt ad hoc samen gezeten, vaak informeel. Dit neemt echterniet weg dat een aantal diensten te weinig rekening houdt met milieuaspecten.Om integratie verder te stimuleren werd een projectgroep opgesteld die als doel heeft een allesomvattendebeleidsnota en meerjarenplan op te stellen. Hierin zou een overzicht worden opgenomen van alle uit te voerenacties met de verschillende stappen, timing en betrokkenen. Zo heeft iedereen een zicht op de planning van deverschillende diensten en kunnen de verschillende plannen op elkaar worden afgestemd. De opmaak van eenmilieubeleidsplan is één van de actiepunten voor milieu in de beleidsnota en het meerjarenplan.De gemeente heeft het softwarepakket Olympus van CIPAL aangekocht om de beleids- en financiële informatiete verwerken tot een strategische meerjarenplanning met bijhorende budgettering.Knelpunten‣ Op andere diensten wordt milieu niet reflexmatig geïntegreerd.‣ Er wordt te weinig informatie doorgegeven tussen de verschillende diensten.VisieDe overlegstructuren moeten leiden tot integratie van milieu en duurzame ontwikkeling in de algemene werkingvan de gemeente. Het overleg mag echter geen doel op zich zijn, maar wel een middel tot betere samenwerkingtussen de verschillende diensten.Op termijn zou het de bedoeling moeten zijn om een beknopt GMBP en een MJP uit de strategischemeerjarenplanning te kunnen halen.ActiesIN18 Continueren en optimaliseren dienstoverschrijdende overlegstructurenWekelijks wordt tussen de verschillende diensten van GZ overleg gehouden. Binnen alle diensten zal eengeschikte contactpersoon worden aangeduid die als aanspreekpunt zal fungeren en de dienst zalvertegenwoordigen bij overleg. Er wordt vergaderd rond concrete thema's, die voldoende ruim op voorhandbekend gemaakt worden. De verschillende diensten zullen op de hoogte gehouden worden van onder andere demilieuwetgeving en hoe deze geïmplementeerd moet worden.IN19 Voortzetten bestaand thematisch overleg rond projectenNaar aanleiding van concrete vragen of projecten wordt er een thematisch overleg gehouden met de directbetrokken personen.Begeleiding opmaak door PIH 27

Instrumenten voor het milieubeleid GMBP Zwijndrecht 2007-20133.2.5 Toezicht en klachtenbehandelingBeleidskader• VLAREM (Zie hoofdstuk 12.6.5)Actuele toestandToezicht op de milieumisdrijven die onder de bevoegdheid van de gemeente vallen, wordt uitgevoerd door detwee milieuambtenaren. Hiervoor kunnen ze op de medewerking van de lokale politie van de politiezoneZwijndrecht rekenen. Voor geluidsmetingen i.v.m. elektronisch versterkte muziek werkt de gemeente samen methet geluidsteam van de politie van Antwerpen. De twee milieuambtenaren zijn aangesteld als VLAREMambtenaaren zijn daarom bevoegd om op te treden conform artikel 58 van VLAREM I. Jaarlijks worden eenaantal VLAREM-controles uitgevoerd. Er bestaat een dienstoverschrijdend draaiboek voor de behandeling vanklachten.Knelpunten‣ Een systematische controle van de hinderlijke inrichtingen ontbreekt. (Zie ook onder 3.2.1).‣ De uitwisseling van dossiers en informatie tussen politie en milieudienst is nog voor verbetering vatbaar.VisieDe gemeente vindt het belangrijk om regelmatige controles op de naleving van de bestaande (milieu)wetgevinguit te oefenen bij de bedrijven. Een regelmatige controle is eerlijker ten opzichte van bedrijven die inspanningenleveren om de wetgeving na te leven. Bij voorkeur worden de controles gegroepeerd per sector, omdat deambtelijke bestudering van de wetgeving hierdoor een beter werkingsrendement krijgt.ActieIN20 Toezicht op milieudelicten en klachtenbehandelingDe milieudienst zal de klachtenbehandeling en het milieutoezicht op gemeentelijk niveau optimaliseren en verderuitbouwen.IN21 VLAREM-attest actueel houdenDe milieuambtenaren zullen zich in het kader van hun VLAREM-attest bijscholen. Wanneer het VLAREM-attestvervalt, zullen ze opnieuw vorming volgen, zodat het attest kan worden vernieuwd.IN22 Controle klasse 2 en klasse 3 bedrijven systematiserenDe gemeente zal een systematische controle uitvoeren bij de klasse 2 en 3 bedrijven op haar grondgebied. Er zalper sector worden toegezien dat de milieuwetgevingen en opgelegde milieuvergunningsvoorwaarden wordennageleefd.3.2.6 SamenwerkingsverbandenActuele toestandHet PIH ondersteunt de gemeente rond gemeentelijk milieu- en natuurbeleid en realiseert verschillende projectenvoor de gemeente.Verder werkt de gemeente samen met IGEAN voor juridische adviesverlening, met IBOGEM omtrent afval en methet Steunpunt Milieu en Gezondheid voor de biomonitoringscampagne ‘Milieu en Gezondheid’.Als lid van VVSG heeft de gemeente toegang tot technisch advies en opleidingen.Voor problemen op het raakvlak tussen milieu en gezondheid kan de gemeente Zwijndrecht beroep doen op deLOGO P.R.A.A.M. 15 en de daar tewerkgestelde medisch milieukundigen.15LOGO is de afkorting van LOkaal GezondheidsOverleg. Dit is een samenwerkingsverband voor ‘gezondheidsoverleg en –organisatie’ datinstaat voor de coördinatie en ondersteuning van het lokale gezondheidsoverleg. P.R.A.A.M. staat voor Preventieve Acties Antwerpen Midden.28 Begeleiding opmaak door PIH

GMBP Zwijndrecht 2007-2013Instrumenten voor het milieubeleidVerder werkt de gemeente samen met de Bosgroep Antwerpen-Noord en Natuurpunt (rond het project‘Antwerpse Haven Natuurlijker’).Daarnaast werkt de gemeente ook samen met het provinciebestuur van Oost-Vlaanderen en verschillendewaterloopbeheerders voor de opmaak van de deelbekkenbeheerplannen ‘Land van Waas’ en ‘Barbierbeek’.OVO verzorgt bijscholing van de ambtenaren.Ook wordt er samengewerkt met de Regionale Commissie ter bestrijding van Muskusratten.Met Eandis werkt de gemeente samen rond energie.VELT ondersteunt de gemeente onder andere rond afvalarme en ecologische tuinen.Het digitaliseren van databanken gebeurt in samenwerking met CIPAL.Ondersteuning voor de deelbekkens komt van de waterschappen.Knelpunten‣ Zwijndrecht ligt op de grens van de provincies Antwerpen en Oost-Vlaanderen. Soms moet de gemeentesamenwerken met (afdelingen van) verenigingen die in de provincie Antwerpen actief zijn, soms met Oost-Vlaamse (afdelingen van) verenigingen en overheidsdiensten.VisieZwijndrecht wenst voor haar milieubeleid samen te werken met betrouwbare partners, die de eigenheid van degemeente kennen en respecteren. De samenwerking moet voor het milieu in de gemeente een wezenlijk voordeelopleveren, materieel of immaterieel (milieukennisopbouw binnen diensten, invloed op milieubeleid, promotie tenvoordele van het milieu, …).ActiesIN23 Samenwerkingsverbanden behouden of aangaanSamenwerkingsverbanden die een voordeel opleveren voor het gemeentelijk milieu worden behouden en/ofaangaan.3.3. MilieuraadBeleidskader• SO 'Milieu als opstap naar duurzame ontwikkeling' (Zie hoofdstuk 12.6.2)Actuele toestandSinds 24 juni 1992 bestaat in Zwijndrecht een milieuraad met maximaal 26 leden. In 2002 werden de statuten inovereenstemming gebracht met de SO wat betreft de 1/3 de regel voor de geslachten. In Zwijndrecht is dit, zoals invele gemeenten, een probleem. De verdeling schommelt rond 1/3 de , en wordt sommige jaren wel gehaald, anderejaren dan weer net niet.Aan de 1/3 de regel voor leden uit milieu- of natuurverenigingen werd wel voldaan.Voor de vergaderingen van de milieuraad staat een vergaderruimte en een begeleidende ambtenaar terbeschikking en jaarlijks krijgt de raad een subsidie van 1240 euro voor haar werking.De milieuraad komt maandelijks samen, met uitzondering van de zomermaanden. Tweemaal per jaar wordt een“open” milieuraadsvergadering georganiseerd die wordt bekend gemaakt via het gemeentelijk infoblad.De taak van de milieuraad bestaat al lang niet meer alleen uit adviesverlening. Ze organiseert ook verscheideneacties. Volgend overzichtje bestaat uit acties die door de milieuraad werden georganiseerd en uit acties waarbijde milieuraad betrokken was:• Een fietstocht langs knelpunten in de gemeente.• Verkoop van nestkastjes.Begeleiding opmaak door PIH 29

Instrumenten voor het milieubeleid GMBP Zwijndrecht 2007-2013• CarFreeDay.• Boomplantacties.• Kleur (de multiculturele zomerhappening).• Biobabbel over biologische voeding.Voor de organisatie van Kleur werkte de milieuraad samen met de cultuurraad, de seniorenraad, de derdewereldraad, de gezondheidsraad en de gelijke kansenraad. De milieuraad was voor dit project betrokken bij hetgebruik van herbruikbare bekers.Daarnaast worden er één- à tweejaarlijks overlegvergaderingen georganiseerd tussen de verschillendegemeentelijke adviesraden.Knelpunten‣ De 1/3 de regel van de verdeling van de geslachten wordt niet altijd behaald.VisieEen goed werkende milieuraad met een evenwichtige samenstelling kan door deskundige advisering hetmilieubeleid verrijken en het draagvlak verbreden.Naast de adviserende taak kan de vrijwillige uitvoering of medewerking aan acties en evenementen eenwaardevolle aanvulling van de gemeentelijke werking rond milieu zijn.ActiesIN24 Werking milieuraad ondersteunenOm een goed werkende milieuraad te behouden brengt de gemeente een budget, personeel en lokalen in, demilieuraad geeft gefundeerd advies en onderneemt eventueel zelf acties. De gemeentelijke communicatiekanalenstaan ter beschikking om de activiteiten van de milieuraad te promoten of aan ledenwerving te doen. Degemeente garandeert de doorstroming van relevante informatie naar de milieuraad.Om de kennis binnen demilieuraad te vergroten, zullen regelmatig informatieve momenten worden georganiseerd door de milieuraad.30 Begeleiding opmaak door PIH

GMBP Zwijndrecht 2007-2013Duurzaam productgebruik4. Duurzaam productgebruikProductgebruik is eigen aan onze maatschappij, er worden steeds meer producten geproduceerd en verkocht. Deprijs die voor deze producten wordt gevraagd, houdt enkel rekening met de grondstoffen en de werkuren, maarniet met de milieukost. Transport bijvoorbeeld van producten doet het CO 2-gehalte in de atmosfeer stijgen, maarde kosten om deze stijging teniet te doen en om de problemen op te lossen die zullen optreden door hetbroeikaseffect, worden niet meegerekend in de prijs van het product. Deze kosten kunnen echter wel wordenverminderd indien er bij de aankoop (milieu)bewuste keuzes worden gemaakt.4.1. Beleidskader• Decreet gebruik bestrijdingsmiddelen door openbare diensten (Zie hoofdstuk 12.6.10.11)• VLAREA 16 (Zie hoofdstuk 12.6.7.1)• SO ‘Milieu als opstap naar duurzame ontwikkeling’ (Zie hoofdstuk 12.6.2)4.2. Actuele toestandSinds 2003 heeft de gemeente een duurzaamheidsambtenaar aangesteld, die interne milieuzorg en duurzaamproductgebruik binnen de gemeentelijke diensten opvolgt. De burgers worden in beperkte mate geïnformeerdover hoe de gemeente duurzaam productgebruik intern toepast en ze krijgen tips om duurzaam om te gaan metmaterialen. Hieronder wordt een overzicht gegeven van de maatregelen die binnen de gemeente wordengenomen.Kantoormateriaal en papierIn de gemeente Zwijndrecht wordt uitgebreid gewerkt rond kantoormateriaal en papier: Eenzijdig gebruikt papierwordt ingezameld en wordt gebruikt als kladpapier, interne briefwisseling gebeurt met enveloppen die meermaalsgebruikt kunnen worden, interne communicatie verloopt meestal via e-mail, voor de aankoop van kopieerpapierwerden criteria opgesteld, lege inktpatronen worden apart ingezameld en aan leveranciers die reclamedrukwerkverspreiden werd gevraagd om enkel het nodige aantal exemplaren te versturen. Aan de kopieermachines en16Besluit van de Vlaamse Regering van 17 december 1997 tot vaststelling van het Vlaams reglement inzake afvalvoorkoming en -beheer (B.S.16 april 1998).Begeleiding opmaak door PIH 31

Duurzaam productgebruik GMBP Zwijndrecht 2007-2013printers werden affiches opgehangen met tips over rationeel papiergebruik. Naast deze maatregelen worden deeigen diensten gesensibiliseerd over dit thema via het personeelsblad “De Zwingalm” en regelmatig krijgen allepersoneelsleden een milieumail.CateringDe dranken worden aangekocht in statiegeldflessen. De koffie heeft het biogarantielabel en is afkomstig uit dewereldwinkel. Dit laatste geldt ook voor wijn, fruitsap en thee. De warme dranken worden aangeboden inthermoskannen in plaats van automaten. Wegwerpbestek en –servies worden niet aangekocht. Op gemeentelijkeopenluchtevenementen, in het jeugdhuis en het jeugdontmoetingscentrum wordt met herbruikbare bekersgewerkt. Deze kunnen eveneens uitgeleend worden door verenigingen.SchoonmaakOm verpakkingsafval te vermijden worden schoonmaakmiddelen aangekocht in grote verpakkingen. Sinds enkelejaren is het gebruik van javel stopgezet. Er wordt gebruik gemaakt van microvezeldoekjes, waardoor kan bespaardworden op schoonmaakproduct en warm water. Bovendien zijn deze herbruikbaar. Het water dat voor bepaaldeschoonmaaktaken wordt gebruikt is regenwater. Op alle verdiepingen van het Administratief Centrum zijnkraantjes voor het regenwater voorzien.Materialen voor tuin- en groenaanleg, -onderhoud en -meubilairDe gemeente Zwijndrecht heeft een reductieplan opgesteld voor het gebruik van bestrijdingsmiddelen. Tegen2015 moet het volledige grondgebied pesticidenvrij onderhouden worden. In een 20%-zone van het grondgebiedworden nu reeds geen bestrijdingsmiddelen meer gebruikt voor het groenonderhoud en is men overgeschakeld opalternatieve methoden, zoals het aanpassen van de beplantingen, borstelen, gebruik van de veegmachine,thermische onkruidbestrijding, … . In Tabel 3 wordt een overzicht gegeven van de hoeveelheid actieve stof vanbestrijdingsmiddelen die in het milieu terechtkomt door de gemeente.De groendienst gebruikt sinds 2003 compost met VLACO-label. De afgevallen bladeren worden door de gemeentegecomposteerd. Deze compost wordt gebruikt in bloembakken en andere aanplantingen. Ibogem biedt gratisgelabeld compost aan.Tabel 3: Kg in het milieu verspreide actieve stof van bestrijdingsmiddelenJaarKg actieve stof2002 512003 412004 32,82005 14,14Bouw- en onderhoudsmaterialenHet breekpuin dat door de dienst openbare werken wordt gebruikt, heeft het COPRO-label of een andervolwaardig keuringscertificaat. Voor sommige projecten, zoals wegeniswerken, wordt het steenpuin plaatselijkgerecycleerd voor bijvoorbeeld onderfundering.De dienst openbare werken gebruikt voor bepaalde toepassingen duurzaam geëxploiteerd hout. Over het gebruikvan FSC-gelabeld hout werd uitvoerig gesensibiliseerd via artikels, tentoonstellingen en toelichtingen.32 Begeleiding opmaak door PIH

GMBP Zwijndrecht 2007-2013Duurzaam productgebruik4.3. Knelpunten‣ Rekening houden met milieuaspecten is bij het personeel nog niet voldoende een automatisme.‣ Milieucriteria worden in bestekken niet standaard opgenomen.‣ De duurzaamheidsambtenaar wordt vaak niet tijdig betrokken bij projecten, waardoor deze geenondersteuning kan bieden rond deze materie.‣ Alternatieven voor het niet gebruiken van pesticiden zijn dikwijls heel arbeidsintensief en hebben somsnog andere nadelen.4.4. VisieMilieuverantwoord productgebruik houdt in dat men bij aankoop en gebruik rekening houdt met demilieubelasting van een product over zijn hele levenscyclus heen, van grondstofontginning over verwerking,transport, gebruik tot afvalverwerking. De gemeente moet hierover blijvend kennis vergaren via ondersteuningdoor derden, opzoekingen en opleidingen. De opgedane kennis moet worden doorgegeven binnen degemeentelijke diensten en aan de bevolking. De motivatie van de werknemers is hierbij cruciaal. Quaaankoopbeleid en productgebruik moet de gemeente trachten een voorbeeldfunctie te zijn. Zo zal de gemeenteer onder andere naar streven om het gebruik van bestrijdingsmiddelen tot nul te reduceren tegen 2014. Milieumoet in alle bestekken als criterium worden opgenomen.4.5. ActiesDP1 Kennisopbouw en -doorstroming milieuverantwoord productgebruikDe gemeente bouwt kennis op over milieuverantwoord – inclusief spaarzaam - productgebruik doorsamenwerking met instanties, vorming van de personeelsleden en ervaringen met producten. Viainformatiemomenten per product en per doelgroep wordt de kennis binnen de diensten doorgegeven. Hierbij isde medewerking van de diensthoofden of een “eco”-afgevaardigde belangrijk. Naast de reeds bestaandeduurzaamheidswerking rond bepaalde productgroepen (kantoormateriaal, papier, catering, schoonmaakmiddelen,vermindering van pesticiden, gelabeld hout en gerecycleerd breekpuin), zal er bijkomend gewerkt worden rond deproductgroep verven..DP2 Communicatie milieuverantwoord productgebruik naar bevolkingDe opgedane kennis en ervaring uit actie DP1 wordt gecommuniceerd naar de burgers via het gemeenteblad, degemeentelijke website en openbare milieuraadsvergaderingen. De duurzaamheidsambtenaar fungeert alsaanspreekpunt voor vragen over productgebruik voor eigen personeel en inwoners van de gemeente. Degemeente zal sensibiliseren rond het gebruik van milieuvriendelijke alternatieven voor ozonafbrekende stoffen.DP3 Milieuverantwoorde gemeentelijke aankopenMet respect voor de geldende wetgeving op de overheidsaankopen wordt per project een aanstiplijst van criteriaopgesteld om milieuaspecten mee in overweging te nemen bij aankoop. De gemeente zal regelmatig (maximumdriejaarlijks) een inventaris opmaken van de aangekochte grondstoffen en producten en ze controleren op hun‘duurzaamheid’, met het oog op een eventuele bijsturing van het aankoopbeleid. Bij houtgebruik zal de gemeenteerop letten om voor een aantal toepassingen FSC- of ander gelabeld hout aan te kopen. Ze zal er ook op toeziendat het gebruik van chemisch verduurzaamd hout, indien mogelijk, wordt vermeden.Begeleiding opmaak door PIH 33

Duurzaam productgebruik GMBP Zwijndrecht 2007-2013DP4 Duurzaam handelenDe gemeente wil van duurzaam handelen bij het personeel een natuurlijke reflex maken, onder andere doorminder duurzame handelingen minder aantrekkelijk te maken.DP5 Doorlichten van bestekken op duurzaamheidHet gebruik van ecologisch verantwoorde, duurzame materialen en secundaire grondstoffen en nuttigetoepassing van afvalstoffen zal worden opgenomen in bestekken. Hiertoe zullen de bestekken in voorontwerpworden voorgelegd aan de duurzaamheidsambtenaar.DP6 Bestrijdingsmiddelengebruik binnen de eigen diensten reducerenNieuwe alternatieve bestrijdingsmethoden worden op de voet gevolgd. Op basis hiervan wordt het gebruiktegamma aan bestrijdingsmiddelen aangepast. Het personeel van de groendienst krijgt de mogelijkheid om vormingte volgen omtrent bestrijdingsmiddelen. Tegen eind 2014 zal het bestrijdingsmiddelengebruik tot nul wordengereduceerd. Om dit te kunnen bereiken zal het openbaar groen worden aangelegd volgens het principe ‘meergroen met minder onderhoud’. Het gebruik van éénjarige planten en het aanleggen van brede niet-betreedbareverhardingen zal ook in de toekomst vermeden worden en als bodemlaag worden compost en snoeihout gebruikt.DP7 Duurzaam bouwen gemeentelijke gebouwenDe gemeente zal bij verbouwing of nieuwbouw rekening houden met de principes van duurzaam bouwen. Indieneen aantal duurzame maatregelen niet toegepast kunnen worden wegens bijvoorbeeld de kostprijs, zullenmogelijks de nodige voorzieningen worden getroffen zodat op termijn op eenvoudige wijze omschakeling kangerealiseerd worden. De duurzaamheidsambtenaar zal vanaf het begin de planning kunnen opvolgen. Bijbouwprojecten zal aan Eandis planadvies worden gevraagd.DP8 Aankoop van GGO-producten vermijdenDe aankoop van producten op basis van genetisch gemanipuleerde gewassen wordt vermeden.DP9 Sensibilisatie rond biologische landbouwEr wordt een maandelijkse Biomarkt gehouden en geregeld worden artikels in het gemeentelijk infobladgepubliceerd.34 Begeleiding opmaak door PIH

GMBP Zwijndrecht 2007-2013Afval5. AfvalHet gebruik van producten leidt tot afval. De afvalberg wordt steeds groter, maar niemand staat te springen omeen afvalverwerkingsinstallatie of stort in de buurt te hebben. Afval kan op verschillende manieren wordenverwerkt, de ene methode is uit milieustandpunt meer gewenst dan de andere. Afval wordt uiteraard bestvermeden en als dat niet mogelijk is, hergebruikt. Vervolgens kiest men best voor recyclage, gevolgd doorverbranding met energierecuperatie en verbranding zonder energierecuperatie. Als allerlaatste optie, als er echtgeen andere mogelijkheid is, kan het afval worden gestort. Dit wordt het principe van de Ladder van Lansinkgenoemd.5.1. Beleidskader• Afvalstoffendecreet (Zie hoofdstuk 12.6.7.2)• Uitvoeringsplan Huishoudelijke Afvalstoffen 2003-2007 (Zie hoofdstuk 12.6.7.3)• SO ‘Milieu als opstap naar duurzame ontwikkeling’ (Zie hoofdstuk 12.6.2)• Gemeentelijk retributiereglement5.2. Actuele toestand5.2.1 AfvalHet verloop van de ingezamelde hoeveelheid afval per inwoner wordt weergegeven in Figuur 8. De evolutie vande afvalcijfers van de verschillende afvalfracties wordt gegeven in Tabel 4. In 2005 werd er in totaal 454 kg afvalper inwoner ingezameld, waarvan 154 kg niet selectief (cijfers van OVAM, begin 2007). Er werd dus 66% selectiefingezameld. Hiermee voldeed Zwijndrecht aan haar verplichtingen uit de SO en het geldende uitvoeringsplanhuishoudelijk afval. Tegen 2007 mag er op Vlaams niveau gemiddeld maar 150 kg restafval/inwoner zijn. Om alsgemeente dit streefcijfer te halen, moet de hoeveelheid restafval terug wat dalen.Begeleiding opmaak door PIH 35

Afval GMBP Zwijndrecht 2007-2013600kg afval per inwoner500400300200totaalselectiefrestafval10001999 2000 2001 2002 2003 2004 2005Figuur 8: kg afval ingezameld per inwoner (cijfers OVAM)Zwijndrecht werkt voor de selectieve afvalinzameling samen met de buurgemeenten Beveren en Kruibeke inIBOGEM. Jaarlijks wordt een ophaalkalender verspreid en periodiek een afvalkrant met tips rond voorkoming engoede sortering van afval. In de drie gemeenten worden restafval in zakken (tweewekelijks), PMD in zakken (tweemaal per maand), papier en karton (maandelijks), GFT in containers (tweewekelijks), snoeihout (3 maal per jaar),glas in kratten (maandelijks), grofvuil (4 maal per jaar) en kerstbomen (1 maal per jaar) aan huis opgehaald. Doorhet kleven van rode stickers op PMD-zakken met een foute inhoud wordt het PMD-residu teruggedrongen.TV’s,koelkasten en dergelijke die foutief worden buitengezet voor de grofvuil ophaling worden niet direct door degemeente verwijderd. In dit geval wordt in de onmiddellijke omgeving een brief gepost met de vraag om hettoestel terug te nemen.Er wordt een gedifferentieerde tarifering toegepast op basis van de prijs van de vuilniszakken en de labels voor deGFT-containers:Restafvalzakken van 60l (20 stuks) 20, 20 euroRestafvalzakken van 30l (20 stuks) 12, 20 euroPMD-zakken van 60l (20 stuks) 2,50 euroGFT-label voor 40l-container 0,50 euroGFT-label voor 120l-container 1,20 euroGFT-label voor 240l-container 3,20 euroHet containerpark op de grens van Melsele is toegankelijk voor de inwoners van de gemeente Zwijndrecht.Hiervoor werd voor Zwijndrecht een afwijking van het Uitvoeringsplan huishoudelijke afvalstoffen toegestaan.Men kan hier terecht met glas, KGA, piepschuim, plastiek, PMD, verpakkingsfolie, grof vuil, papier en karton,houtafval, metalen, gazonmaaisel, asbesthoudend afval, bouw- en sloopafval, snoeihout, groenafval, wit- enbruingoed, afvalolie, autobanden en textiel. Particulieren mogen maximaal 199 kg afval gratis aanleveren (100 kgper afzonderlijke afvalstroom). Indien meer wordt aangebracht, moet er worden betaald.Bij de gemeentelijke diensten worden restafval, GFT, PMD, KGA, glas, papier en lege inktpatronen apartingezameld.Op het gemeentehuis zijn folders over asbest verkrijgbaar en er werd een artikel gepubliceerd over radioactievebliksemafleiders.Bedrijven in Zwijndrecht kunnen hun afval ook laten ophalen door IBOGEM: gesorteerd glas, GFT, papier enkarton, PMD en restafval worden afzonderlijk opgehaald. De ophaalfrequentie en de geschikte inzamelcontainerskunnen worden gekozen door het bedrijf zelf. Ondernemers kunnen met hun afval ook terecht op hetcontainerpark. Zij kunnen hun afval aan kostprijs aanleveren. Bij de milieudienst kunnen de bedrijven foldersverkrijgen over bedrijfsafval.36 Begeleiding opmaak door PIH

GMBP Zwijndrecht 2007-2013Afval1999 2000 2001 2002 2003 2004 2005Vlaams gemiddelde(2004)kg/inw. kg/inw. kg/inw. kg/inw. kg/inw. kg/inw. kg/inw. (kg/inw)autobanden 0,11 0,18 0,16 0,11 0,39 0,18 0,24 0,32bouw en sloopafval 77,24 42,87 44,29 42,42 41,12 36,13 39,29 84,69asbesthoudend bouw ensloopafval 0,00 0,00 0,00 0,00 0,00 1,80 1,92metalen verpakkingen 4,21 4,40 4,95 4,43 4,45 4,07 3,86dierlijk afval 0,00 0,00 0,00 0,00 0,00 0,00 0,00piepschuim 0,17 0,17 0,18 0,32 0,19 0,21 0,19 0,15bruingoed 0,06 0,42 0,67 1,36 1,66 0,00 0,00gemeentevuil 0,00 0,71 0,23 0,00 0,00 0,00 0,04GFT 61,06 63,42 56,91 57,58 48,02 49,55 46,86 54,03gemengd glas 0,00 0,00 0,00 0,00 0,00 0,00 0,00 4,97gekleurd glas 19,72 21,98 25,56 21,23 21,75 22,61 21,07grofvuil 46,57 43,61 45,40 36,39 29,48 39,99 40,32witgoed 0,06 0,30 0,40 1,60 1,27 0,00 0,00groot wit (deel AEEA) 0,00 0,00 0,00 0,00 0,00 1,81 2,84houtafval 17,08 86,49 16,75 24,06 21,39 22,35 25,96 29,41huisvuil 111,62 116,16 113,54 96,70 108,90 115,58 112,02kringloopgoederen 2,90 4,75 7,13 4,31 4,89 4,11 6,45 3,64gemengde kunststoffen 0,08 0,20 0,22 0,21 0,17 0,29 1,07karton 5,06 0,00 0,00 0,00 0,00 0,00 0,00 0,88kunststof verpakkingen 4,40 4,70 5,19 5,00 5,36 5,14 5,06 5,25koel en vries (deel AEEA) 0,00 0,00 0,00 0,00 0,00 1,35 1,65landbouwfolies 3,71 0,00 0,00 0,00 0,00 0,00 0,00metalen verpakkingen 6,07 4,73 4,01 7,68 6,99 7,39 7,75overige (Deel AEEA) 0,00 0,00 0,00 0,00 0,00 2,02 2,22papier en karton gemengd 57,97 71,58 69,41 67,14 66,59 69,29 64,71 72,09papier en karton gemengd 6,80 0,00 0,00 0,00 0,00 0,00 0,00snoeihout 0,00 6,80 4,28 4,39 4,67 4,32 4,08 24,69sorteerresidu PMD 6,14 3,78 3,97 2,51 2,02 1,52 1,39tuinafval 45,84 50,79 51,34 42,83 37,31 49,98 55,26 62,21drankkartons 1,46 1,68 1,75 1,56 1,68 1,60 1,54 1,57textiel 1,33 1,06 3,32 4,14 3,88 2,57 1,90 4,43TV en monitoren (deelAEEA) 0,00 0,00 0,00 0,00 0,00 1,38 1,75vlak glas 2,02 1,24 1,02 1,21 1,07 2,45 1,25 1,43wit glas 0,00 0,00 0,00 0,00 0,00 0,00 0,00KGA 2,07 2,14 2,45 2,76 2,43 2,98 2,65Restafval 164,34 164,27 163,16 135,61 140,41 157,07 153,85Totaal 483,74 534,2 463,17 429,98 415,75 450,83 453,76Tabel 4: Evolutie van de afvalcijfers van de verschillende afvalfracties voor Zwijndrecht en IbogemOmdat preventie van afval belangrijker is dan recycleren, voert de gemeente ook actie rond afvalpreventie. ViaIBOGEM kunnen de inwoners van de gemeente Zwijndrecht compostvaten aankopen aan een sterk verminderdeprijs. Het compostgebruik wordt gestimuleerd via de compostmeesterwerking. Er zijn vier compostmeesters actiefin de gemeente. Deze organiseren informatiestanden op de braderijen, informatieavonden, geven geleidebezoeken op de compostdemoplaats, gaan naar scholen, doen mee aan de compostmaand en schrijven af en toeartikels voor de afvalkrant.Herbruikbare luiers worden gesubsidieerd op basis van de aangeboden facturen. De gemeente beschikt overherbruikbare bekers die gebruikt worden op gemeentelijke evenementen, in het jeugdhuis en jeugdcentrum.Bovendien worden de modaliteiten onderzocht om deze te onlenen via de gemeentelijke uitleendienst.Begeleiding opmaak door PIH 37

Afval GMBP Zwijndrecht 2007-2013Naar de scholen toe werd een actie rond brooddozen uitgewerkt.Burgers die de overvloed aan reclamedrukwerk willen tegengaan, kunnen op de milieudienst en het onthaal vanhet administratief centrum terecht voor antireclamestickers. In de Ecoloft aan de kringloopwinkel is een standrond afvalpreventie opgesteld. Hier kunnen scholen en verenigingen terecht voor een educatief bezoek.Op de website van IBOGEM is informatie over afval en afvalpreventie terug te vinden. Verder worden er op hetgemeentehuis folders verdeeld om preventie van afval te stimuleren (bijvoorbeeld rond boodschappentassen).Herbruikbare spullen of meubels kunnen steeds naar de Kringwinkel in Melsele worden gebracht. Bovendienworden bruikbare huisraad, kleding, speelgoed, … gratis op aanvraag opgehaald bij de inwoners van de gemeente.Hierdoor wordt de hoeveelheid grof vuil dat definitief verwerkt moet worden, beperkt.5.2.2 AfvalhinderIllegaal ontwijkgedrag wordt in de gemeente op verschillende manieren tegengegaan: regelmatig worden artikelsover hondenpoep, over het verbranden van afval en over sluikstorten in het gemeentelijk informatiebladgepubliceerd.Bij sluikstorten worden de opruimkosten verhaald op de dader, indien deze gekend is. Indien deze niet gekend isen het gaat om grote hoeveelheden sluikstort, wordt in de buurt een poster opgehangen met de kostprijs van hetopruimen en de boodschap dat de kosten worden verhaald op de dader indien deze gekend is.In het geval van sluikstoken wordt ter plaatse aangedrongen om het vuur onmiddellijk te doven.Er wordt deelgenomen aan de driejaarlijkse provinciale zwerfvuilacties. Daarnaast wordt er logistieke steunverleend aan zwerfvuilopruimingen door verenigingen.Naast sluikstoken, zwerfvuil en sluikstorten, vormt vooral hondenpoep een probleem in de gemeente. Er zijn inZwijndrecht 12 hondentoiletten, 2 loopzones en 5 automaten met hondenpoepzakjes aanwezig. Inprobleemzones worden geregeld bordjes geplaatst om hondenpoep tegen te gaan. Er wordt geprobeerd omhondentoiletten te integreren in gemeentelijke verkavelingprojecten.Specifiek voor bladeren worden er bladkorven geplaatst in de straten. Deze bladkorven worden leeggemaakt dooreen externe firma.5.3. Knelpunten‣ Het product- en verpakkingsbeleid wordt op een hoger niveau beslist.‣ Stijging van de totale hoeveelheid huishoudelijk afval en een hoog aandeel van het composteerbaargedeelte.‣ Zwerfvuil, hondenpoep en sluikstort.‣ Buitengewoon grote hoeveelheid grof vuil binnen de regio.‣ Bergingsruimte voor afval in appartementen.5.4. VisieDe bovenste trede van de Ladder van Lansink, namelijk de voorkoming van afval, is nog niet voldoende alsautomatisme ingeburgerd. Een mentaliteitsverandering qua duurzaam materialengebruik is nodig en moet ingang gezet worden op bovenlokaal niveau, waarbij de gemeenten hun deel van de taak moeten opnemen.38 Begeleiding opmaak door PIH

GMBP Zwijndrecht 2007-2013AfvalOm de doelstellingen uit het geldende Uitvoeringsplan Huishoudelijke Afvalstoffen te halen, baseert degemeente, in samenwerking met IBOGEM, haar beleid voorlopig op 4 pijlers:‣ Acties voeren om preventie, hergebruik en correcte sortering te stimuleren.‣ Compostering als oplossing voor GFT-afval.‣ Volgehouden inspanningen rond afval binnen de eigen diensten.‣ Verder uitvoeren en waar mogelijk optimaliseren van de selectieve inzameling.‣ Retributie volgens het principe 'de vervuiler betaalt'.Via deze pijlers wordt gestreefd naar de volgende doelstellingen:• ≤ 150 kg restafval/ inwoner.• Stagneren of terugdringen van de totale hoeveelheid afval.Als doelgroep op lokaal niveau verdienen de scholen bijzondere aandacht omdat ze instaan voor de vorming vantoekomstige generaties. Bedrijven blijven zelf de kosten dragen voor de afvalophaling.De gemeente streeft naar een proper uitzicht. Dit houdt in dat de eigen burgers worden aangezet om deopenbare weg, pleinen, plantsoenen en parken proper te houden. De nodige infrastructuur (vuilbakken/hondentoiletten/ bladkorven) moet aanwezig zijn, evenals voldoende onderhoudspersoneel.5.5. ActiesAF1 Compostmeesterwerking uitbouwenDe werking van de compostmeesters wordt verder gezet en uitgebreid. De doelstelling van 6 compostmeesters per10.000 inwoners wordt nagestreefd. Demonstratieplaatsen met verhakselaar zullen ter beschikking staan. Erwordt logistieke steun gegeven voor een compostmeesterstand op de braderijen.AF2 Acties voor scholen en verenigingenScholen en geïnteresseerden zullen op aanvraag de Ecoloft in de Kringwinkel (en mogelijks ook het containerparken de compostmeesters) kunnen bezoeken. Mogelijke periodieke preventieacties voor de scholen zijn: bedelen vanbrooddozen en drinkbussen of -flessen, …AF3 Interne afvalsorteringSelectieve inzameling van afval wordt in alle gemeentelijke gebouwen geoptimaliseerd. Ten minste debedrijfsafvalstoffen vermeld in het VLAREA art. 5.2.2.1 worden gescheiden ingezameld.AF4 Selectieve inzameling aan huis en via het containerpark constant bijsturenOp basis van de resultaten van sorteeranalyses en desgevallend klachtenanalyses wordt de selectieve inzamelingen de communicatie hier rond aangepast. De optimale werking van het containerpark zal worden opgevolgd enindien nodig bijgestuurd.AF5 Evaluatie prijszetting selectieve inzamelingIn functie van de taakstelling van het Uitvoeringsplan Huishoudelijke Afvalstoffen wordt desgewenst deprijszetting voor afvalzakken en labels periodiek aangepast.AF6 Aanpak sluikstorten en zwerfvuil en hondenpoepAlgemene sensibilisatie via het gemeentelijk informatieblad moet sluikstorten en overlast door hondenpoepterugdringen. Bij melding van sluikstort zal dit zo snel mogelijk verwijderd worden. Indien mogelijk wordt deveroorzaker zo snel mogelijk opgespoord. Periodiek zal er een opruimactie voor zwerfvuil (zoals bijvoorbeeldZAPPA) worden georganiseerd en er wordt logistieke steun voor dergelijke projecten gegeven. De gemeentelijkeinfrastructuur van hondentoiletten en vuilbakken wordt onderhouden en waar nodig uitgebouwd. Er wordtbekeken of zwerfvuil gemeenschappelijk via Ibogem kan worden aangepakt. Extra mogelijkheden voor controlerond de naleving van het politiereglement worden onderzocht.AF7 Ophaling grofvuil op afroepDe ophaling van grofvuil op vaste data zal worden gereduceerd en vervangen door een systeem op afroep.Begeleiding opmaak door PIH 39

Afval GMBP Zwijndrecht 2007-2013AF8 Hernieuwde aandacht voor "geen reclame"-stickers en de RobinsonlijstDe gemeente zal de gratis verdeling van "geen reclame"-stickers periodiek ter kennis brengen via hetgemeentelijk infoblad of de afvalkrant. Ook de inschrijving in de Robinson-lijst ter voorkoming van ongewenstgeadresseerd reclamedrukwerk wordt aangeboden.AF9 Stimuleren ondergrondse afvalcontainers en voldoende bergingsruimte bij nieuwbouw vanappartementenIn navolging van het succesvolle pilootproject in Zwijndrecht (in samenwerking met de ZwijndrechtseHuisvestingsmaatschappij) wordt de plaatsing van ondergrondse afvalcontainers aangemoedigd bijstedenbouwkundige aanvragen voor appartementsgebouwen. Dit zal met een diftarsysteem gepaard moetengaan. Er wordt voldoende bergingsruimte voor afval voorzien.AF10 Preventie en beheer van afval bij evenementenIn overleg met de betrokken diensten wordt een draaiboek ter voorkoming van afval en zwerfvuil opevenementen geoptimaliseerd en als voorwaarde bij de toelating gevoegd.AF11 Hergebruik via de Kringwinkel aanmoedigenDe Kringwinkel wordt in samenwerking met de Katholieke Hogeschool Mechelen in een aantrekkelijk nieuwkleedje gestoken. Daarnaast zal een (de)montageservice worden uitgebouwd voor ophaling en levering vangoederen voor of van de Kringwinkel. De mogelijkheid om afgedankte goederen van bedrijven via de Kringwinkelaan te bieden voor hergebruik wordt uitgebouwd en verbonden aan het overmaken van een aangepast financieelattest.AF12 Inzameling containerpark optimaliserenEr wordt een enquête gehouden rond het gebruik van het containerpark. De mogelijkheid tot meerdereaanleveringen per dag door particulieren wordt onderzocht in combinatie met een herziening van de gratis aante leveren hoeveelheid per dag.AF13 Inzameling wegwerpluiers bij de sectorIn samenwerking met rusthuizen en kinderdagverblijven wordt een project uitgewerkt voor de inzameling vanwegwerpluiers.AF14 Bestrijding schadelijke dieren en overpopulatie zwerfkattenIn het kader voor de zorg om de reinheid van de gemeente worden de schadelijke dieren zoals o.a. ratten op degemeentelijke gronden bestreden. Om overpopulaties van zwerfkatten te verminderen, wordt er eensamenwerking voorzien rond castratie en sterilisatie van dieren.AF15 Herbruikbare bekersDe gemeente legt de uitleenmodaliteiten voor de herbruikbare bekers vast en evalueert deze.40 Begeleiding opmaak door PIH

GMBP Zwijndrecht 2007-2013Bodem6. BodemBodemverontreinigingen kunnen door een waaier aan oorzaken ontstaan: oude huisvuilstortplaatsen, lekkestookolietanks, neerdwarrelend metaalstof van een fabriek, pesticiden en meststoffen, … Deze verontreinigingenontstaan meestal ongewild, maar vaak blijven er toxische concentraties achter. De kosten om deverontreinigingen in de grond (en vaak ook het grondwater) te verminderen, zijn zeer hoog. Zoals bij het afval ishet ook hier de boodschap om de verontreiniging te vermijden of zo snel mogelijk aan te pakken.6.1. Beleidskader• Bodemsaneringsdecreet (Zie hoofdstuk 12.6.8.1)• VLAREBO 17 (Zie hoofdstuk 12.6.8.1)• Mestdecreet (Zie hoofdstuk 12.6.8.2)• VLAREM II (Zie hoofdstuk 12.6.5)• VLAREA (Zie hoofdstuk 12.6.7.1)6.2. Actuele toestandIn 1997 werden de potentieel verontreinigde sites in de gemeente Zwijndrecht geïnventariseerd en geregistreerddoor het PIH. In totaal werden er 47 sites genoteerd met een totale oppervlakte van minstens 3 km², waarvan hetmerendeel bestond uit oude fabrieksterreinen en oude stortplaatsen. In Zwijndrecht zijn er tot nu toe al 110oriënterende bodemonderzoeken uitgevoerd. Deze hebben geleid tot 32 beschrijvende bodemonderzoeken en 14bodemsaneringen (OVAM, juli 2006).De bedrijven in het havengebied zijn wettelijk verplicht om periodieke bodemonderzoeken te laten uitvoeren endesgevallend tot saneringen over te gaan. De opvolging gebeurt door de OVAM, maar in geval vanverontreinigingen wordt de gemeente ingelicht.De gemeente zelf heeft nog één stookolietank in gebruik, namelijk in het gebouw van de politie.17Vlaams Reglement betreffende de bodemsanering.Begeleiding opmaak door PIH 41

Bodem GMBP Zwijndrecht 2007-2013Volgens de gegevens van de VLM waren er in 2006 16 landbouwbedrijven. De dieren op deze bedrijvenproduceerden samen 98 kg N/ha en 43 kg P 2O 5/ha. Deze mest wordt verwerkt en er worden nog extra dierlijke enchemische meststoffen ingevoerd. In totaal komt er zo 191 kg N/ha en 90 kg P 2O 5/ha op de Zwijndrechtse velden.Deze cijfers zijn lager dan de algemene bemestingsnormen.Omdat Zwijndrecht in de invloedsfeer van de metaalverwerkende industrie van Hoboken ligt, werd in 1994 doorde gemeente en het PIH een grootschalig rasteronderzoek naar zware metalen in de grond uitgevoerd. Gezienzware metalen niet afbreekbaar zijn, zijn de toenmalige resultaten nog altijd niet achterhaald. De aanwezigheidvooral van cadmium maakt de grond ongeschikt voor moestuinen en specifiek voor de kweek van bladgroenten.In 2004 werd door het FAVV een onderzoek uitgevoerd naar cadmium in lever en nieren van slachtvee in degemeenten rondom de (voormalige) sites van enkel metaalverwerkende bedrijven. Naar aanleiding van datonderzoek werden in Lommel, Balen, Overpelt en Neerpelt beperkende maatregelen opgelegd. In 2005 werdendeze uitgebreid naar o.a. Zwijndrecht. Deze maatregelen kaderen in het verhinderen van de verspreiding vanvoedingswaren die niet aan de norm voor cadmium voldoen. Ze omvatten een verbod op de uitvoer van levenderunderen ouder dan 18 maanden en een systhematische verwijdering en vernietiging van de nieren van dezerunderen wanneer ze in België geslacht worden.6.3. Knelpunten‣ Er zijn in de gemeente veel verontreinigde gronden, zowel historisch als door de aanwezigheid van veelindustriële bedrijvigheid.‣ Er werd een aanzet gegeven voor de databank voor potentieel verontreinigde gronden in de gemeente,maar de koppeling met de milieuvergunningendatabank ontbreekt.‣ Zwijndrecht ligt in de invloedssfeer van de metallurgie in Hoboken.‣ In wijken met historisch vervuilde gronden kunnen burgers niet samen een oriënterend bodemonderzoeklaten uitvoeren voor de ganse wijk omdat de attesten maar een aantal jaar geldig zijn.‣ Er is gebrek aan een tijdelijke opslagplaats voor opgegraven gronden die nog onderzocht moeten worden.6.4. VisieGezien de bevoegdheden rond bodemonderzoek en –sanering zich voor een groot deel bij OVAM bevinden,bestaat de gemeentelijke taak vooral in het inventariseren van vroegere en bestaande bodembedreigendeactiviteiten en het zorgvuldig registreren van de onderzoeksresultaten en saneringen. Op termijn moet dit tot eengebiedsdekkend inventaris leiden. Per perceel moet de informatie over de toestand en de bodembedreigendeactiviteiten digitaal ter beschikking staan en in een databank voor milieuvergunningen geïntegreerd worden. Degemeente moet uiteraard haar eigen gronden zorgvuldig beheren.42 Begeleiding opmaak door PIH

GMBP Zwijndrecht 2007-2013Bodem6.5. ActiesBO1 Opvolgen en inventariseren (potentiële) bodemverontreinigingDe toestand van de potentieel verontreinigde sites in de gemeente wordt opgevolgd en bijgehouden in eendigitaal register.BO2 Informatie rond verontreinigde sitesWanneer blijkt dat bepaalde sites verontreinigd zijn, worden de lopende onderzoeken en saneringen nauwgezetopgevolgd. Indien er indicaties zijn voor mogelijke verontreiniging in nabijgelegen zones worden de eigenaarsgeïnformeerd en zullen via peilputten extra metingen van de grondwaterkwaliteit worden uitgevoerd omdesgevallend verdere maatregelen te nemen. Wanneer een eigendom werd opgenomen in de inventaris vanrisicogronden, wordt de eigenaar hiervan op de hoogte gebracht, evenals van de mogelijke stappen die hij kanondernemen en de wetgeving hieromtrent. Jaarlijks wordt via de milieubarometer geïnformeerd over het aantalpotentiëel verontreinigde gronden en de goedgekeurde saneringsprojecten.BO3 Potentieel verontreinigde sites in eigendom van de gemeente aanpakkenVoor gronden in eigendom van de gemeente die vermoedelijk/ potentieel verontreinigd zijn, zal een oriënterendbodemonderzoek worden uitgevoerd. Indien nodig zullen deze gronden worden gesaneerd.BO4 Samenwerking met bodemdeskundigeVoor onderzoek bij acute accidentele bodemverontreinigingen zal een contract met een vaste bodemdeskundigeafgesloten worden.BO5 Subsidiereglement bodemonderzoek overwegenDe mogelijkheid van een subsidiereglement waarop geïnteresseerde burgers beroep kunnen doen om eenonderzoek te laten uitvoeren naar het voorkomen van voornamelijk cadmium in de bodem van hun tuin en deerop geteelde gewassen wordt onderzocht.BO6 Informeren over stookolietanksDe gemeente zal haar burgers informeren over de risico's van (ondergrondse) stookolietanks en de verplichtingenhieromtrent. Ze zal de bevolking stimuleren om niet gebruikte stookolietanks op een verantwoorde wijzeonschadelijk te maken. De gemeente zal stookolietanks in eigen gebouwen voorbeeldig beheren. Demogelijkheden voor de organisatie van een tankslag worden onderzocht.BO7 Sensibiliseren van de bevolking met betrekking tot het nieuwe bodemsaneringsdecreetDe gemeente zal haar burgers informeren over de risico's van (ondergrondse) stookolietanks en de verplichtingenhieromtrent. Ze zal de bevolking stimuleren om niet gebruikte stookolietanks op een verantwoorde wijzeonschadelijk te maken. De gemeente zal stookolietanks in eigen gebouwen voorbeeldig beheren. Demogelijkheden voor de organisatie van een tankslag worden onderzocht.BO8 Grondverzet in eigen beheerDe mogelijkheid tot aanleg van een tijdelijke opslagplaats voor grondverzet in eigen beheer wordt onderzocht. Bijhet uitvoeren van gemeentelijke werken respecteert de gemeente de regelgeving met betrekking tot grondverzet.BO9 Coördineren van collectieve bodemonderzoeken per siteDe gemeente legt een globaal oriënterend bodemonderzoek op bij nieuwe verkavelingen waar eenbodembedreigende activiteit gevestigd is of was. De nieuwe mogelijkheid tot bodemonderzoeken per site vergteen goede communicatie en begeleiding van de betrokken eigenaars.Begeleiding opmaak door PIH 43

Integraal waterbeheer GMBP Zwijndrecht 2007-20137. Integraal waterbeheerDe kwaliteit van de waterlopen in Vlaanderen kan nog altijd beter. Er werd al veel geïnvesteerd in riolering inzuiveringsinfrastructuur en de kwaliteit van de waterlopen evolueert langzaam aan van slecht naar matig. Maarnog niet alle huishoudelijke afvalwaters worden gezuiverd. Om de vooropgestelde milieukwaliteitsnormen tegen2015 tehalen, moeten nog versterkte inspanningen worden geleverd. Een aanzet hiertoe wordt gegeven in dezoneringsplannen, die het gemeentelijk grondgebied indelen in collectief of individueel te zuiveren zones.Niet alleen de kwaliteit, maar ook de kwantiteit van water vormt een probleem: steeds meer verhardeoppervlakten en te snelle afvoer van hemelwater geven aanleiding tot verdroging en wateroverlast. Het waterdringt immers minder in de bodem, wat tot verdroging kan leiden, en vloeit veel te snel weg, met stroomafwaartsoverstromingen tot gevolg.Omdat de verschillende aspecten van water zo met elkaar verbonden zijn, is een integrale benadering van dewaterproblematiek noodzakelijk. Een gemeente dient bij ingrepen op een waterloop rekening te houden met deeffecten van deze ingreep op de boven- en benedenloop in andere gemeenten. Voor het beheer van dewaterlopen die tot hetzelfde bekken behoren, moeten de betrokken gemeenten en waterloopbeheerderssamenwerken. Die samenwerking wordt vastgelegd in bekken- en deelbekkenbeheerplannen.In het hoofdstuk 'Integraal watebeheer' worden kwaliteit en kwantiteit van oppervlakte- en grondwater,waterbodem en duurzaam watergebruik besproken. De structuurkwaliteit wordt voornamelijk in het hoofdstuknatuur besproken.44 Begeleiding opmaak door PIH

GMBP Zwijndrecht 2007-2013Integraal waterbeheer7.1. Beleidskader• Europese Kaderrichtlijn Water (Zie hoofdstuk 12.6.9.1)• Decreet betreffende het integraal waterbeleid (Zie hoofdstuk 12.6.9.2)• Wet onbevaarbare waterlopen (Zie hoofdstuk 12.6.9.5)• Ontwerp Bekkenbeheerplan en Ontwerp Deelbekkenbeheerplannen (Zie hoofdstuk 12.6.9.4)• SO ‘Milieu als opstap naar duurzame ontwikkeling’ (Zie hoofdstuk 12.6.8.1)• VLAREM II (Zie hoofdstuk 12.6.5)• VLAREA (Zie hoofdstuk 12.6.7.1)• Uitvoeringsplan Slib• Mestdecreet (Zie hoofdstuk 12.6.8.2)• Gewestelijke stedenbouwkundige verordening inzake hemelwaterputten, infiltratievoorzieningen engescheiden afvoer van afvalwater en hemelwater (Zie hoofdstuk 12.6.9.7)7.2. Actuele toestandHet Vlaams Gewest werkt aan bekkenbeheerplannen om het integraal waterbeheer te stimuleren. De bekkens zijnopgebouwd uit verschillende deelbekkens. Zwijndrecht ligt in het bekken van de Benedenschelde en behoorthierin tot twee deelbekkens: Land van Waas en Barbierbeek. Voor de twee deelbekkenbeheerplannen zijn deontwerpen van het actieplan afgewerkt. Ten laatste tegen eind 2007 zullen de deelbekkenbeheerplannen wordenvastgesteld door de Vlaamse Regering. Een greep uit de acties die specifiek zijn voor Zwijndrecht of waarinZwijndrecht wordt betrokken:‣ Aanpakken wateroverlast ter hoogte van Heidam.‣ Overleg rond de omvorming van de Bruchtse Weel tot een gereduceerd overstromingsgebied in kader vanhet Sigma-plan.‣ Voorzien van voldoende retentie en infiltratiemogelijkheden voor het project Dorp aan de Stroom.‣ Overleg en aandringen dat er een gracht wordt aangelegd langs de E17 in kader van deOosterweelverbinding.‣ Oplossen parasitaire debieten in Zwijndrecht.‣ Aanpakken wateroverlast ter hoogte van het kruispunt Albert Oststraat – Burchtsestraat – BaptistTassynsstraat.‣ Aanpakken wateroverlast ter hoogte van de Baptist Tassynsstraat.‣ Aanpakken wateroverlast ter hoogte van de Antwerpse steenweg tussen Kaaistraat en Zwijndrechtstraat.‣ Behouden van of aanleg van nieuwe grachtenstelsels in nieuwe woonwijken en KMO-zones.‣ Opstellen van procedures en een draaiboek in geval van accidentele lozingen.‣ Afkoppelen van de gracht op de riool in de Polderstraat.‣ Verhogen van de werkelijke aansluitingsgraad in de gerioleerde gebieden te Zwijndrecht.‣ Saneren van de Melkader en de Baseput.‣ Overleg over peilbeheer Halve Maan.‣ Overleg rond onderhoud van grachten langsheen en duikers onder grote wegen.‣ Inventarisatie van niet-vergunde en / of werkelijk opgepompte grondwaterwinningen en vervolgens gepasteacties uitvoeren.‣ Buffering, hemelwatergebruik en infiltratie bij gebouwen en verharde oppervlakten van de gemeenten.‣ Buffering, hemelwatergebruik en infiltratie door de doelgroepen bevolking, industrie en landbouw.‣ Inventarisatie en beheer van het rioleringsstelsel.De gemeente is bevoegd voor het beheer van een gedeelte van de Kleine Watergang (Laarbeek), van de BurchtseScheibeek en van de waterloop S.05. (Zie Figuur 6: Waterlopen in Zwijndrecht).Begeleiding opmaak door PIH 45

Integraal waterbeheer GMBP Zwijndrecht 2007-2013Uit een studie die is uitgevoerd in het kader van het milieueffectenrapport voor het Masterplan Antwerpen blijktdat de Palingbeek, Karperreed, Zwaluwbeek en de Schelde een waardevolle structuurkwaliteit hebben. De anderewaterlopen hebben een (zeer) zwakke tot matige structuurkwaliteit. De Palingbeek en Zwaluwbeek zijn potentieelecologisch waardevol. Volgens het deelbekkenplan Land van Waas is ook de structuurkwaliteit van de waterloopAS.05 potentieel ecologisch waardevol.Vismigratie wordt besproken in hoofdstuk 8.3.1.7.Erosie komt hier niet voor en wordt niet apart besproken in dit hoofdstuk.7.2.1 OppervlaktewaterDe VMM heeft drie meetpunten in de gemeente. (Zie Figuur 9) Twee van deze meetpunten zijn gelegen op deLaarbeek, stroomopwaarts en stroomafwaarts van het zuiveringsstation. Het derde meetpunt ligt op de grachtten zuiden van de E34 en wordt bemonsterd sinds 2003. De kwaliteit varieert hier van matig verontreinigd totverontreinigd. De meetpunten op de Laarbeek geven uiteenlopende resultaten. Op het ene meetpunt wordt eenPrati-index gemeten die overwegend aanvaardbaar is. De kwaliteit van het andere meetpunt evolueerde over dejaren van zwaar verontreinigd tot (matig) verontreinigd. Wat de biologische kwaliteit voor deze punten betreft, iser een zelfde verschil. Het ene punt schommelt tussen een slechte / matige kwaliteit, het andere punt evolueerdevan uiterst slecht tot matig (gegevens VMM). De evolutie van de waterkwaliteit is te vinden in Figuur 10 tot enmet Figuur 12 18 . De overige waterlopen in Zwijndrecht worden niet bemonsterd door VMM.De laatste twee jaar (2005-2006) werden aan meetpunt 165150 geen overschrijdingen van debasismilieukwaliteitsnormen waargenomen. Aan de andere twee meetpunten werden wel overschrijdingenvastgesteld, voornamelijk voor fosfor (totaal) en ammonium.Er is 1 MAP-meetnetpunt 19in de gemeente. Voor dit punt, meetpunt 195150, waar ook het oppervlaktewaterwordt gemeten, wordt sinds 2003 het nitraatgehalte gemeten. Sinds de metingen werd de norm nietoverschreden.De huidige rioleringsgraad in Zwijndrecht ligt op 96,8%, de huidige zuiveringsgraad op 88%. Dit is veel hoger dande Vlaamse gemiddelden, die respectievelijk 86,4% en 63,1% bedragen. De uitvoeringsgraad ligt op 99,6%, deaansluitingsgraad op RWZI is 91%. 20Het afvalwater van de gemeente wordt behandeld in derioolwaterzuiveringsinstallatie (RWZI) Burcht. De gemeente heeft een TRP (Totaal RioleringsPlan). In hetbuitengebied ligt er geen riolering of is de riolering nog niet aangesloten op een zuiveringsinstallatie. Hier zal inde toekomst collectief of individueel worden gezuiverd. Dit zal worden bepaald in de zoneringsplannen. Debedrijven in het havengebied staan zelf in voor hun waterzuivering. De gemeente is bevoegd voor toezicht opklasse 2- en klasse 3-bedrijven.In de rode clusters op het zoneringsplan zullen de kosten voor de aanleg van Benorgecertifieerde (ofgelijkwaardig) volledig door de gemeente worden terugbetaald. Bij jaarlijkse voorlegging van eenonderhoudsfactuur en bij het voldoen aan de VLAREM-wetgeving wordt de particulier vrijgesteld van degemeentelijke saneringsbijdrage.18In Tabel 5: Legende bij Figuur 10 tot en met Figuur 12 wordt de verklaring gegeven van de waarden voor de Prati-O 2-index en de BelgischBiotische Index. Beide indexen trachten weer te geven wat de waterkwaliteit is van een waterloop. De hier gebruikte Prati-O 2-index isgebaseerd op het zuurstofgehalte in een waterloop. De theorie hierachter is dat voor de afbraak van organische verontreinigingen er zuurstofverbruikt wordt, dus hoe minder zuurstof hoe meer verontreinigd het water. Deze methode is heel eenvoudig maar heeft ook heel watbeperkingen. De Belgisch Biotische Index tracht de waterkwaliteit af te leiden uit het voorkomen van vervuilingsgevoelige ongewerveldewaterdiertjes.19MAP-meetnet: het MAP-meetnet is een net van meetpunten op oppervlaktewateren waar specifiek wordt gemeten wat de invloed is vanlandbouw en van gewijzigde bemestingstechnieken. Dit kadert in het Mestactieplan 1999-2003. De meetpunten zijn gekozen in overleg metde Boerenbond en het Algemeen Boerensyndicaat. Ze zijn zo gekozen dat ze in een hoofdzakelijk agrarisch gebied liggen, zonder invloed vanindustrie en/of overstorten en met een beperkte, berekenbare invloed van huishoudelijk afvalwater. De landbouwersorganisaties gebruiken deresultaten van het meetnet om hun leden te informeren.20De rioleringsgraad is de hoeveelheid van de woningen die zijn aangesloten op de riolering. Deze is niet altijd aangesloten op eenzuiveringsstation, waardoor de zuiveringsgraad lager ligt dan de rioleringsgraad. De zuiveringsgraad is de mate waarin huishoudelijkafvalwater dat via rioleringen wordt ingezameld ook gezuiverd wordt via een collectieve zuivering. De uitvoeringsgraad omvat het aantalinwoners waarvan het afvalwater vandaag op de riolering is aangesloten ten opzichte van het aantal inwoners dat door de gemeente bijdeopmaak van het TRP voorzien werd om aangesloten te worden.46 Begeleiding opmaak door PIH

GMBP Zwijndrecht 2007-2013Integraal waterbeheerFiguur 9: Meetpunten VMM in ZwijndrechtBegeleiding opmaak door PIH 47

Integraal waterbeheer GMBP Zwijndrecht 2007-2013Kwaliteit van niet tot zwaar verontreinigd12meetpunt 19550010meetpunt 195600864201989 1991 1993 1995 1997 1999 2001 2003 2005Figuur 10: Prati-index voor de LaarbeekKwaliteit van uiterst slecht tot zeer goed1086420meetpunt 195500meetpunt 1956001992 1994 1996 1998 2000 2002 2004 2006Figuur 11: Biotische index voor de LaarbeekKwaliteit van niet tot zwaar verontreinigd1210meetpunt 195150864201989 1991 1993 1995 1997 1999 2001 2003 2005Figuur 12: Prati-index voor ZijbeekBelgisch Biotische IndexPrati-IndexInterval Beoordeling Interval Beoordeling9-10 Zeer goede kwaliteit 0,1-1 Niet verontreinigd7-8 Goede Kwaliteit 1-2 Aanvaardbaar5-6 Matige kwaliteit 2-4 Matig verontreinigd3-4 Slechte kwaliteit 4-8 Verontreinigd1-2 Zeer slechte kwaliteit 8-16 Zwaar verontreinigd0 Uiterst slechte kwaliteit >16 Zeer zwaar verontreinigdTabel 5: Legende bij Figuur 10 tot en met Figuur 12Riolering werd oorspronkelijk gebouwd om verontreinigd en niet verontreinigd water snel af te voeren.Overstorten moeten voorkomen dat rioleringen het water stroomopwaarts niet meer kunnen ontvangen. Door detoenemende aanvoer van water van verharde oppervlakken naar de riolering wordt die soms te klein en moetende overstorten vaker werken.Om te vermijden dat er grote hoeveelheden hemelwater in de riolering terechtkomen, legt de gemeente enkelnog gescheiden stelsels 21 aan bij (her)aanleg van straten. Op dat moment wordt aan de bewoners gevraagd om denodige voorzieningen te treffen voor een latere scheiding van hun aansluiting. De RWA en DWA leidingen zijnniet gecodeerd. Hierdoor kunnen verkeerde aansluitingen gebeuren. Bij nieuwbouw is gescheiden rioleringverplicht, zelfs indien er in de straat nog geen gescheiden riolering ligt. Waar mogelijk gebruikt de gemeentegrachten om het hemelwater af te voeren.Ingebuisde grachten verminderen de infiltratiemogelijkheden voor hemelwater en versnellen de afvoer. Degemeente heeft in het politiereglement bepalingen opgenomen betreffende het beperken van de inbuizing vanbaangrachten. Dit reglement beperkt onder andere de lengte van inbuizingen. In de praktijk worden21Een gescheiden stelsel is een rioleringsnet waarbij afvalwater en hemelwater afzonderlijk worden afgevoerd. Het sterk verontreinigdeafvalwater wordt door het stelsel naar een zuiveringsinstallatie gevoerd. Het (bijna) niet verontreinigde hemelwater wordt in een afzonderlijkstelsel naar een waterloop of gracht gevoerd.48 Begeleiding opmaak door PIH

GMBP Zwijndrecht 2007-2013Integraal waterbeheeroverwelvingen van baangrachten door de gemeente zelf uitgevoerd. Wateroverlast kan ook het gevolg zijn vanbeperkte infiltratie en de afwezigheid van buffers en treedt traditioneel op in natte (laaggelegen) gebieden.In de gemeentelijke verkavelings-, bouw- en milieuvergunningen worden de gewestelijke verordeningenbetreffende hemelwaterputten en infiltratievoorzieningen en de inmiddels verplichte watertoets toegepast.Desgevallend worden bijkomende voorwaarden opgelegd zoals beperking en doorlaatbaarheid van verhardingen,of aanleg van groendaken of bufferbekkens. De gemeente subsidieert de aanleg van groendaken, (niet verplichte)infiltratiesystemen en hemelwaterputten met pompinstallaties voor hergebruik van het water.7.2.2 GrondwaterHet grondwater in Zwijndrecht wordt in het noorden van de gemeente omschreven als ‘zeer kwetsbaar’, in hetzuiden als ‘weinig kwetsbaar’ 22 . Over de gehele gemeente is het freatisch grondwater verzilt. De bovenste lagenbestaan uit zand in het noorden en leemhoudend of kleihoudend zand in het uiterste zuiden, waardoor de bodemzeer doorlatend is. Hierdoor komen verontreinigingen uit de bodem gemakkelijk met het hemelwater in hetgrondwater terecht. Onder deze zanderige lagen ligt in het zuiden de slecht doorlatende tot ondoorlatendeBoomformatie, waardoor de kwetsbaarheid hier lager is.In 1993 voerde het PIH een onderzoek naar de grondwaterkwaliteit bij particuliere winningen. Water uit 62verschillende putten, waarvan 15 met onbekende diepte en 47 ondiepe, werd geanalyseerd. Slechts 9 van de 62van de waterputten werden als drinkbaar beschouwd. In 33 gevallen was er een overschrijding van denitraatnorm, bij 8 putten werd de norm voor lood overschreden.Bij metingen 23 uit de periode 2004-2005 uitgevoerd in opdracht van het departement LNE (het vroegere AMINAL)afdeling water op het (ondiepe) grondwatermeetnet 24 werden (soms) aanrijkingen gevonden voor natrium, ijzeren sulfaten. De maximaal toelaatbare concentratie wordt meestal overschreden voor sulfaten en ijzer, en altijdvoor nitrieten, nitraten en mangaan. Sinds 2004 wordt hier twee maal per jaar het nitraatgehalte gemeten. Sindsde metingen werd de norm hier vijf keer overschreden.Op het grondgebied van Zwijndrecht zijn er geen meetputten van het primair gronwatermeetnet.In de omgeving van de Neerstraat tussen de Molenstraat en het Vlietbos zijn er verschillende peilputten om deinvloed van het industriegebied op de grondwaterkwaliteit op te volgen. Op basis van de resultaten hiervanwerden een aantal gronden opgenomen in het register van verontreinigde gronden.Er zijn 18 grondwaterwinningen in de gemeente Zwijndrecht. Vier van deze winningen worden geëxploiteerddoor bedrijven. Het advies van de Vlaamse Afdeling Water wordt ingewonnen bij vergunningen voor klasse 1 en 2bedrijven. Klasse 3 bedrijven die minder dan 500 m³/jaar oppompen zijn alleen meldingsplichtig.In het indrustriegebied in het noorden van de gemeente werd de grond opgespoten. Enkele bedrijven hebben eenkleilaag voorzien op hun grond om te vermijden dat mogelijke verontreinigingen naar het diep grondwatertrekken.7.2.3 WaterbodemIn 2002 werd de waterbodem geanalyseerd van de vijver ‘Half Maan’. Hieruit bleek dat het slib is aangerijkt metarseen, cadmium, chroom en poly-aromatische koolwaterstoffen. Dit heeft als gevolg dat er geengebruikscertificaat kan worden verkregen voor het slib en dat het niet als bodem kan worden toegepast. Het slibmag evenmin op de oever worden gedeponeerd.De laatste milieu-inventaris voor de gemeente (1992, PIH) wees ook voor het slib van de Laarbeek en de BurchtseScheibeek aanrijking met zware metalen, minerale olie en EOX (extraheerbare organohalogenen) uit..22Gebaseerd op de grondwaterkwetsbaarheidskaart van de provincie Antwerpen.23Gegevens beschikbaar in de databank ondergrond Vlaanderen die via het internet raadpleegbaar is.24In Zwijndrecht is er 1 meetplaats van AMINAL afdeling water.Begeleiding opmaak door PIH 49

Integraal waterbeheer GMBP Zwijndrecht 2007-2013Het slib van de slibruimingen wordt afgevoerd naar een erkende grondreinigingsinstallatie. Slibruimingengebeuren voornamelijk in noodsituaties. Regelmatig worden wel kruidruimingen uitgevoerd.In de gemeente Zwijndrecht liggen geen meetpunten van het meetnet waterbodem van de VMM.7.2.4 Duurzaam watergebruikHet hemelwater van het gemeentelijk jeugdcentrum wordt gedeeltelijk opgevangen en gebruikt voor onderandere het doorspoelen van de toiletten. Het dak bestaat gedeeltelijk uit een groendak. Aan het nieuwesportcomplex Kerkenkouter zijn de afwatering van de voetbalvelden en de verhardingen aangesloten op eenondergrondse buffering. De afwatering van het gebouw wordt eveneens opgevangen en wordt gebruikt voor detoiletten en het onderhoud. Voor deze projecten werd een wateraudit uitgevoerd.De verhardingen rond het AC zijn aangelegd in waterdoorlatend materiaal. Het water uit de hemelwaterputwordt gebruikt voor bepaalde schoonmaak- en groenonderhoudstaken. In de sporthal zijn spaardouchekoppen enspaarknoppen voor de toiletten geinstalleerd. Verder wordt het waterverbruik in de gemeentelijke gebouwengeïnventariseerd. Om duurzaam watergebruik zijn ingang te doen vinden, worden regelmatig artikels metwaterbesparende tips en subsidiemogelijkheden gepubliceerd in het infoblad. De AWW is bezig met debemetering van alle wateraansluitingen. Momenteel zijn al meer dan 90% van de Zwijndrechtse huishoudensvoorzien van een meter.De bewoners van de gemeente betalen bovenop de gewestelijke saneringsbijdrage (0,8035 euro/m³) ook eengemeentelijke saneringsbijdrage (1,0612 euro/m³).7.3. Knelpunten‣ Op sommige plaatsen is er bij hevige regen wateroverlast.‣ Er is geen codering van RWA- en DWA-leidingen.‣ Er zijn nog ongezuiverde huishoudelijke lozingen in waterlopen en grachten.‣ Het havengebied is niet opgenomen in de zoneringsplannen.‣ Er is geen systematisch toezicht op grondwaterwinningen.‣ Er is geen systematisch toezicht op lozingen van klasse 2 en klasse 3 bedrijven.‣ Er is geen systematische planning voor slibruiming.‣ Het slib heeft een slechte kwaliteit.‣ De communicatie tussen waterloopbeheerders bij projecten die een invloed hebben op het watersysteemloopt ondanks deelbekkenoverleg nog niet altijd optimaal.‣ Er is geen globaal beeld van de grondwaterkwaliteit in de gemeente. Er zijn wel veel gegevens te vinden inde bodemonderzoeken.50 Begeleiding opmaak door PIH

GMBP Zwijndrecht 2007-2013Integraal waterbeheer7.4. VisieOm blijvende goede waterkwaliteit te garanderen, is het noodzakelijk dat afvalwater niet ongezuiverd in dewaterlopen terechtkomt. Nieuwe riolering zal gescheiden aangelegd worden. Waar mogelijk wordt enkel eenDWA geïnstalleerd en wordt regenwater afgevoerd via grachten. Retentie van hemelwater door infiltratie,buffering en andere waterophoudende maatregelen moet wateroverlast voorkomen. Deze maatregelen worden,waar nuttig, uitgevoerd binnen een bovengemeentelijke samenwerking zoals die rond het deelbekkenbeheerplan.Zo wordt een integrale aanpak van de waterkwantiteitsproblematiek gegarandeerd. Duurzaam watergebruikmoet blijvend worden aangemoedigd en toegepast door de gemeente.7.5. ActiesWA1 Beheer riolering en controle aansluitingDe bestaande riolering wordt onderhouden en op termijn vervangen door een gescheiden stelsel. Er wordtgecontroleerd of de aansluiting op de riolering bij bestaande woningen correct gebeurt.WA2 Overleg onderhoud grachten en duikers aan grote wegenDe onduidelijkheden rond de verantwoordelijkheid van de verschillende beheerders van grachten en duikers aangrote wegen worden uitgeklaard.WA3 Aanpakken knelpunten overlastDe gemeente lost knelpunten rond wateroverlast op. Hieronder vallen de knelpunten aan Heidam, Jan BaptistTassijnstraat, Antwerpsesteenweg tussen Kaaiplein en Zwijndrechtsstraat, en Burchtsestraat - Alfred Oststraat.WA4 Oplossen parasitaire debietenDe gemeente zal de door de VMM vastgestelde knelpunten aan de Vissersstraat - Boomgaardstraat en Heidestraatter hoogte van de spoorweg oplossen.WA5 Opvolgen aanleg GOG Burchtse WeelDe gemeente volgt de werken van de aanleg GOG Burchtse Weel nauw op. Dit in functie van dewaterhuishouding van de hier uitmondende waterlopen.WA6 Inventarisatie en modellering grachtenstelsel en waterlopenDe gemeente invantariseert het grachtenstelsel en de waterlopen van 2de en 3de categorie in samenwerking metde provincie. Deze gegevens worden gebruikt voor modellering.WA7 Periodieke bemonstering van oppervlaktewaterkwaliteitDe metingen van de oppervlaktewaterkwaliteit zullen worden aangevuld met periodieke bemonstering en deresultaten hiervan zullen worden opgenomen in de milieubarometer.WA8 Individuele waterzuivering subsidiërenDe gemeente stelt een reglement op voor de plaatsing en controle van individuele waterzuiveringsinstallaties, datvan kracht wordt na de definitieve afbakening van de zuiveringszones. Het reglement voor de subsidiëring vanindividuele zuiveringsinstallaties wordt aangepast.WA9 Aanleg riolering en KWZI's volgens zoneringsplannenNa opmaak van de definitieve zoneringsplannen legt de gemeente de vereiste rioleringen en kleinschaligecollectieve waterzuiveringsinstallaties aan.WA10 Controle op lozingenDe gemeente zal striktere controles uitvoeren op zowel illegale als vergunde lozingen van klasse 2 en 3 bedrijvenconform de bepalingen die opgenomen zijn in het VLAREM. Er zullen acties worden voorzien ter sanering van deknelpunten.Begeleiding opmaak door PIH 51

Integraal waterbeheer GMBP Zwijndrecht 2007-2013WA11 Opmaak procedure accidentele lozingenDe rol van gemeente, brandweer en waterloopbeheerder bij calamiteiten bij particulieren wordt duidelijkomschreven.WA12 Ecologisch verantwoord onderhoud van waterlopenWaar kruidruimingen nodig zijn, zal de gemeente deze zo natuurvriendelijk mogelijk uitvoeren. Zo kan hetmaaien in patronen veel natuurschade voorkomen. Ook aangelanden zullen gesensibiliseerd worden.WA13 Slibruimingsplan opstellenEr zal een ecologisch verantwoord slibruimingsplan worden uitgewerkt voor de onbevaarbare waterlopen derdecategorie. Dit ruimingsplan is gekoppeld aan een periodieke sedimentinventarisatie waarvan de resultatengetoetst worden aan de VLAREA-normen. Hierbij dient een selectie gemaakt te worden van die verontreinigingendie ecologische effecten teweeg kunnen brengen en die derhalve een dringende sanering vragen. In de bestekkenzal worden opgenomen dat er een attest moet geleverd worden dat de ruimingsspecie op correcte wijze verwerktwerd.WA14 Wateraudit uitvoeren bij nieuwbouw of verbouwingen van gemeentelijke gebouwenBij nieuwbouw of verbouwingen voert de gemeente een wateraudit uit om na te gaan welke waterbesparendemaatregelen zij in dat project kan uitvoeren.WA15 Infiltratie, buffering en hergebruik van hemelwater bij gemeentelijke eigendommenDe gemeente zal zelf het goede voorbeeld geven door waar mogelijk en nuttig, hemelwater op te vangen en tehergebruiken. De installaties hiervoor worden voorzien bij nieuwbouw of verbouwingen. Straten, pleinen engronden van de gemeente worden waar mogelijk zo aangelegd dat het regenwater kan infiltreren.Ondoordringbare oppervlakken worden zoveel mogelijk vermeden of worden afgekoppeld. Op het terras van hetAdministratief Centrum wordt een groendak aangelegd.WA16 Duurzaam watergebruik binnen de eigen dienstenDe gemeente zal binnen de eigen diensten duurzaam omgaan met water door onder andere de installatie vanspaardouchekoppen, spaarkranen en spaartoetsen op de wc's. Het waterverbruik wordt verder opgevolgd enopgenomen in de milieubarometer.WA17 Sensibilisatie en susidiëring duurzaam watergebruikDe tips en praktische informatie voor duurzaam watergebruik worden via verschillende communicatiekanalen(artikeltjes infoblad, brochures, website, …) kenbaar gemaakt. Voor de burgers blijft de subsidie voorhemelwaterhergebruik en infiltratie behouden. Dit reglement zal jaarlijks onder de aandacht van de bevolkingworden gebracht.WA18 Duurzaam watergebruik in vergunningen en bouwverordeningenDe gemeente zal via voorwaarden in vergunningen het volgende opleggen, rekening houdend met de code vangoede praktijk en de stedenbouwkundige verordeningen: afkoppeling en opvang van hemelwater; gebruik vandoorlaatbare verhardingen en/of afkoppeling van verharde oppervlakken; hergebruik van hemel- en/ofproceswater; een beperking op het verhard oppervlak, eventueel gekoppeld aan de verplichting tot de aanleg vaneen hemelwaterbuffer of -infiltratiesysteem. Ook worden de mogelijkheden onderzocht om duurzaamwatergebruik door te vertalen in het vergunningenbeleid van de gemeente in het kader van het afleveren vangrondwatervergunningen.WA19 Sanering BaseputOpdat de Baseput zuiverder zou kunnen worden zal de gemeente aandringen op het uitvoeren van de actiesanering van de Melkader en de Watergang te Kallo uit het deelbekkenbeheerplan “Land van Waas” .52 Begeleiding opmaak door PIH

GMBP Zwijndrecht 2007-2013Natuur, bos, landschap en groen8. Natuur, bos, landschap engroenIn 1997 werd het Gemeentelijk Natuurontwikkelingsplan (GNOP) van de gemeente Zwijndrecht goedgekeurd doorAMINAL. Hiermee werd een belangrijke basis gelegd voor het toekomstige natuurbeleid van de gemeente. Daarwe nu 10 jaar verder zijn heeft de gemeente ervoor gekozen het bestaande GNOP te evalueren (zie hoofdstuk12.3) en bij te passen, de gemeente heeft er ook voor gekozen dit nieuwe GNOP in het MBP in te passen.De opmaak van het actieplan (herwerking GNOP) gebeurt op basis van een analyse van knelpunten en kansenbetreffende 4 deelclusters: natuur, landschap, groen en bos. Er is getracht de verschillende natuuronderdelen vanZwijndrecht onder te brengen in een van de 4 elementen zodat alle informatie per besproken onderdeel samenstaat. Hierdoor ontstaat een handig werkdocument. De clusterdoelstellingen bestaan uit doelstellingen van deze4 invalshoeken, die gelijklopend en toch weer heel specifiek zijn. Zo vraagt ‘landschap’ specifieke aandacht voorde beeldkwaliteit en het verleden. ‘Natuur’ en ‘bos’ situeren zich vooral in de open ruimte, o.a.; langs waterlopen.‘Groen’ situeert zich in de stedelijke omgeving. ‘Natuur’ is overal aanwezig, ook buiten de reservaten. Men magevenwel niet uit het oog verliezen dat de aanwezige fauna en flora niet zomaar in aparte hokjes valt in te delen.Men dient ze samen te bekijken om er acties voor uit te werken. Het is erg belangrijk dat deze cluster een stapverder gaat dan het vroegere GNOP, door nu de elementen landschap, bos en groen bewust mee op te nemen enmet elkaar te verweven.Begeleiding opmaak door PIH 53

Natuur, bos, landschap en groen GMBP Zwijndrecht 2007-20138.1. Beleidskader• Natuurbehouddecreet (Zie hoofdstuk 12.6.10.1)• Vogelrichtlijn en Habitatrichtlijn (Zie hoofdstuk 12.6.10.2)• Jachtdecreet (Zie hoofdstuk 12.6.10.3)• Decreet integraal waterbeleid (Zie hoofdstuk 12.6.9.2)• Landschappendecreet (Zie hoofdstuk 12.6.10.4)• Erfgoedlandschappendecreet (Zie hoofdstuk 12.6.10.6)• Bosdecreet (Zie hoofdstuk 12.6.10.8)• Harmonisch parkbeheer (Zie hoofdstuk 12.6.10.9)• Bermbesluit (Zie hoofdstuk 12.6.10.12)• Decreet houdende vermindering van het gebruik van bestrijdingsmiddelen door openbare diensten enhet Vlaamse Gewest (Zie hoofdstuk 12.6.10.11)8.2. Algemeen OverzichtDe volledige natuurlijke structuur (natuur, landschap, bos en groen) van Zwijndrecht wordt weergegeven op deoverzichtskaart (Figuur 13).De Biologische Waarderingskaart (BWK) is een uniforme inventarisatie en evaluatie van het gehele Vlaamsegrondgebied aan de hand van een set karteringseenheden die staan voor vegetaties, grondgebruik en kleinelandschapselementen (lijn- en puntvormige elementen). Ook met de aanwezigheid van belangrijke faunaelementenis er rekening gehouden. De vernieuwde BWK, versie 2, probeert, in vergelijking met de versie 1, aanmeer vereisten en noden te voldoen, zowel inhoudelijk als op het gebied van nauwkeurigheid. De BWK2 is tegebruiken tot op de perceelgrens en dient een referentiekader te bieden voor biotoopinformatie en biologischewaardering voor het Vlaamse gebiedsgerichte natuurbeleid.Figuur 14 geeft een overzicht van de BWK-gegevens voor Zwijndrecht. Het valt op dat er in het havengebiedgrote delen ‘biologisch waardevol’ en ‘complex van biologisch waardevolle en zeer waardevolle elementen’aanwezig zijn. Ook worden hier grote delen evenals de Schelde als faunistisch belangrijk gebied aangeduid.We zien dat de forten voor het overgrote deel biologisch zeer waardevol staan ingekleurd. Ook de grachten omde forten, langs de Defensieve Dijk en aan de put van Fien en de Halve Maan zijn als biologisch zeer waardevolaangeduid. De Defensieve Dijk staat dan weer als biologisch waardevol aangeduid. Langs de grote verkeersaders,voornamelijk de E17 en de N49 nemen we biologisch waardevolle graslanden waar.Het moerasbosje aan de Zwaluwbeek is biologisch zeer waardevol en stukken van de oevers van diezelfde beekzijn biologisch waardevol. Ook nog biologisch waardevol zijn Neuzenberg-Calberg en hier en daar een kleinerperceel verspreid over de gemeente. De hoogstamboomgaarden op de gemeentelijke gronden wordenomschreven als ‘complex van biologisch minder waardevolle en waardevolle elementen’, heel watlandbouwpercelen krijgen dezelfde omschrijving. Verder vinden we nog drie percelen, waaronder de BlauweHoeve, die staan ingekleurd als ‘complex van biologisch minder waardevolle, waardevolle en zeer waardevolleelementen’.54 Begeleiding opmaak door PIH

GMBP Zwijndrecht 2007-2013Natuur, bos, landschap en groenFiguur 13: Overzichtskaart natuurBegeleiding opmaak door PIH 55

Natuur, bos, landschap en groen GMBP Zwijndrecht 2007-2013Figuur 14: Biologische waarderingskaart56 Begeleiding opmaak door PIH

GMBP Zwijndrecht 2007-2013Natuur, bos, landschap en groen8.3. Natuur8.3.1 Actuele toestandHet betreft hier die onderdelen van de natuurlijke structuur van Zwijndrecht die door middel van het voorkomenvan specifieke fauna- en florasoorten het meest geïdentificeerd kunnen worden met wilde, ongecultiveerdenatuur. Figuur 15 geeft een overzicht van de actuele toestand van die natuur in Zwijndrecht.Het noorden van de gemeente bevat VEN-gebieden. Dit zijn gebieden van het Vlaams Ecologisch Netwerk (VEN)die de ruggengraat van de toekomstige natuurlijke structuur (netwerken) in Vlaanderen moeten vormen. Het VENeerste fase bestaat uit 37 afbakeningsplannen van de Grote Eenheden Natuur en de Grote Eenheden Natuur inOntwikkelingIn Zwijndrecht werden voor het VEN de Slikken en de Schorren langsheen de Schelde aangeduid als GroteEenheid Natuur (GEN). Het gaat slechts om een klein deel van het gemeentelijk grondgebied ten noorden van hetFort St.-Marie en dan smal verder lopend langs de Schelde tot boven Blokkersdijk.In het VEN gelden een aantal extra algemene voorschriften te vinden in het natuurdecreet. Deze maatregelenbieden de gebieden in het VEN een basisbescherming tot het natuurrichtplan van kracht wordt. Voor de Slikkenen de Schorren aan de Schelde is dit nog niet van kracht. In bepaalde gevallen kunnen ontheffingen gegevenworden op de beschermingsvoorschriften. De uitvoering van activiteiten is onderworpen aan een bijzondereafwegingsprocedure, de verscherpte natuurtoets.In het kader van de habitatrichtlijn is er ook habitatrichtlijngebied in de gemeente aangeduid. . Deze richtlijnbeoogt het behoud van alle habitats en soorten in de vrije natuur die maar in beperkte aantallen en in eenbeperkt verspreidingsgebied voorkomen (met uitzondering van de vogels, waarvoor de Vogelrichtlijn bestaat).Voor deze habitats en soorten moeten de lidstaten "Speciale Beschermingszones" (SBZ-H) aanduiden,. Dezebeschermingszones worden de Habitatrichtlijngebieden genoemd.'Natura 2000', het Europese netwerk van beschermde gebieden omvat alle gebieden die aangeduid werden in hetkader van de Vogelrichtlijn en de Habitatrichtlijn.De gemeente bezit een natuurreservaat aan de oostelijke grens. Het is een uitloper van Blokkersdijk Er wordt eenonderscheid gemaakt tussen Vlaamse natuurreservaten (in eigendom/huur/beheer van het Vlaamse gewest) enerkende natuurreservaten (in eigendom/huur/beheer van andere overheden of private rechtspersonen). Hetreservaat Blokkersdijk kent een complexe eigendomsstructuur.Volgende deelgebieden natuur verdienen specifieke aandacht:Begeleiding opmaak door PIH 57

Natuur, bos, landschap en groen GMBP Zwijndrecht 2007-2013Figuur 15: Overzicht van Natuur in Zwijndrecht58 Begeleiding opmaak door PIH

