richtlijn voor influenzavaccinatie in verpleeghuizen

Stelling 9. De klinische diagnoseDe klinische diagnose influenza wordt gesteld aan de handvan de NHG-standaard ‘Influenza en influenzavaccinatie’.Bewijsniveau 1De NHG-standaard baseert zich hierbij op de richtlijn vande International Classification of Primary Care (ICPC). Hetklinisch beeld van influenza bestaat uit een combinatievan hoofdpijn, spierpijn en keelpijn, plotselinge koorts,koude rillingen, droge hoest en malaise. De ICPC meldt dattijdens een epidemie in de open bevolking vier verschijnselenvereist zijn om de klinische diagnose influenza testellen. Wanneer er geen sprake is van een epidemie,moeten zich minimaal zes verschijnselen manifesteren.Het onderstaande schema beschrijft hoe deze verschijnselenzich in de tijd kunnen voordoen.Bij patiënten in verpleeghuizen en verzorgings-tehuizen is de klinische diagnose influenza moeilijkstellen. Veel patiënten zijn slecht in staat hunklachten te uiten. Bovendien komen koorts enmalaise voor bij meer ziekten, waarvan sommigechronisch recidiverend zijn.Na bedrust of bij bedlegerigheid kunnen patiëntenmet een hersenaandoening veel hoesten.Anderzijds verslechtert influenza bij patiënten meteen hersenaandoening vaak de eetlust, hetbewustzijn daalt en er kan een delier ontstaan.Kortom: de ziektekenmerken van influenza enandere aandoeningen laten zich bij bewoners vanverpleeghuizen en verzorgingshuizenniet makkelijkvan elkaar onderscheiden. Daarom wordt vaak pasaan influenza gedacht als dit een aantal patiëntentegelijk overkomt. Het vermoeden op influenzawordt versterkt indien zich bovendien meer zorg-verleners dan gebruikelijk ziek melden.Een influenza-uitbraak kan pas vastgesteld wordenwanneer binnen 24 uur na de klinische diagnose devirologische bevestiging wordt gegeven bij tenminste één patiënt.Daarom wordt influenza in een verpleeghuis ofverzorgingshuis vaak pas vermoed indien dit eenaantal patiënten binnen een zorgeenheid tegelijkoverkomt. Dit vermoeden wordt versterkt indienzich een groter aantal zorgverleners dan normaalziekmeld.Stelling 10. De virologische bevestiginga. Van een influenza-uitbraak is klinisch sprakeindien zich binnen 48 uur een tweede geval vaninfluenza voordoet binnen een zorgeenheid.b. Indien in de open bevolking sprake is van eentoename van influenza kan het nieuwe geval zichook elders in de instelling voordoen.c. Om tijdig met profylaxe te starten wordt eenklinisch geconstateerde influenza-uitbraak zosnel mogelijk virologisch bevestigd.a. Bewijsniveau 4. b. Bewijsniveau 4. c. Bewijsniveau 3.Onderstaand schema is tevens als A4-formaat beschik-baar. Zie hiervoor hoofdstuk 4.5 – pagina 40 van ditdocument.Adapted from Dolin, R. Influenza: current concept, AM FAMPhysian 1976; 14 (3) 74De virologische bevestiging van een influenza-verdedigingslinie. Hoe sneller en zekerder deuitbraak gaat vooraf aan de inzet van de tweedevirologische bevestiging plaatsvindt, des te meerresultaat hebben maatregelen ter beperking vaneen influenza-uitbraak in het verpleeghuis ofverzorgingshuis. De vereiste virologische diagnostiekis het terrein van de medisch microbioloog,die de verpleeghuisarts hierin adviseert.NVVA Richtlijn Influenzapreventiein verpleeghuizen en verzorgingshuizen- 12 -