Fiscale valkuilen - De Beer Accountants en Belastingadviseurs

n n nStamrechtensituatie zal veelal sprake zijn van onderdekking. Als wede bij de beschreven valkuil behorende casus als uitgangspuntnemen, komt de vraag op of de dga mag afzienvan een deel van zijn aanspraak, dan wel een levenslangelagere uitkering mag accepteren dan wasovereengekomen.Het is van het grootste belang dat bijhet sluiten van de overeenkomst eenreële oprenting wordt afgesprokenBij het afzien van pensioenaanspraken is art. 19b WetLB, meer in het bijzonder lid 1, onderdeel c, van cruciaalbelang: wanneer een aanspraak ingevolge een pensioenregelingdie in eigen beheer wordt gehouden, openig tijdstip wordt prijsgegeven, wordt deze op het onmiddellijkdaaraan voorafgaande tijdstip aangemerktals loon uit een vroegere dienstbetrekking. Dit betekentdus dat de omkeerregel van art. 11, lid 1, onderdeelc Wet LB 1964 wordt teruggedraaid. Deze sanctie blijftachterwege als de aanspraak niet voor verwezenlijkingvatbaar is.De staatssecretaris is niet bereid om dedefinitie van ‘niet voor verwezenlijkingvatbare aanspraken’ te verruimenHet CAP heeft op zijn website hieromtrent beleid gepubliceerd.Er is volgens het CAP sprake van niet voor verwezenlijkingvatbare aanspraken als er dwingende maatschappelijkeredenen zijn om af te zien van deaanspraken. Dit kan het geval zijn bij faillissement, surseancevan betaling en schuldsanering. Het moet dusgaan om bijzondere situaties waarin de financiële middelenvan het lichaam waarbij de aanspraken zijn ondergebracht,niet toereikend zijn. Is daarvan geen sprake,dan dient de uitkering te worden voortgezet zolang hetlichaam waarbij de aanspraken zijn ondergebracht, daarvoornog voldoende middelen bezit. Van schuldsaneringis sprake als alle schuldeisers afzien van (een deel van)hun vorderingen. Als alleen de dga afziet van zijn pensioenrechtenen eventuele overige vorderingen, is geensprake van schuldsanering.Op 1 februari 2010 zijn hierover Kamervragen gesteld,die de staatssecretaris van Financiën op 28 februari 2010heeft beantwoord. Op de vraag hoe om te gaan met beleggingsverliezenbij pensioenen en stamrechten in eigenbeheer bij vooral oudere dga’s, antwoordt hij datdeze verliezen grotendeels worden veroorzaakt doordatde vennootschap de voor uitkeringen bedoelde geldenbelegt in risicodragende vermogensbestanddelen (lees:de eigen bv). De vennootschap kan deze gelden beteromzetten naar risicomijdende waarden, zoals dit thansop basis van de zorgplicht als verplichting is opgenomenin de Pensioenwet.Vervolgens onderschrijft de staatssecretaris eerdergenoemdbeleid van de Belastingdienst, c.q. het CAP, onderverwijzing naar de parlementaire behandeling van art.11c Wet LB 1964 (oud). Dit artikel is later vernummerdnaar het huidige art. 19b Wet LB 1964. De bedoeling vande wetgever was en is om oneigenlijke handelingen metpensioen- en stamrechtaanspraken in eigen beheer tegente gaan. Afzien van opgebouwde aanspraken kanslechts in uitzonderlijke gevallen. Een eventueel beroepop toepassing van de hardheidsclausule zal dan ook doorhem worden afgewezen.De Kamerleden vragen verder nog of er geen sprake isvan ongelijke behandeling tussen een dga, die niet magafzien, en een gepensioneerde werknemer die van eenonder toezicht van De Nederlandsche Bank (DNB)staand pensioenfonds wel een lager pensioen zal kunnengaan ontvangen. Volgens de staatssecretaris is ergeen sprake van gelijke gevallen die ongelijk worden behandeld.Een werknemer die is aangesloten bij een ondertoezicht van DNB staand pensioenfonds, heeft immersgeen doorslaggevende invloed op hetbeleggingsbeleid van het pensioenfonds, terwijl de dgahelemaal zelf kan bepalen hoe en waarin zijn bv belegt.Deze beleggingsvrijheid betekent echter niet dat met degeldmiddelen van de bv (extra) beleggingsrisico moetworden gelopen. Daarnaast kan een onder toezichtstaand pensioenfonds slechts onder strikte voorwaardende verworven pensioenaanspraken en pensioenrechtenverminderen. Als het fonds hiertoe overgaat, is de sanctievan art. 19b Wet LB 1964 niet van toepassing, omdatde pensioengerechtigde zijn rechten tot het bedrag vande vermindering definitief kwijt is. Deze situatie is nietvan toepassing op in eigen beheer gehouden pensioenen.Op de vraag of hij bereid is de definitie van ‘nietvoor verwezenlijking vatbare aanspraken’ te verruimen,antwoordt de staatssecretaris ontkennend.ConclusieHet storten van een ontslaguitkering in een stamrechtbvzorgt op dat moment voor uitstel van belastingheffingnaar de toekomst. Gedurende de hele looptijd zal deadviseur zijn zorgplicht in acht moeten nemen en moetenzorgen voor voldoende dekking van de toegezegdeaanspraken. Alleen op deze manier zullen er fiscaal geenproblemen ontstaan. nNoot1 www.belastingdienstpensioensite.nl14het Register | februari 2012 | nummer 1