GMBP Zwijndrecht 2007-2013Natuur, bos, landschap en groen8.3.1.1. De Schelde met een restant van slikken en schorren in de brakwaterzone tussenzout en zoet.Zwijndrecht wordt in het noorden en in het zuiden begrensd door de estuarine Schelde, meer bepaald door hetmidden-estuarium waar zout en zoet water zich tot brak water vermengen door een dynamischegetijdenwerking. Dit geeft aanleiding tot een voor Europa zeldzame brakwatervegetatie op slikken en schorrenmet een unieke levensgemeenschap. Slikken en schorren langsheen de Schelde worden landschappelijk hooggewaardeerd. Het zijn de weinige restanten van het traditioneel rivierenlandschap, ze staan vermeld in delandschapsatlas als een relict van een oorspronkelijk zeer uitgebreid en ingewikkeld stelsel van buitengrondenmet een uiterst zeldzame schorren- en slikkenvegetatie. Dit relict is één van de drie voornaamstewatervogelgebieden in Vlaanderen.In het noorden van de gemeente is er nog een redelijk ontwikkelde maar smalle strook aanwezig. Het gaat slechtsom een klein deel van het gemeentelijk grondgebied ten noorden van het Fort St.-Marie, smal verder lopendlangs de Schelde tot boven Blokkersdijk. Deze gordel is voor het VEN aangeduid als Grote Eenheid Natuur (GEN).Samen met de Scheldeoevers maakt het ook deel uit van het habitatrichtlijngebied ‘Schelde en Durmeëstuariumvan de Nederlandse Grens tot Gent’ (BE2300006).De omvorming van de Burchtse Weel tot een slikken- en schorrengebied met beperkte getijdenwerking behoorttot de compensatieprojecten van de Oosterweelverbinding (zie hoofdstuk 12.6.12.6) waarvan de realisatie ervanop het terrein op korte termijn zal plaats vinden.8.3.1.2. De westelijke fortengordel bestaande uit het Fort van Kruibeke, het Fort vanZwijndrecht en het Fort St.-Marie.Deze forten vormen groene eilanden langsheen de westelijke grens van de gemeente, deze eilanden staan op debiologische waarderingskaart als waardevol tot zeer waardevol ingekleurd. Alleen in het noorden treft men eencontinu ruimtelijk-natuurlijke structuur aan door de verbinding van het Fort St.-Marie (samen met de Bazeput)over de Put van Fien naar de Halve Maan d.m.v. de Defensieve Dijk en een brede gracht ‘het Lange Einde’. Naasthun (potentiële) belang voor vleermuizen herbergen een aantal van hen opvallende vegetaties. Het zijn drieafzonderlijke puntrelicten, getuigen van de militaire geschiedenis van Antwerpen, in de Landschapsatlas. Het Fortvan Zwijndrecht wordt besproken onder hoofdstuk 8.4.1.4.Fort St.-MarieIn de laaggelegen weiden aan het Fort zorgt de aanwezigheid van een zoute kwel voor typische zilte soortenwaaronder een aantal zeldzame planten van brakke wateren. Zilte zegge, zilte rus, melkkruid en zulte behorenhiertoe. Pioniersvegetaties en graslanden op natte, zilte bodem (zK20) zijn een prioritair te beschermen ecotoopvolgens het Provinciaal Natuurontwikkelingsplan PNOP (zie hoofdstuk 12.4.1.1 en12.6.10.14).Ten oosten van het Fort ligt een opgespoten terrein met kalkrijke (schelpen) zandgrond waar er bruin cypergrasen doorschijnend sterrenkroos groeit, beiden zijn zeer zeldzaam. Ook zomerbitterling treffen we hier aan, dit iseen pionier van zandige, kalkrijke bodems op natte tot vochtige plaatsen. Oorspronkelijk kwam deze soort vooralin duinvalleien voor, maar daar is ze nu nagenoeg verdwenen. In de Antwerpse haven is de soort aan een opmarsbezig.Ook voor broedvogels is het Fort en zijn omgeving belangrijk. Omliggende plasjes en weilanden zijn van belangvoor doortrekkende bergeend, ook voor fouragerende lepelaars, allerlei ruiters en watersnippen.Ten noorden van het Fort ligt de Bazeput, deze is belangrijk voor watervogels.Het fort is omsloten door een dubbele gracht en had destijds een onderwaterbatterij wat uniek is in Europa. Debasisstructuur van het fort en de torpedo-installatie zijn tot op heden nog steeds behouden. Tijdens zijn laatstemilitaire gebruiksfase was het fort een marinekazerne. Vandaag wordt het gebruikt door de school voorbinnenvaart.Begeleiding opmaak door PIH 59

Natuur, bos, landschap en groen GMBP Zwijndrecht 2007-2013Fort van KruibekeEen deel van het Fort bestaat uit een kleiontginningsgroeve met natuur als nabestemming. De Ringgracht rondhet Fort is belangrijk voor watervogels ,waaronder de IJsvogel, en libellen. Het fort zelf herbergt interessantebosvogels.8.3.1.3. Vlakte van Zwijndrecht in het ZeehavengebiedDit is een opgespoten zandig terrein dat dienst doet als tijdelijk compensatiegebied (habitattype strandvlakte enplas) voor het Deurganckdok. De vlakte bestaat uit een pioniersvegetatie waarin bruin cypergras, doorschijnendsterrekroos, slijkgroen en behaard breukkruid groeien, deze zijn allen zeer zeldzaam. Daarnaast groeit er ook nogvrij zeldzaam zilte schijnspurrie evenals het niet bedreigde baardgras en zomerbitterling die recent in deAntwerpse haven een areaaluitbreiding kennen.Het is belangrijk als broedgebied voor strand- en koloniebroeders, als slaapplaats voor o.a. wulpen en alsdoortrek- en overwinteringsgebied.De mossenflora van de Zwijndrechtse vlakte is intensief onderzocht, wat een lijst oplevert van niet minder dan 8levermossen en 51 bladmossen. Een groot aantal van deze soorten zijn overal algemeen, het gaat dan meestal ompioniersoorten. Twee groepen van mossen verdienen wel iets meer aandacht, nl. de epifyten en de kustsoorten.Van de totale soortenlijst zijn 17 soorten epifyten, d.w.z. vrijwel uitsluitend groeiend op de schors van bomen enstruiken. Dit is een mooi aantal, zeker als je weet dat epifyten zeer gevoelig zijn aan de luchtkwaliteit en deZwijndrechtse vlakte zich eigenlijk middenin het industriegebied bevindt. Een van de gevonden soorten, pelsmos(Porella platyphylla), is zeer zeldzaam in Vlaanderen en het betreft slechts de tweede vondst in de wijdeomgeving van Antwerpen. Merkwaardig genoeg zijn de duinpanvegetaties op de Antwerpse Linkeroever, althanswat mossen betreft, niet zelden soortenrijker dan de echte duinpannen aan de kust. Opgespoten terreinen zijnbijgevolg belangrijke surrogaatvindplaatsen voor maritieme soorten, die aan onze kust zeldzaam zijn of mogelijkzelfs uitgestorven.Eén van de belangrijkste populaties van de rugstreeppad binnen het havengebied bevindt zich aan de Vlakte vanZwijndrecht en omgeving. Deze amfibie staat op de Rode Lijst als zeldzaam aangeduid en staat tevens in BijlageIV van de Habitatrichtlijn (zie 12.6.10.2 in bijlage). Deze bijlage bestaat uit een lijst van dier- en plantensoortenvan communautair belang die strikt beschermd moeten worden. Deze kritische soort blijkt achteruit te gaan. Derugstreeppad is vooral gebonden aan terreinen met zandige bodems en ondiepe tijdelijke plassen. We vinden zevoornamelijk in duin- en heidegebieden en op door de mens verstoorde sites zoals oude kleiafgravingen, verlatenzandgroeven, met zand opgespoten terreinen in haven- en industriegebieden.8.3.1.4. Blokkersdijk (Natuurreservaat)Blokkersdijk is een erkend natuurreservaat. Op grondgebied van Zwijndrecht ligt een bronplas, maar het grootstedeel van het gebied ligt op het grondgebied van stad Antwerpen. Het is een beschermd landschap en relictzone.Blokkersdijk, oorspronkelijk een polderlandschap (Borgerweert-polder), en is nu een grote plas water met riet engraslanden wat een potentiële landschappelijke waarde bezit.De waterspitsmuis is in Blokkersdijk geïnventariseerd geweest en staat aangeduid als bedreigd op de Rode Lijst. Inde provincie Antwerpen valt op dat deze soort enkel wordt aangetroffen in de regio Klein-Brabant en in hetoosten van de provincie.Ruige dwergvleermuizen en watervleermuizen zijn hier aanwezig.Op Zwijndrechts grondgebied zelf ligt er geen vogelrichtlijngebied maar de gemeente grenst aan Blokkersdijk opLinkeroever en dit is wel een Vogelrichtlijngebied (BE2300222). Bovendien maakt het gebied deel uit van eenopen ruimte corridor (samen met het Vlietbos, Neuzenberg – Calberg, 't Zand en de Burchtse Weel), die eenbuffer vormt tussen Zwijndrecht en de grootstad.Natuurpunt-WAL en de bedrijven 3M en Lanxess Rubber NV hebben afspraken met betrekking tot het beheer vanhun braakliggende terreinen die grenzen aan het reservaat Blokkersdijk.60 Begeleiding opmaak door PIH

GMBP Zwijndrecht 2007-2013Natuur, bos, landschap en groen8.3.1.5. Het zeehavengebied tussen Blokkersdijk en de Vlakte van ZwijndrechtOp de biologische waarderingskaart wordt het zeehavengebied tussen de Vlakte van Zwijndrecht en Blokkersdijkals belangrijk faunistisch gebied ingekleurd. Volgens diezelfde waarderingskaart zijn grote delen als ‘biologischwaardevol’ en ‘complex van biologisch waardevolle en zeer waardevolle elementen’ weergegeven. Het gebied isnu nog grotendeels open.In de gemeente komen 6 provinciale vogelaandachtssoorten (blauwborst, ijsvogel, kluut, roodborsttapuit, tureluuren zwartkopmeeuw ) en 10 soorten vogels van de Rode lijst (graspieper, huiszwaluw, kluut, patrijs, rietgors,rietzanger, strandplevier, tureluur, veldleeuwerik en visdief) tot broeden. Ook op Europees niveau zijn een aantalbroedvogels van prioritair belang, het betreft blauwborst, bruine kiekendief, ijsvogel, kluut, slechtvalk, steltkluut,visdief en zwartkopmeeuw. Volgens de puntgegevens van Glenn Vermeersch (inventarisaties 2000-2003) broedenbijna al deze vogels in en rond het havengebied/industriegebied van Zwijndrecht. De strandplevier is metuitsterven bedreigd en de overige zijn bedreigd of kwetsbaar.De gemeente werkt mee aan het project ‘de Antwerpse haven natuurlijker’ dat tot stand kwam via eensamenwerkingsovereenkomst tussen Natuurpunt en het gemeentelijk havenbedrijf Antwerpen. Sinds de start vanhet project in 2001 maakt de gemeente deel uit van de stuurgroep.8.3.1.6. Het Lange Eind en de Put van FienDe waterige structuren het Lange Eind en de Put van Fien liggen in het verlengde, en maakt deel uit, van deDefensieve Dijk die besproken wordt in punt 8.4.1.3 bij Landschap.Het Lange Eind en de Put van Fien bezitten beiden een goede waterkwaliteit met een tamelijk hoog zoutgehalteen een zwak tot matige organische belasting. Door de goede waterkwaliteit zijn ze uitermate geschikt vooraquatische organismen zoals vissen, amfibieën waaronder de rugstreeppad en watergebonden insecten zoalswaterjuffers en libellen. In beide gevallen kunnen minder steile oevers ervoor zorgen dat ook waad- enwatervogels er zich thuis gaan voelen.Op het gewestplan werden ze ingekleurd als industriegebeid, maar ze werden herbestemd naar natuurgebied inhet GRUP “Waaslandhaven fase 1 en omgeving”.8.3.1.7. WaterlopenIn Zwijndrecht zijn geen vismigratieknelpunten aanwezig maar door het rechttrekken en ruimen van dewaterlopen verdwenen meanders, natuurlijke holle oevers, waterplanten en dood hout. Dit zijn nu net de plaatsenwaar vissen verblijven en voedsel en beschutting zoeken. Op Zwijndrechts grondgebied bieden de Laarbeek (stuktussen de Verbrandendijk en de spoorweg, langsheen het Lidl-filiaal en het stuk ter hoogte van het Zwen) evenalsde AS.05 langsheen de Polderstraat ter hoogte van Het Vliet mogelijkheden voor het aanpassen van debeekstructuur.Ook de Zwaluwbeek kent nog een relatief goede structuur en waterkwaliteit waardoor er hier kansen voornatuurontwikkeling aanwezig zijn. Deze waterloop loopt door het moerasbosje (zie punt 8.5.1.5) dat alsbiologisch waardevol staat ingekleurd op de biologische waarderingskaart.8.3.1.8. SoortenbeschermingInheemse soorten die bijzonder zijn omwille van hun typische aanwezigheid en zeldzaamheid in de provincieAntwerpen, Vlaanderen, België of Europa verdienen een bescherming. Dikwijls zijn deze soorten terug te vindenop de Rode-Lijsten. Anderzijds worden er in parken en tuinen geregeld ‘exoten’ geïntroduceerd. Deze exotenblijken echter niet allemaal zo onschuldig te zijn. Sommige ontpopten zich buiten hun natuurlijk areaal plots alszeer agressieve soorten die zonder meer alle concurrentie van inheemse soorten uitschakelen. In bijlage treft menmeer informatie omtrent soorten en exoten aan (zie hoofdstukken 12.4 en 12.5).Begeleiding opmaak door PIH 61

Natuur, bos, landschap en groen GMBP Zwijndrecht 2007-2013Bijzondere soorten‣ De huiszwaluw, een kwetsbare Rode Lijstsoort, komt nog voor in Zwijndrecht in de Neerstraat, deHeidestraat, de Lindestraat, Fort St.-Marie en in de kazerne van Burcht waar nog een grote kolonie zit 25 .‣ Vleermuizen beschikken in onze streken over 2 soorten natuurlijke verblijfplaatsen, namelijk holle bomenen natuurlijke grotten. Daar weinig grotten in onze contreien te vinden zijn hebben ze zich aangepast aanmenselijke bouwwerken zoals forten, ijskelders en bunkers.Volgens de waarnemingen van Peeters Kris 26van Natuurpunt zijn 5 verschillende soorten vleermuizenopgemerkt te Zwijndrecht. Het betreft de gewone dwergvleermuizen over het hele grondgebied, ruigedwergvleermuizen rond Blokkersdijk en Groot Rietveld, watervleermuizen aan HalfMaan, alle drie deforten en aan Blokkersdijk en Groot Rietveld, rosse vleermuis aan Groot Rietveld, Schelde en FortSt.-Marie en tot slot laatvlieger rond Groot Rietveld en in de polder ter hoogte van DenBempt.In de Kloosterstraat staat een bunker. Dit is een potentiële vleermuizenverblijfplaats.‣ Tussen het Vlietbos en het fietspad aan Neerbroek is er een spontane ontwikkeling van kruiden en bomenontstaan, met daarin ook brede wespen-, kever- en bosorchis.‣ Plantensoorten uit een zilt milieu: zie 8.3.1.2‣ Rugstreeppad: zie 8.3.1.3‣ Waterspitsmuis: zie 8.3.1.4‣ Vogelaandachtssoorten: zie 8.3.1.5‣ Bruin blauwtje (vlinder): zie 8.4.1.3‣ Bruine korenbout (libel): zie 8.4.1.4Exoten‣ In de vijver van het Administratief Centrum is de probleemsoort grote waternavel (Hydrocotyleranunculoides) aangetroffen. De plant is ondertussen verwijderd maar waakzaamheid is geboden. DezeNoord-Amerikaanse verwante van de inheemse gewone waterranonkel is een zeer sterk groeiende plant,die zich bij ons vermoedelijk uitsluitend vegetatief voortplant.8.3.1.9. WildbeheereenhedenOp het grondgebied van de gemeente is de erkende wildbeheereenheid ‘Waasland’ actief. Deze WBE isvoornamelijk gelegen in de gemeenten Beveren, Sint Gillis Waas, Sint-Niklaas, Stekene en Zwijndrecht. InZwijndrecht situeren de gronden gebruikt door de WBE zich vooral ten noordwesten in de gemeente aan FortSt.-Marie, Defensieve Dijk, Vlakte van Zwijndrecht, Put van Fien, Melselepolder, Halve Maan en nog een stukjerond Fort Zwijndrecht.8.3.2 Knelpunten‣ De slikken en schorren staan onder druk. Verhoging van het gemiddeld hoogwaterpeil envaargeulverdiepingen door middel van baggerwerken doen de getijdenamplitude en de stromingssnelheidtoenemen wat leidt tot een versterkte erosie van de slikken en de schorren. Ook industrialisatie enurbanisatie langs de oevers samen met waterverontreiniging geven aanleiding tot een ecotoopverlies.‣ Naar aanleiding van het Sigmaplan zal men de Scheldedijk verhogen tot 11m vanaf de Nederlandse grenstot Oosterweel / Sint-Annabos. Dit zal het contact met de Schelde verminderen en meer plaats innemenwat gevolgen kan hebben voor de schaars aanwezige brakke schorren en slikken.‣ Door de isolatie van het achterland van de Schelde en de verdere uitbreiding van de Waaslandhaven zijnplaatsen met een zilt karakter (zoals aan Fort St.-Marie) erg zeldzaam aan het worden.‣ Het zilte grasland aan Fort St.-Marie is onderbroken door een asfaltweg waardoor dit biotoop doorsnedenis. De weg heeft eigenlijk geen functie.‣ De Bazeput, een belangrijk element voor de aanwezige watervogels, bezit vervuild slib.‣ De toekomstige bestemming van de kleiput van het Fort van Kruibeke is terug onzeker nu er plannen zijndeze te vullen met baggerspecie desondanks er in het BPA staat dat de ontgonnen kleiputten te behoudenzijn en noch gedeeltelijk, noch volledig volgestort mogen worden.25Mondelinge mededeling Koen Maes (14/12/2006)26Schiftelijke mededeling (25/02/2007)62 Begeleiding opmaak door PIH

GMBP Zwijndrecht 2007-2013Natuur, bos, landschap en groen‣ De gemeente Kruibeke trekt de nabestemming natuur van de ontginningsput in twijfel en wil eenbedrijventerrein op deze plaats inplanten waardoor het beoogde plan om een aaneengesloten gebied,waarvan een deel in Zwijndrecht en een deel in Kruibeke, als groen te ontwikkelen niet door kan gaan.‣ De Vlakte van Zwijndrecht dreigt verloren te gaan daar het een tijdelijk compensatiegebied betreft.‣ Motorcross in het havengebied verstoort de aanwezige en doortrekkende fauna.‣ De voorbije jaren zijn verschillende leefgebieden van de rugstreeppad door havenactiviteiten en/of dooreen gebrek aan beheer in kwaliteit of oppervlakte verminderd of volledig verdwenen. De nog bestaandeleefgebieden dreigen bovendien meer en meer van elkaar geïsoleerd te worden.‣ Verbinding tussen Blokkersdijk en Vlakte van Zwijndrecht, die nu nog grotendeels open is heeft geengarantie om open te blijven daar alles als industrie staat ingekleurd op het gewestplan. Zwijndrecht bezithier geen gronden.‣ De waterlopen zijn op veel plaatsen niet duidelijk zichtbaar aanwezig binnen de gemeente omdat er geenruimte werd gelaten voor natuurontwikkeling erlangs. Sommige delen van waterlopen zijn ingebuisd enkennen een matige tot slechte waterkwaliteit.‣ De populatie huiszwaluwen gaat snel achteruit. Het is opmerkelijk dat veel in steden en parkenvoorkomende soorten achteruitgaan. ‘Stadssanering' en het verdwijnen van kleine ‘wilde’ hoekjes groenzijn enkele oorzaken. Voor de huiszwaluw is het vooral de verdwijning van geschikte nestplaatsen en hetverdwijnen van voedsel (insecten) door pesticidengebruik dat verantwoordelijk is voor de achteruitgang.Ook het steeds schaarser worden van plassen met slijk en modder zorgt ervoor dat er geen materiaalgenoeg meer is om nesten te bouwen.‣ Burgers verwijderen zwaluwnesten van huizen daar de zwaluwen de stoep vervuilen.‣ De zwaluwkolonie in de kazerne van Burcht is omwille van vuiloverlast (uitwerpselen) bedreigd.‣ Voor Zwijndrecht zijn er niet veel inventarisatiegegevens over vleermuizen beschikbaar.‣ De voornaamste bedreigingen en oorzaken van achteruitgang van vleermuizen zijn verdwijnen, verstoringof ongeschikt worden van winter- en zomerverblijfplaatsen, opname toxische stoffen doorhoutbehandeling in gebouwen of via prooien in landbouwgebieden, achteruitgang waterrijke biotopen enkleinschalige landschappen en weinig natuurgericht bosbeheer (Provincie Antwerpen, 2004).‣ Er is een poging ondernomen om de bunker in de Kloosterstraat in te richten, deze poging is niet blijvendopgevolgd wegens tijdgebrek en een gebrek aan zekerheid of er wel vleermuizen in de bunker kwamenoverwinteren. Men weet niet of de bunker vorstvrij is en de ideale aanvliegroute is geblokkeerd door eenhek.‣ Door het verbossen van de berm tussen het fietspad aan Neerbroek en het Vlietbos verdwijnen deaanwezige orchideënsoorten.‣ Grote waternavel is als vijverplant in de handel te verkrijgen. Omdat ze zo sterk groeiend is wordt ze vandaaruit vaak gedumpt. Het agressieve gedrag van deze soort is nog maar zeer recent (1999) aan het lichtgekomen. Wegens de sterke groei kan grote waternavel een bedreiging betekenen voor inheemse,gevoelige aquatische ecosystemen, voor de afwatering, voor de pleziervisserij en zelfs voor de scheepvaart.‣ Daar de forten militair domein zijn heeft de gemeente geen grip op het beheer in deze forten.8.3.3 Visie‣ Van belang zijn het behoud van ruimte voor de natuurlijke dynamiek met een successie van slik naar schoren het tegengaan van waterverontreiniging.‣ Bij nieuwe dijkwerken dient er voldoende plaats gelaten te worden tussen de nieuwe dijk en de vaargeul 27 .‣ Het behoud en de uitbreiding van de biotopen waaraan de meest bedreigde vogelsoorten verbonden zijnis van prioritair belang. We denken hierbij specifiek aan de Vlakte van Zwijndrecht en het Lange Eind, hetFort Sint-Marie en de omliggende zilte graslanden. Ook een beter ingerichte ecologische infrastructuur inhet gehele havengebied en vooral langs de leidingstroken en bermen alsook een gericht beheer van derestgronden met pionierssituaties kan kansen creëren.‣ Er is potentie aanwezig om langsheen en rond de fortengordel van Zwijndrecht een aaneenschakeling ofopeenvolging van natte elementen te creëren waardoor de Schelde in het noorden in contact staat tot deSchelde in het zuiden. Hierover is nog geen studie gekend.‣ Een belangrijke manier om de ecologische kwaliteit te waarborgen, is via integraal waterbeheer.Waterlopen en hun valleien zijn ecosystemen met een eigen fauna en flora en ze vormen eveneensbelangrijke verbindende elementen in het landschap. Ze zijn mededragers van de ‘natuurlijke structuur’.27Beschrijving van de habitattypes van Bijlage I van de Habitatrichtlijn, www.inbo.be/docupload/2671.pdfBegeleiding opmaak door PIH 63

Natuur, bos, landschap en groen GMBP Zwijndrecht 2007-2013Het is belangrijk om voor het watersysteem in de gemeente een duidelijke visie te ontwikkelen, waarbij talvan deelaspecten met elkaar verweven worden en er oog is voor de verschillende functies die eenwaterloop en de vallei vervullen. De kwaliteit van het water verbeteren, tegengaan van verdroging,natuurvriendelijk oeverbeheer, verbeteren structuurkwaliteit, restauratie van grachtensystemen, ... zijn eenaantal factoren die hierbij bekeken dienen te worden. Betrokkenheid van alle actoren in de verschillendeplanprocessen is noodzakelijk.‣ Het is belangrijk bij het beheer rekening te houden met de aanwezigheid van bijzondere soorten. Ook metnestgelegenheid en het voedselaanbod moet rekening gehouden worden.8.3.4 ActiesNA1 Kennis en draagvlak biodiversiteit vergrotenDe gemeente maakt de burger bewust van het voorkomen van habitatrichtlijnsoorten in de gemeente. Deze actiekan worden doorgetrokken naar andere gemeentelijke aandachtsoorten.NA2 Bescherming kleiput Fort van KruibekeBij de kleiontginningsput van het fort van Kruibeke waakt de gemeente over de nabestemming als natuurgebied.De gemeente Zwijndrecht pleegt ook overleg met de gemeente Kruibeke.NA3 Behoud Zwijndrechtse VlakteDe gemeente zal de Zwijndrechtse vlakte zo lang mogelijk vrijwaren van industriële invulling. Mocht dezeinvulling er toch komen, zal de gemeente maatregelen opleggen in de bouw- en / of milieuvergunning zodat ereen groene buffer tussen de industrie en de Defensieve Dijk plus Lange Eind ontstaat.Havengebied:NA4 Bescherming fauna en flora in het havengebiedDe gemeente zal beperkingen en verplichtingen opleggen in de bouwvergunningen en in de adviezen voormilieuvergunningsaanvragen (klasse 1) en MER's. Het betreft hier ondermeer:Het vermijden van werken tijdens het broedseizoen bij invulling van nieuwe terreinen.Het voorkomen van broedmogelijkheden voor oeverzwaluwen (o.a. afdekken en/of afschuinen van zandwandenna het werken en in het weekend) op plaatsen waar dit niet gewenst is.Aanleg van een natuurlijk en streekeigen groenscherm waarbij voor de vegetatiekeuze rekening wordt geboudenmet de standplaats en de bodem.Behoud grazige bufferstrook boven de leidingen (bij voorkeur via spontane vegetatieontwikkeling en metachteraf een natuurvriendelijk maaibeheer).Inpassen tijdelijke oeverzwaluwwand waar gewenst.… .NA5 Opvolgen van MER's in havengebiedDe gemeente zal de MER's in het havengebied opvolgen en adviseren.Opwaardering aquatische systemen:NA6 Studie natuurontwikkeling waterbiotopenDe gemeente zal het overleg ivm een gedetailleerde studie over de mogelijkheden van natuurontwikkeling vanafde lunet Halve Maan tot de Schelde in het zuiden opstarten. Hierbij zoekt de gemeente bovenlokale partners. Destudie zelf betreft plaatsen waar poelen en grachten aangelegd of uitgebreid kunnen worden, zodat van noordnaar zuid een doorlopend stelsel van waterbiotopen ontstaat.NA7 Beekvalleien beschermenDe gemeente zal de belangrijkste beekvalleien, met prioriteit voor de Zwaluwbeek en de Rotbeek, beschermen(door herbestemming naar natuurgebied), vrijwaren van bebouwing en de belevingswaarde verhogen. Waarmogelijk moeten de beekvalleien zichtbaar gemaakt worden in het landschap door de oevers te verbreden en aante planten. Beheersovereenkomsten met de landbouwers kunnen hiertoe bijdragen.NA8 Structuurkwaliteit Laarbeek verbeterenDe gemeente zal de structuurkwaliteit van de Laarbeek opwaarderen en beleefbaar maken door het aanleggenvan een wandel- en fietspad tussen Statiestraat en Constant van Goeystraat. Aan de zone van het Zand moet inoverleg/onderhandeling met de eigenaars/projectontwikkelaars voldoende waterbuffering voorzien worden.Milieuvriendelijke oeverversteviging en vispaaiplaatsen behoren tot de aandachtspunten.64 Begeleiding opmaak door PIH

GMBP Zwijndrecht 2007-2013Natuur, bos, landschap en groenNA9 Structuurkwaliteit waterloop AS.05 verbeterenDe gemeente zal de structuurkwaliteit van de waterloop AS.05 opwaarderen en beleefbaar maken. Mogelijkhedenivm een oeverbeheer voor uitbreiding van rietbegroeiing worden nagegaan.NA10 Inrichtingsplan baangracht Heilige Geesthoek optimaliserenDe gemeente zal het inrichtingsplan van de oeverzone van de baangracht aan de Heilige Geesthoek optimaliserenin functie van de aanwezige natuurwaarden.NA11 Sensibilisatie rond afstandsregels bij oeverzonesDe gemeente zal aan beken wonende burgers sensibiliseren betreffende het gebruik van de oeverzone aanwaterlopen als tuinen ( geen hekwerken, geen exoten…). Ze zal de bevolking sensibiliseren om hun omheiningenop 5 m van de waterloop te plaatsen en coniferen op minstens 6m.NA12 Waken over het respecteren van de afstandsregels langs waterlopenIn geval van nieuwe verkavelingen langs waterlopen wordt een strook van 5m vrijgehouden tussen de waterloopen de begrenzing van de kavels. Dit is een type doorgangsrecht voor de beheerders van de waterlopen (Art. 17par. 1 van de wet op de waterlopen 28/12/1967). Ook bestaande grachten moeten maximaal behouden engevrijwaard worden in nieuwe verkavelingen. De gemeente streeft ernaar bestaande grachten op te nemen in deruimte voor openbaar groen van nieuwe verkavelingen.Soortenbescherming:NA13 Nestgelegenheid huiszwaluwen bevorderenDe gemeente zal de nestgelegenheid voor huiszwaluwen verhogen. Daarnaast zal ze de bevolking attent makenop de noden van de zwaluw in verband met nestgelegenheid door sensibiliserende informatie in hetgemeenteblad, in samenwerking met de natuurverenigingen. De gemeente zal overleg plegen met de militairen inde kazerne van Burcht ivm de daar aanwezige huiszwaluwen.NA14 Verblijfplaatsen voor vleermuizenDe gemeente zal de vleermuizenbunker in de Kloosterstraat inrichten en continu opvolgen. De gemeente zalhiervoor overleg plegen met de vleermuizenwerkgroep.NA15 Aaneengesloten oppervlak zilt grasland vergrotenDe gemeente ijvert voor een overleg met Zeewegen in verband met de ontmanteling van de verbindingsweg inhet zilte grasland.NA16 Aanpassen politieregelementOm motorcross in en om de haven beter te beheersen zal de gemeente het politieregelement aanpassen.NA17 Aangepast bermbeheer NeerbroekDe gemeente zal de bermen aan Neerbroek aangepast beheren in functie van de orchideeën.Exoten:NA18 Sensibilisatie inzake exotenDe gemeente zal de bevolking en de verkooppunten van dieren en planten in de gemeente wijzen op denegatieve gevolgen van bepaalde tuin- en waterplanten en dieren door middel van publicaties in hetgemeentelijk infoblad, internet en door middel van het verdelen van informatiebrochures in de verkooppunten.Begeleiding opmaak door PIH 65

Natuur, bos, landschap en groen GMBP Zwijndrecht 2007-2013Figuur 16: Overzicht beschermde landschappen, monumenten en dorpsgezichten66 Begeleiding opmaak door PIH

GMBP Zwijndrecht 2007-2013Natuur, bos, landschap en groen8.4. Landschap8.4.1 Actuele toestand8.4.1.1. Beschermde Landschappen, monumenten en dorpsgezichtenIn Zwijndrecht zijn er 3 beschermde landschappen. In een gebied dat beschermd wordt als landschap, is er weinigof geen bebouwing. In Vlaanderen komen nog weinig gebieden voor die ongerept zijn of waar de menselijkeinvloed onopvallend blijft. Omdat dergelijke gebieden nog een redelijk natuurlijk uitzicht hebben, worden zenatuurlandschappen genoemd. In zowat alle andere gebieden heeft de mens sinds eeuwen de natuur beïnvloed.Die gebieden noemen we dan ook cultuurlandschappen. Door de eeuwenlange wisselwerking tussen mens ennatuur, zijn heel wat cultuurlandschappen uitgegroeid tot uitzonderlijk erfgoed. Op Figuur 16 wordt eenoverzicht gegeven van de beschermde landschappen, monumenten en dorpsgezichten.Tabel 6: Overzicht van de beschermde landschappen te ZwijndrechtOmschrijvingDatum Belgisch StaatsbladHet Vliet (Antwerpen/Zwijndrecht) 27/08/1980Blokkersdijk (Antwerpen/Zwijndrecht) 18/10/1980De Defensieve Dijk en overgangszone 19/02/2002Tabel 7: Overzicht van de beschermde monumenten te ZwijndrechtOmschrijvingDatum Belgisch StaatsbladHeilige Kruiskerk: toren, zuidelijk schip en zijbeuken 14/06/1936Heilige Kruiskerk 07/07/1976Dorp Oost nr.42: Oude pastorie met aan- en bijgebouwen 12/12/2002Polderstraat 2: ‘Tassijnshuis’ 12/12/2002Polderstraat 12: Herenhuis 19/02/2003In Zwijndrecht zijn geen beschermde dorpsgezichten aanwezig.8.4.1.2. LandschapsatlasIn het voorjaar van 2001 verscheen de ‘Atlas van de relicten van de traditionele landschappen’, opgemaakt doorde afdeling Monumenten en Landschappen (Ministerie van de Vlaamse Gemeenschap). Dit document, ookLandschapsatlas genoemd, is een historische momentopname van de Vlaamse landschappen op het einde van de20ste eeuw. Het is een inventarisatie die moet leiden tot een streekgerichte aanpak van de landschapszorg.Tabel 8 Overzicht van de lijnrelicten in Zwijndrecht (zie ook figuur 14)CodeLijnrelictL10058 Defensieve Dijk ZwijndrechtL13401 ScheldeBegeleiding opmaak door PIH 67

Natuur, bos, landschap en groen GMBP Zwijndrecht 2007-2013Tabel 9 Overzicht van de puntrelicten te Zwijndrecht met de aanduiding (X) als het relict beschermd is alsmonument (zie ook figuur 14)Code Puntrelict Beschermd?P10329 Fort St.-Marie II met onderwaterbatterij voor een torpedo-installatieP10361 Fort van ZwijndrechtP10379 Fort van KruibekeP10380 BackersveerP10381 SleutelshofP10357 Heilige Kruiskerk XTabel 10 Overzicht van de relictzones te Zwijndrecht (zie ook figuur 14)Code RelictzoneR10017 Fortengordel linker oeverR10080 Polder van ZwijndrechtR10079 BlokkersdijkR10013 Brakwaterschorren van de ScheldeDe beleidsprioriteiten voor deze relictzones zijn het vrijwaren van bebouwing en/of afgraving van de forten en dePolder van Zwijndrecht, het behouden van de forten op zich en de nog bestaande aanpalende landelijkeomgeving, alsook het vrijwaren van verdere bebouwing. Voor Blokkersdijk en de brakwaterschorren van deSchelde moet men verstoring door havenactiviteiten vermijden.8.4.1.3. Defensieve Dijk ter hoogte van De Halve MaanDefensieve Dijk is ter hoogte van De Halve Maan nog goed te onderscheiden in het landschap. Het is militairerfgoed, een rest van het Verschanst Kamp Linkeroever bestaande uit de forten Kruibeke, Zwijndrecht en Sint-Marie. Tussen het fort Zwijndrecht en het fort Sint-Marie werd een Defensieve Dijk aangelegd. Het fort Sint-Marie houdt de Schelde onder vuur zowel stroomop- als stroomafwaarts. De Defensieve Dijk beschermt delinkeroever bij een inundatie van Melselepolder en heeft 2 versterkingen (Half Maan en Put van Fien) die dewegen naar Kallo en Melsele moeten beschermen. Al deze werken werden uitgevoerd tussen 1870 en 1880.Het materiaal waarmee de Defensieve Dijk werd opgebouwd bestaat uit zeer schelprijke zanden. Schelpen zijngemaakt van kalk. De bodem op de dijk is kleiig, kalkrijk en de waterhuishouding is bovenaan droog terwijl er aande basis water kan uitsijpelen. Dijken en wegbermen zijn dikwijls de laatste toevluchtsoorden voor planten dievroeger voorkwamen in hooilanden of akkers. In totaal werden in het gebied 219 soorten hogere plantengenoteerd. De grote bloemenrijkdom is typerend voor de dijk. Ook typische muurvegetaties (kandelaartje) enverlandingsvegetaties behoren tot de waardevolle soorten.Op de oevers en in de oeverzone in ondiep water, is meestal een strook riet aanwezig. In iets dieper water wordtriet geleidelijk aan vervangen door grote lisdodde en op de diepste plekken ten slotte staat enkel nog kleinelisdodde. Het is vrij ongewoon dat beide soorten lisdodde zoals hier naast elkaar voorkomen.De grachten om de forten, langs de Defensieve Dijk en aan de Put van Fien en de Halve Maan zijn als biologischzeer waardevol aangeduid. De Defensieve Dijk staat als biologisch waardevol aangeduid.Ook het bruin blauwtje, een vlinder die als kwetsbaar op de Vlaamse Rode lijst staat aangegeven, is op deDefensieve Dijk terug te vinden.De gemeente liet reeds een beheerplan opmaken om op een onderbouwde en verantwoorde wijze het onderhoudvan dit cultuurhistorisch en ecologisch waardevolle relict te kunnen uitvoeren. Het budget om het huidigebeheerplan uit te breiden werd reeds vastgelegd. De subsidieaanvraag voor de opmaak/aanpassing van hetbeheerplan werd aangevraagd bij het voormalig Monumenten en Landschappen (nu Onroerend Erfgoed).Hiervoor moest de eigendomstitel bevestigd worden. De gemeente liet het bodemonderzoek (verplicht voor deoverdracht van het zuidelijke deel) overdoen op kosten en op vraag van het Comité tot Aankoop. Het verleidenvan de aankoopakte wordt eerstdaags verwacht.68 Begeleiding opmaak door PIH

GMBP Zwijndrecht 2007-2013Natuur, bos, landschap en groen8.4.1.4. Fort van ZwijndrechtHet Fort is nog goed herkenbaar en zijn structuur is nog gaaf (cf. MGI). Het werd in 1996 herbestemd van militairgebied naar natuurgebied en een ‘gebied voor bedrijventerrein, openbaar nut en groenzone’. Het is evenwel nogsteeds militair bezit.In het fort komt bruine korenbout, een bedreigde libelsoort 28 , voor. Het is een van de weinige soorten die deaanwezigheid van vissen verdraagt. Zij staat als zeer zeldzaam voor heel België op de Rode Lijst aangegeven.8.4.1.5. Backersveer en SleutelshofHet Bakkersveer verwijst naar een oude overzetdienst tussen Kruibeke en Antwerpen en bestond reeds in 1334.De huidige gebouwen dateren van in 1629, een van de oudste van Zwijndrecht en Burcht. Het veer wordtvermeld bij het historisch erfgoed van Vlaanderen. De beschermingsaanvraag is opgestart.8.4.1.6. NieuwlandNieuwland heeft een gesloten karakter door een dicht net van kleine landschapselementen, populierenrijen enelzen- en meidoornhagen. Ook het meer uitgesproken reliëf en de bolle percelen van het Waasland dragenhiertoe bij. Het wegenpatroon is nog herkenbaar en de perceelsstructuur is nog relatief intact (cf. MGI enFerraris). Het gebied maakt deel uit van een groter landschapsgeheel namelijk Het Land van Waas met zijn bolleakkers en perseelsrandbegroeiing. Het ligt in landschappelijk waardevol gebied.Figuur 17 geeft de voorkomende ecoregio’s volgens het PNOP aan. Een ecoregio is een regio die in fysischgeografischen ecologisch opzicht min of meer homogeen is. Binnen een ecoregio kunnen eventueel nog kleinereecodistricten worden onderscheiden. Vooral klimaat, geologische ontstaansgeschiedenis en bodem zijn bepalendvoor de natuurtypes die in een bepaalde ecoregio van nature kunnen voorkomen.8.4.1.7. Noordelijke koutersNoordelijke kouters is een groot samenhangend landbouwgebied (polderrestant) ten noorden en ten oosten vande kern van Zwijndrecht. Het bevat het agrarisch gehucht Smoutpot met een concentratie aanlandbouwbedrijven (voornamelijk varkenskwekerijen). Deze bedrijven hebben een functioneel-ruimtelijke relatiemet het omringende landbouwgebied. Verder is het gebied relatief vrij van bebouwing en kent het een goedeperceelsstructuur. In dit gebied ligt de Blauwhoeve met walgracht, dit heeft een bijzondere landschappelijke enhistorische betekenis en een belangrijke ecologische potentie.28Schriftelijke mededeling Kris Peeters, Natuurpunt (11/05/07)Begeleiding opmaak door PIH 69

Natuur, bos, landschap en groen GMBP Zwijndrecht 2007-2013Figuur 17: Voorkomende ecoregio's70 Begeleiding opmaak door PIH

GMBP Zwijndrecht 2007-2013Natuur, bos, landschap en groen8.4.2 Knelpunten‣ Door het uitblijven van de eigendomsakte van de Defensieve Dijk kan de gemeente niet starten met eengepast beheer waardoor waardevolle vegetatie verruigt en verdwijnt.‣ Het deel van de Defensieve Dijk ten noorden van de N49 is nog niet beschermd. Wel heeft dit deel samenmet het Lange Eind en de Put van Fien nu een groene bestemming gekregen (via GRUP Waaslandhavenfase 1 en omgeving).‣ Het bruin blauwtje leeft op droge, schrale graslanden met een korte vegetatie (ook kalkgraslanden) zoalsop de Defensieve Dijk en op opgespoten terreinen met pioniersvegetaties en vegetatiearme ruigten. Hetverruigen van schrale graslanden met een schaarse en verspreide vegetatie is de voornaamste bedreigingvoor deze soort.‣ Er heersen problemen rond de opruiming van explosieven uit de gracht rond Fort Zwijndrecht.‣ De Forten in Zwijndrecht zijn een van de weinige getuigen waarbij de ruimtelijke samenhang van defortengordel nog goed naar voor komt. Door een verdere versnippering en het gebrek aan een eenduidigevisie omtrent het ontwikkelen van de forten als één cultuur-historisch en ruimtelijk geheel dreigt ditverloren te gaan.‣ Versnippering van het landschap door serrenbouw in de Noordelijke Kouters.‣ Er verdwijnen meer en meer KLE’s waardoor het typische uitzicht van het Wase landschap rond Nieuwlandverloren gaat. Het opleggen van regels in kapvergunningen is niet voldoende om het landschap op zich tebehouden. Herstel wordt niet actief gestimuleerd.‣ Daarnaast biedt de bestaande wetgeving i.v.m. het rooien van bomen (stedenbouw en natuurdecreet)onvoldoende bescherming tegen het achteruitgaan van het aantal bomen langsheen de bolle akkers.Bomen die verdwijnen door ouderdom of door stormschade worden op deze manier niet vervangen.‣ Opkomst niet grondgebonden landbouw (serrebouw) in landschappelijk waardevol landbouwgebied.‣ De walgracht rond de Blauwhoeve kent geen bescherming.8.4.3 Visie‣ Elke generatie laat haar sporen na, zo bezit ook Zwijndrecht met zijn Defensieve Dijk en de Forten sporendie ons iets vertellen over de geschiedenis van Antwerpen. Dit zijn getuigen van vroeger die niet alleen eenuiting van onze identiteit geven maar die ook een essentieel en onafscheidelijk deel van onzecultuurhistorische leefwereld uitmaken. Zowel de gebouwde omgeving als de open ruimte waarin wij levenhebben zonder meer invloed op onze levenskwaliteit. Het is dus van het grootste belang dat er doordachten omzichtig mee wordt omgesprongen. Het is dan ook een van de doelstellingen van de gemeente om debelangrijkste overblijfselen van dit erfgoed te bewaren en om ze waar nodig te herstellen en teherwaarderen.‣ Een bescherming van Fort Sint-Marie en scheldeschor, het Groot Rietveld en de Defensieve Dijk tennoorden van de N49, het Lange eind en de Put van Fien als monument en landschap is gewenst. Mencreëert op deze manier een hogere veiligheid voor het behoud en meer subsidiemogelijkheden voor deinrichtings- en onderhoudswerkzaamheden.‣ Het open en vrij schraal houden van de vegetatie in de bestaande leefgebieden is de belangrijkstemaatregel voor het behoud van het bruin blauwtje. 29‣ Bij de Forten in Zwijndrecht komt de ruimtelijke samenhang van de Fortengordel nog goed naar voor. Hetis een visuele blikvanger en fungeert dikwijls als oriëntatiepunt in het landschap. Het verhoogt deleesbaarheid van het landschap en de structuur van de open ruimte. Bij de bespreking van deze relictzonein de landschapsatlas wordt de nog relatief intacte structuur en ruimtelijke samenhang besproken. Debeleidsprioriteit voor deze relictzone is het vrijwaren van bebouwing. Het is belangrijk de ruimtelijkesamenhang van de forten van Zwijndrecht verder uit te werken en deze drie forten als één geheel en inverbinding met elkaar te ontwikkelen en te beschermen.‣ Het voorkomen van bolle akkers en bijhorende perceelsrandbegroeiingen in de wijk Nieuwland zijn sporenvan historische ontginningen. Daar kleine landschapselementen zoals bomenrijen, struiken en hagenbijdragen tot een hogere biodiversiteit en soortenrijkdom en dus ook tot een betere ecologische kwaliteit,verwezenlijkt men hier een dubbele winst bij het nastreven van het behoud en de ontwikkeling van ditlandschap. Dit nastreven kan gestimuleerd worden door het aanbieden van subsidies en het bevorderenvan beheersovereenkomsten.29Dagvlinders (Maes & Van Dyck 1996)Begeleiding opmaak door PIH 71

Natuur, bos, landschap en groen GMBP Zwijndrecht 2007-2013‣ Op de Noordelijke kouters kunnen bomen op perceelsranden en langs wegen bijdragen tot een bufferingvan het havengebied en de Expresweg (N49). Daar dit landbouwgebied een van oudsher opener karakterdan Nieuwland vertoont en het zicht op de Defensieve Dijk dient behouden te blijven kan de invullingbeperkt blijven.‣ Een grotere controle op het onrechtmatig verdwijnen van kleine landschapselementen kan bijdragen toteen betere bescherming.8.4.4 ActiesNA19 Beheersplan Defensieve DijkOm de Defensieve Dijk als cultuurhistorische waarde in het landschap te behouden en de aanwezige fauna enflora beter te beschermen en te beheren zal de gemeente het beheersplan voor de Defensieve Dijk hernieuwen enuitbreiden. De acties uit het plan zullen worden uitgevoerd zodat verschillende knelpunten rond de DefensieveDijk worden weggewerkt.NA20 Bescherming Lange Eind en Put van FienDe gemeente zal actief de mogelijkheden voor de duurzame bescherming als landschap/monument van het LangeEind en de Put van Fien nagaan. Voor de gronden buiten de gemeente worden de betreffende partners betrokkenin dit provinciegrensoverschrijdend dossier.NA21 Bescherming landschappelijk waardevolle agrarische gebiedenDe gemeente zal RUP's opmaken ter bescherming van landschappelijk waardevolle agrarische gebieden(bijvoorbeeld Vliet, Nieuwland, Noordelijke kouters).NA22 Verhoogd toezicht op kapvergunningenDe gemeente zal het toezicht op kapvergunningen en de heraanplanting van bomen versterken. Bijkapvergunningen wordt heraanplanting opgelegd volgens gedetailleerde voorwaarden.NA23 Opstellen subsidieregelement voor de aanplant van KLE’sEr wordt een subsidiereglement opgesteld voor de aanleg van bomenrijen, met in de Noordelijke kouterspopulieren op perceelsgrenzen en eiken langs de wegen. In en rond Nieuwland worden zachte houtsoortenopgelegd zoals populier, grauwe abeel en elzen- en meidoornhagen. De gemeente stimuleert de aankoop vaninheemse, autochtone struiken en bomen.NA24 Stimuleren landbouwersDe gemeente zal landbouwers stimuleren om in de resterende open ruimte die voor agrarische doeleindengebruikt wordt beheersovereenkomsten af te sluiten met VLM.8.5. Bos8.5.1 Actuele toestandZie Figuur 18 voor een overzicht.De bebossingsindex van de gemeente Zwijndrecht bedraagt 2.6% (53.68 ha), dit is laag als we weten dat degemiddelde bebossingsindex van de provincie Antwerpen 17.2% is (Bron: Bos & Groen, toestand april 2003). Degemeentelijke bossen beslaan 12.28 ha. Er komen geen grote bosgebieden in de gemeente voor. In het oosten vande gemeente ligt een strook bos op de grens met Antwerpen Linkeroever, dit maakt deel uit van een groterboscomplex het Vliet. Meer naar het zuiden ligt het Neuzenbergbos. De andere bosjes bevinden zich in hetwesten van de gemeente aan Fort Kruibeke, aan de Zwaluwbeek, aan Fort Zwijndrecht, aan de Halve Maan en aanFort St.-Marie.72 Begeleiding opmaak door PIH

GMBP Zwijndrecht 2007-2013Natuur, bos, landschap en groen8.5.1.1. Bosgroep Antwerpen-Noord70% van de Vlaamse bossen, is in handen van privé-eigenaars. Directe ondersteuning vanuit de overheid aan dezeboseigenaars is moeilijk omdat het om duizenden eigenaars gaat met vaak relatief kleine percelen bos. Om dezeeigenaars een aparte dienstverlening te kunnen bieden richtte het Vlaams Gewest samen met de lokaleoverheden de bosgroepen op. De gemeente Zwijndrecht is medeoprichter van de groep Antwerpen-Noord.8.5.1.2. BosbeheerplannenVoor alle openbare bossen (en particuliere bossen groter dan 5 ha) dient een bosbeheerplan opgesteld te worden.Hierin dient de visie op het bos (B.S. 10/09/03) uitgewerkt te worden voor een periode van 20 jaar. Eén ofmeerdere privé-boseigenaars en/of meerdere openbare boseigenaars kunnen een gezamenlijk beheersplanindienen Het bosbeheerplan wordt goedgekeurd door het Agentschap voor Natuur en Bos. Er kunnen subsidiesverkregen worden. Geen enkel bos in Zwijndrecht heeft een goedgekeurd bosbeheerplan 30 . Voor degemeentebossen aan de Neerstraat en aan de Boskouter-Kampstraat bestaan er bosbeheerplannen maar deze zijnevenwel nooit ter goedkeuring aan het voormalige Bos en Groen voorgelegd.8.5.1.3. Bebossen van LandbouwgrondenOp basis van het besluit van 28 maart 2003 (B.S. 19/05/2003) van de Vlaamse regering betreffende desubsidiëring van de bebossing van landbouwgronden, kunnen grondgebruikers hiervoor subsidies verkrijgen(Europese subsidie). De gemeente Zwijndrecht maakte reeds meerdere malen gebruik van deze subsidiëring bij deaanplanting van bos op landbouwgronden (o.a. Vliet, Boskouter, Polderstraat, Neerstraat en fietspad).8.5.1.4. SpeelbossenJeugdbewegingen die de paden wensen te verlaten om in het bos te spelen, kunnen dit vrij doen in despeelbossen die officieel afgebakend dienen te worden. Buiten de speelbossen moet er toestemming gevraagdworden om buiten de paden te spelen.30Schriftelijke mededeling van Cyreen Knockaert, afdeling Natuur en Bos (28/02/2007)Begeleiding opmaak door PIH 73

Natuur, bos, landschap en groen GMBP Zwijndrecht 2007-2013Figuur 18: Overzicht van de bossen in Zwijndrecht74 Begeleiding opmaak door PIH

GMBP Zwijndrecht 2007-2013Natuur, bos, landschap en groen8.5.1.5. BossenNeuzenbergbos-CalbergHet Neuzenbergbos is 2,8 ha en vormt samen met de voormalige terreinen van Calberg één geheel. Het is eenbiologisch waardevol bos bestaande uit jonge wilgen en struwelen. Het is via een RUP groen ingekleurd.Het militaire gebied Calberg kent geen militair gebruik meer en is via een RUP groen gekleurd. Het maakt deel uitvan een open ruimte corridor (samen met Blokkersdijk, het Vlietbos, 't Zand en de Burchtse Weel), die een buffervormt tussen Zwijndrecht en de grootstad.Bosje aan de ZwaluwbeekDit bosje staat voor een deel aangegeven als bos op de Ferraris-kaart (1778) en bestaat vandaag uit drie delen.Het noordelijk deel is een zeer vochtig elzenbroekbos met een dichte begroeiing van voornamelijk zwarte elsgemengd met tal van andere boomsoorten. De bodem is bedekt met een goed ontwikkelde kruidlaag. Het tweededeel bestaat uit een lorkenbestand zonder ondergroei. Het derde deel ligt in het zuiden en is veruit hetinteressantste en waardevolste gebied. Dit deel van het bos grenst aan de Zwaluwbeek en bestaat uit canadaaanplantmet een ondergroei van bosanemoon, speenkruid en muskuskruid. Bosanemoon treft men voornamelijkaan op plaatsen waar al lang bos staat of waar lang een bos gestaan heeft.Het is een volgens de biologische waarderingskaart een biologisch zeer waardevol moerasbos.Gemeentebossen Neerstraat en PolderstraatDe gemeentebossen Neerstraat en Polderstraat zijn twee recente (respectievelijk 2000 en 2006) bosaanplantingenmet streekeigen groen (80% zomereik met bijmenging van zwarte els, spaanse aak, winterlinde en éénstijligemeidoorn). Voor vogels en vlinders bestaat er een interactie tussen dit bos, de omliggende kouters, eennabijgelegen oude boomgaard en het Vlietbos 31 .De hoofdfunctie van het bos is het vormen van een buffer tussen het industriegebied en de expresweg in hetnoorden van de gemeente en het woongebied in het zuiden. Deze functie hoeft niet strijdig te zijn met anderefuncties (economisch, ecologisch, sociaal en educatief).In functie van de aanleg van een fietspad wil de gemeente hier nog bijkomend percelen inrichten.Gemeentebos aan de Boskouter-KampstraatHet gemeentebos aan de Boskouter - Kampstraat heeft een oppervlakte van 2 ha en is jong. Eén deel werdaangeplant in 1988 terwijl een tweede deel in 1998 werd beplant met ondersteuning van de Vlaamse overheidd.m.v. subsidies in het kader van de bebossing van landbouwgronden. Het bos bestaat uit een oudere kern vanopgeschoten wilgen en berken. Daarrond bestaan de bestanden uit gemengde loofhoutaanplantingen vanzomereik, zwarte els, winterlinde, veldesdoorn en éénstijlige meidoorn.Dit gemeentebos bezit sociaal-educatieve, milieubeschermende en ecologische functie en doet dienst alslangzame verkeersas. Er is een uitgegraven amfibieënpoel aanwezig.Het bos ligt volgens het gewestplan in woonuitbreidingsgebied.VlietbosOp het gewestplan staat een deel van het Vlietbos als speelbos aangegeven, op de boskaart (Aminal, Bos &Groen, 06-2000) valt dit samen met het nog open deel van het Vlietbos op Zwijndrechts grondgebied. Het Vliet isbeschermd als landschap.31Bosbeheersplan Neerstraat-Zwijndrecht (februari 2003)Begeleiding opmaak door PIH 75

Natuur, bos, landschap en groen GMBP Zwijndrecht 2007-20138.5.2 Knelpunten‣ Lage bebossingsgraad.‣ Bij het voorstel voor de afbakening van het grootstedelijk gebied Antwerpen wil men de zone rondBoskouter wegens te lage woonkwalitiet in de omgeving van de E 17, herbestemmen vanwoonuitbreidingsgebied naar open-ruimte functies. Het uitgangspunt is dat deze zone moet ontwikkeldworden tot een visuele en geluidsbuffer, die de woonkwaliteit van de woonkern van de Burcht versterkt.Het idee om het woonuitbreidingsgebied naar buffergebeied om te zetten dateert reeds van in de jaren ’80en komt voor in tal van beleidsdocumenten. Het "knelpunt " bestaat er in dat het nog niet ten definitievetitel is vastgelegd, gezien daarvoor eerst het afbakeningsplan zelf dient vastgelegd en vervolgens eengewestelijk RUP dient opgemaakt om het gewestplan te wijzigen.‣ De amfibieënpoel is aan het verlanden en er is nooit nagegaan of er daadwerkelijk amfibieën aanwezigzijn.‣ Ontbreken goedgekeurde bosbeheerplannen van de gemeentelijke bossen.8.5.3 Visie‣ Voor de lokale boselementen geldt een beleid van behoud en waar mogelijk versterking. Men kan debosaanplanting met streekeigen soorten verder zetten als uitbreiding van de bestaande bossen en alsbuffering voor de autosnelweg (E17). Een optimaal beheer in functie van de natuurlijke en ecologischewaarde staat voorop. Ook gemengde aanplant van zoomvegetaties met ruigtes en struwelen biedt extrakansen aan fauna en flora.‣ Het is belangrijk dat bossen ongeschonden blijven, maar toch voor zachte recreatie openstaan.8.5.4 ActiesNA25 Aankoop van gronden voor bebossingDe gemeente voorziet jaarlijks in haar begroting een budget voor eventuele aankoop van gronden. Hetgrondaankoopbeleid door de dienst Ruimtelijke ordening gebeurt ook in functie van het natuurbehoud engroenaanleg. Speciale aandacht wordt besteed aan de gebieden met een (potentiële) verbindings- en / ofbufferfunctie.NA26 BosaanplantingDe gemeente zet bosaanplanting met streekeigen soorten voort als visuele buffering van de autosnelwegen.Hierbij worden bosbouwtechnische principes toegepast, zodat een natuurlijk ogend bos ontstaat. Eenzoomvegetatie met ruigten en struwelen biedt extra kansen aan fauna en flora. Er wordt gestreefd naargemengde aanplanten. Op termijn, zodra de jonge beplanting genoeg draagkracht heeft, wordt detoegankelijkheid voor zachte recreatie mogelijk gemaakt.NA28 BosbeheerplannenDe gemeente maakt voor alle bossen in eigendom een bosbeheerplan en actualiseert de bestaande plannen. DeBosbeheerplannen worden ter goedkeuring aan ANB overgemaakt. Het opvolgen en ruimen van deamfibieënpoel in het bos aan de Boskouter-Kampstraat wordt opgenomen in het betreffende bosbeheerplan.76 Begeleiding opmaak door PIH

GMBP Zwijndrecht 2007-2013Natuur, bos, landschap en groen8.6. Groen8.6.1 Actuele toestandZie Figuur 19 voor een overzicht.De gemeente Zwijndrecht heeft 73,93 ha grond in haar bezit. Hiervan bestaat er een aanzienlijk deel uitgroenoppervlakten. Zwijndrecht bezit een groeninventaris welke reeds ten dele is gedigitaliseerd, weliswaar is hetnog niet mogelijk totale oppervlakten te berekenen.Niet alle onderhoud van het openbaar groen wordt door de gemeente gedaan. Een groot deel wordt ookuitgevoerd door derden.8.6.1.1. ParkenHet ‘Harmonisch Park- en Groenbeheer’ moet de openbare besturen helpen om de parken en het openbaar groente beheren op een manier waarbij er zowel rekening gehouden wordt met de wensen van de gebruikers als zorggedragen wordt voor de natuur. Bovendien moeten de verschillende functies die een park en het groen kunnenvervullen samen en in evenwicht voorkomen.Hoogstamboomgaard, Geboortepark en VredesparkDe boomgaard is ± 3 ha groot, hiervan is er ± 1 ha vrij toegankelijk voor het publiek. De gemeente Zwijndrecht,NPWAL (Natuurpunt Wase Linkerscheldeoever) en VELT Zwijndrecht (Vereniging voor Ecologische Leef- enTeeltwijze) staan jarenlang samen in voor het natuurlijk beheer van de fruitbomen in de hoogstamboomgaard inZwijndrecht. In dit stukje cultureel erfgoed organiseren de beide verenigingen jaarlijks snoeisessies en geleidenatuurwandelingen. De verenigingen ontvangen een jaarlijkse toelage van de gemeente.De boomgaard zelf staat op de biologische waarderingskaart als ‘complex van biologisch minder waardevolle enwaardevolle elementen’ aangegeven.De gemeente heeft alle percelen rond het kerkhof te Zwijndrecht aangekocht. Ten noorden van het kerkhof isgestart met het verwezenlijken van het geboortepark. In een eerste fase plant men 6 groepen van 6 bomen aan,die zullen symbool staan voor de kinderen geboren in de jaren 2000 tot 2006. In een tweede fase zal er elk jaareen groep van 6 bomen bijkomen. Ten zuiden van het kerkhof ligt de hoogstamboomgaard. Deze zal samen metde achterliggende percelen, die ook nog hoogstamfruitbomen bevatten, en het kerkhof in het park geïntegreerdworden 32 . Het Vredespark sluit hierop aan.Educatief reservaat ’t ZwenHet educatief reservaat 't Zwen is een centraal gelegen gemeentelijk terrein bestaande uit restanten van eenoude hoogstamboomgaard aangevuld met populierenaanplant en beplanting uit de jaren 90. Men vindt er ookeen schuilhut, een vogelkijkplaats, een vijver, een aarden wal, een bloemenweide en een gemengde streekeigenhaag. Het reservaat werd op een natuurlijke manier beheerd door vzw ’t Zwen. Deze organisatie bestaat vandaagniet meer. De gemeente staat als eigenaar verder in voor het onderhoud.32Mondelinge mededeling Van der Donckt Loe, Schepen ruimtelijke ordening, milieu, volksgezondheid, begraafplaatsen en jeugd tot 2006(23/10/2006)Begeleiding opmaak door PIH 77

Natuur, bos, landschap en groen GMBP Zwijndrecht 2007-2013Figuur 19: Overzicht van het openbaar groen in Zwijndrecht78 Begeleiding opmaak door PIH

GMBP Zwijndrecht 2007-2013Natuur, bos, landschap en groen8.6.1.2. SpeelterreinenIn Zwijndrecht komen 10 speelterreinen voor. Dit alles samen is goed voor een oppervlakte van 14,043 are. Bijnaalle speelterreinen bevinden zich in de dicht bebouwde zones van Zwijndrecht en Burcht. Naast de 'formele'speelterreinen zijn er ook nog verscheidene 'informele' speelterreintjes.8.6.1.3. SportterreinenDe gemeente bezit vier grote sportterreinen namelijk De Wallen, de Sporthal en de sportvelden aan de Neerstraaten deze aan de Pastoor Coplaan. Deze sportvelden zijn een combinatie van grassportvelden en verharde ofhalfverharde sportvelden. Vooral de grassportvelden zorgen voor een grote hoeveelheid oppervlakte aan groen.Soms zijn de sportvelden voorzien van een groengordel: houtkanten, populieren, … De sportvelden aan desporthal zullen op termijn verdwijnen.8.6.1.4. SiergroenSiergroen bestaat voornamelijk uit een combinatie van sierheesters, gazon, bloemperken of –bakken… Dit typegroen wordt voornamelijk toegepast in de bebouwde omgeving en in de omgeving van belangrijke gebouwen ofmonumenten. De onderhoudsintensiteit varieert naargelang de plaats en het type. Perkplanten moeten zeerintensief onderhouden worden, terwijl beplantingen met bodembedekkers daarentegen weinig intensief zijn.8.6.1.5. BegraafplaatsenDe gemeente Zwijndrecht beschikt over 2 begraafplaatsen; deze van Zwijndrecht centrum die ± 3 ha groot is endeze van Burcht die 1,6 ha groot is. De gemeente heeft plannen om de begraafplaats van Zwijndrecht centrum ende omliggende percelen die ook gemeentelijke eigendom zijn te integreren in een park 33 . Hierbij zou de gemeentede voorkeur geven aan inheemse bomen en aandacht hebben voor wandelpaden en randbeplanting.8.6.1.6. VerkeersgroenVerkeersgroen staat in voor de geleiding van het verkeer: verkeerseilanden, asverspringingen, hagen tussenfietspad en rijweg, … Meestal betreft het groenobjecten met een kleine oppervlakte. Belangrijke aspecten omrekening mee te houden zijn de zichtbaarheid, de zouttolerantie en de onderhoudsvriendelijkheid.8.6.1.7. BermenHet maaien van de bermen is uitbesteed, maar in het bestek is opgenomen dat het maaien moet gebeurenconform ‘het besluit van de Vlaamse regering houdende de maatregelen inzake natuurbehoud op de bermenbeheerd door publiekrechterlijke rechtspersonen.’8.6.1.8. StraatbomenBomen zijn zeer beeldbepalend in de leefomgeving. In Zwijndrecht zijn alle bomen nauwkeurig opgemeten. In degemeente staan er 5715 bomen langs de straten en op openbare terreinen. De bosaanplantingen zijn hier niet bijinbegrepen. De gemeente voorziet bladkorven in de herfst.8.6.1.9. Wandel- en fietswegen, buurtwegenEr werden de laatste jaren meerdere voet- en fietsverbindingen gerealiseerd zoals deze van de Verbrandendijknaar de Zandstraat en ook in noordelijke richting van de Verbrandendijk naar de Polderstraat, op de DefensieveDijk en van de Populierenlaan naar de Krijgsbaan. Sommige fietsverbindingen, waaronder deze tussen Boskouter33Mondelinge mededeling Van der Donckt Loe, Schepen ruimtelijke ordening, milieu, volksgezondheid, begraafplaatsen en jeugd tot 2006(23/10/2006)Begeleiding opmaak door PIH 79

Natuur, bos, landschap en groen GMBP Zwijndrecht 2007-2013en de Kampstraat, werden aangevuld met streekeigen beplantingen waardoor deze zich in de omgeving inpassen.De aanleg geeft ook duidelijk weer dat het hier een langzaam verkeer verbinding betreft.Er is een wandel- en fietsbrochure met 4 mogelijke routes door de gemeente uitgegeven. Er bestaat een link naardeze brochure op de gemeentelijke site. Langsheen de wandel- en fietswegen bevinden zich wegwijzers en aan deDefensieve Dijk en Neuzenbergbos zijn informatieve borden geplaatst.8.6.1.10. Subsidiereglement groendakenDe gemeente geeft sinds 2004 een subsidie voor de aanleg van groendaken op een woning, bijgebouw ofbedrijfsgebouw op het grondgebied van de gemeente Zwijndrecht. Dit geldt zowel voor extensieve groendaken(groendak met lage begroeiing met vetplanten, mossen en kruiden), als voor intensieve groendaken (groendakwaarop planten, struiken en/of bomen geplant zijn). Als voorbeeld heeft de gemeente in 2006 een groendak (161m 2 ) aangelegd op het jeugdcentrum Den Trechter en plant zij een bijkomende aanleg op het AdministratiefCentrum. Er zijn van januari 2004 tot nu 3 subsidieaanvragen voor groendaken door particulieren ingediend.8.6.1.11. GroenbeheerZwijndrecht heeft gekozen voor een geleidelijke afbouw van het pesticidengebruik. De gemeente beschikt overeen coördinator pesticidenreductie en is reeds aan het 2 de reductie-actieprogramma toe.Begin dit jaar is er een rapportering over beide actieprogramma’s goedgekeurd door het college vanburgemeester en schepenen in zitting van 18 april 2006. Men stelt vast dat het in het milieu verspreide actievestof van bestrijdingsmiddelen aan het dalen is. De daling is het gevolg van een meer bewust gebruik vanbestrijdingsmiddelen, opleiding van het personeel en het zoeken naar alternatieve methoden.De milieuraad heeft de inwoners van Zwijndrecht in 2005 en 2006 de kans gegeven tegen een zeer voordeligeprijs (6 euro) nestkastjes voor meesjes te kopen. Dit gebeurde onder het motto “Minder pesticiden, meer vogels”.Om het goede voorbeeld te geven heeft de gemeente 40 nestkastjes in de pesticidenreductiezone opgemeentelijke gronden opgehangen. Deze zone is sinds 2004 pesticidenvrij voor het onderhoud van wegen enopenbaar groen. De milieuraad heeft in de hoogstamboomgaard 15 nestkasten en in het educatief reservaat ’tZwen 3 nestkasten opgehangen.8.6.2 Knelpunten‣ Een toenemende verstedelijkingsdruk zorgt voor het verdwijnen van wilde hoekjes groen en eentoenemende verharding.‣ Verschillende gemeentelijke eigendommen zoals de hoogstamboomgaard en het educatief reservaatliggen er wat onverzorgd bij door gebrek aan gepast beheer. Hierdoor treedt verruiging op waardoor deoorspronkelijke waardevolle vegetatie verdwijnt. Het gebruik als hondenweide draagt hiertoe bij.‣ Zwijndrecht bezit geen bermbeheerplan. Bij meer specifieke vegetatie voldoet ‘het besluit van de Vlaamseregering houdende de maatregelen inzake natuurbehoud op de bermen beheerd door publiekrechterlijkerechtspersonen’ niet om deze soorten te behouden. Ontbrekend beheer ter hoogte van het Vlietbos en terhoogte van Calberg-Sidal zorgt voor het verdwijnen van bepaalde orchissoorten.‣ In het kader van de pesticidenreductie is getracht de verhardingen enkel op een niet-chemische manier teonderhouden maar uit praktijkervaringen blijkt dat dit moeilijk haalbaar is.‣ Vandalisme bij het plukken van kersen in de hoogstamboomgaard.8.6.3 Visie‣ Met een toenemende verdichting en verstedelijking verdwijnen private tuinen en wordt de behoefte aanopenbaar groen groter.‣ Daar de mens steeds grotere oppervlakten ten koste van de natuur inneemt is het van groot belang omdeze ingenomen oppervlakte terug op een meer natuurlijke manier in te richten. Om de biologischediversiteit te behouden en te versterken bestaan de aanplantingen bij voorkeur uit streekeigen80 Begeleiding opmaak door PIH

GMBP Zwijndrecht 2007-2013Natuur, bos, landschap en groenplantenmateriaal en zet men de geleidelijke afbouw van het gebruik van bestrijdingsmiddelen verder. Opdeze manier geeft men de natuur terug kansen en kan de biodiversiteit vergroten doordat er in debebouwde omgeving en langs verbindingswegen netwerken van ecologisch interessant stadsgroenontstaan. Deze kleine netwerken fungeren als verbindingswegen met het buitengebied. Bij dit alles houdtmen best rekening met de principes van duurzame ontwikkeling en de belevingswaarde van de bewoners.Dit komt neer op het feit dat het groenbeheer dient aangepast te worden aan de nieuwe ecologischeinzichten alsook aan de doelstellingen van het harmonisch groen- en parkbeheer. Op deze manier wordtde natuurwaarde in de ‘stedelijke’ omgeving verhoogd en verkrijgt men een verfraaiing van het straatbeeldwat ‘natuur’ dichter bij de bevolking brengt en zo het draagvlak vergroot.‣ De principes van ‘Harmonisch Park- en Groenbeheer’ helpen openbare besturen om de parken en hetopenbaar groen te beheren op een manier waarbij er zowel rekening gehouden wordt met de wensen vande gebruikers, als zorg gedragen wordt voor de natuur en het milieu.‣ Waar groengordels worden aangeplant is het aangewezen rekening te houden met de inheemse en vannature aanwezige soorten in de gemeente.‣ Voor de hoogstamboomgaard en het zwen is er nood aan een beheerplan en een degelijktoegankelijkheidsreglement.‣ Maaibeheer afgestemd op specifieke vegetatie kan de biodiversiteit van bermen verhogen. Er is nood aaneen beter zicht op de voorkomende vegetatie.‣ Een verdere uitbouw en onderzoek van bijkomende verbindingen (wandel- of fietswegen) zijnnoodzakelijk om tot een goede rustige wijkverbinding te komen. Hierin past tevens de herwaardering enhet opnieuw open stellen van buurtwegen.‣ Een groendak heeft vele voordelen: het buffert water, het zuivert lucht en de planten op dit groendaktrekken menig insect aan; er wordt een minihabitat op het dak gecreëerd voor allerlei planten- endierensoorten. Groendaken dragen bij tot de doorgroening van de bebouwde omgeving.8.6.4 ActiesNA29 Inventarisatie openbaar groenDe gemeente houdt de GIS-inventaris van de gemeentelijke groenstructuren bij en actualiseert deze.Toepassen van harmonisch park- en groenbeheer:NA30 Harmonisch park- en groenbeheerDe gemeente zal de parken en het openbaar groen (parkeerplaatsen, verkeersgroen, enz.) beheren volgens deprincipes van het harmonisch park- en groenbeheer Ook het kerkhof en het vredespark worden op eennatuurlijke manier beheerd.NA31 Hoogstamboomgaard herinrichtenDe hoogstammige boomgaard in het dorpscentrum wordt bewaard en in samenwerking met denatuurverenigingen beheerd. Uitbreiding van de toegankelijkheid, verplaatsing van de hondenwei enbescherming van kwetsbare bomen tegen vandalisme zijn aandachtspunten hierbij. Op termijn wordt deboomgaard geïntegreerd in een inrichtingsplan voor het ganse parkgebied rond de begraafplaats.NA32 Geboortepark uitbreidenHet geboortepark wordt verder aangelegd en krijgt een parkachtig uitzicht met een voorkeur voor inheemsebomen en struiken, en aandacht voor wandelpaden en randbeplantingen.NA33 Zwen herinrichtenDe gemeente bewaart het Zwen als openbare educatieve tuin en beheert deze als dusdanig.Behoud en ontwikkeling van natuur in de stad:NA34 Vrijwaren van groenoppervlakte in het woonweefselDe gemeente ontwikkelt een strategie (eventueel wordt dit uitbesteed aan derden) om stedelijk groen, trageverbindingswegen, waterwegen en waterpartijen te vrijwaren en te creëren bij verkavelingen, gemeentelijkebouwprojecten en projecten van de huisvestingsmaatschappij.NA35 Groeninrichting “Dorp aan de Stroom”De gemeente zal aan groeninrichting doen in het kader van het project 'Dorp aan de Stroom'.Begeleiding opmaak door PIH 81

Natuur, bos, landschap en groen GMBP Zwijndrecht 2007-2013NA36 Invulling centraal pleinIn het kader van de aanpassing van BPA1 vult de gemeente het centraal plein in als een groen plein.NA37 Groeninrichting bij nieuwe verkavelingenBij nieuwe verkavelingen wordt er plaats voorzien voor een park/openbaar groen en de inrichting ervan. Op kortetermijn past de gemeente dit toe bij de verkavelingen in de Idsteinlaan, aan de Nachtegalenlaan/ Lindenstraat enaan de Alice Nahonlaan/spoorweg.Kennis over ecologisch tuinieren vergroten:NA38 Sensibilisatie natuurvriendelijk onderhoud en ecologisch en afvalarm tuinierenDe gemeente organiseert in samenwerking met de natuurverenigingen, de compostmeesters en de milieuraadsensibilisatie om het natuurvriendelijk onderhoud en het ecologisch en afvalarm tuinieren (o.a. werken metstreekeigen soorten, bessendragende- en vlindervriendelijke struiken, het knotten van bomen, houtmijtenopzetten en nestkastjes ophangen, …) te illustreren.NA39 Ecologisch en afvalarme groenaanleg en -onderhoudDe gemeente past zelf ecologisch en afvalarme groenaanleg en -onderhoud zoveel mogelijk toe. Bij het ontwerpvan nieuw openbaar groen wordt hier rekening mee gehouden. Een gedetailleerde lijst met gewenste streekeigensoorten wordt opgemaakt en toegepast bij bestekken voor groenaanleg.Verhogen biodiversiteit:Actie DP6 Bestrijdingsmiddelengebruik binnen de eigen diensten reduceren is ook hier relevant.NA40 Toezicht bermbesluitDe gemeente oefent verscherpt toezicht uit op naleving van het bermbesluit door de externe beheerder.Reductie gebruik pesticiden:NA41 NestkastenDe nestkastenactie in het kader van de pesticidenreductiecampagne 'Zonder is gezonder' wordt voortgezet endesgewenst uitgebreid in samenwerking met Natuurpunt en Scholen.Groendaken:NA42 Aanleg groendakEr wordt een groendak op het terras van het AC gelegd. Daarnaast sensibiliseert en steunt de gemeente de aanlegvan groendaken.82 Begeleiding opmaak door PIH

GMBP Zwijndrecht 2007-2013Hinder9. HinderIn dit hoofdstuk wordt aandacht besteed aan geluid-, licht- en geurhinder (met luchtverontreiniging alsaanverwant aspect).Geluidshinder kan bij de mens slaapverstoring, gehoorschade, stress, concentratiestoornissen, hoofdpijn,prikkelbaarheid, moeheid … tot gevolg hebben.Wat door haast iedereen als hinderlijk ervaren wordt, is lawaai met een wisselende geluidssterkte en eventueelsterke pieken. Zonder bescherming kunnen deze geluiden leiden tot een beschadiging van het gehoor. Ook eenregelmatig terugkerend sterk geluid kan zeer storend werken, vooral als er weinig achtergrondgeluid is zoals ’snachts.Onder geluidshinder valt ook de hinder van laag frequent geluid (lfg), onder andere veroorzaakt doorventilatoren, pompen, airco, vrachtverkeer, … . Dit soort hinder treedt vaker op bij mensen van middelbareleeftijd, vooral bij vrouwen. Bij het ouder worden krijgt het oor namelijk een andere gevoeligheid voorgeluidsfrequenties, waaronder een verhoogde gevoeligheid voor lfg. Karakteristiek is dat het vaakpersoonsgebonden is. Hierdoor kan de gehinderde vaak op weinig begrip rekenen. Bovendien treedt er geengewenning op. Het zal nooit als een achtergrondgeluid worden ervaren.Algemeen zorgen het verkeer en de verschuiving van bedrijvigheid en activiteiten naar de nachturen voor eentoenemende belasting.Luchtverontreiniging beïnvloedt de gezondheid van mens, flora en fauna. Aandoeningen aan de luchtwegen, hetzenuwstelsel, de hersenen, het bloedbeeld zijn bekende gevolgen van te hoge concentraties schadelijke stoffen inde lucht. De plantengroei en hele ecosystemen kunnen uit evenwicht geraken, en de invloeden op het klimaatzijn ondertussen ook bekend. Oorzaken zijn de emissies van industrie, verkeer, verbranding van fossielebrandstoffen en de landbouw. Het toezicht op de emissies van klasse-1 bedrijven is gewestelijke bevoegdheid. Degemeente is bevoegd voor het optreden tegen illegale verbrandingen, controle van klasse 2 en 3 bedrijven en deeigen beleidskeuzes qua mobiliteit en energie.Geurhinder is niet gemakkelijk vast te stellen omdat subjectiviteit hier zeer belangrijk is. Geurstoffen kunnenechter wel schadelijk zijn voor de gezondheid: meestal geeft geurhinder aanleiding tot indirectegezondheidsklachten, die in eerste instantie psychisch-mentaal zijn. Sommige mensen zullen onbewust ook hunneus trainen waardoor ze nog gevoeliger worden aan een specifieke geurhinder. Er worden verbanden gelegdtussen geurhinder en verstoring van de slaap, ademhalingsproblemen, duizeligheid, hoofdpijn, irritatie, stress,allergische reacties, …Net als geluidshinder en geurhinder, kan ook lichthinder een gevaar betekenen voor de gezondheid: Bij dieren enplanten kan teveel licht leiden tot gedrag- en groeistoornissen, bij mensen tot slaapverstoring doordat hetbioritme wordt verstoord. Dit kan dan weer aanleiding geven tot depressie, migraine, hart- en vaatziekten, … .Mogelijk zou er ook een relatie zijn tussen lichthinder en kanker, en tussen lichthinder en bijziendheid. Hierovermoet echter nog meer onderzoek gebeuren. Ondeskundig geplaatste verlichting kan leiden tot verblinding metongevallen tot gevolg. Hoewel licht het veiligheidsgevoel vergroot, moet te veel verlichting worden vermeden,ook uit duurzaamheidsoverwegingen.Begeleiding opmaak door PIH 83

Hinder GMBP Zwijndrecht 2007-2013Geluid9.1.1 Beleidskader• VLAREM II (Zie hoofdstuk 12.6.5)• Geluidsnormen voor muziek in openbare en private inrichtingen (Zie hoofdstuk 12.6.11.1)• SO ‘Milieu als opstap naar duurzame ontwikkeling’ (Zie hoofdstuk 12.6.2)• Strafwetboek (Zie hoofdstuk12.6.11.3)9.1.2 Actuele toestandOp de gemeentelijke website en één keer per jaar in het gemeentelijke informatieblad is een meldingsformuliervoor klachten te vinden. Verder kan men met klachten over milieuhinder terecht op de milieudienst. Klachtenover nachtlawaai komen veelal rechtstreeks binnen bij de politie. De klachten worden geinventariseerd in hetMKROS- of het eigen datasysteem.De milieudienst beschikt over een geluidsmeter en de milieuambtenaren beschikken over een attest om ermee tewerken. De handhaving is gedeelde bevoegdheid van politie en milieuambtenaren. Om de naleving van dewettelijke normen te controleren wordt voor de geluidsmetingen soms samengewerkt met een externegeluidsdeskundige en met de milieupolitie van Antwerpen. Bij normoverschrijding door een hinderlijke inrichting,legt de gemeente een geluidsstudie en saneringsmaatregelen op. Meestal wordt door overleg en bemiddelingnaar een oplossing gezocht.Bij de bouw van het nieuwe jeugdcentrum werd deskundige begeleiding over geluidsisolatie betrokken.In het nieuwe jeugdcentrum en het ontmoetingscentrum ‘t Waaigat werden geluidsbegrenzers geplaatst.In het kader van het plan-MER (milieueffectenrapport) voor het Masterplan Antwerpen (met onder andere derealisatie van de Oosterweelverbinding) werd de geluidshinder van het verkeer bestudeerd. Hieruit bleek dat debelangrijkste bestaande geluidsbronnen in het Linkeroevergebied het wegverkeer, het tramverkeer (dat echterverwaarloosbaar is ten opzichte van het wegverkeer) en de Haven van Antwerpen zijn.Uit de milieu-inventaris die in 1996 in de regio Antwerpen-Noord door het PIH werd uitgevoerd, blijkt dat demilieukwaliteitsnorm voor geluid overdag op praktisch alle meetpunten werd overschreden. De meetpunten lagenalle op minder dan 500 meter van industriegebied. Het geruis van de E17 werd ter hoogte van alle meetpuntennog gehoord.9.1.3 Knelpunten‣ Fakkels van de haven op de rechter Schelde-oever.‣ Ontmoetingscentrum’t Waaigat.‣ Grote verkeersaders (zowel spoor- als autoverkeer).84 Begeleiding opmaak door PIH

GMBP Zwijndrecht 2007-2013Hinder9.1.4 VisieZwijndrecht heeft een uitgestrekt industriegebied en wordt doorkruist door twee druk bereden snelwegen en eenspoorweg. Verkeersgeluid is in een groot deel van de gemeente heel dikwijls storend hoorbaar, en dit zal in detoekomst niet verbeteren, gezien de plannen voor de uitbreiding van de haven en de aanleg van deOosterweelverbinding. Geluidsmilderende maatregelen moeten een belangrijk deel van de hinder kunnenterugdringen. Door een goede ruimtelijke ordening, vergunningen- en mobiliteitsbeleid moet worden getrachtbijkomende geluidshinder te voorkomen.9.1.5 ActiesHI1 Duidelijke handhaafbare reglementen voor fuiven opstellenIn samenwerking met politie en jeugddienst wordt een duidelijk en beknopt reglement specifiek voor fuiven enandere luidruchtige activiteiten opgesteld. Het politiereglement wordt indien nodig uitgebreid.HI2 Minder eigen hinderDe gemeente dringt de geluidshinder door apparaten en muziekinstallaties in eigen beheer zoveel mogelijk terug.Bij nieuwe apparaten en machines wordt rekening gehouden met het geluidsniveau (zie ook milieuverantwoordaankoopbeleid). Er wordt aandacht besteed aan de inplanting van geluidshinderlijke apparaten en aangeluidsisolatie bij nieuwe en bestaande gemeentelijke gebouwen.HI3 Geluidshinder door bedrijven opvolgenDe gemeente zal klachten over geluidshinder van klasse-1-bedrijven doorgeven aan de milieuinspectie. Bijgeluidshinder door klasse2- en 3-bedrijven zal de gemeente nagaan, of de wettelijke norm gerespecteerd wordt.In eerste instantie is het belangrijk dat de bedrijven hun verantwoordelijkheid opnemen en een geluidsreductiedoorvoeren in het productieproces. In de mate van het mogelijke zullen ‘Best Beschikbare Technieken’ wordenopgelegd. Via bijzondere voorwaarden in vergunningen zullen enerzijds bijkomende geluidsbeperkendemaatregelen en anderzijds de inrichting van bufferzones worden opgelegd.HI4 Buffering van grote verkeersassenIn het kader van de Oosterweelonderhandelingen wordt aangedrongen op doeltreffende geluidsbuffering tenzuiden van de E34 en langs de E17. De gemeente zal de vorderingen in het kader van de Oosterweelverbindingcommuniceren naar de inwoners.9.2. Lucht9.2.1 Beleidskader• VLAREM II (Zie hoofdstuk 12.6.5)• VLAREA (Zie hoofdstuk 12.6.7.1)• Veldwetboek en Strafwetboek (Zie hoofdstuk 12.6.11.3)• SO 'Milieu als opstap naar duurzame ontwikkeling' (Zie hoofdstuk 12.6.2)• Beschermingszones luchtverontreinigingBegeleiding opmaak door PIH 85

Hinder GMBP Zwijndrecht 2007-20139.2.2 Actuele toestand9.2.2.1. LuchtverontreinigingZwijndrecht ligt in een speciale beschermingszone voor de luchtkwaliteit. Deze zone is een zone waarin de teverwachten toename van de verontreiniging ten gevolge van stedelijke en industriële ontwikkelingen moetenworden beperkt of voorkomen.De Vlaamse Milieumaatschappij (VMM) heeft meetnetten voor fijn stof, ozon, zware metalen, zwaveldioxide,stikstofdioxide, e.a. De meetresultaten worden bekend gemaakt via website en jaarrapporten. In Zwijndrecht zijner 2 meetpunten. Het meetpunt aan de Laarstraat is een vast meetpunt van het automatische meetnet van deVMM en meet fijn stof (PM 10), zwaveldioxide (SO 2), stikstofdioxide en –monoxide (NO 2en NO). Het tweedemeetpunt aan het Administratief Centrum werd tijdelijk geplaatst om de overschrijdingen van de Europesegrenswaarden voor fijn stof beter op te volgen. Voor deze parameters, met uitzondering van fijn stof (zie verder),werden de grenswaarden gerespecteerd.Tabel 11: Oorzaken en effecten van milieugevaarlijke stoffen in de luchtMilieugevaarlijke stof Bron / Komt voor in Effecten voor mens en milieuZware metalenBestrijdingsmiddelenVluchtige Organische StoffenCOPAK’sDioxinesVerbranding van fossiele brandstoffen (verkeer,afval, elektriciteitscentrales)AfvalverbrandingLandbouwMetallurgische bedrijvenLandbouwHuishoudelijk gebruikVerkeerIndustrieSolventenOnvolledige verbranding via:Verkeer (68 tot 70%)ElektriciteitsproductieGebouwenverwarmingSanitaire verwarmingOnvolledige verbranding via:IndustrieHuisvuilverbrandingVerkeerVerwarmingGebruik van bitumenAsfalteringAanbrengen houtbeschermingOnvolledige verbrandingGebouwenverwarming (35%)Afvalverbranding (32%)Ijzer- en metaalindustrie (20%)Worden opgestapeld in het ecosysteem enkunnen in eetwaren en moedermelkvoorkomenToxisch in hoge concentratiesToxischZomersmogAantasting van de luchtwegenSchadelijk voor gewassenVermindering zuurstofdragend vermogenbij de mensAccidentele vergiftiging bijwoningverwarming enbasismetaalindustrieKankerverwekkendChlooracneLever-, maag- en darmstoornissenNeurologische en psychiatrische effectenOntregelen het hormonaal en hetimmuunsysteem van het lichaamKankerverwekkendStofdeeltjes Onvolledige verbranding Geur- en stofhinderAsbestIsolatiemateriaalAsbestvezels in omgevingslucht en drinkwaterAsbestoseLongkankerLongvlies- en buikvlieskankerAmmoniak Meststoffen DiverseNO Verbranding van fossiele brandstoffen Verkeer Niet giftig voor de mensNO 2Verbranding van fossiele brandstoffen Verkeer Aandoeningen aan de luchtwegenVersterkte reactie op allergenen enastmatische klachtenSO 2Verbranding van fossiele brandstoffenIndustrieAandoeningen aan de luchtwegenVerzuring ecosystemenFijn Stof Verstoring ecosystemen Aandoeningen aan de luchtwegenVervroegde sterfte86 Begeleiding opmaak door PIH

