BIJLAGE IIKeuze <strong>van</strong> EEM-softwareVoor e<strong>en</strong>voudig toepassing<strong>en</strong> kan <strong>de</strong> EEM-module <strong>van</strong>e<strong>en</strong> CAD-pakket voldo<strong>en</strong><strong>de</strong> zijn. Zo'n module is vaakalle<strong>en</strong> teg<strong>en</strong> meerprijs verkrijgbaar. De mogelijkhed<strong>en</strong>er<strong>van</strong> zijn beperkt, maar <strong>de</strong> bedi<strong>en</strong>ing is simpel, vooral<strong>van</strong>wege <strong>de</strong> uitstek<strong>en</strong><strong>de</strong> toegang tot <strong>de</strong> mo<strong>de</strong>lgeometrie.De beperking<strong>en</strong> hebb<strong>en</strong> betrekking op <strong>de</strong> beschikbaremateriaal- <strong>en</strong> elem<strong>en</strong>ttyp<strong>en</strong>, <strong>de</strong> toe te pass<strong>en</strong> randvoorwaard<strong>en</strong>,<strong>de</strong> grootte <strong>van</strong> <strong>de</strong> mo<strong>de</strong>ll<strong>en</strong> <strong>en</strong> het managem<strong>en</strong>t<strong>van</strong> sam<strong>en</strong>stelsels <strong>van</strong> constructies. Bij <strong>de</strong> watkleinere CAD-pakkett<strong>en</strong> is er soms alle<strong>en</strong> keuze uit bulkelem<strong>en</strong>t<strong>en</strong><strong>en</strong> niet uit schaal- of balkelem<strong>en</strong>t<strong>en</strong>, watvoor het rek<strong>en</strong><strong>en</strong> aan <strong>dunne</strong> <strong>plaat</strong> constructies verre <strong>van</strong>i<strong>de</strong>aal is. De vergelijking tuss<strong>en</strong> schaal- <strong>en</strong> bulkelem<strong>en</strong>t<strong>en</strong>in bijlage I illustreert dit. Overig<strong>en</strong>s beschikk<strong>en</strong> nietalle CAD-pakkett<strong>en</strong> over e<strong>en</strong> EEM-module.Hoewel voor e<strong>en</strong>voudig lineair rek<strong>en</strong>werk e<strong>en</strong> CAD-pakketvoldo<strong>en</strong><strong>de</strong> kan zijn, is m<strong>en</strong> voor ver<strong>de</strong>rgaan<strong>de</strong> toepassing<strong>en</strong>toch al snel aangewez<strong>en</strong> op e<strong>en</strong> zelfstandigEEM-pakket.An<strong>de</strong>rs gezegd: daar waar e<strong>en</strong> CAD-pakket ophoudt,gaat e<strong>en</strong> zelfstandig EEM-pakket ver<strong>de</strong>r. Om <strong>de</strong>ze red<strong>en</strong>bied<strong>en</strong> <strong>de</strong> EEM-modules <strong>van</strong> <strong>de</strong> meeste CAD-pakkett<strong>en</strong>ook <strong>de</strong> mogelijkheid om invoerfiles voor externe EEMsoftwareuit te schrijv<strong>en</strong>. Ter verdui<strong>de</strong>lijking word<strong>en</strong> <strong>de</strong>twee in tabel B-2 op e<strong>en</strong> aantal aspect<strong>en</strong> vergelek<strong>en</strong>.Voor uitleg <strong>van</strong> <strong>de</strong> begripp<strong>en</strong> lineair <strong>en</strong> niet-lineair: ziebijlage I.tabel B-2Vergelijking tuss<strong>en</strong> EEM-module <strong>van</strong> e<strong>en</strong>CAD-pakket <strong>en</strong> e<strong>en</strong> zelfstandig EEM-pakketEEM-moduleCAD-softwarezelfstandigeEEM-softwaretoegang tot mo<strong>de</strong>lgeometrie + ~lineaire berek<strong>en</strong>ing<strong>en</strong> + +niet-lineaire berek<strong>en</strong>ing<strong>en</strong> – +simulatie <strong>van</strong> contact – +omvormsimulaties – +functionaliteit ~ +– slecht of zeer beperkt~ re<strong>de</strong>lijk+ goed mogelijk of uitgebreidE<strong>en</strong> geme<strong>en</strong>schappelijk k<strong>en</strong>merk <strong>van</strong> zelfstandige EEMsoftwareis, dat er sprake is <strong>van</strong> 2 compon<strong>en</strong>t<strong>en</strong>: e<strong>en</strong>solver of kernel <strong>en</strong> e<strong>en</strong> gebruikersinterface. De eerstevoert het echte rek<strong>en</strong>werk uit op basis <strong>van</strong> e<strong>en</strong> gegev<strong>en</strong> invoerfile<strong>en</strong> schrijft <strong>de</strong> resultat<strong>en</strong> naar e<strong>en</strong> aparte file, diewel aangeduid wordt als post file of output database.De gebruikersinterface wordt ook wel GUI g<strong>en</strong>oemdwat staat voor graphical user interface. De werking er<strong>van</strong>is namelijk sterk grafisch