Praktisch, veilig en helder Ontslagrecept: dé stap naar de ... - VMS

Het BovenIJZiekenhuis isweer ‘in control’Apotheek krijgt twee jaar na gedwongen sluiting de GMP-z certificeringDe sluiting in 2008 van de bereidingsunit voor medicijnen van het BovenIJ Ziekenhuis,afgedwongen door de Inspectie voor de Gezondheidszorg, kwam hard aan. De apotheekis vol aan de slag gegaan om de zaken op orde te krijgen. Met succes: na eeningrijpende verbouwing en implementatie van vele kwaliteitsprocedures voldoet deapotheek nu aan alle eisen. DOOR ANNEMIEK MANUELZiekenhuisapotheken spelen een cruciale rol in het verbeteren vanmedicatieveiligheid. Zij zijn verantwoordelijk voor goede en veiligefarmaceutische zorg voor patiënten. Dat wil zeggen: voor het aanleverenvan de juiste medicijnen, in de juiste dosis, op het juiste momenten gedurende de juiste periode voor de juiste patiënt. Daarbijgaat veel aandacht uit naar het bereiden en toedieningklaar makenvan medicijnen. Fouten in berekeningen, bereiding en samenstellingzijn immers niet ondenkbaar. De GMP-z certificering (GoedeManier van Produceren door ziekenhuisapotheken) is de hoogstekwaliteitsstandaard voor het bereiden en leveren van medicijnendoor ziekenhuisapotheken en wordt verplicht gesteld door deInspectie voor de Gezondheidszorg. Wat het betekent als daar nietaan wordt voldaan, heeft de apotheek van het BovenIJ Ziekenhuisin Amsterdam aan den lijve ondervonden.PROCEDURES GOED VASTLEGGEN“In onze apotheek bereiden we geen medicijnen uit grondstoffen.Wel maken we ze gebruiksklaar voor toediening, zoals medicijnenten behoeve van chemotherapie. Ook dan moet worden voldaan aande eisen van de GMP-z certificering. Die eisen hebben onder meerbetrekking op de ruimtes, de manier van produceren en het bewaren,de veiligheid van de apparatuur, de kwalificatie van medewerkers,het administratieve systeem, hygiëne, enzovoort.” Aan hetwoord is Inge Berger, ziekenhuisapotheker en lid van de MedischeStaf van het BovenIJ Ziekenhuis. Zij was nauw betrokken bij deGMP-z beoordeling van de ziekenhuisapotheek door de Inspectie.En getuige van het moment dat de Inspectie sluiting van de bereidingsuniteiste: “De oorzaak zat hem vooral in de ruimtes die nietvoldeden aan de voorwaarden. Zo was de luchtkwaliteit in de bereidingsunitniet voldoende beheersbaar, hadden we geen adequatesluizen en geen aparte quarantaineruimte. Ook onze proceduresvoldeden niet. We voerden het werk weliswaar goed uit, maar nietalle werkzaamheden waren procedureel vastgelegd. Denk aan hetomgaan met afwijkingen en wijzigingen in de bereiding van medicijnen.En aan het inwerken van nieuwe medewerkers. De Inspectiehad ons daar al vaker op gewezen, maar door samenwerkingsplannenmet een ander ziekenhuis en verbouwingsplannen voor heteigen ziekenhuis, kregen we enige tijd respijt.”Toen bleek dat dieplannen niet doorgingen, was de maat echter vol.AAN DE SLAGIn oktober 2008 moest de bereidingsunit dicht. “We zijn daarenorm van geschrokken. Het BovenIJ Ziekenhuis is gebouwd in1987 en is dus relatief jong. Bovendien is ons team van apothekersen assistenten zeer betrokken en zich juist zeer bewust van mogelijkerisico’s. Dan verwacht je geen sluiting. Dus we moesten keihardaan de slag. Allereerst was het zaak dat de gezondheid van onzepatiënten niet in het geding kwam. Zij hebben immers hoe dan ookhun medicijnen nodig. Daarvoor hebben we ziekenhuizen in deomgeving om hulp gevraagd. Capaciteit konden zij ons niet bieden.Maar ruimte gelukkig wel: onze medewerkers reisden dagelijks naarhet AMC en later naar het Zaans Medisch Centrum voor het bereidenvan medicijnen.” Hoewel dit geen ideale situatie was, had hetonvermoede voordelen: de apotheekmedewerkers van de verschillendeziekenhuizen wisselden kennis en informatie uit en het BovenIJ-teamdeed veel ervaring op rond de organisatie van de apothe-1 6 - M e d i R i s k m a a r t 2 0 1 1