GMBP Zwijndrecht 2007-2013HinderDe hoeveelheid fijn stof in de gemeente bedraagt gemiddeld 20 – 30 µg/m³. Dit is lager dan de Europese normvoor het jaargemiddelde dat op 40 µg/m³ is vastgesteld. Vanaf 2010 zal deze norm echter worden teruggebrachttot 20 µg/m³. Als de situatie niet verbeterd, zal deze norm dus overschreden worden. Gedurende drie jaar werd deEuropese norm voor het daggemiddelde van fijn stofconcentraties (maximaal 35 dagen per jaar een concentratievan hoger dan 50 µg/m³) overschreden (Zie Tabel 12).Tabel 12: Aantal dagen met daggemiddelde PM10 hoger dan 50 µg/m³.JaartalAantal dagen2004 652005 522006 67Klasse-1 bedrijven moeten hun emissies meten en de resultaten meedelen aan het Vlaams Gewest. Accidenteleoverschrijdingen, die een gevaar kunnen vormen, worden rechtstreeks aan de gemeente gemeld.De afdeling Milieu-inspectie stelt jaarlijks een draaiboek voor wintersmogperiodes op. Het draaiboek bevat eenaantal maatregelen die door de hinderlijke inrichtingen / belangrijke emittoren van bepaalde luchtpolluentenmoeten genomen worden wanneer de luchtkwaliteit bepaalde normen overschrijdt. Dit kan een beperking ofopschorting van het productieproces, of de omschakeling op zwavelarme brandstoffen inhouden. De betrokkenbedrijven worden geselecteerd op basis van hun emissiejaarverslag van het voorgaande jaar.Aan het Kyoto-protocol, broeikasgassen en luchtverontreiniging ten gevolge van autoverkeer werd aandachtbesteed in het infoblad.IBOGEM zamelt op het containerpark afval in van materialen waarin gebonden asbest verwerkt is. Bij degemeente is bovendien een brochure rond asbest verkrijgbaar.9.2.2.2. GeurhinderWanneer er klachten over geurhinder binnenkomen bij de milieudienst wordt de windrichting nagekeken enwordt er een snuffelronde gedaan om de bron te lokaliseren. Bij gebrek aan normering wordt door bemiddelingen overleg een oplossing gezocht. Bij klachten over het illegaal verbranden van hout in open lucht of van afvalwordt ter plaatse steeds aangedrongen om het vuur onmiddellijk te doven. In uitzonderlijke gevallen wordt bijeen milieuvergunningsaanvraag voor klasse 1 een geurstudie gevraagd.In het gemeentelijk infoblad wordt geregeld aandacht besteed aan het thema geurhinder, bijvoorbeeld door hetopstoken van hout en afval.9.2.3 Knelpunten‣ De geurhinder ten gevolge van petrochemische bedrijven is moeilijk te lokaliseren omdat deze bedrijven inclusters gelegen zijn.‣ Luchtverontreiniging heeft vaak bovenlokale oorzaken. Zuiver lokale maatregelen brengen zelden eenmeetbaar resultaat op.‣ Concentratie fijn stof.‣ Weinig communicatie naar de bevolking over meetresultaten.‣ De milieueffectenrapporten houden niet altijd rekening met cumulatieve effecten.‣ Geen systematische controle van klasse 2 en 3 bedrijven.‣ CO 2- en roetuitstoot van gemeentelijke voertuigen.‣ Weinig gebruik van dienstfietsen voor korte afstanden.Begeleiding opmaak door PIH 87

Hinder GMBP Zwijndrecht 2007-20139.2.4 VisieGezien luchtverontreiniging grensoverschrijdend is hebben lokale maatregelen vaak geen rechtstreeks effect opde gemeten resultaten. Dit neemt niet weg, dat iedereen zijn deel van de inspanningen op zich moet nemen, ookeen lokale overheid. De gemeente moet haar aandacht vooral richten op haar controlerende functie op het vlakvan illegale verbrandingen, klasse 2- en 3- bedrijven en het indirecte ingrijpen op de luchtkwaliteit via hetmobiliteitsplan. Daarnaast moet de luchtverontreiniging door de eigen diensten afgebouwd worden door eenzorgvuldig aankoopbeleid en schone technologieën. Informatie en sensibilisatie van de bevolking is voor degemeente een belangrijke taak.9.2.5 ActiesHI5 Informatie rond meetresultatenDe gemeente zal de meetresultaten van de VMM regelmatig publiceren in haar informatieblad, op haar websiteen zo mogelijk op elektronische borden.HI6 Bedrijfsemissies opvolgenDe gemeente zal de emissiemetingen van bepaalde klasse 2- bedrijven periodiek opvragen om zo snel mogelijk tereageren op abnormale uitstoten.HI7 Optreden tegen geurhinderDe klachtenbehandeling rond geurhinder wordt voortgezet. Een verhoogde samenwerking met de milieudienstvan Beveren, die over gespecialiseerde analyseapparatuur beschikt, wordt nagestreefd.HI8 Beperking uitstoot gemeentelijk wagenparkBij de aankoop van gemeentelijke voertuigen wordt rekening gehouden met de CO2- en roet-uitstoot.Desgevallend moeten de technische beschrijvingen in de bestekken worden aangepast. De reeds aangekochtedieselvoertuigen worden uitgerust met een roetfilter. Het gebruik van dienstfietsen voor kleine afstanden wordtaangemoedigd. Verder wordt bij aankoop van een nieuwe wagen de ecoscore als criterium gebruikt en worden degereden kilometers opgevolgd. De gemeente zal een milieutoetsing uitvoeren van haar wagenpark en zal eenactieplan opstellen voor een milieuvriendelijke vloot.HI9 Onderhoud van gemeentelijke verwarmingsinstallatiesDoor een jaarlijkse onderhoudsbeurt en afstelling kan het rendement van de verwarmingsinstallaties verbeterd ende uitstoot verminderd worden. Indien nodig worden ketels vervangen en / of wordt de sturing verbeterd. Bij dekeuze van nieuwe branders wordt voorrang gegeven aan lage NOx-branders.HI10 Inspraak bij MER-rapportenDe gemeente zal haar inspraakmogelijkheid bij klasse 1-vergunningen en milieueffectrapporten (MER's)waarnemen om op cumulatieve effecten binnen de speciale beschermingszone te blijven wijzen.HI11 Sensibilisatie asbestDe gemeente zal haar bevolking sensibiliseren rond asbest en de gevaren die daaraan gekoppeld zijn.HI12 Sensibilisatie en controle onderhoud verwarmingsinstallatiesDe gemeente zal haar bevolking sensibiliseren rond het belang en de verplichting van de jaarlijkse inspectie enhet onderhoud van verwarmingstinstallaties, de vervanging van oude, slecht werkende en/of energieverslindendeketels, … Bij klachten over rookinder uit schoorstenen vordt in het kader van conflictbemiddeling hetschouwveegattest opgevraagd, informatie gegeven over het verbod om afval te verbranden en tips gegeven omrookhinder te vermijden.88 Begeleiding opmaak door PIH

GMBP Zwijndrecht 2007-2013Hinder9.3. Licht9.3.1 Beleidskader• VLAREM II (Zie hoofdstuk 12.6.5)• SO ‘Milieu als opstap naar duurzame ontwikkeling’ (Zie hoofdstuk 12.6.2)9.3.2 Actuele toestandDe petrochemische industrie, grote verkeersaders, fakkelinstallaties en een serre met assimilatieverlichtingveroorzaken een hemelgloed die tot ver zichtbaar is. Ondanks het feit dat er ’s nachts dus een grote hoeveelheidlicht in de gemeente is, komen er toch weinig klachten binnen over het thema. Om de lichthinder door degemeente zoveel mogelijk te reduceren, wordt ’s nachts een deel van de straatverlichting automatischverminderd en wordt klemtoonverlichting vanaf 1h uitgeschakeld. Op de parking Kerkenkouter werd deverlichting gehalveerd, en deze is nog onderhevig aan een nachtregime.9.3.3 Knelpunten‣ Industriegebied.‣ Grote verkeersaders.‣ Assimilatieverlichting van serres geeft een hemelgloed. Deze materie wordt niet in VLAREM geregeld.‣ Verlichting aan de nieuwe sportvelden Kerkenkouter hindert omwonenden.‣ Eenmalige uitschakeling van klemtoonverlichting gemeentelijke gebouwen is heel duur.9.3.4 VisieEen belangrijk deel van de overvloedige nachtelijke verlichting in Zwijndrecht kadert in veiligheid rond de groteverkeersassen en het uitgestrekte industriegebied met fakkelinstallatie en ploegenstelsel. Het is in de gemeenteonmogelijk om nachtelijke duisternis te creëren. De strijd tegen lichthinder zal zich vooral moeten toespitsen ophet voorkomen van verblindende klemtoonverlichting. Sensibiliseren rond verlichting zonder hinder, en hetwaken over de eigen toepassingen verdienen nog meer aandacht. Er moet verder worden aangedrongen op eenwettelijk kader voor assimilatieverlichting.9.3.5 ActiesHI13 Zorgvuldige openbare verlichtingDe gemeente zal haar beleid m.b.t. het voorkomen van onnodige verstrooiing door verlichting voortzetten enverbeteren en aandacht besteden aan de plaatsing en de technische uitvoering. De lichtintensiteit zal tot hetnoodzakelijke worden beperkt. Bij aankoop van nieuwe verlichtingsarmaturen wordt steeds voorafgaandelijknagekeken of de geplande verlichting geen ‘lichthinder’ kan veroorzaken en maximaal beperkt blijft tot het teverlichten doel. Hiervoor zal de dienst Openbare Werken de meest geschikte werkwijze vastleggen en dit in hetbouwteam bespreken. Desgevallend moeten de bestekken aangepast worden.HI14 Sensibiliseren rond verlichten zonder hinderVia artikels en website wordt regelmatig de aandacht gevestigd op de beperking van lichtverstrooiing.HI15 Serre-verlichtingsproblematiek opvolgenDe gemeente zal mogelijk lichthinder door serres blijven opvolgen. Er wordt verder schriftelijk aangedrongen opeen wettelijk kader via sectorale voorwaarden en de opname als hinderlijke inrichting in de Vlarem-wetgeving.Begeleiding opmaak door PIH 89

Mobiliteit GMBP Zwijndrecht 2007-201310. MobiliteitOndanks het dreigende verkeersinfarct blijft het auto- en vrachtverkeer toenemen, en zelfs voor kleine afstandenwordt te vaak de auto genomen. De impact van mobiliteit is zeer groot, de gevolgen zijn bekend: uitstoot vangassen die een invloed hebben op de gezondheid van de mens en het broeikaseffect versterken, een verminderdeveiligheid voor de (zwakke) weggebruiker, geluidsoverlast, ruimtebeslag van wegen en parkeerplaatsen, …Resultaten hiervan zijn verontreiniging van water, lucht en bodem, versnippering van habitats, maar ooknegatieve impacts op de economie. De technologie staat niet stil en er wordt met succes gewerkt om devervuilende uitstoot van de voertuigen te verminderen. Deze vooruitgang wordt helaas teniet gedaan door hetnog steeds toenemend aantal voertuigen op onze wegen.90 Begeleiding opmaak door PIH

GMBP Zwijndrecht 2007-2013Mobiliteit10.1. Beleidskader• Mobiliteitsconvenant (Zie hoofdstuk 12.6.12.1)• SO ‘Milieu als opstap naar duurzame ontwikkeling’ (Zie hoofdstuk 12.6.2)• Mobiliteitsplan10.2. Actuele toestandMet het openbaar vervoer is de gemeente Zwijndrecht vlot te bereiken:• Tram 3 rijdt tussen Zwijndrecht en Merksem.• De buslijnen 81en 82 verbinden Antwerpen L.O. en Sint-Niklaas,• lijnen 83 en 84 verbinden Antwerpen L.O. met Doel,• lijn 85 tussen Antwerpen L.O. en St. Gillis-Waas,• lijn 87 verbindt Antwerpen L.O. met Burcht en Zwijndrecht..• Er is een sneldienst Antwerpen-Doel via de Expresweg, de 89.• Bus 88 rijdt tussen de Krijgsbaan en Doel.• De lijnen 93, 95 en 97 rijden van Antwerpen L.O. via Burcht naar Temse en Sint-Niklaas.• Buslijnen 99 en 995 verbinden Hamme met Antwerpen L.O. via Burcht.• Op vrijdag- en zaterdagnacht is er een nachtbus (N86) tussen Antwerpen (de rechteroever), Zwijndrechten Burcht.Met de trein zijn er verbindingen richting Antwerpen en richting Sint-Niklaas / Gent.De belangrijkste wegen die de gemeente doorkruisen zijn de E17, de N70, de N 419 en de A11. De spoorweg diedoor de gemeente loopt, kruist een aantal straten door middel van een met slagboom beveiligde overgang, metlange wachttijden tot gevolg. Een zeer belangrijke ader voor de scheepvaart is uiteraard de Schelde, die echter ophet grondgebied van de gemeente geen publieke aanlegsteiger heeft. Er zijn wel bedrijven aan de oeverkant inBurcht en in het havengebied, die watergebonden transport hebben.De burgers worden via de gemeentelijke website en het gemeentelijk infoblad gesensibiliseerd omtrentverplaatsingsgewoonten, milieu-impact van verkeer, alternatieve voertuigen en brandstoffen. Er wordt jaarlijkseen autoluwe dag voorzien en er wordt meegedaan aan de campagnes ‘Ik Kyoto’ en ‘Met belgerinkel naar dewinkel’.In de gemeente is er geen mobiliteitsdienst of mobiliteitsambtenaar, deze taak wordt voor een groot deeluitgevoerd door de duurzaamheidsambtenaar. Het voertuigenpark werd geïnventariseerd, met indicatie van demilieuscores. Voor korte dienstverplaatsingen staan fietsen ter beschikking van het personeel. Bovendien is er eenfiets- of stapvergoeding voorzien voor de personeelsleden die te voet of met de fiets naar het werk komen.Personeelsleden, die met het openbaar vervoer komen, krijgen de kosten van het abonnement terugbetaald. Tenslotte betaalt de gemeente een groot deel van de kosten voor de abonnementen van De Lijn voor de inwonersvan Zwijndrecht.Zoals reeds vermeld in hoofdstuk 3.1.3 heeft de gemeente in 2000 een mobiliteitsplan opgesteld waarinknelpunten, doelstellingen en acties uitgebreid zijn beschreven. Jaarlijks wordt een voortgangsrapportopgemaakt.Begeleiding opmaak door PIH 91

Mobiliteit GMBP Zwijndrecht 2007-201310.3. Knelpunten‣ Er is geen mobiliteitsambtenaar in de gemeente.‣ Het mobiliteitsplan is nog niet afgestemd op de geplande Oosterweelverbinding en de uitbreiding van dehaven van Antwerpen.‣ De slagboom aan de spooroverweg veroorzaakt files op de centrale as, en het kruispunt ernaast is eenknelpunt qua veiligheid.‣ Bij schoolbegin en –einde is er vaak overlast en onveiligheid door verkeerd geparkeerde auto’s, waardoorhet fietsgebruik ontmoedigd wordt.‣ Het openbaar vervoer in Burcht en tussen de deelgemeenten is te beperkt.‣ De op- en afritten aan de Krijgsbaan en de centrale as zijn knelpunten qua veiligheid, onder andere doorontbreken van voetpaden.‣ De uurregelingen van de NMBS en De Lijn zijn niet op elkaar afgestemd.‣ Fietsdiefstallen aan enkele stallingen van het openbaar vervoer.‣ Het aanbod van het vervoer (bussen) naar de bedrijven is groot, maar hier wordt weinig gebruik vangemaakt.10.4. VisieHet autoverkeer levert een belangrijk aandeel in de totale uitstoot van broeikasgassen, het veroorzaaktgeluidsoverlast en onveiligheid, het zorgt voor overbelasting van de openbare ruimte door files enparkeerplaatsen, het is niet bevorderlijk voor de gezondheid en het eist een enorm deel van het budget op.Het MBP volgt het mobiliteitsplan, waarin de doelstellingen rond milieuvriendelijk mobiliteitsbeleid uitgebreidworden beschreven. De gemeente wil het wandelen en fietsen verder aanmoedigen, veilige routes enoversteekplaatsen voor de zwakke weggebruikers uitbouwen en degelijke fietsenstallingen plaatsen. Het openbaarvervoer dient zowel complementair als concurrerend aan het privé-verkeer te worden en vlot te kunnendoorstromen.Verkeershinder rond scholen, winkels en in woongebieden moet verder verminderd worden dooraangepaste snelheid van het gemotoriseerd verkeer en een geoptimaliseerd parkeerbeleid, ondersteund door eenvoortgezetten sensibilisering rond verplaatsingsgedrag.10.5. ActiesMO1 Mobiliteitsplan actualiserenHet gemeentelijk mobiliteitsplan wordt geactualiseerd, jaarlijks geëvalueerd en als dusdanig uitgevoerd. Bij hetnemen van verkeerstechnische maatregelen wordt bijzondere aandacht geschonken aan de milieuaspecten.MO2 Milieuvriendelijk woon-werkverkeer aanmoedigen (Ik Kyoto)De fiets- en stapvergoeding voor eigen personeel wordt behouden. De actie Ik Kyoto in samenwerking met debedrijven wordt herhaald. In het kader van milieuvriendelijk woon-werkverkeer worden ook cursussen rondenergiezuinig en milieuvriendelijk rijgedrag georganiseerd voor het personeel.MO3 Optimaliseren van wandel- en fietsinfrastructuurDe bestaande infrastructuur voor zwakke weggebruikers zal worden onderhouden en verder uitgebouwd, metbijzondere aandacht voor de knelpunten qua veiligheid. Bestaande trage wegen worden maximaal in standgehouden. Autoverkeer wordt bij heraanleg van straten ontmoedigd door het beperken van het percentageoppervlakte openbaar domein voor wagens. De fietsverbinding langs de spoorweg, komende van Beveren, wordtverder gepland op het grondgebied van Zwijndrecht92 Begeleiding opmaak door PIH

GMBP Zwijndrecht 2007-2013MobiliteitMO4 Subsidiëring Lijn-abonnementenDe gemeente zal de abonnementen voor inwoners en personeelsleden blijven subsidiëren en zal de mogelijkheidonderzoeken om het treingebruik te subsidiëren.MO5 Aanbod openbaar vervoer uitbouwenDe gemeente zal in samenspraak met De Lijn trachten de frequentie van de bussen door Burcht en tussen Burchten Zwijndrecht te laten verhogen en de afstemming op het treinverkeer te laten verbeteren. De gemeente zal inoverleg met De Lijn laten nagaan of een optimalisatie van de routes mogelijk is.MO6 Sensibiliseringsactie organiserenDe jaarlijkse Europese autovrije dag of een gelijkwaardige actie wordt verder georganiseerd in samenwerking metde milieuraad.MO7 Sensibilisatie scholen (Octopusplan)De gemeente zal in het kader van het Octopusplan met de scholen en de politie samenwerken rondverplaatsingsgedrag en verkeerseducatie. In het bijzonder zal de veiligheid voor zwakke weggebruikers aan deschoolomgevingen en de schoolroutes aan bod komen.MO8 Sensibilisatie bevolkingDe gemeente zal de bevolking via de website en het gemeentelijk infoblad sensibiliseren rond milieuvriendelijkvervoer en milieuvriendelijk rijgedrag en het positief effect ervan op het milieu. De deelname aan de actie ‘Metbelgerinkel naar de winkel’ wordt voortgezet.MO9 Aanstelling mobiliteitsambtenaarDe reeds in het kader voorziene functie van mobiliteitsambtenaar wordt ingevuld.MO10 Herinrichting schoolomgeving en centrale asOm duurzame verplaatsingsmethoden te promoten richt de gemeente de schoolomgevingen en centrale asopnieuw in met het oog op meer veiligheid voor de zwakke weggebruikers.Begeleiding opmaak door PIH 93

Energie GMBP Zwijndrecht 2007-201311. EnergieVoor bijna alle dingen die we in ons leven doen, gebruiken we energie: koken, vervoer, verwarming,communicatie, … Het comfort neemt steeds toe, net als de hoeveelheid elektrische toestellen in ons huis en dehoeveelheid energie die we gebruiken. Het opwekken van deze energie veroorzaakt ongewenste milieueffecten:verbranding van gas, olie of steenkool geeft aanleiding tot luchtverontreiniging en klimaatverandering,kernenergie gaat gepaard met de productie van gevaarlijk afval dat honderdduizenden jaren aanwezig zal blijven.Omdat de aanwezige voorraden steenkool, olie, gas en ook uranium binnen afzienbare termijn uitgeput zijn,wordt er volop gezocht naar ‘schonere’ en hernieuwbare energiebronnen. Er zijn ondertussen al een aantaltechnieken aanwezig (zonnepanelen en fotovoltaïsche cellen, warmtepompen, windmolen, …), die nog elke dagverder evolueren, maar deze staan nog niet voldoende op punt om de andere vormen van energieproductie reedsvolledig te vervangen.Ook een drastische vermindering van het energiegebruik is dus de boodschap. Energie die niet gebruikt wordt,moet immers niet worden geproduceerd. Een vermindering van het energiegebruik kan door de ontwikkeling vanenergiezuinige toestellen, zoals spaarlampen, condensatieketels, … en door de isolatie van gebouwen enleidingen. Daarnaast zijn er nog verschillende technische en architectonische maatregelen mogelijk. Een luifel ofzonnewering kan in de zomer bijvoorbeeld helpen om de temperatuur op peil te houden, de verlichting kanworden aangepast aan de hoeveelheid licht die door de ramen valt, … .94 Begeleiding opmaak door PIH

GMBP Zwijndrecht 2007-2013Energie11.1. Beleidskader• Energieprestatiedecreet (Zie hoofdstuk 12.6.13.1)• SO ‘Milieu als opstap naar duurzame ontwikkeling’ (Zie hoofdstuk 12.6.2)11.2. Actuele toestandDe duurzaamheidsambtenaar is aangeduid als energiecoördinator.Voor de gemeentelijke gebouwen wordt er een energieboekhouding opgesteld. De gegevens van hetadministratief centrum worden door middel van telemetrie geregistreerd, de gegevens van de andere gebouwenworden manueel opgevolgd. Wanneer er abnormale verbruiken worden vastgesteld in de gemeentelijkegebouwen, wordt onderzocht wat de mogelijke oorzaak is. Voor het opstellen van de energieboekhouding wordtsamengewerkt met Eandis. In 2004 voerde Eandis in het AC een snelle energie-audit uit. In de andere gebouwenwerden energiescans uitgevoerd. Het water in de gemeentelijke sporthal wordt verwarmd met zonnepanelen.Bijkomend bij de subsidie van Eandis kunnen burgers in Zwijndrecht een gemeentelijke subsidie krijgen als zefotovoltaïsche panelen of thermische zonnepanelen plaatsen. De subsidie is vastgesteld op 15% van de aankoopenplaatsingsprijs, met een maximum van 620 euro per aanvrager.Op de gemeentelijke website en via het infoblad wordt gesensibiliseerd rond rationeel energiegebruik ensubsidiemogelijkheden.11.3. Knelpunten‣ Bij nieuwbouw wordt nog te weinig aandacht besteed aan energiezuinig bouwen.‣ Spaarzaam energiegebruik is nog niet vanzelfsprekend.‣ De resultaten van de energie-audit en de energieboekhouding moeten zich nog in maatregelen vertalen.‣ De gemeente neemt zelf weinig groene energie af.Begeleiding opmaak door PIH 95

Energie GMBP Zwijndrecht 2007-201311.4. VisieBelgië moet in het kader van de Europese doelstellingen qua CO2-reductie een tandje bijsteken. Elke gemeentekan hiertoe haar steentje bijdragen door‣ haar eigen energieverbruik te beperken,‣ haar inwoners aan te sporen tot duurzaam energiegebruik,‣ het gebruik van hernieuwbare energiebronnen te ondersteunen en zelf meer toe te passen.Het zwaartepunt moet vooral liggen op energiezuinig wonen, niet enkel naar de particulieren toe, maar ookbinnen de gemeente zelf.11.5. ActiesEN1 Energieboekhouding, energiezorgsysteem en actieplan op punt stellenMet behulp van energieboekhouding en zorgsysteem zal de gemeente haar energieverbruik opvolgen en trachtenverdere energiebesparingen te realiseren. Jaarlijks zal er een actieplan worden opgesteld dat zowelgedragsveranderende als infrastructurele maatregelen bevat.EN2 Energiescan of -audit gemeentelijke gebouwen uitvoerenAlle gebouwen worden nagekeken en een aantal elementaire REG-maatregelen worden genomen (elektrischetoestellen uitschakelen wanneer niet in gebruik, nakijken of de lichten ’s avonds gedoofd zijn, tochtgatendichten, nutteloze verlichting verwijderen, preventief nazicht van verwarmingsinstallaties, nauwkeurig nazichtvan de afstelling van de regelsystemen...). Er wordt een lange termijnplanning opgesteld voor het systematischuitvoeren van energieaudits. De bevindingen van deze audits / scans en andere energiestudies zullen in depraktijk worden omgezet.EN3 Sensibilisatie personeelDe diensthoofden worden nauw betrokken bij de implementatie van energiebesparende maatregelen. Deenergiebesparingen in de eigen infrastructuur worden aangegrepen om ambtenaren te sensibiliseren.EN4 Sensibilisatie van de bevolkingDe gemeente zal de bevolking sensibiliseren rond de mogelijkheden en voordelen van rationeel energiegebruik enrond energiezuinig bouwen en wonen, onder andere via infoblad, website en brochures. De gemeente zal deZwijndrechtse Huisvestingsmaatschappij aanraden om haar woningen energiezuinig in te richten.EN5 Straatverlichting regelmatig vernieuwenDe resterende oude straatverlichting wordt vervangen door zuinigere verlichting.EN6 Groene elektriciteit aankopenDe gemeente zal trachten in intergemeentelijk verband meer groene energie aan te kopen.EN7 Gemeentelijke bouwprojecten scannen op energiezuinigheidGemeentelijke nieuwbouw- en verbouwingsprojecten worden gescand op energiezuinigheid. Waar mogelijkzullen zonnepanelen en zonneboilers worden geïnstalleerd in de eigen infrastructuur.EN8 Sensibiliseren en subsidiëren van rationeel energiegebruikDe gemeente zal verder het plaatsen van zonneboilers en zonnecellen subsidiëren. Er wordt onderzocht of hetbestaande reglement kan worden geoptimaliseerd zodat beide systemen gelijktijdig gesubsidieerd kunnenworden. Ook een bijkomende gemeentelijke subsidiëring van isolerende maatregelen wordt overwogen. Verderworden de mogelijkheden onderzocht voor subsidiëring van lage-energiewoningen, passiefhuizen, … Daarnaastzal er rond rationeel energiegebruik worden gesensibiliseerd.96 Begeleiding opmaak door PIH

GMBP Zwijndrecht 2007-2013EnergieEN9 Klimaatwijken en energiescans bij bevolkingDe gemeente zal deelnemen aan het project Klimaatwijken (BBL). Daarnaast zal de gemeente in samenwerkingmet Eandis energiescans uitvoeren bij de doelgroep van het OCMW.EN10 Fotovoltaïsche panelen administratief centrumDe gemeente zal fotovoltaïsche panelen plaatsen op het administratief centrum.Begeleiding opmaak door PIH 97

GMBP Zwijndrecht 2007-201312. BijlagenDit hoofdstuk bevat een aantal bijlagen bij het milieubeleidsplan van Zwijndrecht:• Een actieplan, dit is het overzicht van alle acties uit het plan.• De evaluatie van het vorige GMBP.• Een lijst met gebruikte afkortingen.• Het beleidskader.• Een tabel met het verband tussen acties uit het Uitvoeringsplan Huishoudelijke Afvalstoffen en acties uithet voorliggende milieubeleidsplan.• Een tabel met het verband tussen acties uit het Provinciaal Milieubeleidsplan 2003 – 2007 en acties uithet voorliggende milieubeleidsplan.• Een tabel met het verband tussen acties uit het MINA – plan 3 en acties uit het voorliggendemilieubeleidsplan.• Een bibliografie.• Het overwegingsdocument.98 Begeleiding opmaak door PIH

GMBP Zwijndrecht 2007-2013 BijlagenActieplan12.1. ActieplanIn het onderstaande actieplan wordt een overzicht gegeven van alle acties die in dit milieubeleidsplan zijn opgenomen, en geeft weer wat de timing, geschatte kostprijs,personeel en indicator voor elke actie is. De afkortingen in de kolom van het nummer staan voor: IN – instrumentarium, DP – duurzaam productgebruik, AF - afval, BO -bodem, WA – water, NA – natuurlijke entiteiten, HI- hinder, MO – mobiliteit en EN – energie.Nr. Beschrijving Indicator Timing Kostprijs / subsidies Initiatiefnemer / betrokkenenIN1 Opmaken en uitvoeren van het Voorliggend MBP. 2007.17.424 euro (2007) en MD, DA, schepen / PIH, OW,Gemeentelijk Milieubeleidsplan2012 - 2013.personeelskosten.RO.IN2IN3IN4IN5IN6IN7Voorzien van eenbegrotingsbedrag voor hetvolgende MBPOpstellen en uitvoeren van demilieujaarprogramma’sAfstemming vanbeleidsdocumenten viaoverkoepelend beleidsplan entoetsen aan milieudocumentenCommunicatie en participatierond milieugerelateerdebeleidsdocumentenCommunicatie politie- ensubsidiereglementenSamenwerking met Vlaamseoverheid verder zettenBedrag in begroting 2012. 2012. 20.000 euro enpersoneelskosten.Bespreking MJP in MR en GRcommissie.Opstellen overkoepelendmeerjarenplan.Opvolging nieuwebeleidsdocumenten van anderediensten.Bespreking beleidsdocumentenin open vergadering GRcommissieen MR.Artikel subsidiereglementgemeentelijk informatieblad enwebsite.Aantal subsidieaanvragen.2012 – einde plan: Jaarlijks. Personeelskosten. MD, DA, schepen.2012 – einde plan:Occasioneel.2007 – einde plan: 2007 enoccasioneel.Personeelskosten.Personeelskosten.MD.MT, MD, DA, schepen, allediensten.MD, DA, schepen.2007 – einde plan: Jaarlijks. Personeelskosten. MD, schepen.Ondertekening SO. 2008 - einde plan: Jaarlijks. Personeelskosten.Subsidie ongeveer 50.000 euro.MD, DA, schepen, Vlaamsgewest.99 Begeleiding opmaak door PIH

Bijlagen GMBP Zwijndrecht 2007-2013ActieplanNr. Beschrijving Indicator Timing Kostprijs / subsidies Initiatiefnemer / betrokkenenIN8 Milieubarometer optimaliseren, Kennisname milieubarometer 2007 – einde plan: Jaarlijks Personeelskosten. DA, MD.invullen en implementeren in door MR en GR(-commissie).jaarprogrammaIN9Taakverdeling milieudienst (enduurzaamheidsambtenaar)optimaliserenIN10 Bijscholing volgen Aantal cursussen en infodagenper personeelslid.IN11IN12IN13IN14Optimaliseren internmilieuzorgsysteemSensibilisatie bevolking rondmilieuzorgCommunicatie internemilieuzorgOp- en uitbouw vanelektronische milieuinformatieTakenlijst per personeelslid. 2007 - einde plan: Periodiek. 250.000 euro per jaar (5personeelsleden, incl. DA).Verslag in MJP over interneverbruiken.Artikel gemeentelijkinformatieblad en website.Interne milieumail enpersoneelskrant Zwingalm.Actuelemilieuvergunningendatabank.Links milieuinfo op website.2007 - einde plan: Jaarlijks. Gemiddeld 150 euro perpersoon voor beroepsopleiding.2007 – einde plan: Jaarlijkséén item.Personeelskosten.2007 – einde plan: Periodiek. Personeelskosten. DA.2007 – einde plan: Periodiek. Personeelskosten. DA.2008 - einde plan: doorlopend. Personeelskosten en eventueelsoftwarekostsen.IN15 Klachtendatabank uitbouwen Klachtendatabank. 2008 - einde plan: Doorlopend. Software wordt voor een deeldoor het Vlaams gewest terbeschikking gesteld.IN16Databank verontreinigde sitesenmilieuvergunningendatabankkoppelenDatabank verontreinigde sitesgelinkt aanmilieuvergunningendatabank.IN17 Integratie databanken in GIS GIS-informatie overmilieuvergunningen, klachten,verontreinigde sites.IN18IN19Continueren en optimaliserendienstoverschrijdendeoverlegstructurenVoortzetten bestaandthematisch overleg rondprojecten2008. Personeelskosten, eventueelsoftware.MD, DA.MD, schepen, DA.DA / alle diensten.MD / ICT, CIPAL.MD / ICT, Vlaams gewest.MD / ICT, CIPAL.2009 - einde plan: doorlopend. Personeelskosten. MD / GIS-coödinator.Diensthoofdenoverleg. 2007 – einde plan: Wekelijks. Personeelskosten. Diensthoofdengrondgebiedszaken.Overleg rond projecten.2007 – einde plan:Occasioneel.Personeelskosten.Alle diensten en schepenen.100 Begeleiding opmaak door PIH

GMBP Zwijndrecht 2007-2013 BijlagenActieplanNr. Beschrijving Indicator Timing Kostprijs / subsidies Initiatiefnemer / betrokkenenIN20 Toezicht op milieudelicten en Aantal klachten. 2007 – einde plan: Jaarlijks. Personeelskosten. MD / politie.klachtenbehandelingIN21 VLAREM-attest actueel houden 2 ambtenaren met geldig 2007 - einde plan: Occasioneel. Kost vorming (IN10). Milieuambtenaren.VLAREM-attest.IN22 Controle klasse 2 en klasse 3 Actieplan per sector. 2007 - einde plan: Jaarlijks. Personeelskosten. MD.bedrijven systematiserenIN23 Samenwerkingsverbandenbehouden of aangaanLijst met milieugerelateerdesamenwerkingsverbanden,bijdragen en afgevaardigden.2007 - einde plan: Jaarlijks. 950.000 euro enpersoneelskosten.MD, DA, schepen.IN24 Werking milieuraadondersteunenDP1 Kennisopbouw en -doorstromingmilieuverantwoordproductgebruikDP2DP3Communicatiemilieuverantwoordproductgebruik naar bevolkingMilieuverantwoordegemeentelijke aankopenBegrotingsbedrag.Bijwonen vergaderingen MR.Informatiemomenten perdienst.2007 – einde plan: Jaarlijks. 1.240 euro enpersoneelskosten.2007 - einde plan: Periodiek. Kosten vorming (IN10),Personeelskosten (IN9).Zie IN12. . .Gebruik duurzame productendoor gemeente.MD / DA, schepen.DA / alle diensten.2007 - einde plan: Jaarlijks. Peresoneelskosten. DA / contractbeheer.DP4 Duurzaam handelen Zie DP1. . . .DP5 Doorlichten van bestekken op Duurzame materialen in 2012 – einde plan:Personeelskosten.DA / contractbeheer.duurzaamheidgemeentelijke bouwprojecten. Occasioneel.DP6DP7DP8DP9Bestrijdingsmiddelengebruikbinnen de eigen dienstenreducerenDuurzaam bouwengemeentelijke gebouwenAankoop van GGO-productenvermijdenSensibilisatie rond biologischelandbouwHoeveelheidpesticidenverbruik.Duurzame architectuur enenergie bij gemeentelijkeprojecten.2007 - einde plan: Jaarlijks. Personeelskosten. OW / DA.2007 - einde plan: Occasioneel. Personeelskosten. DA / OW, betrokken diensten.Zie DP3. . . .Biomarkt.Artikels gemeentelijk infoblad.MAP-meetresultaten.2007 - einde plan: Maandelijksen periodiek.Personeelskosten.Dienst middenstand, MD / VLM.101 Begeleiding opmaak door PIH

Bijlagen GMBP Zwijndrecht 2007-2013ActieplanNr. Beschrijving Indicator Timing Kostprijs / subsidies Initiatiefnemer / betrokkenenAF1 CompostmeesterwerkingIBOGEM / MD, DA,uitbouwencompostmeesters.AF2Acties voor scholen enverenigingenStreefdoel is 6compostmeesters per 10.000inwoners.Aantal bezoekendemoplaatsen.Braderijstanden.Hoeveelheid GFT-afval.Aantal bezoeken Ecoloft,containerpark endemoplaatsen compost.Hoeveelheden afvalfracties vanscholen en verenigingen.AF3 Interne afvalsortering Hoeveelheden afgevoerdegemeentelijke afvalfracties.AF4AF5AF6Selectieve inzameling aan huisen via het containerparkconstant bijsturenEvaluatie prijszetting selectieveinzamelingAanpak sluikstorten enzwerfvuil en hondenpoepAantal klachten overafvalophaling.Hoeveelheid ingezameld afvalper fractie.Prijzen zakken en labels inretributiereglement.Aantal klachten oversluikstorten en hondenpoep.Deelnemers ZAPPA-actie.2007 – einde plan: Jaarlijks. Werkingsbijdrage IBOGEM (zieactie IN23) enpersoneelskosten.2007 - einde plan: Jaarlijks. Werkingsbijdrage IBOGEM (zieactie IN23) en personeelskost.2007 – einde plan: Jaarlijks. Personeelskosten.MD, DA, OW /alle diensten.2007 - einde plan: Wekelijks. Werkingsbijdrage IBOGEM (zieactie IN23).2007 - einde plan: Jaarlijks. Saldo aankoop/verkoopzakken: 250.000 euro-2007 – einde plan: Jaarlijks,periodiek.2.500 euro (hondentoiletten)en personeelskosten.AF7 Ophaling grofvuil op afroep Hoeveelheid grofvuil. 2008 - 2009: Jaarlijks. Werkingsbijdrage IBOGEM(IN23).AF8AF9AF10Hernieuwde aandacht voor"geen reclame"-stickers en deRobinsonlijstStimuleren ondergrondseafvalcontainers en voldoendebergingsruimte bij nieuwbouwvan appartementenPreventie en beheer van afvalbij evenementenArtikels gemeentelijk infoblad.Hoeveelheid papierafval.Voorwaarden / aanbevelingenbouwvergunningen.Hoeveelheid ingezameld afvalper fractie van collectieveafvalcontainers.Hoeveelheid afval.Aantal klachten.IBOGEM / MD, scholen,jeugddienst enjeugdverenigingen.MD, DA, OW / alle diensten.IBOGEM / MD.IBOGEM / MD.MD / OW.IBOGEM, schepen / MD.2007 – einde plan: Jaarlijks. Personeelskosten. MD / schepen, IBOGEM.2007 – einde plan:Doorlopend.Personeelskosten.RO, schepen / IBOGEM.2007 – 2008, nadien jaarlijks. - Openbare werken en MD.102 Begeleiding opmaak door PIH

GMBP Zwijndrecht 2007-2013 BijlagenActieplanNr. Beschrijving Indicator Timing Kostprijs / subsidies Initiatiefnemer / betrokkenenAF11 Hergebruik via de Kringwinkel Hoeveelheid grofvuil. 2007 – einde plan: Jaarlijks. Werkingsbijdrage IBOGEM IBOGEM, schepen / MD.aanmoedigenOmzet kringwinkel.(IN23).AF12AF13AF14Inzameling containerparkoptimaliserenInzameling wegwerpluiers bijde sectorBestrijding schadelijke dierenen overpopulatie zwerfkattenMaximum hoeveelheid enaantal aanleveringen per dagper klant.Aantal contracten tussenIBOGEM en sectoren.2008 - 2009, nadien jaarlijks. Werkingsbijdrage IBOGEM(IN23).2008 - 2009. Werkingsbijdrage IBOGEM(IN23).Aantal klachten. 2007 – einde plan. 10.750 euro. MD.IBOGEM, schepen / MD.IBOGEM, schepen / MD.AF15 Herbruikbare bekers Aantal uitleningen van de 2008 - 2009. . MD.bekers.BO1 Opvolgen en inventariseren(potentiële)bodemverontreinigingDatabank verontreinigde sites. 2007 - einde plan: Doorlopend. Personeelskosten. MD / OVAM.BO2BO3BO4BO5BO6Informatie rond verontreinigdesitesPotentieel verontreinigde sitesin eigendom van de gemeenteaanpakkenSamenwerking metbodemdeskundigeSubsidiereglementbodemonderzoek overwegenBrief aan betrokkenen.Indicatoren bodem uit demilieubarometer.Aantal saneringsprojecten.Aantal bodemonderzoeken opgemeentelijke gronden.Aantal gesaneerde sites.2007 - einde plan: Occasioneel,jaarlijks.2008: Laartraat 15.2009: De Wallen.2010: Kerkstraat.Personeelskosten-2.500 euro Laarstraat, 10.000euro De Wallen, 2.500 euroKerkstraat.Contract met deskundige. 2008 - einde plan: Jaarlijks. 600 euro vaste kosten per jaar,250 à 400 euro per interventie,65 euro per uur communicatieen begeleiding (kostenterugbetaald via SO).Subsidiereglementbodemonderzoekgroententuinen.Informeren over stookolietanks Artikel in gemeentelijkinformatieblad en website.Beslissing over tankslag.MD / OVAM, milieuinspectie.MD / OVAM.MD.2008 - 2009, nadien jaarlijks. 10.000 per jaar. MD, CBS.2007 - einde plan: Periodiek.2008-2009.Personeelskosten,werkingsbijdrage IGEAN (IN23).MD / IGEAN.103 Begeleiding opmaak door PIH

Bijlagen GMBP Zwijndrecht 2007-2013ActieplanNr. Beschrijving Indicator Timing Kostprijs / subsidies Initiatiefnemer / betrokkenenBO7 Sensibiliseren van de bevolkingmet betrekking tot het nieuwebodemsaneringsdecreetArtikel in gemeentelijkinformatieblad en website.2007 - einde plan: Periodiek.2008-2009.Personeelskosten.MD / OVAM.BO8 Grondverzet in eigen beheer Beslissing over inrichtingtijdelijke opslagplaats.BO9Coördineren van collectievebodemonderzoeken per siteBodemonderzoek Lepelstraaten Peter Paul Rubenslaan.2008 - 2009. Personeelskosten. MD / OW.2007-2008. 7.500 euro enpersoneelskosten.MD / OVAM.WA1WA2WA3Beheer riolering en controleaansluitingOverleg onderhoud grachtenen duikers aan grote wegenAanpakken knelpuntenoverlastAansluitingsgraad.Duidelijkebevoegdheidsverdeling.WA4 Oplossen parasitaire debieten Knelpunten opgelost aanVisserstraat - Boomgaardstraaten Heidestraat.WA5WA6WA7Opvolgen aanleg GOG BurchtseWeelInventarisatie en modelleringgrachtenstelsel en waterlopenPeriodieke bemonstering vanoppervlaktewaterkwaliteit2007 - einde plan: Doorlopendbeheer riolering.2008 - 2009: Controle opaansluitingen.Opgeloste knelpunten. 2007 + 2010: Burchtsestraat -Alfred Oststraat.2008: Heidam.2009: Antwerpsesteenwegtussen Kaaiplein enZwijndrechtsestraat.2010: Jan Baptist Tassijnstraat.Afstemming metwaterhuishouding vanuitmondende waterlopen engrachten.Debieten en buffercapaciteitgrachten en waterlopen.Jaaroverzicht meetresultatenoppervlaktewaterkwaliteit.5.500 euro per jaarrioolruimingen slibanalyse,personeelskosten.OW / MD.2009. Personeelskosten. Deelbekkenbesturen /waterloopbeheerders.Heidam: raming eind augustus.JB Tassijnstraat:personeelskosten.Antwerpsesteenweg: kostengedeeltelijk gedragen doorontwikkelaars + 25.000 eurovoor gemeente.Burchtstraat - A Oststraat:1.224.500 euro.OW.2009 - 2010. Nog niet gekend. OW.2007 - 2008. Personeelskosten. OW, MD, RO.2007 - 2008. 150.000 euro. OW.2007 - einde plan: Jaarlijks. 2.200 euro (10 punten 4xbemonsteren).MD / VMM, PIH.104 Begeleiding opmaak door PIH

GMBP Zwijndrecht 2007-2013 BijlagenActieplanNr. Beschrijving Indicator Timing Kostprijs / subsidies Initiatiefnemer / betrokkenenWA8 Individuele waterzuivering % gerealiseerde IBA's uit 2007 - einde plan: Jaarlijks. 40.000 euro. MD / OW.subsidiërenzoneringsplannen.WA9Aanleg riolering en KWZI'svolgens zoneringsplannenStudieopdrachten enrioleringsgraad en %gescheiden stelsel.2008 / 2011 clustersSmoutpot.1.750.000 euro. OW / MD.WA10 Controle op lozingen Zie WA7. . . .WA12 Ecologisch verantwoord Structuurkwaliteit waterlopen 2007 - einde plan: Jaarlijks. 40.000 euro. OW / MD.onderhoud van waterlopen en oevers in eigen beheer.WA13 Slibruimingsplan opstellen Meetresultatenwaterbodemkwaliteit.Frequentie wateroverlast.In werking treden overstorten.WA14WA15WA16WA17WA18Wateraudit uitvoeren bijnieuwbouw of verbouwingenvan gemeentelijke gebouwenInfiltratie, buffering enhergebruik van hemelwater bijgemeentelijke eigendommenDuurzaam watergebruikbinnen de eigen dienstenSensibilisatie en susidiëringduurzaam watergebruikDuurzaam watergebruik invergunningen enbouwverordeningenGoedgekeurde waterauditsuitbreiding GZ, sporthal enWaaigat en nieuwekinderopvang Kozze.2009. 300 euro per monsternemingwaterbodem.2007: GZ.2008: sporthal.2009: Waaigat.2010: Kinderopvang Kozze.Kosten opgenomen inontwerpopdrachten.Zie WA14. 2007 - einde plan: Occasioneel. . .Waterverbruik pergemeentelijk gebouw / terrein.Artikel in gemeentelijkinformatieblad en website.Aantal subsidieaanvragen.Waterverbruik bevolking.Voorwaarden rond infiltratie,beperking verhardeoppervlakte, hergebruik hemel-/proceswater en buffering inbouwvergunningen.OW, MD / PIH.2007 - einde plan: Jaarlijks. 30.000 euro per jaar. DA / OW.2007 - einde plan: Jaarlijks Personeelskosten,subsidieaanvragen 2.000 europer jaar (zie EN8).2007 - einde plan: Doorlopend. Personeelskosten. RO.MD, DA / OW, betrokkendiensten.WA19 Sanering Baseput Sanering baseput. Occasioneel. Personeelskosten. MD/ Beveren, Oost-VlaanderenNA1 Kennis en draagvlakbiodiversiteit vergrotenArtikels gemeentelijk infoblad. 2007 - einde plan: Periodiek. Personeelskosten. MD / Natuurverenigingen.MD, DA.105 Begeleiding opmaak door PIH

Bijlagen GMBP Zwijndrecht 2007-2013ActieplanNr. Beschrijving Indicator Timing Kostprijs / subsidies Initiatiefnemer / betrokkenenNA2 Bescherming kleiput Fort van Nabestemming natuurgebied 2007 - einde plan: Doorlopend. Personeelskosten. RO, MD.Kruibekebewaard.NA3 Behoud Zwijndrechtse Vlakte Voorwaarden / adviezen inbouw- / milieuvergunningenen MER's: buffering LangeEind.2007 - einde plan: Occasioneel. Personeelskosten. MD, RO.NA4NA5NA6Bescherming fauna en flora inhet havengebiedOpvolgen van MER's inhavengebiedStudie natuurontwikkelingwaterbiotopenVoorwaarden / adviezen invergunningen / MER's:voorkomen werken inbroedseizoen, behoudnatuurlijke verbindingen langsleidingen en bermen.2007 - einde plan: Occasioneel. Personeelskosten. MD, RO.Zie NA4 en HI10. Permanent. . .Inrichtingsplan met poelen engrachten.NA7 Beekvalleien beschermen Zichtbaarheid enbeleefbaarheid beken.NA8NA9NA10NA11NA12NA13Structuurkwaliteit LaarbeekverbeterenStructuurkwaliteit waterloopAS.05 verbeterenInrichtingsplan baangrachtHeilige GeesthoekoptimaliserenSensibilisatie rondafstandsregels bij oeverzonesWaken over het respecterenvan de afstandsregels langswaterlopenNestgelegenheid huiszwaluwenbevorderenAanleeg wandelweg,vispaaiplaats, milieuvriendelijkeoevers.Oeverbeheer i.f.v. bewarenrietbegroeiing.2010 - 2011. 10.000 euro. MD / PIH, buurgemeenten.2007 - einde plan: Doorlopend. - RO.2009. 146.000 euro. OW, MD.2007 - einde plan: Periodiek. Personeelskosten. OW, MD.Heraanleg perceeltje. 2010 - 2011. Personeelskosten. MD / OW, RO.Overleg met aangelanden,bereikbaarheid oeverzones.Voorwaarden inbouwvergunningen:bereikbaarheid oeverzones.Sensibilisatie via gemeentelijkinfoblad.Aantal nesten.2009-2010. Personeelskosten. MD / RO.2007 - einde plan: Occasioneel. Personeelskosten. RO.2007 - einde plan: Periodiek. Personeelskosten. MD / natuurverenigingen.106 Begeleiding opmaak door PIH

GMBP Zwijndrecht 2007-2013 BijlagenActieplanNr. Beschrijving Indicator Timing Kostprijs / subsidies Initiatiefnemer / betrokkenenNA14 Verblijfplaatsen voor Aanwezigheid vleermuizen. 2007 - einde plan: Occasioneel. Personeelskosten. MD / Vleermuizenwerkgroep.vleermuizenNA15 Aaneengesloten oppervlak ziltgrasland vergrotenOverleg met AfdelingMaritieme Toegang.2007 - einde plan: Occasioneel. Personeelskosten. MD / natuurverenigingen,Zeewegen.NA16 Aanpassen politieregelement Aanpassing politiereglement. 2008. Personeelskosten. MD / politie.NA17 Aangepast bermbeheer Aangepast beheer. 2007 - einde plan: Doorlopend. Personeelskosten. MD.NeerbroekNA18 Sensibilisatie inzake exoten Artikels in gemeentelijk 2007 - einde plan: Periodiek. Personeelskosten. MD.infoblad.NA19 Beheersplan Defensieve Dijk Opgesteld beheerplan. 2008- 5.300 euro vastgelegd inbegroting 2005.MD.NA20NA21Bescherming Lange Eind enPut van FienBescherming landschappelijkwaardevolle agrarischegebiedenBescherming Lange Eind en Putvan Fien.RUP Noordelijke Kouters, RUPNieuwland.2008. Personeelskoten. MD / Monumenten enLandschappen.2008: RUP Noordelijke Kouters.2010: RUP Nieuwland.Personeelskosten, 40.000 euro.RO / MD.NA22 Verhoogd toezicht op Effectieve heraanplantingen. 2007 - einde plan: Doorlopend. Personeelskosten. MD / RO.kapvergunningenNA23 Opstellen subsidieregelement Aantal KLE's. 2008. 500 euro per jaar. -MD / dienst middenstand.voor de aanplant van KLE’sNA24 Stimuleren landbouwers Zie NA23. . . .NA25 Aankoop van gronden voor Gemeentelijk bosareaal. 2007 - einde plan: Occasioneel. 25.000 euro per jaar. RO / MD.bebossingNA26 Bosaanplanting Zie NA25. . . .NA27Herbestemming deel bosje aande ZwaluwbeekHerbestemming naarbosgebied.2009. personeelskosten MD / Vlaams gewest (RO)NA28 Bosbeheerplannen Bosbeheersplannen2009. 5.000 euro. MD / PIH.goedgekeurd door AfdelingNatuur en Bos.NA29 Inventarisatie openbaar groen Actuele GIS-toepassing. 2007 - einde plan: Doorlopend. Personeelskosten. GIS-coördinator / OW.NA30 Harmonisch park- engroenbeheerEvenwicht tussen recreatie,biodiversiteit, infiltratie,landschapselementen.2007 - einde plan:Doorlopend.-Personeelskosten.OW, RO, MD / jeugd- ensportdienst.107 Begeleiding opmaak door PIH

Bijlagen GMBP Zwijndrecht 2007-2013ActieplanNr. Beschrijving Indicator Timing Kostprijs / subsidies Initiatiefnemer / betrokkenenNA31 Hoogstamboomgaard Verplaatsing hondenwei, 2007 - 2008. 2.500 euro. OW / RO, Natuurpunt, VELT.herinrichtenuitgebreide toegankelijkheid,fraaiere afspanning.NA32 Geboortepark uitbreiden Aantal bomen in geboortepark. 2007 - einde plan: Jaarlijks. 65.000 euro. OW.NA33 Zwen herinrichten Aanleg van een openbare 2009. 10.000 euro. MD / Natuurverenigingen.natuureducatieve tuin.NA34 Vrijwaren vangroenoppervlakte in hetwoonweefsel% private en openbaregroenoppervlakte volgens opte maken verdichtingsstudie.2007 - 2008, nadiendoorlopend.20.000 euro. RO.NA35Groeninrichting “Dorp aan deStroom”Aanleg recreatiegebied DeWallen.2011 - 2012. 150.000 euro. RO, OW.NA36 Invulling centraal plein Opmaak RUP / inrichtingsplan. 2012. 20.000 euro. RO.NA37 Groeninrichting bij nieuweOW, RO.verkavelingenNA38Sensibilisatie natuurvriendelijkonderhoud en ecologisch enafvalarm tuinierenAanleg parkje Idsteinlaan,pleintje tussen spoorweg enAlice-Nahonlaan,groenvoorziening verkavelingNachtegalen- / Lindenstraat.Artikels in gemeentelijkinfoblad, demonstraties intuinen.2008: pleintje tussen spoorwegen A Nahonlaan engroenvoorzieningNachtegalen- / Lindenstraat.2011: Aanleg parkjeIdsteinlaan.Idsteinlaan: 200.000 euro (incl.parking), door ontwikkelaar.Nachtegalen- / Lindenstraat:215.000 euro (incl. straat).2007 - einde plan: Periodiek. Personeelskosten. MD, VELT.NA39 Ecologisch en afvalarme Zie NA30. . . .groenaanleg en -onderhoudNA40 Toezicht bermbesluit Biodiversiteit van bermen. 2007 - einde plan: Periodiek. Personeelskosten. MD / OW.NA41 Nestkasten Aantal nestkasten opgemeentelijk domein.NA42 Aanleg groendak Buffering hemelwater opzichtbare delen terras.HI1Duidelijke handhaafbarereglementen voor fuivenopstellenFuifreglement.Aantal klachten.HI2 Minder eigen hinder Geluidsklachten overgemeentelijke activiteiten.2007 - einde plan: Periodiek. Personeelskosten. MD, MR, natuurverenigingen /OW.2008. 10.000 euro. OW.2007 en nadien jaarlijks. Personeelskosten. MD, jeugddienst / politie.2007 - einde plan: Occasioneel. Personeelskosten. MD, DA / OW, betrokkendiensten.108 Begeleiding opmaak door PIH

GMBP Zwijndrecht 2007-2013 BijlagenActieplanNr. Beschrijving Indicator Timing Kostprijs / subsidies Initiatiefnemer / betrokkenenHI3 Geluidshinder door bedrijven Voorwaarden in adviezen en 2007 - einde plan: Occasioneel, Personeelskosten.MD / politie, milieuinspectie.opvolgenvergunningen.Aantal klachten overgeluidshinder.opvolgen klachten jaarlijks.HI4HI5Buffering van groteverkeersassenInformatie rondmeetresultatenGeluidsbuffers i.k.v.Oosterweelproject.Aantal km geluidsschermen.Indicatorenluchtverontreiniging uitmilieubarometer.HI6 Bedrijfsemissies opvolgen Jaaroverzicht overschrijdingenemissienormen.HI7 Optreden tegen geurhinder Aantal klachten overgeurhinder.HI8HI9Beperking uitstootgemeentelijk wagenparkOnderhoud van gemeentelijkeverwarmingsinstallatiesAantal voertuigen met goedemilieuscore.Aantal wagens met roetfilter.Gasverbruik gemeentelijkegebouwen.2010 - 2015. Personeelskosten. MD, RO, OW.2007 - einde plan: Jaarlijks. Personeelskosten. MD / VMM.2007 - einde plan: Jaarlijks Personeelskosten. MD.2007 - einde plan: Occasioneel. Personeelskosten. MD.2007: Jaarlijks. 500 euro per roetfilter. DA.2007 - einde plan: Jaarlijks 100.000 euro per jaar totaalgasverbruik.DA /OW.HI10 Inspraak bij MER-rapporten Adviesformulering. 2007 - einde plan: Occasioneel. Personeelskosten. MD.HI11 Sensibilisatie asbest Aantal uitgevoerde acties. 2007 - einde plan: Occasioneel. Personeelskosten. MD.HI13 Zorgvuldige openbareverlichtingAantal klachten.Energieverbruik.Lengte verlicht wegennet.2007 - einde plan: Jaarlijks. 111.000 euro per jaar. MD, DA.HI12HI14HI15Sensibilisatie en controleonderhoudverwarmingsinstallatiesSensibiliseren rond verlichtenzonder hinderSerre-verlichtingsproblematiekopvolgenAantal uitgevoerde acties. 2007 - einde plan: Occasioneel. Personeelskosten. MD.Artikel gemeentelijkinformatieblad.Brief i.v.m. aanpassingVLAREM.MO1 Mobiliteitsplan actualiseren Mobiliteitsplan. 2009: Actualisatiemobiliteitsplan.2007 - einde plan: Periodiek. Personeelskosten. MD.2007 - einde plan: Occasioneel. Personeelskosten.20.000 euro. DA / OW, RO.109 Begeleiding opmaak door PIH

Bijlagen GMBP Zwijndrecht 2007-2013ActieplanNr. Beschrijving Indicator Timing Kostprijs / subsidies Initiatiefnemer / betrokkenenMO2 Milieuvriendelijk woonwerkverkeeraanmoedigen (IkKyoto)Sensibilisatieactie (Ik Kyoto).Aantal fiets-km op weg naarhet werk.Aantal fiets- enstapvergoedingen.2007 - einde plan: 1.000 euro, 7.000 euro per jaarfiets- en stapvergoeding.DA.MO3MO4MO5MO6MO7Optimaliseren van wandel- enfietsinfrastructuurSubsidiëring LijnabonnementenAanbod openbaar vervoeruitbouwenSensibiliseringsactieorganiserenSensibilisatie scholen(Octopusplan)Aantal km fietswegen t.o.v.aantal km wegen.Aantal fietsstallingen.Aantal ongelukken met fietsersof voetgangers.Bedrag gesubsidieerdeabonnementen.Frequentie lijnen door Burchten tussen deelgemeenten.Europese autoluwe dag ofdergelijke.Aantalsensibiliseringsmomenten.MO8 Sensibilisatie bevolking Aantal ingeleverdespaarkaarten actie 'Metbelgerinkel naar de winkel'.MO9MO10EN1AanstellingmobiliteitsambtenaarHerinrichting schoolomgevingen centrale asEnergieboekhouding,energiezorgsysteem enactieplan op punt stellenAanwezigemobiliteitsambtenaar.Stationsomgeving enLaarstraat, op- en afritten P.Coplaan.Energieverbruik gemeentelijkegebouwen.2008: Voet- / fietsverbindingPolderstraat/Neerstraat.2008: voet- en fietspadAntwerpsesteenweg.2009: Laarbeek / Zwen.2010: Scoutsdam.Polderstraat / Neerstraat30.000 euro.Antwerpsesteenweg: 100.000euro.Laarbeek / Zwen: 30.000 euro.Scoutsdam: 30.000 euro.2007 - einde plan: Jaarlijks. 6.000.000 euro. DA.OW, DA / RO, politie.2007 - einde plan: Occasioneel. - Burgemeester / De Lijn.2007 - einde plan: Jaarlijks 2.000 euro. DA, MR.2007 - einde plan: Jaarlijks. Personeelskost, Octopuspalen1.098 euro per stuk.DA / scholen, politie.2007 - einde plan: Jaarlijks 1.000 euro. DA, dienst middenstand.2008. 50.000 euro per jaar. MT / DA, RO.2008 - 2009:stationsomgeving enLaarstraat.P. Coplaan afhankelijkOosterweelproject.Stationsomgeving enLaarstraat 450.000 euro.P. Coplaan nog niet gekend.2007 - einde plan: Jaarlijks. Gasverbruik: zie HI9.Elektriciteitsverbruikgemeentelijke gebouwen:86.000 euro per jaar.OW / DA, scholen.DA / Eandis.110 Begeleiding opmaak door PIH

GMBP Zwijndrecht 2007-2013 BijlagenActieplanNr. Beschrijving Indicator Timing Kostprijs / subsidies Initiatiefnemer / betrokkenenEN2 Energiescan of -auditgemeentelijke gebouwenuitvoerenPer jaar 1 snel-audit enimplementatie aanbevolenREG-maatregelen eninfrastructurele aanpassingen.2007 - einde plan: Jaarlijks. Personeelskost, gemiddeld25.000 euro per jaar.DA / Eandis.EN3 Sensibilisatie personeel Zie IN13 en DP1 (milieumail,Zwingalm enoverlegmomenten per dienst).EN4Sensibilisatie van de bevolking Artikels gemeentelijkinformatieblad, energiemarkt.Huishoudelijkelektriciteitsverbruik peraangesloten inwoner.Emissie CO2 door huishoudens(afkomstig van verwarming).2007 - einde plan: Periodiek. Personeelskosten. DA.2007 - einde plan: Periodiek. Personeelskosten. DA.EN5 Straatverlichting regelmatig Zie HI13. . . .vernieuwenEN6 Groene elektriciteit aankopen % aangekochte groene stroom. 2007 – einde plan: Jaarlijks. Zie EN1. DA / IGEAN.EN7 Gemeentelijke bouwprojectenscannen op energiezuinigheidZie DP7. . . .EN8EN9EN10Sensibiliseren en subsidiërenvan rationeel energiegebruikKlimaatwijken en energiescansbij bevolkingFotovoltaïsche panelenadministratief centrumUitbreiding subsidiereglementi.f.v. nieuwe technieken endoelgroepen (verenigingen).Aantal subsidieaanvragen.2007 - einde plan: Jaarlijks.2008: Uitbreiden reglement.Aantal deelnemende gezinnen. 2007 - einde plan: Jaarlijks. 1.560 euro enpersoneelskosten.2.000 euro per jaar. DA, MD.Aanwezigheid panelen. 2008. 80.000 EUR. .Eandis, DA, OCMW, ZHM.111 Begeleiding opmaak door PIH

Bijlagen GMBP Zwijndrecht 2007-2013Evaluatie vorig GMBP12.2. Evaluatie vorig GMBPEr wordt een bondige evaluatie van het vorige gemeentelijk milieubeleidsplan (GMBP) gemaakt. Hierbij krijgen de acties uit het vorige GMBP een beoordeling mee:• niet uitgevoerd, voor acties die niet uitgevoerd werden. Voorbeeld hiervan is actie 4-18.• gedeeltelijk uitgevoerd, voor acties die gedeeltelijk werden uitgevoerd maar waarbij niet volledig werd voldaan aan de letter of de geest van de actie. Een voorbeeldhiervan is actie 6-14.• goed uitgevoerd, voor acties die zowel naar de letter als naar de geest van de actie werden uitgevoerd. Een voorbeeld hiervan is 4-5.De acties zullen verder worden beoordeeld naar de opvolging in het nieuwe plan: acties kunnen, afhankelijk of ze nog relevant zijn of niet, wel of niet opnieuw wordenopgenomen in het plan.Nr. ActieActie 4-1Actie 4-2ActieSensibiliseren van de bevolking en de industrie tot rationeel gebruik van drinkwater:artikels infoblad, brochure, affichecampagne.Actieve sensibilisering rond het duurzaam gebruik van hemelwater bij de inwoners enbij bedrijven: bericht en artikel in het infoblad, affichecampagne, folder‘Waterwegwijzer voor architecten’, folder ‘waterbesparende maatregelen in huis’.GoedUitgevoerdDeelNietOpvolgingx Wordt verder gezet mits artikels in het infoblad engemeentelijke websitex Wordt verder gezet via infoblad en websiteActie 4-3Actie 4-4Inventariseren van het duurzaam watergebruik bij de gemeentelijke gebouwen enwaar mogelijk waterbesparende maatregelen treffen.Onderzoek naar mogelijkheden van opvang en gebruik van hemelwater in degemeentelijke gebouwen.x Waterbesparende maatregelen systematischer in bestekkenopnemenx112 Begeleiding opmaak door PIH

GMBP Zwijndrecht 2007-2013 BijlagenEvaluatie vorig GMBPNr. ActieActie 4-5ActieStimulering, sensibilisatie en subsidiëring gebruik alternatieve waterbronnenvoortzetten. Dit omvat o.a. de sensibilisatie van de bevolking i.v.m. de aanleg vanhemelwaterputten en infiltratiesystemen om het hergebruik en infiltratie vanhemelwater te bevorderen, het op de hoogte stellen van de bevolking van de subsidiesbeschikbaar voor deze zaken (aansluitend bij actie 4-2).GoedUitgevoerdDeelNietOpvolgingx Hemelwaterputten zijn ondertussen verplicht bijnieuwbouw, hergebruik van hemelwater echter nog niet.De gemeente blijft dit subsidiërenActie 4-6Actie 4-7Uitbouw en handhaving van controle op grondwaterwinningen. Bij het verlenen vannieuwe vergunningen kan er systematisch de verplichting van het installeren van eenmeter worden opgenomen.Sensibiliseren van de bevolking rond putwaterkwaliteit: via sensibilisatiecampagne inde infokrant de noodzaak van regelmatige controles duidelijk maken, subsidiëren vancontroles op putwaterkwaliteit ( eventueel gratis controle indien enkel gebruik kangemaakt worden van putwater). Actualiseren van de gegevens i.v.m. putwaterkwaliteit.x Toezicht op grondwaterwinningenx Sensibiliserende artikels infoblad en website, geensubsidiesActie 4-8Het beperken van de grondwaterwinningen door een aangepast vergunningenbeleiden door het stimuleren van het gebruik van alternatieve waterbronnen voortoepassingen waarvoor geen kwalitatief hoogwaardig water vereist is.x Zie 4-6Actie 4-9Actie 4-10Actie 4-11Sensibilisatie tot rationeel (grond)waterverbruik, de gemeente kan hierin eenvoorbeeldfunctie uitoefenen.Sensibilisatie i.v.m. hergebruik van water (vb. spoelwater voor toilet). Opname vanverplichting terzake in bouwvergunning nieuwe woningen.Bevorderen van regenwaterinfiltratie en grondwatervoeding. Dit kan gebeuren doorwaar mogelijk de infiltratie en de lokale berging te stimuleren en de waterafvoer zoveel mogelijk af te remmen. Ook een gescheiden rioleringsnetwerk van afvalwater enhemelwater draagt hiertoe bij.x Oplossing voor gemeentelijke grondwaterwinning aan deWallenx Geen verplichting, wel subsidiex Verdere aanleg gescheiden riolering,Verder opleggen van infiltratie en/of buffering bijbouwvergunningenActie 4-12 Deelnemen aan het overleg i.v.m. modaliteiten van geplande collectoren. xBegeleiding opmaak door PIH 113

Bijlagen GMBP Zwijndrecht 2007-2013Evaluatie vorig GMBPNr. ActieActie 4-13ActieVoortzetten en opvolgen om bij nieuwe rioleringswerken systematisch een gescheidenriolering aanleggen. Bij nieuwe rioleringswerken of scheiding van het rioleringsysteemnaar hemelwater/afvalwater de bevolking informeren en aanmanen om zich aan tesluiten op de riolering.GoedUitgevoerdDeelNietx Zie 4-11OpvolgingActie 4-14 Controle op sluiklozingen op oppervlaktewater. x Alleen op grond van klachten, systematische toezicht uitte bouwenActie 4-15Uitvoering of verdere opvolging van de studie over de mogelijkheden voor de afvoervan het afvalwater van de Smoutpot en uitvoeren van de acties voorgesteld in dezestudie. Mogelijkheid onderzoeken van de aanleg van een KWZI (rietveld) als positievenatuurontwikkelingsactie (mogelijke subsidie bij integratie in klassering Halve Maan).x Smoutpot is ondertussen in zoneringsplannen opgenomenen zal op termijn van collectieve waterzuivering wordenvoorzienActie 4-16Actie 4-17Actualiseren van de inventarisatie en herwaardering van het grachtenstelsel:inventariseren en opmaken van een actieplan ter herwaardering van hetgrachtenstelsel (bijvoorbeeld boven de Neerstraat). Onderzoek verrichten naareventuele verdrogingsverschijnselen of wateroverlost ten gevolge van veranderingenin het debiet van de waterlopen door o.a. de aanleg van rioleringen, het gescheidenafvoer van afval- en hemelwater,…Opstellen van een meetprogramma voor de opvolging van de waterkwaliteit opspecifieke locaties. Hernemen van de vroegere metingen van PIH en de gegevensactualiseren. Uitvoeren van waterkwaliteitsanalysen van de oppervlaktewaterswaarvan nog onvoldoende gegevens van de waterkwaliteit gekend zijn.x Inventarisatie bestaat, actieplan nog nietx Alleen aparte metingen, nog geen systematiekActie 4-18Actie 4-19Opstellen van een ecologisch verantwoord beheerplan voor ruiming van waterlopen enonderhoud van grachten volgens het NTMB-principes.Sensibiliseren van de inwoners die buiten de zuiveringszones A en B wonen om eenindividuele zuiveringsinstallatie aan te leggen en deze inwoners op de hoogte stellenvan de subsidiëring hiervoor.x Beheerplan op te stellenx Zie 4-15114 Begeleiding opmaak door PIH

GMBP Zwijndrecht 2007-2013 BijlagenEvaluatie vorig GMBPNr. ActieActie 4-20ActieOprichten van een aanspreekpunt voor vragen rond het duurzaam gebruik van water,namelijk een ‘steunpunt Duurzaam Water’. Hiervoor kan gebruik gemaakt worden vanmateriaal van en samengewerkt worden met o.a. VMM, VVSG, PIME, …GoedUitgevoerdDeelNietx DuurzaamheidsambtenaarOpvolgingActie 4-21 Bij heraanleg van dijken streven naar behoud of aanleg van slikken en schorren. x Slikken en schorren zijn goed beschermd door VEN;Aanleg overstromingsgebied Burchtse Weel houdtrekening hiermeeActie 4-22Uitvoeren van een milieuhygiënisch onderzoek van de waterlopen waarvoor degemeente bevoegd is. Door labo-analyses en vergelijking met de normen van VLAREAde kwaliteit van het opgeruimde slib bepalen.x Zie 4-18Actie 4-23 Sanering van verontreinigde waterbodems (kosten voor afvoer en storten van het x Zie 4-18verontreinigd slib) met het oog op ecologisch herstel van watersystemen.Actie 4-24 Verontreiniging van slib trachten te voorkomen door illegale lozingen aan te pakken. x Zie 4-14Actie 5-1 Aanstellen van een (inter)gemeentelijke duurzaamheidsambtenaar. XActie 5-2Actie 5-3Actie 5-4Actie 5-5Actie 5-6Afstemming gegevens van de gemeente (IBOGEM) met deze van de OVAM, watbelangrijk is bij het nagaan of de doelstellingsnormen behaald zijn.Verhogen van de prijzen van de verschillende afvalzakken zodat deze de werkelijkeprijs voor het verwijdering benaderd. Voor huisvuilzakken is dit een optrekken van deprijs naar 1,00 euro. Op deze manier krijgt het principe ‘de vervuiler betaalt’ meertoepassing.Bestuderen van de mogelijkheden om de ophalingsfrequentie van KGA tot eendriemaandelijkse wijkinzameling te veranderen.Onderzoeken van de haalbaarheid van het invoeren van kleine zakken (10 totmaximaal 20 kg) voor gewoon huisvuil en GFT.Opnemen van verplichting van de aanwezigheid van een ruimte voor afvalberging(containers restafval, PMD, GFT) in bouwvergunningen van appartementen.xx OVAM gebruikt Ibogem-getallen en past correctiefactortoex KGA wordt niet meer aan huis opgehaaldxxBegeleiding opmaak door PIH 115

Bijlagen GMBP Zwijndrecht 2007-2013Evaluatie vorig GMBPNr. ActieActie 5-7ActieBlijvend sensibiliseren van de bevolking omtrent afvalpreventie: verspreiden vaninformatie rond preventie (brochure, …) en stimuleren van acties in scholen enverenigingen, deelnemen aan gewestelijke preventiecampagnes, … en bijkomend debevolking blijvend op de hoogte stellen van behaalde resultaten van de preventieacties(bijvoorbeeld via een speciale folder of het gemeenteblad).GoedUitgevoerdxDeelNietOpvolgingActie 5-8Blijvende sensibilisatie en aanmoediging van thuiscomposteren (actieve sensibilisering,opleiding compostmeesters, subsidie voor aanschaf compostvaten,…).xActie 5-9Actie 5-10Actie 5-11Actie 5-12Promoten van afvalvoorkoming en afvalsensibilisatie uitvoeren op evenementen.Maatregelen i.v.m. afvalpreventie opnemen in planning evenementen.Voortzetten en blijvend stimuleren van acties rond het verminderen van ongewildereclame in de brievenbussen.Aanmoedigen van handelaars tot het gebruik van minder verpakking o.a. door hieroveracties te organiseren en de meewerkende handelaars te vermelden in de evaluatie vandeze acties.Organiseren van jaarlijkse actie rond afvalarm winkelen: bv. Linnen boodschaptassen,bewaardozen, promoten van hervulbare flessen met statiegeld, … , eventueel indienmogelijk gecombineerd aan een ruimer milieuvriendelijk winkelen. Een mogelijkheid isbijvoorbeeld een ‘fietszakkenactie’, waarbij de afvalbeperking gesensibiliseerd worden(er bestaan fietszakken die makkelijk op en af de fiets geplaatst kunnen worden enhandig te gebruiken zijn als boodschaptas), gecombineerd met de vermindering vanhet autoverkeer dat de luchtvervuiling en de verkeersdrukte en –hinder ten goedekomt. (Opmerking: om op originele ideeën te komen om de bevolking te sensibiliserenzonder informatie-avonden te organiseren kan men altijd de ideeën van de burgerszelf laten komen, door bijvoorbeeld het uitschrijven van een wedstrijd voor hetorigineelste idee.).x Uitleenbare herbruikbare bekersx Anti-reclame-stickersx Actie rond gebruik boodschappentassenx Zie 5-11, maar niet jaarlijksActie 5-13 Inventarisatie grondstoffengebruik in eigen gebouwen (takenpakketduurzaamheidsambtenaar).x116 Begeleiding opmaak door PIH

GMBP Zwijndrecht 2007-2013 BijlagenEvaluatie vorig GMBPNr. ActieActie 5-14ActieWerken aan een actieve voorbeeldfunctie van de overheid en de scholen: eigenambtenaren sensibiliseren voor het gebruik van milieuvriendelijk papier, voor hetcorrect en strikt toepassen van recyclage, voor het zo veel mogelijk beperken vanafvalproductie. Een mogelijkheid is om op de milieudienst een afval analyse uit tevoeren om te achterhalen waar men op afval kan beperken of beter recycleren (bv.Gebruik van herbruikbare inktpatronen van de printers, kopieermachine, navulbarevulpennen of balpennen, milieuvriendelijk papier voor dagelijks gebruik, promotengebruik van een brooddoos en drinkebus/thermosfles…).GoedUitgevoerdDeelxNietOpvolgingActie 5-15 Promoten van initiatieven vanuit de scholen en de bedrijven rond afvalbeperking en –verwerking via het organiseren van wisselwerking. Dit kan gebeuren door hetorganiseren van overlegmomenten voor afvalvertegenwoordigers van de verschillendescholen, waarin initiatieven vanuit de scholen besproken, gemotiveerd, bijgestuurd,ondersteund… worden.x EcoloftActie 5-16 Aanmoedigen van bedrijven om deel te nemen aan de programma’s van PRESTI x(PREventie en STImuleren).Actie 5-17 Ondersteuning van initiatieven en acties vanuit bedrijven en wisselwerking met x Fietsen naar Kyotoverschillende bedrijven promoten door overleg met bedrijvenverenigingen.Actie 5-18 Verder uitwerken, toepassen en controleren van een efficiënte bestrijding van xsluikstorten, sluikbranden, hondenpoep,…Actie 5-19 Continue opvolging, evaluatie en eventuele bijsturing van het systeem. xActie 5-20 Standaardisatie van inzamel- en tariferingssystemen binnen de regio. xActie 5-21 Verder uitbouwen van de Ecoloft als kennis- en informatiecentrum rond xmilieuvriendelijk produceren en consumeren met als hoofdinzet afval- enemissiepreventie, binnen de gemeente. De uitdaging bestaat erin om van ditSteunpunt en Informatiecentrum voor Preventie en Emissies (STIP) een aanspreekpuntte maken voor intermediairen die op hun beurt hun achterban kunnen activerenrichting afvalpreventie.Begeleiding opmaak door PIH 117

Bijlagen GMBP Zwijndrecht 2007-2013Evaluatie vorig GMBPNr. ActieActie 5-22Actie 5-23Actie 5-24ActieCoördinatie bij sanering en herwaardering van de oude industrieterreinen. Opvolgingen coördinatie van de uitwerking en uitvoering van specifieke projecten voor zwaarverontreinigde sites in de gemeente.Systematisch verder registreren en inventariseren (via uitgevoerde bodemonderzoeken)van de grondkwaliteit in de gemeente, met prioriteit voor de (verlaten) gronden waarvroeger vervuilende industrie gevestigd was.Sensibilisatie naar potentiële investeerders inzake de mogelijkheden voor hethergebruiken van verlaten bedrijfsterreinen. Coördinatie bij de uitvoering vanoriënterende bodemonderzoeken op zulke bedrijfsterreinen om potentiële bedrijvenniet te laten afschrikken. Uitvoeren van oriënterende bodemonderzoeken op potentieelverontreinigde gemeentegronden i.f.v. overdracht of bij risico voor devolksgezondheid.GoedUitgevoerdxDeelNietx Samenwerking met OVAMx Zie 5-22OpvolgingActie 5-25 Een inschatting opmaken van de omvang en de situering van potentieel verontreinigde xsites door analyse van het milieuvergunningenbestand.Actie 5-26 Actualiseren van het bodemmeetnet met bodemparameters (Cd, Zn, Pb, Cu). x Toestand bodem wordt stelselmatig bij overdrachtonderzochtActie 5-27Actie 5-28Actie 5-29Opstellen en uitvoeren van een actieplan voor duurzaam gebruik van grondstoffenmogelijk gecombineerd aan het aanstellen van een duurzaamheidsambtenaar.Inventariseren van gebruik van grondstoffen in eigen diensten (papierverbruik, gebruikestafette-enveloppen, recto/verso kopiëren, recyclagepuin (dat voldoet aan de normen)bij onderfunderingen van wegen,…) en stimuleren van gebruik van recycleerbarematerialen door de gemeentelijke diensten.Opmaak van een reductieplan inzake pesticidengebruik, gebruik van alternatieve,milieuvriendelijker bestrijdingsmiddelen door de gemeentelijke diensten, mogelijkgecombineerd met het aanstellen van een duurzaamheidsambtenaar voor hetopstellen en uitvoeren van dit reductieplan.xx MilieubarometerActie 5-30 Inventariseren van de gebruikte bestrijdingsproducten. x Zie 5-29Actie 5-31 Informeren en sensibiliseren omtrent alternatieve bestrijdingsmiddelen. xx118 Begeleiding opmaak door PIH

GMBP Zwijndrecht 2007-2013 BijlagenEvaluatie vorig GMBPNr. ActieActie 6-1Actie 6-2Actie 6-3Actie 6-4ActieOpstellen van een actieplan duurzaam gemeentelijk energiebeleid, eventueel incombinatie met het aanstellen van een duurzaamheidsambtenaar voor het opstellenen uitvoeren van dit actieplan.Sensibilisatie rond REG en alternatieve energie door o.a. affichecampagne,demonstratie van alternatieve energieproductie tijdens evenementen / milieuweekend/ …Huishoudens sensibiliseren tot het nemen van energiebesparende maatregelen via bv.Energietips in de infokrant.Bevolking aanmoedigen gloeilampen te vervangen door duurzamere spaarlampen:lanceren van een campagne van verkoop van duurzame spaarlampen.GoedUitgevoerdDeelNietOpvolgingx Verder implementeren van het opgestarteenergiezorgsysteem in samenwerking met Eandisx Samenwerking met Eandisx Zie 6-2x Samenwerking met EandisActie 6-5Actie 6-6Bij nieuwbouw en nieuwe verkavelingen maximaal rekening houden met het mogelijkgebruik van zonne-energie.Mensen die nieuw bouwen of verbouwen informeren en sensibiliseren voor het gebruikvan alternatieve energiebronnen en bouwwijzen (leem, hout) en energiezuinig bouwen(isolatie, ventilatie, REG, ...) via een samenwerking met de architecten van Zwijndrecht,de architecten die in Zwijndrecht bouwprojecten hebben en metgewestelijke/provinciale diensten die zich hiermee bezighouden.x Subsidiëring van zonne-energie,In gemeentelijke projecten meer implementerenxActie 6-7Actie 6-8Promoten en bekendmaken van een gemeentelijke subsidiëring van zonnecollectorenen zonnepanelen.Opvolging, ondersteuning en bekendmaking van bouwteam- en ecoteamprogramma’svia promotie in het infoblad, ter beschikking stellen van lokalen,…op vraag vanmilieuraad of bevolking.Actie 6-9 Onderzoeken van de mogelijkheid tot toekenning van een isolatiepremie. x Ondertussen is energieprestatie verplichtActie 6-10Binnen de gemeentediensten aandacht schenken voor REG en alternatieveenergievormen eventueel gecombineerd met aanstelling van eenduurzaamheidsambtenaar en uitbreiding van zijn takenpakket tot energiecoördinator.xxx Zie 6-1Begeleiding opmaak door PIH 119

Bijlagen GMBP Zwijndrecht 2007-2013Evaluatie vorig GMBPNr. ActieActie 6-11ActieSensibiliseren van de bevolking om voor korte afstanden te voet of te fiets te gaandoor het aansporen van bedrijven om fietsvergoedingen te geven en het installerenvan fietsenstallingen en douche, het organiseren van wandel- en fietswerkdagen,fietsen aantrekkelijker maken door het uitbouwen van een continu fietsverbindingenvan goede kwaliteit, aandacht schenken aan een goede bewegwijzering, …GoedUitgevoerdDeelxNietOpvolgingActie 6-12Actie 6-13Actie 6-14Actie 6-15Inventarisatie van het wagenpark van de gemeente, met identificatie van ‘mindermilieuvriendelijke’ voertuigen.Bij vervanging van gemeentevoertuigen de keuze voor milieuvriendelijke voertuigenoverwegen.Opmaak van een vervoersplan voor het gemeentepersoneel, met daarin onder anderevergoedingen voor gebruik van openbaar vervoer en fiets (voorbeeldfunctie).Sensibilisatiecampagne met betrekking tot het belang van het vegen van schouwen enaanverwanten. Dit vermindert de luchtvervuiling en houdt tevens een besparing in.xx Uit financiële overwegingen tot hier toe vaak niet gebeurt,x Fiets- en stapvergoedingx In vorm van een artikel gebeurd, te herhalenActie 6-16 Binnen de gemeentediensten het gebruik van ozonafbrekende stoffen vermijden. Ditwordt best gekaderd in een milieuzorgsysteem.Actie 6-17 Organisatie van een info-avond voor de verschillende doelgroepen overmilieuvriendelijke substitutie van ozonafbrekende stoffen.Actie 6-18 Het verkeer heeft een groot aandeel in de verzuring; een efficiënteverkeersafwikkeling kan dan ook bijdragen tot een vermindering van verzurendeemissies. Maatregelen om het verkeer efficiënter te laten verlopen worden voorgesteldin het mobiliteitsplan.Actie 6-19 Binnen de gemeentediensten aandacht besteden aan het beperken vansolventhoudende verven, solventhoudende reinigingsproducten, e.d. Dit kadert best ineen gemeentelijk milieuzorgsysteem.Actie 6-20Toezicht op een correcte naleving van de milieureglementering bij installaties met eenbelangrijke impact op luchtverontreiniging.xxxxx120 Begeleiding opmaak door PIH

GMBP Zwijndrecht 2007-2013 BijlagenEvaluatie vorig GMBPNr. ActieActie 6-21Actie 6-22Actie 6-23ActiePromotie van milieuvriendelijker alternatieven voor de verwarming van serres. Dit kandoor het organiseren van een info-avond voor de serristen in samenwerking metbijvoorbeeld Electrabel.Opmaak van de asbestinventaris van de gemeentelijke gebouwen; toezicht op hetnaleven van de wetgeving bij verwijdering en afbraakwerkzaamheden.Aandacht voor een oordeelkundig gebruik van houtverduurzamings middelen zoalscreosoot binnen de gemeente; dit wordt het best opgenomen in een gemeentelijkmilieuzorgsysteem.Actie 7-1 Toetsen mobiliteitsplan aan de milieudoelstellingen. xActie 7-2 Aanleg Park-and-ride Krijgsbaan. xGoedUitgevoerdxDeelNietOpvolgingx Ondertussen WKK-installatie in sommige serresActie 7-3 Herinrichten stationsomgeving. x Moet nog gebeurenActie 7-4Actie 7-5Actie 7-6Actie 7-7Actie 7-8Actie 7-9Actie 7-10Uitbouwen fietsnetwerk en inventarisatie of de ontbrekende schakels gerealiseerdwerden.Uitbouwen basismobiliteit met het openbaar vervoer en inventarisatie van de haltes,de lijnen en de frequenties na de reorganisatie van het openbaar vervoer.Blijven benadrukken van problemen en aandachtspunten van de bovengemeentelijkeinfrastructuur bij de bevoegde instanties (bvb. afbouwen van sluipverkeer).Beïnvloeden van de vervoerswijzekeuze door omkaderende maatregelen als promotie,tarifering, uitrustinghaltes, …Beheersen van vrachtverkeer door het opstellen van een convenant over te volgenroutes.Snelheid beheersen door het opstellen van snelheidsregimes (bvb. aanpassen snelheidop E17 en N49/A11)Herinrichting kernen, doortochten, schoolomgevingen en singuliere punten eninrichten van zone 30-gebieden om ongevallen te verminderen en deverkeersleefbaarheid in de kernen te verbeteren.xxxxx Subsidiëring Lijn-abonnementenxxx Schoolomgeving Laarstraat, centrale as en HeirbaanBegeleiding opmaak door PIH 121

