Mensenrechten in Cuba. Hel noch paradijs ... - Oxfam-Solidariteit

Een juridisch kaderDEEL1De Verenigde Naties:tussen woord en daadKATLIJN DECLERCQEEN VAN DE BELANGRIJKSTE WAPENFEITEN VAN DE VN IS DE SCHEPPING VAN EEN ALLESOMVAT-TEND JURIDISCH KADER VOOR DE MENSENRECHTEN, EEN CORPUS DAT ALLE LANDEN KUNNENONDERSCHRIJVEN. MAAR KAN DE VN DE MENSENRECHTEN OOK IN DE PRAKTIJK AFDWINGEN?De Verenigde Naties (VN) zijn het platform bij uitstek waarwereldleiders zich buigen over het reilen en zeilen vanonze planeet. Hoewel de werking van de VN sinds haar ontstaaneen waslijst van terechte en onterechte kritiek overzich heen kreeg, blijft het een breed en alom gerespecteerdplatform. Een sanctie wegens schendingen van mensenrechtenuitgesproken door de VN, maakt van een staat eenparia in de ogen van de rest van de wereldgemeenschap.Een van de grootste wapenfeiten van de VN is de scheppingvan een allesomvattend juridisch kader voor de mensenrechten,een corpus dat alle landen kunnen onderschrijven.De VN creëerden een heel aantal instrumenten ter beschermingvan de mensenrechten over de hele wereld. De huidigehervormingen binnen de VN hebben het belang van debevordering van de mensenrechten aangescherpt. Het is nueen van de kernactiviteiten van de VN en de rode draad dieloopt door alle VN-activiteiten, van vredeshandhaving totontwikkelingssamenwerking en humanitaire hulp.Knelpunten binnen de VNNog altijd hebben de naoorlogse grootmachten een vetorechtin de beslissingsorganen van de VN. Vanuit verschillendehoeken wordt al jarenlang gepleit voor een hervormingen democratisering van de VN. Het einde van de KoudeOorlog heeft deze roep om democratisering nog versterkt.Vele landen, waaronder Cuba, eisen al jaren dat het systeemvan het vetorecht zou worden opgeheven en dat nieuweleden als permanente leden van de Veiligheidsraad zoudenbenoemd worden. “Op dit moment zijn er driemaal meer landenlid van de VN dan bij de oprichting van de organisatie in1945 in San Francisco. De grote meerderheid van de ledenzijn ontwikkelingslanden en zij hebben geen stem.” (1)Heel wat VN-diplomaten uit arme landen zijn niet te sprekenover de manier waarop de Verenigde Staten en de EuropeseUnie misbruik maakten van hun financiële macht om hunideeën door te drukken binnen de VN. Zowel Europese alsNoord-Amerikaanse diplomaten zouden in het verledenschaamteloos hebben gedreigd met het terugschroeven vanontwikkelingshulp om resoluties door de VN te jagen en criticiuit arme landen de mond te snoeren.De zestigjarige organisatie van inmiddels 191 landen heeftgrote financiële problemen doordat nogal wat landen, metde VS voorop, hun contributieverplichtingen niet nakomen.In de loop der jaren kwamen heel wat smetten op het blauwe‘Peace keeping’-blazoen van de VN. Koeweit (1991),Joegoslavië (1992), Rwanda (1994), Oost-Timor (1999), dePalestijnse kwestie, de Amerikaanse invasie in Irak (2003) ende oorlog in Darfur (2004) staan in het collectieve geheugengegrift. De VN stonden erbij en keken machteloos toe.Daarnaast zijn er de schandalen, zoals verkrachtende blauwhelmenin Congo en het corruptieschandaal rond het olievoor-voedselprogrammain Irak.In zijn toespraak voor de Algemene Vergadering in maart2005, wond VN-Algemeen Secretaris Kofi Annan er geendoekjes om. “Ik bespaar de deelnemers in dit halfrond allevormen van retoriek. In deze ruimte hebben al genoeg nobelewoorden geklonken om de komende decennia mee doorte komen. We weten allemaal wat de problemen zijn en watoxfamcahier - december 2006 11