management leergang van niet-rationele en disfunctionele ...

More documents

Recommendations

Info

Inleiding• • • •In Joseph Hellers roman Catch 22, moedigt luitenant Scheisskopf hetsquadron aan hem te vertellen wat de reden van hun slechteteamgeest en minimale prestaties is. Eén van de kadetten Clevingerwil aan dat verzoek voldoen, ondanks de waarschuwingen van zijnvriend Yossarian. De dialoog tussen hen verloopt als volgt:‘I want someone to tell me’, Lieutenant Scheisskopf beseeched themall prayerfully.‘If any of it is my fault, I want to be told’.‘He wants someone to tell him’, Clevinger said.‘He wants everyone to keep still, idiot’,Yossarian answered.‘Didn’t you hear him?’ Clevinger argued.‘I heard him’,Yossarian replied.‘I heard him say very loudly and verydistinctly that he wants every one of us to keep our mouth shut if weknow what’s good for us’.‘I won’t punish you’, Lieutenant Scheisskopf swore.‘He says he won’t punish me’, said Clevinger.‘He’ll castrate you’, said Yossarian.‘I swear I won’t punish you’, said lieutenant Scheisskopf.‘I’ll begrateful to the man who tells me the truth.’‘He’ll hate you’, said Yossarian.‘To his dying day he’ll hate you’.Clevinger luistert niet. Hij probeert de luitenant te helpen. Hetresultaat is dat hij voor de krijgsraad wordt gedaagd en beschuldigdwordt van verraad.Veel managers, organisatieadviseursen wetenschapperswijzen in toenemende mate op hetbelang van niet-rationeleprocessen in organisaties. Maar alte vaak ervaart de leiding van eenbedrijf dat processen niet verlopenzoals gepland. Er is veel aandachtgegeven aan het nemen van ‘juiste’maatregelen, maar wat beoogdwerd lukt niet, terwijl ernauwelijks redenen genoemdkunnen worden om het mislukkente verklaren. Dergelijke ervaringenzijn strijdig met een gevoel vanrationaliteit, maar ze spelen in eenorganisatie een belangrijke rol,ook wanneer het omgekeerdeblijkt, namelijk dat bepaalde zakenwaarvan men de mislukking hadverwacht toch slagen.Ook bij succesvolle organisatiesblijkt de verklaring van dit successlechts gedeeltelijk te berusten oprationele processen; de kwaliteitvan het functioneren, de ‘esprit decorps’ en de energieke inzet vanmensen bij het bereiken van deorganisatiedoelen berusten vooreen groot deel op niet-rationeleprocessen.Computers, modellen voor langeen korte termijn planning,rationele besluitvormingsstrategieën,etc., zijn als hulpmiddelzinvol, maar garanderen geenszinsdat de juiste beslissingen wordengenomen.Veel te vaak wordt ervanuit gegaan dat het handelen vande mens alleen berust op rationeleoverwegingen.Vanuit zijn/haareigen ervaringen weet iedereendat dat niet zo is, maar als wepraten over het functioneren vanorganisaties zijn we geneigd derationele ordening tebenadrukken.Het feitelijk functioneren vanorganisaties onthult de belangrijkerol van niet-rationele processen.Het is de taak van het managementom deze processen teintegreren in het organisatiegedrag,op een zodanige manierdat organisaties effectiever enefficiënter functioneren.• • • •
Doelstelling Doelgroep Methode Inhoud• • • •Doel van het programma is hetverkrijgen van inzicht in en hetleren hanteren van niet-rationeleen disfunctionele processen inorganisaties. Deze spelen zich afop het persoonlijke vlak, op hetniveau van de kleine groep en inde werking van de geheleorganisatie. In de leergang zullendeze drie niveaus uitvoerigworden bestudeerd.Het theoretische kader vanwaaruit wordt gewerkt in dezeleergang wordt gevormd door opde psycho-analyse gebaseerdetheorieën van menselijk gedrag inzijn sociale omgeving.Centraal daarin staat de gedachtedat gedrag, ook in een organisatie,sterk wordt beïnvloed dooronbewuste motieven.Besluiten, overtuigingen, e.d., dieop het eerste gezicht onlogischlijken, worden begrijpelijk als menoog heeft voor de meer of minderonbewuste motieven vanmanagers, zoals bijvoorbeeld eenstreven naar macht, een behoefteaan erkenning en een angst tefalen.Wanneer men bedenkt dat hetfunctioneren van eenleidinggevende in sterke mate hetgedrag van de medewerkersbeïnvloedt, dan is duidelijk dat decultuur van afdelingen of geheleorganisaties gekenmerkt kanworden door o.a.:- Angst om meningsverschillenen conflicten te hanteren.