Bijlagen GMBP Zwijndrecht 2007-2013Evaluatie vorig GMBPNr. ActieActieGoedUitgevoerdActie 7-11 Verbeteren van de veiligheid van schoolomgevingen, voetgangersroutes en fietsroutes. xActie 7-12 Instellen van parkeerregimes in het centrum van Zwijndrecht. xActie 7-13 Aanleg bewonersparking aan Verbrandendijk (N70); centrumparking aan desportvelden.Actie 7-14 Uitwerken betere ontsluiting van de industrie- en K.M.O.-terreinen Van Laere,Baarbeek en Antwerpsesteenweg op de centrale as via ronde punten en eenparallelweg.Actie 7-15 Aanmoedigen van de bevolking om voor korte afstanden de fiets te gebruiken. xActie 7-16Actie 7-17Uitbouwen van een geoptimaliseerd en functioneel fietsroutenetwerk. Deze uitbouwkan opgesplitst worden in twee groepen, namelijk de fietspaden voor dagelijkseverplaatsingen naar het werk, de school, … en een recreatief fietspadennetwerk dangecombineerd kan worden met het aanbrengen van educatief materiaal.Aanleg van comfortabele stallingvoorzieningen op strategische punten, zoals bij hetcentrum van de verschillende kernen, bij de aansluitingen van het openbaar vervoer,…xDeelNietx Ronde puntenxxOpvolgingActie 7-18Onderzoeken (in overleg met NMBS) van de mogelijkheid om de spoorbedding teverdiepen om zo een onderdoorgang te creëren, af het aanleggen van een fiets- envoetgangerstunnel.Actie 7-19 Deelname aan actie ‘Zonder automobiel in de stad’ of gelijkaardige initiatieven. xx Te duurActie 7-20 Verdere verdichting van de kernen door inbreidingsprojecten en verkavelingen. x Waken over draagkracht, groenvoorzieningen,stallingsmogelijkheid voor autos en fietsenActie 7-21Actie 7-22Verder versterken van het activiteitencentrum van Zwijndrecht door het heraanleggenvan het dorpscentrum, de bouw van een administratief centrum en de uitbouw vangroene en recreatieve ruimten tussen de Neerstraat en het centrum.Werken aan een beter imago van de gemeente Zwijndrecht en Burcht door hettegengaan van verkrotting en leegstand van bedrijfsterreinen aan de Schelde.xx Project Dorp aan de Stroom122 Begeleiding opmaak door PIH

GMBP Zwijndrecht 2007-2013 BijlagenEvaluatie vorig GMBPNr. ActieActie 7-23ActieVermijden van verkeer van de bedrijventerreinen en het sluipverkeer in de kernen vanZwijndrecht en Burcht.GoedUitgevoerdDeelNietOpvolgingx Aanleg parallelweg en industrieweg is gebeurd,waken over invulling bestaande en toekomstigebedrijventerreinen ook op LinkeroeverActie 7-24 Aanleggen van bufferzones langs de belangrijkste verkeersaders. x Bebossing Vliet en ten zuiden van E17 voortzettenActie 7-25 Verdere realisatie van de verbindingen van langzaam verkeer. xActie 7-26Actie 7-27Realiseren van betere ontsluiting van de bedrijven langs de E17 door de aanleg vaneen parallelweg met bijhorende kruispunten en een effectieve bufferstrook langs deE17.Barrièrewerking verminderen door aanleg doorgang onder de spoorweg, overgangenover de E17 en onder/overgang van de expressweg (N49/A11).x Zie bovenActie 7-28 Verder uitwerken van Burcht als dorp aan de stroom met een grotere toegankelijkheid x Zie 7-22naar de kaaien.Actie 7-29 Aanleggen van openbaar vervoer tussen de dorpskern van Zwijndrecht en Burcht. x Frequentie verhogenActie 7-30 Verder uitwerken van de Statiestraat – Pastoor Coplaan als centrale as en ruggengraat. x Moet nog gebeurenActie 7-31 Ijveren voor een betere ontsluiting van de bedrijventerreinen aan de xAntwerpsesteenwegActie 7-32 Opstellen en uitvoeren van een degelijk parkeerbeleid. xActie 7-33Actie 7-34Aanleggen nieuwe parkeerplaatsen nabij de winkelstraten en nabij woonzones metparkeerproblemen.Verder opstellen en uitvoeren van B.P.A.’s en ruimtelijke uitvoeringsplannen voor hetintegratie van gemeenschapsvoorzieningen in het woongebied, het vrijwaren vangroene en recreatieve ruimten binnen het woongebied, het aanleggen vangroengebieden langs de Schelde in Burcht en langs de E17 als bufferzone en hetgaranderen van de leefbaarheid van bestaande serrebedrijven en zonevreemdewoningen.x Alleen de kromme brug over de expresweg is aangelegd enwordt ook heraangelegd in het kader van deOosterweelverbindingxxBegeleiding opmaak door PIH 123

Bijlagen GMBP Zwijndrecht 2007-2013Evaluatie vorig GMBPNr. ActieActie 7-35ActieVerder afwerken van de grens tussen bebouwd gebied en open ruimten en blijvendeaandacht voor het behoud van open ruimten.GoedUitgevoerdDeelNietOpvolgingx Natte verbinding tussen Vlietsbos en Burchtse WeelActie 7-36 Uitwerken betere juridische bescherming voor waardevolle gebieden zoals o.a. de xfortengordel en het dorpsgezicht rond de pastorij in Burcht.Actie 7-37 Juridische bepalingen vastleggen rond zonevreemde woningen. x Ondertussen Decretaal vastgelegdActie 7-38 Inventariseren van de openbare groenvoorzieningen en recreatieve gebieden en deze xvergelijken met de gekende indicatieve normen voor Vlaanderen.Actie 7-39 Voorzien van voldoende stedelijk groen bij het plannen en uitvoeren van xinbreidingsprojecten.Actie 7-40 Verdere versnippering door nieuwe bebouwing en infrastructuur vermijden. x De Oosterweelverbinding werd na gemeentelijk protestbeter ingeplantActie 7-41Bestaande versnippering verminderen door natuurverbindingen te creëren doorsubsidies beheersovereenkomsten, gerichte aankoop,…x Zie 7-24Zwaluwbeekvallei bewarenActie 7-42 Stimuleren van renovatie i.p.v. nieuwbouw. x gemeentelijke bijkomende renovatiepremieActie 7-43Actie 7-44Toenemende recreatiedruk in goede banen leiden door aanleg wandelpaden, plaatseninfoborden, gerichte aankoop,…Deelname van de gemeente aan projecten rond harmonisch parkbeheer, aanleg groenedaken,…Actie 7-45 Verplichting opleggen om braakliggende percelen te onderhouden. xActie 8-1 Verdere uitvoering en actualisatie van de acties van het GNOP. xActie 8-2 Opzetten van een overlegstructuur tussen natuurverenigingen, gemeente en toerisme /recreatie. Dit kan bijvoorbeeld uitgevoerd worden door 2x per jaar een ronde-tafelgesprekte organiseren.xx Groendaken gedeeltelijk opgelegd via bouwvergunningen,Aanleg groendak op JOC is gebeurd,Aanleg gedeeltelijk groendak op AC geplandAanleg geboorteparkx124 Begeleiding opmaak door PIH

GMBP Zwijndrecht 2007-2013 BijlagenEvaluatie vorig GMBPNr. ActieActie 8-3Actie 8-4Actie 8-5Actie 8-6Actie 8-7ActieRecreatief medegebruik van natuurgebieden stimuleren, rekening houdend met dedraagkracht van het gebied.Beter overleg met groenambtenaar i.v.m. GNOP. Uitbreiding takenpakket ensamenwerking met duurzaamheidsambtenaar.Verdere aankopen van natuurgebieden door de gemeente en opmaak van eenbeheerplan voor deze natuurgebieden i.s.m. de natuurverenigingen.Behoud van kleine landschapselementen die belangrijk zijn voor zeldzamer wordendefauna. In Zwijndrecht is het van belang om lijnvormige groenelementen in hetlandschap te behouden i.f.v. de vleermuizen, die zich beschut door deze lijnvormigestructuren verplaatsen. Opstellen en uitvoeren beheerplan nieuwe boomgaard(kerselaar) langs E17 (in overleg met natuurverenigingen).Blijvende bescherming van kleine landschapselementen (subsidiëring aanplant enonderhoud kleine landschapselementen) en controle op bepalingen van hetnatuurdecreet.GoedUitgevoerdxDeelxNietOpvolgingx Beheerplan Half Maan actualiseren,Zwen als openbare educatieve tuin behoudenHoogstamboomgaard aantrekkelijker makenx Heraanplantingen na kapvergunning blijven opleggen entoezicht verbeterenActie 8-8 Opmaken van een bermbeheerplan. x Opdracht uitbesteedt onder voorwaarde van toepassingbermbesluitActie 8-9 Uitwerken van soortgerichte beschermingsmaatregelen. x KikkerpoelVleermuizenbunkerActie 8-10 Verdere versnippering van natuur- en groengebieden verminderen door verbindingenZie bovente creëren in functie van het natuurbehoud.Actie 8-11 Uitvoeren van de gemeenteraadsbeslissingen genomen in het kader van het ruimtelijk xstructuurplan die betrekking hebben op natuur- en groengebieden in Zwijndrecht.Actie 8-12 Verbinden Fortengordel (natuurverbinding/fietsverbinding). x Defensieve DijkLange EindxBegeleiding opmaak door PIH 125

Bijlagen GMBP Zwijndrecht 2007-2013Evaluatie vorig GMBPNr. ActieActie 8-13Actie 8-14Actie 9-1Actie 9-2Actie 9-3Actie 9-4ActieOnderzoeken hoe de oude asfaltweg in de zilte weidegebieden ten zuiden van Fort St.Marie kan worden verwijderd of afgesloten, zodat hier een groter natuurlijk geheelontstaat.Uitwerken van een buffering van het westelijk gedeelte van Blokkersdijk, in de contextvan het SPLSO.Bevolking blijven aansporen tot het aangeven van milieuklachten en het nemen vaneigen verantwoordelijkheid.Uitwerken van een dataset van milieuklachten met ruimtelijke voorstellingswijze(initiatief van het Vlaams Gewest).Nagaan van de objectieve gegrondheid van de subjectieve milieuklachten. Het gegrondof niet gegrond beschouwen van milieuklachten moet gebaseerd worden op hetwettelijk voorziene kader van normen en wetten.Nagaan van de eigen taken en bevoegdheden van de gemeente Zwijndrecht voor hetuitvoeren van concrete handelingen, zoals het tijdelijk stopzetten van de bedrijvigheid.GoedUitgevoerdDeelNietxOpvolgingx Bewaring afstandsbuffer door het weren van hinderlijkeinplantingenx Meldingsformulier, klachtenbehandelingxxx MKROSActie 9-5Gevolg geven aan de gegronde milieuklachten via het opstellen van PV’s, het uitvoerenvan administratieve sancties, onmiddellijke sluitingen,… en het op de hoogte brengenvan de aanklager over de opvolging van de klacht.Actie 9-6 Herwaardering van de controlerende taken van de burgemeester en de ambtenaren. xActie 9-7 Uitvoeren van geuranalysen gebaseerd op objectieve gegevens, bij specifieke xknelpunten geuronderzoeken uitvoeren.Actie 9-8 Emissie-inventaris voor bronnen van geurhinder uitbouwen. xActie 9-9 Verplichting instellen om een geurbestrijdingsplan op te maken voor alle inrichtingen xdie geurhinder veroorzaken.Actie 9-10 Hantering van de VLAREM II maatregelen voor industrielawaai. xActie 9-11Verder afsluiten van verkeersconvenanten met transportintensieve bedrijven om hetzwaar vrachtverkeer uit de centra te weren.x Handhaving van adm.sancties nog op punt te zettenx126 Begeleiding opmaak door PIH

GMBP Zwijndrecht 2007-2013 BijlagenEvaluatie vorig GMBPNr. ActieActie 9-12Actie 9-13Actie 9-14Actie 9-15Actie 9-16ActieOpstellen van een mobiliteitsplan met het accent op het sturen van de mobiliteit doormiddel van ruimtelijke ontwikkelingen, maatregelen die de vrijheidsgraden van hetgemotoriseerde verkeer beperken en die van de alternatieve vervoerswijzen juistvergroten.Maximaal voorkomen van lawaaioverlast door hinderlijke inrichtingen door hetopleggen van geluidsbeperkende maatregelen of geluidsstudies als bijzondereVoorwaarde in de milieuvergunning en door remediëren.Aanpak lawaaihinder mede integreren in de verkeersproblematiek en de ruimtelijkeordening.Aandringen bij bevoegde instanties naar een grondig onderzoek over de aanleg vaneen bomenwal als bufferstrook langs de expresweg.Meewerken aan de jaarlijkse berekening van de indicatoren voor lichthinder door hetverzamelen van de beschikbare gegevens om het gewest toe te laten de grootte van delichthinder in te schatten.GoedUitgevoerdDeelNietx Te actualiserenxxx GeluidsschermenActie 9-17 Verwijderen of beperking van niet strikt noodzakelijk straat- en klemtoonverlichting. x Beperking in tijdActie 9-18Actie 9-19Deelname aan de Nacht van de Duisternis, sensibilisatie en informatie overlichtpollutie.De vervanging van verouderde armaturen door efficiëntere armatuur waarbij het lichtenkel naar beneden gericht is.Vervanging van kwikdamplampen doornatriumdamplampen.Actie 9-20 Verscherpt toezicht op de Vlarem-wetgeving (eerstelijnstoezicht bij klasse 2 en klasse 3inrichtingen alsook niet ingedeelde inrichtingen). Lichtreclame mag de intensiteit vande openbare verlichting bijvoorbeeld niet overtreffen.Actie 10-1Actie 10-2Uitbouw van een monitoringsysteem en/of duurzaamheidsbarometer op basis vanbeschikbare gegevens.Uitbouw van een gemeentelijk milieudatabank, gekoppeld aan de databanken vanhogere overheden. Via koppeling met GIS biedt dit nog meer perspectieven voor eenbetere beleidsonderbouwing, bevraging en analyse van gegevens.xxxx Sportvelden Kerkenkouterxx Koppeling ontbreekt nogOpvolgingBegeleiding opmaak door PIH 127

Bijlagen GMBP Zwijndrecht 2007-2013Evaluatie vorig GMBPNr. ActieActie 10-3Actie 10-4ActieDeelname aan de door de provincie periodiek georganiseerde bijeenkomsten met alleNME-actoren.Uitbouw van een milieu-educatief centrum in de gemeente, bij voorkeur niet te vervan het centrum en aansluitend bij een natuurgebied. Bij de (ver)bouwwerken moetaandacht zijn voor ecologische en nieuwe bouwtechnieken. Voor de bouw en deinrichting van het milieu-educatief centrum kunnen eventueel subsidies aangevraagdworden bij de EU (Life-project).GoedUitgevoerdxDeelNietxOpvolgingActie 10-5Actie 10-6Actie 10-7Sensibilisering van al het gemeentepersoneel en opstelling van een internmilieuzorgsysteem met aandacht voor volgende elementen:‣ gebruik van gerecycleerd papier‣ implementatie van een computernetwerk, zodat (interne) briefwisseling per e-mail kan gebeuren‣ aankoop van milieuvriendelijke kantoorbenodigdheden en onderhoudsproducten(solventvrij)‣ selectieve inzameling van afval‣ afvalpreventie (drankautomaten met glazen retourflessen, verdeling van melk enwater in retourflessen, koekjes en suikerklontjes niet langer individueel verpakt, …)‣ alternatieve energiebronnen (aardgas, zonne- en windenergie)Sensibilisatie inzake rationeel water- en energiegebruik; intern promoten van waterenenergiebesparende technieken.Haalbaarheid en nut van het opstellen van een vervoersplan voor het personeelonderzoeken. Promoten van de fiets voor verplaatsingen tijdens het werk bij deverschillende gemeentediensten.Actie 10-8 Gebruik van hout afkomstig van duurzaam geëxploiteerde bossen. xActie 10-9Reductie van het pesticidengebruik bij beheer van wegbermen door het gebruik vanminder actieve stoffen, het gebruik van minder persistente stoffen, mechanischeonkruidbestrijding.xxxx128 Begeleiding opmaak door PIH

GMBP Zwijndrecht 2007-2013 BijlagenEvaluatie vorig GMBPNr. ActieActieGoedUitgevoerdActie 10-10 Gebruik van ozonafbrekende stoffen vermijden. xActie 10-11 Oordeelkundig gebruik van houtverduurzamingsmiddelen. xActie 10-12 Binnen de gemeentediensten bekendheid geven aan het GMP. xActie 10-13 Het allerbeste, motiveren en stimuleren van de gemeentediensten bij de uitvoering van xhet GMP.Actie 10-14 Inhoudelijke informatie-uitwisseling over het GMP tussen de gemeentediensten. xDeelNietOpvolgingBegeleiding opmaak door PIH 129

Bijlagen GMBP Zwijndrecht 2007-2013Evaluatie GNOP 199612.3. Evaluatie GNOP 1996In dit deel worden eerst de GNOP-acties van 1996 geëvalueerd. Voor de uitgebreide beschrijving van de acties wordt er verwezen naar het GNOP van 1996 (Nieuwborg e.a,1996). Hierbij krijgen de acties uit het GNOP een beoordeling mee:• niet uitgevoerd, voor acties die niet uitgevoerd werden.• gedeeltelijk uitgevoerd, voor acties die gedeeltelijk werden uitgevoerd maar waarbij niet volledig werd voldaan aan de letter of de geest van de actie.• goed uitgevoerd, voor acties die zowel naar de letter als naar de geest van de actie werden uitgevoerd.In het GNOP van 1996 werden vier reeksen actieplannen opgesteld. Deze indeling is gebaseerd op het grondgebied waarop het actieplan betrekking heeft nml:1. Algemene acties (gehele grondgebied)2. Actieplan voor de Fortengordel3. Actieplan voor het industriegebied4. Actieplan voor het landelijk gebiedActieAlgemene acties Alle acties die t.b.v. natuurontwikkeling worden genomen:• Sensibilisatiecampagnes• Informatieborden plaatsen die de acties verduidelijkenBunker Kloosterstraat:• Vrijwaren bij bebouwing• Afsluiten en inrichtenDe Wallen:• BPA opmaken• Bomen en struiken aanplantenGoedUitgevoerdDeelNietOpvolging / opmerkingenX Inspanningen kunnen nog meer in de kijker wordengeplaatst.X Werd niet blijvend opgevolgd.Aan de vliegingang werd een afsluiting geplaatst.XEr werd geen BPA opgemaakt.Neuzenberg - Calberg - Sidal:• Gewestplanwijziging via BPA, omzetten naar natuurgebied.Industrie en KMO: X Milieuvergunningen voor klasse I bedrijven worden door130 Begeleiding opmaak door PIH

GMBP Zwijndrecht 2007-2013 BijlagenEvaluatie GNOP 1996ActieGoedUitgevoerdDeelNietOpvolging / opmerkingen• Waarborg vastleggen in milieuvergunning de provincie verleend.Er werden wel voorschriften geïntegreerd in debouwvergunning.Waterlopen:X Deze actie was niet prioritair.• Opvolgen charter "onze gemeente natuurlijk"Privé-tuinen:X• Gemeentelijke haagplantactieWoonuitbreidingsgebied Burcht:X• Gewestplanwijziging via BPA, omzetten naar buffergebied.De Fortengordel Verbindingsdijk:X• Overleg met industrie en Vlaams Gewest.• Aanleg fietspad X• Aangepast beheer van de vegetatie X De Verbindingsdijk is nog niet in eigendom van degemeente.• Accentueren door aanplant knotwilgen XFort van Kruibeke:X BPA (Kasteleynhoek ZWI 115) opgemaakt.• Toekomst vastleggenIndustriegebied Noordelijke Scheldedijk:X Behoort tot het VEN-gebied.• Overleg dienst Zeeschelde (behoud slikke en schorre).Zone ten Westen van Blokkersdijk vrijwaren van industrie:X• Overleg met industrieVisueel groenscherm langs parallelweg Noord-expresweg (A11-N49):X Niet uitgevoerd door de onzekerheden omtrent de• Contact opnemen met Vlaams Gewest voor de aanplant.Oosterweelverbinding.Landelijk gebied Accentueren van landelijke wegen en uitwijkstroken:• Aanplant bomen en andere boom- of struikkeuze.Landelijk gebied algemeen:• Bewegwijzeren fiets- en wandelwegen.• Aanplant bomen en struiken langs fiets- en wandelwegen.XX In de Neerstraat en op de Smoutpot zijn bomen langsheende wegen aangeplant. Deze zijn echter snel verdwenendaar de nieuwe landbouwtuigen te groot zijn om zonderproblemen over de kleine landelijke wegen te rijdenwaardoor alle boompjes zijn afgeknakt.Begeleiding opmaak door PIH 131

Bijlagen GMBP Zwijndrecht 2007-2013Evaluatie GNOP 1996Fietspad 'Boskouter':• Aanplant streekeigen haag.ActieBossen:• Bebossen gemeentegronden.• Strategische aankopen gronden.• Gronden ruilen met landbouwers.Kleine landschapselementen (hagen, houtkanten, poelen, knotbomen, …):• Opstellen subsidiereglement voor KLE's.• Opstellen kapreglement.• Beheersovereenkomsten.E17 / Expresweg (A11 - N49):• Overleg Vlaams gewest in kader van Mobiliteitsconvenant.Vliet (AS.05):• Kleinschalige waterzuivering aanleggen op gemeentegrond.Smoutpot:• Overleg met Aquafin i.v.m. kleinschalige waterzuivering.UitgevoerdGoedDeelNietXXXXXXOpvolging / opmerkingenDe aanplant van een streekeigen haag als windscherm hadvolgens de gemeente op deze plaats niet veel zin daar hetdeels naast en deels in het bos loopt.Er is geen actief beschermingsbeleid gevoerd en door eenslecht onderhoud en de ouderdom verdwijnen (uitwaaien,uitstormen) de populieren rond de bolle akkers. Dezeworden niet terug geplaatst daar ze niet juridischbeschermd zijn en de boeren ze eerder als concurrentenvoor hun gewassen beschouwen.132 Begeleiding opmaak door PIH

GMBP Zwijndrecht 2007-2013BijlagenSoortenbescherming12.4. SoortenbeschermingIn wat volgt wordt dieper ingegaan op enkele recente (en eveneens nog lopende) studies/inventarisatieprojectenen gegevens over een aantal aandachtssoorten (en/of -groepen) in Zwijndrecht. Er wordt dus geen opsomminggegeven van alle waargenomen soorten, maar wel van een aantal speciale soorten in de gemeente. Het gaatbijgevolg om soorten die bijzonder zijn omwille van hun typische en zeldzame aanwezigheid in de provincieAntwerpen, Vlaanderen, België of nog ruimer gezien. Ze zijn dan ook dikwijls terug te vinden op de Rode-Lijsten(Biesbrouck, 2001).Waar bijzondere soort(en) voorkomen kunnen de natuurvriendelijke maatregelen of beheersvorm, naar aanleidinghiervan bijvoorbeeld, toegelicht worden. Bij de soortvermelding wordt hier bijgevolg getracht enigebeheersvoorstellen te vermelden die de soort ten goede komen.Op basis van waarnemingen van (in de omgeving) voorkomende soorten of waarnemingen in het verledenkunnen in Zwijndrecht nieuwe soortgerichte acties besproken en uitgewerkt worden i.s.m. experten ennatuurverenigingen, algemeen en/of heel plaatselijk. Algemene lopende inventarisatieprojecten (ook nietvermelde en toekomstige) kunnen in de aandacht gebracht worden i.s.m. natuurverenigingen in het kader van deopgenomen acties rond informatieverspreiding.12.4.1 Vegetatie12.4.1.1. VaatplantenEcotopengroepenDe verspreiding en de status van hogere planten is goed gekend en beschreven. Ook hun standplaatsvereistenwerden intensief onderzocht. In het natuurbehoud wordt veelal niet gewerkt met individuele plantensoorten bijhet ontwikkelen van beleidsmaatregelen. Hiervoor worden doorgaans synthetiserende eenheden (of ecotopen)gebruikt. In Van Landuyt e.a. (2000) wordt gebruik gemaakt van een Nederlands ecotopensysteem. Voor deprovincie Antwerpen werd nagegaan welke prioritair te beschermen ecotopen voorkomen (Provincie Antwerpen,2004). In Zwijndrecht bevinden zich de ecotopen die in Tabel 13 zijn weergegeven. De kolom uithangbord geeftslechts de opvallendste kensoorten van de te beschermen biotopen weer waardoor het mogelijk is dat soorten indeze kolom niet werkelijk voorkomen op het grondgebied Zwijndrecht. Men kan dit opvatten als een streefdoelom bepaalde vegetatietypes te herstellen of om evoluties op te volgen (monitoring).Tabel 13: Prioritair te beschermen ecotopen in Zwijndrecht (in dalende prioriteit van 1 tot 5) (ProvincieAntwerpen, 2004)P Eco Omschrijving ecotoopgroep BWKtypesUithangbord1 A17 verlandings- en waterplantvegetaties in stilstaand, matigvoedselrijk waterAe, Mc, Md,Mr, Mmdrijvende waterweegbree,gegolfd fonteinkruidA18 verlandings- en waterplantvegetaties in stilstaand,voedselrijk waterAe, Mr grote waterweegbree,aarvederkruidbK20 pioniersvegetaties, graslanden en ruigtevegetaties op Hpr+Da, Da melkkruid, zeeasternatte, brakke bodembK40 pioniersvegetaties, graslanden en ruigtevegetaties op Da, Dd heemstvochtige, brakke bodemzK20 pioniersvegetaties en graslanden op natte, zilte bodem Da zeekraal, lamsoorK42 pioniersvegetaties en graslanden op vochtige,voedselarme, neutrale bodemHm, Hn klein wintergroen, verfbremK62 pioniersvegetaties en graslanden op droge, voedselarme,neutrale bodemHa, Had wilde tijm, klein vogelpootjeBegeleiding opmaak door PIH 133

Bijlagen GMBP Zwijndrecht 2007-2013SoortenbeschermingH28 bossen en struwelen op natte, zeer voedselrijke bodem Sf groot springzaad,moeraskruiskruidH47 bossen en struwelen op vochtige, matig voedselrijkebodemRu gewoon sneeuwklokje,bostulp2 K27 pioniersvegetatie, graslanden en ruigtevegetaties opnatte, matig voedselrijke bodemHc, Hf wilde bertram, echtekoekoeksbloem, blauwglidkruidK28 pioniersvegetaties, graslanden en ruigtevegetaties opnatte, zeer voedselrijke bodemMr, Hf moerasvergeet-mij-nietje,zwart tandzaadH27 bossen en struwelen op natte, matig voedselrijke bodem Vn adderwortel, moeraszeggeH62 bossen en struwelen op droge, voedselarme, neutrale Qb, Fs hengel, dalkruidbodem3 K67 pioniersvegetaties, graslanden en ruigtevegetaties op Bs canadese fijnstraaldroge, matig voedselrijke bodem4 K46 pioniersvegetaties, graslanden en ruigtevegetaties opvochtige, matig voedselrijke bodemHu knolsteenbreek, margriet,grote pimpernelK48 pioniersvegetaties, graslanden en ruigtevegetaties opvochtige, zeer voedselrijke bodemHp hoog struisgras, kleine klit,stijve klaverzuring, zevenblad5 K68 pioniersvegetaties, graslanden en ruigtevegetaties opdroge, zeer voedselrijke bodemgeen(P: prioriteit; Eco: code ecotoop groep)en glanshaverbijvoet, hanenpoot, kleinkruiskruid, zwartenachtschade, kruldistelK42 en zK20 staan als kwetsbare gebieden voor de provincie Antwerpen in het PNOP aangegeven. Deze tabel kaneen leidraad vormen bij het aankoop-, beschermings- en vergunningenbeleid in de gemeente.Atlas van de Flora van Vlaanderen en het Brussels GewestVoor de bespreking van enkele vermeldenswaardige planten te Zwijndrecht worden gegevens van NatuurpuntWAL en uit de Atlas van de Flora van Vlaanderen en het Brussels Gewest (Van Landuyt et al., 2006) gebruikt.Enkele gebieden waar interessante soorten werden teruggevonden in de gemeente zijn Fort Sint-Marie enomgeving, Defensieve Dijk en de Halve Maan, de Vlakte van Zwijndrecht en tenslotte het bosje aan deZwaluwbeek.Defensieve Dijk en Halve MaanDe Defensieve Dijk is zo een plek waar de typische vegetatie, eigen aan matig voedselrijke graslanden nogvoorkomt. In totaal werden in het gebied 219 soorten hogere planten genoteerd, waarmee wordt aangetoond dathet gebied op vlak van biodiversiteit zeker de moeite loont en dat de voorkomende vegetatie hier dan ookbiologisch zeer waardevol is.Tot die waardevolle vegetatie behoort de ‘glanshaver-associatie’ 34 , deze wordt gekenmerkt door hoog opgaandegrassen en bloemrijke kruiden. De grote bloemenrijkdom is typerend voor de dijk. Soorten als Madeliefje,Paardebloem, Wilde Margriet, Duizendblad, Vertakte Leeuwentand, Pastinaak, Beemdkroon, Morgenster en WildePeen hebben opvallende bloemen die de vegetatie een esthetisch aspect bezorgen.Ook typische muurvegetaties en verlandingsvegetaties behoren tot de waardevolle soorten. Het Kandelaartjebevindt zich op de oude muren naast de brug over de omwalling en op de schrale berm in het zuidelijk deel vande dijk. Het Kandelaartje komt van nature voor in bergstreken op gruis- en steenbodems en is zeer warmte-,droog- en kalkminnend, maar voelt zich hier goed thuis op deze zonnige, oude muren.34Een plantenassociatie bestaat uit een groep planten die kenmerkend zijn en meestal samen voorkomen op een standplaats.Vaak zijn plantengemeenschappen zodanig verarmd door verstoring zoals overbemesting, te intensieve begrazing, gebruikvan herbiciden en monocultuur in de landbouwgewassen, dat de heel eigen begroeiing van een standplaats niet meervoorkomt. In zo’n geval spreekt men van ‘rompgemeenschappen’. Maar hier gaat het echt overduidelijk om een ‘glanshaverassociatie’die het grootste deel van de begroeiing van de dijk voor haar rekening neemt.134 Begeleiding opmaak door PIH

Bijlagen GMBP Zwijndrecht 2007-2013Soortenbescherming12.4.3 Ongewervelden12.4.3.1. DagvlindersDagvlinders behoren tot de best bestudeerde organismen in Vlaanderen en lenen zich bovendien zeer goed alswaardemeters van het milieu en de natuur aangezien ze vaak sneller reageren dan planten en langlevendegewervelde dieren. Negentien van de oorspronkelijk 54 soorten dagvlinders zijn uitgestorven en van deresterende soorten is ruim één derde in mindere of meerdere mate bedreigd (Maes & Van Dyck, 2002). Deprovincie Antwerpen draagt een belangrijke verantwoordelijkheid inzake vlinderbehoud aangezien maar liefst 22soorten er beduidend meer verspreid zijn dan in de rest van Vlaanderen. In de databank van het INBO werdenvoor de gemeente Zwijndrecht 20 soorten opgenomen (Maes, D.).Tabel 14: Overzicht van de voorkomende dagvlinders in Zwijndrecht (gegevens Instituut voor Natuur- en bosonderzoeken schrift. med. D. Maes)Nederlandse naam Wetenschappelijke naam Rode lijst 36Bont zandoogje Pararge aegeria momenteel niet bedreigdBoomblauwtje Celastrina argiolus momenteel niet bedreigdBruin blauwtje Aricia agestis kwetsbaarBruin zandoogje Maniola jurtina momenteel niet bedreigdCitroenvlinder Gonepteryx rhami momenteel niet bedreigdDagpauwoog Inachis io momenteel niet bedreigdGehakkelde aurelia Polygonia c-album momenteel niet bedreigdGroot dikkopje Ochlodes venata momenteel niet bedreigdGroot koolwitje Pieris brassicae momenteel niet bedreigdHooibeestje Coenonympha pamphilus momenteel niet bedreigdIcarusblauwtje Polyommatus icarus momenteel niet bedreigdKlein geaderd witje Pieris napi momenteel niet bedreigdKlein koolwitje Pieris rapae momenteel niet bedreigdKleine vos Aglais urticae momenteel niet bedreigdKleine vuurvlinder Lycaena phlaeas momenteel niet bedreigdKoninginnepage Papilio machaon momenteel niet bedreigdLandkaartje Araschnia levana momenteel niet bedreigdOranje zandoogje Pyronia tithonus momenteel niet bedreigdOranjetipje Anthocharis cardamines momenteel niet bedreigdZwartsprietdikkopje Thymelicus lineola momenteel niet bedreigdBijna alle waargenomen dagvlindersoorten in de gemeente zijn algemeen tot zeer algemeen voorkomendesoorten. Alleen het Bruin blauwtje komt in mindere mate voor. Algemeen kan men stellen dat de aanwezigheidvan voldoende nectarplanten en een geschikt natuurbeheer ervoor kan zorgen dat vlinderpopulaties nietachteruitgaan. Dit natuurbeheer is evenwel verschillend voor een aantal vlindersoorten.12.4.3.2. LibellenIn Vlaanderen komen sinds 1990 nog 60 soorten libellen voor, waarvan 56 in de provincie Antwerpen. Hiervanstaan 21 soorten op de Rode Lijst. Op het grondgebied van Zwijndrecht komen 22 37 soorten voor, deze zijn allenniet bedreigd 38 . Tot 30 jaar geleden kwamen in Zwijndrecht nog een aantal soorten voor die nu op de rode lijstvermeld staan. Het betreft hier Variabele waterjuffer (b), Vroege glazenmaker (ub), Venglazenmaker (k),Glassnijder (k), Bruine korenbout (b) en Gevlekte witsnuitlibel (ub) 39 .36Dagvlinders (Maes & Van Dyck 1999)37Schriftelijke mededeling Geert De Knijf, INBO (23/01/2007)38Libellenatlas, 2006, Libellenwerkgroep Gomphus39ub = met uitsterven bedreigd, b = bedreigd, k = kwetsbaar136 Begeleiding opmaak door PIH

GMBP Zwijndrecht 2007-2013BijlagenSoortenbescherming12.4.3.3. LieveheersbeestjesMomenteel wordt er gewerkt aan het ‘Lieveheersbeestjesproject’, waarbij lieveheersbeestjes wordengeïnventariseerd. Het project loopt reeds sinds 2000 in Wallonië waar Coccinula werd opgestart door Jeunes &Nature in samenwerking met de Landbouwfaculteit van de Universiteit van Gembloux (FUSAGx) en het Waalsegewest. In Vlaanderen wordt hier nu door JNM i.s.m. het Instituut voor Natuurbehoud rond gewerkt en isCoccinula een tweetalige werkgroep geworden . Het is de bedoeling ook Vlaanderen gebiedsdekkend teinventariseren.Uit de gegevens gepubliceerd op de site van het Instituut voor Natuurbehoud merken we op dat in Zwijndrechtvooral algemene soorten voorkomen.Tabel 15: Overzicht van de voorkomende lieveheersbeestjes in Zwijndrecht (gegevens Instituut voorNatuurbehoud, JNM) 40Nederlandse naam Wetenschappelijke naam StatusTweestippelig lieveheersbeestje Adalia bipunctata ZATienstippelig lieveheersbeestje Adalia decempunctata ANegentienpuntlieveheersbeestje Anisosticta novemdecimpunctata VARoomvleklieveheersbeestje Calvia quatuordecimguttata AZevenstippelig lieveheersbeestje Coccinella septempunctata ZAElfstippelig lieveheersbeestje Coccinella undecimpunctata AViervleklieveheersbeestje Exochomus quadripustulatus AMeeldauwlieveheersbeestje Halyzia sedecimguttata AVeelkleurig Aziatisch Lieveheersbeestje Harmonia axyridis ZAHarlekijnlieveheersbeestje Harmonia quadripunctata ARuigtelieveheersbeestje Hippodamia variegata AAchttienstippelig lieveheersbeestje Myrrha octodecimguttata VAVeertienstippelig lieveheersbeestje Propylea quatuordecimpunctata ZATweeëntwintigstippelig lieveheersbeestje Psyllobora vigintiduopunctata AZestienpuntlieveheersbeestje Tytthaspis sedecimpunctata AZA = Zeer algemeen; A = Algemeen; VA = Vrij algemeen; VZ = Vrij zeldzaam; Z = Zeldzaam; ZZ = Zeer zeldzaamHet Dertienstippelig lieveheersbeestje was vroeger aanwezig in de gemeente maar is nu verdwenen. Sommigesoorten lieveheersbeestjes, zoals het overbekende zevenstippelig lieveheersbeestje, kunnen overal gevondenworden terwijl andere soorten specifieke eisen aan hun leefomgeving stellen .12.4.3.4. Sprinkhanen en krekelsIn de provincie Antwerpen komen sinds 1980 nog 27 soorten sprinkhanen en krekels voor. In de databank van hetInstituut voor Natuur- en Bosonderzoek werden echter nauwelijks gegevens vanuit de gemeente Zwijndrechtopgenomen 41 . De enige meldingen betreffen bramensprinkhaan, bruine sprinkhaan, krasser en ratelaar maar dat isverre van een volledig beeld.12.4.4 Amfibieën en reptielen12.4.4.1. AmfibieënIn Vlaanderen komen nog 13 soorten amfibieën voor. In de gegevensdatabank van het INBO is er alleen meldinggedaan van de rugstreeppad in Zwijndrecht 42 . In onderstaande Tabel 16 vinden we de gegevens uit Bauwens &Claus (1996). Daar deze verspreidingsgegevens betrekking hebben op 4x4 km uurhokken bestaat de mogelijkheid40http://www.inbo.be/content/page.asp?pid=FAU_INS_LHB (07/12/2006) en schriftelijke mededeling Adriaens Tim, INBO (08/12/2006)41Schriftelijke mededeling Peter Adriaens, INBO, (8/12/2006)42Schriftelijke mededeling Dirk Bauwens, INBO, (11/12/06)Begeleiding opmaak door PIH 137

Bijlagen GMBP Zwijndrecht 2007-2013Soortenbeschermingdat sommige soorten in de buurgemeenten werden aangetroffen. Om een verfijning van deze verspreiding teverwezenlijken is in dezelfde tabel ook de verspreiding volgens de Hylawerkgroep 43 aangegeven.Tabel 16: Overzicht van de voorkomende amfibieën in de gemeente Zwijndrecht volgens Bauwens & Claus ende HylawerkgroepNederlandse naam Wetenschappelijke naam Rode lijst-status 44 Bauwens&ClausVoorkomenvolgens Hylawaarnemingengewone pad Bufo bufo momenteel niet bedreigd Ja Jarugstreeppad Bufo calamita zeldzaam Ja Jagroene kikker Rana esculenta - momenteel niet bedreigd Ja Jasynkleptonbruine kikker Rana temporaria momenteel niet bedreigd Ja JaAlpenwatersalamander Triturus alpestris momenteel niet bedreigd Ja Neevinpootsalamander Triturus helveticus zeldzaam Ja Neekleine watersalamander Triturus vulgaris momenteel niet bedreigd Ja JaHiervan staan er twee soorten op de Rode Lijst als zeldzaam aangeduid. Het gaat om de rugstreeppad en devinpootsalamander. De rugstreeppad blijkt tevens in Bijlage IV van de Habitatrichtlijn te staan. Deze bijlagebestaat uit dier- en plantensoorten van communautair belang die strikt beschermd moeten worden. Deze tweekritische soorten blijken achteruit te gaan.Figuur 20: Verspreiding van rugstreeppad inVlaanderen (Instituut voor natuur- enbosonderzoek, 2006)Figuur 21: Verspreiding van vinpootsalamander inVlaanderen (Instituut voor natuur- enbosonderzoek, 2006)De rugstreeppad is vooral gebonden aan terreinen met droge en losse bodems die snel opwarmen. We vinden zevoornamelijk in duin- en heidegebieden en geaccidenteerde, antropogene sites zoals oude klei afgravingen,verlaten zandgroeven, met zand opgespoten terreinen in haven- en industriegebieden.De vinpootsalamanderprefereert in ons land vooral waterpartijen (poelen, karrensporen, vennen, vijvers, bronnen) in of aan de rand vanbossen (www.hylawerkgroep.be).Raapacties zijn alleen zinvol in combinatie met beschermingsmaatregelen van de zomer- en winterbiotopen ende voortplantingspoelen. Voor amfibieën dient er dus over de landschappelijke kwaliteit en milieukwaliteit vanpoelen gewaakt te worden. Houtkanten en oeverhoekjes zijn voor vele soorten even belangrijk. Het is aangeradenbestaande populaties van kritische soorten op te volgen.De populatie van de rugstreeppad binnen het havengebied kan opgesplitst worden in 4 deelpopulaties waarvaneen belangrijke zich aan de Vlakte van Zwijndrecht en omgeving bevindt (omvat ondermeer de restzone tussenhet Fort St-Marie en Dredging, het noordelijk deel van het Groot rietveld en de tanks van Fina).43www.hylawerkgroep.be44Bauwens & Claus, 1996138 Begeleiding opmaak door PIH

GMBP Zwijndrecht 2007-2013BijlagenSoortenbescherming12.4.4.2. ReptielenWat reptielen betreft komen nog 5 soorten voor in Vlaanderen. In de databank van het INBO zijn geenwaarnemingen uit de gemeente Zwijndrecht opgenomen 45 . Volgens Bauwens e.a. is er wel Levendbarende hagedis(Lacerta vivipara) in de omgeving waargenomen, deze staat als zeldzaam aangegeven op de rode lijst. Volgens deHylawerkgroep is geen enkele reptielwaarneming te noteren in Zwijndrecht.12.4.5 BroedvogelsIn de loop van deze eeuw zijn in Vlaanderen 163 vogelsoorten regelmatig tot broeden gekomen. In die periodezijn er op Vlaams niveau vier inheemse broedvogels uitgestorven, iets meer dan een kwart van de soorten is inmindere of meerdere mate bedreigd, 10 % is zeldzaam en iets meer dan de helft van de soorten is momenteelniet bedreigd (Devos & Anselin, 1999). Regionaal kunnen deze cijfers beduidend verschillen van het Vlaamsebeeld.Voor het bespreken van de broedvogels in Zwijndrecht werd beroep gedaan op de inventarisatiegegevens van denieuwe broedvogelatlas (inventarisaties 2000 – 2003). Zwijndrecht ligt in de ecoregio Wase Linkerscheldeoeverwaar er gemiddeld 75 aantal soorten broedvogels per telhok waargenomen worden. We beperken ons hier tot deopsomming van enkele belangrijke soorten.Tabel 17: Overzicht van de broedvogels waargenomen in ZwijndrechtNederlandse naam Wetenschappelijke naam Rode Lijst 46 ProvincialeaandachtssoortEuropeseaandachtssoortBergeend Tadorna tadorna Momenteel niet bedreigd - -Blauwborst Luscinia svecica Momenteel niet bedreigd x xBontbekplevier Charadrius hiaticula Zeldzaam - -Boomvalk Falco subbuteo Momenteel niet bedreigd - -Bruine Kiekendief Circus aeruginosus Momenteel niet bedreigd - -Buizerd Buteo buteo Momenteel niet bedreigd - -Canadese Gans Branta canadensis n.v.t. (exoot) - -Dodaars Tachybaptus ruficollis Momenteel niet bedreigd - -Fuut Podiceps cristatus Momenteel niet bedreigd - -Graspieper Anthus pratensis Bedreigd - -Groene Specht Picus viridis Momenteel niet bedreigd - -Grutto Limosa limosa Momenteel niet bedreigd - -Huiszwaluw Delichon urbica Kwetsbaar - -IJsvogel Alcedo atthis Momenteel niet bedreigd x xKleine Plevier Charadrius dubius Momenteel niet bedreigd - -Kluut Recurvirostra avosetta Kwetsbaar x xKokmeeuw Larus ridibundus Momenteel niet bedreigd - -Krakeend Anas strepera Momenteel niet bedreigd - -Kuifeend Aythya fuligula Momenteel niet bedreigd - -Patrijs Perdix perdix Kwetsbaar - -Rietgors Emberiza schoeniclus Bedreigd - -Rietzanger Acrocephalus schoenobaenus Bedreigd - -Roodborsttapuit Saxicola torquata Momenteel niet bedreigd x -Scholekster Haematopus ostralegus Momenteel niet bedreigd - -Slobeend Anas clypeata Momenteel niet bedreigd - -Sperwer Accipiter nisus Momenteel niet bedreigd - -Steltkluut Himantopus himantopus Zeldzaam - -Strandplevier Charadrius alexandrinus Met uitsterven bedreigd - -45Schriftelijke mededeling Dirk Bauwens, INBO (11/12/2006)46Broedvogels (Devos et al. 2004)Begeleiding opmaak door PIH 139

Bijlagen GMBP Zwijndrecht 2007-2013SoortenbeschermingTafeleend Aythya ferina Momenteel niet bedreigd - -Torenvalk Falco tinnunculus Momenteel niet bedreigd - -Tureluur Tringa totanus Kwetsbaar x -Veldleeuwerik (Alauda arvensis) Kwetsbaar - -Visdief Sterna hirundo Kwetsbaar - xWaterral Rallus aquaticus Momenteel niet bedreigd - -Zwartkopmeeuw Larus melanocephalus Momenteel niet bedreigd x -Van deze broedvogelgegevens werd nagekeken of de voorkomende soorten tot de provinciale aandachtsoortenbehoren (Vandenbussche, 2003) en/of op de Vlaamse Rode Lijst voorkomen (Broedvogels (Devos et al. 2004)). Wezien dat er 6 provinciale aandachtssoorten en 9 Rode lijstsoorten in de gemeente tot broeden komen.12.4.6 ZoogdierenDe gegevens van de zoogdierenatlas (Verkem e.a., 2003) tonen aan dat er 30 soorten zijn teruggevonden inZwijndrecht. Dit zijn evenwel de waarnemingen uit de UTM5 hokken ES97a en ES97c zodat de waargenomenzoogdieren ook net over de gemeentegrens kunnen voorkomen. Het overgrote deel van de zoogdieren bestaat uitinsecteneters, vleermuizen en knaagdieren.Tabel 18: Overzicht van waargenomen zoogdieren in de gemeente Zwijndrecht volgens Verkem e.a., 2003Nederlandse naam Wetenschappelijke naam Rode lijstBaardvleermuis spec. Myotis mystacinus/brandtii Vermoedelijk bedreigd/bedreigdBunzing Mustela putorius Momenteel niet bedreigdEgel Erinaceus europaeus Momenteel niet bedreigdFranjestaart Myotis nattereri Vermoedelijk bedreigdGewone bosmuis Apodemus sylvaticus Momenteel niet bedreigdGewone dwergvleermuis Pipistrellus pipistrellus Momenteel niet bedreigdGewone grootoorvleermuis Plecotus auritus Vermoedelijk bedreigdHaas Lepus europaeus Momenteel niet bedreigdIngekorven vleermuis Myotis emarginatus Ernstig bedreigdKonijn Oryctolagus europaeus Momenteel niet bedreigdLaatvlieger Eptesicus serotinus Momenteel niet bedreigdMeervleermuis Myotis dasycneme BedreigdMol Talpa europeau Momenteel niet bedreigdMuskusratOndatra zibethicusWatervleermuis Myotis daubentonii Momenteel niet bedreigdWezel Mustela nivalis Momenteel niet bedreigd12.4.6.1. VleermuizenVleermuizen behoren tot de meest bedreigde diersoorten in West-Europa. Om deze reden genieten ze ook in alleEuropese landen een wettelijke bescherming. Ook de habitatrichtlijn heeft een zevental zeer bedreigde soortenvleermuizen op de lijst staan (Lefevre, 2001). In Vlaanderen komen nog 19 soorten vleermuizen voor. 14 hiervanzijn Rode-Lijstsoorten waarvan 3 uitgestorven of verdwenen (Provincie Antwerpen, 2004).Alle overige zoogdieren die werden waargenomen in de gemeente zijn momenteel niet bedreigd.140 Begeleiding opmaak door PIH

GMBP Zwijndrecht 2007-2013BijlagenExoten12.4.7 VissenVoor de gemeente Zwijndrecht werden niet veel visgegevens teruggevonden.In 1998 werd door de UIA – onderzoeksgroep Ecosysteembeheer een inventarisatie uitgevoerd van beek- enriviervissen in Vlaanderen. In de gemeente Zwijndrecht werden geen waterlopen geïnventariseerd maar erbevinden zich wel verschillende beviste meetpunten langsheen de Schelde (meetpunt Schelde-Kallo) waar erbaars, paling, zonnebaars, karper, snoekbaars, (Chinese wolhand-)Krab, sprot en bot zijn opgevist. Bot ismomenteel zeer zeldzaam 47 .12.5. Exoten12.5.1 Invasieve plantensoortenDe meest gekende soorten, die zich vanuit cultuurplant tot probleemsoort hebben ontpopt zijn ongetwijfeldAmerikaanse vogelkers (Prunus serotina) en Japanse duizendknoop (Fallopia japonica). Als mogelijkeprobleemsoorten voor de toekomst worden verder Douglaspluimspirea (Spiraea douglasii) en Amerikaanskrentenboompje (Amelanchier lamarckii) aangehaald (Verloove, 2002).Sinds kort zijn verscheidene waterplanten aan een uiterst agressieve opmars bezig. Het gaat om soorten die in dehandel zijn als aquarium- of vijverplant en die op deze wijze, al dan niet vrijwillig, in de natuur terecht komen. Zekunnen op ‘natuurlijke’ wijze verwilderen vanuit tuinvijvers, bv. via watervogels. Bij het stopzetten van eenaquariumhobby wordt zonder meer de inhoud van het aquarium (dieren en planten) in een parkvijver gedumpt.Sommigen gaan nog verder en vinden dat ze onze natuur moeten verrijken met exotische planten.Omdat vooral parkvijvers en visvijvers gevoelig zijn voor zulke praktijken, kan niet genoeg gewaarschuwd wordenvoor de agressiviteit van deze soorten.Een probleemsoort is o.a. grote waternavel (Hydrocotyle ranunculoides). De grote waternavel is een Noord-Amerikaanse verwante van de inheemse gewone waterranonkel. Het is een zeer sterk groeiende plant, die zich bijons vermoedelijk uitsluitend vegetatief voortplant. In september 2005 werd er grote waternavel verwijderd uit devijver achter het administratief centrum.Waterteunisbloem of groot waterlepeltje (Ludwigia grandiflora) is een attractieve soort van voedselrijkeverlandingsvegetaties met opvallend grote, gele bloemen. Oorspronkelijk is deze plant afkomstig van (Zuid-)Amerika, maar is sedert lang ingeburgerd in zuidwest Europa. Sinds kort begint ze in Vlaanderen in te burgeren,vermoedelijk op identieke wijze als de vorige soort en deze soort is mogelijk nog agressiever. Waterteunisbloemwerd slechts voor het eerst gesignaleerd in 1998 in Ieper, waar ze op korte tijd door de enorme biomassa eenbedreiging vormde voor de afwatering van de stadsriolering.Watercrassula (Crassula helmsii) is een vrij fijne waterplant, afkomstig uit Australië. Ook deze plant wordtgekweekt als vijverplant en gedraagt zich daar aanvankelijk zeer rustig. Pas na langere tijd wordt dewatercrassula lastig en begint de andere planten zwaar te beconcurreren. Dan is het moment gekomen om detroep in de natuur te dumpen, waar zich precies hetzelfde afspeelt: na een langere periode van latenteaanwezigheid gaat de plant plots ‘exploderen’ en palmt volledige vijvers in. Watercrassula is al iets langer bekenddan de vorige soorten, sedert de jaren 1980, maar heeft zich recent vooral in het Antwerpse gevestigd.Parelvederkruid (Myriophyllum aquaticum) is een decoratieve Zuid-Amerikaanse soort die als vijver- ofaquariumplant gekweekt wordt. Het plantje ziet er vrij tenger uit, maar kan zonder moeite volledige vijvers47Vandelannoote e.a.1998: Atlas van de Vlaamse Beek- en riviervissenBegeleiding opmaak door PIH 141

Bijlagen GMBP Zwijndrecht 2007-2013Exotenoverwoekeren en alle andere plantenleven onmogelijk maken. Bovendien is deze waterplant, ondanks deexotische afkomst, goed bestand tegen de vrieskou.12.5.2 Amfibieën en reptielenOnze inheemse reptielen en amfibieën zijn allen in min of meerdere mate bedreigd. Het is dan ook voor dehandliggend dat hun exotische verwanten voor problemen kunnen zorgen.Roodwangsierschildpadden (Trachemys scripta elegans) worden reeds tientallen jaren in Europa geïmporteerdvanuit het zuidoosten van de Verenigde Staten en hier als aquarium- en vijverdier verkocht. Bij goede verzorging(veruit de meeste diertjes overleven het eerste jaar niet) gaan ze snel groeien en worden ofwel te groot voor hetaquarium of te agressief en worden dan maar ‘in vrijheid’ gelaten, dus in vijvers gedumpt.Roodwangsierschildpadden komen her en der in (gemeente)parken voor.Volgens recent onderzoek zouden deze schildpadden minder schadelijk zijn dan soms wel eens beweerd wordt.Jonge schildpadden zijn uitgesproken carnivoren. Adulte dieren zijn eerder alleseters, die eten wat ze hetgemakkelijkst kunnen te pakken krijgen, ook zieke of dode vis. Veel verhalen over schade aan visstand zijn duswellicht overdreven (Bruekers, 1999).In Zuid-Europa is voortplanting van deze schildpadden niet onmogelijk, in onze streken is dit nog nietvastgesteld. Dit betekent dat roodwangsierschildpadden bij ons op natuurlijke wijze zouden uitsterven indien deaanvoer van dieren zou stoppen (Lehouck 2001). Door een verordening uit 1997 is de import vanroodwangsierschildpad in Europa verboden. Dit lost het probleem echter niet op. Om het verbod te omzeilenwordt nu de geelwangsierschildpad ingevoerd (mondelinge mededeling Robert Jooris).De brulkikker of stierkikker (Rana catesbeiana) kan tot 23 cm groot worden en behoort daarmee tot de grootstekikkers van het noordelijk halfrond. Deze kikker is inheems in het oosten van Noord-Amerika en is in Europaingevoerd, aanvankelijk voor het kweken van kikkers omwille van de kikkerbillen. Meer recent werden de(enorme) larven verkocht als aquarium- of vijverbewoner.Brulkikkers zijn erg schadelijk voor de inheemse fauna, ze eten zowat alles wat ze de baas kunnen: amfibieën,vogels en kleine zoogdieren. In Duitsland zijn recent langs de Rijn populaties ontdekt die zich kunnenvoortplanten (Lehouck 2001). Recent is er in eigen land ook een vermoeden van zich reproducerende populatiesin de omgeving van Mol (Van Holme, 2003). De import in de Europese Unie van de brulkikker is verboden; ditbelet echter niet dat ze nog steeds verhandeld worden.12.5.3 VogelsAan en in parkvijvers veroorzaken eenden dikwijls veel overlast. Het gaat dan dikwijls om gemengde populatiesvan tamme eendenrassen met wilde eenden. Het ‘eendjes voeren’ is voor veel parkbezoekers een vast onderdeelvan het bezoek aan een park. Op deze manier kunnen abnormaal hoge aantallen eenden overleven en overtreffenzij ruim de normale draagkracht van de vijver. Directe gevolgen zijn eutrofiëring van het water en van de oevers,vertrappen van de vegetatie. Door de eenzijdige voeding anderzijds zijn deze dieren veel vatbaarder voor ziekten.In warme zomers ontstaat in deze vijvers snel botulisme, wat een hoge tol eist onder deze parkeenden.Andere probleemsoorten zijn diverse vogelsoorten die ontsnappen uit gevangenschap of vrijwillig losgelatenworden. Voor zover het gaat om een enkel exemplaar kan alles nog onder controle blijven, maar er zijn helaasgenoeg voorbeelden van soorten waarbij het uit de hand loopt. Het meest spectaculair is wellicht de Canadesegans. Deze gans werd reeds in het einde van de 19 de eeuw als parkvogel gehouden. In 1960 werden de eerstevogels in het wild vastgesteld. Het aantal broedparen wordt nu geschat op 1200 tot 1600 (De Bruyn, 2003). Denijlgans wordt steeds vaker gesignaleerd.142 Begeleiding opmaak door PIH

GMBP Zwijndrecht 2007-2013BijlagenExoten12.5.4 OngewerveldenLieveheersbeestjes danken hun goed imago mede aan hun reputatie als biologische bestrijders van bladluizen. Uiteconomische overwegingen worden hiervoor vaak uitheemse soorten ingezet. Het veelkleurig Aziatischlieveheersbeestje (Harmonia axyridis) kost in de winkel per stuk maar half zoveel als een tweestippeliglieveheersbeestje, een soort van eigen bodem. De dieren worden op grote schaal ingevoerd en in de handelaangeboden. Ze komen van nature voor in grote delen van Azië.Tijdens een recent inventarisatieonderzoek van de Jeugdbond voor Natuurstudie en Milieubescherming (JNM) isgebleken dat het veelkleurig Aziatisch lieveheersbeestje zich niet alleen probleemloos kan voortplanten in de vrijenatuur, maar zich intussen ook in een groot deel van Vlaanderen ingeburgerd heeft. Verspreid over alle Vlaamseprovincies werden solitaire dieren en populaties gemeld (zie Figuur 22).De ecologische gevolgen van deze uit de hand gelopen introductie kunnen aanzienlijk zijn. De soort is eengeneralist (niet kieskeurig wat zijn voeding betreft) en superpredator en kan onze inheemse soorten verdringen.Door hun overwinteringsgedrag, waarbij ze in zeer grote aantallen in huizen voorkomen, kunnen ze voor overlastzorgen.Figuur 22: Recente verspreiding van het veelkleurig Aziatisch lieveheersbeestje in Vlaanderen tot en metnovember 2006 4812.5.5 Vissen en andere waterdierenDe Chinese wolhandkrab (Eriocheir sinensis) vestigde zich bij ons reeds in de jaren ‘1930, vermoedelijk als larvenmeegekomen met ballastwater. Het is een zoetwaterkrab die naar zee trekt om er haar eitjes te leggen, en hetvooral goed doet in riviermondingen. Daar waar de soort talrijk aanwezig is, kan ze door haar graafwerkenschade toebrengen aan dijkconstructies 49 .48www.inbo.be/content/page.asp?pid=FAU_INS_LHB_VER_haraxy49www.vliz.be (Vlaams Instituut voor de Zee)Begeleiding opmaak door PIH 143

Bijlagen GMBP Zwijndrecht 2007-2013Exoten12.5.6 WetgevingHierboven werd reeds aangehaald dat al sedert 1997 de import in de Europese Gemeenschap verboden is vanroodwangsierschildpad en brulkikker. Dit verbod was gebaseerd op de Verordening nr. 97/338. Deze verordening(CITES-verordening) geeft de mogelijkheid aan de Europese Commissie om beperkingen op te leggen voor ‘hetbinnenbrengen in de Gemeenschap van levende specimen van soorten waarvan vaststaat dat introductie in hetnatuurlijk milieu van de Gemeenschap een ecologische bedreiging vormt voor inheemse in het wild levende dierenplantensoorten van de Gemeenschap’ (De Bruyn, 2003).In de praktijk blijkt deze verordening weinig uit te halen, de invoer in de EG is weliswaar gestopt, maar de handelgaat nog steeds verder en uit Italië afkomstige larven van stierkikkers worden nog steeds te koop aangeboden intuincentra. Nochtans is ook de handel in deze dieren verboden door dezelfde verordening 97/338 (Van Holme,2003).Ook het Besluit van de Vlaamse Regering van 21 april 1993 betreffende de introductie in de natuur van nietinheemsediersoorten (B.S. 31/7/1993) is in deze kwestie van toepassing. Dit besluit bepaalt dat exoten (d.w.z.dieren die niet of minder dan 50 jaar voor de inwerkingtreding van het besluit in België voorkomen) niet bewustmogen vrijgelaten worden op terreinen die niet zijn afgesloten met een doorlopende constructie, die de vrijedoorgang van dieren naar naastliggende percelen onmogelijk maakt. Dit houdt bijgevolg in dat het verboden isom bv. stierkikkers uit te zetten in een tuinvijver, als deze tuin niet is afgesloten op zulkdanige manier dat dekikkers er niet uit kunnen. In theorie is dit mooi, maar in de praktijk is het naleven van dit besluit onmogelijk tecontroleren.In de wetgeving staan verder nog bepalingen i.v.m. de bestrijding van schadelijke dieren en planten. Deze zijngebaseerd op de wet van 2 april 1971 betreffende de bestrijding van voor planten en plantaardige productenschadelijke organismen (B.S. 20 april 1971). In uitvoering van deze wet verscheen het gelijknamige K.B. van 19november 1987 (B.S. 8 januari 1988). Dit K.B. bevat bepalingen o.m. betreffende de bestrijding van de muskusrat,de bruine en zwarte rat en verbiedt het houden, vervoeren en verhandelen van grijze eekhoorns (De Pue, 2003).Canadese ganzen vallen dan weer onder het jachtwild: besluit van de Vlaamse regering van 18 juli 2003betreffende de jacht in het Vlaamse Gewest voor de periode van 1 juli 2003 tot 30 juni 2008 (B.S. 28 juli 2003).Dit besluit bepaalt dat de jacht op de Canadese gans geopend is van 15 augustus tot en met 15 januari (art. 7),dat deze periode onder strikte voorwaarden kan uitgebreid worden van 10 juli t/m 31 augustus (art. 8) en dat, alsbestrijding ten behoeve van natuurbeheer, eieren mogen geschud, geraapt of vernield worden, na eenvoorafgaande schriftelijke melding aan de woudmeester (art. 12 § 3).Tenslotte is er het K.B. van 7 december 2001 tot vaststelling van de lijst van dieren die gehouden mogen worden(B.S. 14 februari 2002), gewijzigd door het K.B. van 22 augustus 2002 (B.S. 25 september 2002). Dit besluitverbiedt het houden van zoogdieren die niet op de lijst voorkomen. Dit K.B. is een uitvoeringsbesluit van de wetop de dierenbescherming, welke ook het verbod op het houden van andere dieren dan zoogdieren voorziet, maarhiervan zijn (nog) geen uitvoeringsbesluiten.144 Begeleiding opmaak door PIH

GMBP Zwijndrecht 2007-2013BijlagenBeleidskader12.6. Beleidskader12.6.1 Decreet houdende algemene bepalingen inzake milieubeleidSinds de Vlaamse overheid bevoegd is voor het leefmilieu is er een massa aan wetgeving rond milieu en natuurbijgekomen, al dan niet ter vervanging van bestaande federale wetgeving. Veruit de belangrijkste decreten die devoorbije jaren het licht zagen, zijn het Afvalstoffendecreet 50 , het Milieuvergunningsdecreet 51 , hetBodemsaneringsdecreet 52en het Natuurbehouds-decreet 53 . Deze decreten zijn echter kaderwetgevingen, waarinheel wat bepalingen verdere invulling vereisen d.m.v. uitvoeringsbesluiten. De voorbije 10 jaren heeft men danook diverse besluiten uitgevaardigd, zoals VLAREM I 54 , VLAREM II 55 , het VLAREBO 56 en het VLAREA 57 .Om meer samenhang te brengen werd er van 1989 tot 1995 gewerkt aan een voorontwerp voor een kaderdecreetinzake milieuhygiëne. Op 5 april 1995 resulteerde dit in het 'Decreet houdende algemene bepalingen inzakemilieubeleid' (Publicatie in het Belgisch Staatsblad (BS) op 3 juni 1995). In Titel II ‘Besluitvorming en inspraak’ vandit decreet zijn de bepalingen opgenomen die moeten leiden tot een voor het Vlaams Gewest coherentemilieubeleidsplanning over de diverse beleidsniveaus heen.Hierbij werden in eerste instantie alleen voor het gewestelijk niveau verplichtingen opgenomen. Zo dient hetVlaams Gewest minstens jaarlijks een milieujaarprogramma, tweejaarlijks een milieurapport en vijfjaarlijks eenmilieubeleidsplan op te stellen. In 2002 58werd het milieubeleidsplan ook voor lagere besturen verplicht.Gemeenten moesten daardoor tegen 1 mei 2005 over een goedgekeurd milieubeleidsplan beschikken. Op 28 april2006 werd de wetgeving weer aangepast. Op 30 maart 2007 wijzigde ook het uitvoeringsbesluit van 2002 (BS14/06/07), en viel de verplichting voor de gemeenten en provincies weer weg. Daarnaast werd er een afstemmingdoorgevoerd tussen de milieubeleidsplanning en de legislatuurperiode. Een milieubeleidsplan van een lagerbestuursniveau mag inhoudelijk nooit afwijken van de bindende bepalingen die zijn opgenomen in eenmilieubeleidsplan van een hoger beleidsniveau.Elk milieubeleidsplan - gewestelijk, provinciaal en gemeentelijk - dient volgens het decreet minstens eenactieplan te bevatten, waarbinnen bepalingen als bindend kunnen worden aangeduid. Dit actieplan moet volgenshet decreet minstens volgende punten bevatten:1) de in de betrokken periode beoogde kwaliteit van de onderscheiden onderdelen van het milieu en met namede vooropgestelde milieukwaliteitsnormen en de termijnen waarbinnen ze dienen te worden bereikt;2) de aanduiding van gebieden waarin de kwaliteit van het milieu of van een of meer onderdelen daarvanbijzondere beschermings- of beheermaatregelen behoeft;3) de daartoe vereiste beperking van milieubelasting, sanering of herstel van het milieu;4) de maatregelen, de middelen en de termijnen die worden vooropgesteld om deze doelstellingen te bereiken,alsmede de prioriteiten die daarbij gelden.’Het spreekt voor zich dat een dergelijk actieplan op gemeentelijk niveau inhoudelijk veel concreter zal uitgewerktzijn en dichter bij de burger kan en moet staan.50Decreet van 02 juli 1981 betreffende de voorkoming en het beheer van afvalstoffen.51Decreet van 28 juni 1985 betreffende de milieuvergunning.52Decreet van 22 februari 1995 betreffende de bodemsanering.53Decreet van 21 oktober 1997 betreffende het natuurbehoud en het natuurlijk milieu.54Vlaams reglement betreffende de milieuvergunning van 6 februari 1991.55Vlaams reglement houdende algemene en sectorale bepalingen inzake milieuhygiëne van 1 juni 1995.56Vlaams reglement betreffende de bodemsanering van 5 maart 1996.57Vlaams reglement inzake afvalvoorkoming en -beheer van 17 december 1997.58Besluit van de 14 juni 2002 van de Vlaamse regering betreffende de provinciale en gemeentelijke milieuplanning en de Milieuraad, teruitvoering van de artikelen 2.1.18, 2.1.24, 2.1.16 en 2.1.22, van het decreet van 5 april 1995 houdende algemene bepalingen inzakemilieubeleid.Begeleiding opmaak door PIH 145

Bijlagen GMBP Zwijndrecht 2007-2013Beleidskader12.6.2 Samenwerkingsovereenkomst ‘Milieu als opstap naar duurzameontwikkeling’De SO werd door de Vlaamse regering goedgekeurd op 19 december 2001. Het eerste deel liep van 2002 tot 2004,het tweede deel loopt in de periode 2005-2007. Na evaluatie werden enkele delen vereenvoudigd en werd decluster burgers en doelgroepen geschrapt (enkel nog optioneel in niveau 2 en in niveau 3). Het doel van de SO'milieu als opstap naar duurzame ontwikkeling' is een duw in de rug geven aan het duurzame, lokale milieubeleiden integratie en participatie op het vlak van milieu te stimuleren.Het milieubeleid is (in de SO) opgedeeld in een instrumentarium en acht clusters. Het instrumentarium, datverplicht ondertekend moet worden, bevat allerlei middelen ('instrumenten') die het milieubeleid kunnenondersteunen. Voorbeelden van zulke instrumenten zijn het milieujaarprogramma, interne milieuzorg en MiNawerkers.De verschillende clusters zijn: vaste stoffen (bevat milieuverantwoord productgebruik en afvalstoffen);water; natuurlijke entiteiten (natuur, bos, groen en landschappen); hinder (geluidshinder, geurhinder, lichthinder,acute bodemverontreiniging, sluikstorten); mobiliteit; energie; gebiedsgericht beleid (enkel niveau 3) endoelgroepenwerking (optioneel in niveau 2 en op niveau 3).Steden of gemeenten kunnen bij het intekenen een ambitieniveau vooropstellen dat ze willen bereiken in dekomende periode. Niveau 1 is een toegankelijk ambitieniveau, niveau 2 is een verdergaand en niveau 3 isambitieus. Door in te tekenen op een bepaald niveau en voor bepaalde clusters, kan de gemeente uit deovereenkomst overnemen wat ze voor zichzelf haalbaar acht. De cluster gebiedgericht beleid kan alleen maargekozen worden als een stad of gemeente intekent op niveau 3.Momenteel is de samenwerkingsvorm die vanaf 2008 van start zal gaan, volop in voorbereiding.12.6.3 Gewestelijk milieubeleidsplan: MINA-plan 3Op 19 september 2003 is het MINA 3 plan, het derde milieubeleidsplan van de Vlaamse regering dat loopt van2003 tot 2007, goedgekeurd. Momenteel is het ontwerp van de verlenging en Actualisatie in openbaaronderzoek. In tegenstelling tot het vorige plan, MINA 2, tracht dit plan het volledige milieu- en natuurbeleid teomvatten. In het MINA 3 plan wordt er gewerkt met bindende plandoelstellingen die ook bindend zijn voor delokale overheden en dus richting dienen te geven aan het gemeentelijk milieubeleid. Waar mogelijk worden diedoelstellingen gekwantificeerd door indicatoren. Nergens in heel het plan wordt een gemeente geselecteerd alsverantwoordelijk voor een doelstelling, maatregel of actie. De gemeenten worden wel op verschillende plaatsenin het plan vernoemd als betrokkenen bij problematiek, uitvoering of oplossing. In deel 5 'Geïntegreerdoverheidsbeleid' wordt een heel hoofdstuk gewijd aan de lokale besturen. Er worden hier 2 plandoelstellingengeformuleerd:• Het lokale milieu- en natuurbeleid versterken zodat de lokale overheden in staat worden gesteld eencoherent en duurzaam milieubeleid te voeren.• Een algemene verbetering van het stedelijk milieu en het milieu in het buitengebied.Om dit te bereiken zijn er twee grote types maatregelen: 5.D.4.1 Milieu- en natuurbeleidskader voor gemeentenen provincies versterken: milieu als katalysator voor duurzame ontwikkeling op lokaal vlak en 5.D.4.3 Uitbouwvan een ondersteunend beleid. De eerste maatregel heeft vooral betrekking op integratie (verticaal enhorizontaal) en planning bij de gemeenten, aanpassing van de statuten van milieudiensten en personeel, en desturing van het gemeentelijk beleid via de samenwerkingsovereenkomst. De tweede maatregel richt zich meer opinformatiedoorstroming: vormingsmomenten voor gemeenten, aanspreekpunten voor lokale gemeenten endigitale gegevensuitwisseling.12.6.4 Milieubeleidsplan Provincie Antwerpen (2003-2007)Het milieubeleidsplan van de provincie is sectoraal ingedeeld, compatibel met de samenwerkingsovereenkomst.Achtereenvolgens worden in de verschillende hoofdstukken de sectoren besproken: ruimte voor water; natuur,bos, landschap en groen; duurzaam provinciaal beleid (vaste stoffen, energie, wateraudit, interne milieuzorg);mobiliteit; hinder; gebiedsgericht beleid; gemeenten en doelgroepen; instrumenten. Het merendeel van de actieswerd geformuleerd voor de sector duurzaam provinciaal beleid (18), ruimte voor water (17) en natuur, bos,landschap en groen (12). In totaal zijn er 61 acties opgenomen in het milieubeleidsplan.146 Begeleiding opmaak door PIH

GMBP Zwijndrecht 2007-2013BijlagenBeleidskader12.6.5 VLAREM I en IIIn VLAREM I is vastgelegd waarvoor milieuvergunningen vereist zijn en welke procedure gevolgd moet worden.De VLAREM-wetgeving (Vlaams reglement betreffende de milieuvergunning van 6 februari 1991, BS 26 juni1991) verdeelt hinderlijke inrichtingen in 3 verschillende klassen. Inrichtingen van 1 e klasse worden gecontroleerddoor het departement LNE afdeling milieu-inspectie. De gemeente is bevoegd voor inrichtingen van 2 eof 3 eklasse. Dit zijn de inrichtingen die minder risico voor het milieu zouden opleveren. Artikel 58 van VLAREM Ibepaalt welke personen bevoegd zijn om controle uit te oefenen op de klasse 2 en 3 bedrijven. Desamenwerkingsovereenkomst bepaalt dat een gemeente moet beschikken over zo een bevoegd persoon. Ook delokale politie heeft een taak op het vlak van milieuhandhaving. Een van haar basistaken is de 'handhaving van deopenbare orde' en hier vallen ook milieuproblematiek en verkeer onder. Als dusdanig moet er binnen elke IPZpersoneel zijn dat zich met deze problematiek bezighoudt en waar de aangesloten gemeenten op kunnenberoepen.Het VLAREM II bevat de vergunningsvoorwaarden. Onder andere de volgende items zijn in VLAREM II terug tevinden:• Milieukwaliteitsnormen voor geluid in open lucht (in uitvoering van de Wet ter bestrijding van geluidshindervan 18 juli 1973). Deze normen zijn functie van de bestemming van het gebied en het tijdstip.• Richtwaarden, gelijkaardig aan de milieukwaliteitsnormen, waaraan het specifiek geluid van een inrichtingwordt getoetst ter beoordeling van het geluid van ingedeelde inrichtingen.• Richtwaarden voor binnenshuis waargenomen geluid.• Bepalingen die betrekking hebben op niet-ingedeelde muziekactiviteiten en die aan het CBS een zekerebevoegdheid geven inzake het toelaten van muziekactiviteiten in open lucht en/of in een voor publiektoegankelijke inrichting.• De wettelijke doelstellingen voor de kwaliteit van de omgevingslucht in Vlaanderen (onder de vorm vanmilieukwaliteitsnormen).• De inhoudelijke voorwaarden inzake voorkoming en beperking van luchtverontreiniging door ingedeeldeinrichtingen. De algemene emissiegrenswaarden gelden voor elke ingedeelde inrichting. Voor de specifiekecategorieën van hinderlijke inrichtingen zijn er ook sectorale emissiegrenswaarden opgenomen. Deemissiegrenswaarden kunnen om lokale redenen via de bijzondere voorwaarden in de milieuvergunningverstrengd worden en in bepaalde gebieden werden eveneens strengere voorwaarden opgelegd. Ookhuishoudelijke emissies worden hierdoor gevat via de jaarlijkse controles van branders en schouwen (vaste envloeibare brandstoffen).• Zeer algemene bepalingen voor zowel de ingedeelde als niet-ingedeelde inrichtingen inzake voorkoming enbeperking van lichthinder. Deze bepalingen hebben voornamelijk betrekking op de intensiteit van degebruikte lichtbronnen en op de zogenaamde klemtoonverlichting en lichtreclame. Via omzendbrieven werdde controle van dit aspect recent nog beklemtoond.• De basiskwaliteitsnormen voor oppervlaktewater en bijzondere kwaliteitsnormen voor oppervlaktewaterenmet een specifieke bestemming. Deze bestemmingen werden toegekend in een besluit van 8 december 1998van de Vlaamse regering. In Zwijndrecht werden geen specifieke bestemmingen toegekend.Verplichtingen en normen voor de lozing van huishoudelijk afvalwater. Zo zijn aan het rechtstreeks lozen vanhuishoudelijk afvalwater in oppervlaktewater strikte normen verbonden. In het kader van dezoneringsplannen (zie hoofdstuk 12.6.9.11) zal het hoofdstuk rond huishoudelijk afvalwater in VLAREM IIworden gewijzigd.• Volgens VLAREM II moeten alle particuliere ondergrondse stookolietanks ten laatste op 1 augustus 2002 eencontrole hebben ondergaan, de particuliere bovengrondse stookolietanks moeten ten laatste op 1 augustus2003 gecontroleerd zijn. Een waarschuwings- of overvulbeveiliging moet bij beide soorten tanks voorzienzijn voor 1 augustus 2000. Afgekeurde of niet-gecontroleerde tanks mogen na die datum niet meer bijgevuldworden.12.6.6 Nieuwe gemeentewetIn 1988 werd de nieuwe gemeentewet vastgesteld (KB van 24 juni 1988, gepubliceerd in het BS op 3 september1988). In deze wet worden onder andere de bevoegdheden van de gemeente beschreven. Ook toezicht,gemeentelijke volksraadpleging en openbaarheid van vergaderingen en besluiten worden hierin vastgelegd.Begeleiding opmaak door PIH 147

Bijlagen GMBP Zwijndrecht 2007-2013Beleidskader12.6.7 Afval12.6.7.1. VLAREAVlaams reglement voor afvalvoorkoming en -beheer van 17 december 1997 (BS 16 april 1994).Bepaalde afvalstoffen kunnen aangewend worden als secundaire grondstoffen. De Vlaamse regering stelt de lijstop van afvalstoffen die wettelijk mogen gebruikt worden als secundaire grondstoffen alsmede de voorwaardeninzake samenstelling en/of gebruik. Een gebruikscertificaat attesteert de conformiteit met de gesteldevoorwaarden.In bijlage I van dit besluit worden de afvalstoffen opgesomd die in aanmerking komen voor toepassing alssecundaire grondstof. Eén van de toepassingsmogelijkheden is het gebruik als meststof of bodemverbeterendmiddel. Hierbij wordt, naast een opsomming van een aantal gebruiks- en samenstellingsvoorwaarden, explicietgesteld dat men rekening moet houden met het bijkomende aanbod van nutriënten bovenop het al bestaandeaanbod. Het VLAREA bevat ook de normen waaraan een afvalstof moet voldoen voor een vrij gebruik als bodemof als bouwstof.Sinds 1 juni 1998 worden voor het eventueel deponeren van ruimingsspecie de normen gehanteerd uit hetVLAREA. Dit normenpakket is echter heel wat uitgebreider en strenger dan de normen die men gebruikt in hetkader van het Bodemsaneringsdecreet.Geruimde specie die niet voldoet aan de VLAREA-voorwaarden voor gebruik als bodem en derhalve niet op deoever gedeponeerd mag worden, dient afgevoerd te worden. Eventueel kan het - in functie van deanalyseresultaten - in aanmerking komen als secundaire grondstof 59 .Vanaf 1 juli 1999 geldt een terugnameplicht en vanaf 1 juli 2004 geldt een aanvaardingsplicht 60voor AEEA,waaronder ook de koel- en vriestoestellen vallen. In dit uitvoeringsbesluit wordt ook uitdrukkelijk opgenomen datniet-herbruikbaar AEEA in een daartoe vergunde inrichting dient te worden verwerkt, wat o.a. een gescheideninzameling van de nog aanwezige chloorfluorkoolwaterstoffen (CFK’s) inhoudt.12.6.7.2. Het AfvalstoffendecreetHet decreet betreffende het beheer en voorkoming van afvalstoffen van 2 juli 1981 (BS 25 juli 1981) geeft degemeentebesturen de taak om, al dan niet in samenwerking met andere gemeenten, de huishoudelijkeafvalstoffen op te halen en/of in te zamelen. Het decreet stelt dat afvalstoffen in de eerste plaats moeten wordenvoorkomen of nuttig toegepast. Verwijdering van afvalstoffen komt op de laatste plaats. Dit decreet werd verderuitgewerkt in het VLAREA, waarin o.a. de aanvaardingsplicht en terugnameplicht werden opgenomen voor eenaantal fracties waaronder AEEA 61 , afvalbanden, accu’s en batterijen. Het bevat eveneens eenafvalstoffencatalogus, alsook de voorwaarden voor het gebruik van afvalstoffen als o.a. bouwstof en meststof.12.6.7.3. Uitvoeringsplan Huishoudelijke afvalstoffen 2003-2007Dit plan vormt het kader waarbinnen de opgelegde taken uit het Afvalstoffendecreet voor zowel OVAM, deprovincies, de gemeenten, de privé-sector als de Vlaamse milieuholding (VMH) dienen te worden uitgevoerd.Het is een beleidsplan waarin 4 verschillende scenario’s worden voorgesteld met een uitgebreide beschrijving vanhun voor- en nadelen. Het ‘duurzaamheidscenario’ wordt uitgekozen als het minimum voor deze periode en er59Grondstoffen herwonnen uit afvalstoffen.60Door de terugnameplicht is een eindverkoper verplicht om bijvoorbeeld bij de aanschaf van een nieuwe diepvriezer, het oude exemplaargratis in ontvangst te nemen. Bij de aanvaardingsplicht is een eindverkoper verplicht om oude toestellen in ontvangst te nemen, zonder datde consument zich een vervangproduct aanschaft. De eindverkoper kan voor het nakomen van zijn verplichtingen wel beroep doen operkende afvalbeheerorganisaties.61AEEA: afgedankte elektrische en elektronische apparatuur148 Begeleiding opmaak door PIH

GMBP Zwijndrecht 2007-2013BijlagenBeleidskaderwordt gestreefd naar het vervullen van het ‘duurzaamheidsplusscenario’. Hierbij wordt er van uitgegaan dat eendeel van de bevolking en de producenten verregaande preventie-inspanningen zullen doen. Om die inspanningente bekomen zijn er 134 acties uitgewerkt voor Vlaanderen. Net zoals in de milieubeleidsplannen zijn in heel watgevallen ook de locale besturen vernoemd bij de initiatiefnemers of betrokkenen. Een overzicht van de acties uithet ‘Uitvoeringsplan Huishoudelijke Afvalstoffen (2003-2007)’ waarin de steden en gemeenten als betrokkene ofals initiatiefnemer zijn vermeld, is te vinden in hoofdstuk 12.7.Een van de doelstellingen is om in 2007 gemiddeld nog maar 150 kg restafval per inwoner per jaar over tehouden. Om dit te bereiken moet, onder andere, het aandeel van de thuiscomposteerders tegen 2007 stijgen naar36% van de bevolking in GFT-gemeenten 62 . Om de jaarlijkse groei (door bevolkingstoename en/of economischegroei) van de afvalberg te compenseren, is er elk jaar 2% bijkomende afvalpreventie nodig.12.6.8 Bodem12.6.8.1. Bodemsaneringsdecreet en VLAREBOVoor de aanpak van zowel historische als nieuwe bodemverontreinigingen is het decreet betreffende debodemsanering van 22 februari 1995 (BS 29 april 1995) met z’n uitvoeringsbesluit - het VLAREBO of Vlaamsreglement betreffende de bodemsanering van 5 maart 1996 (BS 27 maart 1996) - van toepassing. Dit geeftaanleiding tot zeer veel vragen om historische informatie bij overdracht van gronden.Aan de gemeentebesturen werd onlangs een belangrijke bijkomende opdracht gegeven met ondermeer eeninventaris van risicogronden. Deze VLAREBO-inventaris van risicogronden zal door elke geïnteresseerde burgergeraadpleegd kunnen worden. Van elke grond die opgenomen is in het register van verontreinigde gronden ophet grondgebied van de gemeente moet een bodemattest ter inzage liggen voor de belanghebbenden. Van elkmilieuvergunningsplichtig bodemsaneringsproject dat op het grondgebied van de gemeente wordt opgestartmoet er tevens een dossier ter inzage liggen voor de belanghebbenden.Hoofdstuk 10 van het VLAREBO bevat de reglementering rond grondverzet. Deze reglementering is ingevoerd omhet verspreiden van bodemverontreinigingen tegen te gaan en meer rechtszekerheid te bieden aan hetgrondverzet. In dit tiende hoofdstuk wordt bepaald dat bij grondverzet van verdachte grond er vanaf 1 januari2004 een technisch verslag moet opgemaakt worden en een bodembeheerrapport moet afgeleverd worden.12.6.8.2. MestdecreetOm het leefmilieu te beschermen tegen de verontreiniging door meststoffen bij land- en tuinbouwactiviteitenwerd op 23 januari 1991 het decreet inzake de bescherming van het leefmilieu tegen de verontreiniging vanmeststoffen (BS 28 februari 1981) van kracht. Diverse bijhorende uitvoeringsbesluiten werden gezamenlijk doorde Vlaamse regering goedgekeurd op 20 december 1995. Voor elke gemeente werd in 1992 op basis van defosfaatproductie en de oppervlakte cultuurgrond een gemeentelijke productiedruk berekend. Op basis van dezeoorspronkelijke productiedruk werden de gemeenten in witte, lichtgrijze, donkergrijze en zwarte gemeenteningedeeld. Deze classificatie heeft geen repercussies meer op het vergunningenbeleid en het mestafzetbeleid(vermits de LAT-regeling 63 is afgeschaft), maar wel nog op de mestverwerking.Het is echter een zeer ingewikkelde reglementering met talrijke uitzonderingen op de regel en met diverseinterpretatiemogelijkheden. In 1999 werd de wetgeving terzake na een grondige evaluatie aangepast in het kadervan het zogenaamde tweede MAP 64 . Hierin staan ook bemestingsnormen en -voorschriften die voorschrijvenhoeveel nitraatresidu er in de bodem mag achterblijven. Dit is een technische vertaling van een EG-norm.De wetgeving tracht ook in te grijpen op de negatieve gevolgen van de vermesting op de kwaliteit van hetoppervlakte- en grondwater. Zo worden voor o.a. ecologisch waardevolle gebieden strengere bepalingenopgenomen. Het volledige grondgebied van de gemeente Zwijndrecht is aangeduid als gebied met bewarende62Het Vlaams Gewest gaat ervan uit dat in de landelijke gemeenten de bevolking ruimte heeft om te composteren en om de compost tegebruiken, wat in de steden minder het geval is.63Lange-Afstands-Transport-regeling, hoe en naar waar mest vervoerd mag worden.64Mest-ActieplanBegeleiding opmaak door PIH 149

Bijlagen GMBP Zwijndrecht 2007-2013Beleidskadermaatregelen. Dit houdt in dat de forfetaire bemestingsnormen van toepassing zijn, maar dat preventievemaatregelen zich opdringen.12.6.9 Water12.6.9.1. Europese Kaderrichtlijn WaterDeze kaderrichtlijn wil het waterbeleid van de Europese Gemeenschap aanpassen om een geïntegreerdwaterbeleid te ontwikkelen, zodat het aquatisch milieu in stand wordt gehouden en verbeterd. Een aantal eerdererichtlijnen zullen gefaseerd worden ingetrokken en de kaderrichtlijn voorziet in een beschikking en eenoverkoepelend kader voor de toepassing van Europese richtlijnen die niet worden ingetrokken. Tegen eind 2015moet de toestand van de Europese wateren goed zijn. Er wordt vooropgesteld dat er per stroomgebied gewerktmoet worden, eerder dan per land of regio. Voor drink- en afvalwater wordt er gesteld dat in alle lidstaten hetverbruik weerspiegeld moet worden in de kostprijs.12.6.9.2. Decreet integraal waterbeleidHet decreet betreffende integraal waterbeleid werd door de Vlaamse regering bekrachtigd op 18 juli 2003 (BS 14november 2003) en het werd van kracht op 24 november 2003. Dit decreet is de Vlaamse invulling van dekaderrichtlijn water en moet een juridische basis leggen voor integraal waterbeleid in Vlaanderen. Om tot eenintegraal waterbeleid te komen, wordt Europa opgedeeld in stroomgebieden, die op hun beurt wordenonderverdeeld in bekkens. De bekkens zijn opgebouwd uit deelbekkens. Vanuit die indeling wordt er een integraalwaterbeleid gevoerd en voorbereid. Bekkens hebben een bekkenbestuur dat dit uitvoert, één of meerderedeelbekkens worden beheerd door een waterschap. Voor de deelbekkens moeten er deelbekkenbeheerplannenworden opgemaakt, wat de feitelijke opvolgers zijn van de duurzame lokale waterbeleidsplannen (= DuLowaterplan).Naast de opdeling in verschillende delen en hun bestuursgroepen, staan er in dit decreet enkeleinstrumenten om integraal waterbeleid te voeren en om de oppervlaktekwantiteit en -kwaliteit te beschermen ofverbeteren. Specifiek voor oppervlaktewateren zijn dat de afbakening van oeverzones die extra beschermdworden en een aantal regels omtrent verwervingen in watergevoelige gebieden. Dit laatste houdt in dat deoverheid om een integraal beleid te voeren kan onteigenen ten algemene nutte, in oeverzones enoverstromingsgebieden een recht op voorkoop krijgt en dat eigenaars in die gebieden, na aantonen vanwaardevermindering, kunnen eisen dat het Vlaams Gewest hun goed koopt. Verder wordt ook de watertoetsingevoerd, met als doel om schadelijke effecten van een ingreep op het watersysteem in een vroeg stadium tebeoordelen en op basis daarvan te adviseren. Deze instrumenten zullen waarschijnlijk voornamelijk door hetVlaams Gewest gebruikt worden, maar het Gewest kan ook de provincies, gemeenten of waterschappenmachtigen om dit te doen. Andere instrumenten zijn onder andere het beheer van oeverzones en het aankopenvan gronden. Ten slotte worden enkele basisverplichtingen uit de kaderrichtlijn water naar Vlaamse wetgevingvertaald.12.6.9.3. Uitvoeringsbesluiten integraal waterbeleidOp 9 september 2005 werd een eerste uitvoeringsbesluit bij het decreet integraal waterbeleid goedgekeurd doorde Vlaamse regering (Besluit van de Vlaamse Regering betreffende de geografische indeling van watersystemenen de organisatie van het integraal waterbeleid in uitvoering van Titel I van het decreet van 18 juli 2003betreffende het integraal waterbeleid, BS 2 december 2005). Hierin wordt een geografische indeling vanwatersystemen in stroomgebieden, bekkens en deelbekkens gemaakt. Verder voorziet het besluit in de formeleoprichting van de overlegstructuren op verschillende niveaus, nl. de Coördinatiecommissie Integraal Waterbeleid(Vlaams Gewest), de bekkensecretariaten, -raden en –besturen (bekken) en de waterschappen (deelbekken). Deoprichting van deze overlegstructuren is essentieel voor de opmaak van waterbeheerplannen.Het tweede uitvoeringsbesluit bij het decreet integraal waterbeleid, is het besluit van 20 juli 2006 tot vaststellingvan nadere regels voor de toepassing van de watertoets, tot aanwijzing van de adviesinstantie en tot vaststellingvan nadere regels voor de adviesprocedure bij de watertoets, vermeld in artikel 8 van het decreet van 18 juli 2003betreffende het integraal waterbeleid (BS 31 oktober 2006). Hierin worden richtlijnen gegeven voor detoepassing van de watertoets, die moet worden uitgevoerd door de lokale, provinciale en gewestelijke overhedendie een vergunning moeten afleveren.150 Begeleiding opmaak door PIH

