coverstoryGroeiende Russibiedt volop kansenpagina 8 • februari 2013www.zaanbusiness.nl
sche <strong>economie</strong>In 2009 nam Nederland de <strong>Russ<strong>is</strong>che</strong> uitnodigingaan om in 2013 een Nederland-Ruslandjaar teorgan<strong>is</strong>eren. De relatie tussen beide landen kenteen rijke h<strong>is</strong>torie en dit jaar wordt ‘herdacht’, dat diebetrekkingen 300 jaar oud zijn. Aanjager was Peter deGrote, Czaar van het toenmalige <strong>Russ<strong>is</strong>che</strong> Rijk. Hijwilde van de Nederlandse scheepsbouw en industrieleren en deze kenn<strong>is</strong> gebruiken om zijn land tot eenWesterse grootmacht te maken.Nederland, destijds ook één van de meestontwikkelde landen ter wereld, speeldedaarin een belangrijke rol. Vanaf het beginstonden handel en innovatie hierbij centraal.Vooral de afgelopen decennia zijn derelaties steeds verder verstevigd. Nietalleen tussen overheden, maar ook tussenbedrijven, culturele partners, onderwijs- enwetenschappelijke instellingen en maatschappelijkeorgan<strong>is</strong>aties.Peter de GroteOntwikkeling <strong>Russ<strong>is</strong>che</strong><strong>economie</strong>Tot de veranderingen in 1990 in ganggezet door Michail Gorbatsjov, de laatstepresident van de Sovjet-Unie, was Ruslandbinnen de Sovjet-Unie een commun<strong>is</strong>t<strong>is</strong>chland. Daarna <strong>is</strong> onder leiding van Bor<strong>is</strong>Jeltsin in sneltreinvaart een beweging inde richting van het ooit zo vergu<strong>is</strong>de ‘westersekapital<strong>is</strong>me' op gang gekomen. Dezeontwikkeling heeft het hele sociaaleconom<strong>is</strong>chesysteem van Rusland overhoopgegooid, waardoor aanvankelijk minderwelvaart werd bereikt, behalve voor denieuwe elite en zakenwereld.sief toe, mede waardoor de inflatie in 1992op zo’n 2.520 procent uitkwam, gevolgddoor 840 procent in 1993 en 224 procentin 1994. Vanaf juli 1992 was de roebel vrijinw<strong>is</strong>selbaar in buitenlandse valuta, waaronderde Amerikaanse dollar. De intentie,om de w<strong>is</strong>selkoers redelijk stabiel te houden,werd al snel opgegeven en de koersvan de roebel daalde spectaculair, van 144roebel voor één dollar in 1992 naar zo’n5.000 in oktober 1995.Van overheid naar particulierAlle bedrijven waren destijds in handenvan de overheid. Een privat<strong>is</strong>eringsprogrammawerd gestart om de rol van deoverheid terug te dringen en particulierinitiatief aan te moedigen. Op 1 oktober1993 kregen Russen een waardebon van10.000 roebel, die inw<strong>is</strong>selbaar was in aandelenvan bedrijven. In juni 1994 was circa70 procent van de middelgrote en grotebedrijven en 90 procent van de kleineondernemingen in private handen. In detweede fase van de privat<strong>is</strong>eringsrondebesloot de overheid haar bedrijfsbelangente verkopen. De privat<strong>is</strong>ering ging gepaardmet veel corruptieschandalen en debevolking raakte het vertrouwen kwijt.Overheidsbedrijven gingen voor weiniggeld over naar particulieren met goedeconnecties binnen het overheidsapparaatof naar de <strong>Russ<strong>is</strong>che</strong> maffia. De grenzentussen deze twee groepen was erg vaagen zo ontstond een ‘elite’ van <strong>Russ<strong>is</strong>che</strong> oligarchen.InstortingIn december 1991 stortte hetSovjetregime in. De slechte econom<strong>is</strong>cheomstandigheden en de zwakke financiëlepositie van de overheid maakte een econom<strong>is</strong>cheheroriëntatie noodzakelijk. Eénvan de eerste maatregelen na de val, washet vrijgeven van de prijzen. Dat leidde totmeer dan een verdubbeling van de prijzen.Subsidies werden afgeschaft, nieuwebelastingen geïntroduceerd en er werdeen vaste w<strong>is</strong>selkoers voor de roebel vastgesteld.De geldhoeveelheid nam explo landbouwproductie >>> vervolg pag 11Eerst krimp, dan groeiTussen 1991 en 1997 kromp het <strong>Russ<strong>is</strong>che</strong>Bruto Nationaal Product (BNP) met 42 procent.Ter vergelijking, tijdens ‘The GreatDepression’, in de dertiger jaren van devorige eeuw, kromp het Amerikaanse BNPmet 30 procent. De industriële productievan Rusland nam af met 53 procent, de<strong>Zaanbusiness</strong>, hét businessmagazine van de Zaanstreekfebruari 2013 • pagina 9
Change language