Dossier - Liberal Arts and Sciences - Universiteit Utrecht

posten iets op een forum of krabbelen via Hyves. De grondwet is niet meegegaan met de komstvan de nieuwe media. Het recht op privacy beschreven in de grondwet is van vroeger, wantprivacy lijkt een andere betekenis te hebben gekregen. Roddelbladen doen alles voor denieuwste roddel en gaan daar vaak ook te ver in. Maar niet alleen lijkt de pers minder rekeningte houden met andere mensen, ook de mensen zelf gaan anders met hun privacy om. Wat jevroeger in je dagboek schreef, zet je nu in je blog en wat vroeger via de post ging, krabbel jenu via Hyves. Je foto's gaan niet meer in een album in de kast, maar komen op Flickr, waarheel de wereld ze kan bekijken. Natuurlijk is het niet (altijd) de bedoeling dat heel de wereld jefoto's ziet, maar je zet ze er op zodat je familie en je vrienden ze ook kunnen bekijken. Ofzodat mensen je kunnen herkennen, zoals bij Schoolbank.nl. Maar op deze manier kán wel heelde wereld je foto's zien en daarbij nog kopiëren ook. Misschien merk je het niet eens, of hoor jevia via dat jouw foto op een bepaalde site staat. Wat is hier tegen te doen en heb je überhauptwel portretrecht wanneer je zelf je foto op een openbare site zet?PortretrechtPortretrecht heeft eigenlijk altijd met privacy te maken. Je doet namelijk een beroep op jeportretrecht als iemand een portret van jou ongevraagd ergens heeft afgebeeld. Je privacywordt dan geschonden. Maar wat is precies een portret? Iemand kan herkenbaar zijn door deafgebeelde gelaatstrekken, maar dat kan ook op andere wijze, bijvoorbeeld door een typerendelichaamshouding. Het is dus niet per se nodig dat de ogen, de neus en de mond allemaalzichtbaar zijn om van een portret te spreken. Ook in vermomming of op een tekening kaniemand heel herkenbaar zijn (Kees Berendsen 2008). Wanneer iemand ongevraagd een foto vanje maakt en die op internet zet, kan je je misschien beroepen op het portretrecht. Hetportretrecht valt uiteen in verschillende belangen. Wanneer je geen opdracht voor een foto hebtgemaakt, kun je je alleen verzetten tegen (verdere) openbaarmaking van de foto als je daar eenredelijk belang voor hebt. Het redelijk belang valt uiteen in het moreel belang en hetcommercieel belang. Van een moreel belang is sprake wanneer het portret bijvoorbeeld komt testaan in een discriminerende, seksuele of beledigende context. Met het commercieel belanghebben de meeste van ons niet snel te maken, dit betreft beroemde mensen zoals muzikanten ofacteurs. Zij kunnen wel zich beroepen op hun commercieel belang en diegene die het portretgebruikt, verwijten dat deze hun populariteit commercieel exploiteert.Dus als iemand ongevraagd een foto van je maakt en deze op internet zet, is er nauwelijks ietstegen te doen, tenzij op deze foto iets confronterends staat. Dan kan je je wellicht beroepen ophet moreel belang. Maar als dit een normale foto van je is, heb je vaak geen rechten. En ook alkan je door middel van het moreel belang zorgen dat de foto van het internet wordt gehaald,vaak is het kwaad toch al geschied. Het nieuwe Web 2.0 gaat zo snel tegenwoordig dat als eenfoto online komt, hij binnen een paar uur al over heel de wereld verspreid kan zijn, zeker alshet een grappige, confronterende of vervelende foto is. Bovendien zijn er een groot aantal sites,zoals bijvoorbeeld 'Google cache' die als het ware een foto maken van de websites zoals hij ertoen en toen uitzag.Maar stel je nou eens voor dat jíj een foto online zet en iemand anders deze van je site afhaalten voor andere doeleinden gebruikt. Op welk recht kan je je dan beroepen? In principe heb jegeen rechten, je zet een foto op internet, dat wordt gezien als een openbare plek(mijnprivacy.nl). Opnieuw heb je alleen rechten als er een moreel belang speelt. Maar zou ditniet anders moeten zijn? Niemand vindt het leuk om zijn foto op een site te zien waar deze niethoort, ook al staat de foto niet in een context waar je je voor moet generen. In een tijdschriftvragen ze sneller toestemming voor ze een foto plaatsen. Daarbij zal een tijdschrift niet zomaareen normale foto van jou plaatsen, terwijl je daar op het internet nog wel kans op hebt.20