Deze jongens staan erom bekend dat ze moeilijk bereikbaar zijn voor instanties. De jonge<strong>vaders</strong> weten de organisaties niet te vinden, de instanties laten te gemakkelijk weer los, werpendrempels op door voorwaarden te stellen of zijn door wachtlijsten onbereikbaar.Wat vooral nodig is in deze multi-problem situaties, is dat begeleiders van achter hun bureausvandaan komen. De begeleiding werkt letterlijk vanaf het huis waar de jonge vader woont en isvaak intensief en praktisch van aard. Het leeuwendeel van de contacten doet zich voor terwijl eriets anders gebeurt: schoonmaken, verven, rommel opruimen, papieren op orde brengenetcetera. Ondertussen leren de begeleider en de jonge vader elkaar kennen, groeit ervertrouwen en ontstaat er ruimte om over persoonlijke kwesties te praten. Hoe meer ruimte er inhet hoofd van de jonge vader is, hoe meer hij zelf gedaan krijgt.Het gewenste doelHet uiteindelijke doel bij veel jonge <strong>vaders</strong> is dat ze in staat zijn hun vaderrol te vervullen en datze sociaal en economisch zelfstandig kunnen opereren in de maatschappij. Om deze doelenconcreet te maken kan het prettig zijn <strong>met</strong> doelenkaarten te werken. Daarop kan wordenvermeld welke dingen de jonge vader wil bereiken: waar hij aan wil werken, en waar hij heteerste aan wil gaan werken.De kans dat een jonge vader daadwerkelijk in de hulpverlening terecht komt, is het grootst als hijvanuit een systeem binnen komt (<strong>met</strong> de moeder van zijn kind). Van daaruit kan bekekenworden of hij een individueel traject wenselijk vindt De uitvoering vindt daarna plaats.Binnen de uitvoeringsfase zal ook gekeken kunnen worden naar het digitale aanbod. <strong>Jonge</strong><strong>vaders</strong> zullen mogelijk meer gebruik maken van het digitale aanbod i.p.v. het face-to-faceaanbod als zij een eigen plek hebben (www.jongvader.nl), waar ook goede en uitgebreideinformatie opstaat .Naast individuele begeleiding, kan het werken aan de doelen en leefgebieden van jonge <strong>vaders</strong>via verschillende activiteiten plaatsvinden zoals via vrije inloopmomenten, cursussen engroepen.Voor welke vorm van begeleiding ook gekozen wordt, de houding beschreven in hoofdstuk 3 isdaarbij van belang.<strong>Jonge</strong> VadergroepUit de diverse onderzoeken die in het land zijn gedaan blijkt er weinig behoefte van jonge <strong>vaders</strong>te zijn om hun ervaringen <strong>met</strong> andere jonge <strong>vaders</strong> te delen. Groepen zien veel <strong>vaders</strong> alleenals nuttig wanneer ze concrete vragen kunnen bespreken, zoals werk, wonen en financiën.Echter: wanneer een groep eenmaal loopt, geven jonge <strong>vaders</strong> aan dat de groep hen een plekbood waar ze samen konden zijn <strong>met</strong> mannen die in hetzelfde schuitje zaten. Daarnaast boodde groep hen een stuk ontspanning, even weg van hun zorgtaak. Ons advies is echter niet alseerste op een groepsaanbod in te zetten.Het uitgangspunt in het werken in groepen is steeds zorgen voor veiligheid. Deze veiligheid is debasis van het groepsproces en zorgt voor de er- en herkenning van <strong>vaders</strong>. Immers, door hetervaren van deze veiligheid, durven <strong>vaders</strong> <strong>met</strong> hun ervaringen naar buiten te komen.Wanneer er toch voldoende jongens zijn om een groep te starten, is het belangrijk stil te staanbij de volgende punten. Hieronder wordt een aantal algemene interventies beschreven omveiligheid in een groep te creëren 5 :5Remmerswaal, J. ‘Begeleiden van groepen; groepsdynamica in de praktijk’. Houten: Bohn Stafleu van Loghum (2006).22Create PDF files without this message by purchasing novaPDF printer (http://www.novapdf.com)
- De groep begeleiden bij het zoeken naar gemeenschappelijkheden: waarom en <strong>met</strong> welkdoel gaan we hier bij elkaar zitten? De tijd nemen voor een uitgebreidekennismakingsronde is daarbij essentieel.- Wanneer jongens deelnemen aan een groep zijn ze op zoek naar herkenning enerkenning. Dit is vaak hun grootste motivatie om deel te willen nemen aan de groep. Hetstarten <strong>met</strong> een groep jongens die in een soortgelijke situatie zitten, is dan ook belangrijkin verband <strong>met</strong> de herkenning. Het is belangrijk dat de jongens de herkenning ook vindenin een groep. Als begeleider dien je hiervoor de voorwaarden te scheppen, bijvoorbeelddoor gerichte vragen te stellen of door hen de gelegenheid te geven deze aan elkaar testellen.- Het bieden van een goede structuur.Nader uitgewerkt zijn daarbij de volgende algemene aandachtspunten belangrijk:• vooraf heldere informatie toesturen;• duidelijkheid verschaffen over het programma;• afspraken maken <strong>met</strong> de groep over regels en omgangsvormen (bijvoorbeeld overaanwezigheid en op tijd zijn) en als begeleider deze afspraken bewaken;• aangeven van regels voor participatie, zoals luisteren, elkaar laten uitspreken,vertrouwelijkheid van de besproken onderwerpen;• huishoudelijke regels geven, plus consequenties uitvoeren indien er niet aan de regelswordt gehouden• werken <strong>met</strong> thema’s, zoals voor jonge moeders beschreven in ‘Heft in eigen hand’ 6 .• De locatie moet passend zijn voor de doelgroep (een vergaderruimte waarin je eeninformele sfeer creëert, of bijvoorbeeld een jeugdsoos)• Indien aanwezig, een mannelijke werker• De <strong>vaders</strong> verantwoordelijk maken voor de thema’s die behandeld worden (wat speelt erbij hen op dat moment, hoe willen ze het behandelen, wat hebben ze dan nodig van dewerker), activiteiten doen• De sociale kaart helder hebben (indien er een verwijzing nodig is)Veiligheid is meer dan het stellen van regels en het scheppen van duidelijkheid. Het vraagtenerzijds om het volgen van een groepsproces waarbij de hulpverlener:- iedereen even veel tijd geeft, ook de afwachtende deelnemers en de mindere praters.Hierdoor krijgt iedereen de ruimte om haar verhaal te vertellen;- grenzen respecteert en bewaakt;- regelmatig toetst hoe de jonge <strong>vaders</strong> zich ‘voelen’ in de groep;- stimuleert dat jonge <strong>vaders</strong> rechtstreeks op elkaar reageren;- inhoudelijke deskundigheid laat merken;- een outreachende houding toont;- integriteit toont;- authentiek en echt is;- erkenning geeft en waardering uitspreekt;- humor heeft;- aandacht heeft voor eenieder in de groep;- doorvraagt naar de individuele ervaring;- beseft niet klaar te zijn als de groep is afgelopen. Zaken die spelen worden waar mogelijkindividueel verder doorgesproken of vergen nog een keer extra bellen of het sturen van eenkaartje.6Stade Advies en JSO. ‘Heft in eigen hand. Praktijkmap voor begeleiders van bijeenkomsten voor jonge moeders.’ Utrecht: StadeAdvies (2006).23Create PDF files without this message by purchasing novaPDF printer (http://www.novapdf.com)