GMBP Zwijndrecht 2007-2013BijlagenBeleidskader12.6.9.4. BekkenbeheerplanHet decreet integraal waterbeleid bepaalt dat er een bekkenbeheerplan moet opgemaakt worden. De vaststellingvan de eerste deelbekkenbeheerplannen is opgeschoven naar 22 december 2007. Zwijndrecht ligt in het bekkenvan de Benedenschelde. De bepalingen uit het Benedenscheldebekkenbeheerplan zijn er dus van kracht.12.6.9.5. Wetgeving onbevaarbare waterlopenDe gemeentebesturen zijn verantwoordelijk voor het beheer van de onbevaarbare waterlopen van derdecategorie. Onbevaarbare waterlopen van tweede categorie zijn in beheer van de provincie, die van eerstecategorie van het Vlaams Gewest. Dit houdt o.a. de ruimings-, onderhouds- en herstellingswerkzaamheden in.Deze aangelegenheid wordt geregeld door de Wet van 28 december 1967 betreffende de onbevaarbarewaterlopen (BS 15 februari 1968) die werd aangevuld door het Decreet van 21 april 1983 houdende de ruimingvan onbevaarbare waterlopen (BS 15 juli 1983).12.6.9.6. Bijkomende gemeentelijke bevoegdhedenDe mogelijkheden tot gemeentelijke verordeningen op het vlak van oppervlaktewater- engrondwaterverontreiniging zijn door de uitvaardiging van de in dit hoofdstuk opgesomde decreten tot eenabsoluut minimum herleid. Eind 2004 werd de stedenbouwkundige verordening met betrekking tot hetoverwelven van grachten geactualiseerd.Wel dienen de gemeenten op hun grondgebied in te staan voor het rioleringsnet dat aangesloten kan worden ophet net van prioritaire rioleringen. Belangrijk hierbij is dat sinds 1996 de aanleg van niet-prioritaire rioleringendoor het Vlaams Gewest gesubsidieerd kan worden. Aan deze subsidiëring zijn sinds het Besluit van de Vlaamseregering van 23 maart 1999 65echter een aantal voorwaarden verbonden. Zo dient de gemeente te beschikkenover een subsidiereglement inzake hemelwateropvang en/of infiltratievoorzieningen, een stedenbouwkundigeverordening bij nieuwbouw en vernieuwbouw inzake hemelwateropvang en/of infiltratievoorzieningen en eenverordening inzake de gescheiden afvoer van hemelwater en afvalwater bij nieuwbouw en vernieuwbouw. In2002 werd het besluit nogmaals gewijzigd, met een mogelijkheid tot het bekomen van een 100% subsidie voor derioleringskost. De inhoudelijke eisen van dit besluit zijn te vinden in de krachtlijnen voor een geïntegreerdrioleringsbeleid in Vlaanderen de Code van goede praktijk voor de aanleg van openbare riolen en individuelevoorbehandelingsinstalaties 66 . In oktober 2002 verscheen hierop een aanvulling met betrekking tot het ontwerpen gebruik van DWA-systemen in Vlaanderen. Er zijn eveneens codes van goede praktijk opgemaakt voor deherwaardering van grachtenstelsels en voor hemelwaterputten en infiltratievoorzieningen 67 . Op 1 oktober 2004werd er een Vlaamse stedenbouwkundige verordening voor hemelwaterputten, infiltratievoorzieningen envertraagde afvoer van hemelwater goed gekeurd. De gemeentelijke verordening diende voor 1 april 2005 hieraanin overeenstemming gebracht te worden. Indien de gemeente na verder onderzoek vindt dat er geen bijkomendegemeentelijke bepalingen vereist zijn, kan de gemeentelijke verordening opgeheven worden.Bij alle ingrepen aan onbevaarbare waterlopen dient machtiging vanwege de Bestendige Deputatie bekomen teworden.12.6.9.7. Gewestelijke stedenbouwkundige verordening inzake hemelwaterputten,infiltratievoorzieningen en gescheiden afvoer van afvalwater en hemelwaterGoedgekeurd op 1 oktober 2004, BS 8 november 2004, legt deze gewestelijke stedenbouwkundige verordeningbijkomende eisen op voor bouwvergunningsplichtige werken in verband met hemelwaterputten enhemelwaterhergebruik, verplichte infiltratie of buffering bij grote verharde oppervlakken en de gescheiden65Besluit van de Vlaamse regering tot wijziging van het besluit van de Vlaamse regering van 30 maart 1996 houdende vaststelling van devoorwaarden onder dewelke, alsook van de verhouding in dewelke het Vlaamse Gewest bijdraagt in de kosten verbonden aan de aanleg en deverbetering door de gemeenten van openbare rioleringen, andere dan prioritaire rioleringen, evenals houdende vaststelling van nadere regelsmet betrekking tot de procedure tot vaststelling van subsidiëringsprogramma’s.66Omzendbrief van 31 juli 1996 met betrekking tot de vaststelling van de code van goede praktijk voor de aanleg van openbare riolen enindividuele voorbehandelingsinstallaties.67Omzendbrief van 23 maart 1999 met betrekking tot de vaststelling van de codes van goede praktijk voor de herwaardering vangrachtenstelsels en voor hemelwaterputten en infiltratievoorzieningen.Begeleiding opmaak door PIH 151

Bijlagen GMBP Zwijndrecht 2007-2013Beleidskaderafvoer van afvalwater en hemelwater. De verordening stelt dat hemelwater in de eerste plaats hergebruikt moetworden, in de tweede plaats geïnfiltreerd en als dat niet kan gebufferd en vertraagd afgevoerd worden.12.6.9.8. SigmaplanNa grote overstromingsrampen in 1953 en 1976 werd in 1976 gestart met de opmaak van een plan - hetSigmaplan, die de veiligheid van het Zeescheldebekken moest garanderen. Doelstelling was de bewoners langs deZeeschelde en haar bijrivieren beschermen tegen overstromingen en stormvloeden vanuit de Noordzee.Het Sigmaplan zoals het toen werd ontworpen, bestond uit 3 complementaire delen namelijk:‣ Dijkverhogingen en het aanleggen van compartimenteringsdijken.‣ De aanleg van gecontroleerde overstromingsgebieden.‣ De bouw van een stormvloedkering t.h.v.Oosterweel.Het grootste deel van de maatregelen van het Sigmaplan zijn momenteel uitgevoerd. Sinds 1976 is de visie op hetbeheer van water in het algemeen en de Zeeschelde in het bijzonder sterk geëvolueerd. Bovendien moetenveranderingen ten gevolge van een mogelijke klimaatswijziging worden ingecalculeerd. Binnen het integraalwaterbeheer wenst men rekening te houden met de verschillende functies die een waterloop kan hebben. Er moetterug ruimte voor de rivier komen, rekening houdend met de snel veranderende samenleving die steeds nieuween hogere eisen stelt. Dit uit zich ook in een nieuwe veiligheidsbenadering. Om schadelijke overstromingen tebeperken moet ruimte aan de rivier gelaten worden om zoals vroeger te kunnen overstromen in minderkwetsbare valleigebieden. Veiligheid langs de Schelde en haar bijrivieren blijft ook in de toekomst voorVlaanderen en Nederland een belangrijk aandachtspunt, o.a. omwille van de stijging van de hoogwaterstanden.Hiertoe werkte de afdeling Zeeschelde van de Administratie Waterwegen en Zeewezen (Waterwegen en zeekanaalNV) een geactualiseerd Sigmaplan uit. Het Sigmaplan voorziet tal van maatregelen om de ‘natuurlijkheid’ van hetSchelde-estuarium te behouden. Er worden nieuwe natuurgebieden gecreëerd of reeds bestaande gebiedenworden heringevuld. Verschillende natuurprojecten worden opgesteld en uitgevoerd, ook habitat-envogelrichtlijnen worden niet over het hoofd gezien. Verder komt de factor ‘natuurlijkheid’ ruim aan bod bijinrichting van landbouw – en recreatiegebieden. Het geactualiseerde SIGMAPLAN moet nu verder uitgewerktworden naar de projecten toe. Die verdere uitwerking omvat o.m. de opmaak van project-MER’s, GRUP’s ... enmoet ingeschoven worden in het lopende afbakeningsproces van de buitengebieden. Dit alles gaat gepaard metuitvoerig overleg en communicatie met de betrokkenen. De uitvoeringstermijn van de projecten loopt tot 2030.Daarnaast is in het geactualiseerd Sigmaplan een aanpassing van de streefwaarden voor de dijkhoogtes gebeurd.Deze moeten tussen de grens van Nederland en Oosterweel 11 m bedragen. De dijk die in Zwijndrecht verhoogdmoet worden, strekt zich uit van DEME tot aan Bayer Rubber / 3M.12.6.9.9. Langetermijnvisie en Ontwikkelingsschets 2010 Schelde-estuariumOp 18 januari 2001 is een Langetermijnvisie door de Technische Schelde Commissie vastgelegd. In deLangetermijnvisie Schelde-estuarium wordt een samenhangende visie geschetst voor een periode tot ongeveer2030.Het hoofddoel voor het hele estuarium is: Het Schelde-estuarium is in 2030 een gezond en multifunctioneelestuarien watersysteem, dat op duurzame wijze wordt gebruikt voor menselijke behoeften. De essentie wordtverwoord in vijf kenmerken:1. De instandhouding van de fysieke systeemkenmerken van het estuarium is het uitgangspunt voor beheeren beleid;2. Maximale veiligheid is een belangrijke bestaansvoorwaarde voor beide landen;3. Als trekpaard voor de welvaart zijn de Scheldehavens optimaal toegankelijk;4. Het estuarien ecosysteem is gezond en dynamisch;5. Nederland en Vlaanderen werken bestuurlijk-politiek en operationeel samen.Hierin staan drie functies centraal: veiligheid tegen overstromingen, toegankelijkheid van de Schelde-havens ennatuurlijkheid van het fysische en ecologische systeem. De functies hebben steeds afzonderlijk aandachtgekregen, maar ze staan niet los van elkaar. Als er bijvoorbeeld iets verandert voor de veiligheid (bijvoorbeeld het152 Begeleiding opmaak door PIH

GMBP Zwijndrecht 2007-2013BijlagenBeleidskaderverhogen van een dijk), dan heeft dit gevolgen voor de natuur in het gebied. Zo werd er steeds afwisselendgewerkt aan de visies voor de afzonderlijke functies en aan de integrale visie.Op 11 maart 2005 hebben de Vlaamse en Nederlandse regering dan de Ontwikkelingsschets 2010 Scheldeestuariumvastgesteld. Deze Ontwikkelingsschets beschrijft de projecten die er voor moeten zorgen dat deSchelde in 2010 veiliger, toegankelijker en natuurlijker is. In de Ontwikkelingsschets worden concrete projectenbenoemd om het Schelde-estuarium beter te beveiligen tegen overstromingen, om de haven van Antwerpen vloten veilig bereikbaar te maken en ook in de toekomst te houden en om de natuur in het estuarium meer ennieuwe kansen te geven. De Ontwikkelingsschets is gebaseerd op het streefbeeld voor het jaar 2030 van deLangetermijnvisie Schelde-estuarium waarin naast aandacht voor economische ontwikkelingen ook eenbelangrijke plaats voor natuur is ingeruimd. In de Ontwikkelingsschets zelf komen al deze belangen aan bod. Erworden projecten en maatregelen voorgesteld op het gebied van veiligheid, toegankelijkheid en natuurlijkheid,die omstreeks 2010 gerealiseerd dan wel gestart moeten zijn.12.6.9.10. Strategisch plan LinkerscheldeoeverIn het Strategisch Plan voor de Haven van Antwerpen (SPHA) wordt de afbakening inzake ruimtegebruik en degewenste ontwikkeling van de haven bestudeerd. Het Ruimtelijk Uitvoeringsplan (RUP) is de finaliteit. Hetstrategisch planningsproces heeft tot doel de ruimtelijke afbakening van het zeehavengebied in kaart te brengenin het gewestelijk RUP ter vervanging van het vroegere gewestplan.Bedoeling van dit plan is ervoor te zorgen dat de haven als motor van het economisch gebeuren in de provincieAntwerpen krachtig kan blijven draaien, zonder daarbij echter de andere functies in dat grote havengebied uithet oog te verliezen, zoals wonen, natuur, landbouw en mobiliteit. Dus de plannen zullen uitgaan van eenmaximale bescherming van de omliggende woonzones, het behoud en de versterking van de ecologischeinfrastructuur binnen en buiten het havengebied en een zuinig ruimtegebruik, waardoor de economischeexpansie van de havens niet langer impliceert dat nieuwe open ruimte wordt ingenomen ten koste van landbouw.Dit geïntegreerde verhaal is sinds februari 2006 onderwerp van een milieueffectenrapport, een zogenaamd plan-MER, dat in 2007 zal worden afgerond.12.6.9.11. ZoneringsplannenDe zoneringsplannen maken een onderscheid tussen de gebieden met collectieve sanering en de gebieden metindividuele sanering. In uitvoering van de zoneringsplannen worden gebiedsdekkende uitvoeringsplannenopgemaakt, waarin de uitvoering en de timing van de projecten met betrekking tot respectievelijk degemeentelijke en bovengemeentelijke saneringsverplichting geregeld worden, evenals de noodzakelijkeafstemming van de projecten.Er wordt onderscheid gemaakt tussen drie gebieden:‣ Woningen die moeten worden aangesloten op reeds bestaande infrastructuur. (gele zone)‣ Woningen die moeten worden aangesloten op infrastructuur die nog gebouwd moet worden. (groene zone)‣ Woningen die zelf moeten instaan voor zuivering met een individuele zuivering. (rode zone)Tijdens de opmaak van dit plan is er van het zoneringsplan van Zwijndrecht een ontwerpversie beschikbaar.12.6.10 Natuur12.6.10.1. NatuurbehouddecreetDit decreet (21-10-1997) verving de - federale - Wet op het Natuurbehoud van 1973 en plaatste de nieuweinzichten in natuurbeheer en -ontwikkeling in een nieuw Vlaams beleidskader.Het decreet gaat uit van het ‘stand-still-principe’. Er mag dus geen natuur meer verloren gaan (natuur ennatuurelementen moeten minstens behouden blijven, ook buiten de klassieke groengebieden). Een anderBegeleiding opmaak door PIH 153

Bijlagen GMBP Zwijndrecht 2007-2013Beleidskaderbelangrijk begrip op het gebied van het natuurbehoud is de zogenaamde zorgplicht. Dit houdt in dat iedereenverplicht is schade aan natuur te voorkomen, te beperken of te herstellen. Voorts dient elke overheid dievergunningen of toestemmingen verleent er over te waken dat er geen vermijdbare schade aan de natuur wordtberokkend (het zogenaamde integratiebeginsel).De burgemeester en de gemeentelijke ambtenaren die hiertoe door de gemeenteraad zijn aangewezen kunnentoezicht uitoefenen op de naleving van de bepalingen van het Natuurbehouddecreet.Naast de zogenaamde horizontale maatregelen (zorgplicht, integratie en stand-still) bevat hetNatuurbehouddecreet ook een uitgebreid hoofdstuk omtrent het gebiedsgericht beleid. Zo krijgen de uitbouwvan een Vlaams Ecologisch Netwerk (VEN) en het Integraal Verwevings- en Ondersteunend Netwerk (IVON) metdit decreet een wettelijke basis. In 2002 werd een eerst deel van 87.000 ha VEN-gebied afgebakend, na hetopenbaar onderzoek bleven hiervan 86.500 ha weerhouden. In totaal zouden er in Vlaanderen 125.000 ha(natuur-)gebieden afgebakend worden die het VEN zullen uitmaken en 150.000 ha die het IVON (het zogenaamdenatuurverwevingsgebied) zullen uitmaken. In het noorden van de gemeente zijn de slikken en de schorrenlangsheen de Schelde aangeduid als GEN (Grote Eenheid Natuur). In het natuurdecreet staan een aantalmaatregelen die de gebieden in het VEN een basisbescherming bieden tot het natuurrichtplan van kracht wordt.In bepaalde gevallen kunnen ontheffingen gegeven worden op de beschermingsvoorschriften. De uitvoering vanactiviteiten is onderworpen aan een bijzondere afwegingsprocedure, de verscherpte natuurtoets.Andere belangrijke bepalingen met betrekking tot natuurbehoud en van belang voor het lokale niveau zijn hetsoortgericht beleid en het betrekken van de lokale overheden bij het natuurbeleid.Het decreet bevat ook de bepalingen voor het opmaken van een Vlaams natuurbeleidsplan en een natuurrapport.Een eerste natuurrapport binnen dit kader is verschenen in 1999.Een eerste uitvoeringsbesluit werd op 23 juli 1998 goedgekeurd en bevat naast concrete bepalingen omtrent deafbakening van VEN en IVON, het voorkooprecht en natuurinrichtingsprojecten, ook de voorwaarden voor hetwijzigen van vegetaties en kleine landschapselementen, met inbegrip van de natuurvergunning. De beslissendeinstantie voor zowel de natuurvergunning, als de meldingsplicht is in de meeste gevallen het schepencollege.Op te merken valt ook dat het Natuurbehoudsdecreet een aantal wijzigingen aangebracht heeft aan hetBosdecreet, waarmee gepoogd werd een aantal conflictpunten tussen de natuurbehouds- en bosbouwsector wegte werken.Belangrijke uitvoeringsmaatregelen zijn de natuurvergunning en het bestaande Bermbesluit. DeNatuurvergunning is na de wijziging van het Natuurdecreet decretaal vastgelegd. De Natuurvergunning, die hetoude Vegetatiewijzigingsbesluit vervangt is van toepassing op vegetaties en kleine landschapselementen en heeftzowel verbodsbepalingen, als bepalingen over een vergunnings- en een meldingsplicht. De gemeente levert denatuurvergunning in eerste aanleg af indien de aanvrager privaatrechtelijk rechtspersoon is.Het bermbesluit (B.S. 2/10/84) legt een natuurvriendelijk bermbeheer op aan alle openbare besturen, door eenaangepast en periodiek maaibeheer met daartoe geschikt materieel en met verbod tot gebruik van biociden. Hetbesluit is van toepassing op bermen en taluds langs wegen, waterlopen en spoorwegen, beheerd doorpubliekrechtelijke rechtspersonen. Een van de belangrijkste bepalingen is dat er 2 maal per jaar gemaaid wordt.Een eerste maal na 15 juni en een tweede maal na 15 september waarbij het bermmaaisel moet verwijderdworden.12.6.10.2. Vogelrichtlijn en HabitatrichtlijnVogelrichtlijnDe 'vogelrichtlijn', oftewel de Europese Richtlijn 79/409/EEG van 2 april 1979 inzake het behoud van devogelstand, legt de lidstaten op maatregelen te nemen ter bescherming van bepaalde vogelsoorten. Doel is om deinstandhouding van alle natuurlijk in het wild levende vogelsoorten op Europees grondgebied te bevorderen.Concreet duiden zij gebieden aan waarin extra beschermingsmaatregelen van kracht zijn. Voor deVogelrichtlijngebieden dient een natuurrichtplan te worden opgesteld en is de natuurvergunning van toepassing.Er zijn in Zwijndrecht geen vogelrichtlijngebieden aangeduid.154 Begeleiding opmaak door PIH

GMBP Zwijndrecht 2007-2013BijlagenBeleidskaderHabitatrichtlijnDe 'habitatrichtlijn', oftewel de Europese Richtlijn 92/43/EEG van 21 mei 1992 inzake de instandhouding van denatuurlijke habitats en de wilde flora en fauna, wil de biologische diversiteit bewaren door natuurlijke habitats tebeschermen. Zoals bij de vogelrichtlijngebieden moeten er gebieden worden aangeduid waar specialebeschermingsmaatregelen van kracht zijn. Ook voor Habitatrichtlijngebieden dient een natuurrichtplan teworden opgesteld en is de natuurvergunning van toepassing. In Zwijndrecht zijn er 2 zones aangeduid alshabitatrichtlijngebied, namelijk de oeverstrook van de Schelde in het noorden, en een stukje van de oeverstrookvan de Schelde in het zuidoosten van de gemeenten. Deze maken deel uit van het habitatrichtlijngebied“Schelde- en Durme-estuarium van de Nederlandse grens tot Gent” (BE2300006).De Schelde herbergt een estuarien ecosysteem met een volledige gradiënt van zout naar zoet. Het relatiefuitgestrekte zoetwatergetijdengebied van de Zeeschelde is zeldzaam, zowel op Europese als op wereldschaal. Inde loop van de 20ste eeuw werd het estuarium ernstig beschadigd: voortschrijdende inpoldering en bedijking, dehaven en bijhorende industrieën groeiden uit tot een havengebied van wereldniveau en ter wille van detoegankelijkheid werd de vaargeul progressief verruimd. Om die negatieve evolutie af te remmen moet eenverdere verdieping van de vaargeul gepaard gaan met een ruimtelijke uitbreiding van het estuarium.Voor de fysische processen is het belangrijk om de plaatselijk te grote getij-energie uit te spreiden en ompiekdebieten in de bovenafvoer te bufferen. Wat de chemische processen betreft, moet vooral dezuurstofhuishouding verbeteren en is een natuurlijke verhouding van stikstof, fosfor en silicium belangrijk omongewenste algenbloei te vermijden. Procesgerichte herstelmaatregelen zijn: de ruimtelijke uitbreiding van hetestuarium door dijken landwaarts te verplaatsen en buitendijkse, opgehoogde gebieden af te graven, deinrichting van gecontroleerde overstromingsgebieden onder gereduceerd getij, de inrichting van binnendijksegebieden als ‘wetlands’ en de plaatsing van situatiesluizen die ook waterbeweging van de rivier naar de valleitoelaten.Oppervlakte: 6005 haHabitats1130 Estuaria1140 Bij eb droogvallende slikwadden en zandplaten1310 Eénjarige pioniersvegetaties van slik- en zandgebieden met Salicornia-soorten en andere zoutminnendeplanten1320 Schorren met slijkgrasvegetaties (Spartinion)1330 Atlantische schorren (Glauco-Puccinellietalia maritimae)2310 Psammofiele heide met Calluna- en Genista-soorten2330 Open grasland met Corynephorus- en Agrostis-soorten op landduinen3150 Van nature eutrofe meren met vegetatie van het type Magnopotamium of Hydrocharition4030 Droge Heide (alle substraten)6410 Grasland met Molinia op kalkhoudende bodem en kleibodem (Eu-Molinion)6430 Voedselrijke ruigten6510 Laaggelegen, schraal hooiland (Alopecurus pratensis, Sanguisorba officinalis)9160 Eikenbossen van het type Stellario-Carpinetum91E0 Overblijvende of relictbossen op alluviale grond ( Alnion glutinoso-incanae)Vissen1099 Rivierprik (Lampetra fluviatilis)1149 Kleine modderkruiper ( Cobitis taenia)Amfibieën en Reptielen1166 Kamsalamander (Triturus cristatus)Tabel 19: Overzicht habitattypes en soorten in het Habitatrichtlijngebied 'Schelde en Durmeëstuarium van deNederlandse grens tot Gent12.6.10.3. JachtdecreetMet het jachtdecreet (24-6-1991) streeft de overheid naar het verstandig gebruik van de wildsoorten en hunleefgebieden rekening houdend met het bredere natuur- en milieubeleid. De nauwe betrokkenheid van dedoelgroep, de jagers, staat centraal. Het verstandig gebruik van wildsoorten en hun leefgebieden kan wordengedefinieerd als de benuttiging van een soort of populatie op een zodanige wijze dat hierdoor het voortbestaanvan de desbetreffende soort of een andere soort of populatie niet in het gedrang komt. Ook het principe van deBegeleiding opmaak door PIH 155

Bijlagen GMBP Zwijndrecht 2007-2013Beleidskaderwildbeheereenheden is op die overweging gebaseerd. De jacht wordt dus niet meer als een loutere oogstactiviteitbeschouwd maar wil een nieuwe mentaliteit bij de jager stimuleren door hem te betrekken bij het beheer van deopen ruimte. Een goed wildbeheer omvat de zorg voor zowel het behoud van een redelijke en gezonde wildstanddoor een verstandige exploitatie van de betrokken wildsoorten als het voorkomen van belangrijke wildschade enpoogt hiermee de belangen van jagerij, landbouw en natuurbehoud met elkaar te verzoenen. Het jachtdecreetregelt o.a. de jachttijden, het jachtrecht, jachtverlof en de jachtmiddelen, ook bestrijding, handel en vervoerkomen aan bod.Wildbeheereenheid: een samenwerkingsverband tussen jachtrechthouders binnen een ruimtelijk begrensd gebieddat meerdere jachtterreinen omvat en waarin een planmatig wildbeheer wordt gevoerd, gericht op hethandhaven of ontwikkelen van een ecologisch verantwoorde wildstand als onderdeel van een brederfaunabeheer, met inachtneming van de belangen van en met de medewerking van derden in hetzelfde gebied;[dit ruimtelijk begrensde gebied wordt het werkingsgebied genoemd] (BVR 9 september 2005). Het opstellen vaneen wildbeheerplan behoort tot de taken van een wildbeheereenheid. Dit plan vormt de basis voor een efficiëntwildbeheer en is een hulpmiddel voor het ontwikkelen van een evenwichtiger wildstand in een bepaald gebied.Bij het opstellen van het plan moet men echter niet alleen de belangen van de jacht op het oog hebben, maarmoet men zorg dragen voor het inpassen van het jachtgebeuren in het algemene beheerskader van het landelijkgebied.12.6.10.4. LandschappendecreetHet decreet 'houdende bescherming van landschappen' van 16 april 1996 regelt de bescherming vanlandschappen en de instandhouding, het herstel en beheer van de in het Vlaamse Gewest gelegen beschermdelandschappen. Er zijn een aantal algemene beschermingsvoorschriften vastgesteld (besluit Vl. Reg. van 3 juni1997) die gelden voor beschermde landschappen. Ze kunnen evenwel worden aangevuld met specifiekevoorschriften die dan voorrang hebben op de algemene. Deze voorschriften hebben tot doel het landschap tebewaren. Er dient per beschermd landschap een beheerplan opgesteld te worden dat uitgevoerd wordt opvrijwillige basis, door middel van beheerovereenkomsten. Hiervoor kunnen premies worden uitgekeerd door hetVlaamse Gewest.12.6.10.5. LandschapsatlasIn het voorjaar van 2001 verscheen de ‘Atlas van de relicten van de traditionele landschappen’, opgemaakt doorde afdeling Monumenten en Landschappen (Ministerie van de Vlaamse Gemeenschap). Dit document, ookLandschapsatlas genoemd, is een historische momentopname van de Vlaamse landschappen op het einde van de20ste eeuw. Het is een inventarisatie die moet leiden tot een streekgerichte aanpak van de landschapszorg. Bijhet samenstellen van deze atlas werd gelet op zowel natuurwetenschappelijke, historische of esthetische ensociaal-culturele waarde van het landschap. Vanuit deze landschapsstudie kunnen op termijn aangeduidegebieden beschermd worden als landschap. De reeds beschermde landschappen zijn hierin ook grotendeels terugte vinden. In de atlas wordt gebruik gemaakt van verschillende gegevenstypes: ankerplaatsen, relictzones, puntenlijnrelicten.Puntrelicten zijn afzonderlijke objecten (monumenten en kleine cultuurhistorische landschapselementen ofcomplexen ervan) met hun onmiddellijke omgeving. Lijnrelicten zijn lijnvormige landschapselementen en hunonmiddellijke omgeving. Deze werden aangeduid op schaal 1/50 000.In de Landschapsatlas is er ook sprake van zogenaamde ankerplaatsen: dit zijn complexen van gevarieerdeerfgoedelementen (zowel punten als lijnen) die een geheel vormen. Ze bezitten een uitgesproken identiteit mettypische, representatieve kenmerken of nemen ruimtelijk een plaats in die belangrijk is voor de zorg of het herstelvan de landschappelijke omgeving. Deze ankerplaatsen zijn aangeduid als een vlak op schaal 1/10 000 en hebbeneen uitgebreide beschrijving gekregen.Relictzones zijn gebieden met een grote dichtheid aan punt- en lijnrelicten, zichten en ankerplaatsen en zoneswaarin de samenhang tussen de waardevolle landschapselementen belangrijk is voor de gehele landschappelijkewaardering. Deze werden aangeduid als een vlak op schaal 1/50 000.156 Begeleiding opmaak door PIH

GMBP Zwijndrecht 2007-2013BijlagenBeleidskader12.6.10.6. ErfgoedlandschappendecreetHet Vlaams Parlement keurde op 28 januari 2004 een decreet goed ‘houdende maatregelen tot behoud vanerfgoedlandschappen’. Het decreet maakt het mogelijk 'erfgoedlandschappen' af te bakenen en met de waardeervan rekening te houden bij de ruimtelijke inrichting van Vlaanderen. Door het decreet zullen zogenaamdeankerplaatsen, zeer waardevolle landschappen, worden aangeduid. Ankerplaatsen zijn de meest waardevollelandschappen, geïnventariseerd in de landschapsatlas. Via de ankerplaatsen is een opname van landschappen inruimtelijke uitvoeringsplannen voorzien. Op dat moment worden ze erfgoedlandschap genoemd. Hetlandschapsbeleid wordt geregeld door de wet van 7 augustus 1931 over het behoud van monumenten enlandschappen, en door het decreet van 16 april 1996 over de landschapszorg. De resultaten van het beleid zijntot nu toe vrij bescheiden. Amper 2,7 procent van het Vlaamse grondgebied is als landschap beschermd. Uit delandschapsatlas die de Vlaamse overheid in 2001 opstelde, blijkt dat Vlaanderen over 220.000 ha waardevollelandschappelijke plaatsen beschikt, ruim 16 procent van het grondgebied. Het decreet dat het Vlaams Parlementgoedkeurde, moet een inhaalbeweging mogelijk maken. Het is de bedoeling dat de techniek van de aanduidingvan ankerplaatsen en van erfgoedlandschappen de belangrijkste manier wordt om landschappen te beschermen.Tergelijkertijd zullen binnen en buiten de erfgoedlandschappen de klassieke beschermingen als landschaptoegepast worden om de kans op het behoud beter te garanderen. Wanneer blijkt dat de juridische instumentenvanuit de ruimtelijke planning ontoereikend zijn voor het integrale behoud van een erfgoedlandschap kan ergeopteerd worden voor de klassieke bescherming als landschap van het geheel of delen ervan.Het instrumentarium waarmee aan landschapszorg kan worden gedaan, werd geoperationaliseerd met drieuitvoeringsbesluiten bij het decreet betreffende landschapszorg van 1996. Die uitvoeringsbesluiten, die op 4 april2003 door de Vlaamse regering werden goedgekeurd, regelen het beheer in de beschermde landschappen envoegen een aantal algemene beschermingsvoorschriften toe aan het besluit van 3 juni 1997.12.6.10.7. Besluit rond beheersovereenkomsten natuurwetgevingIn uitvoering van de verordening inzake steun voor plattelandsontwikkeling (EEG nr. 1257/1999) keurde deVlaamse regering op 10 oktober 2003 (BS 26 november 2003) het besluit betreffende het sluiten vanbeheersovereenkomsten goed en werd een ministerieel uitvoeringsbesluit opgesteld (18 december 2003, BS 13februari 2004; uitgebreid 11 juni 2004, BS 8 september 2004). Dit maakt het mogelijk dat er een subsidie wordtuitgekeerd voor weidevogelbeheer, perceelsrandenbeheer, het herstel, de ontwikkeling en het onderhoud vanKLE’s, botanisch beheer of erosiebestrijding. Het achterliggende idee is dat landbouwers vergoed worden voor hetnaleven van bepaalde beperkingen waardoor ze bijdragen aan een beter milieu en fraaier landschap. Er is eengoed overzicht van alle mogelijke beheersovereenkomsten te vinden op www.ehorizon.be.12.6.10.8. BosdecreetDit decreet (13-6-1990) regelt voor alle bossen - dus niet alleen voor de openbare bossen - in Vlaanderen deverschillende bosfuncties. Naast deze multifunctionaliteit legt het decreet nadruk op bescherming en behoud vanhet bos in Vlaanderen. Het definieert een aantal belangrijke begrippen zoals bebossing, herbebossing ennatuurlijk de term bos zelf. Net zoals alle andere eigenaars van openbare bossen is een gemeente verplicht eenbeheerplan op te maken voor alle bossen in haar eigendom. In 1999 werden naast bossen ook parken opgenomenin het Bosdecreet.Op 10 september 2003 verschenen er in het Staatsblad volgende uitvoeringsbesluiten op het bosdecreet:• beheerplannen van bossen• criteria van duurzaam bosbeheer• erkenning en subsidiëring van bosgroepen• subsidiëring van beheerders van privé en openbare bossenBosbeheersplannenVoor alle openbare bossen (en particuliere bossen groter dan 5 ha) dient een bosbeheersplan opgesteld teworden. Hierin dient de visie op het bos uitgewerkt te worden voor een periode van 20 jaar en volgens demultifunctionaliteit (ecologisch, economisch, sociaal) die het Bosdecreet nastreeft. Het bosbeheersplan wordtgoedgekeurd door de afdeling Bos & Groen. Het beheer van de openbare bossen en van de bossen gelegen in hetBegeleiding opmaak door PIH 157

Bijlagen GMBP Zwijndrecht 2007-2013BeleidskaderVEN moet gebeuren met naleving van de criteria voor duurzaam bosbeheer. Een goedgekeurd beheerplan van eenopenbaar bos, niet gelegen in VEN, in Vogelrichtlijngebied of in Habitatrichtlijngebied of van een privé-bos,opgesteld ter uitvoering van het besluit van de Vlaamse regering van 4 december 1991 betreffende hetvaststellen van de beheerplannen voor de bossen, blijft geldig tot de vervaldatum van het beheerplan. Eenbeheerplan van een openbaar bos, gelegen in het VEN, in vogelrichtlijngebied of in habitatrichtlijngebied, vervaltuiterlijk 2 jaar na het van kracht worden van het natuurrichtplan. Binnen die periode van twee jaar moet eennieuw beheerplan ingediend worden dat rekening houdt met de bepalingen van het natuurrichtplan. Inzakebeheersvisies worden de concepten rond duurzaam bosbeheer en harmonisch parkbeheer in uitvoeringsbesluitengegoten. Diverse criteria en toetsbare indicatoren moeten er voor zorgen dat de beheersvisies voor parken enbossen door een brede basis wordt gedragen en multifunctioneel van aard zijn.BosgroepenEen belangrijk instrument voor de realisatie van duurzaam beheerde bossen zijn de bosgroepen. Zij kunnenbestaan uit openbare en/of particuliere eigenaars. De bosgroeperingen (vroeger art. 7 van het Bosdecreet)worden hierbij verlaten. Enkele doelstellingen van deze bosgroepen zijn het stimuleren van duurzaam bosbeheer,coördineren van beheersdoelstellingen van verschillende eigenaars, het verbeteren van de ecologische functie …Voor deze taken kunnen zij een vergoeding ontvangen.Een bosgroep is een vrijwillig samenwerkingsverband tussen verschillende boseigenaars, zowel openbare als privé,waarbij alle partners op gelijke voet staan met elkaar. In deze samenwerking staat de beheersvrijheid van deeigenaar steeds centraal. De bosgroep kan optreden als organisator van gezamenlijke beheerswerken enhoutverkoop. Door de houtverkoop gezamenlijk te organiseren kunnen gunstigere houtprijzen verkregen wordentegen een lagere kost voor de eigenaar. Afspraken over het gemeenschappelijk inzetten van arbeiders enmateriaal maken het uitvoeren van beheerswerken betaalbaar. De bosgroep kan de administratieve rompslompvoor de eigenaars aanzienlijk verminderen. Ook kan de eigenaar er terecht voor allerlei bosbouwkundigeinformatie, in de vorm van individueel advies, cursussen en excursies. Omdat ze een neutrale positie inneemttussen overheden, eigenaars en bosgebruikers, is de bosgroep een geschikte plaats voor overleg tussenverschillende boseigenaars, natuurverenigingen en bosgebruikers. Afspraken rond recreatie en ecologischeaspecten van het bos kunnen bijvoorbeeld hier gemaakt worden (info:www.bosgroep.be). Bosgroepen wordengesubsidieerd door het Vlaamse Gewest indien ze erkend zijn. Daarvoor zijn een aantal formele stappen nodig(rechtspersoonlijkheid, minimum aantal leden,...). De doelstelling is om tot een gebiedsdekkend netwerk (19bosgroepen) van bosgroepen over heel Vlaanderen te komen tegen eind 2007 (Provincie Antwerpen, 2003). In deprovincie Antwerpen zijn er drie bosgroepen die het volledige traject tot een vereniging met rechtspersoon (vzw)hebben afgelegd nl. de Kempische Heuvelrug, de Zuiderkempen en Antwerpen Noord.Subsidiëring van beheerdersDit nieuwe subsidiëringsbesluit breidt de bestaande regeling uit en er zijn 2 nieuwe subsidies bijgekomen.Voortaan kunnen ook alle openbare boseigenaars (dus ook gemeenten), van de subsidieregeling gebruik maken.Het betreft subsidies voor:‣ Openstelling (voor privé-boseigenaars).‣ Opmaak uitgebreid bosbeheersplan (voor openbare boseigenaars en privé-boseigenaars).‣ Bebossen van Landbouwgronden (voor openbare boseigenaars en privé-boseigenaars). Desubsidieregeling voor het bebossen van landbouwgronden wordt momenteel gewijzigd op Europeesniveau.‣ Ecologische bosfunctie: De subsidie voor de bevordering van de ecologische bosfunctie is alleen bestemdvoor bosbeheerders die beschikken over een goedgekeurd beheerplan volgens de criteria duurzaambosbeheer. Ze krijgen een steuntje om de ecologische rol van hun bos te vrijwaren of te versterken.‣ (Her)bebossen met inheemse boomsoorten (voor openbare boseigenaars en privé-boseigenaars).Toegankelijkheid van bossenDe toegankelijkheid van bossen wordt geregeld via het Bosdecreet en het Besluit van de Vlaamse Regering van 22juni 1993 (BS 15.09.93) betreffende de toegankelijkheid en het occasionele gebruik van de bossen, gewijzigd op24 januari 1996 (BS 30.04.1996) en 9 maart 1999 (BS 20.03.1999). Hierin worden de gedragsregels en toegelatenverplaatsingsmetodes beschreven. Voor een toegankelijk bos wordt het best een toegankelijkheidsreglementopgesteld. Dat mag uiteraard niet in strijd zijn met de inhoud van het bosbeheersplan of met de bepalingen vanhet Bosdecreet en zijn uitvoeringsbesluiten. Het reglement moet weergegeven worden op infoborden bij debelangrijkste toegangspunten van het bos.158 Begeleiding opmaak door PIH

GMBP Zwijndrecht 2007-2013BijlagenBeleidskaderOok de afbakening van speelzones komt aan bod. Naast de boswegen zijn in bossen ook de officiële speelzonestoegankelijk voor jongeren onder de achttien en hun begeleiders. Alle speelzones in de Vlaamse bossen zijn inkaart gebracht en via de website www.bosspel.be kunt u uitzoeken waar er in uw buurt een speelzone is. Eenspeelzone is herkenbaar aan het speelzonebord. Dat wordt geplaatst aan de belangrijkste toegangsweg(en) naarde zone. Meer informatie kan je vinden op www.bosspel.be.De domeinbossen van het Agentschap voor Natuur en Bos en de gemeentelijke bossen zijn toegankelijk voorvoetgangers op de boswegen. Jeugdbewegingen die de paden wensen te verlaten om in het bos te spelen, kunnendit vrij doen in de speelbossen die officieel afgebakend dienen te worden. Buiten de speelbossen moet ertoestemming gevraagd worden om buiten de paden te spelen.In het kader van toegankelijkheid bestaan er subsidiemogelijkheden van de Vlaamse Gemeenschap voor openbareinstanties (via samenwerkingsovereenkomst) en voor privé-eigenaars.12.6.10.9. Harmonisch parkbeheerIn 2001 heeft de afdeling Bos & Groen een beheervisie ontwikkeld in verband met het park- en groenbeheer. Het‘Harmonisch Park- en Groenbeheer’ moet de openbare besturen helpen om de parken en het openbaar groen tebeheren op een manier waarbij er zowel rekening gehouden wordt met de wensen van de gebruikers, als zorggedragen wordt voor de natuur en het milieu (zoals vooropgesteld in het milieubeleidsplan) en dit zonder deduurzaamheid van het groen in gevaar te brengen. Bovendien moeten de verschillende functies die een park enhet groen kunnen vervullen, zoals de ecologische, economische, recreatieve en landschappelijke, samen en inevenwicht kunnen voorkomen.Duurzaamheid, dynamiek en diversiteit zijn de drie basiswaarden van het harmonisch parkbeheer. Dit beheerwordt steeds uitgevoerd met aandacht voor zowel de natuur, het milieu, als de mens.FunctiesBeheer- Sociaal recreatieve functieMensgerichte maatregelen- Esthetische functie- Educatieve, cultuurhistorische, landschappelijke functie- Economische functie- Wetenschappelijke functieNatuurgerichte maatregelen- Ecologische functie- Fauna- florabeschermende functie- Milieubeschermende functie Milieugerichte maatregelenMensgerichte maatregelen in het groenbeheerDe mensgerichte maatregelen beogen het realiseren van een aantrekkelijk en gevarieerd groen waarin deparkgebruiker zijn gading vindt.‣ Openbaar groen staat in zijn geheel open voor recreatie (passieve of actieve).‣ De recreatieve functie van het openbaar groen wordt ondersteund door het verantwoord voorzien vanrecreatieve infrastructuur.‣ Het groenbeheer is gericht op het behouden van het aantrekkelijk, representatief en beeldbepalend karaktervan het openbaar groen ten aanzien van de gebruikers en de omwonenden.‣ De cultuurhistorische en landschappelijke elementen worden prioritair behouden en krijgen een aangepastbeheer.‣ Het groenbeheer is er op gericht de gebruiker een maximale sociale en fysieke veiligheid te waarborgen.Natuurgerichte maatregelen in het openbaar groenDe natuurgerichte maatregelen beogen het instandhouden en/of verhogen van de biodiversiteit.‣ Natuurgericht groenbeheer richt zich op het behouden, en waar kan het verhogen, van de bestaandebiodiversiteit. Hierbij vertrekt men bij voorkeur van de natuurlijke variatie in het aanwezige abiotisch milieu.‣ Natuurlijke processen worden gestimuleerd, de spontane ontwikkeling van flora wordt bevorderd, doodhout dient een plaats te hebben in het openbaar groen.Begeleiding opmaak door PIH 159

Bijlagen GMBP Zwijndrecht 2007-2013Beleidskader‣ Landschapselementen met een hoge natuurwaarde (bv. knotbomen, poelen …) moeten behouden worden eneen aangepast natuurvriendelijk beheer krijgen.‣ De basis van de groenaanleg wordt gevormd door inheemse en ingeburgerde soorten.‣ De recreatie in een gebied met natuurwaarde dient dermate gekozen worden dat een minimale verstoringvan bodem, flora en fauna plaatsvindt.‣ Een natuurgericht groenbeheer vereist continuïteit van het gevoerde beheer; hoe langer hetzelfde beheerwordt gehandhaafd, hoe beter de levensgemeenschappen zich kunnen ontwikkelen; hierdoor neemt desoortenrijkdom en de stabiliteit toe.Milieugerichte maatregelen in het openbaar groenDe milieugerichte maatregelen beogen het voldoen aan de algemene zorgplicht voor het milieu.‣ Het groenbeheer dient te voldoen aan de algemene zorgplicht voor het milieu; iedereen die handelingenverricht of hiertoe de opdracht geeft, is verplicht alle maatregelen te nemen om schade aan het milieu tevoorkomen, te beperken of te herstellen.‣ De mineralenkringloop dient zoveel mogelijk gesloten te zijn; bemesting is in de regel niet wenselijk;bodemverbeteringsmiddelen onder vorm van groencompost zijn toegestaan voor het herstel vangedegradeerde bodems.‣ Het beheer van het openbaar groen dient gericht te zijn op het voorkomen van de verontreiniging vanbodem, lucht, grond- en oppervlaktewater; de nodige aandacht moet besteed worden aan het beperken vanhet energiegebruik en het voorkomen van afval.‣ Het gebruik van bestrijdingsmiddelen dient zoveel mogelijk vermeden te worden; bij gebruik van herbicidenop verhardingen is de kans op afspoeling naar het oppervlaktewater groot; hier dienen anderebestrijdingsmethoden te worden toegepast; voor de toepassing van insecticiden dient voorkeur gegeven teworden aan biologische en milieuvriendelijke middelen.‣ Het beheer van het openbaar groen moet bijdragen aan het integraal waterbeheer; de infiltratiecapaciteitmoet maximaal zijn door toepassing van aangepaste verhardingen of het beperken ervan; ontwatering vanwaterrijke gebieden moet tegengegaan worden.‣ Het groenbeheer maakt zoveel mogelijk gebruik van duurzame materialen zoals FSC-gelabeld hout …12.6.10.10. Bebossing van landbouwgrondenIn het kader van het Vlaamse Programmeringsdocument voor Plattelandsontwikkeling is de oude subsidieregelingvoor het bebossen van landbouwgronden vervangen door een nieuwe steunmaatregel.Nieuw in dit besluit van de Vlaamse regering (28 maart 2003) is dat een forse verhoging van deinkomenscompensatie wordt voorzien, zowel voor landbouwers in hoofdberoep als voor landbouwers innevenberoep. Ook niet-landbouwers kunnen nu een inkomenscompensatie krijgen. Het subsidiebedrag steunt op3 peilers: aanplant, onderhoud en inkomenscompensatie. De subsidie voor onderhoud is echter voortaan enkelbestemd voor privé-boseigenaars, openbare bebossers kunnen hier geen aanspraak op maken. De periode dat hetbos effectief bos moet blijven is verlengd: aanplantingen moeten 25 jaar (i.p.v. 20 jaar) als bos behouden blijvenen kunnen daarna niet zomaar worden gerooid. Hierop is een uitzondering voorzien voor populieren. De aanlegvan een mantelstruweel of een brandsingel wordt gesubsidieerd. Een bebossing als compensatie voor een ontbostgebied, wordt niet gesubsidieerd.12.6.10.11. Decreet houdende vermindering van het gebruik van bestrijdingsmiddelen dooropenbare diensten en het Vlaamse GewestHet decreet (31-01-2002) 'houdende vermindering van het gebruik van bestrijdingsmiddelen door openbarediensten in het Vlaamse Gewest' bepaalt dat het openbare diensten vanaf 1 januari 2004 verboden is ombestrijdingsmiddelen te gebruiken op het openbaar domein. De openbare diensten kunnen wel een uitzonderingaanvragen als zij tijdig een reductieplan indienen. Met behulp van een reductieplan moet een openbaar bestuurer in slagen om tegen ten laatste 2015 geen bestrijdingsmiddelen meer te gebruiken.160 Begeleiding opmaak door PIH

GMBP Zwijndrecht 2007-2013BijlagenBeleidskader12.6.10.12. BermbesluitHet bermbesluit (27-6-1984) is van toepassing op bermen langs zowel wegen als waterlopen waarvan het beheertoebehoort aan o.a. de openbare besturen. De belangrijkste bepalingen zijn het verbod op gebruik van biocidenen de vastlegging van de perioden waarin de bermen gemaaid mogen worden. De bepalingen van dit besluit zijnbeperkt tot het gebied buiten de bebouwde.12.6.10.13. Gemeentelijke bevoegdhedenIn het Natuurbehouddecreet wordt aan de Vlaamse steden en gemeenten het recht gegeven om onroerendegoederen te verkrijgen door onteigening voor algemeen nut om redenen van natuurbehoud.Bovendien kunnen de gemeentelijke ambtenaren die door de gemeenteraad hiervoor werden aangeduid toezichtuitoefenen op de naleving van de bepalingen van het Natuurbehouddecreet. Verder worden ze explicietvernoemd als partners bij het werken aan natuur in de stedelijke omgeving en voor de invulling vannatuurverbindingsgebieden.Binnen de gemeentelijk bevoegdheden valt eveneens de opmaak gemeentelijke beleidsdocumenten zoals eengemeentelijk natuurontwikkelingsplan of een bermbeheerplan.12.6.10.14. Provinciaal natuurontwikkelingsplanIn het Provinciaal natuurontwikkelingsplan (PNOP) wordt de visie van de Provincie Antwerpen gegeven opnatuur, bos, groen en landschap voor korte en lange termijn. De hoofddoelstelling is om natuur, bos, natuurlijkmilieu en landschap te beschermen, herstellen, ontwikkelen en duurzaam te gebruiken vanuit en als noodzaakvoor een duurzame samenleving. In dit plan worden natuurverbindingsgebieden afgebakend en wordt er eengebiedsgerichte coördinatie gepland.De provincie wordt hier opgedeeld in 14 landschapseenheden, naargelang het aanwezige landschap en hetaanwezige natuurtype. Zwijndrecht behoort tot de landschapseenheid Schelde en Scheldepolders.Van belang hierbij is dat grote delen van de poldergronden opgespoten of door haveninfrastructuur in gebruikgenomen zijn. De rust en de beperkte verstoring op grote oppervlakten van deze gronden heeft geleid tot nieuweecologisch waardevolle tot zeer waardevolle landschappen. De uitdijende haven van Antwerpen is dominantaanwezig in het landschapsbeeld. Naast de Schelde heeft ook de militaire geschiedenis van Antwerpen een groteinvloed gehad op het landschapsbeeld. Belangrijkste voorbeelden in de gemeente zijn de forten van St.-Marie,Kruibeke en Zwijndrecht en de Defensieve Dijk. Naast hun (potentiële) belang voor vleermuizen, herbergen eenaantal van hen opvallende vegetaties.Relevante aandachtspunten zijn:‣ Gebiedsgericht:o Bepalingen uit het RSPA (zie 2.1.4.4.)o Bij het integraal waterbeheer is specifieke aandacht noodzakelijk voor de waterkwaliteit en hetmaximaal ontwikkelen van slikken en schorren.o De landschapseenheid is momenteel sterk versnipperd. Ontsnipperende en/of mitigerendemaatregelen zijn met name gewenst op de linkeroever om de bestaande samenhang teversterken.‣ Ecologische kwaliteit:oDe natuurwaarden op linkeroever zijn kwetsbaar tot zeer kwetsbaar voor alle biotootgroepen.De biologische kwaliteit kan versterkt worden in graslanden ten oosten van Fort St-Marie.‣ Soorten:o De forten en schansen zijn van belang voor vleermuizen.‣ Doelgroepen:oNaast een tastbare infrastructuur is het in het havengebied noodzakelijk om sensibiliserend tewerken in functie van tijdelijke situaties zoals een oeverzwaluwenkolonie in een tijdelijkeBegeleiding opmaak door PIH 161

Bijlagen GMBP Zwijndrecht 2007-2013Beleidskaderozandberging. Zij versterken het natuurbewuste denken en geven een meerwaarde aan hetinstellen van een ecologische infrastructuur.Voor het behoud en het beheer van kleine landschapselementen zijn landbouwers devoornaamste doelgroep.12.6.11 Hinder12.6.11.1. Koninklijk besluit houdende vaststelling van geluidsnormen voor muziek inopenbare en private inrichtingenDit KB (24 februari 1977; BS 26 april 1977) legt enerzijds een maximum geluidsniveau vast voor elektronischversterkte muziek in openbare inrichtingen. Anderzijds worden er geluidsnormen vastgelegd die van toepassingzijn in de buurt (in lokalen of gebouwen waarin zich personen bevinden) van om het even welke inrichting waarmuziek wordt geproduceerd.De bepalingen van dit KB zijn niet van toepassing op de via VLAREM I ingedeelde feestzalen endansgelegenheden.12.6.11.2. Luchtverontreiniging door het verwarmen van gebouwenKoninklijk Besluit van 6 januari 1978 tot voorkoming van luchtverontreiniging bij het verwarmen van gebouwenmet vaste of vloeibare brandstof (BS 9 maart 1978) reglementeert het gebruik, het onderhoud en de emissies vaninstallaties voor verwarming van gebouwen, alsook de keuring van nieuwe verbrandingsinstallaties. Inzakeluchtverontreiniging door particuliere bronnen is dit een zeer belangrijke wet, waarvan de controle op eencorrecte naleving praktisch onbestaande is. (Deze bepalingen werden ook opgenomen in VLAREM II, hoofdstuk6.6).12.6.11.3. Veldwetboek en strafwetboekHet veldwetboek (7 oktober 1886, BS 16 oktober 1886) stelt dat het strafbaar is om een 'vuur aan te steken opminder dan 100m van huizen, bossen, heiden, boomgaarden, hagen, …'. Hoewel deze bepaling eigenlijk bedoeld isom brand te vermijden, wordt er tegenwoordig dankbaar naar teruggegrepen om op te treden tegen hetverbranden van afval.Het strafwetboek (8 juni 1867, SB 9 juni 1867) verbiedt het 'om enig voorwerp op iemand (te) werpen, dat hemkan hinderen of bevuilen’. Door een zeer ruime interpretatie van deze tekst, kan dit worden aangegrepen om opte treden tegen luchtvervuiling door verbrandingen of stookinstallaties.12.6.11.4. Gemeentelijke bevoegdhedenHet CBS kan volgens VLAREM II, in afwijking van de geluidsnormen van het KB van 24 februari 1977,muziekactiviteiten toelaten in open lucht en/of in een voor publiek toegankelijke inrichting. Daarnaast makenvele bronnen van geluidshinder nog geen voorwerp uit van een federale of Vlaamse wetgeving en beschikt degemeente dus hier toch over een bijkomende niet onbelangrijke bevoegdheid. Dergelijke bronnen zijn o.a.wedstrijden met motorvoertuigen op de openbare weg, grasmachines en andere tuinwerktuigen,landbouwkanonnetjes (knalinstrumenten voor het afschrikken van vogels),… . Tot slot kunnen via eenstedenbouwkundige verordening, die een stedenbouwkundig element als voorwerp heeft, maatregelen wordengenomen die eventuele geluidshinder beperken.De gemeentelijke bevoegdheid inzake bestrijding van luchtverontreiniging beperkt zich tot verordenend optredenvoor allesbranders en particuliere verbranding van afval. In het gemeentelijk politiereglement kan een bepalingworden opgenomen die het gebruik van allesbranders aan banden legt. Wel kan een gemeente viaverkeerstechnische ingrepen of via een mobiliteitsplan een invloed uitoefenen op het aandeel van het verkeer inluchtverontreiniging. Ook gemeentelijke maatregelen ter bevordering van het rationeel energiegebruik zullenwaarschijnlijk een positief effect hebben op de luchtverontreiniging. Een gemeentelijke stedenbouwkundige162 Begeleiding opmaak door PIH

GMBP Zwijndrecht 2007-2013BijlagenBeleidskaderverordening kan de vestiging of het gebruik van luchtverontreinigende installaties verbieden, voor zover deverordening een stedenbouwkundig element als voorwerp heeft.Wat lichthinder betreft geldt voor de gemeentelijke bevoegdheid hetzelfde als bij geluidshinder. Doordat nogheel wat aspecten niet gereglementeerd zijn op het federale of Vlaamse niveau kan een gemeentebestuurreglementerende initiatieven nemen ter bestrijding van lichtverontreiniging. VLAREM II blijft vaag op het gebiedvan lichtpollutie, zodat er nog heel wat mogelijkheden bestaan voor lokale initiatieven bijvoorbeeld via destedenbouwkundige vergunningen. Nochtans is er in de stedenbouwwetgeving niets voorzien omtrent ditonderwerp, er wordt daar verwezen naar het burgerlijk recht, artikel over lichten en zichten. In hetpolitiereglement worden de regels uit VLAREM vaak herhaald.12.6.12 Mobiliteit en ruimtelijke ordening12.6.12.1. MobiliteitsconvenantIn 1996 ontstonden de mobiliteitsconvenanten om de middelen voor het mobiliteitsbeleid efficiënter in te zetten.In een mobiliteitsconvenant worden afspraken (o.a. rond investeringen) gemaakt tussen Vlaams Gewest,gemeenten, De Lijn en eventueel ook derden. Doel is om de verkeersveiligheid te verhogen, deverkeersleefbaarheid te verbeteren en de vervoersvraag te beheersen. De mobiliteitsconvenant bestaat uit eenmoeder-convenant, waarin de verplichte opmaak van een mobiliteitsplan zit, en verschillende modules. Degemeenten kiezen zelf welke modules voor hen relevant zijn. Er bestaan 19 verschillende modules die handelenrond planning (1 & 19), infrastructuur (2, 3, 4, 5, 6, 14, 16, 17, 18), openbaar vervoer (7, 8, 9), zwakkeweggebruikers (10, 11, 12, 13) en flankerende maatregelen ter ondersteuning van een duurzaam lokaalmobiliteitsbeleid (15). In ruil hiervoor worden door het Vlaams gewest bepaalde infrastructuurprojectenuitgevoerd.12.6.12.2. Decreet op de ruimtelijke ordeningHet decreet op de ruimtelijke ordening, van 18 mei 1999 (BS 8 juni 1999) en zijn latere wijzigingen, is gebaseerdop duurzame ontwikkeling en tracht de ruimte te beheren ten behoeve van de huidige generatie, zonder dat debehoeften van de toekomstige generaties in het gedrang gebracht worden. Om dit te bereiken worden er meerbevoegdheden op het vlak van stedenbouwkundige vergunningen toegekend aan de gemeenten. Die moeten danwel hun 'ruimtelijke deskundigheid' uitbreiden. Dit kan door een gemeentelijk structuurplan op te maken, alsookeen plannenregister, een vergunningenregister en een register van onbebouwde percelen en eenstedenbouwkundige ambtenaar aan te werven.Het decreet bepaalt dat er op de drie beleidsniveaus ruimtelijk structuurplannen moeten worden opgesteld. Dezedienen te bestaan uit een informatief gedeelte, een omschrijving van de gewenste ruimtelijke structuur enbindende bepalingen. Deze ruimtelijke structuurplannen vormen echter geen basis waarop vergunningenverleend of geweigerd kunnen worden. De bindende bepalingen zullen enkel het kader leveren voor deuitvoerende maatregelen. De gewenste Vlaamse, provinciale en gemeentelijke ruimtelijke structuur zalgerealiseerd worden via ruimtelijke uitvoeringsplannen en/of met behulp van stedenbouwkundige verordeningen.Het decreet bepaalt bovendien dat er in elke gemeente een adviesraad voor ruimtelijke ordening (GECORO:gemeentelijke commissie voor ruimtelijke ordening) moet worden opgericht, die een aantal in het decreetvastgelegde opdrachten vervult en bovendien op eigen initiatief of op vraag van het CBS advies verleent over deruimtelijke ordening. Jaarlijks dient er een jaarverslag en een jaarprogramma te worden opgemaakt over hetgevoerde en te voeren ruimtelijke ordeningsbeleid.Het gemeentelijk structuurplan moet passen binnen het Ruimtelijk Structuurplan Vlaanderen en het RuimtelijkStructuurplan Provincie Antwerpen. De provincie moet erop toezien dat een aantal punten uit het gewestelijkestructuurplan worden geconcretiseerd en dat het gevoerde gemeentelijke beleid ook over de gemeentegrenzenheen samenhangend blijft.De BPA’s die dateren van voor de definitieve vaststelling van de gewestplannen vervallen van rechtswege. Degemeenten kunnen wel aan de Vlaamse regering voorstellen om bepaalde plannen te behouden. Wanneer degemeente een definitief goedgekeurd structuurplan heeft, worden in plaats van BPA’s gemeentelijke ruimtelijkeBegeleiding opmaak door PIH 163

Bijlagen GMBP Zwijndrecht 2007-2013Beleidskaderuitvoeringsplannen opgesteld. Het gemeentebestuur dient vóór 1 mei 2007 te beschikken over een goedgekeurdgemeentelijk structuurplan.12.6.12.3. Ruimtelijk Structuurplan Vlaanderen 68Dit plan werd op 23 september 1997 door de Vlaamse regering goedgekeurd. Het geeft de krachtlijnen aan diedoor de diverse bestuursniveaus gehanteerd moeten worden inzake ruimtelijke ordening tot het jaar 2007. Hetconsequent hanteren van deze richtlijnen moet leiden tot een meer samenhangend beleid.Op 12 december 2003 heeft de Vlaamse regering de herziening van het Ruimtelijk Structuurplan Vlaanderendefinitief vastgesteld. De bindende bepalingen werden door het Vlaams Parlement bekrachtigd bij decreet van 19maart 2004. Op 21 april verscheen de herziening in het Belgisch Staatsblad.Het structuurplan wil een ruimtelijke bijdrage leveren om de natuur in Vlaanderen te beschermen en verder telaten ontwikkelen. Hierbij wil men niet alleen komen tot grote natuur- en boscomplexen, maar ook kleinerewaardevolle natuurelementen versterken. In dit kader is onder meer vastgelegd dat op het gewestplan 10.000 habos en 38.000 ha natuur- en reservaatgebieden moeten bijkomen tegen 2007.12.6.12.4. Ruimtelijk Structuurplan Provincie AntwerpenDe provincieraad van Antwerpen stelde op 25 januari 2001 het ruimtelijk structuurplan van de provincieAntwerpen definitief vast. Het uitgangspunt is het efficiënt gebruik van de ruimte en het voorkomen van verdereversnippering. Het plan deelt de provincie op in 4 hoofdruimten, die verder in deelruimten onderverdeeld worden.De provincie kan als beleidsniveau tussen Vlaanderen en de gemeenten instaan voor de ontwikkeling van eensamenhangend beleid over de gemeentegrenzen heen. Het structuurplan is volgens dit principe opgebouwd. Eenaantal punten (vb.: openbaar vervoerstructuur) uit het structuurplan Vlaanderen worden meer geconcretiseerd ener wordt een leidraad aangeboden op een bovengemeentelijk niveau. Hierdoor kan er over de gemeentegrenzenheen toch een samenhangende structuur gecreëerd worden. In dit plan worden natuurverbindingsgebiedenaangeduid, die samen met de verwervingsgebieden het IVON vormen.12.6.12.5. GewestplannenIn de gewestplannen wordt er aangegeven welke ontwikkeling er mogelijk is op welke plaats. In hoofdstuk 2, ziteen weergave van het gewestplan voor de gemeente Zwijndrecht. Door een gemeentelijk structuurplan op testellen kan een gemeente een eigen beleid inzake ruimtelijke ordening voeren. Het laat toe een eigen visie opwonen en werken, leefbaarheid en bereikbaarheid of milieu- en natuurbeleid te ontwikkelen. Omwille van denoodzakelijke samenhang van het ruimtelijke beleid kan een gemeentelijk plan niet strijdig zijn met de visie vanhet Vlaams en provinciaal structuurplan. Er werden verschillende wijzigingen van het gewestplan doorgevoerd:M.B. 26/03/1996In 1996 werden de militaire gebieden forten Saint-Marie en Kruibeke herbestemd van militair gebied naarnatuurgebied en gebieden voor gemeenschapsvoorzieningen en openbaar nut. Het fort van Zwijndrecht werdherbestemd van militair gebied naar natuurgebied en een ‘gebied voor bedrijventerrein, openbaar nut engroenzone’.M.B. 28/10/1998In 1998 werden voor het grondgebied van de gemeente nog een aantal wijzigingen doorgevoerd, omdat hetgewestplan niet meer strookte met het huidige ruimtegebruik of enkele noodzakelijke ingrepen verhinderde:wijziging van bufferzone naar dienstverleningsgebied omwille van de bestaande vergunde toestand (VTB-VAB);intekening van een reservatiestrook voor de aan te leggen rechtse uitrit van E17 naar A11;wijziging van K.M.O.-zone en bufferzone (in het binnengebied Neerstraat) naar agrarisch gebied 69 ; gebied voorgemeenschapsvoorzieningen (meer bepaald uitbreiding van het kerkhof) en gebied voor dagrecreatie;68Goedgekeurd door de Vlaamse regering op 23 september 1997.164 Begeleiding opmaak door PIH

GMBP Zwijndrecht 2007-2013BijlagenBeleidskaderaanduiding van twee zones in zowel Zwijndrecht als in de kern van Burcht als woongebied met bijzonderevoorschriften betreffende de hoogte van de gebouwen (met een beperking tot twee verdiepingen of driebouwlagen).M.B. 07/07/2000Een recente gewestplanherziening m.b.t het grondgebied (kaartbladen 15/3 en 15/4) reserveert een strook voorde aanleg van een parallelweg ten zuiden van E17 (aanduiding in overdruk).M.B. 08/09/2000Een tweede gewestplanwijziging van het gewestplan Sint-Niklaas – Lokeren. De dorpskern van Doel, op hetgrondgebied van de buurgemeente Beveren, wordt herbestemd naar zeehavengebied. Het aan Zwijndrechtgrenzende Groot Rietveld in de Melselepolder en de kreekrestant ‘Melkader’, die aan de Bazeput in het noordenvan Zwijndrecht aansluit, worden herbestemd naar natuurgebied.12.6.12.6. BPA’s en RUP’sVoor een groot deel van de gemeente bestaan er bijzondere plannen van aanleg (BPA) en ruimtelijkeuitvoeringsplannen (RUP). De BPA’s en RUP’s verfijnen de bepalingen van de gewestplannen. Een overzicht van deBPA’s en RUP’s wordt gegeven in hoofdstuk 2.2.2 pagina 12. Er zijn bijkomende afbakeningen en voorschriftenopgenomen over groenbuffers, groeninrichting van recreatiezones, parkgebieden, landbouwgebieden, …GRUP OosterweelverbindingDe Vlaamse regering heeft op 16 juni 2006 het gewestelijk ruimtelijk uitvoeringsplan Oosterweelverbindingdefinitief vastgesteld, dit is een belangrijke stap in de uitvoering van het Masterplan Antwerpen. Dit plan omvathet sluiten van de kleine ring R1 aan de noordzijde van de stad Antwerpen ter hoogte van Oosterweel. Vanbelang voor Zwijndrecht zijn de ingrepen op linkeroever nml. Knoop Noord en Knoop Zuid worden gerealiseerdvoor de uitwisseling van het verkeer tussen E17/E34/Oosterweel/R1 in alle richtingen. Richting rechteroeverwordt een tunnel gerealiseerd met bijhorende infrastructuur (bediening, veiligheid,…). Ter hoogte van deCanadastraat wordt een compact en volwaardig aansluitingscomplex aangelegd. Er wordt een aansluitingvoorzien op de parallelweg. Op deze manier worden Zwijndrecht en Linkeroever ontsloten. De huidigeaansluitingscomplexen nr. 8 (verbinding van de Waaslandhaven met de E34 in oostelijke richting), nr. 7(Zwijndrecht richting Zelzate) en nr. 17 (Zwijndrecht richting Zelzate) zullen vervangen worden door ditaansluitingscomplex. De aansluiting van de parallelweg op de E17 wordt in twee richtingen gesplitst. RichtingKennedytunnel wordt een aansluiting voorzien in knoop E17/R1. De aansluiting richting Gent wordt voorzien aande Pastoon Coplaan. Het huidige op- en afrittencomplex wordt dus aangepast.GRUP Waaslandhave fase 1 en omgevingDit RUP is definitief vastgesteld door de Vlaamse Regering op 7 november 2003. De inhoud van het plan gaat nietalleen over het zeehavengebied Waaslandhaven. Het bevat ook bestemmingen die te maken hebben met deleefbaarheid van de dorpskernen samen met natuurcompensaties die ingevolge de bepalingen van hetnooddecreet van 14 december 2001 voor enkele bouwvergunningen waarvoor dwingende redenen van grootalgemeen belang gelden plus de bepalingen over speciale beschermingszones die in het decreet natuurbehoudmoeten gerealiseerd worden om dit ruimtelijk uitvoeringsplan voor de haven te kunnen vaststellen.Het nooddecreet bevat dus enerzijds die werken die nodig zijn voor het aanleggen en operationeel maken van hetDeurganckdok en anderzijds de natuurcompensaties (waaronder de Zwijndrechtse vlakte) die moeten gerealiseerdworden omdat het uitvoeren van de werken significante effecten heeft op het vogelrichtlijngebied of op hethabitatrichtlijngebied. De natuurcompensaties zijn bijgevolg onlosmakelijk verbonden met het project van hetDeurganckdok. Binnen de tijdelijke en semi-natuurlijke natuurcompensaties gelden stedenbouwkundigevoorschriften die de noodzakelijke (tijdelijke) inrichting voor de compensatie toelaten, er kunnen enkel werkenplaatsvinden die dienstig zijn voor de tijdelijke compensatie tot zolang niet in hun vervanging is voorzien. Dezegebieden worden niet apart op het verordenend grafisch plan weergegeven.69Tijdens het openbaar onderzoek heeft het gemeentebestuur bezwaar ingediend tegen de voorgestelde nieuwe bestemming agrarisch gebied.De agrarische bestemming is op deze plaats strijdig met het ruimtelijk beleidsplan en met het voorontwerp-B.P.A. nr. 1b Dorpscentrum-Neerstraat dat op die plek recreatie voorziet.Begeleiding opmaak door PIH 165

Bijlagen GMBP Zwijndrecht 2007-2013BeleidskaderBij het bestendigen van de bestaande haven wordt het complex van Zwijndrecht, gelegen binnen het GewestplanAntwerpen, in het westen aansluitend op het Beverse deel van en integraal deel uitmakend van deWaaslandhaven bestemd als zeehavengebied.Ter realisatie van de ecologische infrastructuur (streefcijfer 5% van de oppervlakte van het zeehavengebied)kunnen in alle havengebonden bestemmingen maatregelen getroffen worden voor de aanleg, de inrichting enhet beheer van terreinen met het oog op het versterken van de aanwezige natuurwaarden in en buiten hetzeehavengebied.Tenslotte wordt in het ruimtelijk uitvoeringsplan uitwerking gegeven aan de compensatiegebieden die aangeduidzijn voor het historisch passief door de herbestemming van deze gebieden naar natuurgebied. Het betreft hetGroot Rietveld, de defensieve Dijk en de Put van Fien.GRUP Park en Ride MelseleDe Vlaamse regering heeft op 4 februari 2005 het gewestelijk ruimtelijk uitvoeringsplan "Park en Ride te Melsele"definitief vastgesteld. Tussen de kernen van Melsele en Zwijndrecht ligt een open ruimtegebied dat beideSchelde-oevers met elkaar verbindt. Het gebied dankt zijn open karakter aan de 2e fortengordel rond Antwerpen.Midden in de band lopen enkele infrastructuren, tangenten rondom Antwerpen, zoals de Krijgsbaan (de N419), ende goederenspoorlijn die de Waaslandhaven ontsluit op Linkeroever. Het plangebied ligt in een versnipperdlandbouwgebied, en is ingesnoerd door die lijninfrastructuren. Ten oosten ligt de Krijgsbaan die gedeeltelijk isafgeboord met woningen. Ten zuiden van het gebied ligt het woonlint Vendoornstraat met oudere, overwegendaaneengesloten huizen. De goederenspoorlijn vormt een ruimtelijke grens voor het plangebied. Het plangebied isvlak en open. Het wordt gedeeltelijk ingevuld door de park & ride, en is nog gedeeltelijk in gebruik doorlandbouw. Het plangebied valt grosso modo op te delen in vier deelgebieden: de halte, de parking, de buffer enhet landbouwgebied.Er zijn reeds 382 parkeerplaatsen gerealiseerd. Deze eerste “parkeerlob” is aangelegd in waterdoorlatendebestrating en voorzien van bomen en verlichting. Aan de westkant van deze lob is een waterbekken voorzien dathet regenwater opvangt, gedeeltelijk laat insijpelen en langzaam afvoert. De eerste parkeerlob wordt van deomliggende woningen afgescheiden door een groene buffer van 50 meter. Hierin werden kleine heuvelsaangelegd om het licht van de koplampen niet in de woningen te laten binnen schijnen. De buffer werd beplantmet streekeigen laagstammig groen.Het overblijvende landbouwgebied is nog gedeeltelijk in gebruik. Het bevat geen kleine landschapselementen.Parallel met de spoorlijn bevindt zich een rij hoogstammige bomen.Het hele plan ligt slechts voor een klein gedeelte op Zwijndrechts grondgebied, het omvat een driehoek gelegentussen de N70 en de Krijgsbaan wat als agrarisch gebied is ingekleurd op het gewestplan. Dit deel zal in het planvooral gebruikt worden om de verbindingsinfrastructuur naar de Park en Ride te realiseren.12.6.12.7. Afbakening grootstedelijk gebied AntwerpenIn 2003 werden de ruimtelijke ontwikkelingsmogelijkheden van het stedelijk gebied Antwepren onderzocht om zote komen tot een afbakening van het gebied en een actieprogramma van gewenste ruimtelijke ontwikkelingen inhet Antwerpse. Op basis van deze studie, die in 2005 werd afgerond, wordt nu een gewestelijk RUP opgesteld.Van belang voor de open ruimte in Zwijndrecht zijn volgende punten uit de studie:‣ De toenemende versnippering (o.a. door een transformatie van de open ruimte functies) is kenmerkendvoor de open ruimte in en rond Antwerpen.‣ De forten met aanliggende parken fungeren veelal als eilanden van waardevolle natuur temidden vanminder waardevolle gebieden.‣ De slikken en schorren langsheen de Schelde worden landschappelijk hoog gewaardeerd. Het zijn deweinige restanten van het traditioneel rivierenlandschap. De typische percelering van de polders en deaanwezigheid van grachten, beken, rietkragen, struwelen, broekbossen enz. vormen de waardevolleelementen van dit landschapstype.‣ Als reactie op de toenemende verstedelijking bestaat meer en meer interesse voor openbaar groen in dewoonomgeving. Het voorontwerp ruimtelijk structuurplan stad Antwerpen schuift ‘vijf parken’ als een166 Begeleiding opmaak door PIH

GMBP Zwijndrecht 2007-2013BijlagenBeleidskaderconcept naar voor. Vijf parken en het ringbos moeten een samenhangende groenstructuur in Antwerpencreëren, o.a.o een park in het westen met de open ruimten op linkeroever zoals Sint-Anna bos enBlokkersdijk, Middenvijver, Rot en het Vliet.o een park in het zuidwesten met de open ruimten rond de spaghettiknoop, de Schelde, deHobokense polder en het Burchts Weel.Met betrekking tot mogelijke herbestemmingen in de gemeente is het volgende van belang voor de open ruimte:‣ De Boskouter ten zuiden van de E17 wil men herbestemmen naar open ruimte-functies.‣ Voor 3 kleinere gebieden in Nieuwland wordt er een herbestemming naar open ruimte voorgesteld wat inovereenstemming is met de gemeentelijke intenties.12.6.13 Energie12.6.13.1. EnergieprestatiedecreetIn het decreet houdende eisen en handhavingsmaatregelen op het vlak van de energieprestaties en hetbinnenklimaat voor gebouwen en tot invoering van een energieprestatiecertificaat van 7 mei 2004 (BS 30 juli2004), in het kort energieprestatiedecreet, besliste de Vlaamse regering dat voor grotere gebouwen (volume van3.000 m³) energieprestatie-eisen bepaald kunnen worden, bij bouwen of verbouwen. Deze eisen omvattenmogelijk het gebruik van alternatieve energiebronnen, gedecentraliseerde warmtevoorziening en eisen rondventilatie. De berekende energie- en ventilatieprestaties van een gebouw worden uitgedrukt in eenenergieprestatiecertificaat. Deze wetgeving omvat strafclausules voor het niet naleven van de wetgeving en legttoezichts- en opvolgingstaken (energieprestatiedatabank) bij lokale besturen en administratie.Begeleiding opmaak door PIH 167

Bijlagen GMBP Zwijndrecht 2007-2013Verband met Uitvoeringsplan Huishoudelijke Afvalstoffen 2003 - 200712.7. Verband met UitvoeringsplanHuishoudelijke Afvalstoffen 2003 - 2007Uitvoeringsplan Huishoudelijke Afvalstoffen 2003-2007acties omschrijvingGMBPZwijndrechtnr. actieGemeente als initiatiefnemer:Preventie en hergebruikInstrumenten voor preventie34 verder invullen van principe "de vervuiler betaalt" AF4, AF5, AF643 stopzetten verbranden door particulieren IN20Gemeente als betrokkene:Programmering2 voortzetten en uitbouwen provinciale overlegplatformenPreventie en hergebruikPreventie via de consument5 preventieacties algemeen DP2, AF16 promoten preventie van GFT- en groenafval bij particulieren AF17 promoten van afvalarm tuinieren via aanpak tuinarchitecten/aannemers en viatuincentra8 thuiscomposteren van GFT- en groenafval AF19 preventie GFT- en groenafval voorbeeldfunctie van de overheid DP1, DP2, AF310 papier en kartonafval: voorkomen reclamedrukwerk AF111 papier en kartonafval: promoten Robinsonlijst of equivalent systeem AF112 papier en kartonafval: proefproject rond positieve sticker voor reclamedrukwerk14 stimuleren van duurzame producten DP1, DP216 educatieve werking via scholen AF218 extra aandacht voor scholieren van 15 tot 18 jaar AF219 promoten afvalpreventie op evenementen AF1Preventie via de producent/distributeur naar de consument168 Begeleiding opmaak door PIH

GMBP Zwijndrecht 2007-2013BijlagenVerband met Uitvoeringsplan Huishoudelijke Afvalstoffen 2003 - 200722 ondersteunen van initiatieven rond afvalarm winkelen AF1Preventie bij de producent25 drankverpakkingen: ondersteunen actie rond herbruikbare verpakkingen AF126 ondersteunen kringloopcentra AF1Economische instrumenten33 bijsturen van bepaalde fiscale instrumenten (o.m. ecoheffingen en ecoboni)34 Verder invullen van het principe "de vervuiler betaalt" AF535 uitvoeren nieuw subsidiebesluit voor lokale besturen AF136 ondersteunen van de kringloopsector AF1Sociale en communicatieve instrumenten38 voeren van algemene sensibiliserings- en informatiecampagnes naar de bevolking AF139 voeren van onderwerpgebonden informatiecampagnes naar de bevolking DP2, AF1Selectieve inzameling en recyclageSelectieve inzameling51 gefaseerd invoeren van de selectieve inzameling van fracties uit het huishoudelijk AF3, AF5afval52 kwalitatieve verbetering van de selectieve inzameling AF455 de werking van containerparken optimaliseren AF456 opleiding van containerparkwachters tot afvalbemiddelaars AF457 beperken hoeveelheid aangeboden huisvuil AF1, AF458 optimaliseren inzameling GFT-afval AF459 optimaliseren inzameling papier en kartonafval AF460 optimaliseren inzameling glasafval AF461 optimaliseren inzameling PMD-afval AF462 optimaliseren inzameling textielafval AF463 optimaliseren inzameling grofvuil AF464 optimaliseren inzameling bouw- en sloopafval AF465 optimaliseren inzameling groenafval AF466 optimaliseren inzameling oude metalen AF467 optimaliseren inzameling houtafval AF468 optimaliseren inzameling KGA AF470 onderzoek naar en opzetten van een aangepast beleid rond luiers AF172 uitbouwen en optimaliseren inzameling dierlijk afval AF475 optimaliseren aanpak zwerfvuil IN20, AF677 optimaliseren aanpak uitwerpselen van huisdieren AF6Bewerking en verwerking80 optimaliseren samenstelling en afvoer van selectief ingezameld afval AF3, AF4AfzetBegeleiding opmaak door PIH 169

Bijlagen GMBP Zwijndrecht 2007-2013Verband met Uitvoeringsplan Huishoudelijke Afvalstoffen 2003 - 200786 opnemen van compost en gerecycleerde producten in bestekken DP1, DP2, DP3Juridische instrumenten92 optimaliseren handhaving sluikstorten/verbranden en export van afvalstoffen voor IN20nuttige toepassingEconomische instrumenten94 uitvoeren nieuwe samenwerkingsovereenkomst met gemeenten en provincies IN7Sociale en communicatieve instrumenten104 voeren van sensibiliseringscampagnes DP2, AF1Monitoring111 onderzoeken van effect van heffingen en belastingen AF5170 Begeleiding opmaak door PIH

GMBP Zwijndrecht 2007-2013Bijlagen12.8. Verband met ProvinciaalMilieubeleidsplan 2003 -2007Provinciaal Milieubeleidsplan 2003-2007nrproject omschrijvingRuimte voor waterW1.1.4 WatertoetsW1.2.2 Gedifferentieerd waterlopenbeheerW1.2.3 Duurzaam sedimentbeheerW1.2.4 Duurzame waterbeheersingswerkenNatuur, bos, landschap en groenN1.1.2 Inrichten van natuurverbindingsgebiedenN2.1.2 Integratie van soortenbeleid in andere beleidsdomeinenN3.2.1 Agrarisch natuurbeheerN3.3.1 Ondersteuning gemeenten bij vleermuizenbeschermingN3.4.1 Informatie en sensibilisatie over soortenDuurzaam provinciaal beleidD2.1.4 Sensibilisering rond rationeel energiegebruikD2.1.8 Duurzaam bouwen en verbouwen stimulerenD2.2.1 Gemeenten ondersteunen inzake de thema's milieuverantwoordproductgebruik, afvalpreventie, hergebruik van afvalstoffen, illegaalontwijkgedrag, duurzaam watergebruik, duurzame energie, duurzaambouwen en duurzame ontwikkeling in het algemeenD2.2.2 Een communicatiebeleid rond ons intern milieuzorgsysteem uitbouwennaar de gemeenten toe en de gemeenten ondersteunen bij decommunicatie over hun intern milieuzorgsysteemMobiliteitM1.2.1 Ondersteunen van gemeentenHinderH1.1.1 Verder ondersteunen en uitbouwen onderzoeksgebied hinder binnenhet PIHGebiedsgericht beleid9.5 BosgroepenGemeenten en doelgroepenG2.1.1 Verder uitbouw van de regiowerking milieu en natuurGMBP Zwijndrechtnr actieWA14, WA17, WA18WA12, WA13WA12, WA13WA1, WA2, WA3, WA4, WA5,WA6NA14NA24NA14NA1, NA3, NA4, NA13, NA14,NA41DP7DP2, DP4, DP5, DP6 DP7, AF2,AF3, AF4, AF6, AF8, AF9, AF10,AF11, AF12, AF13, WA14,WA15, WA16, WA17, EN1, EN3,EN4, EN5, EN7, EN8, EN9IN11, IN12, IN13, DP1MO2, MO7, MO8IN23Begeleiding opmaak door PIH 171

GMBP Zwijndrecht 2007-2013BijlagenG2.1.2 Uitbouw van een provinciaal aanspreekpunt voor steden en gemeenten IN23in het kader van de samenwerkingsovereenkomst met het VlaamsGewestG2.1.3 Ondersteuning GEMPAIN23Instrumenten11.5.2 Milieudatabanken IN14, IN15, IN17172 Begeleiding opmaak door PIH

GMBP Zwijndrecht 2007-2013Bijlagen12.9. Verband met MINA – plan 3MINA-plan 3nr project omschrijvingGMBP Zwijndrechtnr actieThemabeleid2-1 Verdunning van de ozonlaag2-2 Verandering van het klimaat door het broeikaseffect MO1, MO2, MO4, HI6,HI10,EN12-3 Verontreiniging door fotochemische stoffen MO1, MO2, MO4, HI82-4 Verzuring HI92-5 Vermesting2-6 Verspreiding van milieugevaarlijke stoffen DP62-7 Verontreiniging en aantasting van de bodem WA132-8 Verontreiniging door afvalstoffen2-9 Verstoring van watersystemen2-9a Integraal waterbeleid WA72-9b Verontreiniging van oppervlaktewater WA9 WA102-9c Verdroging WA12, WA15, WA16, WA17,WA182-10 Hinder2-10a Verstoring door geluid NA162-10b Verstoring door geur HI72-10c Verstoring door licht HI13, EN52-11 Versnippering NA17, NA32, NA392-12 Verlies aan biodiversiteit NA1, NA2, NA3, NA4, NA5,NA6, NA7, NA8, NA9, NA10,NA11, NA12, NA13, NA14,NA15, NA16, NA18, NA19,NA20, NA21, NA22, NA23,NA24, NA25, NA26, NA28,NA30, NA32, NA34, NA35,NA36, NA37, NA40, NA41Geïntegreerd overheidsbeleid5D Samenwerking met andere overhedenIN1, IN14, IN15, IN17, IN24Instrumenten7-2 Beleidsonderbouwende instrumenten IN14, IN15, IN17Begeleiding opmaak door PIH 173