- Apathie en besluiteloosheid tenaanzien van noodzakelijkeacties.- Achterdocht ten aanzien vande motieven van anderen.Om hier verandering in aan tebrengen is inzicht vereist incognitieve en affectieve processen,in bewuste en onbewustemotieven en in rationeel en nietrationeelgedrag.De leergang is bestemd voor hethoger management.De deelnemers moeten door hunorganisatie in de gelegenheidgesteld worden alle bijeenkomstente volgen en de literatuurstudie tedoen.Tussen de inhoudsblokken moetrekening worden gehouden meteen studiebelasting van ± 4 uurper week.Resultaten•De deelnemers krijgen in deeerste plaats inzicht in demotieven die hun eigen handelenbepalen.Aan de hand van gevallenuit de dagelijkse praktijk wordthun gedrag geanalyseerd en wordtgezocht naar de onbewusteprocessen die daarbij een rolspelen.Elementen uit de levensloop vande deelnemers komen aan deorde en worden in perspectiefgeplaatst.Daarnaast leren de deelnemersook de onbewuste componentenin het gedrag van de overigecursisten herkennen. Zij krijgendaardoor inzicht in een reeks vanveel voorkomende psychologischeprocessen.‘Luisteren naar wat jeniet hoort, en kijken naar wat jeniet ziet’, is daarbij de centraleleerdoelstelling. Deelnemerskunnen daarmee hun eigeneffectiviteit en die van hunorganisatie sterk vergroten.In de leergang wordt een brededefinitie van leren gehanteerd.Het begrijpen van deachtergronden van genoemdeniet-rationele processen en deverklarende theoretische kaderszijn immers een onvoldoendevoorwaarde voor het lerenhanteren ervan.Vandaar dat gekozen is voor eenaanpak waarbij de deelnemers metelkaar een leerorganisatie vormen.Het leren in de groep biedtmogelijkheden tot het uitwisselenvan ervaringen, theoretiseren,experimenteren, reflectie en hetoplossen van concrete problemen.Deze wijze van werken doet eenberoep op de actieve participatievan de deelnemers enveronderstelt de bereidheidconcrete praktijkproblemen aande orde te stellen.Teneinde deze manier van werkente optimaliseren is het aantaldeelnemers maximaal 21.Na afloop van de laatste weekkunnen de deelnemers eenindividueel gesprek met decursusleiding aanvragen.Zaken die dan aan de orde kunnenkomen zijn onder meer:- De leerervaringen van dedeelnemer en zijnmogelijkheden deze in depraktijk te gebruiken.- De eventuele lacunes in kennisen/of vaardigheden en hetadviseren bij vervolgopleidingen.De leergang omvat een vijftalblokken. In de eerste vier blokkenstaat het functioneren van deorganisatie en het functionerenvan de manager centraal.Vanuit een psycho-analytischeinvalshoek wordt een theoretischkader gegeven van waaruit nietrationeleprocessen van manageren organisatie begrijpelijk worden.Behalve aan de theorie zaluitgebreid aandacht wordenbesteed aan de praktischetoepassing van deze kernthema’sin de dagelijkse praktijk van demanager.Tevens wordt aandacht besteedaan het diagnosticeren vanorganisatieproblemen en hetstimuleren van veranderingsprocessen.Praktische vaardigheidhierin wordt verkregen door hetwerken met cases.In het vijfde blok wordt gewerktaan de hand van schriftelijkeverslagen van de deelnemers.Hierin staat wat een ieder heeftgeleerd en hoe de verworvenkennis in de praktijk wordtgebruikt.De presentatie dient tevens alstoets voor de mate waarin dedeelnemer in staat is het geleerdein de praktijk te brengen.Hierna volgt een overzichtvan de onderwerpen die in deblokken aan de orde komen.Een aantal begrippen zal uonbekend zijn.Geïnteresseerden krijgen opverzoek een viertal artikelentoegezonden waarin enkelebelangrijke begrippenbehandeld worden. Bovendienbestaat de mogelijkheid eenoriënterend gesprek tevoeren met de leerstaf van deleergang, waarin uwspecifieke vragen aan de ordekomen.• • •
Page 1: MANAGEMENT LEERGANGVAN NIET-RATIONE
Page 5 and 6: ProjectleidingAlgemene informatie
Page 7 and 8: • • • •Maatwerk•De Sticht

management leergang van niet-rationele en disfunctionele ...

Create successful ePaper yourself

Delete template?

Save as template?