georiënteerd, zodat grotemo<strong>de</strong>ll<strong>en</strong> gemakkelijk kunn<strong>en</strong> word<strong>en</strong> geïnspecteerd <strong>en</strong>gemanipuleerd. Naast het woord GUI komt m<strong>en</strong> ook wel<strong>de</strong> klassiekere term Pre- & Postprocessor teg<strong>en</strong>, waarmeehetzelf<strong>de</strong> wordt bedoeld. De functie <strong>van</strong> <strong>de</strong> GUI iszowel het voorbereid<strong>en</strong> <strong>van</strong> <strong>de</strong> invoerdata (Preprocessing)als het repres<strong>en</strong>ter<strong>en</strong> <strong>van</strong> <strong>de</strong> resultat<strong>en</strong> in vooral grafischevorm (Postprocessing). E<strong>en</strong> an<strong>de</strong>re belangrijke functie is<strong>de</strong> gegev<strong>en</strong>suitwisseling met <strong>de</strong> buit<strong>en</strong>wereld, bijvoorbeeldhet inlez<strong>en</strong> <strong>van</strong> CAD-files. De solver is voor <strong>de</strong>gebruiker veelal nauwelijks herk<strong>en</strong>baar, aangezi<strong>en</strong> <strong>de</strong>zedoor <strong>de</strong> GUI automatisch wordt aangestuurd. Alle<strong>en</strong> <strong>de</strong>geroutineer<strong>de</strong> gebruiker zal soms <strong>de</strong> behoefte hebb<strong>en</strong>om <strong>de</strong> solver direct beïnvloed<strong>en</strong>, via bijvoorbeeld <strong>de</strong>invoer file of <strong>de</strong> inbouw <strong>van</strong> eig<strong>en</strong> software modules.De meeste EEM-programma's zijn beschikbaar voor verschill<strong>en</strong><strong>de</strong>computersystem<strong>en</strong>, <strong>van</strong>af e<strong>en</strong> PC tot <strong>en</strong> metmultiprocessor UNIX servers.EEM-software kan ruwweg in 2 klass<strong>en</strong> word<strong>en</strong> inge<strong>de</strong>eld:gespecialiseer<strong>de</strong> software <strong>en</strong> algem<strong>en</strong>e software.De eerste wordt ook wel aangeduid als verticale applicatie,omdat <strong>de</strong>ze software specifiek is toegesned<strong>en</strong> op1 type toepassing. Vaak gaat het hier om het rek<strong>en</strong><strong>en</strong>aan <strong>de</strong> omvorming <strong>van</strong> material<strong>en</strong>, ook wel processimulatieg<strong>en</strong>oemd. Vanwege hun specialisatie zijn gespecialiseer<strong>de</strong>pakkett<strong>en</strong> in het algeme<strong>en</strong> efficiënter, gebruiksvri<strong>en</strong><strong>de</strong>lijker<strong>en</strong> robuuster. Daar staat teg<strong>en</strong>over, dat ze<strong>de</strong> gebruiker weinig of ge<strong>en</strong> mogelijkheid bied<strong>en</strong> vooralternatieve toepassing<strong>en</strong>. De algem<strong>en</strong>e software kangezi<strong>en</strong> word<strong>en</strong> als e<strong>en</strong> multifunctionele bouwdoos mettalloze mogelijkhed<strong>en</strong>, wat <strong>de</strong> gebruiker wel dwingt ommeer zak<strong>en</strong> zelf te regel<strong>en</strong>.Gespecialiseer<strong>de</strong> software is beschikbaar voor o.a. <strong>de</strong>volg<strong>en</strong><strong>de</strong> toepassing<strong>en</strong>: dieptrekk<strong>en</strong> <strong>en</strong> hydrovorm<strong>en</strong>; akoestiek; botsproev<strong>en</strong>; giet<strong>en</strong> <strong>van</strong> metal<strong>en</strong>; lass<strong>en</strong>; spuitgiet<strong>en</strong>.Bij het selecter<strong>en</strong> <strong>van</strong> e<strong>en</strong> EEM-programma draait het inhoofdzaak om <strong>de</strong> gevraag<strong>de</strong> functionaliteit. Om zekerte stell<strong>en</strong> dat e<strong>en</strong> programma geschikt is voor e<strong>en</strong> bepaal<strong>de</strong>toepassing, laat m<strong>en</strong> <strong>de</strong> softwareleverancier vaake<strong>en</strong> exact ge<strong>de</strong>finieerd voorbeeld, ook wel b<strong>en</strong>chmarkg<strong>en</strong>oemd, uitvoer<strong>en</strong>. De geschiktheid kan ook blijk<strong>en</strong> uitvoorbeeld<strong>en</strong> <strong>van</strong> <strong>de</strong> leverancier zelf, uit e<strong>en</strong> lijst metrefer<strong>en</strong>ties of uit het feit dat <strong>de</strong> software e<strong>en</strong> soort <strong>van</strong>erk<strong>en</strong><strong>de</strong> industriestandaard