GMBP Zwijndrecht 2007-2013Bijlagen12.10. ModelcontractSamenwerkingsovereenkomst:Biodiversiteit in je gemeente / stadGemeenten en steden hebben tal van mogelijkheden om rond biodiversiteit op hun grondgebied te werken. Doorhet afsluiten van een samenwerkingsovereenkomst tussen de gemeente/stad en lokale groeperingen kan deonderlinge samenwerking rond soortbescherming bestendigd worden. Acties binnen “Biodiversiteit in jegemeente” passen perfect in de samenwerkingsovereenkomst 2005-2007 “Milieu als opstap naar duurzameontwikkeling – Cluster Natuurlijke Entiteiten”. Met deze typeovereenkomst die aan de lokale noden aangepastkan worden willen we een aanzet geven aan de gemeenten om samen met lokale groeperingen rondsoortbescherming naar buiten te kunnen treden.Samenwerkingsovereenkomst tussen Natuurpunt afdeling / werkgroep ………………………… en de gemeente / stad………………………………….Tussen enerzijds Natuurpunt afdeling/werkgroep ………………………………………, waarvoor optreedt de heer /mevrouw………………………………………, werkgroep/afdelingsvoorzitter, hierna de plaatselijke afdeling / werkgroepgenoemdEnAnderzijds de gemeente / stad ……………………………….., vertegenwoordigd door de gemeenteraad, waarvooroptredenDe heer / mevrouw …………………………………………….., burgemeesterEn de heer / mevrouw ………………………………………….., gemeentesecretarisDie handelen ter uitvoering van de beslissing van de gemeenteraad / college van burgemeester en schepenen van………………………, hierna de gemeente te noemen.Artikel 1De gemeente engageert zich projecten te willen uitwerken om de biodiversiteit in de gemeente veilig te stellenen (lokaal) bedreigde soorten beter te beschermen. De gemeente kan hiervoor de nodige kanalen ter promotie ensensibilisering rond acties ter beschikking stellen. De gemeente wil hierbij voor concrete acties de nodigetechnische en / of financiële steun toekennen en / of materiaal ter beschikking stellen. Volgende thema’s wordendoor de gemeente onderschreven (aankruisen welke thema’s de gemeente wenst te onderschrijven):1 Vleermuizen op zolders2 Vleermuizen in huizen3 Winterverblijfplaatsen van vleermuizen4 Vleermuizen in holle bomen5 Floragericht bermbeheer6 Insectenvriendelijk bermbeheer7 Overzetacties/poelen en amfibieën8 Acties voor steenuil9 Acties voor huiszwaluw174 Begeleiding opmaak door PIH

GMBP Zwijndrecht 2007-2013Bijlagen10 Acties voor boerenzwaluw11 Acties voor oeverzwaluw12 Acties voor zwarte roodstaart13 Hoe omgaan met vos en steenmarter?14 Muurvegetaties15 Overige:Concreet zal de gemeente……………………(omschrijving van welk technische, financiële en/of materiële middelen de gemeente per thema wil inzetten enop welke basis. Technische middelen kunnen bijvoorbeeld zijn het ter beschikking stellen van een hoogtewerkerom kunstnesten op te hangen, groendienst inzetten bij aanleg en onderhoud van poelen,… Financiële middelenkunnen projectsubsidie zijn, maar ook de financiering van nestkasten of de financiering om een zolder van hetgemeentelijk patrimonium voor vleermuizen geschikt te maken. Materiële ondersteuning kan het beschikbaarstellen van tentoonstellingspanelen of bijvoorbeeld amfibieënfuiken om poelen te bemonsteren,…)Artikel 2De plaatselijke afdeling/werkgroep zal de gemeente ondersteunen met haar deskundigheid en promotiemateriaalter beschikking zoals een informatieve website met informatie rond de verschillende thema’s en educatievefolders, onderzoeken uitvoeren, opvolgen hoe de soort evolueert en zal eveneens contacten, in samenwerkingmet de gemeente, leggen met andere partners om aan de soortbescherming te werken.De gegevens die worden verzameld worden door de afdeling/werkgroep aan de gemeente bezorgd.Tevens zal de plaatselijk afdeling/werkgroep de praktische uitvoering van concrete acties (Omschrijving van deacties zoals bijvoorbeeld ophangen van nestkasten, ruimen van poelen, overzetten van amfibieën,… ) op zichnemen.Artikel 3Beide partijen engageren zich om de bevolking en andere organisaties maximaal bij de projecten te betrekken enom samen rond de acties te communiceren.Artikel 4De gemeente onderschreef de samenwerkingsovereenkomst 2005-2007 “Milieu als opstap naar duurzameontwikkeling – Cluster Natuurlijke Entiteiten” wel / niet (schrappen wat niet past) op het niveau 1 / 2. De actiesrond soortbescherming en biodiversiteit zullen hierin kaderen.Deze overeenkomst werd ondertekend in ……………………., op …………………. in vijf originele exemplaren. Elke partijverklaart een origineel ondertekend exemplaar te hebben ontvangen.Namens de plaatselijke afdeling van NatuurpuntDe afdelingsvoorzitterDe afdelingssecretarisNamens de gemeente/stadDe gemeentesecretarisDe burgemeesterBegeleiding opmaak door PIH 175

GMBP Zwijndrecht 2007-2013Bijlagen12.11. BibliografieAntrop M. 1989. Het landschap meervoudig bekeken. Monografieën Stichting Leefmilieu, uitgeverij Pelckmans,400 p.Bam (Beheersmaatschappij Antwerpen mobiel). 2005. Plan milieueffectrapport, Masterplan Antwerpen.Bauwens, D. & Claus, K. 1996. Verspreiding van amfibieën en reptielen in Vlaanderen. De Wielewaal. Turnhout.Criel, D., Lefevre, A., Van Den Berge, K., Van Gompel, J., Verhagen, R. 1994. Rode lijst van de zoogdieren inVlaanderen. AMINAL, Brussel.De Beer D. en Martens Ch. 2007. Bryum dyffrynense in Zeebrugge en Zwijndrecht, nieuw voor België. Dumortiera91, 25-26De Knijf G., Anselin A., Goffart P. & Tailly M. (eds.) 2006. De libellen (Odonata) van België: verspreiding – evolutie– habitats. Libellenwerkgroep Gomphus i.s.m. instituut voor Natuur- en Bosonderzoek. Brussel.Devos, K., Anselin, A. & Vermeersch, G. 2004. Een nieuwe Rode Lijst van de broedvogels in Vlaanderen (versie2004). Atlas van de Vlaamse broedvogels 2000-2002 (ed. by Vermeersch, G., Anselin, A., Devos, K.,Herremans, M., Stevens, J., Gabriëls, J., Van Der Krieken, B.). pp. 60-75. Instituut voor Natuurbehoud,Brussel.ECCB - European Committee for the conservation of Bryophytes. 1995. Red Data Book of European bryophytes.TrondheimFederale en Vlaamse overheid, voor het plan relevante wetteksten (decreten, reglementen, wetten, …) werdenopgezocht via de website http://www.cass.be/wet/wet.htmGansemans J. & H. Van den Camp. 2002. Integrale natuurontwikkeling rond Kallo: een groen buffer tussenwoongebied en industrie. Een rapport van de WNLW.Groep Planning. 2000. Mobiliteitsplan gemeente Zwijndrecht.Kloeg D, et al. 1991. Natuur & Milieu Encyclopedie. Stichting Natuur en Milieu, Groen Boekerij, p 359.Maes, D. & Van Dyck, H. 1999. Dagvlinders in Vlaanderen - Ecologie, verspreiding en behoud. Stichting Leefmilieui.s.m. Instituut voor Natuurbehoud en Vlaamse Vlinderwerkgroep, Antwerpen/Brussel.Maes, D. & Van Dyck, H., 1996. Een gedocumenteerde Rode lijst van dagvlinders van Vlaanderen. Mededelingenvan het Instituut voor Natuurbehoud 1996 (1): 1-154pp.Ministerie van de Vlaamse Gemeenschap Departement Leefmilieu en Infrastructuur, Administratie Ruimtelijkeordening, Huisvesting, Monumenten en Landschappen, Afdeling ruimtelijke planning. 1997. RuimtelijkStructuurplan Vlaanderen.Ministerie van de Vlaamse Gemeenschap Departement Leefmilieu en Infrastructuur, Administratie Milieu, Natuur-, Land- en Waterbeheer. 2002. MINA-plan 3. Het Vlaamse milieubeleidsplan 2003-2007.PIH. 1994. Milieu-inventarisatie regio Antwerpen-Noord. Oppervlaktewater.PIH. 1993. Milieu-inventarisatie regio Antwerpen-Noord. Grondwater.PIH. 1992. Milieu-inventarisatie regio Lier. Slibinventarisatie.PIH. 1996. Milieu-inventarisatie regio Antwerpen-Noord. Geluid.PIH. 1996. Gemeentelijk Natuurontwikkelingsplan Zwijndrecht.PIH. 2002. Waterbodem. Vijver, Half Maan.PIH. 2002. Half Maan Beheersplan Zwijndrecht.PIH. 2004. Provinciaal NatuurOntwikkelingsPlan.Provincie Antwerpen & AMINAL. 1996. Grondwaterkwaliteit in de Provincie Antwerpen.Provincie Antwerpen, Dienst Milieu en Natuurbehoud. 2002. Provinciaal Milieubeleidsplan 2003-2007.Provincie Oost-Vlaanderen. 2006. Actieplan van het deelbekkenbeheerplan van de Barbierbeek.Provincie Oost-Vlaanderen. 2006. Actieplan van het deelbekkenbeheerplan van het Land van Waas.Pue (De) E., Lavrysen L. & Stryckers P. 2006. Milieuzakboekje, 20 e uitgave 2006. Kluwer.Siebel H., Bijlsma R. & Bal D. 2006. Toelichting op de Rode Lijst Mossen. Ministerie van LNVStudiegroep Omgeving. 2000. Provinciaal Ruimtelijk Structuurplan Antwerpen.Vandelannoote A. e.a. 1998. Atlas van de Vlaamse Beek- en Riviervissen. Opgemaakt door vzw Water-Energik-Vlario ism UIA, Instituut voor Natuurbehoud, KUL, IBW en AMINAL afdeling Bos & Groen.Van Landuyt W., Hoste I., Vanhecke L., Van den Bremt P., Vercruysse W. & De Beer D. 2006. Atlas van de flora vanVlaanderen en het Brussels Gewest. Instituut voor natuur- en bosonderzoek, Nationale Plantentuin vanBelgië & Flo.Wer.176 Begeleiding opmaak door PIH

GMBP Zwijndrecht 2007-2013BijlagenVerkem S., De Maeseneer J., Vandendriessche B., Verbeylen G. & Yskout S. 2003. Zoogdieren in Vlaanderen.Ecologie en verspreiding van 1987 tot 2002. Natuurpunt Studie & JNM-Zoogdierenwerkgroep, Mechelen& Gent, België.VIWC. 2001. De Europese Kaderrichtlijn Water. Een leidraad.VLM. 1996. Gids bij het nieuwe mestdecreet.VLM, webstek. (5 oktober) 2006. http://www.vlm.beVMM. 2000. Waterwegwijzer voor architecten.VMM. 2000. Lozingen in de lucht. 1980-1999.VMM. 2000. Luchtkwaliteit in het Vlaams Gewest, jaarverslag immissiemetingen kalenderjaar 1998 enmeteorologische jaren 1998 & 1999.VMM. 2002. Lozingen in de lucht. 1980 – 2001.VMM. 2002. Luchtkwaliteit in het Vlaams Gewest.VMM. 2002. Waterkwaliteit – Lozingen in het water 2001.VMM. 2003. Waterkwaliteit – Lozingen in het water 2002.VMM. 2006. Meetresultaten van waterkwaliteit voor de jaren 1989 tot 2006. http://www.vmm.beVMM. 2006. Lozingen in de lucht 1990 - 2005.VMM. 2006. Luchtkwaliteit in het Vlaams Gewest 2005, jaarverslag immissiemetingen kalenderjaar 2005.Begeleiding opmaak door PIH 177

GMBP Zwijndrecht 2007-2013Bijlagen12.12. Cartografische bronnenAtlas van de Vlaamse Beek- en Riviervissen, VANDELANNOOTE et al. (1998). Versiedatum 14-05-03. Databankonderzoeksgroep ecosysteembeheer (UIA).Beschermde landschappen, stads- en dorpsgezichten. Versiedatum: 20-07-01. MVG - departement LIN - AROHM- afdeling Monumenten en Landschappen (OC GIS-Vlaanderen).Biologische Waarderingskaart (BWK). Versiedatum 12-11-1998. Provincie Antwerpen (INBO)Biologische Waarderingskaart en natuurgerichte bodembedekkingskaart van het Vlaamse Gewest. Versiedatum30-08-05. INBOBoskaart. Versiedatum 20-06-2000. MVG – departement - LIN – AMINAL - afdeling Bos & Groen (VLM (OC) ismLIN (Afdeling Bos en Groen))Bosreferentielaag 2002. MVG - departement LIN - AMINAL - afdeling Bos & Groen. (OC-product)Erkende Natuurreservaten. Versie 30-08-01. MVG - departement LIN -AMINAL - afdeling Natuur.Gewestplan, vector, toestand 2006. MVG - departement LIN - AROHM - afdeling Ruimtelijke Planning. (OCproduct)Habitatrichtlijngebieden, versiedatum 01-10-01. MVG - departement LIN - AMINAL - afdeling Natuur. (OCproduct)Kadscan 2001 Gescande, gegeorefereerde kopie van de kadastrale perceelplans. Administratie van het Kadaster,Registratie en Domeinen (AKRED). (OC GIS-Vlaanderen).Landschapsatlas, de digitale versie. Versiedatum 24-07-01. MVG – departement LIN – AROHM - Monumenten enLandschappen. (OC - GIS-Vlaanderen)Topografische kaart 1/10.000, raster, zwartwit, uitgave 1991-2002. Gegevens zijn eigendom van het NationaalGeografisch Instituut. (OC-product)VEN-gebieden, toestand 17/10/2003. MVG - departement LIN - AMINAL - afdeling Natuur. (OC-product)Vlaamse Natuurreservaten. Versiedatum 30-08-01. MVG - departement LIN - AMINAL - afdeling Natuur.Vogelrichtlijngebieden. Versiedatum 01-10-01. MVG - departement LIN - AMINAL - afdeling Natuur. (OCproduct)Vismigratieknelpunten. Versiedatum 29-01-04. MVG - departement LIN – AMINAL – afdeling Water.Vlaamse Hydrografische Atlas – Waterlopen, toestand 04-07-2006. MVG - departement LIN - AMINAL, - afdelingWater (AGIV-product)Waterelementen volgen Teleatlas. Versie 2001. TeleAtlas Data Gent NV. (OC-product)178 Begeleiding opmaak door PIH

GMBP Zwijndrecht 2007-2013Bijlagen12.13. Lijst met gebruikte afkortingenAfkortingACAEEAAMINALAROHMAWPAWWBAMBBIBDBPABSBVRCBSCFKCIPALCOPRODADIFTARDULOMIDuLo-waterplanDWAEandisEOXFAVVFSCGECOROGEMPAGENGFTGGOGISGMBPVerklaringAdministratief centrumAfgedankte elektrische en elektronische apparatuurAdministratie Milieu-, Natuur-, Land- en WaterbeheerAdministratie Ruimtelijke Ordening, Huisvesting en Monumenten en LandschappenAlgemeen waterzuiveringsprogrammaAntwerpse waterwerkenBeheersmaatschappij Antwerpen mobielBelgisch biotische indexBestendige deputatieBijzonder plan van aanlegBelgisch StaatsbladBesluit van de Vlaamse regeringCollege van burgemeester en schepenenChloorfluorkoolwaterstofCentrum voor informatica provincies Antwerpen en LimburgOnpartijdige instelling voor de controle van de bouwproductenDuurzaamheidsambtenaarGedifferentieerd tarief voor afvalverwijderingDuurzaam lokaal milieubeleidDuurzaam lokaal waterplanDroogweerafvoerElektriciteit, aardgas, netten, distributieExtraheerbare organohalogenenFederaal agentschap voor de veiligheid van de voedselketenForest stewardship councilGemeentelijke commissie voor ruimtelijke ordeningGemeentelijke milieuambtenaren van de provincie AntwerpenGrote eenheden natuurGroente-, fruit- en tuinafvalGenetisch gemanipuleerd organismeGeografisch informatiesysteemGemeentelijk milieubeleidsplanBegeleiding opmaak door PIH 179

GMBP Zwijndrecht 2007-2013BijlagenGNOPGOGGRGRSPGRUPGZIBAIBOGEMICTIGEANIVA ROIVONKGAKLEKMOKWZILNELOGO P.R.A.A.M.MAPMBMBPMERMGIGemeentelijk natuurontwikkelingsplanGecontroleerd overstromingsgebiedGemeenteraadGemeentelijk ruimtelijk structuurplanGewestelijk ruimtelijk uitvoeringsplanGrondgebiedszakenIndividuele behandeling van afvalwaterIntercommunale voor huisvuilverwijdering voor Burcht en omliggende gemeentenInformatie en communicatietechnologieIntercommunale grondbeleid en expansie AntwerpenIntern verzelfstandigd agentschap ruimtelijke ordeningIntegraal verwevings- en ondersteunend netwerkKlein gevaarlijk afvalKleinschalig landschapselementKleine of middelgrote ondernemingKleinschalige waterzuiveringsinstallatie. Dit is een waterzuiveringsinstallatie voor hetafvalwater van 20 tot 2000 inwoner equivalenten.Leefmilieu, natuur en energieLokaal gezondheidsoverleg preventieve acties Antwerpen middenMestactieplanMinisterieel besluitMilieubeleidsplanMilieu-effectenrapportMilitair geografisch instituutMINA-plan Vlaams milieubeleidsplan. Het MINA-plan 2 liep van 1997 tot en met 2002, het MINA-plan 3loopt van 2003 tot en met 2007.MiNa-raadMilieu- en natuurraadMJPMilieujaarprogrammaMKROSMilieuklachten-, registratie- en opvolgingssysteemMMISMilieu management informatiesysteemMOSMilieuzorg op schoolMTManagementteamNO xChemisch symbool voor stikstofoxideOVAMOpenbare afvalstoffenmaatschappij voor het Vlaamse gewestOVOOpleidings- en vormingsinstituut voor overheidspersoneelPAKPoly aromatische koolwaterstofPIDPAProvinciale en Intercommunale Drinkwatermaatschappij der Provincie AntwerpenPIHProvinciaal Instituut voor HygiënePMParticulate matter (Fijn stof)PMBPProvinciaal milieubeleidsplan180 Begeleiding opmaak door PIH

GMBP Zwijndrecht 2007-2013BijlagenPMDREGRSPRSPVRUPRWARWZISOTRPVENVLACOVLAREAVLAREM IVLAREM IIVLAREBOVLIFVLMVMHVMMVVOGVVSGVZWWBEZAPPAPlastic flessen en flacons, metalen verpakkingen en drankkartonsRationeel energiegebruikRuimtelijk structuurplanRuimtelijk structuurplan VlaanderenRuimtelijk uitvoeringsplanRegenwaterafvoerRioolwaterzuiveringsinstallatieSamenwerkingsovereenkomst ‘milieu als opstap naar duurzame ontwikkeling’Totaal rioleringsplanVlaams ecologisch netwerkVlaamse compostorganisatieVlaams reglement inzake afvalvoorkoming en -beheerVlaams reglement betreffende de milieuvergunningVlaams reglement houdende algemene en sectorale bepalingen inzake milieuhygiëneVlaams reglement betreffende de bodemsaneringVlaams landbouwinvesteringsfondsVlaamse landmaatschappijVlaamse milieuholdingVlaamse milieumaatschappijVlaamse vereniging voor openbaar groenVlaamse vereniging voor steden en gemeentenVereniging zonder winstoogmerk(en)WildbeheereenheidZwervuilactie voor een propere provincie AntwerpenBegeleiding opmaak door PIH 181

GMBP Zwijndrecht 2007-2013 Bijlagen12.14. Overwegingsdocument12.14.1 Doel van het overwegingsdocumentDit document komt tegemoet aan de decretale bepaling dat de gemeenteraad het definitieve plan vaststelt bij een met redenen omkleed besluit, waarbij in het algemeenwordt vermeld, in welke mate rekening werd gehouden met de ingediende adviezen en opmerkingen.Het document geeft weer welke adviezen en opmerkingen tijdig bij het gemeentebestuur zijn ingediend. Het bevat eveneens een overzicht van de geboden advies- eninspraakmogelijkheden en de belangrijkste wijzigingen die zijn aangebracht in het ontwerpplan om tot een definitief plan te komen.12.14.2 Kennisgeving ontwerpplanHet ontwerpplan werd overgemaakt voor advies aan:- de administrateur-generaal van OVAM, VLM en VMM;- de directeur-generaal van AMINAL, AROHM, de Administratie Gezondheidszorg en de Administratie Economie;- de Bestendige Deputatie van de Provincieraad van Antwerpen;Er werd voor de bevolking, milieuraad en gemeenteraadsleden een infovergadering georganiseerd op 3 september 2007.De ter inzage legging en de termijn van het openbaar onderzoek werden ter kennis gegeven aan de bevolking d.m.v. publicaties in :- Huis aan huis (editie van 29/08/2007)- Het Nieuwsblad (editie van 24/08/2007)- De Standaard (editie van 24/08/2007)Het Nieuwsblad is een dagblad met een regionaal karakter, de Standaard is een dagblad, Huis aan huis is een lokaal weekblad. Ook de informatievergadering werd in dezebladen aangekondigd. Het openbaar onderzoek werd ook in het infoblad van oktober 2007 gepubliceerd, en werden aangeplakt op de gemeentelijke infoborden.Daarnaast werden het openbaar onderzoek en de informatievergadering ook aangekondigd op de website.De ontwerptekst was tijdens het openbaar onderzoek te raadplegen op de webstek van de gemeente (http://www.zwijndrecht.be).Het openbaar onderzoek liep van 23 augustus 2007 tot 22 oktober 2007.182 Begeleiding opmaak door PIH

GMBP Zwijndrecht 2007-2013Bijlagen12.14.3 Overzicht van de adviezen en opmerkingenAlle adviezen en opmerkingen zijn binnen de vastgestelde termijn van het openbaar onderzoek toegekomen bij het gemeentebestuur. De adviezen worden hieronder kortbesproken.1) OVAM 15 oktober 2007OVAM vindt dat het milieubeleidsplan rekening houdt met alle facetten van het afvalstoffenbeleid. OVAM stelt 3 bijkomende acties rond bodem voor.2) Milieuraad 15 oktober 2007De milieuraad heeft een aantal opmerkingen (onder andere schrijffouten) en een aantal voorstellen voor nieuwe acties of uitbreiding van acties.3) Mevr. Rosiers 17 oktober 2007Mevr. Rosiers heeft een viertal bladzijden met opmerkingen over het milieubeleidsplan.4) VMM 19 oktober 2007VMM is tevreden met het engagement dat het gemeentebestuur neemt om een milieubeleidsplan op te maken. Ze vindt dat de gemeente een goede kennis heeft van dehuidige milieuproblematiek op haar grondgebied en van de huidige milieuwetgeving. De gemeente wil werk maken om een aantal knelpunten prioritair op te lossen. Verdergeeft de VMM nog een aantal algemene en concrete opmerkingen en formuleert ze waar nodig alternatieven.5) Departement LNE (Leefmilieu, Natuur en Energie) 22 oktober 2007Globaal spreekt LNE haar waardering uit voor dit plan. Het grootste deel van het advies bestaat echter uit concrete opmerkingen en alternatieven. Globaal geeft LNE eengunstige evaluatie.6) Dhr. Maes 22 oktober 2007Als lid van de milieuraad en Natuurpunt, en als geïnteresseerd burger, heeft dhr. Maes nog enkele voorstellen voor het milieubeleidsplan, voornamelijk handelend over natuur.7) Bestendige deputatie van de provincie Antwerpen 23 november 2007De bestendige deputatie van de provincie Antwerpen vindt het milieubeleidsplan zowel inhoudelijk als structureel een goed milieubeleidsplan. Het is overzichtelijk enkernachtig. Ze vindt het positief dat het plan o.a. gebaseerd werd op een evaluatie van het vorige milieubeleidsplan. Ze is wel van mening dat een aantal acties te summierbeschreven zijn om ze volledig te begrijpen of naar waarde te kunnen schatten. Daarnaast heeft de provincie nog een aantal extra bemerkingen.183 Begeleiding opmaak door PIH

GMBP Zwijndrecht 2007-2013 Bijlagen12.14.4 Voorstel aanpassingenEr zullen enkele tekstuele en vormelijke aanpassingen uitgevoerd worden die echter geen inhoudelijke wijzigingen tot gevolg zullen hebben (het gaat hier voornamelijk overtypfouten in de oorspronkelijke tekst). Deels gebeurden deze aanpassingen door de auteurs, deels gebeurden ze op aangeven van adviesverlenende instanties en burgers.Hieronder volgt in Tabel 20 een overzicht van de meer ingrijpende inhoudelijke aanpassingen die aangebracht werden in het definitieve milieubeleidsplan van de gemeenteZwijndrecht. Het betreft vooral aanvullingen in de algemene tekst en wijzigingen en/of aanvullingen van acties. De paginanummers waar naar wordt verwezen zijn steeds depaginanummers uit het ontwerpplan en kunnen mogelijk verschillen van de huidige paginanummers.Verklaring van de omschrijvingen van de veranderingen:Aanpassing: op aangeven van de adviesverlener werd er een stuk in de tekst aangepast, meestal ter verduidelijking van de tekst of om de tekst correcter te maken.Aanvulling: op aangeven van de adviesverlener werd er een stuk tekst bijgevoegd, meestal ter verduidelijking van de tekst of om de tekst correcter te maken.Tabel 20: aanpassingen ten gevolge van opmerkingen uit het openbaar onderzoekPagina Omschrijving voorstel tot aanpassing Advies van16 Aanvulling: AS.05.21 Zonder naam (Niet officiële naam Karperreed), gelegen in havengebied Bestendigedeputatie17 Aanpassing: Verduidelijking van Figuur 6, toevoeging naam waterloop AS.07.11 Milieuraad21 Aanpassing: Milieubeleidsdecreet Decreet houdende de algemene bepalingen inzake het milieubeleid of DABM LNE26 Aanvulling: IN 9 De milieutaken in de gemeente zullen regelmatig worden geïnventariseerd. Daarbij zal er een inschatting worden gemaakt van de Bestendigetijdsinvestering.deputatie34 Aanvulling: Alternatieven voor het niet gebruiken van pesticiden zijn dikwijls heel arbeidsintensief en hebben soms nog andere nadelen. LNE34 Aanvulling: Zo zal de gemeente er onder andere naar streven om het gebruik van bestrijdingsmiddelen tot nul te reduceren tegen 2014. LNE34 Aanvulling: DP1 … Hierbij is de medewerking van de diensthoofden of een “eco”-afgevaardigde belangrijk. Naast de reeds bestaande duurzaamheidswerking rond LNEbepaalde productgroepen (kantoormateriaal, papier, catering, schoonmaakmiddelen, vermindering van pesticiden, gelabeld hout en gerecycleerd breekpuin), zal erbijkomend gewerkt worden rond de productgroep verven..34 Aanvulling: DP2 … eigen personeel en inwoners van de gemeente. De gemeente zal sensibiliseren rond het gebruik van milieuvriendelijke alternatieven voor LNEozonafbrekende stoffen.34 Aanvulling: DP3 … duurzaamheid’, met het oog op een eventuele bijsturing van het aankoopbeleid. Bij houtgebruik zal de gemeente erop letten om voor een aantal LNEtoepassingen FSC- of ander gelabeld hout aan te kopen. Ze zal er ook op toezien dat het gebruik van chemisch verduurzaamd hout, indien mogelijk, wordtvermeden34 Aanvulling: DP7 De gemeente zal bij verbouwing of nieuwbouw … zal vanaf het begin de planning kunnen opvolgen. Bij bouwprojecten zal aan Eandis planadvies LNEworden gevraagd.38 Aanpassing: Bovendien kunnen deze worden ontleend via de gemeentelijke uitleendienst worden de modaliteiten onderzocht om deze te onlenen via de Mevr. Rosiers184 Begeleiding opmaak door PIH

GMBP Zwijndrecht 2007-2013BijlagenPagina Omschrijving voorstel tot aanpassing Advies vangemeentelijke uitleendienst.39 Aanpassing: De bovenste trede van de Ladder van Lansink, namelijk de voorkoming van afval, is nog niet geïmplementeerd voldoende als automatisme ingeburgerd. Mevr. Rosiers41 Aanvulling: Toevoegen nieuwe actie AF14 Bestrijding schadelijke dieren en overpopulatie zwerfkattenIn het kader van de zorg om de reinheid van de gemeente worden de schadelijke dieren zoals o.a. ratten op de gemeentelijke gronden bestreden. Om overpopulatiesvan zwerfkatten te verminderen, wordt er een samenwerking voorzien rond castratie en sterilisatie van dieren.41 Aanvulling: Toevoegen nieuwe actie AF15 Herbruikbare bekersDe gemeente legt de uitleenmodaliteiten voor de herbruikbare bekers vast en evalueert deze.44 Aanvulling: Toevoegen nieuwe actie BO7 Sensibiliseren van de bevolking met betrekking tot de toepassing van het nieuw bodemsaneringsdecreetDe gemeente zal haar burgers informeren over het nieuwe bodemsaneringsdecreet en de verplichtingen hieromtrent.44 Aanpassing: BO7 Grondverzet in eigen beheer: tijdelijke opslagplaats zoekenDe mogelijkheid tot aanleg van een tijdelijke opslagplaats voor grondverzet in eigen beheer wordt onderzocht. Bij het uitvoeren van gemeentelijke werkenrespecteert de gemeente de regelgeving met betrekking tot grondverzet.44 Aanvulling: BO8 De gemeente legt een globaal oriënterend bodeonderzoek op bij nieuwe verkavelingen waar een bodembedreigende activiteit gevestigd is of was.De nieuwe mogelijkheid tot bodemonderzoeken per site vergt een goede communicatie en begeleiding van de betrokken eigenaars.46 Aanvulling: Voor de twee deelbekkenbeheerplannen zijn de ontwerpen van het actieplan afgewerkt. Ten laatste tegen eind 2007 zullen de deelbekkenbeheerplannenworden vastgesteld door de Vlaamse Regering. Een greep uit de acties die specifiek zijn voor Zwijndrecht of waarin Zwijndrecht wordt betrokken:‣ Aanpakken wateroverlast ter hoogte van Heidam.‣ Overleg rond de omvorming van de Burchtse Weel tot een gereduceerd overstromingsgebied in kader van het Sigma-plan.‣ Voorzien van voldoende retentie en infiltratiemogelijkheden voor het project Dorp aan de Stroom.‣ Overleg en aandringen dat er een gracht wordt aangelegd langs de E17 in kader van de Oosterweelverbinding.‣ Oplossen parasitaire debieten in Zwijndrecht.‣ Aanpakken wateroverlast ter hoogte van het kruispunt Albert Oststraat – Burchtsestraat – Baptist Tassynsstraat.‣ Aanpakken wateroverlast ter hoogte van de Baptist Tassynsstraat.‣ Aanpakken wateroverlast ter hoogte van de Antwerpse steenweg tussen Kaaistraat en Zwijndrechtstraat.‣ Behouden van of aanleg van nieuwe grachtenstelsels in nieuwe woonwijken en KMO-zones.‣ Opstellen van procedures en een draaiboek in geval van accidentele lozingen.‣ Afkoppelen van de gracht op de riool in de Polderstraat.‣ Verhogen van de werkelijke aansluitingsgraad in de gerioleerde gebieden te Zwijndrecht.‣ Saneren van de Melkader en de Baseput.‣ Overleg over peilbeheer Halve Maan.‣ Overleg rond onderhoud van grachten langsheen en duikers onder grote wegen.‣ Inventarisatie van niet-vergunde en / of werkelijk opgepompte grondwaterwinningen en vervolgens gepaste acties uitvoeren.‣ Buffering, hemelwatergebruik en infiltratie bij gebouwen en verharde oppervlakten van de gemeenten.‣ Buffering, hemelwatergebruik en infiltratie door de doelgroepen bevolking, industrie en landbouw.‣ Inventarisatie en beheer van het rioleringsstelsel.Gemeente MJP2008Mevr. Rosiers46 Aanvullign: De gemeente is bevoegd voor het beheer van een gedeelte van de Kleine Watergang (Laarbeek), en van de Burchtse Scheibeek en van de waterloop S.05. BestendigedeputatieOVAMOVAMOVAMVMM185 Begeleiding opmaak door PIH

GMBP Zwijndrecht 2007-2013 BijlagenPagina Omschrijving voorstel tot aanpassing Advies van48 Aanpassing: De huidige rioleringsgraad in Zwijndrecht ligt op 95,9 96,8%, de huidige zuiveringsgraad op 87,2 88%. 70 Dit is veel hoger dan de Vlaamse gemiddelden,die respectievelijk 86,4% en 63,1% bedragen. De uitvoeringsgraad ligt op 99,6%, de aansluitingsgraad op RWZI is 91%49 Aanvulling: De laatste twee jaar (2005-2006) werden aan meetpunt 165150 geen overschrijdingen van de basismilieukwaliteitsnormen waargenomen. Aan deandere twee meetpunten werden wel overschrijdingen vastgesteld, voornamelijk voor fosfor (totaal) en ammonium.49 Aanpassing: 'Er is 1 MAP-meetnetpunt 71 in de gemeente. Voor dit punt, meetpunt 195150, waar ook het oppervlaktewater wordt gemeten, wordt sinds 2003 hetnitraatgehalte gemeten. Sinds de metingen werd de norm niet overschreden'. Verplaatst naar hoofdstuk 7.2.150 Aanvulling: Sinds 2004 wordt hier twee maal per jaar het nitraatgehalte gemeten. Sinds de metingen werd de norm hier vijf keer overschreden.Op het grondgebied van Zwijndrecht zijn er geen meetputten van het primair grondwatermeetnet.50 Aanvulling: In de gemeente Zwijndrecht liggen geen meetpunten van het meetnet waterbodem van de VMM. VMM53 Aanvulling: WA18 Ook worden de mogelijkheden onderzocht om duurzaam watergebruik door te vertalen in het vergunningenbeleid van de gemeente in het kader VMMvan het afleveren van grondwatervergunningen .53 Aanvulling: Toevoegen nieuwe actie WA19 Sanering BaseputDhr. MaesOpdat de Baseput zuiverder zou kunnen worden zal de gemeente aandringen op het uitvoeren van de actie sanering van de Melkader en de Watergang te Kallo uithet deelbekkenbeheerplan “Land van Waas” .62 Aanpassing: Een aantal van deze vogels zijn Ook op Europees niveau zijn een aantal broedvogels van prioritair belang, het betreft blauwborst, bruine kiekendief, Milieuraadijsvogel, kluut, slechtvalk, steltkluut, visdief en zwartkopmeeuw.65 Aanvulling: NA8 … Constant Van Goeystraat. Aan de zone van het Zand moet in overleg/onderhandeling met de eigenaars/projectontwikkelaars voldoende Milieuraad,waterbuffering voorzien worden. Milieuvriendelijke …Dhr. Maes66 Aanvulling: NA13 De gemeente zal overleg plegen met de militairen in de kazerne van Burcht ivm de daar aanwezige huiszwaluwen. Milieuraad66 Aanvulling: NA14 De gemeente zal de vleermuizenbunker in de Kloosterstraat inrichten en continu opvolgen. De gemeente zal hiervoor overleg plegen met devleermuizenwerkgroep. De gemeente zal eigenaars van potentiële verblijfplaatsen voor vleermuizen (zoals forten) sensibiliseren over het belang van het behoudvan de habitat voor vleermuizen.66 Aanvulling: NA18 De gemeente zal de bevolking en de verkooppunten van dieren en planten in de gemeente wijzen op de negatieve gevolgen van bepaalde tuin- enwaterplanten en dieren door middel van publicaties in het gemeentelijk infoblad, internet en door middel van het verdelen van informatiebrochures in deverkooppunten.VMMVMMVMMVMMBestendigeDeputatieMilieuraad67 Aanpassing: Verduidelijking van figuur 16, betere aanduiding van het Beschermd Landschap Blokkersdijk. Milieuraad76 Aanvulling: …van de woonkern van de Burcht versterkt. Het idee om het woonuitbreidingsgebied naar buffergebied om te zetten dateert reeds van in de jaren ’80 Dhr. Maesen komt voor in tal van beleidsdocumenten. Het "knelpunt " bestaat…76 Aanpassing: NA27 De gemeente maakt voor alle bossen in eigendom een bosbeheerplan en actualiseert de bestaande plannen. De Bosbeheerplannen worden en Milieuraadmaakt deze ter goedkeuring over aan ANB overgemaakt.80 Aanpassing: Om het goede voorbeeld te geven heeft de gemeente enkele 40 nestkastjes in de pesticidenreductiezone op gemeentelijke gronden opgehangen. Demilieuraad heeft 40 nestkastjes opgehangen in de pesticidenreductiezone. Deze zone is sinds 2004 pesticidenvrij voor het onderhoud van wegen en openbaar groen.De milieuraad heeft in de hoogstamboomgaard werden er 15 nestkasten opgehangen en in het educatief reservaat ’t Zwen 3 nestkasten opgehangen.70De rioleringsgraad is de hoeveelheid van de woningen die zijn aangesloten op de riolering. Deze is niet altijd aangesloten op een zuiveringsstation, waardoor de zuiveringsgraad lager ligt dan de rioleringsgraad.71MAP-meetnet: het MAP-meetnet is een net van meetpunten op oppervlaktewateren waar specifiek wordt gemeten wat de invloed is van landbouw en van gewijzigde bemestingstechnieken. Dit kadert in hetMestactieplan 1999-2003. De meetpunten zijn gekozen in overleg met de Boerenbond en het Algemeen Boerensyndicaat. Ze zijn zo gekozen dat ze in een hoofdzakelijk agrarisch gebied liggen, zonder invloed vanindustrie en/of overstorten en met een beperkte, berekenbare invloed van huishoudelijk afvalwater. De landbouwersorganisaties gebruiken de resultaten van het meetnet om hun leden te informeren.186 Begeleiding opmaak door PIH

GMBP Zwijndrecht 2007-2013BijlagenPagina Omschrijving voorstel tot aanpassing Advies van80 Aanpassing: Het gebruik als De hondenweide draagt hiertoe bij. Milieuraad82 Aanpassing: NA41 Aanleg groendakGemeenteEr wordt een groendak op het terras van het AC gelegd. Daarnaast sensibiliseert en steunt de gemeente de aanleg van groendaken. de gemeente in het kader van deMJP 2008voorbeeldfunctie.83 Aanpassing: Geluid dat door de meeste mensen als hinderlijk wordt ervaren, is lawaai met een wisselende geluidssterkte en eventueel sterke pieken, vooral als er LNEweinig achtergrondgeluid is. De ervaring van geluidshinder is vaak persoonsgebonden, maar algemeen zorgt het verkeer en de verschuiving van bedrijvigheid enactiviteiten naar de nachturen voor een toenemende belasting. Wat door haast iedereen als hinderlijk ervaren wordt, is lawaai met een wisselende geluidssterkteen eventueel sterke pieken. Zonder bescherming kunnen deze geluiden leiden tot een beschadiging van het gehoor. Ook een regelmatig terugkerend sterk geluidkan zeer storend werken, vooral als er weinig achtergrondgeluid is zoals ’s nachts.Onder geluidshinder valt ook de hinder van laag frequent geluid (lfg), onder andere veroorzaakt door ventilatoren, pompen, airco, vrachtverkeer, … . Dit soorthinder treedt vaker op bij mensen van middelbare leeftijd, vooral bij vrouwen. Bij het ouder worden krijgt het oor namelijk een andere gevoeligheid voorgeluidsfrequenties, waaronder een verhoogde gevoeligheid voor lfg. Karakteristiek is dat het vaak persoonsgebonden is. Hierdoor kan de gehinderde vaak op weinigbegrip rekenen. Bovendien treedt er geen gewenning op. Het zal nooit als een achtergrondgeluid worden ervaren.Algemeen zorgen het verkeer en de verschuiving van bedrijvigheid en activiteiten naar de nachturen voor een toenemende belasting.Geurhinder … psychisch-mentaal zijn. Sommige mensen zullen onbewust ook hun neus trainen waardoor ze nog gevoeliger worden aan een specifieke geurhinder.Net als geluidshinder en geurhinder, … hart- en vaatziekten, … . Mogelijk zou er ook een relatie zijn tussen lichthinder en kanker, en tussen lichthinder enbijziendheid. Hierover moet echter nog meer onderzoek gebeuren.85 Aanvulling: HI4 In het kader van de Oosterweelonderhandelingen wordt aangedrongen op doeltreffende geluidsbuffering ten zuiden van de E34 en langs de E17. De Mevr. Rosiersgemeente zal de vorderingen in het kader van de Oosterweelverbinding communiceren naar de inwoners.87 Aanvulling: IBOGEM zamelt op het containerpark afval in van materialen waarin gebonden asbest verwerkt is. Bij de gemeente is bovendien een brochure rond LNEasbest verkrijgbaar.88 Aanvulling: HI8 Verder wordt bij aankoop van een nieuwe wagen de ecoscore als criterium gebruikt en worden de gereden kilometers opgevolgd. De gemeente zal LNE, milieuraadeen milieutoetsing uitvoeren van haar wagenpark en zal een actieplan opstellen voor een milieuvriendelijke vloot.88 Aanvulling: HI9 Door een jaarlijkse onderhoudsbeurt en afstelling kan het rendement van de verwarmingsinstallaties verbeterd en de uitstoot verminderd worden. LNEIndien nodig worden ketels vervangen en / of wordt de sturing verbeterd. Bij de keuze van nieuwe branders wordt voorrang gegeven aan lage NO x-branders.88 Aanvulling: Toevoegen nieuwe actie HI11 Sensibilisatie asbestLNEDe gemeente zal haar bevolking sensibiliseren rond asbest en de gevaren die daaraan gekoppeld zijn.88 Aanvulling: Toevoegen nieuwe actie HI12 sensibilisatie en controle onderhoud verwarmingsinstallatiesLNE, milieuraadDe gemeente zal haar bevolking sensibiliseren rond het belang en de verplichting van de jaarlijkse inspectie en het onderhoud van verwarmingsinstallaties, devervanging van oude, slecht werkende en/of energieverslindende ketels, … Bij klachten over rookhinder uit schoorstenen wordt in het kader vanconflictbemiddeling het schouwveegattest opgevraagd, informatie gegeven over het verbod om afval te verbranden en tips gegeven om rookhinder te vermijden.89 Aanvulling: HI11 Bij aankoop van nieuwe verlichtingsarmaturen wordt steeds voorafgaandelijk nagekeken of de geplande verlichting geen ‘lichthinder’ kan Mevr. Rosiersveroorzaken en maximaal beperkt blijft tot het te verlichten doel.91 Aanvulling: Op vrijdag- en zaterdagnacht is er een nachtbus (N86) tussen Antwerpen (de rechteroever), en Zwijndrecht en Burcht. Mevr. Rosiers92 Aanvulling: MO1 Bij het nemen van verkeerstechnische maatregelen wordt bijzondere aandacht geschonken aan de milieuaspecten. LNE92 Aanvulling: MO2 In het kader van milieuvriendelijk woon-werkverkeer worden ook cursussen rond energiezuinig en milieuvriendelijk rijgedrag georganiseerd voor LNEhet personeel.187 Begeleiding opmaak door PIH

GMBP Zwijndrecht 2007-2013 BijlagenPagina Omschrijving voorstel tot aanpassing Advies van92 Aanvulling: MO3 De bestaande infrastructuur … knelpunten qua veiligheid. Bestaande trage wegen worden maximaal in stand gehouden. Autoverkeer wordt bij Milieuraad,heraanleg van straten … openbaar domein voor wagens. De fietsverbinding langs de spoorweg, komende van Beveren, wordt verder gepland op het grondgebiedDhr. Maesvan Zwijndrecht. De gemeente zal overleg plegen met de buurgemeenten en andere betrokken instanties om vlotte intergemeentelijke voet- en fietsverbindingente realiseren.92 Aanvulling: MO4 De gemeente zal de abonnementen voor inwoners en personeelsleden blijven subsidiëren en zal de mogelijkheid onderzoeken om het treingebruik Milieuraadte subsidiëren.93 Aanvulling: MO5 De gemeente zal in samenspraak met De Lijn trachten de frequentie van de bussen door Burcht en tussen Burcht en Zwijndrecht te laten verhogen Mevr. Rosiers,en zal het afstemmen op het treinverkeer. en de afstemming op het treinverkeer te laten verbeteren. De gemeente zal in overleg met De Lijn laten milieuraadnagaan of een optimalisatie van de routes mogelijk is93 Aanvulling: MO8 … sensibiliseren rond milieuvriendelijk vervoer en milieuvriendelijk rijgedrag en het positieve… LNE96 Aanvulling: EN4 … De gemeente zal de Zwijndrechtse Huisvestingsmaatschappij aanraden om haar woningen energiezuinig in te richten. Milieuraad96 Aanvulling: EN8 Sensibiliseren en subsidiëren van rationeel energiegebruikLNEDe gemeente zal verder het plaatsen van zonneboilers en zonnecellen subsidiëren. Er wordt onderzocht of het bestaande reglement kan worden geoptimaliseerdzodat beide systemen gelijktijdig gesubsidieerd kunnen worden. … passiefhuizen, … Daarnaast zal er rond rationeel energiegebruik worden gesensibiliseerd.96 Aanvulling: Toevoegen nieuwe actie EN10 Fotovoltaïsche panelen administratief centrumLNEDe gemeente zal fotovoltaïsche panelen plaatsen op het administratief centrum.105 Aanvulling: timing permanent; initiatiefnemer MD en RO Milieuraad144 Aanpassing: In 2006 Op 28 april 2006 werd de wetgeving weer aangepast. Op 30 maart 2007 wijzigde ook het uitvoeringsbesluit van 2002 (BS 14/06/07), en viel de LNEverplichting voor de gemeenten en provincies weer weg.145 Aanvulling: Momenteel is de samenwerkingsvorm die vanaf 2008 van start zal gaan, volop in voorbereiding. LNE145 Aanvulling: In het MINA 3 plan wordt er gewerkt met bindende plandoelstellingen eerder dan met bindende acties die ook bindend zijn voor de lokale overheden en LNEdus richting dienen te geven aan het gemeentelijk milieubeleid.145 Aanvulling: Momenteel is het ontwerp van de verlenging en actualisatie in openbaar onderzoek. LNE147 Aanvulling: 12.6.6 Nieuwe gemeentewetMilieuraadIn 1988 werd de nieuwe gemeentewet vastgesteld (KB van 24 juni 1988, gepubliceerd in het BS op 3 september 1988). In deze wet worden onder andere debevoegdheden van de gemeente beschreven. Ook toezicht, gemeentelijke volksraadpleging en openbaarheid van vergaderingen en besluiten worden hierinvastgelegd.150 Aanpassing: De bekkenbeheerplannen moeten tegen eind 2006 worden opgesteld. De vaststelling van de eerste deelbekkenbeheerplannen is opgeschoven naar 22 VMMdecember 2007.152 Aanvulling: De zoneringsplannen maken een onderscheid tussen de gebieden met collectieve sanering en de gebieden met individuele sanering. In uitvoering van VMMde zoneringsplannen worden gebiedsdekkende uitvoeringsplannen opgemaakt, waarin de uitvoering en de timing van de projecten met betrekking totrespectievelijk de gemeentelijke en bovengemeentelijke saneringsverplichting geregeld worden, evenals de noodzakelijke afstemming van de projecten. In dezoneringsplannen wordt voor heel Vlaanderen bepaald hoe het afvalwater van elke woning gezuiverd zal worden.317 Aanvulling: timing aanstelling mobiliteitsambtenaar: 2008 Milieuraad188 Begeleiding opmaak door PIH

GMBP Zwijndrecht 2007-2013Bijlagen12.14.5 Niet weerhouden opmerkingenHieronder wordt een overzicht gegeven van de opmerkingen die niet weerhouden werden in het plan, samen met de motivering waarom dit niet gebeurde. De redenenhiervoor zijn divers. Sommige opmerkingen zijn ondertussen achterhaald of niet helemaal relevant voor een milieubeleidsplan. Andere adviezen komen dan weer voort uit eenandere interpretatie van de tekst, terwijl de intenties van de adviesverlener wel overeenkomen met die van het milieubeleidsplan. Nog andere opmerkingen zijn eigenlijk eerdervragen. Opmerkingen die louter een persoonlijke mening weerspiegelen werden meestal niet opgenomen. Al deze opmerkingen met de motivering waarom ze niet weerhoudenwerden, of een antwoord indien het om een vraag ging, worden weergegeven in Tabel 22. De paginanummers waarnaar wordt verwezen zijn steeds de paginanummers uit hetontwerpplan en kunnen mogelijk verschillen van de huidige paginanummers.Tabel 21: inhoudelijke niet weerhouden opmerkingenPagina Opmerking, advies Motivering voor het niet weerhouden Advies van23 Heeft de gemeente plannen om over te gaan op niveau 2 van desamenwerkingsovereenkomst?25 Bijkomende Actie:Het gemeentebestuur onderzoekt de mogelijkheid om de dienstenMilieu en Ruimtelijke Ordening uit te breiden met gekwalificeerdpersoneel om de taken uit het GMBP ten volle te kunnen uitvoeren.30 IN23Het gemeentebestuur onderzoekt de mogelijkheid om een jaarlijksoverleg te hebben met Milieuraad en NatuurpuntWAL over het inhet vorige jaar uitgevoerde werken uit het GNOP (GMBP) engeplande werken voor het komende jaar. De bespreking vind bestplaats enige tijd voor de begrotingsopmaak.32 Gaan we de boodschap ondersteunen dat overproduceren énvoedsel vernietigen ok is?In de nieuwe ontwerpversie van de samenwerkingsovereenkomst zal er niet meer wordengewerkt met de verschillende niveaus.De gemeente heeft in haar GMBP geen onderzoek voorgesteld ter uitbreiding van de dienstenMilieu en Ruimtelijke Ordening daar de veronderstelling dat de taken momenteel niet uitgvoerdkunnen worden niet klopt.Dit overleg vindt reeds plaats via de milieuraad, waar Natuurpunt is vertegenwoordigd, en is alsindicator opgenomen in IN3 (p 98).De gemeente heeft in haar GMBP geen maatregelen voorgesteld ter bescherming vanlandbouwers of handelaars, en geen acties met gratis appels. Bovendien is de gemeenteuiteraard geen voorstander van het weggooien van voedsel.34 Het is interessant om een oplosmiddelboekhouding bij te houden. De gemeente wenst eerst met succes een aantal meer elementaire mentaliteitswijzigingen metbetrekking tot productgebruik bij haar personeel te bekomen omdat ze meent dat daar eengrotere milieuwinst te halen valt.40 Bij actie AF6 in de laatste regel vermelden dat dit ook betrekkingheeft op hondenpoep.41 Hergebruik via de kringloopwinkel aanmoedigen door debeschikbare producten op de website te zetten.Deze actie handelt niet enkel over sluikstorten en zwerfvuil, maar ook over hondenpoep. Het isdus logisch dat deze laatste regel ook over hondenpoep handelt.De gemeente is voorstander van het aanmoedigen van hergebruik via de kringloopwinkel.Gezien het grote verloop van de producten is het echter niet mogelijk deze op een wesite teplaatsen.LNEDhr. MaesDhr. MaesMevr. RosiersLNEDhr. MaesMevr. Rosiers189 Begeleiding opmaak door PIH

GMBP Zwijndrecht 2007-2013 BijlagenPagina Opmerking, advies Motivering voor het niet weerhouden Advies van43 Cadmium maakt de grond ongeschikt voor moestuinen en specifiekvoor de kweek van bladgroenten. Wordt dit gemeld aan nieuwebewoners. Hoe zit het met de volkstuintjes aan de Populierendreef.Niet overal is cadmium een probleem. De gemeente zal dus geen algemene sensibilisatie voeren,vermits dit voor een groot deel van de bewoners niet relevant is. Wel overweegt de gemeenteom een subsidie te voorzien voor wie een bodemonderzoek wil doen voor een privategroententuin (actie BO5).45 Ons leidingwater zou drinkbaar moeten zijn. Hoe komt het dan dat Het leidingwater is nu reeds drinkbaar, zonder dat een filter gebruikt moet worden.onze filters zo vlug verzadigd zijn?51 Belangrijk is om de oorzaak van de overlastproblemen op te sporen. De gemeente voorziet in actie WA3 om de knelpunten rond wateroverlast aan te pakken. Dithoudt ook in dat de oorzaken van de overlast worden opgespoord.51 Een goede afstemming op de deelbekkenbeheerplannen is nodig. Het is een evidentie dat er wordt afgestemd op de deelbekkenbeheerplannen. Een groot deelvan de acties rond water komt uit het ontwerp deelbekkenbeheerplan.51 'Er is geen globaal beeld van de grondwaterkwaliteit in degemeente.' Vlaanderen beschikt over een uitgebreidgrondwatermeetnet (dov.vlaanderen.be).De gemeente bedoelt met dit knelpunt dat er geen uitgebreid meetnet is binnen de gemeentezelf.63 Nog een bedrijventerrein?. Dit berust op een foute interpretatie daar de gemeente Zwijndrecht niet van plan is hier eenbedrijventerrein te plaatsen maar wel de gemeente Kruibeke op het grondgebied van Kruibeke.62 Op Europees niveau van prioritair belang (=Bijlage I soorten uit de Strandplevier staat niet in Bijlage I van de Europese Vogelrichtlijn.Europese Vogelrichtlijn. Hieraan toevoegen: Strandplevier65-66 Vraag of acties NA 7, NA8, NA9, NA10, NA11 en NA12 ook plaatshebben in één van beide deelbekkenbeheerplannen?66 Actie NA12: Waken over het respecteren van afstandsregels langswaterlopen. Wordt dit ook open gesteld voor publiek?71 Toevoegen Actie: Alle mogelijkheden benutten om de federaleoverheid te overhalen tot sanering van de munitie in de fortwal.Volgende acties zijn vervat in de ontwerp deelbekkenbeheerplannen:NA9 sataat in Land van Waas 6C5NA11 en NA12 staan in Barbierbeek p.124In de verkavelingen gaat het niet over openbaar domein maar meestal over private gronden.De militaire overheid volgt de milieutechnische toestand reeds geruime tijd op. Hetschepencollege heeft de milieuraad hierover op 6/7/2007 geïnformeerd.Mevr. Rosiers,milieuraadMevr. RosiersVMMVMMVMMMevr. RosiersMilieuraadVMMMevr. RosiersMevr. Rosiers,Milieuraad76 Herbestemmen van de zone ten zuiden van de E17De gemeente wacht hiervoor eerst de geplande opmaak van een gewestelijk RUP af.MilieuraadOpmaken van een RUP om het huidige woonuitbreidingsgebied teherbestemmen naar open-ruimte functies.76 Tot nog toe werd deze omzetting nog niet gerealiseerd Is af te leiden uit het knelpunt. Dhr. Maes76 Het gemeentebestuur drukt bij de bevoegde instanties de wens uitom ten zuiden van de N49/E34 over gans het grondgebied eenbeboste bufferdijk aan te leggen ter vermindering van hinder vandeze autoweg én het industriegebied ten noorden ervan.Subsidiëring is mogelijk.81 Actie 7-22 Dorp aan de stroom: Vraag van Burgers met kleinekinderen: Speelplein?-Speelbos?-Speelweide.Staat vermeld in HI4.Subsidiëring voor het bebossen van landbouwgrond is hier niet van toepassing.De inrichting van dit project is voorzien in actie NA34 en moet in dit kader niet gespecificeerdworden.Dhr. MaesMevr. Rosiers190 Begeleiding opmaak door PIH

GMBP Zwijndrecht 2007-2013BijlagenPagina Opmerking, advies Motivering voor het niet weerhouden Advies van83 Voorstellen voor in te voegen tekst: Wat door haast iedereen alshinderlijk ervaren wordt, is lawaai met een wisselendegeluidssterkte en ev. sterke pieken (bv. een zaagmachine of eenkettingzaag). Zonder bescherming kunnen deze geluiden leiden toteen beschadiging van het gehoor. Ook een regelmatig terugkerendsterk geluid (treinen, vliegtuigen) kan zeer storend werken, vooralals er weinig achtergrondgeluid is zoals ’s nachts. Ondergeluidshinder valt ook de hinder van laag frequent geluid (Lfg). Ditis geluid met een frequentie van ongeveer 20 à 200 Hz. Hinder doorLfg treedt vaker op bij mensen van middelbare leeftijd, vooral bijvrouwen. Bij het ouder worden krijgt het oor namelijk een anderegevoeligheid voor geluidsfrequenties, waaronder een verhoogdegevoeligheid voor Lfg. Lfg wordt vaak omschreven als een zwarebromtoon of een dieselend geluid en kan worden ervaren als eendruk op de oren, het hoofd en de borst. Externe bronnen van Lfgkunnen oa. zijn ventilatoren, pompen, airco, vrachtverkeer, …Lawaai kan een direct effect hebben op onze gezondheid door eenaantasting van ons gehoor. Zeer hoge geluidsbelasting gedurendeeen lange periode kan immers onomkeerbare schade aanrichtenwaardoor men minder goed gaat horen. Ook slaapstoornissen ofcommunicatieproblemen kunnen zeer herkenbare problemenbetekenen. Meestal zijn de effecten van lawaai echter minderdrastisch: men ervaart de hinder als vervelend maar heeft daaromnog niet onmiddellijk voelbare gezondheidsklachten. Toch kangeluid ook een invloed hebben op ons algemeen welzijn, zelfszonder dat men er subjectief last van heeft. Volgens deWereldgezondheidsorganisatie zijn er vanaf bepaalde kritischegezondheidsgrenswaarden steeds negatieve gezondheidseffecten.Dit komt omdat het lawaai inwerkt op ons autonoom zenuwstelsel.Alle beschreven schadelijke hart- en vaatziekten staan ondercontrole van dit autonoom zenuwstelsel. Daarnaast kunnen ooknog heel wat andere secundaire gezondheidseffecten, zoals stress,moeheid, zenuwachtigheid, prikkelbaarheid, hoofdpijn, … (mede)veroorzaakt zijn door de geluidsoverlast die we ondervinden. Degezondheidseffecten van Lfg zijn gelijkaardig aan de hierbovenbeschreven effecten. Karakteristiek voor Lfg is dat het vaakpersoonsgebonden is waardoor er maar één persoon last van heeft.Dit terwijl de omgeving geen hinder ondervindt, met als gevolg datde gehinderde vaak op weinig begrip kan rekenen. Bijkomend is erbij Lfg geen gewenning van het geluid. Het zal nooit als eenachtergrondgeluid worden ervaren.Deze informatie komt samengevat voor in de inleiding van het hoofdstuk hinder.LNE191 Begeleiding opmaak door PIH

GMBP Zwijndrecht 2007-2013 BijlagenPagina Opmerking, advies Motivering voor het niet weerhouden Advies van83 Voorstel voor in te voegen tekst: Sommige mensen zullen onbewustook hun neus trainen waardoor ze nog gevoeliger worden aan eenspecifieke geurhinder. De wetenschappelijke literatuur legtverbanden tussen het optreden van ernstige geurhinder ensymptomen als verstoring van de slaap, ademhalingsproblemen,duizeligheid, hoofdpijn, oog-, keel- en neusirritatie, allergischereacties, stress, maagklachten, misselijkheid, braakneigingen,walging en verlies van eetlust … .83 Voorstel voor in te voegen tekst: Momenteel wijzen studies ook opeen mogelijke relatie tussen lichthinder en kanker, lichthinder enbijziendheid. Door teveel licht worden een aantal hormonaalgereguleerde mechanismen verstoord, waardoor de kans op tumorsgroter wordt. Een studie uit 1994 gaf zelfs aan dat lichtvervuilingmogelijk één van de co-factoren is die borstkanker bevorderen. Ineen ander onderzoek van 2001 bleek dat vrouwen die innachtdiensten werken 1,5 maal zo veel kans hebben op het krijgenvan borstkanker dan vrouwen met een dagbaan. De preciezeoorzaak hiervan is nog onvoldoende bekend; maar lichthinder iseen van de te onderzoeken pistes. Een onderzoek uitgevoerd in mei1999 door het departement oftalmologie (oogkunde) van deuniversiteit in Pennsylvania, USA, heeft het over de gevolgen vannachtlichtjes voor jonge kinderen. Als er ’s nachts een lampjebrandt tijdens de twee eerste levensjaren van het kind bestaat ermogelijk een verhoogde kans op bijziendheid. Een artikel over hetonderzoek, gepubliceerd in het prestigieuze wetenschappelijketijdschrift Nature, raadde aan om preventief geen nachtlichtjesmeer te gebruiken. Voor een definitieve uitspraak is verderonderzoek wel een noodzaak. (bron: www.lichthinder.be;www.lichtplatform.nl en www.uni-koeln.de/symposium2002)Lichthinder kan een invloed hebben op de menselijke gezondheidzoals bv slaapverstoring.84 Er wordt in het hele plan weinig aandacht geschonken aan derelatie tussen milieu en gezondheid. Op dat vlak zijn de LOGO’sactief en het is interessant om daarover iets op te nemen.Deze informatie wordt aangehaald in de inleiding van het hoofdstuk.In de inleiding van het hoofdstuk hinder wordt aandacht besteed aan de gezondheidsaspectengelinkt met lichthinder. De gemeente acht het niet noodzakelijk om hier in hetmilieubeleidsplan dieper op in te gaan, ook omdat verder onderzoek hieromtrent noodzakelijkis.De gemeente werkt samen met de LOGO’s. Dit wordt vermeld bij de samenwerkingsverbanden(punt 3.2.6).88 Bij voorkeur wordt door de gemeente gestookt met gas. De gemeente heeft, zoals vermeld in het hoofdstuk bodem, nog 1 stookolietank in gebruik.Verder wordt er gestookt met gas.88 Verplichten van het gebruik van dienstfietsen voor kleine De gemeente is van mening dat dit niet verplicht kan worden, alleen aanmoedigen kan.afstanden.LNELNELNEMilieuraad192 Begeleiding opmaak door PIH

GMBP Zwijndrecht 2007-2013BijlagenPagina Opmerking, advies Motivering voor het niet weerhouden Advies van92 Hoe is de samenwerking tussen personen bevoegd voor mobiliteiten personen bevoegd voor milieu georganiseerd binnen degemeente?93 Het is belangrijk dat naar de bevolking wordt gecommuniceerd mbthet positieve effect van georganiseerde acties op het milieu.In de gemeente Zwijndrecht is de duurzaamheidsambtenaar ook verantwoordelijk voormobiliteit (zie 3.2.1)In actie MO8 besteedt de gemeente aandacht aan sensibilisatie rond de positieve effecten vanmilieuvriendelijke vervoerswijzen op het milieu.95 Heeft de gemeente een plan hernieuwbare energie? De gemeente is voor hernieuwbare energie, en wil de mogelijkheden hierrond onderzoeken,maar ze heeft nog geen plan hernieuwbare energie.Wat is de impact van de brug over de spoorweg aantramterminal/N70 op de natuur en het landschap van Zwijndrecht?164 Wat is de impact van de Oosterweelverbinding op de natuur en hetlandschap van Zwijndrecht?Het is nog te vroeg hier een duidend antwoord op te geven daar er nog geen exacte plannenvan deze brug gekend zijn in Zwijndrecht waardoor men moeilijk kan nagaan of dit ook op hetgrondgebied van belang is.Dat kan men opzoeken in het betreffende MERIn HI4 liggen mogelijkheden voor milderende maatregelen.LNELNELNEMondelingevraag op openmilieuraadMondelingevraag op openmilieuraad193 Begeleiding opmaak door PIH

Actiefiches GMBP Zwijndrecht 2007-201313. Actiefiches194 Begeleiding opmaak door PIH

GMBP Zwijndrecht 2007-2013Actiefichesfiche milieubeleidsplanactie nr 1IN1 Opmaken en uitvoeren van het Gemeentelijk MilieubeleidsplanIdentificatieTitel IN1 Opmaken en uitvoeren van het Gemeentelijk MilieubeleidsplanClassificatie 3.1.1 IN1SO DULO Instrumentarium, niveau 1 art. 5.1.2.1.2ActieplanBeschrijving Bij het begin van elke legislatuur zal de gemeente haar beleidsvisie voor milieu vastleggen in eenmilieubeleidsplan. Tijdens de looptijd van het milieubeleidsplan tracht de gemeente via de actiesuit het milieubeleidsplan de bestaande milieukwaliteit en milieukwantiteit te beschermen of teverbeteren en de principes van duurzame ontwikkeling te integreren in haar beleid.Gebied Volledig grondgebied.Doelstelling Bestaande milieukwaliteit en kwantiteit behouden of vergroten. De principes van duurzameontwikkeling integreren in het (milieu)beleid van de gemeente.Doelgroep(en) Gemeente in haar totaliteit: inwoners, personeel, bezoekers, …Initiatiefnemer Milieudienst (MD), duurzaamheidsambtenaar (DA), schepen.Betrokken actoren PIH, Openbare werken (OW) en ruimtelijke ordening (RO).Indicatoren Voorliggend MBP.Termijnplanning 2007.2012 - 2013.Relaties met andereactiesGewestelijkbeleidskaderAlle andere acties zouden een invloed moeten hebben op wat er in het volgendemilieubeleidsplan geschreven wordt, vermits ze allemaal een verbetering van het milieunastreven.5D Geïntegreerd overheidsbeleid, Samenwerking met andere overheden. In punt 4.1 wordenacties voorgesteld waarmee het Vlaams Gewest 'het milieu- en natuurbeleidskader voorgemeenten versterken.MiddelenTotaal voorzienbudget17.424 euro (2007) en personeelskosten.Inzet van personeel MD, DA, schepen / PIH, OW, RO.195 Begeleiding opmaak door PIH

Actiefiches GMBP Zwijndrecht 2007-2013fiche milieubeleidsplanactie nr 2IN2 Voorzien van een begrotingsbedrag voor het volgende MBPIdentificatieTitel IN2 Voorzien van een begrotingsbedrag voor het volgende MBPClassificatie 3.1.3 IN2SO DULOActieplanBeschrijving In de laatste begroting van een legislatuur wordt een bedrag voor de opmaak van eengeactualiseerd milieubeleidsplan voorzien.Gebied Volledig grondgebied.Doelstelling Gebruik van het GMBP als echt instrument in de gemeentelijke beleidsplanning.Initiatiefnemer MD.Indicatoren Bedrag in begroting 2012.Termijnplanning 2012.MiddelenTotaal voorzienbudgetInzet van personeel MD.20.000 euro en personeelskosten.196 Begeleiding opmaak door PIH

GMBP Zwijndrecht 2007-2013Actiefichesfiche milieubeleidsplanactie nr 3IN3 Opstellen en uitvoeren van de milieujaarprogramma’sIdentificatieTitel IN3 Opstellen en uitvoeren van de milieujaarprogramma’sClassificatie 3.1.2 IN3SO DULO Instrumentarium, niveau 1 art. 5.1.2.1.1ActieplanBeschrijving Jaarlijks maakt de gemeente een MJP met daarin een overzicht van de gevoerde acties en eenplanning van de te voeren acties voor het volgende jaar. Het GMBP en de andere gemeentelijkebeleidsplannen dienen als basis. Er wordt een koppeling gemaakt tussen beleidsplanning enbudgetbeheer (begroting) en het MJP wordt zo beknopt mogelijk gehouden.Gebied Volledig grondgebied.Doelstelling Overzicht bieden van het uitgevoerde beleid, plannen van het volgend jaar uit te voeren beleiden rapportering voor de samenwerkingsovereenkomst.Doelgroep(en) Gemeente in totaliteit.Initiatiefnemer MD.Betrokken actoren DA, schepen.Indicatoren Bespreking MJP in MR en GR-commissie.Termijnplanning 2012 – einde plan: Jaarlijks.Relaties met andereactiesIN1, voor het jaar van uitvoering verschijnen de acties uit dit GMBP in het milieujaarprogramma,na uitvoering worden ze in het milieujaarprogramma genoteerd.MiddelenTotaal voorzienbudgetPersoneelskosten.Inzet van personeel MD, DA, schepen.197 Begeleiding opmaak door PIH

Actiefiches GMBP Zwijndrecht 2007-2013fiche milieubeleidsplanactie nr 4IN4 Afstemming van beleidsdocumenten via overkoepelend beleidsplan en toetsenaan milieudocumentenIdentificatieTitel IN4 Afstemming van beleidsdocumenten via overkoepelend beleidsplan en toetsen aanmilieudocumentenClassificatie 3.1.3 IN4SO DULO Instrumentarium, niveau 1, art.5.1.2.1.3.4ActieplanBeschrijving Voor elk nieuw beleidsdocument worden de daarin voorgestelde initiatieven getoetst aan debestaande plannen. De milieudienst en duurzaamheidsambtenaar zullen worden betrokken bij deopmaak en uitvoering van milieu- en duurzaamheidsgerelateerde beleidsdocumenten van anderediensten. Er wordt een overkoepelend meerjarig beleidsplan opgesteld.Gebied Gebied waar nieuw beleidsdocument betrekking op heeft.Doelstelling Integratie tussen verschillende beleidsdomeinen verzekeren.Doelgroep(en) Betrokkenen bij nieuw beleidsplan.Initiatiefnemer MT.Betrokken actoren MD, DA, schepen, alle diensten.Indicatoren Opstellen overkoepelend meerjarenplan.Opvolging nieuwe beleidsdocumenten van andere diensten.Termijnplanning 2012 – einde plan: Occasioneel.MiddelenTotaal voorzienbudgetPersoneelskosten.Inzet van personeel MT, MD, DA, schepen, alle diensten.198 Begeleiding opmaak door PIH

GMBP Zwijndrecht 2007-2013Actiefichesfiche milieubeleidsplanactie nr 5IN5 Communicatie en participatie rond milieugerelateerde beleidsdocumentenIdentificatieTitel IN5 Communicatie en participatie rond milieugerelateerde beleidsdocumentenClassificatie 3.1.3 IN5SO DULOActieplanBeschrijving Elk nieuw beleidsplan wordt voorgesteld in een kort stukje (doel, periode waarover het loopt,…)in het gemeentelijk infoblad en op de webstek. Bovendien zal de bevolking maximaal wordenbetrokken bij de opmaak en de uitvoering van deze documenten. Bij het organiseren van eeninspraakprocedure, eventueel met professionele begeleiding, worden de nodige speelruimte enmiddelen voorzien. Op voorhand moet voldoende informatie worden verstrekt. Aan diegenen dieinspraak hadden, zal nadien worden meegedeeld, met motivatie, in hoeverre er met die inbrengrekening werd gehouden.Gebied Volledig grondgebied.Doelstelling Beleid bekendmaken bij bevolking, interactie stimuleren.Doelgroep(en) Bevolking.Initiatiefnemer MD.Betrokken actoren DA, schepen.Indicatoren Bespreking beleidsdocumenten in open vergadering GR-commissie en MR.Termijnplanning 2007 – einde plan: 2007 en occasioneel.MiddelenTotaal voorzienbudgetPersoneelskosten.Inzet van personeel MD, DA, schepen.199 Begeleiding opmaak door PIH

Actiefiches GMBP Zwijndrecht 2007-2013fiche milieubeleidsplanactie nr 6IN6 Communicatie politie- en subsidiereglementenIdentificatieTitel IN6 Communicatie politie- en subsidiereglementenClassificatie 3.1.3 IN6SO DULOActieplanBeschrijving De gemeente zal promotie maken voor de reeds bestaande subsidiereglementen encommuniceren over het politiereglement. Telkens er een nieuw subsidiereglement wordtgoedgekeurd, zal hieraan ook de nodige bekendheid gegeven worden door sensibilisatie.Gebied Volledig grondgebied.Doelstelling Beleid bekendmaken bij bevolking, draagvlak vergroten.Doelgroep(en) Bevolking.Initiatiefnemer MD.Betrokken actoren Schepen.Indicatoren Artikel subsidiereglement gemeentelijk informatieblad en website.Aantal subsidieaanvragen.Termijnplanning 2007 – einde plan: Jaarlijks.MiddelenTotaal voorzienbudgetPersoneelskosten.Inzet van personeel MD, schepen.200 Begeleiding opmaak door PIH

GMBP Zwijndrecht 2007-2013Actiefichesfiche milieubeleidsplanactie nr 7IN7 Samenwerking met Vlaamse overheid verder zettenIdentificatieTitel IN7 Samenwerking met Vlaamse overheid verder zettenClassificatie 3.1.4 IN7SO DULOActieplanBeschrijving De (opvolger van de) SO ‘milieu als opstap naar duurzame ontwikkeling’ zal ook de komendejaren ondertekend worden. Hierbij streeft de gemeente naar een praktisch haalbare uitbreidingvan de niveaus.Gebied Volledig grondgebied.Doelstelling Bestaande milieukwaliteit en kwantiteit te behouden of te vergroten. De principes van duurzameontwikkeling integreren in het (milieu)beleid van de gemeente.Initiatiefnemer MD.Betrokken actoren DA, schepen, Vlaamse gewest.Indicatoren Ondertekening SO.Termijnplanning 2008 - einde plan: Jaarlijks.MiddelenTotaal voorzienbudgetPersoneelskosten.Subsidie ongeveer 50.000 euro.Inzet van personeel MD, DA, schepen, Vlaams gewest.201 Begeleiding opmaak door PIH

Actiefiches GMBP Zwijndrecht 2007-2013fiche milieubeleidsplanactie nr 8IN8 Milieubarometer optimaliseren, invullen en implementeren in jaarprogrammaIdentificatieTitel IN8 Milieubarometer optimaliseren, invullen en implementeren in jaarprogrammaClassificatie 3.1.5 IN8SO DULO Instrumentarium, niveau 2, art. 5.1.2.2.1.1ActieplanBeschrijving De milieubarometer wordt geoptimaliseerd en ingevuld. Aan de hand van de milieubarometerworden de prioritaire acties bepaald voor het eerstvolgende MJP.Gebied Volledig grondgebied.Doelstelling Bestaande milieukwaliteit en kwantiteit te behouden of te vergroten. De principes van duurzameontwikkeling integreren in het (milieu)beleid van de gemeente.Doelgroep(en) Burgers en beleid.Initiatiefnemer DA.Betrokken actoren MD.Indicatoren Kennisname milieubarometer door MR en GR(-commissie).Termijnplanning 2007 – einde plan: Jaarlijks.MiddelenTotaal voorzienbudgetInzet van personeel DA, MD.Personeelskosten.202 Begeleiding opmaak door PIH

GMBP Zwijndrecht 2007-2013Actiefichesfiche milieubeleidsplanactie nr 9IN9 Taakverdeling milieudienst (en duurzaamheidsambtenaar) optimaliserenIdentificatieTitel IN9 Taakverdeling milieudienst (en duurzaamheidsambtenaar) optimaliserenClassificatie 3.2.1 IN9SO DULO Instrumentarium, niveau 1 art. 5.1.2.1.3.1ActieplanBeschrijving De milieutaken in de gemeente zullen regelmatig worden geïnventariseerd. Daarbij zal er eeninschatting worden gemaakt van de tijdsinvestering. Op basis hiervan zullen de taakverdeling enhet personeelskader worden geëvalueerd, en zullen prioriteiten worden gezet.Gebied Volledig grondgebiedDoelstelling Efficiënte en effectieve dienstverlening op het vlak van milieu en duurzame ontwikkeling.Milieuzaken behartigen intern en voor /met de burgers, zodat het milieu bewustzijn toeneemt.Doelgroep(en) Gemeentelijke administraties, bevolking.Initiatiefnemer MD.Betrokken actoren DA.Indicatoren Takenlijst per personeelslid.Termijnplanning 2007 - einde plan: Periodiek.MiddelenTotaal voorzienbudgetInzet van personeel MD, DA.250.000 euro per jaar (5 personeelsleden, incl. DA).203 Begeleiding opmaak door PIH

Actiefiches GMBP Zwijndrecht 2007-2013fiche milieubeleidsplanactie nr 10IN10 Bijscholing volgenIdentificatieTitel IN10 Bijscholing volgenClassificatie 3.2.1 IN10SO DULO Instrumentarium, niveau 2 art. 5.1.2.2.1.2ActieplanBeschrijving De gemeente voorziet voldoende mogelijkheid tot vorming.Gebied Volledig grondgebied.Doelstelling Efficiënte en effectieve dienstverlening op het vlak van milieu en duurzame ontwikkeling.Milieuzaken behartigen intern en voor /met de burgers, zodat het milieu bewustzijn toeneemt.Doelgroep(en) Gemeentelijke administraties.Initiatiefnemer MD, schepen, DA.Indicatoren Aantal cursussen en infodagen per personeelslid.Termijnplanning 2007 - einde plan: Jaarlijks.MiddelenTotaal voorzienbudgetInzet van personeel MD, schepen, DA.Gemiddeld 150 euro per persoon voor beroepsopleiding.204 Begeleiding opmaak door PIH

GMBP Zwijndrecht 2007-2013Actiefichesfiche milieubeleidsplanactie nr 11IN11 Optimaliseren intern milieuzorgsysteemIdentificatieTitel IN11 Optimaliseren intern milieuzorgsysteemClassificatie 3.2.2 IN11SO DULO Instrumentarium, niveau 1 art. 5.1.2.1.3.2ActieplanBeschrijving Het intern milieuzorgsysteem zal verder worden uitgebouwd. Dit systeem zal vervolgens jaarlijksworden geëvalueerd en bijgestuurd. Er wordt een procedure opgesteld voor de verschillendediensten die dient te worden gevolgd.Gebied Volledig grondgebied.Doelstelling Bestaande milieukwaliteit en kwantiteit te behouden of te vergroten. De principes van duurzameontwikkeling integreren in het (milieu)beleid van de gemeente.Doelgroep(en) Personeel.Initiatiefnemer DA.Betrokken actoren Alle diensten.Indicatoren Verslag in MJP over interne verbruiken.Termijnplanning 2007 – einde plan: Jaarlijks één item.ProvinciaalbeleidskaderMiddelenTotaal voorzienbudgetProject D2.2.2 een communicatiebeleid rond ons intern milieuzorgsysteem uitbouwen naar degemeenten toe en de gemeenten ondersteunen bij de communicatie over hun internmilieuzorgsysteem.Personeelskosten.Inzet van personeel DA / alle diensten.205 Begeleiding opmaak door PIH

Actiefiches GMBP Zwijndrecht 2007-2013fiche milieubeleidsplanactie nr 12IN12 Sensibilisatie bevolking rond milieuzorgIdentificatieTitel IN12 Sensibilisatie bevolking rond milieuzorgClassificatie 3.2.2 IN12SO DULO Instrumentarium, niveau 1 art. 5.1.2.1.3.2ActieplanBeschrijving De bevolking wordt via website en gemeentelijk informatieblad op de hoogte gehouden van deinterne milieuzorg en zo gesensibiliseerd tot navolging.Gebied Volledig grondgebied.Doelstelling Beleid bekendmaken bij bevolking, draagvlak vergroten.Doelgroep(en) Bevolking.Initiatiefnemer DA.Indicatoren Artikel gemeentelijk informatieblad en website.Termijnplanning 2007 – einde plan: Periodiek.ProvinciaalbeleidskaderMiddelenTotaal voorzienbudgetInzet van personeel DA.Project D2.2.2 een communicatiebeleid rond ons intern milieuzorgsysteem uitbouwen naar degemeenten toe en de gemeenten ondersteunen bij de communicatie over hun internmilieuzorgsysteem.Personeelskosten.206 Begeleiding opmaak door PIH

GMBP Zwijndrecht 2007-2013Actiefichesfiche milieubeleidsplanactie nr 13IN13 Communicatie interne milieuzorgIdentificatieTitel IN13 Communicatie interne milieuzorgClassificatie 3.2.2 IN13SO DULO Instrumentarium, niveau 1 art. 5.1.2.1.3.2ActieplanBeschrijving Er dient heel veel aandacht gegeven te worden aan interne communicatie. Enkel bij voldoendedraagvlak heeft interne milieuzorg kans tot slagen op lange termijn.Gebied Volledig grondgebied.Doelstelling Draagvlak voor interne milieuzorg bij het personeel vergroten.Doelgroep(en) Personeel.Initiatiefnemer DA.Indicatoren Interne milieumail en personeelskrant Zwingalm.Termijnplanning 2007 – einde plan: Periodiek.ProvinciaalbeleidskaderMiddelenTotaal voorzienbudgetInzet van personeel DA.Project D2.2.2 een communicatiebeleid rond ons intern milieuzorgsysteem uitbouwen naar degemeenten toe en de gemeenten ondersteunen bij de communicatie over hun internmilieuzorgsysteem.Personeelskosten.207 Begeleiding opmaak door PIH

Actiefiches GMBP Zwijndrecht 2007-2013fiche milieubeleidsplanactie nr 14IN14 Op- en uitbouw van elektronische milieu-informatieIdentificatieTitel IN14 Op- en uitbouw van elektronische milieu-informatieClassificatie 3.2.3 IN14SO DULO Instrumentarium, niveau 1, art. 5.1.2.1.3.6ActieplanBeschrijving De gemeente zal elektronisch milieu-informatie opslaan, structureren en ter beschikking stellenvan de eigen diensten, bedrijven en bevolking. Waar vereist, stelt zij die informatie terbeschikking van het Vlaams gewest en van de bevolking. Ze zorgt ervoor dat de juiste hard- ensoftware aanwezig is en dat er voldoende opgeleid personeel is om de vlotte werking teverzekeren.Gebied Volledig grondgebied.Doelstelling Opbouwen en uitbreiden elektronisch beschikbare informatie voor eigen gebruik en om tevoldoen aan gewestelijke verplichtingen.Doelgroep(en) MD en ICT.Initiatiefnemer MD.Betrokken actoren ICT, CIPAL.Indicatoren Actuele milieuvergunningendatabank.Links milieuinfo op website.Termijnplanning 2008 - einde plan: doorlopend.Extra informatie Deze actie kan nuttige informatie leveren voor andere diensten en voor het beleid.ProvinciaalbeleidskaderGewestelijkbeleidskaderMiddelenTotaal voorzienbudgetInzet van personeel MD / ICT, CIPAL.11.5.2 Milieudatabanken. Niet alleen de gemeente slaat informatie op in milieudatabanken, ookde provincie doet dat.5D Samenwerking met lokale overheden, 4.1 Milieu- en natuurbeleidskader voor gemeenten enprovincies versterken: milieu als katalysator voor duurzame ontwikkeling op lokaal vlak: 'nieuwesamenwerkingsovereenkomst ontwikkelen en opvolgen'. 4.3 uitbouw van een ondersteunendbeleid heeft als mogelijke acties 'monitoring en databank'.7-2 Beleidsonderbouwende instrumenten, 2 Informatiebeheer met ondermeer 'MilieuManagement Informatiesysteem ontwikkelen'. Dit is ook beschreven in Project 36 Milieuinformatie.Personeelskosten en eventueel softwarekostsen.208 Begeleiding opmaak door PIH

GMBP Zwijndrecht 2007-2013Actiefichesfiche milieubeleidsplanactie nr 15IN15 Klachtendatabank uitbouwenIdentificatieTitel IN15 Klachtendatabank uitbouwenClassificatie 3.2.5 IN15SO DULO Instrumentarium, niveau 1, art.5.1.2.1.3.3ActieplanBeschrijving De klachtenregistratie zal worden geïnformatiseerd.Gebied Volledig grondgebied.Doelstelling Opbouwen en uitbreiden elektronisch beschikbare informatie voor eigen gebruik en om tevoldoen aan gewestelijke verplichtingen.Doelgroep(en) Gemeentelijke diensten.Initiatiefnemer MD.Betrokken actoren ICT, CIPAL.Indicatoren Klachtendatabank.Termijnplanning 2008 - einde plan: Doorlopend.ProvinciaalbeleidskaderGewestelijkbeleidskaderMiddelenTotaal voorzienbudget11.5.2 Milieudatabanken. Niet alleen de gemeente slaat informatie op in milieudatabanken, ookde provincie doet dat.5D Samenwerking met lokale overheden, 4.1 Milieu- en natuurbeleidskader voor gemeenten enprovincies versterken: milieu als katalysator voor duurzame ontwikkeling op lokaal vlak: 'nieuwesamenwerkingsovereenkomst ontwikkelen en opvolgen'. 4.3 uitbouw van een ondersteunendbeleid heeft als mogelijke acties 'monitoring en databank'.7-2 Beleidsonderbouwende instrumenten, 2 Informatiebeheer met ondermeer 'MilieuManagement Informatiesysteem ontwikkelen'. Dit is ook beschreven in Project 36 Milieuinformatie.Software wordt voor een deel door het Vlaams gewest ter beschikking gesteld.Inzet van personeel MD / ICT, Vlaams gewest.209 Begeleiding opmaak door PIH

Actiefiches GMBP Zwijndrecht 2007-2013fiche milieubeleidsplanactie nr 16IN16 Databank verontreinigde sites en milieuvergunningendatabank koppelenIdentificatieTitel IN16 Databank verontreinigde sites en milieuvergunningendatabank koppelenClassificatie 3.2.3 IN16SO DULO Instrumentarium, niveau 1 art. 5.1.2.1.3.1ActieplanBeschrijving De gemeente probeert samen met CIPAL en OVAM om de databank van de potentieelverontreinigde sites te koppelen aan de milieuvergunningendatabank. Hiervoor zal ook de oudegemeentelijke databank van de hinderlijke inrichtingen geïntegreerd worden in de databank vande milieuvergunningen. De databanken worden actueel gehouden.Gebied Volledig grondgebied.Doelstelling Werking en dienstverlening van de milieudienst verbeteren door het koppelen van deverschillende databanken.Doelgroep(en) Gemeentelijke administraties en bevolking.Initiatiefnemer MD.Betrokken actoren ICT, CIPAL.Indicatoren Databank verontreinigde sites gelinkt aan milieuvergunningendatabank.Termijnplanning 2008.ProvinciaalbeleidskaderGewestelijkbeleidskader11.5.2 Milieudatabanken. Niet alleen de gemeente slaat informatie op in milieudatabanken, ookde provincie doet dat.5D Samenwerking met lokale overheden, 4.1 Milieu- en natuurbeleidskader voor gemeenten enprovincies versterken: milieu als katalysator voor duurzame ontwikkeling op lokaal vlak: 'nieuwesamenwerkingsovereenkomst ontwikkelen en opvolgen'. 4.3 uitbouw van een ondersteunendbeleid heeft als mogelijke acties 'monitoring en databank'.7-2 Beleidsonderbouwende instrumenten, 2 Informatiebeheer met ondermeer 'MilieuManagement Informatiesysteem ontwikkelen'. Dit is ook beschreven in Project 36 Milieuinformatie.MiddelenTotaal voorzienbudgetInzet van personeel MD / ICT, CIPAL.Personeelskosten, eventueel software.210 Begeleiding opmaak door PIH

GMBP Zwijndrecht 2007-2013Actiefichesfiche milieubeleidsplanactie nr 17IN17 Integratie databanken in GISIdentificatieTitel IN17 Integratie databanken in GISClassificatie 3.2.3 IN17SO DULO Instrumentarium, niveau 1, art. 5.1.2.1.3.6ActieplanBeschrijving Alle databanken zullen zoveel mogelijk gekoppeld worden aan het GIS.Gebied Volledig grondgebied.Doelstelling Werking en dienstverlening van de milieudienst verbeteren.Initiatiefnemer MD.Betrokken actoren GIS-coördinator.Indicatoren GIS-informatie over milieuvergunningen, klachten, verontreinigde sites.Termijnplanning 2009 - einde plan: doorlopend.ProvinciaalbeleidskaderGewestelijkbeleidskaderMiddelenTotaal voorzienbudget11.5.2 Milieudatabanken.5D Geïntegreerd overheidsbeleid, Samenwerking met andere overheden. In punt 4.2 wordenacties voorgesteld waarmee het Vlaams Gewest 'bevolking en milieu- en natuurverenigingenintenser wil betrekken'.7-2 Beleidsonderbouwende instrumenten.Personeelskosten.Inzet van personeel MD / GIS-coödinator.211 Begeleiding opmaak door PIH

