Bijlage bij richtlijn Endometriumcarcinoom, hoofdstuk ... - Oncoline

Bijlage bij richtlijn Endometriumcarcinoom, hoofdstuk (Adjuvante) behandeling na initiëlebehandeling, Tumorclassificatie, Medisch technischVersie: 1.0, Verantwoording vaststelling: IKR kerngroep gynaecologie, Datum vaststelling: 20-06-02.PORTECDe afkorting PORTEC staat voor Post Operatieve Radio Therapie Endometrium Carcinoom. DePORTEC studie werd op initiatief van de IKR regio gestart. Deze studie werd landelijkgeaccepteerd door gynaecologen en radiotherapeuten en gesubsidieerd door het CKVO. Destudie is gepubliceerd in de Lancet 20001.In 7 jaar studie heeft deze studie 715 patiënten met een stadium I endometriumcarcinoomverzameld. Patiënten werden binnen deze studie gerandomiseerd tussen enerzijds TAH+BSO enanderzijds TAH+BSO en adjuvant radiotherapie op een bekkenveld.Een significante reductie van de kans op een locoregionaal recidief is waargenomen 3,5% vs13% na 5 jaar voor respectievelijk adjuvant radiotherapie en TAH+BSO alleen 4% vs 15% na 8jaar.Opvallend is echter dat de kans op metastasen en overlijden door tumor voor beide studie armenniet verschilde. (83% na 5 jaar en 75% na 8 jaar)Na een recidief van de tumor na TAH+BSO alleen blijkt de kans van “salvage radiotherapie”±75%. De overleving na een recidief is 51% na 3 jaar na TAH+BSO alleen en 19% na TAHBSOen adjuvant radiotherapie.De toxiciteit van de adjuvant radiotherapie groep was significant hoger ten opzichte van dechirurgie groep:1. Graad 1 17% vs 4% klachten zonder medicatie en ingrepen2. Graad 2 6% vs 0% last met medicamenten3. Graad 3 3% vs 0% klachten waarvoor medische ingrepenPrognostische factoren1. Leeftijd bleek een belangrijke prognostische factor2. Jonger dan 60 locoregionale recidief kans 3% na 5 jaar ten opzichte van 10% indien ouderdan 60 jaar.5 jaars sterfte ten gevolge van endometrium ca:1. jonger dan 60 4,5%2. tussen 60-70 8%3. ouder dan 70 10%Differentiatie graad bij oppervlakkige infiltratie in het myometrium:5 jaars kans op locoregionaal recidiefgraad 1 7% en graad 2 8% vs graad 3 9,5%5 jaars kans op metastasengraad 1 3% en graad 2 4% vs graad 3 15%1 Creutzberg CL, van Putten WL, Koper PC, Lybeert ML, Jobsen JJ, Warlam-Rodenhuis CC, De Winter KA,Lutgens LC, van den Bergh AC, van de Steen-Banasik E, Beerman H, van Lent M.Surgery and postoperative radiotherapy versus surgery alone for patients with stage-1 endometrialcarcinoma: multicentre randomised trial. PORTEC Study Group. Post Operative Radiation Therapy inEndometrial Carcinoma.Lancet. 2000 Apr 22;355(9213):1404-11.

Differentiatie graad bij diepe infiltratie in het myometrium:5 jaars kans op locoregionaal recidiefgraad 1 en graad 2 10%5 jaars kans op metastasengraad 1 5% en graad 2 7% vs graad 3 21%Opmerkelijk aan deze studie is ook het feit dat deze resultaten zijn bereikt zonder dat eenlymfkliertoilet is verricht. Vergeleken met de resultaten van studies met een lymfkliertoilet zijngeen grote verschillen te ontdekken. De conclusie moet zijn dat een lymfklier toilet bij deze patienten groep weinig bijdraagt aan de prognose.In de loop van 2002 zal een studie (PORTEC II) worden opgestart welke de adjuvant uitwendigeradiotherapie zal vergelijken met een puur brachytherapie behandeling. Na de observatie in dePORTEC I studie dat de meerderheid van de recidieven zich in de vaginatop ontwikkelt wordtbinnen deze studie getracht enerzijds de kans op een (vaginatop) recidief te voorkomen enanderzijds met een beperkte belasting van de gezonde weefsels.