vormt. E<strong>en</strong> verzamelingstandaard b<strong>en</strong>chmarks is verkrijgbaar via NAFEMS (zieon<strong>de</strong>rstaand webadres).Overige aspect<strong>en</strong> die bij <strong>de</strong> softwarekeuze e<strong>en</strong> rol kunn<strong>en</strong>spel<strong>en</strong> zijn: De gebruiksvri<strong>en</strong><strong>de</strong>lijkheid. De robuustheid. De kwaliteitsstandaard waaraan <strong>de</strong> leverancier wel ofniet voldoet. De snelheid (te bepal<strong>en</strong> via b<strong>en</strong>chmarks). De mogelijkhed<strong>en</strong> tot automatisering <strong>van</strong> mo<strong>de</strong>ll<strong>en</strong>. De compleetheid wat betreft elem<strong>en</strong>t-, materiaal- ofanalysetyp<strong>en</strong>. De faciliteit<strong>en</strong> voor support <strong>en</strong> training. De kostprijs (<strong>de</strong>ze is sterk afhankelijk <strong>van</strong> <strong>de</strong> overe<strong>en</strong>te kom<strong>en</strong> condities).Informatie over EEM-software kan behalve <strong>van</strong> <strong>de</strong> leveranciersook word<strong>en</strong> verkreg<strong>en</strong> via NAFEMS. Dit is e<strong>en</strong>onafhankelijke organisatie, gevestigd in het Ver<strong>en</strong>igdKoninkrijk, me<strong>de</strong> gefinancierd uit contributie <strong>van</strong> <strong>de</strong>led<strong>en</strong>. On<strong>de</strong>r <strong>de</strong>ze led<strong>en</strong> bevind<strong>en</strong> zich talloze bedrijv<strong>en</strong>uit Europa <strong>en</strong> <strong>de</strong> Ver<strong>en</strong>ig<strong>de</strong> Stat<strong>en</strong>. NAFEMS houdt zichon<strong>de</strong>r an<strong>de</strong>re bezig met <strong>de</strong> kwaliteit <strong>en</strong> het gebruik <strong>van</strong>EEM-software. Zie <strong>de</strong> website (adres on<strong>de</strong>r) voor e<strong>en</strong>lijst met publicaties. Ver<strong>de</strong>r geeft NAFEMS e<strong>en</strong> tijdschriftuit getiteld "B<strong>en</strong>chmark", waarin <strong>de</strong> laatste ontwikkeling<strong>en</strong>,achtergrondinformatie <strong>en</strong> ervaring<strong>en</strong> <strong>van</strong>gebruikers aan <strong>de</strong> or<strong>de</strong> kom<strong>en</strong>.Voor het verkrijg<strong>en</strong> <strong>van</strong> meer informatie over EEM-software,volgt hieron<strong>de</strong>r e<strong>en</strong> aantal nuttige adress<strong>en</strong>: Voor onafhankelijke informatie m.b.t. EEM-software:- www.nafems.org Voor informatie <strong>van</strong> leveranciers <strong>van</strong> EEM-software:- www.abaqus.com- www.ansys.com- www.autoform.com- www.dyna3d.com- www.eds.com - kijk bij plm solutions- www.esi-group.com- www.mscsoftware.com22 <strong>Ontwerp<strong>en</strong></strong> <strong>van</strong> <strong>dunne</strong> <strong>plaat</strong> <strong>product<strong>en</strong></strong> <strong>en</strong> <strong>de</strong> Eindige Elem<strong>en</strong>t<strong>en</strong> Metho<strong>de</strong> (<strong>TI.04.22</strong>)
T<strong>en</strong>slotte gev<strong>en</strong> we in tabel B-3 e<strong>en</strong> overzicht <strong>van</strong> <strong>en</strong>kelesoftware-pakkett<strong>en</strong>, hun leverancier, <strong>en</strong> hun toepassingsgebied.tabel B-3 Overzicht softwarepakkett<strong>en</strong>softwarepakket leverancier toepassingAbaqus/Standard/Exlicit/CAE HKS/abaqus algeme<strong>en</strong>/niet-lineairAnsys Ansys algeme<strong>en</strong>AutoFormAutoForm <strong>plaat</strong>omvorm<strong>en</strong>LS-Dyna LS-Dyna botsing<strong>en</strong>msc.nastran MSC algeme<strong>en</strong>/lineairmsc.marc&m<strong>en</strong>tat MSC algeme<strong>en</strong>/niet-lineairmsc.superform MSC massiefomvorm<strong>en</strong>msc.patran MSC universele GUINX Nastran EDS algeme<strong>en</strong>PAM-StampESI-Group <strong>plaat</strong>omvorm<strong>en</strong>PAM-CrashESI-Group botsing<strong>en</strong>SysweldESI-Group lasprocess<strong>en</strong><strong>Ontwerp<strong>en</strong></strong> <strong>van</strong> <strong>dunne</strong> <strong>plaat</strong> <strong>product<strong>en</strong></strong> <strong>en</strong> <strong>de</strong> Eindige Elem<strong>en</strong>t<strong>en</strong> Metho<strong>de</strong> (<strong>TI.04.22</strong>) 23