Actiefiches GMBP Zwijndrecht 2007-2013fiche milieubeleidsplanactie nr 18IN18 Continueren en optimaliseren dienstoverschrijdende overlegstructurenIdentificatieTitel IN18 Continueren en optimaliseren dienstoverschrijdende overlegstructurenClassificatie 3.2.4 IN18SO DULO Instrumentarium, niveau 1, art.5.1.2.1.3.4ActieplanBeschrijving Wekelijks wordt tussen de verschillende diensten van GZ overleg gehouden. Binnen alle dienstenzal een geschikte contactpersoon worden aangeduid die als aanspreekpunt zal fungeren en dedienst zal vertegenwoordigen bij overleg. Er wordt vergaderd rond concrete thema's, dievoldoende ruim op voorhand bekend gemaakt worden. De verschillende diensten zullen op dehoogte gehouden worden van onder andere de milieuwetgeving en hoe deze geïmplementeerdmoet worden.Gebied Volledig grondgebied.Doelstelling Integratie van milieu in andere beleidsdomeinen bevorderen door informatiedoorstroming.Doelgroep(en) Gemeentelijk personeel.Initiatiefnemer Diensthoofden grondgebiedszaken.Indicatoren Diensthoofdenoverleg.Termijnplanning 2007 – einde plan: Wekelijks.Relaties met andereactiesNaar aanleiding van deze actie kan er een apart thematisch overleg worden opgestart zoalsbeschreven in actie IN19.MiddelenTotaal voorzienbudgetPersoneelskosten.Inzet van personeel Diensthoofden grondgebiedszaken.212 Begeleiding opmaak door PIH

GMBP Zwijndrecht 2007-2013Actiefichesfiche milieubeleidsplanactie nr 19IN19 Voortzetten bestaand thematisch overleg rond projectenIdentificatieTitel IN19 Voortzetten bestaand thematisch overleg rond projectenClassificatie 3.2.4 IN19SO DULO Instrumentarium, niveau 1, art.5.1.2.1.3.4ActieplanBeschrijving Naar aanleiding van concrete vragen of projecten wordt er een thematisch overleg gehoudenmet de direct betrokken personen.Gebied Volledig grondgebiedDoelstelling Concrete aandacht voor milieu in andere beleidsdomeinen bevorderen door concretesamenwerking.Doelgroep(en) Gemeentelijke diensten.Initiatiefnemer MD.Betrokken actoren Alle diensten en schepenen.Indicatoren Overleg rond projecten.Termijnplanning 2007 – einde plan: Occasioneel.Relaties met andereactiesKan naar aanleiding van actie IN18 worden gestart.MiddelenTotaal voorzienbudgetPersoneelskosten.Inzet van personeel Alle diensten en schepenen.213 Begeleiding opmaak door PIH

Actiefiches GMBP Zwijndrecht 2007-2013fiche milieubeleidsplanactie nr 20IN20 Toezicht op milieudelicten en klachtenbehandelingIdentificatieTitel IN20 Toezicht op milieudelicten en klachtenbehandelingClassificatie 3.2.5 IN20SO DULO Instrumentarium, niveau 1, art.5.1.2.1.3.3ActieplanBeschrijving De milieudienst zal de klachtenbehandeling en het milieutoezicht op gemeentelijk niveauoptimaliseren en verder uitbouwen.Gebied Volledig grondgebied.Doelstelling Vermijden van milieudelicten door afschrikking en consequent optreden bij overtreding.Doelgroep(en) Burgers, bedrijven in de ruime zin van het woord, organisatoren van activiteiten.Initiatiefnemer MD.Betrokken actoren Politie.Indicatoren Aantal klachten.Termijnplanning 2007 – einde plan: Jaarlijks.MiddelenTotaal voorzienbudgetPersoneelskosten.Inzet van personeel MD / politie.214 Begeleiding opmaak door PIH

GMBP Zwijndrecht 2007-2013Actiefichesfiche milieubeleidsplanactie nr 21IN21 VLAREM-attest actueel houdenIdentificatieTitel IN21 VLAREM-attest actueel houdenClassificatie 3.2.5 IN21SO DULO Instrumentarium, niveau 1, art.5.1.2.1.3.3ActieplanBeschrijving De milieuambtenaren zullen zich in het kader van hun VLAREM-attest bijscholen. Wanneer hetVLAREM-attest vervalt, zullen ze opnieuw vorming volgen, zodat het attest kan wordenvernieuwd.Gebied Volledig grondgebied.Doelstelling Vermijden van milieudelicten.Doelgroep(en) Ambtenaren met VLAREM-attest.Initiatiefnemer Milieuambtenaren.Indicatoren 2 ambtenaren met geldig VLAREM-attest.Termijnplanning 2007 - einde plan: Occasioneel.MiddelenTotaal voorzienbudgetKost vorming (IN10).Inzet van personeel Milieuambtenaren.215 Begeleiding opmaak door PIH

Actiefiches GMBP Zwijndrecht 2007-2013fiche milieubeleidsplanactie nr 22IN22 Controle klasse 2 en klasse 3 bedrijven systematiserenIdentificatieTitel IN22 Controle klasse 2 en klasse 3 bedrijven systematiserenClassificatie 3.2.5 IN22SO DULO Instrumentarium, niveau 1, art. 5.1.2.1.4ActieplanBeschrijving De gemeente zal een systematische controle uitvoeren bij de klasse 2 en 3 bedrijven op haargrondgebied. Er zal per sector worden toegezien dat de milieuwetgevingen en opgelegdemilieuvergunningsvoorwaarden worden nageleefd.Gebied Volledig grondgebied.Doelstelling Milieudelicten vermijden.Doelgroep(en) Bedrijven.Initiatiefnemer MD.Indicatoren Actieplan per sector.Termijnplanning 2007 - einde plan: Jaarlijks.Relaties met andereactiesDeze actie hangt samen met actie IN20.MiddelenTotaal voorzienbudgetInzet van personeel MD.Personeelskosten.216 Begeleiding opmaak door PIH

GMBP Zwijndrecht 2007-2013Actiefichesfiche milieubeleidsplanactie nr 23IN23 Samenwerkingsverbanden behouden of aangaanIdentificatieTitel IN23 Samenwerkingsverbanden behouden of aangaanClassificatie 3.2.6 IN23SO DULO -ActieplanBeschrijving Samenwerkingsverbanden die een voordeel opleveren voor het gemeentelijk milieu wordenbehouden en/of aangaan.Gebied Volledig grondgebied.Doelstelling Het verbeteren van het gemeentelijk milieu door samenwerking met derden.Doelgroep(en) Personen, verenigingen, instanties.Initiatiefnemer MD, DA, schepen.Indicatoren Lijst met milieugerelateerde samenwerkingsverbanden, bijdragen en afgevaardigden.Termijnplanning 2007 - einde plan: Jaarlijks.ProvinciaalbeleidskaderMiddelenTotaal voorzienbudgetG2.1.1 Verder uitbouwen van de regiowerking milieu en natuur.G2.1.2 Uitbouw van een provinciaal aanspreekpunt voor steden en gemeenten in het kader vande samenwerkingsovereenkomst met het Vlaams Gewest.G2.1.3 Ondersteuning GEMPA.950.000 euro en personeelskosten.Inzet van personeel MD, DA, schepen.217 Begeleiding opmaak door PIH

Actiefiches GMBP Zwijndrecht 2007-2013fiche milieubeleidsplanactie nr 24IN24 Werking milieuraad ondersteunenIdentificatieTitel IN24 Werking milieuraad ondersteunenClassificatie 3.3 IN24SO DULO Instrumentarium, niveau 1, art. 5.1.2.1.4ActieplanBeschrijving Om een goed werkende milieuraad te behouden brengt de gemeente een budget, personeel enlokalen in, de milieuraad geeft gefundeerd advies en onderneemt eventueel zelf acties. Degemeentelijke communicatiekanalen staan ter beschikking om de activiteiten van de milieuraadte promoten of aan ledenwerving te doen. De gemeente garandeert de doorstroming vanrelevante informatie naar de milieuraad.Om de kennis binnen de milieuraad te vergroten, zullenregelmatig informatieve momenten worden georganiseerd door de milieuraad. De samenwerkingmet andere adviesraden wordt voortgezet.Gebied Volledig grondgebied.Doelstelling Advies verkrijgen over (milieu)beleid, betrokkenheid vergroten door participatie.Doelgroep(en) Inwoners, verenigingen, verschillende maatschappelijke groepen van de gemeente die betrokkenzijn bij milieu en natuur.Initiatiefnemer MD.Betrokken actoren DA, schepen.Indicatoren Begrotingsbedrag.Bijwonen vergaderingen MR.Termijnplanning 2007 – einde plan: Jaarlijks.GewestelijkbeleidskaderMiddelenTotaal voorzienbudget5D Geïntegreerd overheidsbeleid, Samenwerking met andere overheden. In punt 4.2 wordenacties voorgesteld waarmee het Vlaams Gewest 'bevolking en milieu- en natuurverenigingenintenser wil betrekken'.1.240 euro en personeelskosten.Inzet van personeel MD / DA, schepen.218 Begeleiding opmaak door PIH

GMBP Zwijndrecht 2007-2013Actiefichesfiche milieubeleidsplanactie nr 25DP1 Kennisopbouw en -doorstroming milieuverantwoord productgebruikIdentificatieTitel DP1 Kennisopbouw en -doorstroming milieuverantwoord productgebruikClassificatie 4.5 DP1SO DULO Vaste stoffen, niveau 1, art.5.2.2.1.1 §1.1ActieplanBeschrijving De gemeente bouwt kennis op over milieuverantwoord – inclusief spaarzaam - productgebruikdoor samenwerking met instanties, vorming van de personeelsleden en ervaringen metproducten. Via informatiemomenten per product en per doelgroep wordt de kennis binnen dediensten doorgegeven. Hierbij is de medewerking van de diensthoofden of een “eco”-afgevaardigde belangrijk. Naast de reeds bestaande duurzaamheidswerking rond bepaaldeproductgroepen (kantoormateriaal, papier, catering, schoonmaakmiddelen, vermindering vanpesticiden, gelabeld hout en gerecycleerd breekpuin), zal er bijkomend gewerkt worden rond deproductgroep verven..Doelstelling Opbouw van benodigde kennis om de negatieve invloed van de gemeentelijke activiteiten op hetmilieu te verminderen.Doelgroep(en) Gemeentelijke diensten.Initiatiefnemer DA.Betrokken actoren Alle diensten.Indicatoren Informatiemomenten per dienst.Termijnplanning 2007 - einde plan: Periodiek.Relaties met andereactiesProvinciaalbeleidskaderMiddelenTotaal voorzienbudgetInzet van personeel DA / alle diensten.Deze actie geeft input voor actie DP2. De acties DP1, DP2 en DP3 zijn verbonden met elkaar enzullen elkaar beïnvloeden.D2.2.2 Een communicatiebeleid rond ons intern milieuzorgsysteem uitbouwen naar degemeenten toe en de gemeenten ondersteunen bij communicatie over hun internmilieuzorgsysteem.Kosten vorming (IN10), Personeelskosten (IN9).219 Begeleiding opmaak door PIH

Actiefiches GMBP Zwijndrecht 2007-2013fiche milieubeleidsplanactie nr 26DP2 Communicatie milieuverantwoord productgebruik naar bevolkingIdentificatieTitel DP2 Communicatie milieuverantwoord productgebruik naar bevolkingClassificatie 4.5 DP2SO DULO Vaste stoffen, niveau 2, art.5.2.2.2.1 §1en art. 5.2.2.2.2 §1.1 en 1.2ActieplanBeschrijving De opgedane kennis en ervaring uit actie DP1 wordt gecommuniceerd naar de burgers via hetgemeenteblad, de gemeentelijke website en openbare milieuraadsvergaderingen. Deduurzaamheidsambtenaar fungeert als aanspreekpunt voor vragen over productgebruik vooreigen personeel en inwoners van de gemeente. De gemeente zal sensibiliseren rond het gebruikvan milieuvriendelijke alternatieven voor ozonafbrekende stoffen.Doelstelling Sensibilisatie van personeel en burgers en creatie van een draagvlak door doorstroming vaninformatie.Doelgroep(en) Eerst gemeentelijke diensten en geïnteresseerde burgers, daarna eventueel de hele bevolking.Initiatiefnemer DA.Indicatoren Zie IN12.Termijnplanning .Relaties met andereactiesProvinciaalbeleidskaderMiddelenTotaal voorzienbudgetInzet van personeel .Input voor deze actie komt uit actie DP1. De acties DP1, DP2 en DP3 zijn verbonden met elkaaren zullen elkaar beïnvloeden. Deze actie hangt ook samen met actie IN12.D2.2.1 gemeenten ondersteunen inzake thema's milieuverantwoord productgebruik,afvalpreventie, hergebruik afvalstoffen, illegaal ontwijkgedrag, duurzaam watergebruik,duurzame energie, duurzaam bouwen en duurzame ontwikkeling in het algemeen..220 Begeleiding opmaak door PIH

GMBP Zwijndrecht 2007-2013Actiefichesfiche milieubeleidsplanactie nr 27DP3 Milieuverantwoorde gemeentelijke aankopenIdentificatieTitel DP3 Milieuverantwoorde gemeentelijke aankopenClassificatie 4.5 DP3SO DULO Vaste stoffen, niveau 1, art. 5.2.2.1.1 §1ActieplanBeschrijving Met respect voor de geldende wetgeving op de overheidsaankopen wordt per project eenaanstiplijst van criteria opgesteld om milieuaspecten mee in overweging te nemen bij aankoop.De gemeente zal regelmatig (maximum driejaarlijks) een inventaris opmaken van de aangekochtegrondstoffen en producten en ze controleren op hun ‘duurzaamheid’, met het oog op eeneventuele bijsturing van het aankoopbeleid. Bij houtgebruik zal de gemeente erop letten om vooreen aantal toepassingen FSC- of ander gelabeld hout aan te kopen. Ze zal er ook op toezien dathet gebruik van chemisch verduurzaamd hout, indien mogelijk, wordt vermeden.Doelstelling Komen tot een duurzaam productgebruik door aangepast aankoopbeleid en bestekken.Doelgroep(en) Gemeentelijke diensten.Initiatiefnemer DA.Betrokken actoren Contractbeheer.Indicatoren Gebruik duurzame producten door gemeente.Termijnplanning 2007 - einde plan: Jaarlijks.Extra informatie Alhoewel deze actie op verschillende manieren kan aangepakt worden, wordt er toch gestreefdnaar collegebeslissingen over de aankoop van bepaalde producten. Op die manier is er eenrichtlijn die voor iedereen duidelijk is en makkelijk te volgen is.Relaties met andereactiesInput voor deze actie komt uit actie DP1. De acties DP1, DP2 en DP3 zijn verbonden met elkaaren zullen elkaar beïnvloeden.MiddelenTotaal voorzienbudgetPeresoneelskosten.Inzet van personeel DA / contractbeheer.221 Begeleiding opmaak door PIH

Actiefiches GMBP Zwijndrecht 2007-2013fiche milieubeleidsplanactie nr 28DP4 Duurzaam handelenIdentificatieTitel DP4 Duurzaam handelenClassificatie 4.5 DP4SO DULO Vaste stoffen, niveau 1, art. 5.2.2.1.1 §1ActieplanBeschrijving De gemeente wil van duurzaam handelen bij het personeel een natuurlijke reflex maken, onderandere door minder duurzame handelingen minder aantrekkelijk te maken.Doelstelling Komen tot een duurzaam productgebruik.Doelgroep(en) Gemeentelijk personeel.Initiatiefnemer DA.Indicatoren Zie DP1.Termijnplanning .ProvinciaalbeleidskaderMiddelenTotaal voorzienbudgetInzet van personeel .D2.2.1 gemeenten ondersteunen inzake thema's milieuverantwoord productgebruik,afvalpreventie, hergebruik afvalstoffen, illegaal ontwijkgedrag, duurzaam watergebruik,duurzame energie, duurzaam bouwen en duurzame ontwikkeling in het algemeen..222 Begeleiding opmaak door PIH

GMBP Zwijndrecht 2007-2013Actiefichesfiche milieubeleidsplanactie nr 29DP5 Doorlichten van bestekken op duurzaamheidIdentificatieTitel DP5 Doorlichten van bestekken op duurzaamheidClassificatie 4.5 DP5SO DULOActieplanBeschrijving Het gebruik van ecologisch verantwoorde, duurzame materialen en secundaire grondstoffen ennuttige toepassing van afvalstoffen zal worden opgenomen in bestekken. Hiertoe zullen debestekken in voorontwerp worden voorgelegd aan de duurzaamheidsambtenaar.Gebied Volledig grondgebied.Doelstelling Komen tot een duurzaam productgebruik door aangepast aankoopbeleid en bestekken.Doelgroep(en) Gemeentelijke diensten.Initiatiefnemer DA.Betrokken actoren Contractbeheer.Indicatoren Duurzame materialen in gemeentelijke bouwprojecten.Termijnplanning 2012 – einde plan: Occasioneel.ProvinciaalbeleidskaderD2.2.1 gemeenten ondersteunen inzake thema's milieuverantwoord productgebruik,afvalpreventie, hergebruik afvalstoffen, illegaal ontwijkgedrag, duurzaam watergebruik,duurzame energie, duurzaam bouwen en duurzame ontwikkeling in het algemeen.MiddelenTotaal voorzienbudgetPersoneelskosten.Inzet van personeel DA / contractbeheer.223 Begeleiding opmaak door PIH

Actiefiches GMBP Zwijndrecht 2007-2013fiche milieubeleidsplanactie nr 30DP6 Bestrijdingsmiddelengebruik binnen de eigen diensten reducerenIdentificatieTitel DP6 Bestrijdingsmiddelengebruik binnen de eigen diensten reducerenClassificatie 3.2.2 DP6SO DULO Vaste stoffen, niveau1, art. 5.2.2.1.1 §1.1Vaste stoffen, niveau 2, art.5.2.2.2.1 §1en art. 5.2.2.2.2 § 1.2ActieplanBeschrijving Nieuwe alternatieve bestrijdingsmethoden worden op de voet gevolgd. Op basis hiervan wordthet gebruikte gamma aan bestrijdingsmiddelen aangepast. Het personeel van de groendienstkrijgt de mogelijkheid om vorming te volgen omtrent bestrijdingsmiddelen. Tegen eind 2014 zalhet bestrijdingsmiddelengebruik tot nul worden gereduceerd. Om dit te kunnen bereiken zal hetopenbaar groen worden aangelegd volgens het principe ‘meer groen met minder onderhoud’. Hetgebruik van éénjarige planten en het aanleggen van brede niet-betreedbare verhardingen zal ookin de toekomst vermeden worden en als bodemlaag worden compost en snoeihout gebruikt.Gebied Volledig grondgebied.Doelstelling Bestrijdingsmiddelengebruik reduceren om ten laatste eind 2014 tot een nulgebruik te komen.Doelgroep(en) Personeel.Initiatiefnemer OW.Betrokken actoren DA.Indicatoren Hoeveelheid pesticidenverbruik.Termijnplanning 2007 - einde plan: Jaarlijks.ProvinciaalbeleidskaderGewestelijkbeleidskaderMiddelenTotaal voorzienbudgetD2.2.1 gemeenten ondersteunen inzake thema's milieuverantwoord productgebruik,afvalpreventie, hergebruik afvalstoffen, illegaal ontwijkgedrag, duurzaam watergebruik,duurzame energie, duurzaam bouwen en duurzame ontwikkeling in het algemeen.2-6 Verspreiding van milieugevaarlijke stoffen. In punt 4.1 worden acties voorgesteld waarmeehet Vlaams Gewest het ‘gebruik van bestrijdingsmiddelen wil verminderen bij industrie,landbouw, particulieren en openbare diensten via voorlichting en sensibilisering.’Personeelskosten.Inzet van personeel OW / DA.224 Begeleiding opmaak door PIH

GMBP Zwijndrecht 2007-2013Actiefichesfiche milieubeleidsplanactie nr 31DP7 Duurzaam bouwen gemeentelijke gebouwenIdentificatieTitel DP7 Duurzaam bouwen gemeentelijke gebouwenClassificatie 3.2.2 DP7SO DULOActieplanBeschrijving De gemeente zal bij verbouwing of nieuwbouw rekening houden met de principes van duurzaambouwen. Indien een aantal duurzame maatregelen niet toegepast kunnen worden wegensbijvoorbeeld de kostprijs, zullen mogelijks de nodige voorzieningen worden getroffen zodat optermijn op eenvoudige wijze omschakeling kan gerealiseerd worden. Deduurzaamheidsambtenaar zal vanaf het begin de planning kunnen opvolgen. Bij bouwprojectenzal aan Eandis planadvies worden gevraagd.Gebied Volledig grondgebied en gemeentelijke eigendommen.Doelstelling Sensibilisatie van personeel en burgers en creatie van een draagvlak (voorbeeldfunctie).Initiatiefnemer DA.Betrokken actoren OW, betrokken diensten.Indicatoren Duurzame architectuur en energie bij gemeentelijke projecten.Termijnplanning 2007 - einde plan: Occasioneel.ProvinciaalbeleidskaderMiddelenTotaal voorzienbudgetD2.1.8 Duurzaam bouwen en verbouwen stimuleren.D2.2.1 Gemeenten ondersteunen inzake de thema's milieuverantwoord productgebruik,afvalpreventie, hergebruik van afvalstoffen, illegaal ontwijkgedrag, duurzaam watergebruik,duurzame energie, duurzaam bouwen en duurzame ontwikkeling in het algemeen.Personeelskosten.Inzet van personeel DA / OW, betrokken diensten.225 Begeleiding opmaak door PIH

Actiefiches GMBP Zwijndrecht 2007-2013fiche milieubeleidsplanactie nr 32DP8 Aankoop van GGO-producten vermijdenIdentificatieTitel DP8 Aankoop van GGO-producten vermijdenClassificatie 4.5 DP8SO DULO Vaste stoffen, niveau 2, art. 5.2.2.2.2 §1.1 en 1.2ActieplanBeschrijving De aankoop van producten op basis van genetisch gemanipuleerde gewassen wordt vermeden.Gebied Volledig grondgebied.Doelstelling Sensibilisatie van personeel en burgers en creatie van een draagvlak (voorbeeldfunctie).Doelgroep(en) Personeel en bevolking.InitiatiefnemerBetrokken actorenIndicatoren Zie DP3.Termijnplanning .MiddelenTotaal voorzienbudgetInzet van personeel ..226 Begeleiding opmaak door PIH

GMBP Zwijndrecht 2007-2013Actiefichesfiche milieubeleidsplanactie nr 33DP9 Sensibilisatie rond biologische landbouwIdentificatieTitel DP9 Sensibilisatie rond biologische landbouwClassificatie 6.5 DP9SO DULO -ActieplanBeschrijving Er wordt een maandelijkse Biomarkt gehouden en geregeld worden artikels in het gemeentelijkinfoblad gepubliceerd.Gebied Volledig grondgebied.Doelstelling Bestrijdingsmiddelengebruik reduceren.Doelgroep(en) Bevolking, bedrijven.Initiatiefnemer Dienst middenstand, MD.Betrokken actoren VLM.Indicatoren Biomarkt.Artikels gemeentelijk infoblad.MAP-meetresultaten.Termijnplanning 2007 - einde plan: Maandelijks en periodiek.MiddelenTotaal voorzienbudgetPersoneelskosten.Inzet van personeel Dienst middenstand, MD / VLM.227 Begeleiding opmaak door PIH

Actiefiches GMBP Zwijndrecht 2007-2013fiche milieubeleidsplanactie nr 34AF1 Compostmeesterwerking uitbouwenIdentificatieTitel AF1 Compostmeesterwerking uitbouwenClassificatie 5.5 AF1SO DULO Vaste stoffen, niveau 1, art. 5.2.2.1.2 §2, Vaste stoffen, niveau 2, art. 5.2.2.2.2 §2ActieplanBeschrijving De werking van de compostmeesters wordt verder gezet en uitgebreid. De doelstelling van 6compostmeesters per 10.000 inwoners wordt nagestreefd. Demonstratieplaatsen metverhakselaar zullen ter beschikking staan. Er wordt logistieke steun gegeven voor eencompostmeesterstand op de braderijen.Gebied Volledig grondgebied.Doelstelling Stagnatie totale hoeveelheid afval met een streefdoel van 2% afvalpreventie per jaar , 36% vanbevolking composteert in 2007 en maximaal 150 kg restafval/jaar.Doelgroep(en) 2% afvalpreventie: iedereen die afval aanbied aan een gemeentelijk kanaal (ophaling of ecopark).36% bevolking composteert: theoretisch iedereen met composteerbaar afval. In de praktijk wordtde doelgroep beperkt tot mensen met composteerbaar afval en ruimte om te composteren.Initiatiefnemer IBOGEM.Betrokken actoren MD, DA, compostmeesters.Indicatoren Streefdoel is 6 compostmeesters per 10.000 inwoners.Aantal bezoeken demoplaatsen.Braderijstanden.Hoeveelheid GFT-afval.Termijnplanning 2007 – einde plan: Jaarlijks.MiddelenTotaal voorzienbudgetWerkingsbijdrage IBOGEM (zie actie IN23) en personeelskosten.Inzet van personeel IBOGEM / MD, DA, compostmeesters.228 Begeleiding opmaak door PIH

GMBP Zwijndrecht 2007-2013Actiefichesfiche milieubeleidsplanactie nr 35AF2 Acties voor scholen en verenigingenIdentificatieTitel AF2 Acties voor scholen en verenigingenClassificatie 5.5 AF2SO DULO Vaste stoffen, niveau 2, art.5.2.2.2.2 §2.4ActieplanBeschrijving Scholen en geïnteresseerden zullen op aanvraag de Ecoloft in de Kringwinkel (en mogelijks ookhet containerpark en de compostmeesters) kunnen bezoeken. Mogelijke periodiekepreventieacties voor de scholen zijn: bedelen van brooddozen en drinkbussen of -flessen, …Gebied Volledig grondgebied.Doelstelling Via de doelgroep scholen preventie, hergebruik en recyclage van afvalstoffen bevorderen.Doelgroep(en) Scholen.Initiatiefnemer IBOGEM.Betrokken actoren MD, scholen, jeugddienst en jeugdverenigingen.Indicatoren Aantal bezoeken Ecoloft, containerpark en demoplaatsen compost.Hoeveelheden afvalfracties van scholen en verenigingen.Termijnplanning 2007 - einde plan: Jaarlijks.ProvinciaalbeleidskaderMiddelenTotaal voorzienbudgetD2.2.1 gemeenten ondersteunen inzake de thema’s milieuverantwoord productgebruik,afvalpreventie, hergebruik van afvalstoffen, illegaal ontwijkgedrag, duurzaam watergebruik,duurzame energie, duurzaam bouwen en duurzame ontwikkeling in het algemeen.Werkingsbijdrage IBOGEM (zie actie IN23) en personeelskost.Inzet van personeel IBOGEM / MD, scholen, jeugddienst en jeugdverenigingen.229 Begeleiding opmaak door PIH

Actiefiches GMBP Zwijndrecht 2007-2013fiche milieubeleidsplanactie nr 36AF3 Interne afvalsorteringIdentificatieTitel AF3 Interne afvalsorteringClassificatie 5.5 AF3SO DULO Vaste stoffen, niveau 1, art. 5.2.2.1.1 §2Vaste stoffen, niveau 2, art. 5.2.2.2.1 §2ActieplanBeschrijving Selectieve inzameling van afval wordt in alle gemeentelijke gebouwen geoptimaliseerd. Tenminste de bedrijfsafvalstoffen vermeld in het VLAREA art. 5.2.2.1 worden gescheiden ingezameld.Gebied Gemeentelijke gebouwen.Doelstelling Selectieve inzameling verbeteren.Doelgroep(en) Gemeentepersoneel en iedereen die gebruik maakt van gemeentelijke infrastructuur.Initiatiefnemer MD, DA, OW.Betrokken actoren Alle diensten.Indicatoren Hoeveelheden afgevoerde gemeentelijke afvalfracties.Termijnplanning 2007 – einde plan: Jaarlijks.ProvinciaalbeleidskaderMiddelenTotaal voorzienbudgetD2.2.1 gemeenten ondersteunen inzake de thema’s milieuverantwoord productgebruik,afvalpreventie, hergebruik van afvalstoffen, illegaal ontwijkgedrag, duurzaam watergebruik,duurzame energie, duurzaam bouwen en duurzame ontwikkeling in het algemeen.Personeelskosten.Inzet van personeel MD, DA, OW / alle diensten.230 Begeleiding opmaak door PIH

GMBP Zwijndrecht 2007-2013Actiefichesfiche milieubeleidsplanactie nr 37AF4 Selectieve inzameling aan huis en via het containerpark constant bijsturenIdentificatieTitel AF4 Selectieve inzameling aan huis en via het containerpark constant bijsturenClassificatie 5.5 AF4SO DULO Vaste stoffen, niveau 1, art. 5.2.2.1.2 §2.3ActieplanBeschrijving Op basis van de resultaten van sorteeranalyses en desgevallend klachtenanalyses wordt deselectieve inzameling en de communicatie hier rond aangepast. De optimale werking van hetcontainerpark zal worden opgevolgd en indien nodig bijgestuurd.Gebied Gemeentelijke gebouwen.Doelstelling Selectieve inzameling verbeteren.Doelgroep(en) Gemeentepersoneel en iedereen die gebruik maakt van gemeentelijke infrastructuur.Initiatiefnemer IBOGEM.Betrokken actoren MD.Indicatoren Aantal klachten over afvalophaling.Hoeveelheid ingezameld afval per fractie.Termijnplanning 2007 - einde plan: Wekelijks.ProvinciaalbeleidskaderMiddelenTotaal voorzienbudgetInzet van personeel IBOGEM / MD.D2.2.1 Gemeenten ondersteunen inzake de thema’s milieuverantwoord productgebruik,afvalpreventie, hergebruik van afvalstoffen, illegaal ontwijkgedrag, duurzaam watergebruik,duurzame energie, duurzaam bouwen en duurzame ontwikkeling in het algemeen.Werkingsbijdrage IBOGEM (zie actie IN23).231 Begeleiding opmaak door PIH

Actiefiches GMBP Zwijndrecht 2007-2013fiche milieubeleidsplanactie nr 38AF5 Evaluatie prijszetting selectieve inzamelingIdentificatieTitel AF5 Evaluatie prijszetting selectieve inzamelingClassificatie 5.5 AF5SO DULO Vaste stoffen, niveau 2, art.5.2.2.2.2 §2.5ActieplanBeschrijving In functie van de taakstelling van het Uitvoeringsplan Huishoudelijke Afvalstoffen wordtdesgewenst de prijszetting voor afvalzakken en labels periodiek aangepast.Doelstelling 2% afvalpreventie per jaar tot 2007, restafval maximaal 150 kg/inwoner.Doelgroep(en) 2% afvalpreventie: iedereen die afval aanbiedt aan een gemeentelijk kanaal (ophaling ofecopark).Initiatiefnemer IBOGEM.Betrokken actoren MD.Indicatoren Prijzen zakken en labels in retributiereglement.Termijnplanning 2007 - einde plan: Jaarlijks.MiddelenTotaal voorzienbudgetInzet van personeel IBOGEM / MD.Saldo aankoop/verkoop zakken: 250.000 euro-232 Begeleiding opmaak door PIH

GMBP Zwijndrecht 2007-2013Actiefichesfiche milieubeleidsplanactie nr 39AF6 Aanpak sluikstorten en zwerfvuil en hondenpoepIdentificatieTitel AF6 Aanpak sluikstorten en zwerfvuil en hondenpoepClassificatie 5.5 AF6SO DULOActieplanBeschrijving Algemene sensibilisatie via het gemeentelijk informatieblad moet sluikstorten en overlast doorhondenpoep terugdringen. Bij melding van sluikstort zal dit zo snel mogelijk verwijderd worden.Indien mogelijk wordt de veroorzaker zo snel mogelijk opgespoord. Periodiek zal er eenopruimactie voor zwerfvuil (zoals bijvoorbeeld ZAPPA) worden georganiseerd en er wordtlogistieke steun voor dergelijke projecten gegeven. De gemeentelijke infrastructuur vanhondentoiletten en vuilbakken wordt onderhouden en waar nodig uitgebouwd. Er wordt bekekenof zwerfvuil gemeenschappelijk via Ibogem kan worden aangepakt. Extra mogelijkheden voorcontrole rond de naleving van het politiereglement worden onderzocht.Gebied Volledig grondgebied.Doelstelling Sluikstorten en zwerfvuil beperken.Doelgroep(en) Bevolking.Initiatiefnemer MD.Betrokken actoren OW.Indicatoren Aantal klachten over sluikstorten en hondenpoep.Deelnemers ZAPPA-actie.Termijnplanning 2007 – einde plan: Jaarlijks, periodiek.Relaties met andereactiesProvinciaalbeleidskaderSamen met de politie wordt getracht dit probleem in te dijken, wat algemener beschreven werdin actie IN20.D2.2.1 Gemeenten ondersteunen inzake de thema’s milieuverantwoord productgebruik,afvalpreventie, hergebruik van afvalstoffen, illegaal ontwijkgedrag, duurzaam watergebruik,duurzame energie, duurzaam bouwen en duurzame ontwikkeling in het algemeen.MiddelenTotaal voorzienbudgetInzet van personeel MD / OW.2.500 euro (hondentoiletten) en personeelskosten.233 Begeleiding opmaak door PIH

Actiefiches GMBP Zwijndrecht 2007-2013fiche milieubeleidsplanactie nr 40AF7 Ophaling grofvuil op afroepIdentificatieTitel AF7 Ophaling grofvuil op afroepClassificatie 5.5 AF7SO DULOActieplanBeschrijving De ophaling van grofvuil op vaste data zal worden gereduceerd en vervangen door een systeemop afroep.Gebied Volledig grondgebied.Doelstelling De afvalberg reduceren.Doelgroep(en) Bevolking.Initiatiefnemer IBOGEM, schepen.Betrokken actoren MD.Indicatoren Hoeveelheid grofvuil.Termijnplanning 2008 - 2009: Jaarlijks.ProvinciaalbeleidskaderD2.2.1 Gemeenten ondersteunen inzake de thema’s milieuverantwoord productgebruik,afvalpreventie, hergebruik van afvalstoffen, illegaal ontwijkgedrag, duurzaam watergebruik,duurzame energie, duurzaam bouwen en duurzame ontwikkeling in het algemeen.MiddelenTotaal voorzienbudgetWerkingsbijdrage IBOGEM (IN23).Inzet van personeel IBOGEM, schepen / MD.234 Begeleiding opmaak door PIH

GMBP Zwijndrecht 2007-2013Actiefichesfiche milieubeleidsplanactie nr 41AF8 Hernieuwde aandacht voor "geen reclame"-stickers en de RobinsonlijstIdentificatieTitel AF8 Hernieuwde aandacht voor "geen reclame"-stickers en de RobinsonlijstClassificatie 5.5 AF8SO DULOActieplanBeschrijving De gemeente zal de gratis verdeling van "geen reclame"-stickers periodiek ter kennis brengen viahet gemeentelijk infoblad of de afvalkrant. Ook de inschrijving in de Robinson-lijst tervoorkoming van ongewenst geadresseerd reclamedrukwerk wordt aangeboden.Gebied Volledig grondgebied.Doelstelling Afvalberg reduceren.Doelgroep(en) Bevolking.Initiatiefnemer MD.Betrokken actoren Schepen, IBOGEM.Indicatoren Artikels gemeentelijk infoblad.Hoeveelheid papierafval.Termijnplanning 2007 – einde plan: Jaarlijks.ProvinciaalbeleidskaderD2.2.1 Gemeenten ondersteunen inzake de thema’s milieuverantwoord productgebruik,afvalpreventie, hergebruik van afvalstoffen, illegaal ontwijkgedrag, duurzaam watergebruik,duurzame energie, duurzaam bouwen en duurzame ontwikkeling in het algemeen.MiddelenTotaal voorzienbudgetPersoneelskosten.Inzet van personeel MD / schepen, IBOGEM.235 Begeleiding opmaak door PIH

Actiefiches GMBP Zwijndrecht 2007-2013fiche milieubeleidsplanactie nr 42AF9 Stimuleren ondergrondse afvalcontainers en voldoende bergingsruimte bijnieuwbouw van appartementenIdentificatieTitel AF9 Stimuleren ondergrondse afvalcontainers en voldoende bergingsruimte bij nieuwbouw vanappartementenClassificatie 5.5 AF9SO DULOActieplanBeschrijving In navolging van het succesvolle pilootproject in Zwijndrecht (in samenwerking met deZwijndrechtse Huisvestingsmaatschappij) wordt de plaatsing van ondergrondse afvalcontainersaangemoedigd bij stedenbouwkundige aanvragen voor appartementsgebouwen. Dit zal met eendiftarsysteem gepaard moeten gaan. Er wordt voldoende bergingsruimte voor afval voorzien.Gebied Volledig grondgebied.Doelstelling Afvalberg reduceren.Doelgroep(en) Bevolking.Initiatiefnemer RO, schepen.Betrokken actoren IBOGEM.Indicatoren Voorwaarden / aanbevelingen bouwvergunningen.Hoeveelheid ingezameld afval per fractie van collectieve afvalcontainers.Termijnplanning 2007 – einde plan: Doorlopend.ProvinciaalbeleidskaderD2.2.1 Gemeenten ondersteunen inzake de thema’s milieuverantwoord productgebruik,afvalpreventie, hergebruik van afvalstoffen, illegaal ontwijkgedrag, duurzaam watergebruik,duurzame energie, duurzaam bouwen en duurzame ontwikkeling in het algemeen.MiddelenTotaal voorzienbudgetPersoneelskosten.Inzet van personeel RO, schepen / IBOGEM.236 Begeleiding opmaak door PIH

GMBP Zwijndrecht 2007-2013Actiefichesfiche milieubeleidsplanactie nr 43AF10 Preventie en beheer van afval bij evenementenIdentificatieTitel AF10 Preventie en beheer van afval bij evenementenClassificatie 5.5 AF10SO DULOActieplanBeschrijving In overleg met de betrokken diensten wordt een draaiboek ter voorkoming van afval en zwerfvuilop evenementen geoptimaliseerd en als voorwaarde bij de toelating gevoegd.Gebied Volledig grondgebied.Doelstelling Reductie van de afvalberg en beperken van zwerfvuil.Doelgroep(en) Bevolking.Initiatiefnemer MD.Betrokken actoren Dienst middenstand.Indicatoren Hoeveelheid afval.Aantal klachten.Termijnplanning 2007 – 2008, nadien jaarlijks.ProvinciaalbeleidskaderD2.2.1 Gemeenten ondersteunen inzake de thema’s milieuverantwoord productgebruik,afvalpreventie, hergebruik van afvalstoffen, illegaal ontwijkgedrag, duurzaam watergebruik,duurzame energie, duurzaam bouwen en duurzame ontwikkeling in het algemeen.MiddelenTotaal voorzienbudget-Inzet van personeel Openbare werken en MD.237 Begeleiding opmaak door PIH

Actiefiches GMBP Zwijndrecht 2007-2013fiche milieubeleidsplanactie nr 44AF11 Hergebruik via de Kringwinkel aanmoedigenIdentificatieTitel AF11 Hergebruik via de Kringwinkel aanmoedigenClassificatie 5.5 AF11SO DULOActieplanBeschrijving De Kringwinkel wordt in samenwerking met de Katholieke Hogeschool Mechelen in eenaantrekkelijk nieuw kleedje gestoken. Daarnaast zal een (de)montageservice worden uitgebouwdvoor ophaling en levering van goederen voor of van de Kringwinkel. De mogelijkheid omafgedankte goederen van bedrijven via de Kringwinkel aan te bieden voor hergebruik wordtuitgebouwd en verbonden aan het overmaken van een aangepast financieel attest.Gebied Volledig grondgebied.Doelstelling Afvalberg reduceren.Doelgroep(en) Bevolking.Initiatiefnemer IBOGEM, schepen.Betrokken actoren MD.Indicatoren Hoeveelheid grofvuil.Omzet kringwinkel.Termijnplanning 2007 – einde plan: Jaarlijks.ProvinciaalbeleidskaderD2.2.1 Gemeenten ondersteunen inzake de thema’s milieuverantwoord productgebruik,afvalpreventie, hergebruik van afvalstoffen, illegaal ontwijkgedrag, duurzaam watergebruik,duurzame energie, duurzaam bouwen en duurzame ontwikkeling in het algemeen.MiddelenTotaal voorzienbudgetWerkingsbijdrage IBOGEM (IN23).Inzet van personeel IBOGEM, schepen / MD.238 Begeleiding opmaak door PIH

GMBP Zwijndrecht 2007-2013Actiefichesfiche milieubeleidsplanactie nr 45AF12 Inzameling containerpark optimaliserenIdentificatieTitel AF12 Inzameling containerpark optimaliserenClassificatie 5.5 AF12SO DULOActieplanBeschrijving Er wordt een enquête gehouden rond het gebruik van het containerpark. De mogelijkheid totmeerdere aanleveringen per dag door particulieren wordt onderzocht in combinatie met eenherziening van de gratis aan te leveren hoeveelheid per dag.Gebied Volledig grondgebied.Doelstelling Afvalberg reduceren.Doelgroep(en) Bevolking.Initiatiefnemer IBOGEM, schepen.Betrokken actoren MD.Indicatoren Maximum hoeveelheid en aantal aanleveringen per dag per klant.Termijnplanning 2008 - 2009, nadien jaarlijks.ProvinciaalbeleidskaderD2.2.1 Gemeenten ondersteunen inzake de thema’s milieuverantwoord productgebruik,afvalpreventie, hergebruik van afvalstoffen, illegaal ontwijkgedrag, duurzaam watergebruik,duurzame energie, duurzaam bouwen en duurzame ontwikkeling in het algemeen.MiddelenTotaal voorzienbudgetWerkingsbijdrage IBOGEM (IN23).Inzet van personeel IBOGEM, schepen / MD.239 Begeleiding opmaak door PIH

Actiefiches GMBP Zwijndrecht 2007-2013fiche milieubeleidsplanactie nr 46AF13 Inzameling wegwerpluiers bij de sectorIdentificatieTitel AF13 Inzameling wegwerpluiers bij de sectorClassificatie 5.5 AF13SO DULOActieplanBeschrijving In samenwerking met rusthuizen en kinderdagverblijven wordt een project uitgewerkt voor deinzameling van wegwerpluiers.Gebied Volledig grondgebied.Doelstelling Afvalberg reduceren.Doelgroep(en) Bevolking.Initiatiefnemer IBOGEM, schepen.Betrokken actoren MD.Indicatoren Aantal contracten tussen IBOGEM en sectoren.Termijnplanning 2008 - 2009.ProvinciaalbeleidskaderD2.2.1 Gemeenten ondersteunen inzake de thema’s milieuverantwoord productgebruik,afvalpreventie, hergebruik van afvalstoffen, illegaal ontwijkgedrag, duurzaam watergebruik,duurzame energie, duurzaam bouwen en duurzame ontwikkeling in het algemeen.MiddelenTotaal voorzienbudgetWerkingsbijdrage IBOGEM (IN23).Inzet van personeel IBOGEM, schepen / MD.240 Begeleiding opmaak door PIH

GMBP Zwijndrecht 2007-2013Actiefichesfiche milieubeleidsplanactie nr 47AF14 Bestrijding schadelijke dieren en overpopulatie zwerfkattenIdentificatieTitel AF14Classificatie 5.5 AF14SO DULOActieplanBeschrijving In het kader voor de zorg om de reinheid van de gemeente worden de schadelijke dieren zoalso.a. ratten op de gemeentelijke gronden bestreden. Om overpopulaties van zwerfkatten teverminderen, wordt er een samenwerking voorzien rond castratie en sterilisatie van dieren.Gebied Volledig grondgebied.Doelstelling Reinheid van de gemeente bevorderen.Doelgroep(en)Initiatiefnemer MD.Indicatoren Aantal klachten.Termijnplanning 2007 – einde plan.MiddelenTotaal voorzienbudgetInzet van personeel MD.10.750 euro.241 Begeleiding opmaak door PIH

Actiefiches GMBP Zwijndrecht 2007-2013fiche milieubeleidsplanactie nr 48AF15 Herbruikbare bekersIdentificatieTitel AF15 Herbruikbare bekersClassificatie 5.5 AF15SO DULOActieplanBeschrijving De gemeente legt de uitleenmodaliteiten voor de herbruikbare bekers vast en evalueert deze.Gebied Volledig grondgebied.Doelstelling Afvalberg reduceren.Doelgroep(en) Bevolking.Initiatiefnemer MD.Betrokken actoren .Indicatoren Aantal uitleningen van de bekers.Termijnplanning 2008 - 2009.ProvinciaalbeleidskaderD2.2.1 Gemeenten ondersteunen inzake de thema’s milieuverantwoord productgebruik,afvalpreventie, hergebruik van afvalstoffen, illegaal ontwijkgedrag, duurzaam watergebruik,duurzame energie, duurzaam bouwen en duurzame ontwikkeling in het algemeen.MiddelenTotaal voorzienbudgetInzet van personeel MD..242 Begeleiding opmaak door PIH

GMBP Zwijndrecht 2007-2013Actiefichesfiche milieubeleidsplanactie nr 49BO1 Opvolgen en inventariseren (potentiële) bodemverontreinigingIdentificatieTitel BO1 Opvolgen en inventariseren (potentiële) bodemverontreinigingClassificatie 6.5 BO1SO DULO -ActieplanBeschrijving De toestand van de potentieel verontreinigde sites in de gemeente wordt opgevolgd enbijgehouden in een digitaal register.Gebied Potentieel verontreinigde sites & verontreinigde sites.Doelstelling Risico's voor mens en milieu door bodemgebruik beperken.Doelgroep(en) Bevolking.Initiatiefnemer MD.Betrokken actoren OVAM.Indicatoren Databank verontreinigde sites.Termijnplanning 2007 - einde plan: Doorlopend.Relaties met andereactiesDeze actie hangt samen met actie IN16.MiddelenTotaal voorzienbudgetPersoneelskosten.Inzet van personeel MD / OVAM.243 Begeleiding opmaak door PIH

Actiefiches GMBP Zwijndrecht 2007-2013fiche milieubeleidsplanactie nr 50BO2 Informatie rond verontreinigde sitesIdentificatieTitel BO2 Informatie rond verontreinigde sitesClassificatie 6.5 BO2SO DULO -ActieplanBeschrijving Wanneer blijkt dat bepaalde sites verontreinigd zijn, worden de lopende onderzoeken ensaneringen nauwgezet opgevolgd. Indien er indicaties zijn voor mogelijke verontreiniging innabijgelegen zones worden de eigenaars geïnformeerd en zullen via peilputten extra metingenvan de grondwaterkwaliteit worden uitgevoerd om desgevallend verdere maatregelen te nemen.Wanneer een eigendom werd opgenomen in de inventaris van risicogronden, wordt de eigenaarhiervan op de hoogte gebracht, evenals van de mogelijke stappen die hij kan ondernemen en dewetgeving hieromtrent. Jaarlijks wordt via de milieubarometer geïnformeerd over het aantalpotentiëel verontreinigde gronden en de goedgekeurde saneringsprojecten.Gebied Volledig grondgebied.Doelstelling Opvolging verontreinigde sites.Initiatiefnemer MD.Betrokken actoren OVAM, milieuinspectie.Indicatoren Brief aan betrokkenen.Indicatoren bodem uit de milieubarometer.Aantal saneringsprojecten.Termijnplanning 2007 - einde plan: Occasioneel, jaarlijks.MiddelenTotaal voorzienbudgetPersoneelskosten-Inzet van personeel MD / OVAM, milieuinspectie.244 Begeleiding opmaak door PIH

GMBP Zwijndrecht 2007-2013Actiefichesfiche milieubeleidsplanactie nr 51BO3 Potentieel verontreinigde sites in eigendom van de gemeente aanpakkenIdentificatieTitel BO3 Potentieel verontreinigde sites in eigendom van de gemeente aanpakkenClassificatie 6.5 BO3SO DULO -ActieplanBeschrijvingVoor gronden in eigendom van de gemeente die vermoedelijk/ potentieel verontreinigd zijn, zaleen oriënterend bodemonderzoek worden uitgevoerd. Indien nodig zullen deze gronden wordengesaneerd.Gebied Kerkstraat en De Wallen.Doelstelling Bodemkwaliteit verbeteren.Initiatiefnemer MD.Betrokken actoren OVAM.Indicatoren Aantal bodemonderzoeken op gemeentelijke gronden.Aantal gesaneerde sites.Termijnplanning 2008: Laartraat 15.2009: De Wallen.2010: Kerkstraat.MiddelenTotaal voorzienbudgetInzet van personeel MD / OVAM.2.500 euro Laarstraat, 10.000 euro De Wallen, 2.500 euro Kerkstraat.245 Begeleiding opmaak door PIH

Actiefiches GMBP Zwijndrecht 2007-2013fiche milieubeleidsplanactie nr 52BO4 Samenwerking met bodemdeskundigeIdentificatieTitel BO4 Samenwerking met bodemdeskundigeClassificatie 6.5 BO4SO DULO -ActieplanBeschrijving Voor onderzoek bij acute accidentele bodemverontreinigingen zal een contract met een vastebodemdeskundige afgesloten worden.Gebied Volledig grondgebied.Doelstelling Bodemkwaliteit verbeteren.Initiatiefnemer MD.Indicatoren Contract met deskundige.Termijnplanning 2008 - einde plan: Jaarlijks.MiddelenTotaal voorzienbudgetInzet van personeel MD.600 euro vaste kosten per jaar, 250 à 400 euro per interventie, 65 euro per uur communicatie enbegeleiding (kosten terugbetaald via SO).246 Begeleiding opmaak door PIH

GMBP Zwijndrecht 2007-2013Actiefichesfiche milieubeleidsplanactie nr 53BO5 Subsidiereglement bodemonderzoek overwegenIdentificatieTitel BO5 Subsidiereglement bodemonderzoek overwegenClassificatie 6.5 BO5SO DULO -ActieplanBeschrijvingDe mogelijkheid van een subsidiereglement waarop geïnteresseerde burgers beroep kunnen doenom een onderzoek te laten uitvoeren naar het voorkomen van voornamelijk cadmium in debodem van hun tuin en de erop geteelde gewassen wordt onderzocht.Gebied Volledig grondgebied.Doelstelling Bodemkwaliteit verbeteren.Initiatiefnemer MD, CBS.Indicatoren Subsidiereglement bodemonderzoek groententuinen.Termijnplanning 2008 - 2009, nadien jaarlijks.MiddelenTotaal voorzienbudget10.000 per jaar.Inzet van personeel MD, CBS.247 Begeleiding opmaak door PIH

Actiefiches GMBP Zwijndrecht 2007-2013fiche milieubeleidsplanactie nr 54BO6 Informeren over stookolietanksIdentificatieTitel BO6 Informeren over stookolietanksClassificatie 6.5 BO6SO DULO -ActieplanBeschrijving De gemeente zal haar burgers informeren over de risico's van (ondergrondse) stookolietanks ende verplichtingen hieromtrent. Ze zal de bevolking stimuleren om niet gebruikte stookolietanksop een verantwoorde wijze onschadelijk te maken. De gemeente zal stookolietanks in eigengebouwen voorbeeldig beheren. De mogelijkheden voor de organisatie van een tankslag wordenonderzocht.Gebied Volledig grondgebied.Doelstelling Aantal bodemverontreinigingen door stookolietanks verminderen.Doelgroep(en) Bevolking, bedrijven.Initiatiefnemer MD.Betrokken actoren IGEAN.Indicatoren Artikel in gemeentelijk informatieblad en website.Beslissing over tankslag.Termijnplanning 2007 - einde plan: Periodiek.2008-2009.MiddelenTotaal voorzienbudgetInzet van personeel MD / IGEAN.Personeelskosten, werkingsbijdrage IGEAN (IN23).248 Begeleiding opmaak door PIH

GMBP Zwijndrecht 2007-2013fiche milieubeleidsplanactie nr 55ActiefichesBO7 Sensibiliseren van de bevolking met betrekking tot het nieuwebodemsaneringsdecreetIdentificatieTitel BO7 Sensibiliseren van de bevolking met betrekking tot het nieuwe bodemsaneringsdecreetClassificatie 6.5 BO7SO DULO -ActieplanBeschrijving De gemeente zal haar burgers informeren over het nieuwe bodemsaneringsdecreet en deverplichtingen hieromtrent.Gebied Volledig grondgebied.Doelstelling Kennis nieuwe wetmatigheden vergroten.Doelgroep(en) Bevolking, bedrijven.Initiatiefnemer MD.Betrokken actoren OVAM.Indicatoren Artikel in gemeentelijk informatieblad en website.Termijnplanning 2007 - einde plan: Periodiek.2008-2009.MiddelenTotaal voorzienbudgetPersoneelskosten.Inzet van personeel MD / OVAM.249 Begeleiding opmaak door PIH

Actiefiches GMBP Zwijndrecht 2007-2013fiche milieubeleidsplanactie nr 56BO8 Grondverzet in eigen beheerIdentificatieTitel BO8 Grondverzet in eigen beheerClassificatie 6.5 BO8SO DULO -ActieplanBeschrijving De mogelijkheid tot aanleg van een tijdelijke opslagplaats voor grondverzet in eigen beheerwordt onderzocht. Bij het uitvoeren van gemeentelijke werken respecteert de gemeente deregelgeving met betrekking tot grondverzet.Gebied Gemeentelijke gronden.Doelstelling Grondverzet in de gemeente opvolgen.Initiatiefnemer MD.Betrokken actoren OW.Indicatoren Beslissing over inrichting tijdelijke opslagplaats.Termijnplanning 2008 - 2009.MiddelenTotaal voorzienbudgetPersoneelskosten.Inzet van personeel MD / OW.250 Begeleiding opmaak door PIH

GMBP Zwijndrecht 2007-2013Actiefichesfiche milieubeleidsplanactie nr 57BO9 Coördineren van collectieve bodemonderzoeken per siteIdentificatieTitel BO9 Coördineren van collectieve bodemonderzoeken per siteClassificatie 6.5 BO9SO DULOActieplanBeschrijving De gemeente legt een globaal oriënterend bodemonderzoek op bij nieuwe verkavelingen waareen bodembedreigende activiteit gevestigd is of was. De nieuwe mogelijkheid totbodemonderzoeken per site vergt een goede communicatie en begeleiding van de betrokkeneigenaars.Gebied Volledig grondgebied.Doelstelling Bodemkwaliteit verbeteren.Doelgroep(en) Personeel en bevolking.Initiatiefnemer MD.Betrokken actoren OVAM.Indicatoren Bodemonderzoek Lepelstraat en Peter Paul Rubenslaan.Termijnplanning 2007-2008.MiddelenTotaal voorzienbudgetInzet van personeel MD / OVAM.7.500 euro en personeelskosten.251 Begeleiding opmaak door PIH

Actiefiches GMBP Zwijndrecht 2007-2013fiche milieubeleidsplanactie nr 58WA1 Beheer riolering en controle aansluitingIdentificatieTitel WA1 Beheer riolering en controle aansluitingClassificatie 7.5 WA1SO DULO (Water, niveau 2, art. 5.3.2.2 §1)ActieplanBeschrijving De bestaande riolering wordt onderhouden en op termijn vervangen door een gescheiden stelsel.Er wordt gecontroleerd of de aansluiting op de riolering bij bestaande woningen correct gebeurt.Gebied Volledig grondgebied.Doelstelling Waterproblematiek in zijn totaliteit aanpakken.Initiatiefnemer OW.Betrokken actoren MD.Indicatoren Aansluitingsgraad.Termijnplanning 2007 - einde plan: Doorlopend beheer riolering.2008 - 2009: Controle op aansluitingen.ProvinciaalbeleidskaderW1.2.4 Duurzame waterbeheersingswerken.MiddelenTotaal voorzienbudgetInzet van personeel OW / MD.5.500 euro per jaarrioolruiming en slibanalyse, personeelskosten.252 Begeleiding opmaak door PIH

GMBP Zwijndrecht 2007-2013Actiefichesfiche milieubeleidsplanactie nr 59WA2 Overleg onderhoud grachten en duikers aan grote wegenIdentificatieTitel WA2 Overleg onderhoud grachten en duikers aan grote wegenClassificatie 7.5 WA2SO DULO (Water, niveau 2, art. 5.3.2.2 §1)ActieplanBeschrijving De onduidelijkheden rond de verantwoordelijkheid van de verschillende beheerders van grachtenen duikers aan grote wegen worden uitgeklaard.Gebied Volledig grondgebied.Doelstelling Waterproblematiek in zijn totaliteit aanpakken.Initiatiefnemer Deelbekkenbesturen.Betrokken actoren Waterloopbeheerders..Indicatoren Duidelijke bevoegdheidsverdeling.Termijnplanning 2009.ProvinciaalbeleidskaderW1.2.4 Duurzame waterbeheersingswerken.MiddelenTotaal voorzienbudgetPersoneelskosten.Inzet van personeel Deelbekkenbesturen / waterloopbeheerders.253 Begeleiding opmaak door PIH

Actiefiches GMBP Zwijndrecht 2007-2013fiche milieubeleidsplanactie nr 60WA3 Aanpakken knelpunten overlastIdentificatieTitel WA3 Aanpakken knelpunten overlastClassificatie 7.5 WA3SO DULO (Water, niveau 2, art. 5.3.2.2 §1)ActieplanBeschrijving De gemeente lost knelpunten rond wateroverlast op. Hieronder vallen de knelpunten aanHeidam, Jan Baptist Tassijnstraat, Antwerpsesteenweg tussen Kaaiplein en Zwijndrechtsstraat, enBurchtsestraat - Alfred Oststraat.Gebied Heidam, Jan Baptist Tassijnstraat, Antwerpsesteenweg tussen Kaaiplein en Zwijndrechtsstraat, enBurchtsestraat - Alfred Oststraat en volledig grondgebied.Doelstelling Waterproblematiek in zijn totaliteit aanpakken.Initiatiefnemer OW.Indicatoren Opgeloste knelpunten.Termijnplanning 2007 + 2010: Burchtsestraat - Alfred Oststraat.2008: Heidam.2009: Antwerpsesteenweg tussen Kaaiplein en Zwijndrechtsestraat.2010: Jan Baptist Tassijnstraat.ProvinciaalbeleidskaderW1.2.4 Duurzame waterbeheersingswerken.MiddelenTotaal voorzienbudgetInzet van personeel OW.Heidam: raming eind augustus.JB Tassijnstraat: personeelskosten.Antwerpsesteenweg: kosten gedeeltelijk gedragen door ontwikkelaars + 25.000 euro voorgemeente.Burchtstraat - A Oststraat: 1.224.500 euro.254 Begeleiding opmaak door PIH

GMBP Zwijndrecht 2007-2013Actiefichesfiche milieubeleidsplanactie nr 61WA4 Oplossen parasitaire debietenIdentificatieTitel WA4 Oplossen parasitaire debietenClassificatie 7.5 WA4SO DULO (Water, niveau 2, art. 5.3.2.2 §1)ActieplanBeschrijving De gemeente zal de door de VMM vastgestelde knelpunten aan de Vissersstraat -Boomgaardstraat en Heidestraat ter hoogte van de spoorweg oplossen.Gebied Visserstraat - Boomgaardstraat en Heidestraat.Doelstelling Waterproblematiek in zijn totaliteit aanpakken.Initiatiefnemer OW.Indicatoren Knelpunten opgelost aan Visserstraat - Boomgaardstraat en Heidestraat.Termijnplanning 2009 - 2010.ProvinciaalbeleidskaderW1.2.4 Duurzame waterbeheersingswerken.MiddelenTotaal voorzienbudgetInzet van personeel OW.Nog niet gekend.255 Begeleiding opmaak door PIH

Actiefiches GMBP Zwijndrecht 2007-2013fiche milieubeleidsplanactie nr 62WA5 Opvolgen aanleg GOG Burchtse WeelIdentificatieTitel WA5 Opvolgen aanleg GOG Burchtse WeelClassificatie 7.5 WA5SO DULO (Water, niveau 2, art. 5.3.2.2 §1)ActieplanBeschrijving De gemeente volgt de werken van de aanleg GOG Burchtse Weel nauw op. Dit in functie van dewaterhuishouding van de hier uitmondende waterlopen.Gebied GOG Burchtse Weel.Doelstelling Waterproblematiek in zijn totaliteit aanpakken.Initiatiefnemer OW, MD, RO.Indicatoren Afstemming met waterhuishouding van uitmondende waterlopen en grachten.Termijnplanning 2007 - 2008.ProvinciaalbeleidskaderW1.2.4 Duurzame waterbeheersingswerken.MiddelenTotaal voorzienbudgetPersoneelskosten.Inzet van personeel OW, MD, RO.256 Begeleiding opmaak door PIH

GMBP Zwijndrecht 2007-2013Actiefichesfiche milieubeleidsplanactie nr 63WA6 Inventarisatie en modellering grachtenstelsel en waterlopenIdentificatieTitel WA6 Inventarisatie en modellering grachtenstelsel en waterlopenClassificatie 7.5 WA6SO DULO (Water, niveau 2, art. 5.3.2.2 §1)ActieplanBeschrijving De gemeente invantariseert het grachtenstelsel en de waterlopen van 2de en 3de categorie insamenwerking met de provincie. Deze gegevens worden gebruikt voor modellering.Gebied Volledig grondgebied.Doelstelling Waterproblematiek in zijn totaliteit integraal aanpakken.Initiatiefnemer OW.Indicatoren Debieten en buffercapaciteit grachten en waterlopen.Termijnplanning 2007 - 2008.ProvinciaalbeleidskaderW1.2.4 Duurzame waterbeheersingswerken.MiddelenTotaal voorzienbudgetInzet van personeel OW.150.000 euro.257 Begeleiding opmaak door PIH

Actiefiches GMBP Zwijndrecht 2007-2013fiche milieubeleidsplanactie nr 64WA7 Periodieke bemonstering van oppervlaktewaterkwaliteitIdentificatieTitel WA7 Periodieke bemonstering van oppervlaktewaterkwaliteitClassificatie 7.5 WA7SO DULO -ActieplanBeschrijving De metingen van de oppervlaktewaterkwaliteit zullen worden aangevuld met periodiekebemonstering en de resultaten hiervan zullen worden opgenomen in de milieubarometer.Gebied Volledig grondgebied.Doelstelling Verbeteren van de oppervlaktewaterkwaliteit.Initiatiefnemer MD.Betrokken actoren VMM, PIH.Indicatoren Jaaroverzicht meetresultaten oppervlaktewaterkwaliteit.Termijnplanning 2007 - einde plan: Jaarlijks.MiddelenTotaal voorzienbudgetInzet van personeel MD / VMM, PIH.2.200 euro (10 punten 4x bemonsteren).258 Begeleiding opmaak door PIH

GMBP Zwijndrecht 2007-2013Actiefichesfiche milieubeleidsplanactie nr 65WA8 Individuele waterzuivering subsidiërenIdentificatieTitel WA8 Individuele waterzuivering subsidiërenClassificatie 7.5 WA8SO DULO Water, niveau 1, art. 5.3.2.1.1 §1ActieplanBeschrijving De gemeente stelt een reglement op voor de plaatsing en controle van individuelewaterzuiveringsinstallaties, dat van kracht wordt na de definitieve afbakening van dezuiveringszones. Het reglement voor de subsidiëring van individuele zuiveringsinstallaties wordtaangepast.Gebied Volledig grondgebied.Doelstelling Waterkwaliteit verbeteren door individuele zuivering van afvalwater in gebieden waar geenriolering zal komen.Doelgroep(en) Bevolking.Initiatiefnemer MD.Betrokken actoren OW.Indicatoren % gerealiseerde IBA's uit zoneringsplannen.Termijnplanning 2007 - einde plan: Jaarlijks.MiddelenTotaal voorzienbudget40.000 euro.Inzet van personeel MD / OW.259 Begeleiding opmaak door PIH

Actiefiches GMBP Zwijndrecht 2007-2013fiche milieubeleidsplanactie nr 66WA9 Aanleg riolering en KWZI's volgens zoneringsplannenIdentificatieTitel WA9 Aanleg riolering en KWZI's volgens zoneringsplannenClassificatie 7.5 WA9SO DULOActieplanBeschrijving Na opmaak van de definitieve zoneringsplannen legt de gemeente de vereiste rioleringen enkleinschalige collectieve waterzuiveringsinstallaties aan.Gebied Volledig grondgebied.Doelstelling Waterkwaliteit verbeteren door betere zuivering van afvalwater.Initiatiefnemer MD.Betrokken actoren OW.Indicatoren Studieopdrachten en rioleringsgraad en % gescheiden stelsel.Termijnplanning 2008 / 2011 clusters Smoutpot.GewestelijkbeleidskaderMiddelenTotaal voorzienbudget2-9b Verstoring van watersystemen; verontreiniging van oppervlaktewater. Hierin is onderdeel4.1 'Realiseren van een zuiveringsgraad van 80%' zeker interessant omdat er een maatregel inbeschreven staat die de subsidies voor gemeentelijke rioleringen en KWZI's wil verhogen. Project14 'Zuivering huishoudelijk afvalwater' gaat verder in op de problematiek van het huishoudelijkeafvalwater.1.750.000 euro.Inzet van personeel OW / MD.260 Begeleiding opmaak door PIH

GMBP Zwijndrecht 2007-2013Actiefichesfiche milieubeleidsplanactie nr 67WA10 Controle op lozingenIdentificatieTitel WA10 Controle op lozingenClassificatie 7.5 WA10SO DULO -ActieplanBeschrijving De gemeente zal striktere controles uitvoeren op zowel illegale als vergunde lozingen van klasse2 en 3 bedrijven conform de bepalingen die opgenomen zijn in het VLAREM. Er zullen actiesworden voorzien ter sanering van de knelpunten.Gebied Volledig grondgebied.Doelstelling De kwaliteit van het oppervlaktewater bewaren / verbeteren door controles uit te voeren oplozingen.Doelgroep(en) Bevolking.Initiatiefnemer .Betrokken actoren .Indicatoren Zie WA7.Termijnplanning .Gewestelijkbeleidskader2-9b Verontreiniging van oppervlaktewater.MiddelenTotaal voorzienbudgetInzet van personeel ..261 Begeleiding opmaak door PIH

Actiefiches GMBP Zwijndrecht 2007-2013fiche milieubeleidsplanactie nr 68WA11 Opmaak procedure accidentele lozingenIdentificatieTitel WA11 Opmaak procedure accidentele lozingenClassificatie 7.5 WA11SO DULO -ActieplanBeschrijving De rol van gemeente, brandweer en waterloopbeheerder bij calamiteiten bij particulieren wordtduidelijk omschreven.Gebied Volledig grondgebied.Doelstelling De kwaliteit van het oppervlaktewater bewaren / verbeteren door controles uit te voeren oplozingen.Doelgroep(en) Bevolking.Initiatiefnemer MD.Betrokken actoren Milieuinspectie, PIH.Indicatoren Draaiboek accidentele lozingen.Termijnplanning 2008 - 2009.MiddelenTotaal voorzienbudgetPersoneelskosten.Inzet van personeel MD / Milieuinspectie, PIH.262 Begeleiding opmaak door PIH

GMBP Zwijndrecht 2007-2013Actiefichesfiche milieubeleidsplanactie nr 69WA12 Ecologisch verantwoord onderhoud van waterlopenIdentificatieTitel WA12 Ecologisch verantwoord onderhoud van waterlopenClassificatie 7.5 WA12SO DULO Water, niveau 1, art. 5.3.2.1.2 §2ActieplanBeschrijving Waar kruidruimingen nodig zijn, zal de gemeente deze zo natuurvriendelijk mogelijk uitvoeren.Zo kan het maaien in patronen veel natuurschade voorkomen. Ook aangelanden zullengesensibiliseerd worden.Gebied Waterlopen en grachten in gemeentelijk beheer.Doelstelling Natuurwaarde van de waterlopen en grachten vergroten zonder veiligheidsverlies .Initiatiefnemer OW.Betrokken actoren MD.Indicatoren Structuurkwaliteit waterlopen en oevers in eigen beheer.Termijnplanning 2007 - einde plan: Jaarlijks.ProvinciaalbeleidskaderGewestelijkbeleidskaderW1.2.2 Gedifferentieerd waterlopenbeheer.W1.2.3 Duurzaam sedimentbeheer.2-9c Verdroging, punt 4.1'Natuurlijke werking en hydromorfologische structuur vanwatersystemen beschermen, herstellen en verbeteren.MiddelenTotaal voorzienbudget40.000 euro.Inzet van personeel OW / MD.263 Begeleiding opmaak door PIH

Actiefiches GMBP Zwijndrecht 2007-2013fiche milieubeleidsplanactie nr 70WA13 Slibruimingsplan opstellenIdentificatieTitel WA13 Slibruimingsplan opstellenClassificatie 7.5 WA13SO DULOActieplanBeschrijving Er zal een ecologisch verantwoord slibruimingsplan worden uitgewerkt voor de onbevaarbarewaterlopen derde categorie. Dit ruimingsplan is gekoppeld aan een periodiekesedimentinventarisatie waarvan de resultaten getoetst worden aan de VLAREA-normen. Hierbijdient een selectie gemaakt te worden van die verontreinigingen die ecologische effecten teweegkunnen brengen en die derhalve een dringende sanering vragen. In de bestekken zal wordenopgenomen dat er een attest moet geleverd worden dat de ruimingsspecie op correcte wijzeverwerkt werd.Gebied Waterlopen en grachten in gemeentelijk beheer.Doelstelling Natuurwaarde van de waterlopen en grachten vergroten zonder veiligheidsverlies .Initiatiefnemer OW, MD.Betrokken actoren PIH.Indicatoren Meetresultaten waterbodemkwaliteit.Frequentie wateroverlast.In werking treden overstorten.Termijnplanning 2009.ProvinciaalbeleidskaderGewestelijkbeleidskaderW1.2.2 Gedifferentieerd waterlopenbeheer.W1.2.3 Duurzaam sedimentbeheer.2-7 Verontreiniging en aantasting van de bodem.MiddelenTotaal voorzienbudgetInzet van personeel OW, MD / PIH.300 euro per monsterneming waterbodem.264 Begeleiding opmaak door PIH

GMBP Zwijndrecht 2007-2013Actiefichesfiche milieubeleidsplanactie nr 71WA14 Wateraudit uitvoeren bij nieuwbouw of verbouwingen van gemeentelijkegebouwenIdentificatieTitel WA14 Wateraudit uitvoeren bij nieuwbouw of verbouwingen van gemeentelijke gebouwenClassificatie 7.5 WA14SO DULO Water, niveau 1, art. 5.3.2.1.2 §5ActieplanBeschrijving Bij nieuwbouw of verbouwingen voert de gemeente een wateraudit uit om na te gaan welkewaterbesparende maatregelen zij in dat project kan uitvoeren.Gebied Gemeentelijke gebouwen.Doelstelling Duurzaam watergebruik verhogen door het te integreren in gemeentelijke gebouwen en in hetbeleid.Doelgroep(en) Architecten, aannemers.Initiatiefnemer MD, DA.Betrokken actoren OW, betrokken diensten.Indicatoren Goedgekeurde wateraudits uitbreiding GZ, sporthal en Waaigat en nieuwe kinderopvang Kozze.Termijnplanning 2007: GZ.2008: sporthal.2009: Waaigat.2010: Kinderopvang Kozze.Extra informatie Door het uitvoeren van een wateraudit op te nemen in bestekken is de gemeente zeker dat dewateraudits worden uitgevoerd en doet zij eigenlijk aan sensibilisatie bij architecten enaannemers.ProvinciaalbeleidskaderMiddelenTotaal voorzienbudgetW1.1.4 WatertoetsD2.2.1 gemeenten ondersteunen inzake de thema’s milieuverantwoord productgebruik,afvalpreventie, hergebruik van afvalstoffen, illegaal ontwijkgedrag, duurzaam watergebruik,duurzame energie, duurzaam bouwen en duurzame ontwikkeling in het algemeen.Kosten opgenomen in ontwerpopdrachten.Inzet van personeel MD, DA / OW, betrokken diensten.265 Begeleiding opmaak door PIH

Actiefiches GMBP Zwijndrecht 2007-2013fiche milieubeleidsplanactie nr 72WA15 Infiltratie, buffering en hergebruik van hemelwater bij gemeentelijkeeigendommenIdentificatieTitel WA15 Infiltratie, buffering en hergebruik van hemelwater bij gemeentelijke eigendommenClassificatie 7.5 WA15SO DULO Water, niveau 1, art. 5.3.2.1.2ActieplanBeschrijving De gemeente zal zelf het goede voorbeeld geven door waar mogelijk en nuttig, hemelwater op tevangen en te hergebruiken. De installaties hiervoor worden voorzien bij nieuwbouw ofverbouwingen. Straten, pleinen en gronden van de gemeente worden waar mogelijk zoaangelegd dat het regenwater kan infiltreren. Ondoordringbare oppervlakken worden zoveelmogelijk vermeden of worden afgekoppeld. Op het terras van het Administratief Centrum wordteen groendak aangelegd.Gebied Openbaar domein, gemeentelijke eigendommen.Doelstelling Duurzaam watergebruik verhogen en verdroging tegengaan.Doelgroep(en) In een later stadium kan de bevolking een doelgroep zijn. Dit is op het moment dat een aantalmaatregelen succesvol uitgevoerd werden en dat dit onder de aandacht van de bevolkinggebracht kan worden.Initiatiefnemer .Indicatoren Zie WA14.Termijnplanning 2007 - einde plan: Occasioneel.Extra informatie Dit is in eerste instantie een actie waarbij de gemeente zelf duurzamer wil omgaan met water.Het sensibilisatieluik is een interessante bijkomstigheid om mogelijk uit te werken in de toekomst.ProvinciaalbeleidskaderGewestelijkbeleidskaderD2.2.1 gemeenten ondersteunen inzake de thema’s milieuverantwoord productgebruik,afvalpreventie, hergebruik van afvalstoffen, illegaal ontwijkgedrag, duurzaam watergebruik,duurzame energie, duurzaam bouwen en duurzame ontwikkeling in het algemeen.2-9c Verdroging.MiddelenTotaal voorzienbudgetInzet van personeel ..266 Begeleiding opmaak door PIH

GMBP Zwijndrecht 2007-2013Actiefichesfiche milieubeleidsplanactie nr 73WA16 Duurzaam watergebruik binnen de eigen dienstenIdentificatieTitel WA16 Duurzaam watergebruik binnen de eigen dienstenClassificatie 7.5 WA16SO DULO Water, niveau 1, art. 5.3.2.1.2ActieplanBeschrijving De gemeente zal binnen de eigen diensten duurzaam omgaan met water door onder andere deinstallatie van spaardouchekoppen, spaarkranen en spaartoetsen op de wc's. Het waterverbruikwordt verder opgevolgd en opgenomen in de milieubarometer.Gebied Gemeentelijke gebouwen.Doelstelling Duurzaam watergebruik binnen de eigen diensten verhogen.Doelgroep(en) Personeel en bevolking.Initiatiefnemer DA.Betrokken actoren OW.Indicatoren Waterverbruik per gemeentelijk gebouw / terrein.Termijnplanning 2007 - einde plan: Jaarlijks.ProvinciaalbeleidskaderGewestelijkbeleidskaderD2.2.1 gemeenten ondersteunen inzake de thema’s milieuverantwoord productgebruik,afvalpreventie, hergebruik van afvalstoffen, illegaal ontwijkgedrag, duurzaam watergebruik,duurzame energie, duurzaam bouwen en duurzame ontwikkeling in het algemeen.2-9c Verdroging.MiddelenTotaal voorzienbudgetInzet van personeel DA / OW.30.000 euro per jaar.267 Begeleiding opmaak door PIH

Actiefiches GMBP Zwijndrecht 2007-2013fiche milieubeleidsplanactie nr 74WA17 Sensibilisatie en susidiëring duurzaam watergebruikIdentificatieTitel WA17 Sensibilisatie en susidiëring duurzaam watergebruikClassificatie 7.5 WA17SO DULO Water, niveau 1, art. 5.3.2.1.1 §2 en 3ActieplanBeschrijving De tips en praktische informatie voor duurzaam watergebruik worden via verschillendecommunicatiekanalen (artikeltjes infoblad, brochures, website, …) kenbaar gemaakt. Voor deburgers blijft de subsidie voor hemelwaterhergebruik en infiltratie behouden. Dit reglement zaljaarlijks onder de aandacht van de bevolking worden gebracht.Gebied Volledig grondgebied.Doelstelling Duurzaam watergebruik verhogen door gerichte sensibilisatie.Doelgroep(en) Bevolking met tuin, bedrijven of instellingen met tuin.Initiatiefnemer MD, DA.Indicatoren Artikel in gemeentelijk informatieblad en website.Aantal subsidieaanvragen.Waterverbruik bevolking.Termijnplanning 2007 - einde plan: JaarlijksProvinciaalbeleidskaderGewestelijkbeleidskaderW1.1.4 Watertoets.D2.2.1 Gemeenten ondersteunen inzake de thema’s milieuverantwoord productgebruik,afvalpreventie, hergebruik van afvalstoffen, illegaal ontwijkgedrag, duurzaam watergebruik,duurzame energie, duurzaam bouwen en duurzame ontwikkeling in het algemeen.2-9c Verdroging.MiddelenTotaal voorzienbudgetInzet van personeel MD, DA.Personeelskosten, subsidieaanvragen 2.000 euro per jaar (zie EN8).268 Begeleiding opmaak door PIH

GMBP Zwijndrecht 2007-2013Actiefichesfiche milieubeleidsplanactie nr 75WA18 Duurzaam watergebruik in vergunningen en bouwverordeningenIdentificatieTitel WA18 Duurzaam watergebruik in vergunningen en bouwverordeningenClassificatie 7.5 WA18SO DULOActieplanBeschrijving De gemeente zal via voorwaarden in vergunningen het volgende opleggen, rekening houdendmet de code van goede praktijk en de stedenbouwkundige verordeningen: afkoppeling en opvangvan hemelwater; gebruik van doorlaatbare verhardingen en/of afkoppeling van verhardeoppervlakken; hergebruik van hemel- en/of proceswater; een beperking op het verhardoppervlak, eventueel gekoppeld aan de verplichting tot de aanleg van een hemelwaterbuffer of -infiltratiesysteem. Ook worden de mogelijkheden onderzocht om duurzaam watergebruik door tevertalen in het vergunningenbeleid van de gemeente in het kader van het afleveren vangrondwatervergunningen.Gebied Volledig grondgebied.Doelstelling Duurzaam watergebruik verhogen en verdroging tegengaan.Doelgroep(en) Bevolking, gemeente.Initiatiefnemer RO.Indicatoren Voorwaarden rond infiltratie, beperking verharde oppervlakte, hergebruik hemel-/proceswater enbuffering in bouwvergunningen.Termijnplanning 2007 - einde plan: Doorlopend.ProvinciaalbeleidskaderGewestelijkbeleidskaderW1.1.4 Watertoets.2-9c Verdroging.MiddelenTotaal voorzienbudgetInzet van personeel RO.Personeelskosten.269 Begeleiding opmaak door PIH

Actiefiches GMBP Zwijndrecht 2007-2013fiche milieubeleidsplanactie nr 76WA19 Sanering BaseputIdentificatieTitel WA19 Sanering BaseputClassificatie 7.5 WA19SO DULO Natuurlijke entiteiten, niveau 1, art. 5.4.2.1 §1ActieplanBeschrijving Opdat de Baseput zuiverder zou kunnen worden zal de gemeente aandringen op het uitvoerenvan de actie sanering van de Melkader en de Watergang te Kallo uit het deelbekkenbeheerplan“Land van Waas” .Gebied BaseputDoelstelling Verschillende functies verzoenen en natuurontwikkeling bevorderen.Initiatiefnemer MD.Betrokken actoren Beveren, Oost-Vlaanderen.Indicatoren Sanering baseput.Termijnplanning Occasioneel.Gewestelijkbeleidskader2-12 Verlies aan biodiversiteit. Punt 4.4.1 ‘Verhogen van de verweving met andere functies enoptimale ecologische inpasbaarheid van menselijke activiteiten’.MiddelenTotaal voorzienbudgetPersoneelskosten.Inzet van personeel MD/ Beveren, Oost-Vlaanderen270 Begeleiding opmaak door PIH

GMBP Zwijndrecht 2007-2013Actiefichesfiche milieubeleidsplanactie nr 77NA1 Kennis en draagvlak biodiversiteit vergrotenIdentificatieTitel NA1 Kennis en draagvlak biodiversiteit vergrotenClassificatie 8.3 NA1SO DULO Natuurlijke entiteiten, niveau 1, art. 5.4.2.1 §1ActieplanBeschrijving De gemeente maakt de burger bewust van het voorkomen van habitatrichtlijnsoorten in degemeente. Deze actie kan worden doorgetrokken naar andere gemeentelijke aandachtsoorten.Gebied Volledig grondgebied.Doelstelling Verhogen van de biodiversiteit.Initiatiefnemer MD.Betrokken actoren Natuurverenigingen.Indicatoren Artikels gemeentelijk infoblad.Termijnplanning 2007 - einde plan: Periodiek.ProvinciaalbeleidskaderGewestelijkbeleidskaderN 3.4.1 Informatie en sensibilisatie oversoorten.2-12 Verlies aan biodiversiteit. Punt 4.5 'Lokale besturen' heeft een invloed op deze actie.MiddelenTotaal voorzienbudgetPersoneelskosten.Inzet van personeel MD / Natuurverenigingen.271 Begeleiding opmaak door PIH

Actiefiches GMBP Zwijndrecht 2007-2013fiche milieubeleidsplanactie nr 78NA2 Bescherming kleiput Fort van KruibekeIdentificatieTitel NA2 Bescherming kleiput Fort van KruibekeClassificatie 8.3 NA2SO DULO Natuurlijke entiteiten, niveau 1, art. 5.4.2.1 §1ActieplanBeschrijving Bij de kleiontginningsput van het fort van Kruibeke waakt de gemeente over de nabestemmingals natuurgebied. De gemeente Zwijndrecht pleegt ook overleg met de gemeente Kruibeke.Gebied Fort van Kruibeke..Doelstelling Natuurontwikkeling bevorderen.Initiatiefnemer RO, MD.Indicatoren Nabestemming natuurgebied bewaard.Termijnplanning 2007 - einde plan: Doorlopend.Gewestelijkbeleidskader2-12 Verlies aan biodiversiteit. Punt 4.5 'Lokale besturen' heeft een invloed op deze actie.MiddelenTotaal voorzienbudgetInzet van personeel RO, MD.Personeelskosten.272 Begeleiding opmaak door PIH

GMBP Zwijndrecht 2007-2013Actiefichesfiche milieubeleidsplanactie nr 79NA3 Behoud Zwijndrechtse VlakteIdentificatieTitel NA3 Behoud Zwijndrechtse VlakteClassificatie 8.3 NA3SO DULO Natuurlijke entiteiten, niveau 1, art. 5.4.2.1 §1ActieplanBeschrijving De gemeente zal de Zwijndrechtse vlakte zo lang mogelijk vrijwaren van industriële invulling.Mocht deze invulling er toch komen, zal de gemeente maatregelen opleggen in de bouw- en / ofmilieuvergunning zodat er een groene buffer tussen de industrie en de Defensieve Dijk plusLange Eind ontstaat.Gebied Zwijndrechtse vlakte.Doelstelling Natuurontwikkeling bevorderenInitiatiefnemer MD, RO.Indicatoren Voorwaarden / adviezen in bouw- / milieuvergunningen en MER's: buffering Lange Eind.Termijnplanning 2007 - einde plan: Occasioneel.ProvinciaalbeleidskaderGewestelijkbeleidskaderN 3.4.1 Informatie en sensibilisatie oversoorten.2-12 Verlies aan biodiversiteit. Punt 4.1.3 ‘Biodiversiteit in het stedelijk milieu behouden enversterken’ en punt 4.5 'Lokale besturen' heeft een invloed op deze actie.MiddelenTotaal voorzienbudgetInzet van personeel MD, RO.Personeelskosten.273 Begeleiding opmaak door PIH

Actiefiches GMBP Zwijndrecht 2007-2013fiche milieubeleidsplanactie nr 80NA4 Bescherming fauna en flora in het havengebiedIdentificatieTitel NA4 Bescherming fauna en flora in het havengebiedClassificatie 8.3 NA4SO DULO Natuurlijke entiteiten, niveau 1, art. 5.4.2.1 §1ActieplanBeschrijving De gemeente zal beperkingen en verplichtingen opleggen in de bouwvergunningen en in deadviezen voor milieuvergunningsaanvragen (klasse 1) en MER's. Het betreft hier ondermeer:Het vermijden van werken tijdens het broedseizoen bij invulling van nieuwe terreinen.Het voorkomen van broedmogelijkheden voor oeverzwaluwen (o.a. afdekken en/of afschuinenvan zandwanden na het werken en in het weekend) op plaatsen waar dit niet gewenst is.Aanleg van een natuurlijk en streekeigen groenscherm waarbij voor de vegetatiekeuze rekeningwordt gebouden met de standplaats en de bodem.Behoud grazige bufferstrook boven de leidingen (bij voorkeur via spontanevegetatieontwikkeling en met achteraf een natuurvriendelijk maaibeheer).Inpassen tijdelijke oeverzwaluwwand waar gewenst.… .Gebied Noordelijk industriegebied.Doelstelling Natuurontwikkeling bevorderenInitiatiefnemer MD, RO.Indicatoren Voorwaarden / adviezen in vergunningen / MER's: voorkomen werken in broedseizoen, behoudnatuurlijke verbindingen langs leidingen en bermen.Termijnplanning 2007 - einde plan: Occasioneel.ProvinciaalbeleidskaderGewestelijkbeleidskaderN 3.4.1 Informatie en sensibilisatie oversoorten.2-12 Verlies aan biodiversiteit. Punt 4.5 'Lokale besturen' heeft een invloed op deze actie.MiddelenTotaal voorzienbudgetInzet van personeel MD, RO.Personeelskosten.274 Begeleiding opmaak door PIH

GMBP Zwijndrecht 2007-2013Actiefichesfiche milieubeleidsplanactie nr 81NA5 Opvolgen van MER's in havengebiedIdentificatieTitel NA5 Opvolgen van MER's in havengebiedClassificatie 8.3 NA5SO DULO Natuurlijke entiteiten, niveau 1, art. 5.4.2.1 §1ActieplanBeschrijving De gemeente zal de MER's in het havengebied opvolgen en adviseren.Gebied Alle gronden in gemeentelijk beheer.Doelstelling Natuurontwikkeling bevorderen.Initiatiefnemer MD en ROBetrokken actorenIndicatoren Zie NA4 en HI10.Termijnplanning Permanent.Gewestelijkbeleidskader2-12 Verlies aan biodiversiteit. Punt 4.5 'Lokale besturen' heeft een invloed op deze actie.MiddelenTotaal voorzienbudgetInzet van personeel ..275 Begeleiding opmaak door PIH

Actiefiches GMBP Zwijndrecht 2007-2013fiche milieubeleidsplanactie nr 82NA6 Studie natuurontwikkeling waterbiotopenIdentificatieTitel NA6 Studie natuurontwikkeling waterbiotopenClassificatie 8.3 NA6SO DULO Natuurlijke entiteiten, niveau 1, art. 5.4.2.1 §1ActieplanBeschrijving De gemeente zal het overleg ivm een gedetailleerde studie over de mogelijkheden vannatuurontwikkeling vanaf de lunet Halve Maan tot de Schelde in het zuiden opstarten. Hierbijzoekt de gemeente bovenlokale partners. De studie zelf betreft plaatsen waar poelen en grachtenaangelegd of uitgebreid kunnen worden, zodat van noord naar zuid een doorlopend stelsel vanwaterbiotopen ontstaat.Gebied Alle gronden in gemeentelijk beheer.Doelstelling Natuurontwikkeling bevorderenInitiatiefnemer MD.Betrokken actoren PIH, buurgemeenten.Indicatoren Inrichtingsplan met poelen en grachten.Termijnplanning 2010 - 2011.Gewestelijkbeleidskader2-12 Verlies aan biodiversiteit. Punt 4.5 'Lokale besturen' heeft een invloed op deze actie.MiddelenTotaal voorzienbudget10.000 euro.Inzet van personeel MD / PIH, buurgemeenten.276 Begeleiding opmaak door PIH

GMBP Zwijndrecht 2007-2013Actiefichesfiche milieubeleidsplanactie nr 83NA7 Beekvalleien beschermenIdentificatieTitel NA7 Beekvalleien beschermenClassificatie 8.3 NA7SO DULO Natuurlijke entiteiten, niveau 1, art. 5.4.2.1 §1ActieplanBeschrijving De gemeente zal de belangrijkste beekvalleien, met prioriteit voor de Zwaluwbeek en de Rotbeek,beschermen (door herbestemming naar natuurgebied), vrijwaren van bebouwing en debelevingswaarde verhogen. Waar mogelijk moeten de beekvalleien zichtbaar gemaakt worden inhet landschap door de oevers te verbreden en aan te planten. Beheersovereenkomsten met delandbouwers kunnen hiertoe bijdragen.Gebied Alle beekvalleien, met prioriteit voor Zwaluwbeek en Rotbeek.Doelstelling Natuurontwikkeling bevorderenInitiatiefnemer RO.Indicatoren Zichtbaarheid en beleefbaarheid beken.Termijnplanning 2007 - einde plan: Doorlopend.Gewestelijkbeleidskader2-12 Verlies aan biodiversiteit. Punt 4.5 'Lokale besturen' heeft een invloed op deze actie.MiddelenTotaal voorzienbudgetInzet van personeel RO.-277 Begeleiding opmaak door PIH

Actiefiches GMBP Zwijndrecht 2007-2013fiche milieubeleidsplanactie nr 84NA8 Structuurkwaliteit Laarbeek verbeterenIdentificatieTitel NA8 Structuurkwaliteit Laarbeek verbeterenClassificatie 8.3 NA8SO DULO Natuurlijke entiteiten, niveau 1, art. 5.4.2.1 §1ActieplanBeschrijving De gemeente zal de structuurkwaliteit van de Laarbeek opwaarderen en beleefbaar maken doorhet aanleggen van een wandel- en fietspad tussen Statiestraat en Constant van Goeystraat. Aande zone van het Zand moet in overleg/onderhandeling met de eigenaars/projectontwikkelaarsvoldoende waterbuffering voorzien worden. Milieuvriendelijke oeverversteviging envispaaiplaatsen behoren tot de aandachtspunten.Gebied Alle gronden in gemeentelijk beheer.Doelstelling Natuurontwikkeling bevorderenInitiatiefnemer OW, MD.Indicatoren Aanleeg wandelweg, vispaaiplaats, milieuvriendelijke oevers.Termijnplanning 2009.Gewestelijkbeleidskader2-12 Verlies aan biodiversiteit. Punt 4.5 'Lokale besturen' heeft een invloed op deze actie.MiddelenTotaal voorzienbudget146.000 euro.Inzet van personeel OW, MD.278 Begeleiding opmaak door PIH

GMBP Zwijndrecht 2007-2013Actiefichesfiche milieubeleidsplanactie nr 85NA9 Structuurkwaliteit waterloop AS.05 verbeterenIdentificatieTitel NA9 Structuurkwaliteit waterloop AS.05 verbeterenClassificatie 8.3 NA9SO DULO Natuurlijke entiteiten, niveau 1, art. 5.4.2.1 §1ActieplanBeschrijving De gemeente zal de structuurkwaliteit van de waterloop AS.05 opwaarderen en beleefbaarmaken. Mogelijkheden ivm een oeverbeheer voor uitbreiding van rietbegroeiing wordennagegaan.Gebied Alle gronden in gemeentelijk beheer.Doelstelling Verschillende functies verzoenen en natuurontwikkeling bevorderenInitiatiefnemer OW, MD.Indicatoren Oeverbeheer i.f.v. bewaren rietbegroeiing.Termijnplanning 2007 - einde plan: Periodiek.GewestelijkbeleidskaderMiddelenTotaal voorzienbudget2-12 Verlies aan biodiversiteit. Punt 4.1.1 'Ecologisch waardevolle gebieden veilig stellen'. Ookpunt 4.5 'Lokale besturen' heeft een invloed op deze actie.Daarnaast is er project 19 Ruimte voor natuur.Personeelskosten.Inzet van personeel OW, MD.279 Begeleiding opmaak door PIH

Actiefiches GMBP Zwijndrecht 2007-2013fiche milieubeleidsplanactie nr 86NA10 Inrichtingsplan baangracht Heilige Geesthoek optimaliserenIdentificatieTitel NA10 Inrichtingsplan baangracht Heilige Geesthoek optimaliserenClassificatie 8.3 NA10SO DULO Natuurlijke entiteiten, niveau 1, art. 5.4.2.1 §1ActieplanBeschrijving De gemeente zal het inrichtingsplan van de oeverzone van de baangracht aan de HeiligeGeesthoek optimaliseren in functie van de aanwezige natuurwaarden.Gebied Heilige Geesthoek.Doelstelling Verschillende functies verzoenen en natuurontwikkeling bevorderenInitiatiefnemer MD.Betrokken actoren OW, RO.Indicatoren Heraanleg perceeltje.Termijnplanning 2010 - 2011.Relaties met andereactiesGewestelijkbeleidskader2-12 Verlies aan biodiversiteit. Punt 4.5 'Lokale besturen' heeft een invloed op deze actie.MiddelenTotaal voorzienbudgetPersoneelskosten.Inzet van personeel MD / OW, RO.280 Begeleiding opmaak door PIH

GMBP Zwijndrecht 2007-2013Actiefichesfiche milieubeleidsplanactie nr 87NA11 Sensibilisatie rond afstandsregels bij oeverzonesIdentificatieTitel NA11 Sensibilisatie rond afstandsregels bij oeverzonesClassificatie 8.3 NA11SO DULO Natuurlijke entiteiten, niveau 1, art. 5.4.2.1 §1ActieplanBeschrijving De gemeente zal aan beken wonende burgers sensibiliseren betreffende het gebruik van deoeverzone aan waterlopen als tuinen ( geen hekwerken, geen exoten…). Ze zal de bevolkingsensibiliseren om hun omheiningen op 5 m van de waterloop te plaatsen en coniferen opminstens 6m.Gebied Alle gronden in gemeentelijk beheer.Doelstelling Verschillende functies verzoenen en natuurontwikkeling bevorderenInitiatiefnemer MD.Betrokken actoren RO.Indicatoren Overleg met aangelanden, bereikbaarheid oeverzones.Termijnplanning 2009-2010.Gewestelijkbeleidskader2-12 Verlies aan biodiversiteit. Punt 4.5 'Lokale besturen' heeft een invloed op deze actie.MiddelenTotaal voorzienbudgetPersoneelskosten.Inzet van personeel MD / RO.281 Begeleiding opmaak door PIH

Actiefiches GMBP Zwijndrecht 2007-2013fiche milieubeleidsplanactie nr 88NA12 Waken over het respecteren van de afstandsregels langs waterlopenIdentificatieTitel NA12 Waken over het respecteren van de afstandsregels langs waterlopenClassificatie 8.3 NA12SO DULO Natuurlijke entiteiten, niveau 1, art. 5.4.2.1 §1ActieplanBeschrijving In geval van nieuwe verkavelingen langs waterlopen wordt een strook van 5m vrijgehoudentussen de waterloop en de begrenzing van de kavels. Dit is een type doorgangsrecht voor debeheerders van de waterlopen (Art. 17 par. 1 van de wet op de waterlopen 28/12/1967). Ookbestaande grachten moeten maximaal behouden en gevrijwaard worden in nieuweverkavelingen. De gemeente streeft ernaar bestaande grachten op te nemen in de ruimte vooropenbaar groen van nieuwe verkavelingen.Gebied Alle gronden in gemeentelijk beheer.Doelstelling Verschillende functies verzoenen en natuurontwikkeling bevorderenInitiatiefnemer RO.Indicatoren Voorwaarden in bouwvergunningen: bereikbaarheid oeverzones.Termijnplanning 2007 - einde plan: Occasioneel.Gewestelijkbeleidskader2-12 Verlies aan biodiversiteit. Punt 4.5 'Lokale besturen' heeft een invloed op deze actie.MiddelenTotaal voorzienbudgetInzet van personeel RO.Personeelskosten.282 Begeleiding opmaak door PIH

GMBP Zwijndrecht 2007-2013Actiefichesfiche milieubeleidsplanactie nr 89NA13 Nestgelegenheid huiszwaluwen bevorderenIdentificatieTitel NA13 Nestgelegenheid huiszwaluwen bevorderenClassificatie 8.3 NA13SO DULO Natuurlijke entiteiten, niveau 1, art. 5.4.2.1 §1ActieplanBeschrijving De gemeente zal de nestgelegenheid voor huiszwaluwen verhogen. Daarnaast zal ze de bevolkingattent maken op de noden van de zwaluw in verband met nestgelegenheid door sensibiliserendeinformatie in het gemeenteblad, in samenwerking met de natuurverenigingen. De gemeente zaloverleg plegen met de militairen in de kazerne van Burcht ivm de daar aanwezige huiszwaluwen.Gebied Alle gronden in gemeentelijk beheer.Doelstelling Verschillende functies verzoenen en natuurontwikkeling bevorderenInitiatiefnemer MD.Betrokken actoren Natuurverenigingen.Indicatoren Sensibilisatie via gemeentelijk infoblad.Aantal nesten.Termijnplanning 2007 - einde plan: Periodiek.ProvinciaalbeleidskaderGewestelijkbeleidskaderN 3.4.1 Informatie en sensibilisatie oversoorten.2-12 Verlies aan biodiversiteit. Punt 4.4.1 ‘Verhogen van de verweving met andere functies enoptimale ecologische inpasbaarheid van menselijke activiteiten’.MiddelenTotaal voorzienbudgetPersoneelskosten.Inzet van personeel MD / natuurverenigingen.283 Begeleiding opmaak door PIH

Actiefiches GMBP Zwijndrecht 2007-2013fiche milieubeleidsplanactie nr 90NA14 Verblijfplaatsen voor vleermuizen vrijwaren en optimaliserenIdentificatieTitel NA14 Verblijfplaatsen voor vleermuizenClassificatie 8.3 NA14SO DULO Natuurlijke entiteiten, niveau 1, art. 5.4.2.1 §1ActieplanBeschrijving De gemeente zal de vleermuizenbunker in de Kloosterstraat inrichten en continu opvolgen. Degemeente zal hiervoor overleg plegen met de vleermuizenwerkgroep. De gemeente zal eigenaarsvan potentiële verblijfplaatsen voor vleermuizen (zoals forten) sensibiliseren over het belang vanhet behoud van de habitat voor vleermuizen.Gebied Alle gronden in gemeentelijk beheer.Doelstelling Verschillende functies verzoenen en natuurontwikkeling bevorderenInitiatiefnemer MD.Betrokken actoren Vleermuizenwerkgroep.Indicatoren Aanwezigheid vleermuizen.ProvinciaalbeleidskaderGewestelijkbeleidskaderN 3.4.1 Informatie en sensibilisatie oversoorten.N 2.2.2 Integratie van soortenbeleid in andere beleidsdomeinen.2-12 Verlies aan biodiversiteit. Punt 4.5 'Lokale besturen' heeft een invloed op deze actie.Termijnplanning 2007 - einde plan: Occasioneel.MiddelenTotaal voorzienbudgetPersoneelskosten.Inzet van personeel MD / Vleermuizenwerkgroep.284 Begeleiding opmaak door PIH

GMBP Zwijndrecht 2007-2013fiche milieubeleidsplanactie nr 91ActiefichesNA15 Aaneengesloten oppervlak zilt grasland vergrotenIdentificatieTitel NA15 Aaneengesloten oppervlak zilt grasland vergrotenClassificatie 8.3 NA15SO DULO Natuurlijke entiteiten, niveau 1, art. 5.4.2.1 §1ActieplanBeschrijving De gemeente ijvert voor een overleg met Zeewegen in verband met de ontmanteling van deverbindingsweg in het zilte grasland.Gebied Fort St.-Marie.Doelstelling Verschillende functies verzoenen en natuurontwikkeling bevorderenInitiatiefnemer MD.Betrokken actoren Natuurverenigingen, Zeewegen.Indicatoren Overleg met Afdeling Maritieme Toegang.Gewestelijkbeleidskader2-12 Verlies aan biodiversiteit. Punt 4.5 'Lokale besturen' heeft een invloed op deze actie.Termijnplanning 2007 - einde plan: Occasioneel.MiddelenTotaal voorzienbudgetPersoneelskosten.Inzet van personeel MD / natuurverenigingen, Zeewegen.285 Begeleiding opmaak door PIH

Actiefiches GMBP Zwijndrecht 2007-2013fiche milieubeleidsplanactie nr 92NA16 Aanpassen politieregelementIdentificatieTitel NA16 Aanpassen politieregelementClassificatie 8.3 NA16SO DULO Natuurlijke entiteiten, niveau 1, art. 5.4.2.1 §1ActieplanBeschrijving Om motorcross in en om de haven beter te beheersen zal de gemeente het politieregelementaanpassen.Gebied Alle gronden in gemeentelijk beheer.Doelstelling Verschillende functies verzoenen en natuurontwikkeling bevorderenInitiatiefnemer MD.Betrokken actoren Politie.Indicatoren Aanpassing politiereglement.GewestelijkbeleidskaderTermijnplanning 2008.10A Verstoring door geluid en 2-12 Verlies aan biodiversiteit. Punt 4.5 'Lokale besturen' heeft eeninvloed op deze actieMiddelenTotaal voorzienbudgetPersoneelskosten.Inzet van personeel MD / politie.286 Begeleiding opmaak door PIH

GMBP Zwijndrecht 2007-2013Actiefichesfiche milieubeleidsplanactie nr 93NA17 Aangepast bermbeheer NeerbroekIdentificatieTitel NA17 Aangepast bermbeheer NeerbroekClassificatie 8.6 NA17SO DULO -ActieplanBeschrijving De gemeente zal de bermen aan Neerbroek aangepast beheren in functie van de orchideeën.Gebied NeerbroekDoelstelling Natuur en groen in de gemeente beschermenInitiatiefnemer MD.Indicatoren Aangepast beheer.Termijnplanning 2007 - einde plan: Doorlopend.Gewestelijkbeleidskader2-11 Versnippering. Punt 4.2 'Verwijderen of milderen van het versnipperend effect voor zoveelmogelijk bestaande (prioritaire) versnipperende elementen' is relevant..MiddelenTotaal voorzienbudgetInzet van personeel MD.Personeelskosten.287 Begeleiding opmaak door PIH

Actiefiches GMBP Zwijndrecht 2007-2013fiche milieubeleidsplanactie nr 94NA18 Sensibilisatie inzake exotenIdentificatieTitel NA18 Sensibilisatie inzake exotenClassificatie 8.3 NA18SO DULO Natuurlijke entiteiten, niveau 1, art. 5.4.2.1 §1ActieplanBeschrijving De gemeente zal de bevolking en de verkooppunten van dieren en planten in de gemeente wijzenop de negatieve gevolgen van bepaalde tuin- en waterplanten en dieren door middel vanpublicaties in het gemeentelijk infoblad, internet en door middel van het verdelen vaninformatiebrochures in de verkooppunten.Gebied Alle gronden in gemeentelijk beheer.Doelstelling Verschillende functies verzoenen en natuurontwikkeling bevorderenInitiatiefnemer MD.Indicatoren Artikels in gemeentelijk infoblad.Gewestelijkbeleidskader2-12 Verlies aan biodiversiteit. Punt 4.5 'Lokale besturen' heeft een invloed op deze actie.Termijnplanning 2007 - einde plan: Periodiek.MiddelenTotaal voorzienbudgetInzet van personeel MD.Personeelskosten.288 Begeleiding opmaak door PIH

GMBP Zwijndrecht 2007-2013Actiefichesfiche milieubeleidsplanactie nr 95NA19 Beheersplan Defensieve DijkIdentificatieTitel NA19 Beheersplan Defensieve DijkClassificatie 8.4 NA19SO DULO Natuurlijke entiteiten, niveau 1, art. 5.4.2.1 §1ActieplanBeschrijving Om de Defensieve Dijk als cultuurhistorische waarde in het landschap te behouden en deaanwezige fauna en flora beter te beschermen en te beheren zal de gemeente het beheersplanvoor de Defensieve Dijk hernieuwen en uitbreiden. De acties uit het plan zullen wordenuitgevoerd zodat verschillende knelpunten rond de Defensieve Dijk worden weggewerkt.Gebied Defensieve DijkDoelstelling Verschillende functies verzoenen en natuurontwikkeling bevorderenInitiatiefnemer MD.Indicatoren Opgesteld beheerplan.Termijnplanning 2008-Gewestelijkbeleidskader2-12 Verlies aan biodiversiteit. Punt 4.1.3 ‘Biodiversiteit in het stedelijk milieu behouden enversterken’ en punt 4.5 'Lokale besturen' heeft een invloed op deze actieMiddelenTotaal voorzienbudgetInzet van personeel MD.5.300 euro vastgelegd in begroting 2005.289 Begeleiding opmaak door PIH

Actiefiches GMBP Zwijndrecht 2007-2013fiche milieubeleidsplanactie nr 96NA20 Bescherming Lange Eind en Put van FienIdentificatieTitel NA20 Bescherming Lange Eind en Put van FienClassificatie 12.4 NA20SO DULO Natuurlijke entiteiten, niveau 1, art. 5.4.2.1 §1ActieplanBeschrijving De gemeente zal actief de mogelijkheden voor de duurzame bescherming alslandschap/monument van het Lange Eind en de Put van Fien nagaan. Voor de gronden buiten degemeente worden de betreffende partners betrokken in dit provinciegrensoverschrijdend dossier.Gebied Lange Eind en Put van Fien.Doelstelling Verschillende functies verzoenen en natuurontwikkeling bevorderenInitiatiefnemer MD.Betrokken actoren Monumenten en Landschappen.Indicatoren Bescherming Lange Eind en Put van Fien.Termijnplanning 2008.Gewestelijkbeleidskader2-12 Verlies aan biodiversiteit. Punt 4.1.3 ‘Biodiversiteit in het stedelijk milieu behouden enversterken’ en 4.5 'Lokale besturen'MiddelenTotaal voorzienbudgetPersoneelskoten.Inzet van personeel MD / Monumenten en Landschappen.290 Begeleiding opmaak door PIH

GMBP Zwijndrecht 2007-2013Actiefichesfiche milieubeleidsplanactie nr 97NA21 Bescherming landschappelijk waardevolle agrarische gebiedenIdentificatieTitel NA21 Bescherming landschappelijk waardevolle agrarische gebiedenClassificatie 8.4 NA21SO DULO Natuurlijke entiteiten, niveau 1, art. 5.4.2.1 §1ActieplanBeschrijving De gemeente zal RUP's opmaken ter bescherming van landschappelijk waardevolle agrarischegebieden (bijvoorbeeld Vliet, Nieuwland, Noordelijke kouters).Gebied De landschappelijk waardevolle agrarische gebieden.Doelstelling Verschillende functies verzoenen en natuurontwikkeling bevorderenInitiatiefnemer RO.Betrokken actoren MD.Indicatoren RUP Noordelijke Kouters, RUP Nieuwland.Termijnplanning 2008: RUP Noordelijke Kouters.2010: RUP Nieuwland.Gewestelijkbeleidskader2-12 Verlies aan biodiversiteit. Punt 4.5 'Lokale besturen' heeft een invloed op deze actieMiddelenTotaal voorzienbudgetInzet van personeel RO / MD.Personeelskosten, 40.000 euro.291 Begeleiding opmaak door PIH

Actiefiches GMBP Zwijndrecht 2007-2013fiche milieubeleidsplanactie nr 98NA22 Verhoogd toezicht op kapvergunningenIdentificatieTitel NA22 Verhoogd toezicht op kapvergunningenClassificatie 8.4 NA22SO DULO Natuurlijke entiteiten, niveau 1, art. 5.4.2.1 §1ActieplanBeschrijving De gemeente zal het toezicht op kapvergunningen en de heraanplanting van bomen versterken.Bij kapvergunningen wordt heraanplanting opgelegd volgens gedetailleerde voorwaarden.Gebied Volledig grondgebied.Doelstelling Verschillende functies verzoenen en natuurontwikkeling bevorderenInitiatiefnemer MD.Betrokken actoren RO.Indicatoren Effectieve heraanplantingen.Termijnplanning 2007 - einde plan: Doorlopend.Gewestelijkbeleidskader2-12 Verlies aan biodiversiteit. Punt 4.5 'Lokale besturen' heeft een invloed op deze actieMiddelenTotaal voorzienbudgetPersoneelskosten.Inzet van personeel MD / RO.292 Begeleiding opmaak door PIH

GMBP Zwijndrecht 2007-2013Actiefichesfiche milieubeleidsplanactie nr 99NA23 Opstellen subsidieregelement voor de aanplant van KLE’sIdentificatieTitel NA23 Opstellen subsidieregelement voor de aanplant van KLE’sClassificatie 8.4 NA23SO DULO Natuurlijke entiteiten, niveau 1, art. 5.4.2.1 §1ActieplanBeschrijving Er wordt een subsidiereglement opgesteld voor de aanleg van bomenrijen, met in de Noordelijkekouters populieren op perceelsgrenzen en eiken langs de wegen. In en rond Nieuwland wordenzachte houtsoorten opgelegd zoals populier, grauwe abeel en elzen- en meidoornhagen. Degemeente stimuleert de aankoop van inheemse, autochtone struiken en bomen.Gebied De landschappelijk waardevolle agrarische gebieden.Doelstelling Verschillende functies verzoenen en natuurontwikkeling bevorderenInitiatiefnemer MD.Betrokken actoren Dienst middenstand.Indicatoren Aantal KLE's.Termijnplanning 2008.Gewestelijkbeleidskader2-12 Verlies aan biodiversiteit. Punt 4.5 'Lokale besturen' heeft een invloed op deze actieMiddelenTotaal voorzienbudget500 euro per jaar.Inzet van personeel -MD / dienst middenstand.293 Begeleiding opmaak door PIH

Actiefiches GMBP Zwijndrecht 2007-2013fiche milieubeleidsplanactie nr 100NA24 Stimuleren landbouwersIdentificatieTitel NA24 Stimuleren landbouwersClassificatie 8.4 NA24SO DULO Natuurlijke entiteiten, niveau 1, art. 5.4.2.1 §1ActieplanBeschrijving De gemeente zal landbouwers stimuleren om in de resterende open ruimte die voor agrarischedoeleinden gebruikt wordt beheersovereenkomsten af te sluiten met VLM.Gebied De agrarische gebieden.Doelstelling Verschillende functies verzoenen en natuurontwikkeling bevorderenInitiatiefnemerBetrokken actorenIndicatoren Zie NA23.Termijnplanning .ProvinciaalbeleidskaderGewestelijkbeleidskaderN 3.2.1 Agrarisch natuurbeheer.2-12 Verlies aan biodiversiteit. Punt 4.5 'Lokale besturen' heeft een invloed op deze actieMiddelenTotaal voorzienbudgetInzet van personeel ..294 Begeleiding opmaak door PIH

GMBP Zwijndrecht 2007-2013Actiefichesfiche milieubeleidsplanactie nr 101NA25 Aankoop van gronden voor bebossingIdentificatieTitel NA25 Aankoop van gronden voor bebossingClassificatie 8.5 NA25SO DULO Natuurlijke entiteiten, niveau 1, art. 5.4.2.1 §1ActieplanBeschrijving De gemeente voorziet jaarlijks in haar begroting een budget voor eventuele aankoop vangronden. Het grondaankoopbeleid door de dienst Ruimtelijke ordening gebeurt ook in functievan het natuurbehoud en groenaanleg. Speciale aandacht wordt besteed aan de gebieden meteen (potentiële) verbindings- en / of bufferfunctie.Gebied Volledig grondgebied.Doelstelling Verschillende functies verzoenen en natuurontwikkeling bevorderenInitiatiefnemer RO.Betrokken actoren MD.Indicatoren Gemeentelijk bosareaal.Gewestelijkbeleidskader2-12 Verlies aan biodiversiteit. Punt 4.1.2 'realiseren van gebieden met effectief groenbeheer' enpunt 4.5 'Lokale besturen' hebben een invloed op deze actie.Termijnplanning 2007 - einde plan: Occasioneel.MiddelenTotaal voorzienbudgetInzet van personeel RO / MD.25.000 euro per jaar.295 Begeleiding opmaak door PIH

Actiefiches GMBP Zwijndrecht 2007-2013fiche milieubeleidsplanactie nr 102NA26 BosaanplantingIdentificatieTitel NA26 BosaanplantingClassificatie 8.5 NA26SO DULO Natuurlijke entiteiten, niveau 1, art. 5.4.2.1 §1ActieplanBeschrijving De gemeente zet bosaanplanting met streekeigen soorten voort als visuele buffering van deautosnelwegen. Hierbij worden bosbouwtechnische principes toegepast, zodat een natuurlijkogend bos ontstaat. Een zoomvegetatie met ruigten en struwelen biedt extra kansen aan faunaen flora. Er wordt gestreefd naar gemengde aanplanten. Op termijn, zodra de jonge beplantinggenoeg draagkracht heeft, wordt de toegankelijkheid voor zachte recreatie mogelijk gemaakt.Gebied Alle gronden in gemeentelijk beheer.Doelstelling Verschillende functies verzoenen en natuurontwikkeling bevorderenInitiatiefnemerBetrokken actorenIndicatoren Zie NA25.GewestelijkbeleidskaderTermijnplanning .2-12 Verlies aan biodiversiteit. Punt 4.1.2 'realiseren van gebieden met effectief groenbeheer' enpunt 4.5 'Lokale besturen' hebben een invloed op deze actie.MiddelenTotaal voorzienbudgetInzet van personeel ..296 Begeleiding opmaak door PIH

GMBP Zwijndrecht 2007-2013fiche milieubeleidsplanactie nr 103ActiefichesNA27 Herbestemming deel bosje aan de ZwaluwbeekIdentificatieTitel NA27 Herbestemming deel bosje aan de ZwaluwbeekClassificatie 8.5 NA27SO DULO Natuurlijke entiteiten, niveau 1, art. 5.4.2.1 §1ActieplanBeschrijving In het kader van de opmaak van het gewestelijk RUP wil de gemeente het deel van het bosje aande Zwaluwbeek dat nog niet in buffergebied ligt laten specifiëren tot bosgebied.Gebied Bosje aan de Zwaluwbeek.Doelstelling Bescherming van het aanwezige bosbestand.Initiatiefnemer MD.Betrokken actoren Vlaams Gewest (RO)Indicatoren Herbestemming naar bosgebied.Termijnplanning 2009.GewestelijkbeleidskaderMiddelenTotaal voorzienbudget2-11 Versnippering. Punt 4.2 'Verwijderen of milderen van het versnipperend effect voor zoveel mogelijkbestaande (prioritaire) versnipperende elementen' is relevant.2-12 Verlies aan biodiversiteit. Punt 4.5 'Lokale besturen' heeft een invloed op deze actiepersoneelskostenInzet van personeel MD / Vlaams gewest (RO)297 Begeleiding opmaak door PIH

Actiefiches GMBP Zwijndrecht 2007-2013fiche milieubeleidsplanactie nr 104NA28 BosbeheerplannenIdentificatieTitel NA28 BosbeheerplannenClassificatie 8.5 NA28SO DULO Natuurlijke entiteiten, niveau 1, art. 5.4.2.1 §1ActieplanBeschrijving De gemeente maakt voor alle bossen in eigendom een bosbeheerplan en actualiseert debestaande plannen. De Bosbeheerplannen worden ter goedkeuring aan ANB overgemaakt. Hetopvolgen en ruimen van de amfibieënpoel in het bos aan de Boskouter-Kampstraat wordtopgenomen in het betreffende bosbeheerplan.Gebied Volledig grondgebiedDoelstelling Duurzaam beheer van de gemeentelijke bossen.Initiatiefnemer MD.Betrokken actoren PIH, ANB.Indicatoren Bosbeheersplannen goedgekeurd door Afdeling Natuur en Bos.Termijnplanning 2009.Gewestelijkbeleidskader2-12 Verlies aan biodiversiteit. Punt 4.5 'Lokale besturen' heeft een invloed op deze actieMiddelenTotaal voorzienbudget5.000 euro.Inzet van personeel MD / PIH.298 Begeleiding opmaak door PIH

GMBP Zwijndrecht 2007-2013Actiefichesfiche milieubeleidsplanactie nr 105NA29 Inventarisatie openbaar groenIdentificatieTitel NA29 Inventarisatie openbaar groenClassificatie 8.6 NA29SO DULO -ActieplanBeschrijving De gemeente houdt de GIS-inventaris van de gemeentelijke groenstructuren bij en actualiseertdeze.Gebied Volledig grondgebied.Doelstelling Natuur en groen in de gemeente beschermen en verbindingen tussen verschillendegroengebieden verzekeren; reductie van bestrijdingsmiddelen.Initiatiefnemer GIS-coördinator.Betrokken actoren OW.Indicatoren Actuele GIS-toepassing.Termijnplanning 2007 - einde plan: Doorlopend.MiddelenTotaal voorzienbudgetPersoneelskosten.Inzet van personeel GIS-coördinator / OW.299 Begeleiding opmaak door PIH

Actiefiches GMBP Zwijndrecht 2007-2013fiche milieubeleidsplanactie nr 106NA30 Harmonisch park- en groenbeheerIdentificatieTitel NA30 Harmonisch park- en groenbeheerClassificatie 8.6 NA30SO DULO Natuurlijke entiteiten, niveau 1, art. 5.4.2.1 §1ActieplanBeschrijving De gemeente zal de parken en het openbaar groen (parkeerplaatsen, verkeersgroen, enz.) beherenvolgens de principes van het harmonisch park- en groenbeheer Ook het kerkhof en hetvredespark worden op een natuurlijke manier beheerd.Gebied Natuur- bos- en groengebieden in gemeentelijk eigendom of beheerDoelstelling Natuurwaarde vergroten van natuur-, bos- en groengebiedenInitiatiefnemer OW, RO, MD.Betrokken actoren Jeugd- en sportdienst.Indicatoren Evenwicht tussen recreatie, biodiversiteit, infiltratie, landschapselementen.Termijnplanning 2007 - einde plan: Doorlopend.-Extra informatie Deze actie is gedeeltelijk afhankelijk van de mogelijkheden die zich voordoen: plotsemogelijkheid tot aankoop van een stuk grond en herinrichting; noodzakelijke herinrichting doorstormschade; inrichting park of perk in nieuwe woonwijk;…Gewestelijkbeleidskader2-12 Verlies aan biodiversiteit. Punt 4.1.2 'Realiseren van gebieden met effectief natuurbeheer'en punt 4.5 'Lokale besturen' kan betrokken worden bij deze actie.MiddelenTotaal voorzienbudgetPersoneelskosten.Inzet van personeel OW, RO, MD / jeugd- en sportdienst.300 Begeleiding opmaak door PIH

GMBP Zwijndrecht 2007-2013Actiefichesfiche milieubeleidsplanactie nr 107NA31 Hoogstamboomgaard herinrichtenIdentificatietitel NA31 Hoogstamboomgaard herinrichtenclassificatie 8.6 NA31so dulo Natuurlijke entiteiten, niveau 1, art. 5.4.2.1 §1ActieplanBeschrijving De hoogstammige boomgaard in het dorpscentrum wordt bewaard en in samenwerking met denatuurverenigingen beheerd. Uitbreiding van de toegankelijkheid, verplaatsing van de hondenweien bescherming van kwetsbare bomen tegen vandalisme zijn aandachtspunten hierbij. Op termijnwordt de boomgaard geïntegreerd in een inrichtingsplan voor het ganse parkgebied rond debegraafplaats.Gebied Boomgaard in het dorpscentrum.Doelstelling Overlast door bepaalde diersoorten op natuurverantwoorde wijze aanpakkenInitiatiefnemer OW.Betrokken actoren RO, Natuurpunt, VELT.Indicatoren Verplaatsing hondenwei, uitgebreide toegankelijkheid, fraaiere afspanning.Termijnplanning 2007 - 2008.MiddelenTotaal voorzienbudget2.500 euro.Inzet van personeel OW / RO, Natuurpunt, VELT.301 Begeleiding opmaak door PIH

Actiefiches GMBP Zwijndrecht 2007-2013fiche milieubeleidsplanactie nr 108NA32 Geboortepark uitbreidenIdentificatieTitel NA32 Geboortepark uitbreidenClassificatie 8.6 NA32SO DULO Natuurlijke entiteiten, niveau 1, art. 5.4.2.1 §1ActieplanBeschrijving Het geboortepark wordt verder aangelegd en krijgt een parkachtig uitzicht met een voorkeurvoor inheemse bomen en struiken, en aandacht voor wandelpaden en randbeplantingen.GebiedDoelstelling Versnipperingseffecten terugdringenDoelgroep(en) BevolkingInitiatiefnemer OW.Indicatoren Aantal bomen in geboortepark.Termijnplanning 2007 - einde plan: Jaarlijks.GewestelijkbeleidskaderMiddelenTotaal voorzienbudgetInzet van personeel OW.2-11 Versnippering. Punt 4.2 'Verwijderen of milderen van het versnipperend effect voor zoveelmogelijk bestaande (prioritaire) versnipperende elementen' is relevant.2-12 Verlies van biodiversiteit. Punt 4.5 'Lokale besturen' kan betrokken worden bij deze actie.65.000 euro.302 Begeleiding opmaak door PIH

GMBP Zwijndrecht 2007-2013Actiefichesfiche milieubeleidsplanactie nr 109NA33 Zwen herinrichtenIdentificatieTitel NA33 Zwen herinrichtenClassificatie 8.6 NA33SO DULO Natuurlijke entiteiten, niveau 1, art. 5.4.2.1 §1ActieplanBeschrijving De gemeente bewaart het Zwen als openbare educatieve tuin en beheert deze als dusdanig.Gebied ZwenDoelstelling Ecologisch beheer en openstelling als educatieve tuin.Doelgroep(en) Onderwijs, jeugdverenigingen, natuurverenigingen, bevolkingInitiatiefnemer MD.Betrokken actoren Natuurverenigingen.Indicatoren Aanleg van een openbare natuureducatieve tuin.Termijnplanning 2009.MiddelenTotaal voorzienbudget10.000 euro.Inzet van personeel MD / Natuurverenigingen.303 Begeleiding opmaak door PIH

Actiefiches GMBP Zwijndrecht 2007-2013fiche milieubeleidsplanactie nr 110NA34 Vrijwaren van groenoppervlakte in het woonweefselIdentificatieTitel NA34 Vrijwaren van groenoppervlakte in het woonweefselClassificatie 8.6 NA34SO DULO Natuurlijke entiteiten, niveau 1, art. 5.4.2.1 §1ActieplanBeschrijving De gemeente ontwikkelt een strategie (eventueel wordt dit uitbesteed aan derden) om stedelijkgroen, trage verbindingswegen, waterwegen en waterpartijen te vrijwaren en te creëren bijverkavelingen, gemeentelijke bouwprojecten en projecten van de huisvestingsmaatschappij.Gebied Volledig grondgebied.Doelstelling Creatie van bijkomend (recreatief) groen in de nabijheid van dichtbevolkte gebiedenDoelgroep(en) StedelingenInitiatiefnemer RO.Indicatoren % private en openbare groenoppervlakte volgens op te maken verdichtingsstudie.Termijnplanning 2007 - 2008, nadien doorlopend.Gewestelijkbeleidskader2-12 Verlies van biodiversiteit. Punt 4.1.3 ‘Biodiversiteit in het stedelijk milieu behouden enversterken’ en 4.5 'Lokale besturen'.MiddelenTotaal voorzienbudgetInzet van personeel RO.20.000 euro.304 Begeleiding opmaak door PIH

GMBP Zwijndrecht 2007-2013Actiefichesfiche milieubeleidsplanactie nr 111NA35 Groeninrichting “Dorp aan de Stroom”IdentificatieTitel NA35 Groeninrichting “Dorp aan de Stroom”Classificatie 8.6 NA35SO DULO Natuurlijke entiteiten, niveau 1, art. 5.4.2.1 §1ActieplanBeschrijving De gemeente zal aan groeninrichting doen in het kader van het project 'Dorp aan de Stroom'.Gebied Volledig grondgebiedDoelstelling Bevolking sensibiliseren rond ecologisch beheer en het nut van openbaar groenDoelgroep(en) BevolkingInitiatiefnemer RO, OW.Indicatoren Aanleg recreatiegebied De Wallen.Gewestelijkbeleidskader2-12 Verlies aan biodiversiteit. Punt 4.5 'Lokale besturen' heeft een invloed op deze actie.Termijnplanning 2011 - 2012.MiddelenTotaal voorzienbudget150.000 euro.Inzet van personeel RO, OW.305 Begeleiding opmaak door PIH

Actiefiches GMBP Zwijndrecht 2007-2013fiche milieubeleidsplanactie nr 112NA36 Invulling centraal pleinIdentificatieTitel NA36 Invulling centraal pleinClassificatie 8.6 NA36SO DULO Natuurlijke entiteiten, niveau 1, art. 5.4.2.1 §1ActieplanBeschrijving In het kader van de aanpassing van BPA1 vult de gemeente het centraal plein in als een groenplein.Gebied Centraal pleinDoelstelling Kader creëren voor harmonisch natuur- en groenbeheerInitiatiefnemer RO.Indicatoren Opmaak RUP / inrichtingsplan.Termijnplanning 2012.Gewestelijkbeleidskader2-12 Verlies aan biodiversiteit. Punt 4.5 'Lokale besturen' heeft een invloed op deze actie.MiddelenTotaal voorzienbudgetInzet van personeel RO.20.000 euro.306 Begeleiding opmaak door PIH

GMBP Zwijndrecht 2007-2013Actiefichesfiche milieubeleidsplanactie nr 113NA37 Groeninrichting bij nieuwe verkavelingenIdentificatieTitel NA37 Groeninrichting bij nieuwe verkavelingenClassificatie 8.6 NA37SO DULO Natuurlijke entiteiten, niveau 1, art. 5.4.2.1 §1ActieplanBeschrijving Bij nieuwe verkavelingen wordt er plaats voorzien voor een park/openbaar groen en de inrichtingervan. Op korte termijn past de gemeente dit toe bij de verkavelingen in de Idsteinlaan, aan deNachtegalenlaan/ Lindenstraat en aan de Alice Nahonlaan/spoorweg.Gebied Idsteinlaan, Nachtegalenlaan / Lindenstraat, Alice Nahonlaan.Doelstelling Kader creëren voor harmonisch natuur- en groenbeheerInitiatiefnemer OW, RO.Indicatoren Aanleg parkje Idsteinlaan, pleintje tussen spoorweg en Alice-Nahonlaan, groenvoorzieningverkaveling Nachtegalen- / Lindenstraat.Termijnplanning 2008: pleintje tussen spoorweg en A Nahonlaan en groenvoorziening Nachtegalen- /Lindenstraat.2011: Aanleg parkje Idsteinlaan.Gewestelijkbeleidskader2-12 Verlies aan biodiversiteit. Punt 4.5 'Lokale besturen' heeft een invloed op deze actie.MiddelenTotaal voorzienbudgetInzet van personeel OW, RO.Idsteinlaan: 200.000 euro (incl. parking), door ontwikkelaar.Nachtegalen- / Lindenstraat: 215.000 euro (incl. straat).307 Begeleiding opmaak door PIH

Actiefiches GMBP Zwijndrecht 2007-2013fiche milieubeleidsplanactie nr 114NA38 Sensibilisatie natuurvriendelijk onderhoud en ecologisch en afvalarmtuinierenIdentificatieTitel NA38 Sensibilisatie natuurvriendelijk onderhoud en ecologisch en afvalarm tuinierenClassificatie 8.6 NA38SO DULO Natuurlijke entiteiten, niveau 1, art. 5.4.2.1 §1ActieplanBeschrijving De gemeente organiseert in samenwerking met de natuurverenigingen, de compostmeesters ende milieuraad sensibilisatie om het natuurvriendelijk onderhoud en het ecologisch en afvalarmtuinieren (o.a. werken met streekeigen soorten, bessendragende- en vlindervriendelijke struiken,het knotten van bomen, houtmijten opzetten en nestkastjes ophangen, …) te illustreren.Gebied Volledig grondgebiedDoelstelling Reglementering op het vlak van natuur en groen optimaliserenInitiatiefnemer MD, VELT.Indicatoren Artikels in gemeentelijk infoblad, demonstraties in tuinen.Termijnplanning 2007 - einde plan: Periodiek.MiddelenTotaal voorzienbudgetPersoneelskosten.Inzet van personeel MD, VELT.308 Begeleiding opmaak door PIH

GMBP Zwijndrecht 2007-2013Actiefichesfiche milieubeleidsplanactie nr 115NA39 Ecologisch en afvalarme groenaanleg en -onderhoudIdentificatieTitel NA39 Ecologisch en afvalarme groenaanleg en -onderhoudClassificatie 8.6 NA39SO DULO -ActieplanBeschrijving De gemeente past zelf ecologisch en afvalarme groenaanleg en -onderhoud zoveel mogelijk toe.Bij het ontwerp van nieuw openbaar groen wordt hier rekening mee gehouden. Eengedetailleerde lijst met gewenste streekeigen soorten wordt opgemaakt en toegepast bijbestekken voor groenaanleg.Gebied Volledig grondgebiedDoelstelling Natuur en groen in de gemeente beschermenInitiatiefnemerBetrokken actorenIndicatoren Zie NA30.Termijnplanning .Gewestelijkbeleidskader2-11 Versnippering. Punt 4.2 'Verwijderen of milderen van het versnipperend effect voor zoveelmogelijk bestaande (prioritaire) versnipperende elementen' is relevant..MiddelenTotaal voorzienbudgetInzet van personeel ..309 Begeleiding opmaak door PIH

Actiefiches GMBP Zwijndrecht 2007-2013fiche milieubeleidsplanactie nr 116NA40 Toezicht bermbesluitIdentificatieTitel NA40 Toezicht bermbesluitClassificatie 8.6 NA40SO DULO -ActieplanBeschrijving De gemeente oefent verscherpt toezicht uit op naleving van het bermbesluit door de externebeheerder.Gebied Volledig grondgebiedDoelstelling Natuur en groen in de gemeente beschermen en verbinding tussen verschillende groengebiedenverzekeren.Initiatiefnemer MD.Betrokken actoren OW.Indicatoren Biodiversiteit van bermen.Gewestelijkbeleidskader2-12 Verlies aan biodiversiteit. Punt 4.5 'Lokale besturen' heeft een invloed op deze actie.Termijnplanning 2007 - einde plan: Periodiek.MiddelenTotaal voorzienbudgetPersoneelskosten.Inzet van personeel MD / OW.310 Begeleiding opmaak door PIH

GMBP Zwijndrecht 2007-2013Actiefichesfiche milieubeleidsplanactie nr 117NA41 NestkastenIdentificatieTitel NA41 NestkastenClassificatie 8.6 NA41SO DULO -ActieplanBeschrijving De nestkastenactie in het kader van de pesticidenreductiecampagne 'Zonder is gezonder' wordtvoortgezet en desgewenst uitgebreid in samenwerking met Natuurpunt en Scholen.Gebied Volledig grondgebiedDoelstelling Natuur en groen in de gemeente beschermen en verbinding tussen verschillende groengebiedenverzekeren.Initiatiefnemer MD, MR, Natuurverenigingen.Betrokken actoren OW.Indicatoren Aantal nestkasten op gemeentelijk domein.ProvinciaalbeleidskaderGewestelijkbeleidskaderN 3.4.1 Informatie en sensibilisatie over soorten.2-12 Verlies aan biodiversiteit. Punt 4.5 'Lokale besturen' heeft een invloed op deze actie.Termijnplanning 2007 - einde plan: Periodiek.MiddelenTotaal voorzienbudgetPersoneelskosten.Inzet van personeel MD, MR, natuurverenigingen / OW.311 Begeleiding opmaak door PIH

Actiefiches GMBP Zwijndrecht 2007-2013fiche milieubeleidsplanactie nr 118NA42 Aanleg groendak op het Administratief CentrumIdentificatieTitel NA42 Aanleg groendakClassificatie 8.6 NA42SO DULO Natuurlijke entiteiten, niveau 1, art. 5.4.2.1 §1ActieplanBeschrijving Er wordt een groendak op het terras van het AC gelegd. Daarnaast sensibiliseert en steunt degemeente de aanleg van groendaken.Gebied Volledig grondgebiedDoelstelling Natuur en groen in de gemeente beschermen en verbinding tussen verschillende groengebiedenverzekeren.Initiatiefnemer OW.Indicatoren Buffering hemelwater op zichtbare delen terras.Termijnplanning 2008.MiddelenTotaal voorzienbudgetInzet van personeel OW.10.000 euro.Subsidie: 7.000 euro.312 Begeleiding opmaak door PIH

GMBP Zwijndrecht 2007-2013Actiefichesfiche milieubeleidsplanactie nr 119HI1 Duidelijke handhaafbare reglementen voor fuiven opstellenIdentificatieTitel HI1 Duidelijke handhaafbare reglementen voor fuiven opstellenClassificatie 9.1.5 HI1SO DULO Hinder, niveau 1, art. 5.5.2.1.1 §3ActieplanBeschrijving In samenwerking met politie en jeugddienst wordt een duidelijk en beknopt reglement specifiekvoor fuiven en andere luidruchtige activiteiten opgesteld. Het politiereglement wordt indiennodig uitgebreid.Gebied Volledig grondgebied.Doelstelling Hinder door geluid terugdringen.Doelgroep(en) Bevolking.Initiatiefnemer MD, jeugddienst.Betrokken actoren Politie.Indicatoren Fuifreglement.Aantal klachten.Termijnplanning 2007 en nadien jaarlijks.MiddelenTotaal voorzienbudgetPersoneelskosten.Inzet van personeel MD, jeugddienst / politie.313 Begeleiding opmaak door PIH

Actiefiches GMBP Zwijndrecht 2007-2013fiche milieubeleidsplanactie nr 120HI2 Minder eigen hinderIdentificatieTitel HI2 Minder eigen hinderClassificatie 9.1.5 HI2So dulo Hinder, niveau 1, art. 5.5.2.1.1 §4ActieplanBeschrijving De gemeente dringt de geluidshinder door apparaten en muziekinstallaties in eigen beheer zoveelmogelijk terug. Bij nieuwe apparaten en machines wordt rekening gehouden met hetgeluidsniveau (zie ook milieuverantwoord aankoopbeleid). Er wordt aandacht besteed aan deinplanting van geluidshinderlijke apparaten en aan geluidsisolatie bij nieuwe en bestaandegemeentelijke gebouwen.Gebied Volledig grondgebied.Doelstelling Geluidshinder door de werking van de gemeentediensten beperken.Initiatiefnemer MD, DA.Betrokken actoren OW, betrokken diensten.Indicatoren Geluidsklachten over gemeentelijke activiteiten.Termijnplanning 2007 - einde plan: Occasioneel.Relaties met andereactiesAls actieEN1 aanwijst dat er maatregelen moeten genomen worden, zal deze actie een argumentzijn dat meegenomen moet worden bij de aankoop van de nieuwe toestellen.MiddelenTotaal voorzienbudgetPersoneelskosten.Inzet van personeel MD, DA / OW, betrokken diensten.314 Begeleiding opmaak door PIH

GMBP Zwijndrecht 2007-2013Actiefichesfiche milieubeleidsplanactie nr 121HI3 Geluidshinder door bedrijven opvolgenIdentificatieTitel HI3 Geluidshinder door bedrijven opvolgenClassificatie 9.1.5 HI3SO DULO -ActieplanBeschrijving De gemeente zal klachten over geluidshinder van klasse-1-bedrijven doorgeven aan demilieuinspectie. Bij geluidshinder door klasse2- en 3-bedrijven zal de gemeente nagaan, of dewettelijke norm gerespecteerd wordt. In eerste instantie is het belangrijk dat de bedrijven hunverantwoordelijkheid opnemen en een geluidsreductie doorvoeren in het productieproces. In demate van het mogelijke zullen ‘Best Beschikbare Technieken’ worden opgelegd. Via bijzonderevoorwaarden in vergunningen zullen enerzijds bijkomende geluidsbeperkende maatregelen enanderzijds de inrichting van bufferzones worden opgelegd.Gebied Volledig grondgebied.Doelstelling Hinder (door geluid) terugdringen.Doelgroep(en) Bevolking.Initiatiefnemer MD.Betrokken actoren Politie, milieuinspectie.Indicatoren Voorwaarden in adviezen en vergunningen.Aantal klachten over geluidshinder.Termijnplanning 2007 - einde plan: Occasioneel, opvolgen klachten jaarlijks.MiddelenTotaal voorzienbudgetPersoneelskosten.Inzet van personeel MD / politie, milieuinspectie.315 Begeleiding opmaak door PIH

Actiefiches GMBP Zwijndrecht 2007-2013fiche milieubeleidsplanactie nr 122HI4 Buffering van grote verkeersassenIdentificatieTitel HI4 Buffering van grote verkeersassenClassificatie 9.1.5 HI4So dulo Hinder, niveau 2, art. 5.5.2.2.1 §2ActieplanBeschrijving In het kader van de Oosterweelonderhandelingen wordt aangedrongen op doeltreffendegeluidsbuffering ten zuiden van de E34 en langs de E17. De gemeente zal de vorderingen in hetkader van de Oosterweelverbinding communiceren naar de inwoners.Gebied Gebied ten zuiden van de E34 en langs de E17.Doelstelling Geluidshinder beperken.Initiatiefnemer MD, RO, OW.Indicatoren Geluidsbuffers i.k.v. Oosterweelproject.Aantal km geluidsschermen.Termijnplanning 2010 - 2015.MiddelenTotaal voorzienbudgetPersoneelskosten.Inzet van personeel MD, RO, OW.316 Begeleiding opmaak door PIH

GMBP Zwijndrecht 2007-2013Actiefichesfiche milieubeleidsplanactie nr 123IdentificatieHI5 Informatie rond meetresultatenTitel HI5 Informatie rond meetresultatenClassificatie 9.2.5 HI5SO DULOActieplanBeschrijving De gemeente zal de meetresultaten van de VMM regelmatig publiceren in haar informatieblad,op haar website en zo mogelijk op elektronische borden.Gebied Bevolking.Doelstelling Luchtverontreiniging terugdringen.Initiatiefnemer MD.Betrokken actoren VMM.Indicatoren Indicatoren luchtverontreiniging uit milieubarometer.Termijnplanning 2007 - einde plan: Jaarlijks.MiddelenTotaal voorzienbudgetPersoneelskosten.Inzet van personeel MD / VMM.317 Begeleiding opmaak door PIH

Actiefiches GMBP Zwijndrecht 2007-2013fiche milieubeleidsplanactie nr 124HI6 Bedrijfsemissies opvolgenIdentificatieTitel HI6 Bedrijfsemissies opvolgenClassificatie 9.2.5 HI6SO DULO Hinder, niveau 1, art.5.5.2.1.2ActieplanBeschrijving De gemeente zal de emissiemetingen van bepaalde klasse 2- bedrijven periodiek opvragen om zosnel mogelijk te reageren op abnormale uitstoten.Gebied Volledig grondgebied.Doelstelling Luchthinder terugdringen.Doelgroep(en) Bevolking.Initiatiefnemer MD.Indicatoren Jaaroverzicht overschrijdingen emissienormen.Termijnplanning 2007 - einde plan: JaarlijksGewestelijkbeleidskader2-2 Verandering van het klimaat door het broeikaseffect, punt 4.1.MiddelenTotaal voorzienbudgetInzet van personeel MD.Personeelskosten.318 Begeleiding opmaak door PIH

GMBP Zwijndrecht 2007-2013Actiefichesfiche milieubeleidsplanactie nr 125HI7 Optreden tegen geurhinderIdentificatieTitel HI7 Optreden tegen geurhinderClassificatie 9.1.5 HI7So dulo Hinder, niveau 2, art. 5.5.2.2.1 §2ActieplanBeschrijving De klachtenbehandeling rond geurhinder wordt voortgezet. Een verhoogde samenwerking met demilieudienst van Beveren, die over gespecialiseerde analyseapparatuur beschikt, wordtnagestreefd.Gebied Volledig grondgebied.Doelstelling Geurhinder door bedrijven beperken.Doelgroep(en) Bedrijven.Initiatiefnemer MD.Indicatoren Aantal klachten over geurhinder.Termijnplanning 2007 - einde plan: Occasioneel.Gewestelijkbeleidskader2-10b Verstoring door geur, punt 4.3.MiddelenTotaal voorzienbudgetInzet van personeel MD.Personeelskosten.319 Begeleiding opmaak door PIH

Actiefiches GMBP Zwijndrecht 2007-2013fiche milieubeleidsplanactie nr 126HI8 Beperking uitstoot gemeentelijk wagenparkIdentificatieTitel HI8 Beperking uitstoot gemeentelijk wagenparkClassificatie 9.1.5 HI8So dulo Hinder, niveau 1, art.5.5.2.1.2ActieplanBeschrijving Bij de aankoop van gemeentelijke voertuigen wordt rekening gehouden met de CO2- en roetuitstoot.Desgevallend moeten de technische beschrijvingen in de bestekken worden aangepast.De reeds aangekochte dieselvoertuigen worden uitgerust met een roetfilter. Het gebruik vandienstfietsen voor kleine afstanden wordt aangemoedigd. Verder wordt bij aankoop van eennieuwe wagen de ecoscore als criterium gebruikt en worden de gereden kilometers opgevolgd. Degemeente zal een milieutoetsing uitvoeren van haar wagenpark en zal een actieplan opstellenvoor een milieuvriendelijke vloot.Gebied Volledig grondgebied.Doelstelling Luchthinder terugdringen.Initiatiefnemer DA.Indicatoren Aantal voertuigen met goede milieuscore.Aantal wagens met roetfilter.Termijnplanning 2007: Jaarlijks.Gewestelijkbeleidskader2-3 Verontreiniging door fotochemische stoffen, punt 4.3.MiddelenTotaal voorzienbudgetInzet van personeel DA.500 euro per roetfilter.320 Begeleiding opmaak door PIH

GMBP Zwijndrecht 2007-2013Actiefichesfiche milieubeleidsplanactie nr 127HI9 Onderhoud van gemeentelijke verwarmingsinstallatiesIdentificatieTitel HI9 Onderhoud van gemeentelijke verwarmingsinstallatiesClassificatie 9.2.5 HI9SO DULO Hinder, niveau 1, art.5.5.2.1.1 §4ActieplanBeschrijving Door een jaarlijkse onderhoudsbeurt en afstelling kan het rendement van deverwarmingsinstallaties verbeterd en de uitstoot verminderd worden. Indien nodig worden ketelsvervangen en / of wordt de sturing verbeterd. Bij de keuze van nieuwe branders wordt voorranggegeven aan lage NO x-branders.Gebied Gemeentelijke eigendommen.Doelstelling Luchtverontreiniging door eigen activiteiten terugdringen.Initiatiefnemer DA.Betrokken actoren OW.Indicatoren Gasverbruik gemeentelijke gebouwen.Termijnplanning 2007 - einde plan: Jaarlijks.Relaties met andereactiesGewestelijkbeleidskaderDeze actie past in actie DP3.2-4 Verzuring.MiddelenTotaal voorzienbudgetInzet van personeel DA /OW.100.000 euro per jaar totaal gasverbruik.321 Begeleiding opmaak door PIH

Actiefiches GMBP Zwijndrecht 2007-2013fiche milieubeleidsplanactie nr 128HI10 Inspraak bij MER-rapportenIdentificatieTitel HI10 Inspraak bij MER-rapportenClassificatie 9.2.5 HI10SO DULOActieplanBeschrijving De gemeente zal haar inspraakmogelijkheid bij klasse 1-vergunningen en milieueffectrapporten(MER's) waarnemen om op cumulatieve effecten binnen de speciale beschermingszone te blijvenwijzen.Gebied Volledig grondgebied.Doelstelling Luchtverontreiniging terugdringen.Doelgroep(en)Initiatiefnemer MD.Indicatoren Adviesformulering.Termijnplanning 2007 - einde plan: Occasioneel.Gewestelijkbeleidskader2-2 Verandering van het klimaat door het broeikaseffect, punt 4.1.MiddelenTotaal voorzienbudgetInzet van personeel MD.Personeelskosten.322 Begeleiding opmaak door PIH

GMBP Zwijndrecht 2007-2013Actiefichesfiche milieubeleidsplanactie nr 129HI11 Sensibilisatie asbestIdentificatieTitel HI11 Sensibilisatie asbestClassificatie 9.2.5 HI11SO DULOActieplanBeschrijving De gemeente zal haar bevolking sensibiliseren rond asbest en de gevaren die daaraan gekoppeldzijn.Gebied Volledig grondgebied.Doelstelling Luchtverontreiniging terugdringen.Doelgroep(en) BevokingInitiatiefnemer MD.Indicatoren Aantal uitgevoerde acties.Termijnplanning 2007 - einde plan: Occasioneel.GewestelijkbeleidskaderMiddelenTotaal voorzienbudgetInzet van personeel MD.Personeelskosten.323 Begeleiding opmaak door PIH

Actiefiches GMBP Zwijndrecht 2007-2013fiche milieubeleidsplanactie nr 130HI12 Sensibilisatie en controle onderhoud verwarmingsinstallatiesIdentificatieTitel HI12 Sensibilisatie en controle onderhoud verwarmingsinstallatiesClassificatie 9.2.5 HI12SO DULOActieplanBeschrijving De gemeente zal haar bevolking sensibiliseren rond het belang en de verplichting van dejaarlijkse inspectie en het onderhoud van verwarmingstinstallaties, de vervanging van oude,slecht werkende en/of energieverslindende ketels, … Bij klachten over rookinder uit schoorstenenvordt in het kader van conflictbemiddeling het schouwveegattest opgevraagd, informatiegegeven over het verbod om afval te verbranden en tips gegeven om rookhinder te vermijden.Gebied Volledig grondgebied.Doelstelling Luchtverontreiniging terugdringen.Doelgroep(en) BevokingInitiatiefnemer MD.Indicatoren Aantal uitgevoerde acties.Termijnplanning 2007 - einde plan: Occasioneel.GewestelijkbeleidskaderMiddelenTotaal voorzienbudgetInzet van personeel MD.Personeelskosten.324 Begeleiding opmaak door PIH

GMBP Zwijndrecht 2007-2013Actiefichesfiche milieubeleidsplanactie nr 131HI13 Zorgvuldige openbare verlichtingIdentificatieTitel HI13 Zorgvuldige openbare verlichtingClassificatie 9.3.4 HI13So dulo Hinder, niveau 1, art. 5.5.2.1.1 §4ActieplanBeschrijving De gemeente zal haar beleid m.b.t. het voorkomen van onnodige verstrooiing door verlichtingvoortzetten en verbeteren en aandacht besteden aan de plaatsing en de technische uitvoering.De lichtintensiteit zal tot het noodzakelijke worden beperkt. Bij aankoop van nieuweverlichtingsarmaturen wordt steeds voorafgaandelijk nagekeken of de geplande verlichting geen‘lichthinder’ kan veroorzaken en maximaal beperkt blijft tot het te verlichten doel. Hiervoor zalde dienst Openbare Werken de meest geschikte werkwijze vastleggen en dit in het bouwteambespreken. Desgevallend moeten de bestekken aangepast worden.Gebied Volledig grondgebied.Doelstelling Lichthinder voorkomen.Doelgroep(en) Bevolking.Initiatiefnemer MD, DA.Indicatoren Aantal klachten.Energieverbruik.Lengte verlicht wegennet.Termijnplanning 2007 - einde plan: Jaarlijks.Gewestelijkbeleidskader2-10c Verstoring door licht, punt 4.1 'Organiseren van een structurele samenwerking met andereoverheden' en punt 'Sensibiliseren van andere overheden en actoren' .MiddelenTotaal voorzienbudgetInzet van personeel MD, DA.111.000 euro per jaar.325 Begeleiding opmaak door PIH

Actiefiches GMBP Zwijndrecht 2007-2013fiche milieubeleidsplanactie nr 132HI14 Sensibiliseren rond verlichten zonder hinderIdentificatieTitel HI14 Sensibiliseren rond verlichten zonder hinderClassificatie 9.3.4 HI14SO DULO Hinder, niveau 1, art.5.5.2.2.1ActieplanBeschrijving Via artikels en website wordt regelmatig de aandacht gevestigd op de beperking vanlichtverstrooiing.Gebied Volledig grondgebied.Doelstelling Lichthinder beperken.Doelgroep(en) Bedrijven, verenigingen en (ver)bouwers.Initiatiefnemer MD.Indicatoren Artikel gemeentelijk informatieblad.Termijnplanning 2007 - einde plan: Periodiek.MiddelenTotaal voorzienbudgetInzet van personeel MD.Personeelskosten.326 Begeleiding opmaak door PIH

GMBP Zwijndrecht 2007-2013Actiefichesfiche milieubeleidsplanactie nr 133HI15 Serre-verlichtingsproblematiek opvolgenIdentificatieTitel HI15 Serre-verlichtingsproblematiek opvolgenClassificatie 9.3.4 HI15SO DULOActieplanBeschrijving De gemeente zal mogelijk lichthinder door serres blijven opvolgen. Er wordt verder schriftelijkaangedrongen op een wettelijk kader via sectorale voorwaarden en de opname als hinderlijkeinrichting in de Vlarem-wetgeving.Gebied Volledig grondgebied.Doelstelling Lichthinder beperken.Doelgroep(en) Landbouwers met serres.Initiatiefnemer MD.Indicatoren Brief i.v.m. aanpassing VLAREM.Termijnplanning 2007 - einde plan: Occasioneel.MiddelenTotaal voorzienbudgetInzet van personeel MD.Personeelskosten.327 Begeleiding opmaak door PIH

Actiefiches GMBP Zwijndrecht 2007-2013fiche milieubeleidsplanactie nr 134MO1 Mobiliteitsplan actualiserenIdentificatieTitel MO1 Mobiliteitsplan actualiserenClassificatie 10.5 MO1SO DULO Mobiliteit, niveau 1, art.5.6.2.1.1Mobiliteit, niveau 2, art.5.6.2.2.1ActieplanBeschrijving Het gemeentelijk mobiliteitsplan wordt geactualiseerd, jaarlijks geëvalueerd en als dusdaniguitgevoerd. Bij het nemen van verkeerstechnische maatregelen wordt bijzondere aandachtgeschonken aan de milieuaspecten.Gebied Volledig grondgebied.Doelstelling Duurzame mobiliteit bevorderen.Doelgroep(en) Bevolking, bedrijven, toeristen, …Initiatiefnemer DABetrokken actoren OW, RO.Indicatoren Mobiliteitsplan.Termijnplanning 2009: Actualisatie mobiliteitsplan.GewestelijkbeleidskaderMiddelenTotaal voorzienbudget2-2 Verandering van het klimaat door het broeikaseffect.2-3 Verontreiniging door fotochemische stoffen, punt 4.3 'Voor de sector verkeer en vervoer deVOS-emissie en de NO xemissies reduceren' bevatten maatregelen die de werking van hetmobiliteitsplan kunnen versterken.20.000 euro.Inzet van personeel DA / OW, RO.328 Begeleiding opmaak door PIH

GMBP Zwijndrecht 2007-2013Actiefichesfiche milieubeleidsplanactie nr 135MO2 Milieuvriendelijk woon-werkverkeer aanmoedigen (Ik Kyoto)IdentificatieTitel MO2 Milieuvriendelijk woon-werkverkeer aanmoedigen (Ik Kyoto)Classificatie 10.5 MO2SO DULO Mobiliteit, niveau 1, art.5.6.2.1.1 §2.2, art. 5.6.2.1.2ActieplanBeschrijving De fiets- en stapvergoeding voor eigen personeel wordt behouden. De actie Ik Kyoto insamenwerking met de bedrijven wordt herhaald. In het kader van milieuvriendelijk woonwerkverkeerworden ook cursussen rond energiezuinig en milieuvriendelijk rijgedraggeorganiseerd voor het personeel.Gebied Volledig grondgebied.Doelstelling Duurzame mobiliteit bevorderen.Doelgroep(en) Gemeentelijk personeel, bevolking en bedrijven.Initiatiefnemer DA.Indicatoren Sensibilisatieactie (Ik Kyoto).Aantal fiets-km op weg naar het werk.Aantal fiets- en stapvergoedingen.Termijnplanning 2007 - einde plan: Jaarlijks.ProvinciaalbeleidskaderGewestelijkbeleidskaderMiddelenTotaal voorzienbudgetInzet van personeel DA.M1.2.1 Ondersteunen van gemeenten.2-2 Verandering van het klimaat door het broeikaseffect.2-3 Verontreiniging door fotochemische stoffen, punt 4.3.1.000 euro, 7.000 euro per jaar fiets- en stapvergoeding.329 Begeleiding opmaak door PIH

Actiefiches GMBP Zwijndrecht 2007-2013fiche milieubeleidsplanactie nr 136MO3 Optimaliseren van wandel- en fietsinfrastructuurIdentificatieTitel MO3 Optimaliseren van wandel- en fietsinfrastructuurClassificatie 10.5 MO3SO DULO Mobiliteit, niveau 1, art.5.6.2.1.2ActieplanBeschrijving De bestaande infrastructuur voor zwakke weggebruikers zal worden onderhouden en verderuitgebouwd, met bijzondere aandacht voor de knelpunten qua veiligheid. Bestaande trage wegenworden maximaal in stand gehouden. Autoverkeer wordt bij heraanleg van straten ontmoedigddoor het beperken van het percentage oppervlakte openbaar domein voor wagens. Defietsverbinding langs de spoorweg, komende van Beveren, wordt verder gepland op hetgrondgebied van Zwijndrecht. De gemeente zal overleg plegen met de buurgemeenten en anderebetrokken instanties om vlotte intergemeentelijke voet- en fietsverbindingen te realiseren.Gebied Volledig grondgebied.Doelstelling Duurzame mobiliteit bevorderen.Doelgroep(en) Bevolking.Initiatiefnemer OW, DA.Betrokken actoren RO, politie.Indicatoren Aantal km fietswegen t.o.v. aantal km wegen.Aantal fietsstallingen.Aantal ongelukken met fietsers of voetgangers.Termijnplanning 2008: Voet- / fietsverbinding Polderstraat/Neerstraat.2008: voet- en fietspad Antwerpsesteenweg.2009: Laarbeek / Zwen.2010: Scoutsdam.MiddelenTotaal voorzienbudgetPolderstraat / Neerstraat 30.000 euro.Antwerpsesteenweg: 100.000 euro.Laarbeek / Zwen: 30.000 euro.Scoutsdam: 30.000 euro.Inzet van personeel OW, DA / RO, politie.330 Begeleiding opmaak door PIH

GMBP Zwijndrecht 2007-2013Actiefichesfiche milieubeleidsplanactie nr 137MO4 Subsidiëring Lijn-abonnementenIdentificatieTitel MO4 Subsidiëring Lijn-abonnementenClassificatie 10.5 MO4SO DULO Mobiliteit, niveau 1, art.5.6.2.1.1ActieplanBeschrijving De gemeente zal de abonnementen voor inwoners en personeelsleden blijven subsidiëren en zalde mogelijkheid onderzoeken om het treingebruik te subsidiëren.Gebied Volledig grondgebied.Doelstelling Duurzame mobiliteit bevorderen.Doelgroep(en) Bevolking.Initiatiefnemer DAIndicatoren Bedrag gesubsidieerde abonnementen.Termijnplanning 2007 - einde plan: Jaarlijks.Gewestelijkbeleidskader2-2 Verandering van het klimaat door het broeikaseffect.MiddelenTotaal voorzienbudgetInzet van personeel DA.6.000.000 euro.331 Begeleiding opmaak door PIH

Actiefiches GMBP Zwijndrecht 2007-2013fiche milieubeleidsplanactie nr 138MO5 Aanbod openbaar vervoer uitbouwenIdentificatieTitel MO5 Aanbod openbaar vervoer uitbouwenClassificatie 10.5 MO5SO DULOActieplanBeschrijving De gemeente zal in samenspraak met De Lijn trachten de frequentie van de bussen door Burchten tussen Burcht en Zwijndrecht te laten verhogen en de afstemming op het treinverkeer te latenverbeteren. De gemeente zal in overleg met De Lijn laten nagaan of een optimalisatie van deroutes mogelijk is.Gebied Volledig grondgebied.Doelstelling Duurzame mobiliteit bevorderen.Doelgroep(en) Bevolking.Initiatiefnemer Burgemeester.Betrokken actoren De Lijn.Indicatoren Frequentie lijnen door Burcht en tussen deelgemeenten.Termijnplanning 2007 - einde plan: Occasioneel.MiddelenTotaal voorzienbudget-Inzet van personeel Burgemeester / De Lijn.332 Begeleiding opmaak door PIH

GMBP Zwijndrecht 2007-2013Actiefichesfiche milieubeleidsplanactie nr 139MO6 Sensibiliseringsactie organiserenIdentificatieTitel MO6 Sensibiliseringsactie organiserenClassificatie 10.5 MO6SO DULOActieplanBeschrijving De jaarlijkse Europese autovrije dag of een gelijkwaardige actie wordt verder georganiseerd insamenwerking met de milieuraad.Gebied Volledig grondgebied.Doelstelling Duurzame mobiliteit bevorderen.Doelgroep(en) Bevolking.Initiatiefnemer DA, MR.Indicatoren Europese autoluwe dag of dergelijke.Termijnplanning 2007 - einde plan: Jaarlijks.MiddelenTotaal voorzienbudget2.000 euro.Inzet van personeel DA, MR.333 Begeleiding opmaak door PIH

Actiefiches GMBP Zwijndrecht 2007-2013fiche milieubeleidsplanactie nr 140MO7 Sensibilisatie scholen (Octopusplan)IdentificatieTitel MO7 Sensibilisatie scholen (Octopusplan)Classificatie 10.5 MO7SO DULO Mobiliteit, niveau 1, art.5.6.2.1.2ActieplanBeschrijving De gemeente zal in het kader van het Octopusplan met de scholen en de politie samenwerkenrond verplaatsingsgedrag en verkeerseducatie. In het bijzonder zal de veiligheid voor zwakkeweggebruikers aan de schoolomgevingen en de schoolroutes aan bod komen.Gebied Volledig grondgebied.Doelstelling Duurzame mobiliteit bevorderen.Doelgroep(en) Scholen.Initiatiefnemer DA.Betrokken actoren Scholen, politie.Indicatoren Aantal sensibiliseringsmomenten.Termijnplanning 2007 - einde plan: Jaarlijks.ProvinciaalbeleidskaderM1.2.1 Ondersteunen van gemeenten.MiddelenTotaal voorzienbudgetInzet van personeel DA / scholen, politie.Personeelskost, Octopuspalen 1.098 euro per stuk.334 Begeleiding opmaak door PIH

GMBP Zwijndrecht 2007-2013Actiefichesfiche milieubeleidsplanactie nr 141MO8 Sensibilisatie bevolkingIdentificatieTitel MO8 Sensibilisatie bevolkingClassificatie 10.5 MO8SO DULO Mobiliteit, niveau 1, art.5.6.2.1.2ActieplanBeschrijving De gemeente zal de bevolking via de website en het gemeentelijk infoblad sensibiliseren rondmilieuvriendelijk vervoer en milieuvriendelijk rijgedrag en het positief effect ervan op het milieu.De deelname aan de actie ‘Met belgerinkel naar de winkel’ wordt voortgezet.Gebied Volledig grondgebied.Doelstelling Duurzame mobiliteit bevorderen.Doelgroep(en) Bevolking.Initiatiefnemer DA, dienst middenstand.Indicatoren Aantal ingeleverde spaarkaarten actie 'Met belgerinkel naar de winkel'.Termijnplanning 2007 - einde plan: Jaarlijks.ProvinciaalbeleidskaderM1.2.1 Ondersteunen van gemeenten.MiddelenTotaal voorzienbudget1.000 euro.Inzet van personeel DA, dienst middenstand.335 Begeleiding opmaak door PIH

Actiefiches GMBP Zwijndrecht 2007-2013fiche milieubeleidsplanactie nr 142MO9 Aanstelling mobiliteitsambtenaarIdentificatieTitel MO9 Aanstelling mobiliteitsambtenaarClassificatie 10.5 MO9SO DULOActieplanBeschrijving De reeds in het kader voorziene functie van mobiliteitsambtenaar wordt ingevuld.Gebied Volledig grondgebied.Doelstelling Duurzame mobiliteit bevorderen.Doelgroep(en) Bevolking, bedrijven, toeristen, …Initiatiefnemer MT.Betrokken actoren DA, RO.Indicatoren Aanwezige mobiliteitsambtenaar.Termijnplanning 2008.MiddelenTotaal voorzienbudget50.000 euro per jaar.Inzet van personeel MT / DA, RO.336 Begeleiding opmaak door PIH

GMBP Zwijndrecht 2007-2013fiche milieubeleidsplanactie nr 143ActiefichesMO10 Herinrichting schoolomgeving en centrale asIdentificatieTitel MO10 Herinrichting schoolomgeving en centrale asClassificatie 10.5 MO10SO DULOActieplanBeschrijving Om duurzame verplaatsingsmethoden te promoten richt de gemeente de schoolomgevingen encentrale as opnieuw in met het oog op meer veiligheid voor de zwakke weggebruikers.Gebied Volledig grondgebied.Doelstelling Duurzame mobiliteit bevorderen.Doelgroep(en) Bevolking, bedrijven, toeristen, …Initiatiefnemer OW.Betrokken actoren DA, scholen.Indicatoren Stationsomgeving en Laarstraat, op- en afritten P. Coplaan.Termijnplanning 2008 - 2009: stationsomgeving en Laarstraat.P. Coplaan afhankelijk Oosterweelproject.MiddelenTotaal voorzienbudgetInzet van personeel OW / DA, scholen.Stationsomgeving en Laarstraat 450.000 euro.P. Coplaan nog niet gekend.337 Begeleiding opmaak door PIH

Actiefiches GMBP Zwijndrecht 2007-2013fiche milieubeleidsplanactie nr 144EN1 Energieboekhouding, energiezorgsysteem en actieplan op punt stellenIdentificatieTitel EN1 Energieboekhouding, energiezorgsysteem en actieplan op punt stellenClassificatie 11.5 EN1SO DULO Energie, niveau 1, art.5.7.2.1.1Energie, niveau 2, art. 5.7.2.2.1ActieplanBeschrijving Met behulp van energieboekhouding en zorgsysteem zal de gemeente haar energieverbruikopvolgen en trachten verdere energiebesparingen te realiseren. Jaarlijks zal er een actieplanworden opgesteld dat zowel gedragsveranderende als infrastructurele maatregelen bevat.Gebied Gemeentelijke gebouwen.Doelstelling Duurzaam omgaan met energie, energieverbruik terugdringen.Doelgroep(en) Gemeentepersoneel.Initiatiefnemer DA.Betrokken actoren Eandis.Indicatoren Energieverbruik gemeentelijke gebouwen.Termijnplanning 2007 - einde plan: Jaarlijks.ProvinciaalbeleidskaderGewestelijkbeleidskaderD2.2.1 Gemeenten ondersteunen inzake de thema's milieuverantwoord productgebruik,afvalpreventie, hergebruik van afvalstoffen, illegaal ontwijkgedrag, duurzaam watergebruik,duurzame energie, duurzaam bouwen en duurzame ontwikkeling in het algemeen.2- 2 Verandering van het klimaat door het broeikaseffect, punt 4.2.MiddelenTotaal voorzienbudgetInzet van personeel DA / Eandis.Gasverbruik: zie HI9.Elektriciteitsverbruik gemeentelijke gebouwen: 86.000 euro per jaar.338 Begeleiding opmaak door PIH

GMBP Zwijndrecht 2007-2013Actiefichesfiche milieubeleidsplanactie nr 145EN2 Energiescan of -audit gemeentelijke gebouwen uitvoerenIdentificatieTitel EN2 Energiescan of -audit gemeentelijke gebouwen uitvoerenClassificatie 11.5 EN2SO DULOActieplanBeschrijving Alle gebouwen worden nagekeken en een aantal elementaire REG-maatregelen worden genomen(elektrische toestellen uitschakelen wanneer niet in gebruik, nakijken of de lichten ’s avondsgedoofd zijn, tochtgaten dichten, nutteloze verlichting verwijderen, preventief nazicht vanverwarmingsinstallaties, nauwkeurig nazicht van de afstelling van de regelsystemen...). Er wordteen lange termijnplanning opgesteld voor het systematisch uitvoeren van energieaudits. Debevindingen van deze audits / scans en andere energiestudies zullen in de praktijk wordenomgezet.Gebied Gemeentelijke gebouwen.Doelstelling Duurzaam omgaan met energie.Initiatiefnemer DA.Betrokken actoren Eandis.Indicatoren Per jaar 1 snel-audit en implementatie aanbevolen REG-maatregelen en infrastructureleaanpassingen.Termijnplanning 2007 - einde plan: Jaarlijks.MiddelenTotaal voorzienbudgetInzet van personeel DA / Eandis.Personeelskost, gemiddeld 25.000 euro per jaar.339 Begeleiding opmaak door PIH

Actiefiches GMBP Zwijndrecht 2007-2013fiche milieubeleidsplanactie nr 146EN3 Sensibilisatie personeelIdentificatieTitel EN3 Sensibilisatie personeelClassificatie 11.5 EN3SO DULO Energie, niveau 1, art. 5.7.2.1.1 §6Energie, niveau 2, art. 5.7.2.2..1 §3ActieplanBeschrijving De diensthoofden worden nauw betrokken bij de implementatie van energiebesparendemaatregelen. De energiebesparingen in de eigen infrastructuur worden aangegrepen omambtenaren te sensibiliseren.Gebied Volledig grondgebied.Doelstelling Duurzaam energiegebruik stimuleren.Doelgroep(en) Gemeentepersoneel.Initiatiefnemer DA.Indicatoren Zie IN13 en DP1 (milieumail, Zwingalm en overlegmomenten per dienst).Termijnplanning 2007 - einde plan: Periodiek.Relaties met andereactiesProvinciaalbeleidskaderMiddelenTotaal voorzienbudgetInzet van personeel DA.Deze actie en actie EN1 versterken elkaar: de gegevens uit actie EN1 kunnen gebruikt worden omte sensibiliseren en de invloed van deze actie kan gemeten worden in actie EN1.D2.2.1 Gemeenten ondersteunen inzake de thema's milieuverantwoord productgebruik,afvalpreventie, hergebruik van afvalstoffen, illegaal ontwijkgedrag, duurzaam watergebruik,duurzame energie, duurzaam bouwen en duurzame ontwikkeling in het algemeen.Personeelskosten.340 Begeleiding opmaak door PIH

GMBP Zwijndrecht 2007-2013Actiefichesfiche milieubeleidsplanactie nr 147EN4 Sensibilisatie van de bevolkingIdentificatieTitel EN4 Sensibilisatie van de bevolkingClassificatie 11.5 EN4SO DULO Energie, niveau 1, art. 5.7.2.1.2Energie, niveau 2, art. 5.7.2.2.2ActieplanBeschrijving De gemeente zal de bevolking sensibiliseren rond de mogelijkheden en voordelen van rationeelenergiegebruik en rond energiezuinig bouwen en wonen, onder andere via infoblad, website enbrochures. De gemeente zal de Zwijndrechtse Huisvestingsmaatschappij aanraden om haarwoningen energiezuinig in te richten.Gebied Volledig grondgebied.Doelstelling Duurzaam energiegebruik stimuleren.Doelgroep(en) Bevolking.Initiatiefnemer DA.Indicatoren Artikels gemeentelijk informatieblad, energiemarkt.Huishoudelijk elektriciteitsverbruik per aangesloten inwoner.Emissie CO 2door huishoudens (afkomstig van verwarming).Termijnplanning 2007 - einde plan: Periodiek.ProvinciaalbeleidskaderMiddelenTotaal voorzienbudgetInzet van personeel DA.D2.2.1 Gemeenten ondersteunen inzake de thema's milieuverantwoord productgebruik,afvalpreventie, hergebruik van afvalstoffen, illegaal ontwijkgedrag, duurzaam watergebruik,duurzame energie, duurzaam bouwen en duurzame ontwikkeling in het algemeen.Personeelskosten.341 Begeleiding opmaak door PIH

Actiefiches GMBP Zwijndrecht 2007-2013fiche milieubeleidsplanactie nr 148EN5 Straatverlichting regelmatig vernieuwenIdentificatieTitel EN5 Straatverlichting regelmatig vernieuwenClassificatie 11.5 EN5SO DULO Energie, niveau 1, art. 5.7.2.1.1 §5Hinder, niveau 1, art. 5.5.2.1.1 §4ActieplanBeschrijving De resterende oude straatverlichting wordt vervangen door zuinigere verlichting.Gebied Volledig grondgebied.Doelstelling Duurzaam energiegebruik stimuleren, energieverbruik terugdringen.Doelgroep(en)InitiatiefnemerBetrokken actorenIndicatoren Zie HI13.Termijnplanning .Relaties met andereactiesProvinciaalbeleidskaderGewestelijkbeleidskaderDeze actie hangt samen met actie HI13.D2.2.1 Gemeenten ondersteunen inzake de thema's milieuverantwoord productgebruik,afvalpreventie, hergebruik van afvalstoffen, illegaal ontwijkgedrag, duurzaam watergebruik,duurzame energie, duurzaam bouwen en duurzame ontwikkeling in het algemeen.2-10c Verstoring door licht, punt 4.1 'Organiseren van een structurele samenwerking met andereoverheden' en punt 'Sensibiliseren van andere overheden en actoren' .MiddelenTotaal voorzienbudgetInzet van personeel ..342 Begeleiding opmaak door PIH

GMBP Zwijndrecht 2007-2013Actiefichesfiche milieubeleidsplanactie nr 149EN6 Groene elektriciteit aankopenIdentificatieTitel EN6 Groene elektriciteit aankopenClassificatie 11.5 EN6SO DULO Energie, niveau 2, art. 5.7.2.2.1 §3ActieplanBeschrijving De gemeente zal trachten in intergemeentelijk verband meer groene energie aan te kopen.Gebied Gemeentelijke eigendommen.Doelstelling Duurzaam energiegebruik stimuleren.Doelgroep(en) Gemeentepersoneel en indirect de bevolking.Initiatiefnemer DA.Betrokken actoren IGEAN.Indicatoren % aangekochte groene stroom.Termijnplanning 2007 – einde plan: Jaarlijks.MiddelenTotaal voorzienbudgetZie EN1.Inzet van personeel DA / IGEAN.343 Begeleiding opmaak door PIH

Actiefiches GMBP Zwijndrecht 2007-2013fiche milieubeleidsplanactie nr 150EN7 Gemeentelijke bouwprojecten scannen op energiezuinigheidIdentificatieTitel EN7 Gemeentelijke bouwprojecten scannen op energiezuinigheidClassificatie 11.5 EN7SO DULO Energie, niveau 2, art. 5.7.2.2.1 §3ActieplanBeschrijving Gemeentelijke nieuwbouw- en verbouwingsprojecten worden gescand op energiezuinigheid.Waar mogelijk zullen zonnepanelen en zonneboilers worden geïnstalleerd in de eigeninfrastructuur.Gebied Gemeentelijke eigendommen.Doelstelling Energieverbruik terugdringen, duurzaam energiegebruik stimuleren.Doelgroep(en) Gemeentepersoneel en indirect de bevolking.InitiatiefnemerBetrokken actorenIndicatoren Zie DP7.Termijnplanning .ProvinciaalbeleidskaderMiddelenTotaal voorzienbudgetInzet van personeel .D2.2.1 Gemeenten ondersteunen inzake de thema's milieuverantwoord productgebruik,afvalpreventie, hergebruik van afvalstoffen, illegaal ontwijkgedrag, duurzaam watergebruik,duurzame energie, duurzaam bouwen en duurzame ontwikkeling in het algemeen..344 Begeleiding opmaak door PIH

GMBP Zwijndrecht 2007-2013Actiefichesfiche milieubeleidsplanactie nr 151EN8 Sensibiliseren en subsidiëren van rationeel energiegebruikIdentificatieTitel EN8 Sensibiliseren en subsidiëren van rationeel energiegebruikClassificatie 11.5 EN8SO DULO Energie, niveau 2, art. 5.7.2.2.2ActieplanBeschrijving De gemeente zal verder het plaatsen van zonneboilers en zonnecellen subsidiëren. Er wordtonderzocht of het bestaande reglement kan worden geoptimaliseerd zodat beide systemengelijktijdig gesubsidieerd kunnen worden. Ook een bijkomende gemeentelijke subsidiëring vanisolerende maatregelen wordt overwogen. Verder worden de mogelijkheden onderzocht voorsubsidiëring van lage-energiewoningen, passiefhuizen, … Daarnaast zal er rond rationeelenergiegebruik worden gesensibiliseerd.Gebied Volledig grondgebied.Doelstelling Duurzaam energiegebruik stimuleren, energieverbruik terugdringen.Doelgroep(en) Bevolking.Initiatiefnemer DA, MD.Indicatoren Uitbreiding subsidiereglement i.f.v. nieuwe technieken en doelgroepen (verenigingen).Aantal subsidieaanvragen.Termijnplanning 2007 - einde plan: Jaarlijks.2008: Uitbreiden reglement.ProvinciaalbeleidskaderMiddelenTotaal voorzienbudgetInzet van personeel DA, MD.D2.2.1 Gemeenten ondersteunen inzake de thema's milieuverantwoord productgebruik,afvalpreventie, hergebruik van afvalstoffen, illegaal ontwijkgedrag, duurzaam watergebruik,duurzame energie, duurzaam bouwen en duurzame ontwikkeling in het algemeen.2.000 euro per jaar.345 Begeleiding opmaak door PIH

Actiefiches GMBP Zwijndrecht 2007-2013fiche milieubeleidsplanactie nr 152EN9 Klimaatwijken en energiescans bij bevolkingIdentificatieTitel EN9 Klimaatwijken en energiescans bij bevolkingClassificatie 11.5 EN9SO DULO Energie, niveau 2, art. 5.7.2.2.2ActieplanBeschrijving De gemeente zal deelnemen aan het project Klimaatwijken (BBL). Daarnaast zal de gemeente insamenwerking met Eandis energiescans uitvoeren bij de doelgroep van het OCMW.Gebied Volledig grondgebied.Doelstelling Duurzaam energiegebruik stimuleren, energieverbruik terugdringen.Doelgroep(en) Bevolking.Initiatiefnemer Eandis, DA, OCMW, ZHMIndicatoren Aantal deelnemende gezinnen.Termijnplanning 2007 - einde plan: Jaarlijks.ProvinciaalbeleidskaderMiddelenTotaal voorzienbudgetD2.2.1 Gemeenten ondersteunen inzake de thema's milieuverantwoord productgebruik,afvalpreventie, hergebruik van afvalstoffen, illegaal ontwijkgedrag, duurzaam watergebruik,duurzame energie, duurzaam bouwen en duurzame ontwikkeling in het algemeen.1.560 euro en personeelskosten.Inzet van personeel Eandis, DA, OCMW, ZHM.346 Begeleiding opmaak door PIH

GMBP Zwijndrecht 2007-2013Actiefichesfiche milieubeleidsplanactie nr 153EN10 Fotovoltaïsche panelen administratief centrumIdentificatieTitel EN10 Fotovoltaïsche panelen administratief centrumClassificatie 11.5 EN10SO DULO Energie, niveau 2, art. 5.7.2.2.1 §3ActieplanBeschrijving De gemeente zal fotovoltaïsche panelen plaatsen op het administratief centrum.Gebied Gemeentelijke eigendommen.Doelstelling Energieverbruik terugdringen, duurzaam energiegebruik stimuleren.Doelgroep(en) Gemeentepersoneel en indirect de bevolking.InitiatiefnemerBetrokken actorenIndicatoren Aanwezigheid panelen.Termijnplanning 2008.ProvinciaalbeleidskaderMiddelenTotaal voorzienbudgetInzet van personeel .D2.2.1 Gemeenten ondersteunen inzake de thema's milieuverantwoord productgebruik,afvalpreventie, hergebruik van afvalstoffen, illegaal ontwijkgedrag, duurzaam watergebruik,duurzame energie, duurzaam bouwen en duurzame ontwikkeling in het algemeen.80.000 EUR.347 Begeleiding opmaak door PIH